Safetyandsecurity42016

TWÓJ PRZEWODNIK PO BEZPIECZEŃSTWIE

BEZPŁATNY MAGAZYN NUMER 4/2016 (28) Wrzesień­Październik 2016 ISSN 2084­4123

WWW.SAFETYANDSECURITY.PL

Proces tworzenia Obrony Terytorialnej w Polsce Rozmowa z dr Grzegorzem Kwaśniak

str. 06

Rozwiązania Airlive dla sklepów "SMART" Mirosław Miętka str. 14

System Dyspozytorski HTS­HIGH TECH STUDIO str. 36

Nr 4 (28) Wrzesień / Październik 2016

06

Proces tworzenia Obrony Terytorialnej w Polsce Rozmowa z dr Grzegorzem Kwaśniak Dyrektorem Biura ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej

14

Rozwiązania Airlive dla sklepów "SMART" Mirosław Miętka

22

Systemy alarmowe do łatwego montażu Czas na erę "smart" Mirosław Miętka

30

Kontrole Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w firmach Małgorzata Skonieczna Prawnik z Kancelarii Radcy Prawnego Cezary Młotek

36

System dyspozytorski Skuteczna i bezawaryjna łączność to podstawa Adam Skupiński HTS­HIGH TECH STUDIO

38

Bezpieczeństwo Gorzowa Wlkp.

Rozmowa z Jarosławem Żółtowskim, dyrektorem Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta Gorzowa Wlkp.

46

Rola i zadania służb specjalnych w systemie bezpieczeństwa państwa Tomasz Rachwalski

52

Atak terrorystycznyna zbiornik wodny w Nysie Andrzej Machowski Beta Security System Sp. z o.o.

02 Safety and Security

s.06

s.14

s.36

s.46

s.52 03 Safety and Security

Redaktor naczelny: Tomasz Grabski Autorzy: Bartosz Grduszak Paweł Janosz Tomasz Rachwalski Andrzej Machowski Tomasz Radoch Adam Skupiński Mirosław Miętka Małgorzata Skonieczna Rozmowy: Tomasz Grabski Wydawca: SecPress, www.secpress.pl ul. Zwycięstwa 31 D/17 44­206 Rybnik Redakcja: Safety and Security ul. Zwycięstwa 31 D/17 44­206 Rybnik tel. 793 780 030 redakcja@safetyandsecurity.pl www.safetyandsecurity.pl Biuro reklamy: redakcja@safetyandsecurity.pl Średnia ilość czytelników: 6 000 Bezpłatną prenumeratę możesz zamówić poprzez formularz na stronie www.safetyandsecurity.pl lub wysyłając maila na adres redakcja@safetyandsecurity.pl Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych reklam i ogłoszeń.

Wszelkie prawa zastrzeżone.

Odwiedź nas na:

Redakcja Safety and Security zachęca do wsparcia Fundacji Dobra Wioska 04 Safety and Security

Proces tworzenia Obrony Terytorialnej w Polsce Rozmowa z dr Grzegorzem Kwaśniak Dyrektorem Biura ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej

06 Safety and Security

Z rozmowy dowiesz się m.in.: > Jakie jest cel powstania OT? > Jakie są korzyści dla żołnierza WOT? > W jakich sytuacjach WOT będzie sprawdzał się najlepiej?

Rozmawiał: Tomasz Grabski

Safety and Security 07

08 Safety and Security

Tomasz Grabski: Jaki jest cel powsta­ nia Wojsk Obrony Terytorialnej? Czy nie le­ piej byłoby zwiększyć liczebność aktualnych jednostek wojskowych, zamiast tworzyć kolej­ ną komórkę? dr Grzegorz Kwaśniak: Na wstępnie chciałbym sprostować. Nie komórkę Wojska Obrony Terytorialnej. Podstawowym celem powstania WOT jest zwiększenie potencjału odstraszania SZ RP. Należy podkreślić, że zgodnie z założeniami WOT nie będą prze­ znaczone do frontalnej walki z wojskami ope­ racyjnymi przeciwnika. Działanie WOT po wybuchu potencjalnego konfliktu głównie po­ legało będzie na prowadzeniu działań niekon­ wencjonalnych (asymetrycznych), uderzaniu w przeciwnika tam gdzie jest on słaby, przery­ waniu jego ciągów komunikacyjnych czy logi­ stycznych. Eksperci i analitycy badając konflikty, w których prowadzone były działa­ nia asymetryczne stwierdzili, że trzykrotna przewaga materialna nie wystarcza do osią­ gnięcia zakładanych celów. Uważają oni, że w warunkach europejskich, charakteryzujących się dużą ilością terenów zurbanizowanych, dla osią­ gniecia zwycięstwa w walkach nieregularnych trzeba dysponować przewagą w liczbie żołnie­ rzy 32:1. W związku z powyższym budowanie WOT zdolnych do prowadzenia działań niekon­ wencjonalnych jest sposobem na zniechęcenie potencjalnego przeciwnika przed agresją.

Tomasz Grabski: Kto będzie mógł zgłosić się do WOT? Jakie będą kryteria oce­ ny kandydatów, jeśli zgłosi się ich więcej, niż będzie miejsc? dr Grzegorz Kwaśniak: Zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy o po­ wszechnym obowiązku obrony RP służba w OT nie będzie służbą zarezerwowaną dla osób z kategorią zdrowia A. Ustawa daje możli­ wość przyjmowania w szeregi OT także ochotników, którzy posiadać będą specjali­ styczną wiedzę przydatną w tego rodzaju wojsk, nawet gdy nie będą posiadać najwyż­

szej kategorii zdrowia. Nabór i weryfikacja do WOT będzie przebiegać analogicznie jak do NSR. W przypadku większej liczby kandy­ datów do służby kryteria jakie będą brane pod uwagę to zdrowie, sprawność fizyczna, nieka­ ralność, obywatelstwo polskie oraz odpowied­ nie kwalifikacje zawodowe.

Tomasz Grabski: Jak będzie wyglą­ dała codzienna służba żołnierzy należących do WOT? Jak często będą musieli ćwiczyć? Jakie konsekwencje poniesie żołnierz za brak udzia­ łu w ćwiczeniach? dr Grzegorz Kwaśniak: Szkolenie prowadzone będzie w systemie weekendo­ wym tj. jeden do dwóch weekendów w mie­ siącu i dodatkowo w okresie letnim przeprowadzone zostanie dwutygodniowe szkolenia poligonowe. Razem rocznie na szkolenie przewiduje się około 30 dni. Szkole­ nie pododdziałów będzie realizowane w trzech etapach. Etap I w którym realizowane będzie szkolenie indywidualne żołnierzy, etap drugi w którym szkolone będą sekcje i druży­ ny. Etap III, szkolenie plutonów, które po osiągnięciu gotowości do działania w połowie okresu szkolenia będzie kontynuowane jako szkolenie zgrywające kompanii.

Po zakończeniu trzeciego okresu kom­ panie powinny być gotowe do działania.

Szkolenie będzie prowadzić etatowa kadra pododdziałów terytorialnych, instruktorzy ośrodka szkolenia lub mobilne zespoły szkole­ niowe. Za brak udziału w szkoleniach żoł­ nierz­ochotnik poniesie konsekwencje finansowe, tj. nie będzie mu wypłacane pełna kwota uposażenia gdyż uposażenie będzie się składało z dwóch części: za gotowość do służ­ by oraz za udział w szkoleniach.

Tomasz Grabski: Jak wyposażeni bę­ dą żołnierze WOT? Czy sprzęt będzie prze­ chowywany w jednostkach wojskowych, czy też poszczególne elementy wyposażenia żoł­ nierze będą mieli na osobistym wyposażeniu w miejscu zamieszkania?

Safety and Security 09

dr Grzegorz Kwaśniak: Z chwilą wstąpienia do OT, każdy żołnierz­ochotnik otrzyma komplet umundurowania letniego i zimowego, które będzie przechowywał w miejscu zamieszkania. Jeśli chodzi o uzbroje­ nie, to każdy żołnierz otrzyma je zgodnie ze swoim przydziałem służbowym. Uzbrojenie to będzie przechowywane w magazynach broni zorganizowanych w miejscu stacjonowania dowództwa i sztabu batalionu, w którym szko­ li się dana kompania.

Tomasz Grabski: Jakie korzyści fi­ nansowe i poza finansowe zdobę­ dzie żołnierz WOT? dr Grzegorz Kwaśniak: Udzielając odpowiedzi na to py­ tanie wpierw należy podkreślić, że samo użycie słowa „korzyści” kojarzy się pejoratywnie i lepiej używać pojęcia uprawnienia.

Tak więc, samo bycie żołnierzem jest nobilitacją, legitymowanie się natomiast możliwością iden­ tyfikacji ze swoją „małą Ojczyzna” poprzez służbę w WOT to szczególna możliwość przy­ należności do społeczności wojskowej i podję­ cia szczególnych zobowiązań wobec Ojczyzny. Dodatkowo jeśli uwzględnić czyn­ nik finansowy jest to: ­ świadczenie za gotowość; ­ należność z tytułu odbytych ćwiczeń; ­ w czasie szkoleń bezpłatne: wyżywienie i za­ kwaterowanie oraz opieka medyczna; ­ w szczególnych przypadkach możliwość uzyskania zapomogi losowej; ­ za szczególne zaangażowanie możliwość na­ grody pieniężnej lub rzeczowej; Czynnik pozafinansowy: ­ możliwość ubiegania się w pierwszej kolej­ ności o zawodową służbę wojskową; ­ możliwość podwyższania kwalifikacji i uprawnień; ­ nowe doświadczenie i możliwość sprawdzenia się w trudnych a nawet ekstremalnych warunkach;

10 Safety and Security

Tomasz Grabski: Czy żołnierz może zostać wydalony ze służby w WOT przed końcem kontraktu? Jakie warunki muszą zo­ stać spełnione? dr Grzegorz Kwaśniak: Tak, żołnie­ rza służącego w WOT można zwolnić ze służ­ by przed upływem kontraktu. Żołnierzy OT obowiązuje takie samo prawo jak żołnierzy wojsk operacyjnych tj. prawo karne, regulami­ ny itp. Szczegóły dotyczące obligatoryjnego zwolnienia określono w projekcie ustawy o powszechnym obowiązku obrony.

Tomasz Grabski: Jak bę­ dzie wyglądała struktura WOT? Kto będzie dowodził siłami OT i jak będą wyglądały oddziały OT? dr Grzegorz Kwaśniak: Wg Koncepcji utworzenia OT pla­ nowane jest utworzenie 17 Brygad – po jednej w każdym wojewódz­ twie. Wyjątek stanowić będzie województwo mazowieckie, na te­ renie którego planowane jest utworzenie dwóch Brygad. W strukturach brygad planuje się utworzenie, w zależności od spe­ cyfiki danego województwa, od 4 do 5 batalionów. Głównodowo­ dzącym WOT jest Dowódca WOT. Pierw­ szym dowódcą WOT został wyznaczony w dn. 20.09.br płk Wiesław KUKUŁA.

Safety and Security 11

Tomasz Grabski: Jak wygląda dzisiaj stan przygotowania WOT? Czy kandydaci mogą już zgłaszać się do służby? dr Grzegorz Kwaśniak: Na obecną chwilę został rozpoczęty proces formowania trzech pierwszych brygad i czterech batalio­ nów. Dotyczy to zarówno pozyskiwania kadry zawodowej jak i infrastruktury niezbędnej do funkcjonowania tych jednostek. Ponadto roz­ poczęto proces mający wprowadzić zmiany le­ gislacyjne wynikające z utworzenia obrony terytorialnej, mam tu na myśli opracowanie projektu ustawy o zmianie ustawy o powszech­ nym obowiązku obrony Rzeczypospolitej.

W Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lądowych zostało utworzone roczne studium oficerskie kształcące oficerów na stanowiska dowódcze w WOT. W październiku na tym kierunku rozpoczęło kształcenie około 120 kandydatów z „cywila” i około 30 kandydatów wyłonionych spośród podoficerów służby za­ wodowej z wojsk operacyjnych. Jeśli chodzi o kandydatów do służby mogą się już do niej zgłaszać. Niemniej jednak dopóki nie zostanie zakończony proces legislacyjny, żołnierze ochotnicy nie będą przyjmowani w szeregi OT. Tomasz Grabski: Czy inne kraje eu­ ropejskie również posiadają swoje odpowied­

12 Safety and Security

niki WOT? Czy zasady tych wojsk są zbliżone do działania WOT? dr Grzegorz Kwaśniak: Tak, w in­ nych krajach funkcjonują tego typu jednostki.

Co do zadań jakie mają wykonywać odpo­ wiedniki WOT w poszczególnych krajach to nie ma tu rozwiązań schematycznych. I tak np. w skład obrony „terytorialnej” Szwecji wchodzą jednostki obrony lokalnej i obrony regionalnej. Obrona lokalna wykonuje zadania zabezpieczające mobilizacyjne rozwinięcie sił zbrojnych oraz wiążące walką przeciwnika do podejścia wojsk operacyjnych. Natomiast obrona regionalna dzieli się na ogólną i zakła­ dową. Pododdziały obrony ogólnej przezna­ czone są do obrony miejscowości i ważnych obiektów (lotnisk, węzłów komunikacyjnych, portów, magazynów, składów, mostów itp.), zwalczania grup dywersyjnych i sabotażo­ wych, małych desantów i udzielania pomocy wojskom operacyjnych w pracach polowych, zaś zakładowej – do ochrony i obrony waż­ nych instytucji i zakładów przemysłowych.

WOT w Polsce dla przykładu będą przezna­ czone min. do: ­ budowania zdolności operacyjnych do pro­ wadzenia działań zbrojnych we współdziała­ niu z wojskami operacyjnymi; ­ bliskiej współpracy z pozostałymi elementa­ mi systemu obronnego państwa, w tym szcze­ gólnie administracją rządowa i samorządową; ­ wspierania działań w zakresie ochrony ludności przed skutkami działania klęsk żywiołowych; ­ podejmowania działań w zakresie ochrony spo­ łeczności lokalnych przed skutkami destabilizacji.

Z dr Grzegorzem Kwaśniak Dyrektorem Biuro ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej rozmawiał Tomasz Grabski

Autor: Mirosław Miętka Epromocja.pl, Projekt Zero2

14 Safety and Security

Z artykułu dowiesz się m.in.: > Czy twój sklep może być smart? > Na czym polega funkcja wykrywania twarzy? > Co to jest pole E­fence?

Safety and Security 15

16 Safety and Security

Safety and Security 17

Aktualny rynek urządzeń do monito­ ringu zostaje ciągle wzbogacony o nowe pro­ dukty. Powoduje to, że ceny są bardziej przystępne a urządzenia coraz doskonalsze. W dzisiejszych czasach ważne jest bezpieczeń­ stwo nawet małego sklepu, dlatego wskazane jest wybór urządzeń chro­ niących przed kradzieżami. Jednak co by było gdyby do standardowej funkcji monitoringu doszło wiele za­ let sprzętu, które “pomagałyby” w profesjonalnej obsłudze klienta a co za tym idzie w sprzedaży?

Dzisiaj jest to możliwe przy pomocy urządzenia Smart Cube 300W. Twój sklep może być nie tyl­ ko monitorowany ale także może zy­ skać miano sklepu “smart”. Co takiego może robić tak małe urządze­ nie oprócz monitorowania? Rozpo­ znawanie twarzy, liczenie klientów a nawet powitania głosowe! Zobacz jak możesz stwo­ rzyć profesjonalną obsługę w swoim sklepie przy pomocy tego inteligentnego urządzenia.

Podstawowe funkcje dla kamery Smartcube 300W

Powitanie głosowe Możesz sprawić, że Twoi klienci po­ czują się obsługiwani już od samego wejścia do sklepu. Miłe “dzień dobry” na sam począ­ tek może być wspaniałym bodźcem do udanej transakcji. Z pewnością wiele razy spotkałeś się z irytującym odgłosem świstaka informują­ cym cały sklep o Twojej wizycie. Sam odpo­ wiedz sobie na to pytanie co wolałbyś

18 Safety and Security

usłyszeć ­ gwizd świstaka czy “dzień dobry”.

Dzięki takiemu powitaniu klient od początku nawiązuje relację i ma świadomość, że jest mile widzianym gościem.

Funkcja zliczania osób Ciekawą opcją kamery może być zli­ czanie osób odwiedzających Twój sklep. Masz rozeznanie tego jak wygląda ruch w sklepie ­ możesz dostosować do tego np. porę obiado­ wą, aby nie wychodzić w czasie największego natężenia bądź monitorować ruch sklepu w za­ leżności od sezonu czy pory roku ­ wykorzy­ stuj to w swojej strategii działania aby przyciągnąć osoby w okresach o małym ruchu.

Dzienny raport

Funkcja wykrywania twarzy

Po każdym dniu zostanie automatycz­ nie wysłany raport dotyczący zliczania klien­ tów. Raport to plik tekstowy, który pokazuje liczbę klientów w każdej godzinie. Plik można otworzyć za pomocą arkusza kalkulacyjnego i w łatwy sposób wyświetlić wykres.

Do czego może Ci się przydać taka opcja? Zmieniasz ułożenie asortymentu, wprowadzasz nowy produkt bądź właśnie w Twoim sklepie pojawiła się nowa półka z pro­ mocjami. Sprawdź jak działa to na klientów w określonym czasie i czy nowości wzbudzają zainteresowanie.

Kamera 3 megapixelowa Nagrywanie w rozdzielczości 3MP,1080P lub 720P pozwala na zapis ob­ razu w jakości odpowiedniej dla Ciebie.

Możesz nagrywać w najwyższe jakości, która pozwoli na zachowanie szczegółów

Zaprojektowana do współpracy z urządzeniami mobilnymi Urządzenie zostało stworzone tak, aby w łatwy sposób współpracować z urządzenia­ mi mobilnymi. Panel konfiguracyjny kamery automatycznie wykryje, kiedy odwiedzisz go z poziomu urządzenia mobilnego, a interfejs zostanie odpowiednio dostosowany. Dodatko­ wo do dyspozycji otrzymujesz aplikację mo­ bilną dostępną dla systemu Android oraz iOS. Z jej poziomu możesz na żywo podglądać ob­ raz z kamery, zmieniać ustawienia oraz zoba­ czyć zapisane materiały.

bądź w niższej, dzięki której możesz zaosz­ czędzić miejsce zajmowane zapisem video.

Wbudowany slot na karty SD Bardzo wygodnym rozwiązaniem jest możliwość bezpośredniego nagrywania na kartę SD. Aby rozpocząć nagrywanie nie musisz za­ opatrywać się dodatkowo w urządzenie rejestrują­ ce, które byłoby dodatkowym kosztem, wystarczy jedynie wpiąć kartę!

Kamera jest już Two­ im rejestratorem. To spore odciążenie dla małej firmy a nagranie posłuży do ewentual­ nej późniejszej analizy w przypadku nagrania zdarzenia.

Safety and Security 19

Czujnik ruchu PIR oraz możliwość rozmowy głosowej Ciekawą funkcją jest czujnik ruchu z możliwością rozmowy głosowej. Wyobraź so­ bie sytuację, że wyszedłeś na kilka minut ze sklepu. Kamera wychwyciła, że przy witrynie sklepowej jest klient, który ogląda asorty­ ment, jednak nie może wejść do sklepu.

Otrzymujesz powiadomienie na swój telefon i możesz od razu nawiązać kontakt z klientem informując go, że właśnie wracasz i prosisz aby zaczekał. Okazja transakcji, która zwy­ czajnie przeszłaby koło nosa ma możliwość realizacji. To oczywiście, tylko przykład po­ nieważ zastosowań czujnika ruchu jest wiele.

Zależy to od celu jaki chcesz osiągnąć.

20 Safety and Security

Elektroniczne pole bezpieczeństwa E­Fence Dzięki kamerze Smart Cube 300W możesz także ustawić wirtualne pole, które wykrywa nieodpowiedni ruch sygnalizując o tym dźwiękiem. Może to być otwarte przej­ ście na magazyn, które nie ma możliwości za­ mknięcia bądź drzwi do zaplecza. Za każdym razem jeśli klient przypadkiem wejdzie w wy­ znaczoną strefę zostanie ostrzeżony dźwię­ kiem a Ty otrzymasz powiadomienie o takim zdarzeniu na swój telefon.

Czujnik temperatury i wilgotności Prowadzisz sprzedaż żywności czy na­ pojów? Być może masz także asortyment, któ­ ry wymaga utrzymania odpowiedniej temperatury i wilgotności powie­ trza ­ to żaden problem. Oprócz wielu powyższych funkcji kame­ ra powiadomi Cię, jeśli tylko zmieni się ustawiona temperatura bądź wilgotność. Pozwoli to za­ chować świeżość produktów lub nie doprowadzi do zniszczenia dopóki sam nie zauważyłbyś co się stało. Czasami może to być zwykła usterka, jednak bardzo istotna w przypadku wymagają­ cego asortymentu. Czujnik może mieć niezwykle istotne znaczenie np. w szklarni czy ogrodzie bota­ nicznych, gdzie za pomocą jednego urządze­ nia osiągniemy kilka korzyści: nadzór nad bezpieczeństwem, podgląd miejsca, ocena sytu­ acji w przypadku zdarzenia oraz kontrolę nad pa­ rametrami fizycznymi nad którymi nam zależy.

Dzięki tak zaawansowanym funkcjom, kamera daje wiele możliwości, których nie byłbyś w stanie osiągnąć prowadząc mały sklep samodzielnie. Zobacz jak w praktyce ka­ mera może pomóc Ci w prowadzeniu biznesu.

Prowadząc tak profesjonalny monito­ ring wraz obsługą przez kamerę, która można powiedzieć jest Twoim asystentem sprzedaży.

Pozwoli to na zachowanie historii tego co się działo w sklepie nawet gdy wyjedziesz na wa­ kacje i zostawisz w sklepie pracownika. Inteli­ gentna kamera wkrótce będzie dostępna w sprzedaży w Polsce, dlatego warto już teraz pomyśleć o bezpieczeństwie swojego biznesu.

Jak widzisz, tak małe urządzenie może przynieść wiele dobrego. Swoich gości przy­ witasz miłym “dzień dobry”, zostaniesz po­ wiadomiony jeśli temperatura powietrza nad działem z kwiatami ulegnie zmianie, być mo­ że to tylko małe uszkodzenie klimatyzacji a szybko zareagujesz i nie będzie strat w rośli­ nach. W porze obiadowej wyjdziesz spokojnie zjeść a jeśli pod Twoją witryną pojawi się klient otrzymasz powiadomienie i będziesz

mógł poinformować klienta, kiedy wrócisz.

Będziesz spokojnie pracował wiedząc, że nikt nie wejdzie na zaplecze przez wirtualne pole a o każdym zdarzeniu zostaniesz powiadomiony na swoim urządzeniu z systemem Android lub IOS. Wykres z liczbą osób, które odwiedziły Twój sklep otrzymasz na e­mail co pozwoli na codzienną analizę i wnioski. Zastanów się ja­ kie Ty masz potrzeby w swoim biznesie. Twój sklep też może być Smart!

Więcej informacji: www.airlive.com www.airliveblog.pl e­mail: info@airlive.com

Safety and Security 21

Systemy alarmowe do łatwego montażu Czas na erę "smart" Przy dzisiejszym poziomie techniki i rozwoju technologii nie są już potrzeb­ ne rozbudowane instalacje kablowe, a systemy alarmowe można instalować w urzą­ dzonych już budynkach, firmach lub w nietypowych miejscach. To właśnie słowa "urządzonych" i "nietypowych " są kluczem i podstawową przewagą. Kolejnym słowem kluczem przy podejmowaniu decyzji jest łatwa i prosta instalacja oraz ce­ na. Patrząc globalnie największą grupę wśród prostych instalacjach systemach alar­ mowych stanowią systemy BEZPRZEWODOWE lub GSM. Który wybrać? Jakie są korzyści z używania każdego z nich?

Autor: Mirosław Miętka Epromocja.pl, Projekt Zero2

Z artykułu dowiesz się m.in.: > Czym są systemy alarmowe GSM? > Jakie mają zalety systemy do samodzielnego montażu? > Jakie są czujniki do systemów alarmowych?

22 Safety and Security

Systemy alarmowe GSM

Zalety:

Urządzenia posiadają wbudowany slot kart SIM. Wystarczy włożyć do niego kartę SIM z doładowanym stanem konta. Urządze­ niem można sterować za pomocą komend w wiadomościach SMS. Komunikację zwrotną otrzymujemy w ten sam sposób ­ urządzenie poinformuje nas o stanie za pomocą takich wiadomości.

­ sieć komórkowa jest stabilniejsza od sieci WiFi ­ mniejsze szanse na zerwanie połączenia ­ dostęp do sieci komórkowej jest tańszy niż dostęp do internetu ­ często obsługa do kilku numerów telefonów, w tym 1 numeru szybkiego wybierania i 1 nu­ meru do informowania o zdarzeniach ­ wbudowany głośnik do syreny alarmowej i rozmowy głosowej ­ wbudowane akumulatory podtrzymujące system od kilku od kilkunastu godzin ­ Informacje SMS o awarii zasilania, powrocie zasilania i niskim stanie napięcia akumulatorów

Safety and Security 23

System alarmowy WiFi System alarmowy posiada wbudowany moduł WiFi, dzięki któremu bezprzewodowo łączy się z routerem. System zarządzany jest przez aplikację, która powinna być intuicyjna.

Wszystko odbywa się przez internet, więc nie jest wymagana aktywna karta SIM w telefo­ nie. Zarządzać możemy też z poziomu każde­ go urządzenia typu SMART.

wej montaż systemu jest maksymalnie uprosz­ czony i bardzo intuicyjny.

Dodatkowo jednym systemem może­ my zabezpieczyć wiele pomieszczeń jeżeli nie są os siebie daleko oddalone.

Pamiętajmy że podpinając pod system alarmowy kamerę, stanowi on mini system monitoringu. Pomysłów na wyorzystanie jest wiele jak chćby: monitoring dziecka, star­ szych osób czy nasze ulubione zwierzaki kie­ dy muszą zostać same w domu.

Zalety: Zalety systemów do samodzielnego montażu: ­ łatwa instalacja ( urządzenia w pełni zgodne z zasadą Plug&Play) ­ zarządzanie przez aplikację z dowolnego miejsca wszystkimi funkcjami: (głośność sy­ reny alarmowej, czas trwania alarmu, opóźnie­ nie uzbrojenia przy wejściu i wyjściu z domu, dodawanie lub usuwanie czujników) ­ wolna od zakłóceń komunikacja pomiędzy urządzeniami ­ zapasowa bateria umożliwia pracę w przy­ padku awarii zasilania lub sabotażu nawet do kilkudziesięciu godzin ­ powiadomienia w czasie rzeczywistym Przeznaczenie: Proste systemy instalacyjne przewi­ dziane są w głównej mierze do ochrony nie­ wielkich obiektów jak biura, garaże, działki, altanki, piwnice, przyczepy kempingowe, róż­ nej wielkości mieszkania, domki letniskowe, butiki ale również i mniejsze domy.

Możliwość rozbudowy sprawia, że ich zastosowania mogą być znacznie szersze. Po­ nieważ takie systemy obsługują do 10 pilotów, do 50 czujników bezprzewodowych i do 50 bre­ loków zbliżeniowych tylko wyobraźnia podpo­ wiada nam wszystkie możliwe zastosowania.

Zwarta budowa alarmu i bezprzewodo­ wość zapewnia mobilność i łatwość instalacji przez co nadaje się on do tymczasowego za­ bezpieczania obiektów np. składów budowla­ nych, ogrodów, wystaw, stoisk targowych.

Dzięki wykorzystaniu łączności bezprzewodo­

24 Safety and Security

­ tani, samodzielny montaż, nie ma potrzeby korzystać z usług fachowca, wystarczy sko­ rzystać z prostej instrukcji instalacji w kilku krokach (dla osób starszych i tych które nie są obeznane w nowych technologiach wynajęcie instalatora będzie i tak małym kosztem w po­ równaniu do założenia dedykowanego, syste­ mu alarmowego) ­ brak ograniczeń co do zastosowania każdy rodzaj obiektu, miejsce, szczególnie sprawdza się w miejscach gdzie montaż przewodów jest niemożliwy lub bardzo kosztowny ­ brak ograniczeń co do mobilności: w łatwy sposób można zdemontować , przenieść w inne miejsce, idealny do sezonowych zastosowań ­ w przypadku podpięcia do systemu kamery IP, system alarmowy staje się mini systemem monitoringu ­ brak ograniczeń co do rozbudowy: systemy obsługują do 10 pilotów, do 50 czujników bez­ przewodowych i do 50 breloków zbliżeniowych ­ możliwość zabezpieczenia z jednej centralki kilku obiektów znajdujących się blisko siebie ­ raport najnowszych zdarzeń, działania systemu ­ całość zarządzane przez aplikacje: Android / iOS Najpopularniejszy dodatek: Kamera IP ­ może być naszym "smar­ tokiem", "smartuchem" gdy nas nie ma i w momencie kiedy jest zdarzenie. Dzięki niej będziesz widzieć i słyszeć wszystko co reje­ struje kamera.

Wbudowany mikrofon HiFi i głośnik zapew­ nią wysokiej jakości komunikację w obydwie strony. W nieszczęśliwym przypadku włama­ ni, wycieku gazu, pożaru czy powodzi, nie tylko dostaniesz powiadomienie od aplikacji w czasie rzeczywistym, ale również będziesz mógł spojrzeć na scenę.

grań w rozdzielczości 720p zabezpieczy wszystkie ważne miejsca. Nieważne, czy cho­ dzi o bawiące się dzieci, rozrabiające zwierzę­ ta czy starsze osoby zażywające lekarstwa – uprawnieni członkowie rodziny mogą za po­ mocą aplikacji mobilnej sprawdzić w czasie rzeczywistym, czy ich dom jest bezpieczny.

Przegląd najpopularnijszych czujników i dodatków na bazie oferty marki Chuango.

Firma Chuango oferuje ponad 30 róż­ nego rodzajów czujników oraz wiele dodat­ ków i akcesoriów. Najpopularniejsze to:

CZUJNIK RUCHU PIR­910 Nowy model bezprzewodowego czuj­ nika ruchu z wewnętrzną anteną oraz wbudo­ wanej technologii Dual Control IR odpornej na fałszywe alarmy. Zaawansowana technolo­ gia pozwala na bardzo dobrą adaptację do zmian pogody i temperatury. Czujnik posiada wbudowaną diodę LED informującą o stanie pracy i stanie baterii.

CZUJNIK GAZU LPG GAS­88 GAS­88 to łatwy w konfiguracji ga­ dżet, który chroni przed gazami palnymi uno­ szącymi się w powietrzu. W niefortunnym przypadku wycieku gazu, urządzenie alarmo­ we uruchamia sygnał optyczny, akustyczny oraz komunikaty ostrzegwcze .

CZUJKA DYMU SMK­500 SMK­500 musi być zainstalowany zgod­ nie z instrukcją NFPA, i może wykryć tylko dym (nie opary, płonienie, temperaturę). Zaleca­ ny montaż w zamkniętych pomieszczeniach.

KONTAKTRON DWC­102 DWC­102 to bezprzewodowa czujka magnetyczna do montażu w drzwiach lub oknie.

ZEWNĘTRZNA SYRENA WS­280 105dB

KAMERA IP116 Pole widzenia 95° i zapisywaniem na­

Bezprzewodowa syrena zewnętrzna WS­280. Syrena przeznaczona do współpracy z systemami alarmowymi. Posiada wbudowa­ ny akumulator podtrzymujący pracę w przy­ padku braku napięcia w sieci.

Safety and Security 25

26 Safety and Security

Safety and Security 27

W zestawach zawsze taniej. Kupując pakiet otrzymujemy: centralę, podstawowe czujki. Kolejne możemy dokupić w zależności od potrzeb.

BEZPRZEWODOWY SYSTEM ALAR­ MOWY GSM O2 System alarmowy O2 przewidziany jest do ochrony niewielkich obiektów jak: domki letniskowe i jednorodzinne, butiki, ga­ raże czy warsztaty. Jednak możliwość rozbu­ dowy sprawia, że jego zastosowania mogą być szersze. Zwarta budowa alarmu zapewnia mobilność instalacji przez co nadaje się on do tymczasowego zabezpieczania obiektów np. placów budowy. Dzięki wykorzystaniu łącz­ ności bezprzewodowej montaż systemu jest maksymalnie uproszczony. Panel sterujący wyposażony jest w komunikator GSM, za po­ mocą którego może on realizować powiada­ mianie SMS o zdarzeniach. Możliwe jest również zdalne sterowanie za pomocą SMS. BEZPRZEWODOWY SYSTEM ALAR­ MOWY GSM CHUANGO CG­G5 System alarmowy G5 przewidziany jest do ochrony niewielkich obiektów jak: domki letniskowe i jednorodzinne, butiki, ga­ raże czy warsztaty. Jednak możliwość rozbu­ dowy sprawia, że jego zastosowania mogą być szersze. Zwarta budowa alarmu zapewnia mobilność instalacji przez co nadaje się on do tymczasowego zabezpieczania obiektów np. placów budowy. Dzięki wykorzystaniu łącz­ ności bezprzewodowej montaż systemu jest maksymalnie uproszczony. Panel sterujący wyposażony jest w komunikator GSM, za po­ mocą którego może on realizować powiada­ mianie SMS o zdarzeniach. Możliwe jest również zdalne sterowanie za pomocą SMS. AW1 – System alarmowy WiFi System alarmowy Chuango AW1 to łatwy w montażu i obsłudze system alarmo­

28 Safety and Security

wy, który jest gotowy do pracy zaraz po wy­ ciągnięciu z pudełka i podłączeniu do Twojego domowego routera WiFi. Czujniki bezprzewodowe i akcesoria możesz łatwo do­ dawać do systemu za pomocą kilku kliknięć w aplikacji mobilnej – to jeszcze nigdy nie było takie proste! Liczbę bezprzewodowych czujników możesz dowolnie zwiększać, wraz z coraz większymi potrzebami Twojego do­ mu. System alarmowy AW1 jest idealny do wykorzystania w domach, małych firmach i sklepach.

Chuango H4 – system alarmowy Wi­ Fi/GPRS ­ nowość 2016 Chuango H4 to urządzenie, które wprowadzi Cię w świat inteligentnych rozwiązań dla domu. Dzięki karcie SIM z dodatnim saldem konta lub łączności WiFi, system może być kontrolowany za pomocą aplikacji mobilnej zainstalowanej w Twoim smartfonie. Jeśli system wykryje zagrożenie, otrzymasz natychmiastowe powiadomienie aplikacji lub zostanie wykonane połączenie telefoniczne na zdefiniowany wcześniej numer telefonu.

Gdzie kupić: Produkty dostępne są zarówno w specjalistycznych sklepach, jak również w sieci sklepów wielkopowierzchniowych.

Poniżej lista przykładowych miejsc dla klientów detalicznych. http://www.oleole.pl/ http://www.euro.com.pl/ http://www.genway.pl/ https://www.leroymerlin.pl http://www.eltrox.pl/ Wybrane produkty są również dostępne w sieciach: Media Markt / Auchan / Saturn Podsumowanie: Często zadajemy sobie pytanie czy taki system spełni nasze oczekiwania, czy będzie sku­ teczny itd. Przed każdym zakupem warto pamiętać o kilku aspektach. Podstawowa wiedza pozwoli nam skutecznie dobrać system pod nasze oczekiwania: ­ system alarmowy, a jego rozbudowa w przyszłości: kupując system alarmowy pamiętajmy, że może on być częścią smart home, który planujemy w przyszłości. Sprawdźmy czy centralę można rozbudowywać i w jaki sposób o dodatkowe czujniki. ­ większość osób inwestuje w alarmy dopiero po pierwszej kradzieży. Czy warto tak podchodzić do tema­ tu? Lepiej nie dopuśćmy do sytuacji , że wartość utracona kilkaset razy pokrywa cenę systemu alarmowego ­ zastosowanie, gdzie chcemy go użyć i jaki cel chcemy osiągnąć. Pomimo powszechnej opinii, że włamywacze nie boją się alarmów lub że sobie z nim poradzą prawda jest taka, że każdy włamywacz wiedząc że jest alarm, trzy razy się zastanowi, a duża część rezygnuje lub ucieka z chronionego obiektu bojąc się o swoją przyszłość.

Systemy alarmowe Chuango to ciekawa alternatywa i bardzo rozwojowy temat. Estetyczny wygląd, łatwość obsługi za pomocą aplikacji mobilnej oraz dodatkowe zabezpieczenia samych czujników sprawiają, że tego typu systemy zyskują coraz więcej zwolenników.

Podstawowy system alarmowy będzie skuteczny w odstraszaniu zło­ dziei oraz informowaniu o potencjalnych zagrożeniach zwłaszcza w w urządzonych już budynkach lub w nietypowych miejscach. Warto również wspomnieć o cenie..Koszt zestawu ok 500 PLN t to niewygó­ rowana kwota za prosty i skuteczny system alarmowy.

Więcej informacji na stronach: www.chuango.eu www.chuango.com

Safety and Security 29

Kontrole Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w firmach

Z artykułu dowiesz się m.in.: > Jaki jest zakres i częstotliwość kontroli ZUS? > Jakie są nasze obowiązki? > Jakie są uprawnienia inspektora?

30 Safety and Security

Każdy przedsiębiorca zatrudnia­ jący pracowników, niezależnie od bran­ ży w której działa, musi liczyć się z możliwością przeprowadzenia u niego w przedsiębiorstwie kontroli przez Za­ kład Ubezpieczeń Społecznych. Jej przedmiotem jest co do zasady ocena rzetelności i prawidłowości wywiązy­ wania się z zadań i obowiązków przez płatników składek.

Autor: Małgorzata Skonieczna Prawnik z Kancelarii Radcy Prawnego Cezary Młotek

Safety and Security 31

Co z przedsiębiorcami niezatrudniają­ cymi pracowników? W przypadku osób pro­ wadzących jednoosobową działalność gospodarczą odprowadzających składki jedy­ nie na własne ubezpieczenie, ZUS co do zasa­ dy nie przeprowadza kontroli terenowych.

Takie osoby weryfikowane są na bieżąco.

Zakres i częstotliwość Nasuwa się pytanie jakie dokładnie za­ gadnienia mogą w ramach przeprowadzanej kontroli badać inspektorzy ZUS. Chodzi głównie o: ­ fakt zgłaszania pracowników do ubezpieczeń społecznych, ­ prawidłowość i rzetelność obliczania, potrą­ cania i opłacania składek, ­ ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpie­ czeń społecznych, ich wypłacanie oraz doko­ nywanie rozliczeń z tego tytułu, ­ prawidłowość i terminowość opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe, ­ wystawianie zaświadczeń lub zgłaszanie da­ nych dla celów ubezpieczeń społecznych, ­ aktualizacja danych dla celów ubezpieczeń społecznych, ­ dokonywanie oględzin składników majątku płatników składek zalegających z opłatą na­ leżności z tytułu składek.

Co do zasady kontrole ZUS u danego przedsiębiorcy powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż raz na 5 lat. Wynika to z faktu, iż należności z tytułu nieopłaconych składek ubezpieczeń przedawniają się po 5 latach li­ cząc od dnia, w którym upłynął termin ich płatności. Przyjęcie takiej częstotliwości jest więc korzystne ze względu na interes Skarbu Państwa. Szczęśliwie dla przedsiębiorców licz­ ba inspektorów ZUS względem liczby przed­ siębiorstw zatrudniających pracowników nie jest na tyle duża, żeby kontrole odbywały się zbyt często. Nie da się ukryć faktu, iż wizyta inspektorów ZUS w znaczny sposób dezorga­ nizuje normalne funkcjonowanie każdej firmy.

32 Safety and Security

Dokumenty Z uwagi na fakt, iż zobowiązania z ty­ tułu płatności składek na ubezpieczenie przedawniają się z upływem 5 lat, inspektorzy ZUS zwykle analizują dokumentację przedsię­ biorcy jedynie z tego okresu. Dokumenty ta­ kie jak deklaracje ZUS­DRA oraz miesięczne raporty (ZUS RCA, ZUS RZA, ZUS RSA) należy więc przechowywać przez okres co najmniej 5 lat. Z kolei dokumentację pracow­ niczą zgodnie z obowiązującymi przepisami, powinno się przechowywać przez okres 50 lat od dnia zakończenia pracy danego pracowni­ ka. Chodzi tutaj m.in. o: ­ listy płac, ­ karty wynagrodzeń, ­ umowy zleceń, od których były odprowa­ dzane składki ubezpieczeń.

Pracodawca powinien zadbać o to, żeby dokumenty były uporządkowa­ ne. Dzięki temu podczas kontroli uda się uniknąć dodatkowego zamiesza­ nia.

Obowiązki przedsiębiorcy W toku przeprowadzanej kontroli na przedsiębiorcę nałożony został szereg obowiązków. Przede wszystkim musi on udostępnić in­ spektorowi ZUS oddzielne pomiesz­ czenie, w którym ten będzie mógł badać dokumentację przedsiębior­ stwa. Jeżeli wyznaczone pomieszcze­ nie nie będzie spełniało warunków technicznych (np. brak miejsca do pisa­ nia, nie jest dostatecznie zabezpieczone przed hałasem) kontrola może zostać prze­ prowadzona w oddziale ZUS. Co istotne, zmiana miejsca wykonywania czynności kontrolnych może się odbyć nawet bez zgo­ dy przedsiębiorcy.

Obowiązki przedsiębiorcy W toku przeprowadzanej kontroli na przedsiębiorcę nałożony został szereg obo­ wiązków. Przede wszystkim musi on udostęp­ nić inspektorowi ZUS oddzielne pomieszczenie, w którym ten będzie mógł ba­ dać dokumentację przedsiębiorstwa. Jeżeli wyznaczone pomieszczenie nie będzie speł­ niało warunków technicznych (np. brak miej­ sca do pisania, nie jest dostatecznie zabezpieczone przed hałasem) kontrola może zostać przeprowadzona w oddziale ZUS. Co istotne, zmiana miejsca wykonywania czynno­ ści kontrolnych może się odbyć nawet bez zgody przedsiębiorcy.

W toku kontroli ZUS przedsiębiorca może zostać dodatkowo zobligowany do: ­ udostępnienia wszelkich dokumentów i in­ nych nośników informacji związanych z za­ kresem kontroli, ­ udostępnienia do oględzin składników ma­ jątku kontrolowanego przedsiębiorstwa – w przypadku zalegania z zapłatą należności z ty­ tułu składek, ­ sporządzenia i wydania kopii dokumentów związanych z zakresem kontroli, udzielenia wyjaśnień zagadnień dotyczących zakresu kontroli, ­ przedstawienia tłumaczenia dokumentacji sporządzonej w języku obcym na język polski.

Szczególnie ten ostatni obowiązek może być dla przedsiębiorcy uciążliwy. Tłumaczenie dokumentacji będzie się bowiem wiązało z koniecznością poniesienia przez niego dodat­ kowych kosztów.

Uprawnienia inspektora Obowiązujące przepisy przyznają in­ spektorowi ZUS szereg uprawnień, które mają na celu umożliwienie przeprowadzenia szybkiej i skutecznej kontroli. Poza wspomnianymi do­ tychczas aspektami, ma on również prawo do: ­ badania wszelkich ksiąg, dokumentów finan­ sowo­księgowych i osobowych, zabezpieczania zebranych dowodów, ­ legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamo­ ści, jeśli będzie to konieczne dla potrzeb kontroli, ­ przesłuchiwania świadków, ­ przesłuchiwania płatnika składek i ubezpieczonego, ­ wstępu i poruszania się po siedzibie przed­ siębiorcy oraz innych miejsc, na terenie któ­ rych prowadzona jest działalność.

Czas kontroli Łatwo wyobrazić sobie sytuację, w której inspektorzy ZUS nie mieliby żadnych ograniczeń w zakresie czasu przeprowadzania czynności kontrolnych. Byłoby to idealny in­ strument organów państwowych do zakłóca­ nia pracy przedsiębiorcom.

Safety and Security 33

Szczęśliwie kwestię tę reguluje ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z jej art. 83 ust. 1 kontrola przedsiębiorcy w jed­ nym roku kalendarzowym nie może przekraczać: ­ 12 dni roboczych u mikro przedsiębiorców, ­ 18 dni roboczych u małych przedsiębiorców, ­ 24 dni roboczych u średnich przedsiębiorców, ­ 48 dni roboczych u dużych przedsiębiorców.

czenia przedsiębiorcy upoważnienia do jej przeprowadzenia. Dodatkowo, jeśli inspekto­ rzy nie pojawią się w siedzibie przedsiębior­ stwa w wyznaczonym przez siebie terminie to mają obowiązek ponownego skierowania za­ wiadomienia z oznaczeniem nowej daty roz­ poczęcia czynności kontrolnych.

Odwołanie

W jaki sposób można ustalić jakiej wielkości jest kontrolowane przedsiębiorstwo?

Kwestię tę regulują art. 104 – 106 ww. usta­ wy. Zgodnie z ich treścią: za mikro przedsiębiorcę należy uznać przed­ siębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: ­ zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pra­ cowników oraz, ­ osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczają­ cy 2 milionów euro. za małego przedsiębiorcę należy uznać przed­ siębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: ­ zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pra­ cowników oraz, ­ osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczają­ cy 10 milionów euro. za średniego przedsiębiorcę należy uznać przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: ­ zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pra­ cowników oraz, ­ osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczają­ cy 43 milionów euro. za dużego przedsiębiorcę należy uznać przed­ siębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: ­ zatrudniał średniorocznie więcej przynaj­ mniej 250 pracowników lub, ­ osiągnął roczny obrót netto wynoszący przy­ najmniej 43 miliony euro.

Warto przy tym pamiętać, że samo wszczęcie kontroli następuje z chwilą dorę­

34 Safety and Security

Należy pamiętać o tym, że wynik kon­ troli ZUS nie jest ostateczny. Przedsiębiorca ma prawo się od niego odwołać składając pi­ semne zastrzeżenia co do jego ustaleń, wska­ zując równocześnie dowody na poparcie swoich twierdzeń. Na złożenie takiego pisma przedsiębiorca ma termin 14 dni od daty otrzymania protokołu kontroli.

Inspektor ZUS w przypadku złożenia odwoła­ nia ma obowiązek rozpatrzyć je i w razie po­ trzeby podjąć dodatkowe czynności kontrolne.

Jak wspomniano na początku, możliwość przeprowadzenia kon­ troli przez inspektorów ZUS doty­ czy każdego przedsiębiorstwa zatrudniającego pracowników, niezależnie od zakresu prowa­ dzonej przez nie działalności.

Z taką możliwością trzeba więc po prostu się liczyć. War­ to zawczasu zadbać o to, aby odpowiednio się do tego przy­ gotować. Dokumentacja pod­ legająca kontroli powinna być odpowiednio uporządkowana, żeby w razie kontroli uniknąć zamieszania i niepotrzebnego stresu. Dodatkowo należy mieć na uwadze ustawowe limity czasu trwania kontroli i kontro­ lować pod tym względem in­ spektorów ZUS.

Małgorzata Skonieczna Prawnik z Kancelarii Radcy Prawnego Cezary Młotek malgorzataskonieczna@kancelariamlotek.pl

tel.: + 48 723 459 628

Więcej na: www.cezarymlotek.pl Kancelaria specjalizuje w obsłudze prawnej podmiotów z branży ochrony osób i mienia, w szczególności przygotowywaniu i audycie dokumentów przedsiębiorstwa, reprezentacji w sprawach pracowniczych, windykacji należ­ ności, doradztwie podatkowym.

Safety and Security 35

System dyspozytorski Skuteczna i bezawaryjna łączność to podstawa Autor: inż. Adam Skupiński HTS­HIGH TECH STUDIO

Z artykułu dowiesz się m.in.: > Dla kogo przeznaczone są systemy dyspozytorskie? > Dlaczego są aż tak ważne? > Co to jest HQT DS­9200?

Każda firma i instytucja świadcząca usługi szeroko poję­ tego bezpieczeństwa powinna zostać wyposażana w profesjo­ nalny a co ważniejsze możliwie bezawaryjny system łączności dyspozytorskiej. System ten w głównej mierze odpowiada za współpracę pomiędzy centrum dyspozytor­ skim a jednostkami i ludźmi mu podległymi.

Firmami i instytucjami niezbędnie potrzebującymi tego rodzaju sys­ temów są m. in. organy zarządzania kryzysowego, jednostki ratownictwa medycznego, straż pożarna, straż miejska, Policja, firmy świadczące usłu­ gi ochrony osób i mienia oraz wiele innych. Aktualnie jedną z grup, które najbardziej interesują się dobrymi systemami łączności dyspozytorskiej są agencje ochrony, chcące świadczyć usługi na coraz wyższym poziomie.

Do tego niezbędny jest właśnie odpowiedni i bezawaryjny system łączno­ ści dyspozytorskiej.

36 Safety and Security

Profesjonalny system łączności dys­ pozytorskiej posiada bardzo wiele cech uła­ twiających pracę dyspozytorom, co przekłada się na szybkość i skuteczność działania np. formacji ochronnych. Bardzo istotne jest, aby system ten był maksymalnie zintegrowanych z pozostałymi systemami używanym w danej firmie i instytucji.

Niestety obecnie wiele służb korzysta z systemów łączności, które bardzo często nie są ze sobą kompatybilne. Powoduje to, iż nie ma możliwości koordynacji działań z innymi służ­ bami odpowiadającymi za bezpieczeństwo.

Odpowiedzią na zapotrzebowanie firm i instytucji jest Dispach System, czyli System Łączności Dyspozytorskiej firmy HQT. System ten posiada wiele cech i funk­ cjonalności umożliwiających skuteczne dzia­ łania komunikacyjne pomiędzy dyspozy­ torem a jednostką terenową.

Do głównych cech można zaliczyć: ­ Monitorowanie stanu online ­ Elastyczne metody dyspozytorskie (wysyła­ nie jednostki lub grupy osób) ­ Historia połączeń ­ Wiadomości ­ intuicyjność użytkowania HQT DS­9200 ­ System dyspozytorski System dyspozytorski HQT DS­9200 to system, który jest całkowicie opracowany przez HQT oparty na platformie TI OMAP i zgodny z protokołem ETSI TS 102 361.

Urządzenie HQT DS­9200 można dostoso­ wać do indywidualnych predyspozycji i wa­ runków użytkownika.

Centrum dyspozytorskie za pomocą tego systemu może przekazywać szybkie in­ strukcje do osób w terenie, jednocześnie ma­ jąc podgląd na lokalizację określonych jednostek na mapie. Podstawowymi funkcja­ mi HQT DS­9200 jest nagrywanie głosu, za­ rządzanie wiadomościami, zapis GPS. Zapis GPS System rejestruje informacje o położe­ niu GPS terminala, co jest wyjątkowo ważne w przypadku załóg grup interwencyjnych, które zmuszane są opuścić pojazd w trakcie inter­ wencji i udać się w teren. Pozwala to na śle­ dzenie osoby w celu udzielenie ewentualnego wsparcia w przypadku sytuacji kryzysowych.

Safety and Security 37

Bezpieczeństwo Gorzowa Wlkp.

Rozmowa z Jarosławem Żółtowskim, dyrektorem Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta Gorzowa Wlkp.

Rozmawiał: Tomasz Grabski

Z rozmowy dowiesz się m.in.: > Jak wygląda monitoring wizyjny w Gorzowie Wlkp.? > Czy bezpieczeństwo w Gorzowie Wlkp. poprawia się? > Jakie inwestycje są przewidywane?

38 Safety and Security

Tomasz Grabski: Kto na co dzień jest odpowiedzialny za obsługę kamer monitorin­ gu i w jaki sposób są szkoleni operatorzy?

Jarosław Żółtowski: Miasto Gorzów z własnej inicjatywy w roku 2003 zbudowało monitoring wizyjny, na który składało się pięt­ naście stacjonarnych kamer oraz jedna mobil­ na, i na mocy oddzielnego porozumienia

przekazało w dyspozycję policji. Operatorzy obecnego monitoringu zatrudnieni są przez Komendę Miejską Policji, która obsługuje monitoring i odpowiada za rekrutację operato­ rów. Miasto natomiast, na mocy rzeczonego porozumienia, odpowiada za utrzymanie sieci monitoringu, pokrywając koszty związane z dzierżawą kanałów światłowodowych, konser­ wacją i naprawami.

Safety and Security 39

Tomasz Grabski: Jakie jest Pana zda­ nie na temat projektu założeń do ustawy o mo­ nitoringu wizyjnym, której proces tworzenia aktualnie jest zawieszony?

Jarosław Żółtowski: Przygotowując się do opracowania założeń rozbudowy sieci miejskiego monitoringu w naszym mieście analizowaliśmy także projekt ustawy o moni­ toringu wizyjnym. Intencja ustawodawcy, ma­ jąca na celu unormowanie spraw związanych z organizacją i wykorzystaniem monitoringu dla potrzeb szeroko rozumianego bezpieczeń­ stwa obywateli jest niewątpliwie słuszna, po­ nieważ obszar ten od dawna wymaga uregulowania ustawowego. Niemniej jednak znalazły się tam zapisy, które w prostej linii mogły prowadzić do paraliżu systemu. Mam tu na myśli choćby możliwość zapewnienia każdej osobie, która znalazła się w przysło­ wiowym oku kamery ochrony jej wizerunku, bądź uzyskania informacji od operatora, kiedy i gdzie został jej wizerunek utrwalony. Wpro­ wadzenie takich zapisów spowodowałoby wy­ lanie dziecka z kąpielą. I dlatego też znaczna część samorządów, które przecież organizują i

40 Safety and Security

finansują monitoringi, odniosła się krytycznie do tych zapisów, co w konsekwencji dopro­ wadziło do tego, że projekt przestał być proce­ dowany. Uważam, że jako społeczeństwo musimy się też zdecydować, czego naprawdę oczekujemy w zakresie zapewnienia nam bez­ pieczeństwa. Z jednej strony żądamy takich rozwiązań, które pozwolą nam czuć się bez­ piecznie, z drugiej zaś nie zgadzamy się na in­ gerencję w nasze prawa i wolności. Ale tak to już jest skonstruowane, że obszar bezpieczeń­ stwa wymaga wypracowania kompromisu.

Niekiedy trzeba z czegoś zrezygnować, aby otrzymać coś innego w zamian. I właśnie ob­ szar monitoringu jest tutaj klasycznym przy­ kładem, gdzie należy takie kompromisy osiągać. Co ważne podkreślenia monitoring służy obserwacji terenu, w celu zapewnienia bezpieczeństwa nam wszystkim, i nie powinien być w żaden sposób utożsamiany z jakąkol­ wiek inwigilacją osób, a często takie właśnie argumenty pojawiają się ze strony przeciwni­ ków budowania tudzież poszerzania istnieją­ cych systemów monitoringów miejskich.

Obserwować naprawdę nie znaczy śledzić.

Tomasz Grabski: W trakcie kontroli NIK na początku 2014 roku stwierdzono, iż 20% badanych monitoringów miejskich nie jest odpowiednio zabezpieczona pod kątem ochrony danych osobowych. Jak to wygląda w Gorzowie Wielkopolskim?

Jarosław Żółtowski: Dbając o ochro­ nę danych osobowych, dbamy przede wszyst­ kim o to, aby materiały z monitoringu trafiały wyłącznie do podmiotów upoważnionych.

Mam tu na myśli policję, prokuraturę, sądy i straż miejską. Wszystkie dane przekazywane są wyłącznie do prowadzonych postępowań, a samo przekazanie danych odbywa się protoko­ larnie przez to wiemy, kto jest w dyspozycji określonych danych, kiedy zostały wydane, w jakim celu i w jakim zakresie.

Tomasz Grabski: Jakie są plany Go­ rzowa Wielkopolskiego w kwestii rozbudowy monitoringu wizyjnego?

Jarosław Żółtowski: Miasto Gorzów przygotowuje się właśnie do rozbudowy posia­ danej sieci monitoringu. Obecnie dysponujemy

15 kamerami, które postawione zostały w 2003 roku. To już bardzo wysłużony sprzęt. Bardzo często ulega różnego rodzaju awariom. Tylko w ciągu ostatnich dwóch lat wydaliśmy około 100 tysięcy złotych na jego naprawę. Stąd też dalsza „reanimacja” systemu mija się z celem i jest pozbawiona jakiegokolwiek sensu. Dlate­ go też Prezydent Miasta podjął decyzję o zbu­ dowaniu zupełnie od podstaw nowego systemu monitoringu opartego w pełni o najnowocze­ śniejszą technologię cyfrową. Chcemy dążyć do wysokich standardów w tym obszarze i choć inwestycje tego typu kosztują, to trzeba pamiętać, że bezpieczeństwo, to wspólna spra­ wa nas wszystkich. Po rozbudowie systemu chcemy dysponować co najmniej 60 kamerami oraz profesjonalnym Centrum Monitoringu Wizyjnego funkcjonującym w systemie cało­ dobowym, w którym pracować będą wykwali­ fikowani operatorzy. Ale należy w tym miejscu zwrócić uwagę na jeszcze jeden istotny argument. Trzeba mieć świadomość, że nasyce­ nie kamerami monitoringu określonego terenu w sposób naturalny powoduje „wypchnięcie” przestępczości w inne rejony miasta.

Safety and Security 41

Mając tego świadomość planujemy w Gorzo­ wie rozszerzenie sieci monitoringu w taki sposób, aby swoim zasięgiem objęła także te­ ren poszczególnych osiedli. Lokalizacja ka­ mer jest uzgadniana z podmiotami odpowiedzialnymi za porządek i bezpieczeń­ stwo publiczne, czyli strażą miejską i policją.

Bierzemy pod uwagę także dane dotyczące aktów wandalizmu w poszczególnych czę­ ściach miasta, aby móc obserwować miejsca potencjalnie zagrożone. Uwzględniamy rów­ nież przepustowość pasażerów komunikacji zbiorowej, żeby w trybie on­line wspomagać bezpieczeństwo jak największej grupy osób.

Warto w tym miejscu dodać, że praca opera­ torów systemu monitoringu będzie wspoma­ gała pracę policjantów i to właśnie operatorzy przejmą na siebie zadania związane z obser­ wacją terenu, a w sytuacji, kiedy uznają, że określone zdarzenie powinno zostać dodatko­ wo ocenione przez policję natychmiast poin­ formują o takim fakcie. Dzięki takim rozwiązaniom chcemy realnie pomagać naszej policji w jej codziennej pracy.

Tomasz Grabski: Z Pana doświad­ czenia monitoring wizyjny przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa, czy też jest to tylko iluzja?

Jarosław Żółtowski: Wystarczy spoj­ rzeć na dane statystyczne, które wskazują na znaczne obniżenie występowania czynów za­ bronionych na obszarze objętym nadzorem kamer monitoringu. Ograniczenie przestęp­ czości, według różnych źródeł, waha się od 30 do 60 % i jest to wystarczający argument, aby uznać, że monitoring wizyjny jest tym na­ rzędziem, w które z pewnością należy inwe­ stować myśląc poważnie o zapewnieniu bezpieczeństwa naszym mieszkańcom. Oczy­ wiście należy w tym miejscu wspomnieć, że gmina ma ustawowy obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa i porządku, a monitoring przestrzeni publicznej wydaje się być tutaj na­ rzędziem odpowiednim i pożądanym.

42 Safety and Security

Tomasz Grabski: Jakie jest Pana zda­ nie na temat systemów do inteligentnej analizy obrazu oraz czy monitoring miejski w Gorzo­ wie Wielkopolskim korzysta z tego rodzaju systemów, które wykrywają niebezpieczne zdarzenia automatycznie?

potrzebna interwencja właściwych służb. I do­ kładnie o takich rozwiązaniach myślimy w Gorzowie.

Jarosław Żółtowski: Jak wspomnia­ łem wyżej monitoring w Gorzowie zbudowany został 14 lat temu i oparty w całości o techno­ logię analogową. Taki długi okres czasu, to na rynku monitoringowym przepaść. Przepaść w zakresie jakości kamer, przesyłu obrazu, konfi­ guracji systemu, po prostu całej technologii dedykowanej monitoringowi wizyjnemu, która w chwili obecnej daje bardzo szerokie możli­ wości zastosowania i co ważne łączenia go z innymi systemami. Między innymi z systema­ mi odpowiedzialnymi za zarządzanie miastem, gdzie na przykład możemy wykorzystując ana­ lizę obrazu sterować chociażby sygnalizacją świetlną przyczyniając się tym samym do or­ ganizacji płynniejszego ruchu kołowego w mieście bądź nadając priorytetu w poruszaniu się pojazdów komunikacji miejskiej tworząc tak zwaną zieloną falę na trasie przejazdu. Ale możemy także wykorzystywać inteligentną analizę obrazu po to, aby wspomóc pracę ope­ ratorów systemu monitoringu, których rolą jest przede wszystkim zapewnienie bezpieczeń­ stwa mieszkańcom. Można tak skonfigurować system, aby automatycznie powiadamiał ope­ ratora o sytuacjach, którymi powinien się zain­ teresować. System może na przykład informować o osobach leżących, co nie zawsze będzie oznaczało osobę nietrzeźwą, ale na przykład taką, która może pozostawać w sytu­ acji bezpośredniego zagrożenia życia i jest po­ trzeba podjęcia pilnej interwencji. Operator może być informowany o gromadzeniu się określonej liczby osób w jednym miejscu i czasie, co może oczywiście oznaczać zwykłe planowane zgromadzenie publiczne, ale może to być także sytuacja, w której ktoś wymaga pomocy. System może także informować o unoszącym się dymie i różnego rodzaju innych podobnych sytuacjach, w których może być

Safety and Security 43

Tomasz Grabski: Jaką rolę odgrywa monito­ ring wizyjny w zarządzaniu kryzysowym w Pana mieście? Czy jest przydatny w sytu­ acjach newralgicznych dla bezpieczeństwa mieszkańców?

Jarosław Żółtowski: To zależy jak zdefiniujemy pojęcie zarządzania kryzy­ sowego. Jeśli rozumiemy przez to te zdarzenia, które katalogowo są przypisane ob­

szarowi zarządzania kry­ zysowego, to na pewno odgrywa swoją rolę w sposób ograniczony.

Ale w obszarze działania kierowanego przez mnie wydziału pozostaje także ten związany z bezpieczeństwem miasta i jego mieszkańców i tutaj już znaczenie jest dużo większe. Wielo­ krotnie bowiem na przestrzeni czasu, od kiedy funkcjonuje monitoring dochodziło do sytu­ acji ujawnienia i zatrzymania sprawców róż­ nego rodzaju czynów zabronionych.

44 Safety and Security

Spostrzegawczość operatorów i szybka reak­ cja interwencyjna powodowały, że sprawcy nie pozostali bezimienni. I Gorzów akurat nie jest tu żadnym wyjątkiem na mapie, ponieważ co chwilę słyszymy w mediach o kolejnych przypadkach, w których monitoring spełnił swoją rolę, nie tylko w sytuacji, gdy docho­ dzi do aktów wandalizmu, ale także w tych, kiedy trzeba nieść pomoc in­ nym osobom w sytuacji bezpośredniego zagro­ żenia życia.

Z Jarosławem Żółtowskim , dyrekto­ rem Wydziału Bezpieczeństwa i Za­ rządzania Kryzysowego Urzędu Miasta Gorzowa Wlkp. rozmawiał Tomasz Grabski

Rola i zadania służb specjalnych w systemie bezpieczeństwa państwa Z artykułu dowiesz się m.in.: > Jaka jest istotna różnica pomiędzy terroryzmem a cyberterroryzmem? > Dlaczego bezpieczeństwo ekonomiczne jest ważne? > Co to jest infrastruktura krytyczna?

46 Safety and Security

Autor: Tomasz Rachwalski

Służby specjalne pełnią istotną rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa państwa w je­ go szeroko rozumianym aspekcie. Służby te odpowiedzialne są za ochronę państwa i oby­ wateli zarówno przed zagrożeniami zewnętrz­ nymi takimi jak terroryzm, czy też wynikającymi z międzynarodowych konflik­ tów zbrojnych, a także przed zagrożeniami wewnętrznymi godzącymi w bezpieczeństwo powszechne, ekonomiczne, porządek konsty­ tucyjny oraz stabilność i suwerenność Rzeczy­ pospolitej Polskiej. Służby specjalne, w zakresie swoich działań, aktywnie uczestniczą w realizacji zadań z zakresu zarządzania kry­ zysowego oraz ochrony infrastruktury kry­ tycznej. Ściśle współpracują ze sobą oraz innymi służbami odpowie­ dzialnymi za utrzymanie bez­ pieczeństwa i porządku publicznego.

Aktywnie współpracują też ze swoimi odpowiednikami z innych państw w celu przeciwdzia­ łania międzynarodowym za­ grożeniom.

bra osób postronnych; działania te są realizo­ wane z całą bezwzględnością, za pomocą różnych środków (nacisk psychiczny, prze­ moc fizyczna, użycie broni i ładunków wybu­ chowych), w warunkach specjalnie nadanego im rozgłosu i celowo wytworzonego w społe­ czeństwie lęku”.1

W Polsce funkcjonuje obecnie pięć służb, które określane są mia­ nem „specjalnych”. Są to: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wy­ wiadu, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Służ­ ba Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służba Wywiadu Wojskowego. Poniżej przedstawio­ no oraz scharakteryzowano ich rolę w syste­ mie bezpieczeństwa III RP przez pryzmat największych zagrożeń na jakie narażone jest dziś państwo polskie.

Terroryzm Terroryzm – „Różnie umotywowane, najczęściej ideologicznie, planowane i zorga­ nizowane działania pojedynczych osób lub grup, podejmowane z naruszeniem istniejące­ go prawa w celu wymuszenia od władz pań­ stwowych i społeczeństwa określonych zachowań i świadczeń, często naruszające do­ 1. www.encyklopedia.pwn.pl

Safety and Security 47

W systemie ochrony antyterrorystycz­ nej RP uczestniczy kilkanaście służb i instytu­ cji, ze strony służb specjalnych są to: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wy­ wiadu, Służba Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służba Wywiadu Wojskowego. ABW re­ alizuje zadania z zakresu ochrony antyterrory­ stycznej poprzez działania funkcjonującego w jej strukturach Centrum Antyterrorystycz­ nego CAT ABW. Agencja Wywiadu oraz Służba Wywiadu Wojskowego, każda w swo­ im zakresie, odpowiadają za monitorowanie i analizowanie działalności międzynarodowych grup ekstremistycznych, pełnią też zadania z zakresu rozpoznawania międzynarodowego terroryzmu, ekstremizmu oraz międzynarodo­ wych grup terrorystycznych, a także międzyna­ rodowego obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi. Służba Kontrwy­ wiadu Wojskowego prowadzi rozpoznanie, zapobieganie oraz wykrywanie przestępstw popełnianych przez żołnierzy, funkcjonariuszy SKW i SWW oraz pracowników Sił Zbroj­ nych RP i innych jednostek organizacyjnych MON związanych z terroryzmem, godzących w potencjał obronny kraju, Sił Zbrojnych oraz jednostek organizacyjnych MON, a także państw sojuszniczych.

szenia na władzach państwowych określonych ustępstw lub oczekiwanych zachowań. Aby działania takie zostały zakwalifikowane jako terroryzm informacyjny, atak powinien powo­ dować znaczne straty lub takie skutki, które wywołują powszechne poczucie strachu”.2 Cyberterroryzm jest jedną z form terro­ ryzmu, może on przyjmować formę zakłócenia działania systemów, nieupoważnionej ingerencji w dane, czy też łamania zabez­ pieczeń i w konsekwencji przejęcia kontroli nad new­ ralgicznymi i ważnymi ele­ mentami infrastruktury. Za ochronę państwa przed ata­ kami cybernetycznymi oraz zapewnienie bezpieczeństwa systemów i sieci teleinforma­ tycznych odpowiedzialna jest w głównym stopniu Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Cyberterroryzm Cyberterroryzm – „Realna groźba lub bezprawny atak wy­ mierzony w system infor­ matyczny bądź zgromadzone dane, w celu zastrasze­ nia czy wymu­

2„Zeszyty naukowe Akademii Marynarki Wojennej”, Rok XLVI nr 1(160), Rok 2005

48 Safety and Security

W tym celu w strukturach Agencji powołano Rządowy Zespół Reagowania na Incydenty Komputerowe – CERT. GOV. PL.3 Misją te­ go zespołu jest zapewnianie i rozwijanie zdol­ ności jednostek organizacyjnych administracji publicznej RP do ochrony przed cyberzagrożeniami. Do głów­ nych zadań CERT. GOV. PL nale­ ży: koordynacja reagowania na incydenty komputerowe oraz ich obsługa i_analiza, publiko­ wanie alertów, ostrzeżeń i_powiadomień, koordynacja reagowania na luki w_za­ bezpieczeniach, obsługa zdarzeń w sieciach objętych ochroną przez system ARAKIS – GOV oraz prze­ prowadzanie testów bezpie­ czeństwa.4 Pomocniczą rolę w zapewnianiu ochrony przed cyberterroryzmem peł­ ni Agencja Wywiadu, poprzez prowadzenie wywiadu elektro­

nicznego, którego jednym z celów jest wykry­ wanie zagrożeń pochodzących ze świata wirtualnego.

Bezpieczeństwo ekonomiczne państwa oraz przeciwdziałanie korupcji Jednym z głównych zagrożeń stabilno­ ści kraju jest bez wątpienia zachwianie jego systemem ekonomicznym i próba wywołania lub wywołanie zagrożenia dla tego newral­ gicznego elementu, który jedną z podstaw sprawnego funkcjonowania państwa.

Bezpieczeństwo ekonomiczne „Zdolność systemu gospodarczego pań­ stwa (grupy państw) do takiego wykorzystania wewnętrznych czynników rozwoju i międzyna­ rodowej współzależności ekonomicznej, które będą gwarantowały jego niezagrożony rozwój”.5 W rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym działaniem godzącym w interesy ekonomiczne państwa jest każde zachowanie mogące spowodować znaczną szkodę w mieniu: jednostki sektora finansów publicznych, jednostki niezaliczanej do sektora finansów publicznych otrzymującej środki publiczne oraz przedsiębiorcy z udziałem Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

3. www.cert.gov.pl 4. www.abw.gov.pl

5. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Emów: Centralny Ośrodek Szkolenia ABW im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”, nr 7(4) 2012, str. 142

Safety and Security 49

Innym ważnym czynnikiem wpływają­ cym destabilizująco na bezpieczeństwo eko­ nomiczne państwa jest korupcja. Jest to jedno z najbardziej patologicznych i destrukcyjnych zjawisk, które oprócz ewidentnie negatywne­ go wpływu na system ekonomiczny państwa jest głęboko amoralne i wysoce szkodliwe społecznie.

Korupcja „Czyn polegający na obiecywaniu, proponowaniu lub wręczaniu przez jakąkol­ wiek osobę, bezpośrednio lub pośrednio, ja­ kichkolwiek nienależnych korzyści osobie pełniącej funkcję publiczną dla niej samej lub dla jakiejkolwiek innej osoby, w zamian za działanie lub zaniechanie działania przy wy­ konywaniu jej funkcji, żądaniu lub przyjmo­ waniu przez osobę pełniącą funkcję publiczną jakichkolwiek nienależnych korzyści, dla niej samej lub dla jakiejkolwiek innej osoby, lub przyjmowaniu propozycji lub obietnicy takich korzyści, w zamian za działanie lub zaniecha­ nie działania w wykonywaniu jej funkcji. Jest to także czyn popełniany w toku działalności gospodarczej, obejmującej realizację zobowią­ zań względem władzy (instytucji) publicznej, polegający na obiecywaniu, proponowaniu lub wręczaniu, pośrednio lub bezpośrednio, oso­ bie kierującej jednostką niezaliczaną do sekto­ ra finansów publicznych lub pracującej w jakimkolwiek charakterze na rzecz takiej jed­ nostki, jakichkolwiek nienależnych korzyści, dla niej samej lub na rzecz jakiejkolwiek innej osoby, w zamian za działanie lub zaniechanie działania, które narusza jej obowiązki i stano­

wi społecznie szkodliwe odwzajemnienie, a także czyn popełniany w toku działalności go­ spodarczej obejmującej realizację zobowiązań względem władzy (instytucji) publicznej, po­ legający na żądaniu lub przyjmowaniu bezpo­ średnio lub pośrednio przez osobę kierującą jednostką niezaliczaną do sektora finansów publicznych lub pracującą w jakimkolwiek charakterze na rzecz takiej jednostki, jakich­ kolwiek nienależnych korzyści lub przyjmo­ waniu propozycji lub obietnicy takich korzyści dla niej samej lub dla jakiejkolwiek innej osoby, w zamian za działanie lub zanie­ chanie działania, które narusza jej obowiązki i sta ­ nowi społecznie szkodliwe odwzajemnienie”.6 Wykrywaniem i ściganiem przestępstw ekonomicznych oraz wymienionych w defini­ cji przypadków korupcji zajmują się, w zakre­ sie swoich właściwości, Centralne Biuro Antykorupcyjne oraz Służba Kontrwywiadu Wojskowego. CBA działa głównie w sektorze cywilnym, SKW natomiast zajmuje się przy­ padkami występowania tych przestępstw w sektorze obronnym, współpracując z CBA, które jest główną formacją zajmującą się zwal­ czaniem szeroko rozumianej przestępczości ekonomicznej. Przy wykonywaniu tych zadań obydwie służby współpracują także z ABW, która do czasu powołania CBA była główną formacją zwalczającą tego typu przestępstwa.

6. Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 roku o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. z 2006 nr 104, poz. 708 z późn. zm.)

50 Safety and Security

Zadania służb specjalnych w zarządzaniu kry­ zysowym i ochronie infrastruktury krytycznej Zarządzanie kryzysowe – „Działalność organów administracji publicznej będąca ele­ mentem kierowania bezpieczeństwem narodo­ wym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpie­ nia sytuacji kryzysowej oraz na odtwarza­ niu infrastruktury lub przywróceniu jej pierwotnego charakteru”.7 Zgodnie z ustawą z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kry­ zysowym w strukturach służb specjal­ nych, jako organach administracji rządowej utworzone zostały Centra Zarządzania Kryzysowego, realizują­ ce zadania zgodnie z ustawowymi obowiązkami danej służby. Centra ta­ kie funkcjonują w strukturach każdej ze służb za wyjątkiem Centralnego Biura Antykorupcyjnego, ze względu na odmien­ ny charakter zadań. Centra te funkcjonują w trybie 24 – godzinnym.

Infrastruktura krytyczna – „Systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budow­ lane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjo­ nowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruk­ tura krytyczna obejmuje systemy: a) zaopatrzenia w energię i paliwa b) łączności i sieci teleinformatycznych c) finansowe d) zaopatrzenia w żywność i wodę e) ochrony zdrowia f) transportowe i komunikacyjne g) ratownicze h) zapewniające ciągłość działania administra­ cji publicznej i) produkcji, składowania, przechowywania i

stosowania substancji chemicznych i promie­ niotwórczych, w tym rurociągi substancji nie­ bezpiecznych.8 Służby specjalne pełnią specyficzną rolę w za­ kresie ochrony infrastruktury krytycznej, ze względu na zasób sił i środków jakimi dyspo­ nują. Szczególna rola w tym zakresie przypi­ sana została ABW, gdzie jej Szef po podjęciu informacji o możliwości wystąpienia sytu­ acji kryzysowej zagrażającej m.in. infra­ strukturze krytycznej, może udzielać zaleceń podmiotom i organom zagro­ żonym oraz przekazywać im niezbęd­ ne informacje. Szef ABW przekazuje informację o wszelkich podjętych działaniach do dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. ABW wspiera także organy administracji publicznej w działaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i usuwaniem skutków zdarzeń, na przykład o charakterze terrorystycz­ nym. Organy administracji publicznej zobowiązane są natomiast do niezwłocz­ nego informowania Szefa ABW o wszel­ kich zagrożeniach o charakterze terrorystycznym, które mogą być groźne dla infrastruktury krytycznej. Pozostałe służby specjalne, jak inne organy, służby i jednostki odpowiedzialne za ochronę infrastruktury kry­ tycznej ściśle współpracują z ABW, a także między sobą w celu zapewnienia jak najlep­ szej ochrony infrastruktury krytycznej i elimi­ nacji bądź zminimalizowania skutków potencjalnych zagrożeń. 9

Autor: Tomasz Rachwalski

7. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 nr 89, poz. 590 z późn. zm.)

8. Ibidem, 9. 7. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007 nr 89, poz. 590 z późn. zm.)„Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej”, www.rcb.gov.pl

Safety and Security 51

Atak terrorystyczny na zbiornik wodny w Nysie

52 Safety and Security

Z artykułu dowiesz się m.in.: > Kto przeprowadził atak? > Jaki był cele ataku terrorystycznego? > Jaki był skutek ataku?

Autor: Andrzej Machowski Beta Security System Sp. z o.o. w Opolu Rzeczoznawca 034/2013 Polskiej Izby Ochrony

Safety and Security 53

centrum operacyjnym. Po zabiciu pracowni­ ka ochrony Beta Security System i wzięciu dwóch pracowników RZGW jako zakładni­ ków zażądali od Prokuratury uwolnienia swojego towarzysza, jeżeli nie, to wysadzą tamę zbiornika. Na szczęście, pracownik ochrony zdążył przed śmiercią przesłać sy­ gnał napadu do SMA (stacji monitorowania alarmów), skąd dyspozytor wykonujący za­ dania uzbrojonego stanowiska interwencyj­ nego wysłał grupę interwencyjną i powiadomił Policję.

FOT. Andrzej Machowski W dniu 14 października 2016r. o godz.

9.45 grupa prawdopodobnie czterech terrory­ stów zaatakowała i opanowała budynek kie­ rownictwa zbiornika wodnego w Nysie wraz z

Spokojnie, to tylko scenariusz ćwicze­ nia, jakie zostało przygotowane przez ekspertów ds. obronnych Regionalnego Zarządu Gospodar­ ki Wodnej we Wrocławiu i w Gliwicach, panów Zbigniewa Goliszek i Janusza Majewskiego.

FOT. Andrzej Machowski

54 Safety and Security

FOT. Andrzej Machowski tu, systemu łączności; wzięli udział przedsta­ wicieli Policji Wodnej w Nysie, antyterroryści policyjni z KWP w Opolu, Kierownictwo Po­ licji w Nysie, ratownicy medyczni z WOPR­u, przedstawiciele Państwowej Straży Pożarnej, jak również władze samorządowe z Nysy i przedstawiciele obrony cywilnej. Pracownicy ochrony Beta Security System zabezpieczali drogi dojazdowe, blokując wejście i wjazd na teren obiektu przypadkowych osób.

FOT. Andrzej Machowski W ćwiczeniu, którego celem było sprawdzenie systemu bezpieczeństwa obiek­

Ćwiczenie było zwieńczeniem kilku­ dniowego szkolenia dla ekspertów ds. obron­ nych Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej z kraju, przy udziale głównego eks­ perta ds. obronnych Krajowego Zarządu Go­ spodarki Wodnej, jakie odbyło się w dniach 12­14 października 2016r. w Nysie. Kolejne już w tym roku szkolenie, w którym bierze udział przedstawiciel firmy ochrony, wykonu­ jący zadania ochronne w tego typu obiektach, to przykład odpowiedzialności i pełnego pro­ fesjonalizmu osób odpowiadających za bez­ pieczeństwo w RZGW.

Autor: Andrzej Machowski Beta Security System Sp. z o.o. w Opolu, Rzeczoznawca 034/2013 Polskiej Izby Ochrony FOT. Andrzej Machowski

Safety and Security 55