Le Tour de Farce

LE TOUR DE FARCE DE 24-UUR VAN DE ARDENNEN Door Willem van Rooij

Het was een fantastische zomer, die zomer van

en luchtbedden hadden we ook nog twee sta-

1976. Lang, warm en droog. Joop was weer

len campingaztankjes bij ons en handschoenen

eens tweede geworden. Zestien jaar waren we.

voor Rob, want je neemt natuurlijk alleen het

De juiste leeftijd om op een brommer te mo-

meest noodzakelijk mee ... Travelling light heet

gen stappen. Wie reed er in die tijd niet op een

dat. Nou, lichtgewicht bestond zoals eerder ge-

stoere Puch, Tomos, Yamaha of Zündapp? Maar

zegd nog niet. Bovendien gingen onze spullen ook

de sportiefste van ons vieren sprong liever op

nog eens in van die grote canvas tassen, waar de

de racefiets. Een zilvergrijze Peugeot PX8, het

gemiddelde puber met het grootste gemak een

merk van ex-Tour de France-winnaar Bernard

hele krantenwijk in kwijt kon, met van de licht-

Thevenet. Krom stuur, 10 versnellingen en zo’n

bruine leren driehoekjes ter versteviging op de

fluweelzacht lederen zadel. Wel voorzien van

hoeken. Op de achterzijde prijkte een grote ovale

aluminium spatbordjes en een bagagedrager,

NL-sticker, want iedereen moest toch weten waar

want Eric had grote plannen: via een rondje

deze stoere knapen vandaan kwamen.

Belgische Ardennen, onze middelbareschool vriendinnen verrassen met een bezoek op de

Na Weert ging onze rit door het ‘schoane Lim-

camping van het Eurostrand in Valkenswaard

burg’ verder via het witte dorpje Thorn, Maas-

(tegenwoordig De Kempervennen van Center

bracht, Sittard, Geleen, Beek, Schimmert en ten-

Parcs). Hij had daar alleen wel wat partners in

slotte naar Valkenburg, met 127 km in de benen,

crime voor nodig. Gelukkig wist hij al snel zowel

de eerste stop. Tot zover nog weinig heuvels ge-

Frank als mij over te halen en ook wij beschikten

zien, maar we zouden nog ruimschoots aan onze

binnen de kortste keren ook over zo’n prachtig

trekken komen. De tentjes werden opgezet op

stalen ros – in die tijd was het nog niet allemaal

een boerderijcamping net buiten het toeristische

lichtgewicht. Frank een witte en ik een blauwe.

stadje. Een vrij basic gebeuren, het toiletgebouw

Rob sloot ook aan, maar dan wel op zijn zwar-

kon al slalommend tussen de koeienvlaaien door

te, met 3 puntsversnelling uitgeruste, jongens-

zonder al teveel ongelukken bereikt worden.

fiets. Hiermee zou ook hij proberen zijn eerste

Dat was al heel wat. Veel meer hadden we niet

Ardennencol te bedwingen: de Baraque Michel,

nodig. Het was prima zo. Voor ons geen sub­

met 678 meter het hoogste punt van België.

tropisch zwembad, kinderspeelparadijs of animatieteam. We waren al blij dat er stromend water

We vertrokken voor dag en dauw – het was

was. Even verderop langs de weg hebben we

amper licht - vanuit Rosmalen richting Eind­

nog wel een paar biertjes gescoord en daarna

hoven. Een heel stuk parallel langs de A2. Vught,

onze primusbranders tevoorschijn gehaald voor

Boxtel, Best, Eindhoven, knooppunt Leender­

het avondmaal in de vorm van een stevig bord

heide richting Weert. Ik meen dat we bij de plaat-

boerenkool. Maar waar haal je hartje zomer

selijke bakker, die net zijn winkel geopend moet

boerenkool vandaan? Nou, uit een blikje natuur-

hebben, nog gestopt zijn voor een heerlijke punt

lijk! Maggie boerenkoolstamppot in droge vorm.

Limburgse vlaai. We hadden er inmiddels aardig

Rits-rats open, kokend water erbij, even roeren

wat kilometers op zitten, en dat vreet energie.

en klaar is Klara! Of ben ik nu in de war met dat

Zeker als je per persoon ook nog eens een kilo

suffe konijn dat altijd de melk vergeten lijkt te zijn?

of 20 bagage moet wegtrappen. De twee tenten

Enfin, op het andere pitje de bijbehorende Unox

(linnen binnen- én buitentent, stokken en zakje

knaks, et voilà, dat mag voor mij Wonderstamp-

haringen) werden verdeeld, en naast slaapzakken

pot heten! We namen nog even de route van de

volgende dag door en ik neem aan dat we weldra

5% met uitschieters tot bijna 8% én 20 kilo baga-

moe en voldaan in slaap vielen.

ge op de pakkendrager is het bepaald geen sinecure. Een regelrechte kuitenbijter. En Eric, zoals

Er was vast iemand van ons die een reiswekker bij

gezegd de sportiefste van het stel, liet er geen

zich had. Of anders zijn we de volgende ochtend

gras over groeien en trok als een ware Van Impe

wel wakker geworden van het actieve camping­

flink door op deze eerste serieuze Ardeense hel-

leven, dat zich doorgaans in alle vroegte opdringt.

ling, wat hem al snel de bijnaam Clarence de Biïge

Of door het kraaien van een haan, het loeien van

Bergeit opleverde.

koeien of het geblaat van schapen, niet geheel onwaarschijnlijk op een boerderijcamping. Vervol-

Dit behoeft natuurlijk enige uitleg. Dat ‘berg-

gens ontbijten en snel pleite. Terug in het zadel

geit’ lijkt me duidelijk. En Clarence, vanwege

van onze tweewielers. We hadden vandaag nog

Clarence de schele leeuw uit de tv-serie Daktari.

een flinke rit voor de boeg met als beoogde finis-

Eric was destijds immers de enige brildrager van

hplaats: Trois Ponts. Een rit van zo’n 80 km. Maar

ons vieren, en dan werd je al snel voor schele

daarvoor wachtte ons nog een aantal pittige heu-

uitgemaakt. En omdat Eric in tegenstelling tot

vels. Van Valkenburg ging door het Geuldal naar

de rest nooit echt verkering had, werd er wel-

Gulpen alvorens we echt omhoog gingen. Via

eens aan zijn geaardheid getwijfeld; homofoob als

Epen en Slenaken bij De Plank (Sint-Martens-Voe-

wij destijds waren. Maar om hem toch nog het

ren) de grens over. Maar niet alvorens een paar

voordeel van de twijfel te geven, zwakten wij dit

mooie stempels in onze paspoorten te laten zet-

enigszins af tot biseksueel. Dan konden we nog

ten door een welwillende douanier die verder

alle kanten op, zeg maar. Vandaar dat het biïg

toch niet veel beters te doen had. Het ultieme

werd: Clarence de Biïge Berggeit.

bewijs dat we hier ook daadwerkelijk geweest waren, mochten onze vriendinnen straks twijfelen

Na lang zwoegen (zeg maar gerust stoempen),

aan onze ongetwijfeld heroïsche verhalen.

met respect voor Rob met slechts drie versnellingen, kwamen we na een inspannende klim van

Nadat we de grens gepasseerd waren koersten

ruim 14 km hijgend en puffend boven aan bij les

we verder naar het indrukwekkende Amerikaan-

Haute Fagnes (De Hoge Venen). Eric uiteraard

se oorlogskerkhof Henri-Chapelle. Op deze be-

als eerste en Rob sloot ongetwijfeld de rij. Frank

graafplaats liggen een kleine 8.000 Amerikaanse

en ik bungelden er ergens tussenin. Bij het res-

militairen en worden de vermiste soldaten her-

taurant op de top hebben we wat gedronken om

dacht, die gesneuveld zijn tijdens het Ardennen-

ons daarna met gevaar voor eigen leven van de

offensief of tijdens de opmars vanuit Frankrijk

berg naar beneden te storten. En dat wil wel met

door België naar Nederland. Wel iets om even

die extra bagage. Als bakstenen vielen we naar

bij stil te staan, natuurlijk. Na een kort mo-

beneden en bereikten we eenvoudig snelheden

ment van bezinning vervolgden we onze reis via

van ver boven de 70 km/uur. Zonder helm zig-

Welkenrat naar Eupen, waar ons, maar vooral

zagden we met ware doodsverachting tussen de

Rob, een ware uitdaging te wachten stond ...

auto’s door. De wind wapperend door onze toen nog lange haren. De kruisjes aan onze oorringen

De klim begon goed. Het eerste stuk is meteen

driftig bungelend. Maar beter een kruisje aan je

het steilst. Het is weliswaar geen Alpe d’Huez,

oor dan achter je naam zullen we maar zeggen.

maar met een gemiddeld stijgingspercentage van

De afdaling is grofweg op te delen in drie stukken:

wel een oplossing voor: handschoenen. Het kle-

een eerste vrij lang geleidelijk gedeelte waar je

dingstuk waar we vooraf nogal lacherig over had-

nog lekker kunt bijtrappen, gevolgd door een hef-

den gedaan, bleek beslist geen overbodige luxe.

tig middenstuk met een diverse haarspeldboch-

Triomfantelijk stak hij de breisels met de big smile

ten en sluit af met een wat rustiger gedeelte om

van een lachende derde (lees in dit geval: vier-

lekker uit te bollen. Tenslotte zoefden we Mal­

de) de lucht in. Het gemis aan fietsversnellingen

medy binnen op weg naar de finishplaats van deze

werd zo in een klap ruimschoots goedgemaakt.

etappe: Trois Ponts. Ondertussen was het gaan

Dit keer hadden wíj ́ het nakijken.

regenen. Ik geloof niet dat we speciale regenkleding bij ons hadden. Donderde ons ook niet

Gestaag daalden we verder af richting Lommel.

veel. Belangrijker waren onze spullen. Fietsen en

De weg leek eindeloos. Af en toe stopten we

tenten. Een tent in de regen te moeten opzetten

even om bij te komen. Bijvoorbeeld bij een mooie

en de volgende ochtend een natte tent inpakken

picknickplaats langs de kant van de weg. We la-

vonden we niet een hele fijne gedachte met het

gen net lekker languit op de tafels en banken toen

oog op lekkages. Maar een nieuwe fiets een hele

er plotseling een wagen van de gendarmerie - die

nacht buiten in de regen vond Eric, de sportiefste

dit keer eens niet vanwege vakantie gesloten

van ons vieren, al helemaal geen goed plan. Die

was - passeerde. Nieuwsgierig naar waar deze

fiets moest en zou in de tent. De rest zocht het

knapen in het holst van de nacht in godsnaam

maar uit. Uiteraard zorgde dit voor de nodige dis-

mee bezig waren. Nou, dat vroegen we onszelf

cussies en al bakkeleiend vervolgden wij onze rit.

zo langzamerhand ook af. Snel gingen we recht-

Het moet al tegen de avond gelopen zijn, dat we

op zitten met onze voeten op de grond. Want

tot de conclusie kwamen dat het misschien een

zo hadden we ooit begrepen, als je je voeten

goed idee zou zijn om dan maar een hotelletje

niet op de grond hebt, kun je opgepakt worden

te nemen. Vanaf Stavelot probeerden we het bij

voor landloperij. Om als ware Swiebertjes in het

diverse hotels op onze route, maar kregen over-

cachot van de plaatselijke veldwachter gegooid te

al nul op het rekest. VOLZET, FULL, COMPLET.

worden. Dus contact houden met moeder aarde

Pas de chambres. Boosdoener: het Festival de

was even het devies. Niks aan de hand verder.

Stavelot. Een jaarlijks terugkerend cultureel festi-

Gevaar geweken. We konden door.

val dat eind juli/begin augustus plaatsvindt. Geen kamer te krijgen dus. Enige resterende optie:

Inmiddels naderden we de Nederlandse grens en

doorfietsen.

tevens einddoel Valkenswaard. Maar eerst nog de grens over bij Lommel. Ditmaal geen slaperi-

En doorfietsen werd het. Van Stavelot naar Trois

ge grenswachters. We werden in ons vaderland

Ponts. Nog altijd in de regen. En als het in de

hoopvol verwelkomd met een groot reclame-

Ardennen eenmaal regent, dan blijft het ook re-

bord: HIER IS DE KOFFIE ALTIJD BRUIN! Nou

genen … Van Stavelot tot aan pakweg St. Trui-

een vers bakkie koffie konden we wel gebruiken

den. Het was donker toen we de Muur afreden,

om wakker te blijven. Een cafeïneshot als pure

de duisternis van Hoei in. Langzaam daalden we

doping. Iets waar de Belg Pollentier, destijds niet

in het holst van de nacht het Kempens Plateau

onbekend met dit fenomeen, nog een puntje

af richting Hasselt. Het was inmiddels niet alleen

aan zou kunnen zuigen. In de verte zagen we

donker, maar ook stervenskoud geworden. Daar

het etablissement van de adverteerder liggen.

had Rob, met een blijkbaar vooruitziende blik,

Nog even een paar flinke extra trappen en we

waren er. Ongeduldig en vol verwachting na-

meloenen. Direct stonden we weer met onze

men we plaats op het terras. Helaas kwam de

beide benen op de grond. Terug naar de

geur van vers gezette koffie ons nog niet bepaald

realiteit. Snel recupereren. Vol goede moed

tegemoet. Geen “Aroma dat je tegemoet komt,

meldden we ons aan de inmiddels geopende

zodra je Supra opendoet. Geen Van Nelle. En

receptiebalie. Of ze een plekje hadden voor de

ook geen Douwe Egberts!”. Langzaam bekroop

twee tenten van deze vier stoere, maar uiterst

ons een donkerbruin vermoeden dat dit weleens

vermoeide mannen?

op een grote teleurstelling zou kunnen uitdraaien. We floten en schreeuwden keihard “KOF-

“Alleenreizende jongeren zonder begeleiding van

FIE!”, maar er volgde geen enkele reactie. Hoezo,

een volwassene worden op deze camping niet

‘Hier is de koffie ALTIJD bruin’? In onze dromen

toegelaten!”, werd ons op niet mis te verstane

zul je bedoelen, want na een hele nacht door-

wijze te kennen gegeven. En ook de uiterst ‘be-

fietsen begonnen we aardig rozig te worden en

gripvolle’ ouders van één van de meiden wilden

zagen we het allemaal niet meer zo helder. Was

niet garant staan voor ons verblijf. Last van een

dit wel echt? Bevonden we ons wellicht in een

zonnesteek? Verkeerde been uit de slaapzak

heuse fata morgana? In de luchtspiegeling van een

gestapt? In hun waarschijnlijk op hol geslagen

dampende kop koffie?

fantasie zagen zij vast hele orgies zuipende en vozende pubers voor zich. Een schrikbeeld dat je

Hoe laat was het inmiddels? Vijf uur? Nog een

geen enkele ouder toewenst.

klein stukje dan bereiken we de finish: het Eurostrand. Enkele dagen eerder dan gepland

Ziek waren we ervan. Eric, de sportiefste van ons

misschien, maar ach, zoveel sneller zouden we

allemaal, in het bijzonder. Hadden we daarvoor

bij onze vriendinnen Maaike, Mieke-Lou, Birgit,

dat hele eind gefietst? Dit hele avontuur door-

Carla, en Renée zijn!

staan? Die helse tocht? Met zijn laatste kleine geld zocht ie ziek van teleurstelling (of was het van

Het was uitgestorven toen we in alle vroegte bij

oververmoeidheid?) de dichtstbijzijnde telefoon-

de camping arriveerden. Geen receptie die ons

cel op. Met bevende handen drukte of draaide hij

met open armen ontving. Geen welkomstdrank-

het nummer van zijn ouders en mompelde zacht-

je, rode loper of ontvangstcomité. Stonden we

jes: “Gompie, kom je me halen? Ik ben zo ziek”.

dan, volledig uitgeput voor de gesloten camping.

Voor de deur van de kampwinkel enkele van die

Een uurtje later stond Eric’s vader met zijn groe-

rechthoekige groente- en fruitbakken op wieltjes

ne Fiat 127 voor de ingang van het het Eurostrand

of pootjes waar de winkelier buiten zijn verse waar

en laadde de zilvergrijze fiets in. De sportiefste

in kan uitstallen. Alleen lagen er nu geen sinaasap-

van ons vieren nam plaats naast de bestuurder,

pels of komkommers in, maar vier rare snijbonen.

de overgebleven Musketiers verslagen achterla-

Tijdelijk in de aanbieding. Vier halen, niks betalen

tend. We laadden ons, enkele dagen eerder dan

… Gratis af te halen, we moeten er vanaf!

de bedoeling was, nog een keer op voor de slot­ etappe van Valkenswaard naar Rosmalen. Een

Enkele uren later werden we – hoe symbolisch - ruw uit onze dromen verstoord, toen we werden gewekt door de winkelier. Of we plaats wilden maken voor zijn bloemkolen, kroppen sla en

kippeneindje …