MOM GUILT

Dat je als laatste je kind ophaalt van de opvang. Of dat je juist eerder weg moet van je werk omdat je kind ziek is. Dat je niet meer die leuke partner bent nu je iedere avond doodop bent. Een greep uit talloze schuldgevoelens die je kunt hebben als moeder. Waarom voelen moeders zich zo vaak schuldig en lijken vaders hier vrijwel geen last van te hebben?

Journalist en moeder Karin Broeren ging op onderzoek uit.

De eerste keer dat ik me enorm schuldig voelde als nieuwe moeder kan ik me nog goed herinneren. Het was het moment dat ik besloot te stoppen met borstvoeding geven aan mijn drie weken oude zoontje. Het voeden ging niet goed en ik ging eraan onderdoor. Mijn ratio wist dat dit de beste keuze was voor ons allemaal. Ik moest er tenslotte voor mijn zoon kunnen zijn en als ik door zou gaan met de borstvoeding zou ik compleet afglijden. Maar mijn gevoel? Pfoe, dat zei iets totaal anders. Ik vervloekte mezelf dat ik het niet kon. En ik voelde me ongelóóflijk schuldig dat ik hem niet ‘de beste start’ kon geven, zoals al die andere moeders dat wel konden. Ik denk dat dit ook direct het meest extreme geval was in mijn vijfjarige carrière als moeder. Maar little did I know: er zouden nog vele schuldgevoelens volgen.

86% voelt zich schuld

Ik ben niet de enige, zo blijkt. 86 procent van de moeders voelt zich regelmatig schuldig tegenover haar kinderen. Er is zelfs een heuse term voor: mom guilt. De schuldgevoelens kunnen om tal van redenen zijn. Omdat je kinderen voor de tweede keer die week geen verse maaltijd voorschotelt. Of omdat ze nét iets te lang voor een scherm geparkeerd zitten dan je lief is. Of alleen al het feit dat je je baby meerdere keren per week bij het kinderdagverblijf achterlaat, geeft sommige moeders instant schuldgevoel. Of omdat je een keer een dag vrij hebt genomen van je werk en je je baby tóch naar de opvang brengt. Heerlijk, die tijd voor jezelf. Maar als je de helft van die me-time besteedt aan je schuldig voelen, heeft het alsnog weinig nut.

Goed genoeg

Meryem, moeder van twee dochters (3 en 1 jaar) heeft naar eigen zeggen erg veel last van mom guilt. “Ik word soms knettergek van mijn eigen gedachten”, legt ze uit. “Ik voelde me vaak schuldig toen mijn dochters nog baby’s waren en ik ze af en toe een potje gaf, omdat ik geen tijd had om apart voor ze te koken. Ik voel me nog steeds schuldig als ik éven tijd voor mezelf neem en alleen naar de stad ga. Of als ik een dag niet zoveel met ze gedaan heb.” Maar Meryem voelt het ook naar anderen toe sinds ze moeder is. “Naar mijn man, omdat ik veel minder aandacht besteed aan mijn uiterlijk. Naar mijn vriendinnen, omdat ik ze veel minder zie en spreek. Naar mijn collega’s, omdat ik minder flexibel en inzetbaar ben dan toen ik nog geen kinderen had. Voor mijn gevoel schiet ik overal tekort. En dat is ook niet gek als ik zie hoe druk ik ben en hoeveel rollen ik moet combineren, maar ik wil het zo graag goed doen.”

GZ-psycholoog en eigenaar van Psyche en Zwangerschap, Merith Cohen de Lara, snapt Meryem wel. “Zodra je moeder wordt, kiezen veel vrouwen om twee belangrijke taken in hun leven te gaan combineren: werk en de zorg voor hun kind. Maar het feit is: je kunt beide taken niet perfect doen. Je zult voortaan tevreden moeten zijn met ‘goed genoeg’. Echter, veel moeders nemen daar geen genoegen mee. Hierdoor voelen ze zich schuldig naar hun kind, partner en collega’s bijvoorbeeld. Dit kan veel stress met zich meebrengen.”

Werk + gezin = hoe dan?

Met name in de combinatie werk en gezin zijn het vaak de moeders die zich schuldig voelen. Dit blijkt ook uit promotieonderzoek van de Universiteit Utrecht uit 2020.