WASz December 2023

“We moeten altijd verder om ons heen kijken”

In het Albert Schweitzer ziekenhuis werken heel veel mensen. Af en toe kloppen we bij iemand op de deur of bellen een collega op met de vraag hoe hij of zij bij ons terecht is gekomen en wat zijn of haar werk inhoudt. Dit keer is het de beurt aan Leon Evera, jurist in ons ziekenhuis.

Wat is je binding met het ASz?

“Als middelbare scholier herinner ik me een project waarbij leerlingen een dagje mee konden lopen met verschillende professionals in het veld. Ik kreeg indertijd een meeloopmorgen toegewezen met een arts in het oude Refaja-ziekenhuis. Ik vond het fantastisch. Die locatie is al lang ter ziele, er staat nu een nieuwbouwwijk. En na een eerste kandidatuur geneeskunde in Antwerpen sloegen mijn ambities ook een ander weg in. Toch, als ik de locatie Dordwijk weer binnenstap, heb ik nog vaak het eerste gevoel van die ene morgen.

En als Dordtenaar heb ik met het ASz alleen maar positieve ervaringen. Zeker op persoonlijk vlak. Er zijn hier op de Albert Schweitzerplaats ook twee van mijn kinderen geboren, dat geeft de plek ook altijd een bijzondere lading.”

Wat is in je werk als jurist belangrijk?

“We willen in het ASz de kwaliteit verbeteren op inhoudelijk en structureel vlak. Het juridische kader speelt hierbij een essentiële rol. Speciale aandacht geven we aan de thema’s privacy en de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), aansprakelijkheid, en de verdeling van de intellectuele eigendommen. Het lijkt soms of het juridisch kader vertragend werkt, afremt of drempels opwerpt, maar op de lange termijn is dat niet zo. Zorgvuldigheid - ook op het juridische gebied - is een belangrijke voorwaarde voor kwaliteit.”

Hoe kijk je naar de wereld?

“Ik heb eerder bij verschillende profit- en non-profitorganisaties gewerkt. De rode draad van mijn werk was het contractenrecht en de internationale setting. De ervaring met partners in onder andere Cambodja, China, Indonesië en Kenia, hebben mij ervan overtuigd dat Nederland geen eiland is. We moeten altijd verder om ons heen kijken.”

Zie je dat terug in je werk?

“Jazeker, die grenzeloosheid is wat mij betreft ook een centraal thema in ons ziekenhuis. Onderzoek en wetenschap is per definitie niet aan grenzen gebonden. Dat het ASz ook een actieve rol speelt met internationale partners, moet alleen maar worden toegejuicht. Dat is soms ook wel lopen op een smal koord, aangezien het vaak juist de internationale projecten zijn die het meeste tijd kosten in de beoordeling.”

En wat zie je als jouw rol hierin?

“Achter de schermen zie ik dat er door heel veel mensen enorm veel werk wordt verricht. Voor mij voelt het als een zachte deken. Je bent een klein radartje in het grote geheel. Ik vind het prettig dat ik ongestoord en zelfstandig mijn werk kan doen. Dat beslaat voor het grootste deel uit de beoordeling van wetenschapscontracten. Voor ieder onderzoekstraject is een getekend contract vereist, waarin we de belangrijkste partijen bijeenbrengen en de afspraken en verwachtingen over en weer vastleggen. In de dagelijkse praktijk beantwoord ik e-mails, scan ik contracten en verzamel ik handtekeningen. De meeste dossiers vormen vaak alleen een verzameling van nummers en namen. Soms ben ik intensief bezig met dossiers waarvan ik de uiteindelijke resultaten nooit te weten zal komen. Toch is juist het besef dat ik deel uitmaak van een groter geheel in zichzelf een mooie beloning.”

Heb je persé een jurist in dit geheel nodig?

“Ja, het is goed als er iemand over de schouder meekijkt. Het voelt misschien anders dan vroeger, maar de eisen en voorwaarden zijn niet zo veel veranderd. De aandacht voor privacy en patiëntrechten is wel degelijk toegenomen. Daarom is het goed als een jurist specifiek op die onderdelen inzoomt.”

Wat was je eerste indruk van het werk hier?

“Het heeft tijd nodig gehad om te ervaren hoe er gewerkt wordt binnen een complexe organisatie als het ASz. Sommige handelingen doen we zo omdat ze bij wet zijn geregeld. Andere dingen doen we zo omdat we daarvoor kiezen. En weer andere zaken doen we uit gewoonte, terwijl we ze ook anders en efficiënter zouden kunnen doen. Ik wil zeker in die laatste categorie graag blijven praten over hoe we dat kunnen aanpakken. En om er nog maar een cliché tegenaan te gooien: daarom staat ook altijd de draaideur of mijn mailbox open. Voor het eerst of juist opnieuw!”

Wat zijn je ambities hier?

“Ik wil mij vooral inzetten om de processen rond de besluitvorming sneller en efficiënter te laten verlopen. De komende tijd wil ik mijn ideeën uitwerken en waar het kan in de praktijk brengen. Een voorbeeld is de fysieke, natte handtekening. In de praktijk leidt die hier in ASz vaak tot vertraging. Documenten moeten geprint, ondertekend en weer gescand worden. Ik zie dat steeds meer organisaties gebruik maken van elektronische handtekeningen, bijvoorbeeld via DocuSign. Als we tot de conclusie komen dat een elektronische handtekening even betrouwbaar is, dan moeten we niet achterblijven omdat we dit altijd al zo deden.

Een ander onderwerp is het vernieuwen en aanscherpen van de wetenschapsvisie hier in het ziekenhuis, waar het wetenschapsbureau sterk op inzet. Belangrijke vragen hierbij zijn: op welke manier heeft die visie invloed op de interne procedures, wat is de rol van de WOAC in efficiëntie en effectiviteit en kan dat anders worden georganiseerd?

Die wetenschapsvisie moet interne en externe onderzoekers aantrekken. Op het juridisch vlak wil ik hen vooral op het hart drukken om serieus om te gaan met wettelijke voorschriften. Zeker als het gaat om de toestemming van de patiënt. Niet alleen bij nieuwe studies met nieuwe gegevens, maar zeker ook bij studies die gebruik maken van al bestaande data. In de praktijk zie ik wel dat dit soms een lastig punt is. Zelfs voor ervaren onderzoekers.”

Doe je nog dingen buiten het ziekenhuis?

“Ja, ik werk op freelancebasis voor verschillende organisaties. De belangrijkste ervan is het werk als Functionaris Gegevensbescherming (FG) en juridisch adviseur op het gebied van privacy bij onderwijsinstellingen. Ik geef daar advies aan schoolbesturen en directies over privacy en de AVG. En om ook puur praktisch met mijn handen bezig te zijn, werk ik soms ook nog als freelance kok. De klassieke Franse en natuurlijk de Indonesische keuken zit vol mooie tegenstelling met een eigen dynamiek. Het lijkt bijna net wetenschap.”

De aandacht voor privacy en patiëntrechten is wel degelijk toegenomen. Daarom is het goed als een jurist specifiek op die onderdelen inzoomt

Leon Evera is jurist in het Albert Schweitzer ziekenhuis.