Urolaldeko
Ikastola
Publikoen
aldizkaria
2 012 k o a b e n d u a
IKASTEN 91. Xabier Munibe: Danborrada
Arrapalak
Garmendipe kaletik Perdillegirako irisgarritasuna ekarri digu Guk euskaraz eta zuk?
Urola Ikastola: Berriro eskolara
OMAKO BASOA. H.H. 4 URTE. AZPEITIA
AZPEITIKO IKASTOLA
www.urola.org
ikasten
SARRERAKOA Iada iritsi dira aspalditxotik irrikaz zain-zain geneuzkan gabonak. Eta haiekin batera oporrak, Olentzero, turroia,…2012. urtea amaitzear dugu, eta urtean zehar gertaturiko gai eta oroitzapen garrantzitsuenen laburpen edota flashback-a egiteko garaia heldu zaigu. Badirudi atzo bertan hasi genuela 2012-13ko ikasturtea. Di-da batean, hemen gara San Tomas egunaren atarian. Eta urtero bezala, hemen duzue garai honetan klasiko bihurtu den IKASTEN aldizkariaren ale berri bat. EGUBERRIAK ARIMA ERE BERRIA. Eskuartean dugun aldizkariak atzera begiratu, analisia egin, baloratu eta aurrera bidean jartzen gaitu, ikasturte zein 2013. urteari begira hain zuzen. Bilduma koloretsua eta anitza dator ezinbestean: proiektuak, ekintzak, irteerak, ikasleen lanak… Zer ote dakarkigu urte berriak? Ez da erraza aro honetan, tunelaren aho-zulo ilunean argia antzematea. Sarritan danborraren burrunbada zaratatsuak ez digu aitzinean fin-fin, lotsati, ari den txistulari finari entzuten uzten. Beraz, hel diezaiogun indartsu datorren urte berriari, baikortasunez ILUNAK EKARRIKO BAITU BERE ARGIA.
ZORIONAK ETA URTE BERRI ON!
NON ZER
Begoña Sarasua Imaz Azpeitiko Ikastola Karmelo Etxegarairen zuzendaria
Arduradunak: XABIER MUNIBE, KARMELO ETXEGARAI eta UROLA IKASTOLETAko
BERRIAK Zuzendaritza taldeak_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 2 “Pausoz pauso...” _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 3 2012-13 ikasturterako helburuak _ _ _ _ _ 5 Langile eta langabetuentzat ikastaroak _ 6 Etengabeko ikaskuntza _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 7 Irakasleen formakuntza ikastaroak _ _ _ 11 Irakurketa-idazketa proiektuan _ _ _ _ _ 11 Oihartzuna jangelan _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 11 IKT ziurtagiria _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 12 IKT formazioa _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 12 Arrapala _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 14 www.urola.org web orria _ _ _ _ _ _ _ _ 15
PROTAGONISTAK 11 kantatzeko, eta kontatzeko _ _ _ _ _ Omenaldia irakaskuntzan _ _ _ _ _ _ _ _ Igor Zubeldia _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Anne Lapeira _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Margari Altuna _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
TALDEAK Liburutegiko laguntzaile taldea_ _ _ _ _ 16 Xabier Lizaso pianojolea_ _ _ _ _ _ _ _ _ 17 Eskolaz kanpoko ekintzetako arduradunak18 Ahozkotasuna eta bertsolaritza_ _ _ _ _ 20 Bertso eskolarako motizazio saioa _ _ _ 21 Agenda 21 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 22 Azterketen aurreko antsietatea _ _ _ _ _ 23 Elkarbizitza>Elkarkidetza>Bizikidetza _ 24 Berriro eskolara _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 25 Aesleme-ko kidearen hitzaldia _ _ _ _ _ 26
OSPAKIZUNAK “San Jose” egoitzan _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ San Andresak _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Euskararen eguna _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Olentzero _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Guraso, ikasle eta irakasleak
27 28 28 29 29
ERREPORTAIAK Bi urtekoak _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 30 EUSKARAREN TXOKOA Euskara hobetuz _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 34 Azpeitiko gazteen hizkuntza ohiturak _ 35
37 38 40 41
UROLA IKASTOLAKO EKINTZA OSAGARRIAK Ekintza osagarriak _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 42 IBILALDIAK Ibilaldiak_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 45 EKOIZPENAK Ekoizpenak _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 54
Fotokonposaketa: FK
1
ikasten
Berriak
2012-2013 ikasturteko zuzendaritza taldeak
AZPEITIKO IKASTOLA KARMELO ETXEGARAI H.H. - L.H. ZUZENDARIA: Bego単a Sarasua IKASKETA BURUA: Agurtzane Elosua IDAZKARIA: Karmele Arano
AZKOITIKO IKASTOLA XABIER MUNIBE H.H. - L.H. ZUZENDARIA: Arantxa Zubizarreta IKASKETA BURUA: Eneritz Elorza IDAZKARIA: Arantxa Kerejeta
AZKOITIKO IKASTOLA XABIER MUNIBE BHI ZUZENDARIA: Jexux Zelaia IKASKETA BURUA: M捉 Jose Larriba IDAZKARIA: Jesus Larra単aga
UROLA IKASTOLA AZKOITIA-AZPEITIA BHI (Azpeitiko eraikuntza) ZUZENDARI OROKORRA: Alberto Izagirre BATXILERREKO IKASKETA BURU ALBOKOA: Eli Zugasti DBHKO IKASKETA BURU ALBOKOA: Rafa Stxez Muxika IDAZKARI ALBOKOA: Aitor Epelde
UROLA IKASTOLA AZKOITIA-AZPEITIA BHI (Azkoitiko eraikuntza) ZUZENDARI ALBOKOA: Juan Ignacio Larra単aga IKASKETA BURUA: Aintzane Zubeldia IDAZKARIA: Mikel Goikoetxea
2
ikasten
Berriak
“PAUSOZ PAUSO… Euskaldun eleanitzak helburu” liburua kaleratu dute UROLA IKASTOLAKO DBHko ikasleek Gaztelaniako mintegiak bultzatuta, 2011-12 ikasturtean zehar garatu den ekintzan, DBH 1. mailako ikasle guztiek parte hartu dute ipuinak idazterakoan eta DBH nahiz Batxilergoko beste zenbaitek ere, ilustrazio nahiz itzulpen lanetan. Era berean, hainbat irakaslek ere bere laguntza eskaini dute. Denen artean, maiatzean kaleratu zen liburua osatu zuten. Aipatu liburuan, DBH 1. mailako ikasle guztien lanen artean aukeratutako gaztelaniazko 10 ipuin, eta beraiei dagokion ilustrazio bana, agertzen dira. Jarraian, ipuin horien euskarazko (5), ingelesezko (3), arabierazko (2), urduzko (1) eta portugesezko (1) itzulpenak daude, ikasleek, irakasleek nahiz itzultzaile profesionalak eginak. Ondoren, azken urteetan, 2007-2010,“Azkue Sarietan” parte hartu eta irabazi ere egin duten euskarazko zazpi ipuin. Argitalpenari dagokionez, 200 ale kaleratuko dira eta agortuta da, jadanik. Hala ere, eskuragarri duzu Urola Ikastolako web gunean, hemen: www.urola.org > Eskola aktibitatea > Ekarpenak > “Pausoz pauso” Euskal Herriko herri nahiz ikastetxe/ikastola guztiz euskaldun batean dagoenikasleekikoaniztasunarenfrogadugu.Gurehizkuntzaeuskaraizanik,bai ditugu hainbat euskaldun beren ama hizkuntza beste bat dutena, ia oraintxe arte exotiko eremuen kokatzen genituenetakoak ere. Horiek guztiak ditugu gure euskaldun berriak. Nahiz eta ezin izango diogun horrela deitu beren ondorengoei, jadanik euskaldun peto-petoak izango dira! Ipuinen gaiak, garapena, estiloa, hiztegia eta hizkuntza mota gaur egunean hedabide nahiz multimedia ekoizpenetan nabaritzenditugunakdira.Beraz,bestelakorikezinikgaraikideakdira:Orainoraingoak.Agianhoriglobalizazioarenondorioetako bat: Herrixka bateko nahiz hiri handietako kezka nahiz argudioak zehar lerro nahiz adierazpen bideen parekotasuna. Bere onerako nahiz kalterako. Beraz, ikasi, sortu eta dastatu! Euskal Herritik mundura eta mundutik Euskal Herrira: Euskaldun sortzaile eleanitzak munduko baratza zabalean! Jarraitu sortzen, sortzen eta dastatzen, sortzen, dastatzen eta hedatzen
1915ean ERAIKIA 3
ikasten 001 003 004 005 010 011 015 019 023 031 035 039 043 047
Berriak
Zuzendariaren sarrera Gaztelania mintegiko sarrera M: “Arreglando mis 17” (Xanti Agirrezabal 3E) “Arreglando mis 17” Leire Alonso Lizarralde 1C M: “Bili y Nina ene l Himalaya” (Cristina Chuquimarca 3C) “Bili y Nina en el Himalaya” Aritz Azkue Agirre 1A M:”El loco del río” (Maider Arsuaga 2C) “El loco del río” Martxel Alberdi Larrea 1B M:”El valor del dinero” (Ainhoa Zendoia 2C) “El valor del dinero” Iñaki Arizmendi Odriozola 1B M:”Enbusca del pulpo mágico” (Jon Arrue 2C) “En busca del pulpo mágico” Aroa Unsain Mora 1C M:”La hoja y las hormigas” (Ane Intxarburu 4C) “La hoja y las hormigas” Josu Iraola Lasa 1A M:”La vida de Marco” (Ane Intxarburu 4C) “La vida de Marco” Inge Sorazu Mangas 1B M:”Los juguetes” (Naia Alberdi 4B) “Los juguetes” Jon Ibarzabal Zulaika 1A M:“Paco y su viaje” (Alain Sorazu 3E) “Paco y su viaje” Miren Bastida Zabala 1D M:“Una nueva vida” (Naia Alberdi 4B) “Una nueva vida” Garazi Arakistain Galarraga 1D
Ingelesez 077 M: “Bili y Nina ene l Himalaya” (Cristina Chuquimarca 3C) ENG:”Bili and Nina in the Himalayas” Itz: Gadea Azkue, Jon Olaizola, Jaione Sagarna (2 Batx) 081 M:“Paco y su viaje” (Alain Sorazu 3E) ENG:”Paco and his trip” Itz: Maite Bermejo, Leila Iraola, Itziar Gurrutxaga (2Batx) 085 M:”El valor del dinero” (Ainhoa Zendoia 2C) ENG:”Theimportanceofmoney”Itz:JudithEgiguren, Maria Aranguren (1Batx). Arabieraz 089 M:”La hoja y las hormigas” (Ane Intxarburu 4C) ARAB:”La hoja y las hormigas”Itz: Meryem Harribou 093 M:”En busca del pulpo mágico” (Jon Arrue 2C) ARAB: M:”Enbusca del pulpo mágico” Itz:ERCISA Urduz 101 M:”Los juguetes” (Naia Alberdi 4B) URDU:”Los juguetes” Itz:Inram Khoker, Hfsa-Khalid, Qasim Khoker Portugesez 109 M:”La vida de Marco” (Ane Intxarburu 4C) PORT:”A vida de Marco” Itz: ERCISA 115 EUSKARAZ SORTUAK 117 M:”Azkue Sariak” (Aiala Etxabe & Ariane Sorazu 3C) “Hitzaurrea”: Mikel Sarasua (Irakaslea) 119 M:”Zabaletaren autobusa”(Aiala Etxabe&Ariane Sorazu3C) “Zabaletaren autobusa”MaialenWatzinger (2008an Azkue sariaren irabazlea) 123 “Hauxe neska matraka” Amaia Iparragirre (2007an) 127 “Hariaren ertzak” Ortzi Alberdi (2009an) 131 “Idaztearen magia” Miren Soraluze (2010ean) 135 “Maddi eta Berta” Inge Bastida (2010ean) 139 “Malko gozoak” Irati Agirre (2009an) 143 “Oroitzapenak” Aiora Eizmendi (2010ean)
053 ITZULPENAK Euskaraz 055 M: “Arreglando mis 17” (Xanti Agirrezabal 3E) EUS: “Nire 17-ak konpontzen” Itz:Ander Sorazu 1Batx 061 M: “Bili y Nina ene l Himalaya” (Cristina Chuquimarca 3C) EUS:“Bili eta Nina Himalayan”Itz:Jon Urteaga 1Batx 065 M:”El loco del río” (Maider Arsuaga 2C) EUS: “Ibai ondoko eroa” Itz: Manex Larrañaga 1Batx 069 M:”La hoja y las hormigas” (Ane Intxarburu 4C) EUS:“Hostoa eta inurria”Itz: Joan Amenabar (Irakasl) 073 M:“Una nueva vida” (Naia Alberdi 4B) EUS: “Bizitza berri bat” Itz:Itsaso Waliño 1Batx
147 ESKERRAK: Laguntzaile guztiei
Hezkidetza Xabier Munibeko DBH 4. mailan Urriaren 22, 23, 24 eta 29an, DBH 4. mailako ikasleek Hezkidetza gaia lantzeko 6 saio izan zituzten. Saio hauek aurrera eramateko, Murgibeko bi begirale etorri ziren. Begiraleen iritziz, ikasleen parte hartzea egokia izan zen. Horrek ikasleei zituzten zalantzak argitzeko aukera eman zien.
4
ikasten
Berriak
2012-13 IKASTURTERAKO HELBURUAK www.urola.org
DBHO
KUDEAKETA
• 2013-2017 Plan Estrategikoa garatu • ProzesuenBidezkoKudeaketaSistemarenaplikazio informatikoaz(ePKS) baliatuz,dokumentazioaren kudeaketa erraztu. • “Ekoscan ” programaren garapena diseinatu.
IKASKUNTZA IRAKASKUNTZA
• “Ikastetxeko Hizkuntza Proiektua”zehaztu eta irakaskuntza eleanitzeko proiektuak bideratu. • IkastetxekoLanbideHeziketaeskaintzasendotuetaUrolaBailarakoLanbideHeziketaindartu. • Ikasleen jarrera eta antolakuntza akademikoa suspertu.
ETENGABEKO IKASKUNTZA
• Katalogo Modular, HOBETUZ, Lanbide, Lan Saila eta Foru Aldundiari dagozkion ikastaroak eskaini eta gauzatu.
BALIABIDEEN KUDEAKETA
• Azpiegituraetaekipamenduinformatikoaeguneratuetaeginbeharrekoegokitzapenakplanifikatu eta hedatu (Eskola 2.0; Wi-Fi; ...).
HARREMANAK
• HarremanaksendotubailarakonahizEuskalHerrikoetaEuropakoerakundeteknologikonahi kulturalekin, eta inguruko udalekin.
5
ikasten
Berriak
6
ikasten
Berriak
ETENGABEKO IKASKUNTZA: IKASTAROAK www.urola.org Eskaintza orokorretik at, honako hauek ere eskaintzen dira:
LANBIDE LANGABETUENTZAKO IKASTAROAK FABRIKAZIO MEKANIKAKO ERAGIKETA LAGUNGARRIAK (440 ordu) (Operaciones auxiliares de fabricaci贸n mec谩nica: 440 h) ESTALITAKO ELEKTRODUEN ETA TIG ERAKO SOLDADURA (640 ordu) (Soldadura con electrodo revestido y TIG: 640 h)
ON LINE Ikastaroak 2012/11/12 - 2012/11/27 | ONLINE OpenOffice WRITER : ikasgela birtuala 2013/01/14 - 2013/02/13 | ONLINE OpenOffice CALC : ikasgela birtuala 2013/03/06 - 2013/03/21 | ONLINE OpenOffice IMPRESS : ikasgela birtuala 2013/02/18 - 2013/03/05 | ONLINE Moodle: ikasgela birtuala
Informatika eta Administraritza 2012/10/15 - 2012/11/06 | Sistema eragilea, informazioa bilatzea: internet/intranet eta posta elektronikoa. 2012/11/12 - 2012/11/27 | Testuak tratatzeko erabilera informatikoa.WORD. 2012/12/03 - 2012/12/20 | Aurkezpenetarako aplikazio informatikoak (PowerPoint) 2013/01/14 - 2013/02/13 | Kalkulu orrien erabilera informatikoak (Excel) 2013/02/18 - 2013/03/18 | Datu baseen erabilera informatikoak (Access) 2013/01/14 - 2013/03/06 | Kudeaketa kontablea 2013/03/11 - 2013/04/24 | Sistema kontable informatizatua ezarri eta kontrolatzea
gizarte
7
ikasten
Berriak
ERDI ETA GOI MAILAKO HEZIKETA ZIKLOETARAKO
SARBIDE PROBA Izena emateko epea 2013ko urtarrilaren 14tik 23ra.
Deitu 943852174 - 943813770 8
ikasten
Berriak UROLA IKASTOLA AZKOITIA-AZPEITIA BHI
URRATSBAT PROGRAMA UrratsBat Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitateak eta Ikerketako Sailaren Lanbide Heziketako Sailburuordetzak sustatutako etaTKNIKAK koordinatutako LHko ikasleek beraien enpresak sortzen laguntzeko programa da. Enpresa bat sortzea ez da batere erraza. Horrexegatik, Urratsbatek ikastetxea enpresa-mintegi eta berotegi bilakatzearen alde egin du. Ikastetxean sustatzaileek Pertsona Ekintzailearen bulegoa dute, behar bezala ekipatuta eta doan guztien eskura dagoena. Enpresen proiektuek behar izanez gero, programaren sustatzaileek beste instalazioak ere erabili ahal izango dituzte: Ikastetxeko tailerrak ikerketa fasean dauden produktuaren prototipoak egiteko, esaterako. Gainera, ikastetxean enpresa proiektuen inguruan sentsibilizatzeko eta haiek dinamizatzeko pertsona bat du. Kanpoko aholkularien laguntzarekin, ikasturte bakoitzeko ikastetxeko ikasleek sustatu duten enpresa sortzeko helburu estrategikoa ezartzen da. Dagoeneko,azkenurteetan,gureikastetxeak,URRATSBATprogramareneskutik,hiruikasleohienhiruenpresaproiektu gauzatu ditu, hots, hiru ikasle ohi ekintzaileei euren enpresa sortzen lagundu izan die. Ildo horri jarraituz, urtean zehar gauzatzen ditugun ekintzon bitartez, bizitzan ekintzaile izateak duen garrantzia zabaldu nahi dugu gure ikasleen artean, nahiz eta jakin badakigun, guztiak ez direla enpresari izatera iritsiko.
Faseak 1.- Sentsibilizazio hitzaldia
2.- Enpleguko oinarrizko ikastaroa (Negozio Plana) - Gaur egungo Lan Merkatuaren Autoenplegurako aurre-proiektuak: - Sustatzailea(Promotorea) egoera. - Aktibitatea. - Gogoeta-Hausnarketa: Norberarentzatedobesteentzat - Azoka ikerketa. - Marketin plana. lan egin (Hausnarketa) - Giza-material baliabideak. - Bideoa”Ekintzaileak” - Ikerketa ekonomikoa eta finan- Brain storming. tzieroa. - Enpresak sortzeko laguntzak. - Modu juridikoak. - Amaierako balantzea.
3.- Sustatzaileen tutorizazioa - Tutorizazioa eta aholkularitza, bideragarri hartzen diren ideiak abiarazteko. - Finantzaketa, konfigurazio juridikoa eta diru – laguntzak.
Nori zuzendua dago? Urratsbat honako hauei bideratuta dago: •
Maila Ertaineko eta Goi Mailako Lanbide Heziketako Ikastetxeetako bigarren mailako ikasleei.
•
Ikastetxeko ikasle ohiei
•
Arautu gabeko ikastaroen eta bertaratu gabekoen bitartez ikastetxearekin zerikusia duten pertsonei.
9
ikasten
Berriak
URRATSBATek eskaintzen dituen zerbitzuak Hauek dira Urratsbat programak ikastetxean eskaintzen dituen zerbitzuak: •
Ikastetxean, prozesu osoan zehar sustatzailearen zerbitzura dagoen arduradun bat.
•
Ekintzailearen bulegoa, Ikastetxean bertan, behar bezala ekipatuta dagoena, enpresa sortzeko prozesua aurrera eramateko beharrezkoa den lana egiteko.
•
Ikastetxeko ekipamendua produktua ateratzen deneko fasean erabiltzeko aukera (ahal denean eta betiko klaseak oztopatzen ez dituenean: Tailerra, gela, makinak, e.a.).
•
EnpresamunduarekinzerikusiaduenetaIkastetxearekinlanegitenduenkanpo-aholkularitza,enpresaren sorreranetagarapenean,bainabaitaondorengojarraipeneanerebai.Egun,ikastetxeakINTEGRAenpresarekin du lankidetzarako hitzarmena.
Horretaz gain, enpresa berriak sortzeko diru-laguntzak ere badaude. Urola Ikastola Azkoitia-Azpeitiako URRATSBATeko arduraduna: Juan Ignacio Larrañaga
URREZKO “Q” SARIA KUDEAKETAREN KALITATEARI
10
ikasten
Berriak
Xabier Munibeko irakasleen formakuntza ikastaroak 1- “Hizkuntza nahasmenen prebentzioa” (10 orduko ikastaroa). Ikastaroaren emailea: Marta Fernandez Barrutia. Helburuak: HH ko ikasleengan hizkuntza arazoak atzematea. • HHko ikasleengan atzemandako arazoen trataera. • HHko geletan, hizkuntza-arazoen trataerako edo / etaarazoakekiditekoproposamenmetodologikoa.
2- Ikasleen betebeharren eta eskubideen ikastaroa. 3- Lan arriskuen prebentzioa: Sutearen aurkako ikastaroa. Teoriko - praktikoa izango da. (saio bat)
Xabier Munibeko irakasleak irakurketa - idazketa proiektuan Pili Lasailek 4 saio zuzen eskainiko ditu. Urte osorako jarraipena izango du.
Oihartzunak hitzak jaten zituen jangelan Bai, mahaiak bete orduko, oihartzunak hitzak jan ondoren sortzen den burrunba bakarrik iristen zitzaigun belarrietara. Eta ozenago hitz egiten genuen eta oihartzunak orduan eta gose gehiago eta burrunba handiagoa, eeeeeh? Baina bapo. Uztail honetan sabaian xafla egoki batzuk jarri ondoren, askoz hobeto gabiltza Perdillegin bazkaltzen dugunok. Mila esker egindako lanarengatik, baita Hezkuntza Sailari ere, diru laguntza eta ekarri dizkiguten mahai eta eserleku berriengatik.
11
ikasten
Berriak Urola eta Karmelo Etxegarai Ikastolak
IKT ZIURTAGIRIA lortu dugu ikastetxeetako teknologia-heldutasuneko ereduan Azken urteetako lanaren ondorioz, teknologia berrien arloan ikastolan egindako lanak bere saria izan du. Irakasteko materialak eta administraziokoak digitalizatzea, IKT baliabideakerabiltzea,hezkuntzakomunitatearekikoharremanakinformatizatzea‌izan dira proiektu honen jarduera nagusiak. Oinarrizko ziurtagiria lortu dugularik, hurrengo erronka maila Ertaina lortzea izango da. Partehartudutenirakasleguztiakzoriondunahidituguegindakoahaleginakeskertuz. IKT DINAMIZATZAILEAK
IKT FORMAZIOA Xabier Munibe BHIn IKT heldutasun ereduko plangintza zaharrean 2. Maila lortu ondoren eta Acer-eun schoolnet proiektu eropearrean parte hartuondoren,oraingohonetanbestebiproiektutanmurgildutagaude.ProiektuhauetakolehenaEskola2.0daetabigarrena IKT heldutasun eredua plangintza berrian 2. maila lortzea izango litzateke. Hau guztia aurrera eramateko, 2 prestakuntza mota martxan ditugu: Eskola 2.0 IKT arloetan txertatzea Prestakuntzahauenhelburunagusienak,teknologiaberrienerabileraprogramazioetantxertatzenjarraitzeadabestegaitasunekin batera eta teknologia hauek arlo guztietan geletan erabiltzea. Formakuntza hauetan irakasle guztiek parte hartuko dute eta 40 ordukoak izango dira. Formakuntzako gaiak ondokoak dira: 1. MODULUA -
Ikastaroaren sarrera. Eskola 2.0. Web 1.0 Web 2.0 aurkezpen orokorra: wiki, blog, google docs, Agrega, Prezi, Linoit, Glooster Arbeldigitalarenfuntzionamenduarenazalpena,arbelekomenubarra(idazketamarrak,ezabaketa,saguareneskuineko botoia, kalkulagailua, teklatua eta 30 minutuko praktika taldeka gela desberdinetan talde txikian). Arbel digitala – Smart Notebook: menu barrako ikonoen erabilera (grabazioa, fokoa, pantaila itzala, pantaila kapturen tresna-barra, nabarmentzailea, esku hutsezko harrapatzailea‌). Menua euskaratzea. Arbel digitala - Smart Notebook: fitxategiak txertatu, fitxategiak klonatu, galerian gordetzeko erak. Arbel digitalarekin taldeko praktikak. Google beste aplikazioak: Picasa, Gmail, Youtube, Earth.
12
ikasten
Berriak 2. MODULUA -
-
Google Docs: fitxategiak igo, editatu, partekatu, publikatu... Dropbox disko gogor birtuala. Kalameo artxibo errepositoria. SlideShare. Glogster-a. Harpidetu, poster digitala sortzen ikasi. Glogster-aren praktika. Irakasle bakoitzak Glogster bat sortzen du. Eskola 2.0roko ikasleen eramangarrien programak aztertzen: Audacity, Fotos narradas 3, Movie Maker, Gimp, Klavaro, Tux Typing, Scratch, Fotofiltre‌
3. MODULUA - Wikien sarrera, Wikia sortu, wikispaces, wikiaren kudeaketa, ekintzak, editatzea, irudiak txertatzea eta testuak txertatzea. - Wikispaces 2. zatia (File, Pages and files, bideoak igo, taulak txertatu, widgets) - Wikispaces 3. saioa (Images and files, new wiki, wikien kudeaketa, orri berriak sortu).Wikiaren praktika. Irakasle bakoitzak bere wikia sortuko du. - Ardora: ariketa interaktiboak sortzeko programa. - Prezi: aurkezpenak egiteko programa azaldu. - Linoit: horma-irudi digitalak egiteko aplikazioa azaldu. - Voki. 4. MODULUA Moodle Irakasle profila: - Moodle sarrera. - Interfaza - Edizio modua. - Blokeak Ikastaroa sortu. Nola matrikulatu. Artxiboak kudeatu. Kurtsoa konfiguratu. - Kurtsoan edukiak txertatu: Aktibitateak - Edukiak Txertatu: Errekurtsoak
13
ikasten
Berriak
Arrapalak Garmendipe kaletik Perdillegirako irisgarritasuna ekarri digu
Gure Ikastolaren Perdillegiko eraikinak, Garmendipe kaletik goraino igotzeko eskailerak zituen bakarrik, beraz, irisgarritasuna mugatuta geneukan. Egoera aztertu, akordioetara heldu, ekainaren amaieran obra hasi eta urriarekin irtenbidea iritsi zitzaigun, Udalak eta Hezkuntzak, Udalaguntzaren bidez eman duten laguntzari esker. Erosoago daukagu orain Perdillegiko gaina.
ARRISKUAREN AURKA LANEAN Ikastolak Euskal Herria kalean duen eraikin barruko barandak aztertu ondoren, zenbait zatitako diseinu eta barren arteko distantzia egokia ez izateak, osasunerako arriskua sortzen zutela diagnostikatu zen. Uda garaian Udalaguntzaren laguntzaz egokitze lanak egin ondoren, dotore eta seguruagoak dira gure eskailerak eta pasabideak. Eskerrik asko Udala eta Hezkuntza Sailari.
14
ikasten
Berriak
WWW.UROLA.ORG web orrialdea. ZER AURKI DEZAKEGU? HASIERAKO ORRIALDEAN: 1. INIKA: Ikastetxeko kudeaketa akademikorako sistema informatikoa. Irakasle eta gurasoek atzipena dugu baliabide honetan sartzeko gure erabiltzaile eta pasahitza erabiliz. 2. Moodle plataforma: Irakasle eta ikasleak, online ematen edo egiten dituzten ikastaroetara atzipena da. 3. Elos: Ikasleek Europako proiektuetan egiten dituzten lanak daude. 4. Flickr Argazki bilduma: flickr argazkiak eta bideoak biltegiratzeko, ordenatzeko eta argazkiak partekatzeko baimentzen duen webgunea da. Bertan, ikasturtez antolatuta, ikastetxean antolatzen diren ibilaldi, irteera, festa, orla banaketa... argazkia eta bideoak daude. 5. Diigo Edukien helbidetegia: hezkuntzarekin erlazionaturiko web helbide interesgarrien zerrenda. 6. IKASTARO ESKAINTZA 2012-2013: Ikastetxeak eskaintzen dituen alor desberdinetako ikastaroen zerrenda ikus daiteke. Norbait interesatuta badago ikastaroren batean parte hartzen IZEN EMATE ORRIA inprimatu, bete eta ikastetxean entrega dezake. ZERBITZUAK: 1. Garraioa: Aritzeta, Errezil, Loidi, Nuarbe, Urrestilla, Sta.Engrazi, Aizarna, Iraeta, Arroa Goikoa, Presalde eta Zestoatik ditugun autobus zerbitzuen ordutegiak ikusi daitezke. 2. Jangela: Eguneroko menuak ikusteko. ESKOLA AKTIBITATEA: IKASTEN aldizkaria: 2011-2012 ikasturtetik aurrera argitaratutako ikasten aldizkariak ikus daitezke online. Hemeroteka: ikastetxeari buruz, aldizkari desberdinetan agertu diren albisteen bilduma dago. Ekarpenak: PAUSOZ PAUSO liburuaren online bertsioa. IDAZKARITZA: Izapideak: Ikastetxearen beharrezkoak diren hainbat dokumentu ezarriko dira. Gaur egun justifikazio orria eta ikastaroetako izen emate orria aurki ditzakezue. Iradokizunak: Iradokizunen bat badu norbaitek, hemen idatz dezake nor den eta egin nahi duen iradokizuna.
15
ikasten
Taldeak
2012–2013 ikasturtean, liburutegiko laguntzaile taldea Aurten, lehenengo aldiz, IZAR liburutegiko laguntzaile bolondresak izendatu dira. 6. mailako ikasleak dira eta hementxe dituzue. Liburutegiarenfuntzionamendurakoezinbestekoakdira,baijangelakoorduan,bai17:00–18:00-tara.Liburutegiko iharduerak aurrera eramateko antolamendua prestatzeaz arduratzen dira: katalogatzen, txukunketan, postontzia, girotzea eta mantenua.
Izenak: Goitik hasita: Markel A., Eneko U., Ekaitz I.(ez da azaltzen), Jon U. ( ez da azaltzen) Amaia S, Xinyi, Janire Z., Nerea S., Nora A., Sara S., Eneritz A. Erdian: Naia L., Arantxa B., Miren C., Elene U., Ane A., Maddi O. Aurrean: Maite M., Nerea B., Kiara A., Haizea S., Nerea I., Naia G., Laura B. Eta Jone G. Beraien denbora besteentzako eskaintzea mirestekoa da. Mila esker, benetan, zuen laguntzagatik. IZAR
“S.O.S. Afrika” Aurten ere, “S.O.S. Afrika” kanpainarekin batera, etxean behar ez genituen oinetako eta arropak zorrotan sartu eta ikastolara ekarri ditugu. Zorro piloa bildu eta gero, jasotzera etorri zirenean, denon artean eskaileretan behera jaitsi eta kamioian sartu genituen.
16
ikasten
Taldeak
Xabier Lizaso pianojolea Azkoitiko Xabier Munibe Ikastolan Azkenengo urteetan bere zain egon ondoren, aurtengo Azaroaren 14an Xabier Lizaso pianojolearen bisita izan genuen. H.H. 05 urtekoei eta L.H. 4 mailakoei eskaini zigun saio bana. Saioan zehar pianoaren soinuarekin batera zenbait joko egin genituen eta amaieran abesti polit bat erakutsi zigun, koreografia eta guzti. Goiz ederra pasatu ondoren hurrengo urtean berriro etorriko den itxaropenarekin agurtu ginen.
17
ikasten
Taldeak
Eskolaz kanpoko ekintzetako arduradunak Xabier Munibe
Mekanografia ELI OSINALDE
Bertso eskola ENERITZ ARTETXE
Dantza MIREIA ETA LEIRE ARRIZABALAGA
Kirola ingelesez JON MONTIEL
Ikaskirol SARA ARIテ前
Antzerkia JOSEBA ELORTZA, JOSUNE GARMENDIA, ARANTXA AREIZAGA, XABIER BARQUERO, MIREN ELORTZA ETA IDOIA AGINAGALDE
18
ikasten
Taldeak Karmelo Etxegarai
Euskal dantzak ANE OTAEGI
Dantza modernoa JENNY CALERO
Marrazkia OLATZ AGUADO
Antzerkia STEISY CALERO
Abereak ezagutuz JON ZINKUNEGI
Urola Ikastola
Sukaldaritza MARIXOL LEGARRA
Antzerkia STEISY CALERO
19
Gozogintza INAZIO EGAĂ‘A
ikasten
Taldeak
Ahozkotasuna eta bertsolaritza proiektua DBH 1. eta 2. mailan ”Gu ere bertsotan” lemapean Euskara arloaren osagarria da “Gu ere bertsotan” egitasmoa. Arlo honetan lantzen diren testu moten lanketarako baliabideak eskaintzen dituelako.
Lantzen diren edukiak Eskolaorduetanlandukodirenedukiakhonakohauekdira: Kontzeptuak:
Bi maila desberdinetan lantzen da atal hau.
Garai bateko eta gaur egungo bertsolariak eta bertsogintzaren fenomenoa Bertsogintzaren ezaugarri orokorrak: - Doinua eta neurria - Puntuak eta oinak - Errimatzeko arauak
1.maila: Gipuzkoako bertsozale elkartea eta Azkoitiko Udalaren uztarketatik eta azken honek subentzionatutako proiektua, gure kasuan DBH etapako 1.mailako ikasleei zuzendua. Lanketarako bertsozale Elkarteak hamabostean behin irakasle bat bidaltzen du, aurten Jokin Uranga itzuli zaigu. Beste astean ikastolako euskara arloko irakasle baten esku dago bertso jorraketa. 60 ikaslek hartuko dute parte.
Idatzizko eta bat-bateko bertsogintza Bertsoaren funtzio komunikatzailea Irudimenaren eta sormenaren aukerak
Programaren helburua gelako ikasle guztiak euskara arloan eta arlo honen osagarri modu ludikoan, beste irakasle jantzi batekin gure ahozkotasunaren tradizioa eta bertsolaritzaren mundua ezagutzea da. Bide batez, jendaurreko saioetan trebatzea, gelan, gelaz kanpo. Bertsoa ulertzera eta gozatzera iristea da helburua. Horretarako Zaharren egoitzara, Errezilgo Herri eskolara, Lehen Hezkuntzako geletara, Baztartxo aretora... joango dira
Prozedurak Bertsoak egiteko teknika: - Atzekoz aurrera - Oinetatik abiatuz puntuak atera - Hasera emanda bertsoa osatu Ideien antolaketa: bertsoaren barne egituraketa Doinu eta neurriaren bateratasuna Bertsoaren azterketa Ideien tolestea eta garapena, aukera aniztasuna Kantaera eta gorputz espresioa Memorizazioa
Lexikoa aberasteko, esamoldeak ezagutzeko, arrazoiak garatzeko... oso baliagarria da bertso lanketa.
Jarrerak
2.maila: Jarraipena du maila honetan, nahiz ez egon proiektuan, ez baitago subentzionatua eta ez du jasotzen kanpoko irakaslerik, lanketa puntualagoa egiten da ez zaio eskaintzen 1. mailan bezala astekoprogramaziokoordurik.Nolalantzendaorduan?
Komunikazioarenaldekojarrera,entzutenikasi,txanda errespetatu… Norbere sorkuntzarako interesa, besteena ere baloratuz.
Gelakoprogramazioarilotua,testutipologienbarne sartuta:Publizitatea,egunerokoa,dekalogoa,eztabaidak (ofizioko gaiak), kantuen letra askotxo daude bertsotan oinarrituak.
Gelakideen aurrean adierazteko pausoa eman, deshinibitu Norbereaukeraetalorpenenbalorazioaetaautoestima
Maila honetan santa eskeko koplak kaleratzen dira.
Talde lana eta jarrera parte hartzailea, lehiakortasuna eta nabarmendu nahia baztertuz.
1.ziklo honetako lanketaren lekuko eta emaitzak ikusteko hor antolatuko da aurtengo ikasturtean Xabier Munibe Ikastolaren XXII. bertso paper lehiaketa.
Euskaraz hitz egitearen aldeko jarrera positiboa, hizkuntzaz gozatuz.
20
ikasten
Taldeak
Bertso eskolarako motibazio saioa eta aurtengo bertso eskola Erniarraitz Bertzozale Elkarteko Nekane Zinkunegi eta Eneritz Artetxeren eskutik irailaren 13an izen zen motibazio saioa. Eskolaz kanpoko bertso eskolak berriz, txikiak ostiralean 18:15ean eta handiak astelehenetan 17:15ean, Kultur etxean. Eskolaz kanpoko bertso eskolak martxan jarri nahian, Lehen Hezkuntzako azken mailetan motibazio saioa antolatu ohi da. Aurten 4. mailako 3 gelekin antolatu ere. Bertaniazkobertsoeskolakoekereprotagonismoaizaten dute, beraien esperientziak kontatu dituztelako. Klaseetan zer egiten duten azaltzen dute. Bertso eskola hau, azken lau urteetan Floreagakoekin bat eginaz, herri mailan antolatzen da. Aurten ere 17-18 ikaslek izena eman dutenez, bi talde osatu dira “txikiena” eta “gaztetxoena”, 6 urtetik 14 urtera bitartean.
Bertso eskolaz gain DBHn, 1. zikloan bertsolaritza lantzen da. Lehen mailakoak Jokin Uranga eta Ixabel Jauregiren eskutik ostiralero euskara klasean eta 2. mailan azken irakasle honekin euskara gaiarekin lotuta. Bukatzeko herri mailan ere bertso talde bat badagoela esan nahi dugu, 18 urtetik gorakoena, hauen saioa ere Kultur Etxean izaten da, astearte gaueko 21:00etatik 22:30ak arte. Aurten talde honetan hamar lagun biltzen dira.
Motibazio saioan entzule eta irakasle artean oso giro partehartzailea eta motibatzailea izan ohi da ariketa desberdinak garatuz: oinak emanda bertsoa osatu, istorio batetik abiatuz bertsoa sortu, ofiziotan nola aritzen den ikusi, Oin eta errimekin jolastu...
21
ikasten
Taldeak
AGENDA 21 2012-2013
Azkoitiako Xabier Munibe ikastola BHI Agenda 21eko ingurumen batzordea osatu dugu. Hemen ditugu batzorkideak AG21 TXOKOAREN aurrean aurtengo lemapean:
“HONDAKINAK� Oraingoz ibilaldi batzuk egin ditugu: DBH 1: araztegiak ikustera (Nuarbe-Badiolegi) DBH 2: Dorre Madariagara joan dira DBH 3: Lapatx zabortegira. DBH 4: Ingurugiro etxera.
22
ikasten
Taldeak
“Azterketen aurreko antsietatearen kudeaketa� prestakuntza-moduloa Gaur egungo gizarteak garapen pertsonalerako aukera handiak eskaintzen digu hezkuntzaren bidez. Nolanahi ere, bada prozesu horretan gure kontra jokatzen duen alberdi bat, hala nola azterketak sortzen duten estresa, zenbait kasutan, antsietatera iristen dena. Egoera kritikoei aurre egiteko estres puntu bat beharrezkoa den bezala, bizipen hori areagotzen denean eta kontrolpetik ihes egiten duenean beste fenomeno batez ari gara. Azterketen aurrean ikasleek bizi izaten duten estresa ejekuzio-antsietatearen barruan koka dezakegu, eszenatokira igo, penalty bat bota edo elkarrizketa garrantzitsu baten aurrean sortzen den tentsioaren erakoa. Ikasleen %15-25ek antsietatez bizi dute azterketek suposatzen duten erronka, eta horrek eragin kaltegarria dauka, bai emaitzetan bai gazteen osasun eta ongizatean. Batxilergo eta Administrazio eta Finantzatako ikasleentzat antolatu dugun prestakuntza-moduluak azterketen aurrean sortzen den antsietatea hobeto kudeatzeko informazioa eta baliabideak gazteen esku jartzea izan du helburu. Edukiak: Antsietatea hobeto ezagutu:
Antsietatea zer den, zerk sortzen duen eta zer eragin daukan arlo fisikoan, psikikoan eta jarreretan.
Antsietatea kontrolatzeko teknikak:
Azterketa aurretik kontuan izatekoak Azterketarako jarraibideak
23
ikasten
Taldeak
ELKARBIZITZA > ELKARKIDETZA > BIZIKIDETZA UROLA IKASTOLAko 2012-13 ikasturteko Prestakuntza Planaren barnean, Elkarbizitza Taldeak antolaturiko bi ekitaldi izan ditugu jadanik. Aurrena, Berritzeguneko kideak diren Edurne Iribar eta Jose Luis Alberdik ikasleen eskubide eta betebeharren buruz arauak diotena laburbildu zigun irakasleei, irailaren 12an (EHAA 201/2008.12.02 Dekretoak arautzen duena). Bigarrena, Juan Vaello psikopedagogo eta hezkuntzan adituarekin, urte luzeetako eskarmentua barne,“Nola erakutsi nahi ezdutenei”(Cómoenseñaralosquenoquieren)bideokonferentziabidezkomunikatu izan ahal genuen Urola Ikastolako ia ehun irakasle beren burutazioak entzun eta uhinen bidezko unean-uneko elkarrizketa birtual bat sortu ahal izateko. Hona hemen aipamen batzuk: “Irakasteko sekretua ez da ezagumenak transmititzea soilik, baizik ezagumen gogoak, eta gogo faltan direnei bereziki” NOLA? *Ikasle guztien eragin positiboak landuz. *Gelako giroa hobetuz. *Gelako harreta bereganatuz,. - Curriculum funtzional batez interesa sortu behar dugu. - Metodologi anitza eta motibatzailea erabili. - Beraz, ebaluatzeko elementu anitzak behar ditugu (DBHn: Ikasleen beharretara egokitutako irakaskuntzan. DBHOn ikasleek dagozkion gaitasunetara egokituz). Ikasleen jarrera negatiboa irakaslearentzako laneko egoera bat gainditzeko erronka izan dadila gatazka baino gehiago. Irakasleak bere Gaiaren bidez Ikasleak hezitzen ditu (IGI). Familiak ezinbestekoak dira. Honakoak suertatzen dira: -Laguntzaileak -Aurkakoak -Arretarik gabekoak -Indar gabekoak “Aldaketak beharrezkoak dira: Beti. Aldaketak berrikuntzarako harrera irekitzen dizu. Beraz, harreta mailan hobekuntza nabaria suposatzen dute ekintza desberdinen funtzioan egiten diren klase barneko aldaketa estrukturalak”. ElkarbizitzaBatzordeak,Berritzagunearenlaguntzazbaliaturik,2013kourtarrilean Juan Vaello Azpeitiko eraikuntzako erabilera anitzeko gelara erakartzeko asmoa du irakasle, ikasle nahiz gurasoekin harremanak eta sinergiak jorratzeko asmotan. JUAN VAELLO ORTS. Zenbait liburuen aipamena: •
Resolución de conflictos en el aula.
(Ed. Santillana. 2003)
•
Las habilidades sociales en el aula.
(Ed. Santillana. 2005)
•
Cómo dar clase a los que no quieren. (Ed. Santillana. 2007)
24
k 16
Urtarrila
ia n hitzald e r o l l e a Juan V tzat gurasoen
ikasten
Taldeak UROLA IKASTOLA AZKOITIA-AZPEITIA BHI
BERRIRO ESKOLARA Ez da albistea, zaharrak berri baizik. Langabezia-tasa igotzen da urtetik urtera eta langileak kaleratzea, enplegu-erregulazioak eta enpresaitxierakegunerokokontuakdiraUrola bailaran. Aza ontzeko, Gobernuen politika berrien ondorioz, gizarteko alor gehienetan diru-laguntzek murrizketak jaso dituzte. Irakaskuntzan,esaterako,Erasmusprogramabideratzeko diru-partida ezeztu egin omen dute Europan. Egoera larri horri irtenbiderik ez zaio ikusten, gainera. Zer egin ez dakigula ematen du. Guk, ordea, Administraritza eta Finantzetako Goi Mailako Heziketa Zikloko gelakook, argi eta garbi izan dugu zer egin krisiaren alde baikorrari eusteko: berriro eskolara joan. Horrela esanda, bat-batean, astakeria iruditu dakioke bati baino gehiagori. Izan ere, gelan gazteak zein helduak gaude eta horien artean asko gurasoak gara. Hau da, seme-alabak eskolara eraman ondoren joaten gara gu ikastetxera. Gelako batzuk, gainera, nekatuta lanetik irten eta ikasteko gogoz sartzen gara gelara; beste batzuok, aldiz, egoera estu-estu batean gaude: langabezian. Gelako guztiok ezberdinak gara, noski, bai izaeraz, bai adinez, baita pentsamoldez ere, eta, hortaz, Heziketa Ziklo hau egiteko nork bere arrazoia du. Dena dela eta izanak izan, Goi Mailako Heziketa Ziklo honek gure prestakuntza zabaltzen laguntzen digu, eta, aldi berean,langabetuariduintasunaematendio,ikasteakbetiematenbaitioduintasunapertsonari.Izandezagungogoan hori! Egungo krisi honetan, batez ere, biziki gomendatzen dugu langabezian edo lan egora kaskarrean dagoen edonor Lanbide Heziketako edozein ziklo egitera. Ez dago damutzerik eta.
artelan Txelo Arango
Floreaga Berri, 1 Telf. 943851841 / 657779984
• Marrazkia • Olio-pintura • Akuarela • Pastelapintura • Ikatzmarrazkia • Buztina • Plastilina • Eskulana Aldalur kotxera ondoan
25
ikasten
Taldeak
AESLEME-KO KIDEAREN HITZALDIA Ostiralean AESLEMEkoak etorri ziren gure ikastetxera. Istripu baten ondorioz gurpildun aulkian bizi den Mikel izenekogaztebatekberekasuaazalduzigun.Hitzaldiabenetanhunkigarriaetagogorraeginzitzaigun.Horrelakorikgerta ez dakigun istripuak nola saihestu eta izanez gero, zer egin azaldu zigun. Istripuak nola saihestu: 1. Beti erabili segurtasun uhala, ondo erabiltzeak %50ean gutxitzen ditu heriotza-arriskua eta lesio larriak (garraio publikoetan). Motorrean bazoaz, beti kaskoa eraman; heriotza-lesioak gertatzeko aukerak gutxitzen ditu eta %100ean, traumatismo kranoentzefalikoak gertatzeko aukera. Uhala edo kaskoa ez eramateak 3 puntu galtzea dakar eta baita 200 €ko isuna ere. 2. Ez eraman tresnarik “guanteran”; istripuren bat gertatuz gero gorputzera sar dakizuke. 3. Beti ere baimendutako abiadura errespetatu, errespetatu ezean 300 €ko isuna eta 2 punturen galera dakar. 4. Ez edan alkoholik gidatzera bazoaz, 500 €ko isuna eta 4-6 punturen galera dakar. Istripuak izanez gero B.O.S. 1. BABESTU: • geratu segurua eta begi-bistakoa den leku batean. • Irten autotik jaka islatzailea jantzita. • Erabili larrialdi-argiak eta triangeluak. 2. OHARTARAZI: • Deitu 112 zenbakira eta lekua, istripu-mota eta zauritu kopurua adierazi. 3. SOROTSI: • Egiaztatu ezerk ez duela aire-bidea eragozten (objektu, mingaina) • Ez mugitu sekula zaurituak (hil edo bizikoa ez bada), eta ez eman ez jatekorik ez edatekorik. • Odol jariorik bada, zaurian presioa egin.
26
ikasten
Protagonistak
11 KANTATZEKO, eta kontatzeko! Apirilean eta San Jurgi egunez, santu beraprotagonistaduenkondairabatetabeste hamar kontakizun bertsotan jaso eta marrazkiz eta musikaz jantzitako “11 Kantatzeko”dvd-a aurkeztu zuten Donostiako Koldo MitxelenanUrkoEgañaketaberakosatutako lan taldeak: Olatz Amozarrainek, Antton Iztuetak, Oskar Estangak eta Leire Derteanok. Hamaika kontakizunetatik bi, Katalunian eta Euskal Herrian oinarritutako kondairak dira, eta beste bederatziak ipuin klasikoak. Urko Egaña bertsolari azpeitiarra Azpeitiko Ikastola Karmelo Etxegaraiko ikasle izan zen 80 – 90 hamarkadetan. Bera izan da proiektu honen sortzailea eta beste zenbait gauzenartean,bertsoenegileaere.Egañaren hitzak gidoi lanerako hartu eta marrazkiak egin zituena Leire Derteano izan zen, eta marrazkiei“bizia”eman zien jeinua Antton Iztueta. Oskar Estanga bertsolaria izan zen bertso doinuen musika-moldaketak egin zituena, eta Olatz Amozarrain txirulari arrasatearra berriz ondoan izan zuena moldaketak gainbegiratuz eta txirula soinua gehituz. Amozarrain Azpeitiko Ikastola Karmelo Etxegarain musika irakasle dabil azken hiru ikasturtetan. Aipatutakoaz gain, musikari arrasatearrak “Hamelingo Txirulariaren” ipuineko doinua ere sortu zuen. Udako oporraldien arnasaldiak“11 Kantatzeko”ri liburu itxura emateko ausardia eman zien, eta baita lortu ere. Liburua, marrazkiz eta bertsoz osaturiko hamaika kontakizunez gain, ipuin bakoitzari dagokion musika-partiturak eta denbora-pasa batzuk hornitzen dute, gainera, bi CD ditu gehigarri gisara. Egaña, Amozarrain eta Iztueta herririk-herri dabiltza proiektuaren hedapenean, aurkezpen emanaldiak eginez. Azpeitiarraren iritziz“oso polita da jendeari gure lana gustatu zaiola entzutea”, eta Amozarrainek berriz,“11 Kantatzeko”k izan duen harrera onak lanean jarraitzeko gogoa eta sekulako motibazioa ematen diola esan digu. Dvd-a zein liburuari buruz informazio gehiago nahi duenak www.11kantatzeko.com web orrira jo dezake eta ondo informatu ondoren erosteko gogoa sortzen bazaio, orri berdineko“salmenta puntuak”kontsulta dezake edo ikastolan bertan galdetu.
Liburuak Eguneroko Prentsa Aldizkariak Euskal Musika DVDak
LIBURUDENDAK
Papertegia Fax Zerbitzua
Tfnoa. 943 85 32 62 - Faxa: 943 85 26 01 Nagusia, 46 - AZKOITIA
30 urtez zuen agindura
Foru Ibilbidea, 3 - AZPEITIA
27
ikasten
Protagonistak
Omenaldia irakaskuntzan Urola Ikastolan Urola Ikastola Azkoitia-Azpeitia BHIn, 2011-2012 ikasturtearen amaieran,irakaskuntzan 25.urtera heldu ziren irakasleei omenaldia egin zitzaien,edozein izan zelarik ordura arteko irakaskuntzako ibilbidea. Ikasturte amaierako klaustroan aipamen berezi bat egin zitzaien eta omenaldi gisa ikastetxeko anagrama duen pin-a jaso zuten,klaustroan bertan edo artero bezala,Azpeitiko ikasturte amaierako jaialdian. 2011-2012 IKASTURTEAN OMENDUTAKOAK
Nekane Illarramendi
Miren Lasa
Ane Larra単aga
Igor Zubeldia Euskal selekzioarekin lehenengo aldiz 2012ko urriaren 21ean joan zen. Entrenamendu bat egin zuten Gasteizko Beto単o futbol zelaian. Bi aste geroago, beste deialdi bat egon zen, azaroaren 7an hain zuzen ere. Egun horretan Errealaren aurka jokatu zuten. Errealeko jokalari batzuk bere taldekoak ziren etabestebatzukurtebetezaharragoak.Banaeginzuten.Gabonetanselekzioen txapelketa antolatzen dute Espainia mailan, baina ez daki deialdian izango den. Zorte on!
28
Eli Zugasti
ikasten
Protagonistak
Anne Lapeira Zein motatako literatura duzu gogoko?
UROLA IKASTOLAko ikaslea den Anne Lapei-
Gauregungazteenkezka,arazoedotabizipeneiburuzkoak gustatzenzaizkitgehienbat,bainahainbatgenerokoliburuak irakurri ohi ditut.
rak,2011-2012 ikasturtean DBH 2ko ikasleak,”Ez naiz zure printzesa”izeneko lanarekin Urruzuno lehiaketaren saria irabazi zuen . Ikasturtearen hasieran egin zen lehiaketaren aurtengo ekitaldiko sari banaketa. Hirurehun euroko diru sariaz gain, bere lana liburu batetan argitaratu da saritutako beste lanekin batera.
Zein liburu gomendatuko zenieke zure ikaskideei? John Anduezaren“Larunbatean Bukowskin”, eta“Buenos días, princesa” Blue Jeans izengoitiaren idazten duen Francisco de Paula Fernándezena. Nerabeen eguneroko bizitzari buruzko istorioak baitira, gaurkotasun osoz islatuak.
Noiztik duzu idazteko zaletasuna? Orain dela gutxi hasi naiz idazten. Irakurtzea betidanik izan dut gogoko, baina idaztea zaila egiten zitzaidan, lotsa ematen zidan. Hala ere, DBHn irakasleak bultzatuta nire lehen ipuina idatzi nuen. Hain zuzen ere, DBHko lehen mailan Mikel Sarasua euskarako irakasleak ipuin bat idazteko eskatu zigun denoi. Nire lana asko gustatu zitzaion, eta lehiaketa batean parte hartzeko esan zidan. Baina ez nintzen ausartu. Bigarren urtean gauza bera gertatu zen, eta azkenean baietz esan nion.
Gerora begia idazletzat hartzen duzu zure burua? Idazten jarraitzeko asmorik? Egia esan, idaztea gustatzen zaidan arren, ez dut neure burua idazle bezala ikusten. Baina nork daki etorkizunean zer gerta daitekeen.
Ezustekoa izan al zen zuretzat saritua izatea? Bai. Nire lana bidali ondoren, lehiaketan parte hartu nuela ere ahaztu egin zitzaidan. Sarituetako bat nintzela jakiteak asko harritu ninduen, ez bainuen irabazteko aukerarik ikusten.
Margari Altuna andereñoak agur esan zion irakaskuntzari, joan zen ikasturtea amaitzean
“Bizi oso bat laburtutzea ez da gauza oso erraza horretarako aska dezagun oroimenaren mataza izan zinaden urte askotan
Margarik Karmelo Etxegarai ikastolari eskaini dio bere irakaskuntzako bizitza osoa. Urte horietan, Ikastolako hezkuntza komunitatearentzat erreferentea izan da. Bere agurrean lankide guztien omenaldia jaso zuen. Aurreskua, bertsoak, oroimenak, barreak eta algarak. Azken egunean, poza eta emozioa.
29
gutako askoren ardatza garai zailetan ikastolari eman zenion arnasa denon partetik hartu ezazu merezitako solasa.”
ikasten
Erreportaiak
BI URTEKOAK Azkoitia GOIAN, ezkerretik eskubira: Raul, Inge, Joanes, Alaine, Jakes, Jone, Hodei, Irati eta Anes. BEHEAN, ezkerretik eskubira: Marian, Ali, Paule, Lantz, Ane, Enaitz, Laida , Haritz, Xanet, Denis, Jon, Oier, Janire eta Gadea.
HH 02B GOIAN, ezkerretik eskubira: Leire, Ane A., Eider, Ane I, Gailur, Araitz, Zakaria, June, Pello, Maite eta Usue. BEHEAN, ezkerretik eskubira: Luken, Erik, Galder, Ibon, Urko, Marcel, Janik, Xabat, Arhane eta Yassine
30
HH 02A
Erreportaiak
ikasten HH 02D GOIAN, ezkerretik eskubira: Hodei, Rokaya, Aner, Aritz, Jon O., Ania, Laida, June T. eta Ekain. ERDIAN, ezkerretik eskubira: Izaskun, Eritz, Oihane, Jon A., Araitz Blanco, Aimar, Oier, Unax, June S. eta Iragarne. BEHEAN, ezkerretik eskubira: Araitz Beristain, Markel eta Hamza
HH 02E GOIAN, ezkerretik eskubira: Ibon, Aritz Maina, Inge, Aritz, Unax, Naia, Elene, Sohaib, Peru, Ander eta Henar BEHEAN, ezkerretik eskubira: Arman, Libe, Joritz, Lander, Yera, Urko, Aitor, Oinatz, Alex, Nura eta Laida
HH 02F GOIAN, ezkerretik eskubira: Imran, Amets, Julen, Ane, Ekain, Enaitz, Sara, Ian, Jare eta Iratz BEHEAN, ezkerretik eskubira: Arantzazu, Uxue, Pau, Maider, Moctar, Alex, Dana, Unax, Urko, Nahia, Adam, Aimar eta Nagore
31
ikasten
Erreportaiak
Azpeitia
HH 02A
HH 02B
32
ikasten
Erreportaiak
HH 02C
HH 02D
33
ikasten
Euskararen txokoa
EUSKARA HOBETUZ “FOTOA ATERA BEHAR DUT” Aldizkariaren azken aleetan, gehiegizko mailegutzaz, eta honek euskarari dakarkion kalteaz aritu garenez, batek baino gehiagok pentsa dezake geu ere ez ote gabiltzan gehiegikeriatan itota. Gure asmoa ez da inor itotzea, itolarrian daukagun euskarari laguntzea baino. Egun, tamalez, euskarari bene-benetako itolarria sorrarazten dioten Kalkoak gero eta ugariagoak dira. Hona hemen azken aldian gazteen artean hedatzen ari dena:
Fotoa atera behar dut Horrelakoak, zoritxarrez, gero eta maizago entzuten ditugu gure artean. Zorionez euskarak badu goian aipatu esaldia esateko era jatorra:
Argazkia atera behar dut Gauza bera esateko beste era bat ere badugu; gainera gure artean nahikoa zabaldua dagoena: gaztelaniazko “retrato” hitza geure grafiara moldatua.
Erretratua atera behar dut GOGORATU ETA EKIDIN, euskarak merezi du eta. Bazter ditzagun erdalkeriak eta erabil dezagun geure hizkuntza jatortasunez, geuk ez badugu egiten inork ez baitu egingo. HALA BEDI!
34
Euskararen txokoa
AZPEITIKO GAZTEEN HIZKUNTZA 0HITURAK
Azpeitikogazteenhizkuntza-ohiturakezagutzekoasmoz, Azpeitiko ikastola Ikasberriko, Urola ikastolako eta Iraurgi ikastetxekoordezkariekinadostuta,2011kourrian,hiruikastetxeetako Batxilergo IIko ikasleentzat hizkuntza-ohituren gaineko galdetegia prestatu genuen. Galdetegi horretan, beren eguneroko bizimoduan erabiltzen dituzten hizkuntzen gaineko galderez gain, erregistroari buruzko galderak eretxertatugenituen,hitanoarenerabilerariburuzkoakhain zuzen. Izan ere, Azpeitiak, oso herri euskalduna izanik, gainontzeko herri gehienek baino hobeto gorde izan du altxor hori, baina azken urteotan, gaztetxoen artean batik bat, hikako hizkerarenerabileraaskomurriztuda(neska/emakumezkoen hitanoa batez ere).
Galdetegiaren egitura Lau ardatz nagusitan banatzen da galdetegia 1- Aldagai sozio-demografikoak: sexua, jatorria‌ 2- Familiako kideen hizkuntza-gaitasuna: ulertzeko eta irakurtzeko gaitasuna, ahozko eta idatzizko maila. 3- Esparrukako erabilera: erabilera 8 azpi-arlotan. antolatu dugu: familia, eskola, eskolaz kanpoko jarduerak, lagunartea, teknologia berriak, irakurketa, musika eta telebista. 4- Hizkuntza-jarrerak.
35
ikasten
ikasten
Euskararen txokoa
ONDORIO OROKORRAK 1. Inkestatuen %96 Euskal Herrian jaiotakoa da. Gurasoen kasuan ere, gehienak Euskal Herrian jaiotakoak dira. (Amen %93 eta aiten %95 hain zuzen ere).
8. Aldizkariak: euskarazko eskaintza txikiagoa izan arren, gehien irakurtzen den aldizkaria euskara hutsezko herri-aldizkaria da (Uztarria). Aldizkari gehienak prentsaarrosa motakoak dira.
2. Euskararidagokionez,ulertzeko,hitzegitekoetairakurtzeko gaitasuna ona da. Gurasoen kasuan, idazteko gaitasuna zertxobait jaisten da.
9. Musikaentzuteagogokodugehiengoak.Hizkuntzaguztietan berdintsu samar entzuten dutela adierazi dute.
3. Gaztelaniaz ondo moldatzen dira inkestatuak. Hala ere, hitz egiteko eta idazteko orduan, zailtasunak dituztela aitortzen dute inkestatuen % 25ek inguru.
10. Liburuak: inkestatuen % 55ek libururik irakurtzen ez duela adierazi du. Euskaraz zein gaztelaniaz, antzera samar irakurtzen dutela aitortu dute gehienek (%44).
4. Beste hizkuntzei erreparatzen badiegu, ulertzeko, hitz egiteko eta irakurtzeko gaitasuna asko jaisten da, bai inkestatuen kasuan, eta baita beraien gurasoen artean ere.
11. Telebistako programarik ikusiena gaztelaniazko Los Simpson da. Euskarazko programarik ikusiena, aldiz, Goenkale da. 12. Hizkuntza-jarrerak: Oro har, lehen hitza euskaraz izaten da. Hala ere, Azpeititik kanpo ehunekoa zertxobait jaisten da. Udaletxe, anbulatorio eta kiroldegiko zerbitzuakjasotzerakoaneuskaralehenestendute.Epaitegiaren kasuan, oso gutxik eskatu dute agiriren bat (%16). Euskarahutsezkoeredua%10ekeskatzenduelaadierazi dute.
5. Familian, ikastetxean eta lagunartean euskara da gehien erabiltzen den hizkuntza. Hizkuntza-erregistroari erreparatzen badiogu, sexuaren araberako bereizketa nabarmena da: nesken artean zuka eta mutilen artean hika erabiltzen da nagusiki. Nesken arteko hitanoaren galera nabarmena da. Galera hau aztertutako esparru guztietangertatzenda.Galerariknabarmenenafamilian gertatzen da, eta ondoren, ikastetxean. Hitanoa lagunartean edo ikaskideen artean erabiltzen da gehien.
15. Norbaitgaztelaniazzuzentzenbazaie,gehienekezdiote solaskideari euskaraz zuzentzeko eskaria egiten. (%76) Hizkuntza- erreklamazioen kopurua %10ekoa da. Nolanahi ere, inkesta egiterakoan, erreklamazio hori nola / nora bideratu duten galdetzea ahaztu zaigu.
6. Teknologiaberrieidagokienez,mezuelektronikoei,sare sozialei eta mugikorreko mezuei buruz galdetu diegu. Euskara da beraien komunikaziohizkuntza nagusia. Bitxikeri bezala, aipagarria da teknologia berrien erabiltzaile kopuru handiena emakumezkoetan ematen dela.
16. Gidabaimenari dagokionez, % 88k euskaraz atera du edo ateratzeko asmoa dauka.
7. Egunkaria irakurtzen du inkestatuen %65ek. Egunkaririk irakurriena gaztelaniazko Diario Vasco da. Euskara hutsezko egunkariak %24k irakurtzen dituzte. (Berria eta Hitza).
* Txosten osoa: www.erabili.com > Plangintza > Gurien
36
ikasten
Ospakizunak
Xabier Munibe ikastolaren ikasleak
“San Jose” egoitzan azaroaren 8an, arratsaldeko 16:30ean Azaroaren 6tik 11ra, Azkoitian, “San Jose” egoitzakoen “Aste Nagusia” eratu zen. Horretarako hainbat ekintza antolatu zituzten bertako batzorde, udal eta hainbat herritarrek. Gure ikasleek ere parte hartzeko aukera izan zuten. 30 ikasle harturik, han joan ziren lau irakasle. Ikasleen artean: dantzarariak, bertsolariak, antzezleak… Taldeari laguntzeko ”Txalkor” txistulari taldea: Pello Larrañaga, Ander Benitez eta Iosu Odriozola. Hirukote paregabea! Honako egitaraua burutu zuten: 1.- Lehen Hezkuntzako dantzari taldekoak: Aurreskua eskaini zuten. 2.- Bertso eskolakoak: Agurra, Jone Zabaletak 3.- Bi karaoke bertsotan: “Anttoni, Anttoni” eta “Kupela” kantatu zituzten bertso eskolakoek Eneritz Artetxe irakaslearekin. 4.- “San Petrike” dantzarekin amaitu zuten LHko dantza eskolakoek 5.- DBH 1. Mailatik, berriz, zortzikote bikainak hiru saio prestatu zituen: •
Koreografia: “La love” aurtengo Eurovision lehiaketakoa
•
“Irudi biluztuak” abestia Amaia Matxineak abestua.
•
Antzerkia: “PARKEAN GERTATUA”
6.-Agurra bertsotan Unai Rodriguezen eskutik 7.-Opari banaketa, egoliarrei banan-banan ematen zaie.
Gabonak arte agurtu zituzten, urtero bezala, bigarren bisitaren zain han utzi zituzten egoliar, bisitari eta bertako langileria.
Zaharren eg
oitzan berts
ean Sa ko antzerki tald Dbhko 1. maila
n Jose egoitzan
37
o karaokea ab
esten
ikasten
Ospakizunak
SAN ANDRESAK Urola Ikastola
San Andres eguna Azkoitiko jai nagusietakoa den eran, ospakizunez betea egon zen. Aurreko eguneko/gaueko“juerga”ko lainoen errezelak zabaldu asmoz, goizean goiz Azkoitiko Urola Ikastolako bigarren mailetako ikasleek (Batxilergo nahiz Lanbide Heziketakoak), txosna muntatzen ibili ginen, txandaz suertatutako kokalekuan. Aurrez azpiegitura teknikoa nahiz gastronomikoa eta artistikoa (ezinbesteko euskal musika!) prestatuak ziren. Eguna argitu ahala, eginiko lanaren sendotasuna nabaritzen joan zen: Badugu txosna! Horrela, janari goxoak eta izpirituz beteriko edariak zerbitzatzen bota genuen eguna, ezinbesteko laguntza “estrategikoarekin”: Gure guraso maiteak (“Zer egingo genuke beraiek gabe!”) eta zuzendaritzako taldeko irakasleak (Hauek ere saltsa denetan!). Talo-ijezketa (“laminadora”) primeran portatu zen. Zartaginak eta kazuelak zer esanik ez. Guk, gure aldetik, xalotasuna, edertasuna (Hori ere bai zegoen, eta ez urri!) eta Eskola Agenda 21eko ildoak eta jarrerak jarraitu genituen: Zeinek zainduko lurra lurtarrok ezik! Beraz, udaberrian egin asmo dugun ikasketa amaierako bidaiarako beste urrats bat egina dugu (Osatuko ote gara etxean dirurik eskatu gabe? A ze erronka!). Bai, aurten ere bi bidaia mota ditugu Azkoitian: • Frantzia - Belgika/Flandria – Herbehereak - Alemania (33 ikasle) • Paris – Malta (52 ikasle). Jadanik egin ditugu hainbat bilera, gurasoak medio, eta ia bideratuta dugu guztia. Baina, horren berri handik bueltan izango duzue… Bitartean, zoriontsuak izan, ona omen da eta osasunarentzat!
38
ikasten
Ospakizunak Xabier Munibe DANBORRADA Aurten ere, Azkoitiko Ikastola Xabier Munibeko irakasle, guraso, ikasle eta ikasle ohiek (ehun bat lagun bi taldetan) azaroaren 24ko danborradan parte hartu zuten. Larunbatgauean,eguraldialagun,gogozastinduzituzten danbor eta barrikak herritarren gozamenerako.
TXOSNA Ohi dugun bezala, 4. DBHko ikasleok txosna bat jarri genuen herriko plazan San Andres egunean. Ikasleak, irakasleak eta gurasoak egoten gara txosnan egun osoan zehar. Eguraldi onak lana gogotik eta ondo egiteko aukera eman zigun. HURA TXORIZO ETA TALO FESTA!!! Goizeko 08:00etan hasi eta gaueko 08:30era arte nahikoa lan egiteko aukera izan genuen. Txistorra, talo goxo-goxoak... dastatzeko parada polita eskaini genien azkoitiarrei.
39
ikasten
Ospakizunak
XABIERKO FRANTZISKO EGUNA EUSKARAREN EGUNA OSPATZEN UROLA IKASTOLA
Eguraldi ederrak lagundurik DBHko lehenengo ziklokoek ibilaldi neurtuan parte hartu zuten (aurten Urrestilatik buelta egin zuten). Bigarren ziklokoek, berriz, ogitartekoak saltzeaz gain joku desberdinak antolatu zituzten: futbola, esku pilota, mus txapelketa, Mihiluze, e.a.
KARMELO ETXEGARAI Guk euskaraz eta zuk? Abenduaren 3an euskararen eguna ospatu genuen Karmelo Etxegarai Ikastolan. Gure kultura eta ohiturekin lotutako ekintzak egin ziren ziklo eta maila ezberdinetan banatuta: pertsonai mitologikoak aztertu, deskribatu eta marraztu, ingurua apaindu, ipuin kontalari eta idazlearen azalpenak entzun, irratsaioa aireratu, antzinako eraikin adierazgarrienak bisitatu, musika entzun, pasakailean ibili, abestu, dantzatu, jolastu eta askaria egin. Aurtengo honetan ez dakigu zenbat urte bete dituzun, Euskara, baina zorionak eta urte askotarako!
40
ikasten
Ospakizunak XABIER MUNIBE Abenduaren3a,gurezaindariadenXabierkoFrantziskorenegunaeta Euskararen aldarrikapen eguna egitarau honekin ospatu genuen: • Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako 1. eta 2. mailakoek arratsaldeko 15:30ean, POTXIN-PATXIN pailazoekin TXANGOA ikuskizunaz gozatzeko aukera izan zuten HHko aretoan. • Lehen Hezkuntzako 3. 4. 5. eta 6. mailakoek Baztartxon“IRABAZ-LEAK ETA GALTZAILEAK” filma ikusiko zuten. • DBHko 1. ZIKLOA: o 1. mailan, aurretik, bertsolaritzan, egun hori ardatz duen gaia landu zuten. o 2. mailan “Euskararen etxera” bisitari buruzko prestatzelana burutu zuten. • DBHko 2. ZIKLOA: o “LELORIK POLITENA” lehiaketa egin zuten. • Honetaz gain, DBHko ikasle guztiek Eusko Ikaskuntzak bultzaturiko ekimenean parte hartu zuten; Euskararen egunean, abenduak 3, Google bilatzailean, euskarak bere ikur propioa izan zezan eskatu zuen: Geurea Oroituz Oztopoak Gaindituz Loturak Eraikiz euskal doodle-a. • Arratsaldeko16:30akaldera,gurasoelkarteakprestaturiko,txokolate jana izan genuen. Bestalde, 17:15ean, “BIGOTERIK GABEAK” antzerki taldea osatzen duten DBH eta Batxilergoko ikasleek, HHko aretoan, guraso eta ikasleei zuzendutako antzezlana eskaini ziguten.
EGUR LEHORRA IKATZ-TXONDORRERAKO UdazkeneanSamiñoalderaigoetaOlentzerotopatugenuen astoka egur lehorrarekin bere ikatz-txondorrerako bidean. Negozioa jaitsi egin omen zaio, baina oraindik Azpeitiko Trenaren Museotiklokomotorentzakoikatzaskoerostenomendiote,baita Azkoitiko Porru-kalean ere zakuka ederrak saltzen dituela esan zigun, etxe batzuetan ekonomika pizten dutelako. Ikazkinarekin egin genuen hizketaldi ederretik garbi atera genuena hau da, opariak erosteko dirua baduela Olentzerok, baina asko ez eskatzeko, dena ez duelako ekarriko!
41
ikasten
Urola Ikastolako ekintza osagarriak
Eskolako Agenda 21
DBH 1 Azpeitia
Dakizuenez, EA21 ikastolan aurrera eramaten dugun ingurumen-hezkuntzako proiektu bat da. Aurten, 2012-2013 ikasturtean, gure inguruan sortzen diren hondakinen arazoen azterketa, ezagutza eta kudeaketa lantzea nahi dugu bereziki.
EA21aren HELBURUAK
NOLA GAUZATZEN DA?
1. Berrikuntza eta hezkuntza-kalitatea lortzen saiatu, ikas- • leengan arazoak konpontzeko gaitasunak garatu eta herritar parte hartzaileak izaten ohitu. • 2. Ikastola ingurumenaren aldeko praktika baten eredu bilakatu. • 3. Ikastetxean eta herrian dauden gizarte eta ingurumen arazoak ikasleek ezagutu eta azter ditzatela, ondoren • hobekuntzakproposatuz,adostuzetakonpromisoakhartuz. • 4. Parte hartzea eta lankidetza sustatzea.
Ikasturteroingurumengaibatiematenzaiolehentasuna, ikastolan eta herrian sortzen diren arazoak aztertuz. Ikasturtean zehar gaia lantzen dute, ekintza ezberdinak burutuz. Herridiagnostikoarenondoriozateratakoproposamenak Ikastetxeen Arteko Forora eramaten dira. Ikasturte bukaeran, Foroan erabakitako proposamenak, Udaletxeari aurkezten dizkiete Audientzia batean. Udaletxeak proposamenak jaso eta erantzutera eskaintzen da.
Aurten Urola Ikastolako DBH 1. mailako ikasleak azaroaren 5ean burutu duten lehen ekintzaren argazkiak dituzue hemen ikusgai. Tresna elektriko eta elektronikoak nola birziklatu ikasi dute horretarako prestatu duten autobus ibiltari batean.
42
Urola Ikastolako ekintza osagarriak
ALGORRI
ikasten Batxilergoa 1 Azpeitia
Biologia-Geologia mintegiak irteera bat antolatu zuen azaroaren 6an Batxilergoko 1B, 1C eta 1.E-ko Biologia-Geologia ikasgaiko ikasleentzat Zumaiako Algorri Naturaren Ezagutza Etxea ezagutzeko asmoz. Bertan Euskal Herriko historia geologikoa eta flyscharen sorrera aztertu zuten eta ondoren, landutakoa ikusteko Algorri eta Itzurunera ibilaldia egin zuten gidari batekin.
43
ikasten
Urola Ikastolako ekintza osagarriak
DBH 4 Azpeitia
Azterkosta Urtero bezala,DBH 4.mailako ikasleak Zumaian izan ziren Azterkosta kanpainan parte hartzeko eta ekosistema berezi horren geologia eta bizidunak aztertzeko.
44
Urola Ikastolako ekintza osagarriak
DBH 1 eta 2 Azpeitia
ikasten
Xoxote
DBHko lehenengo eta bigarren mailako ikasleak Gorputz Hezkuntzaren ikasgaiaren programaren barruan Xoxotera ibilaldia egin dute.Aldebatetik,teorianikasitakoapraktikara eramateko aukera izan zuten eta beste aldetik, ariketa fisikoa egin, naturaz gozatu eta elkarbizitzako gune paregabea izan zuten.
LH 6. maila Azpeitia
Ibilaldiak
Arrikrutz-Arantzazu ibilaldia Hainbat ekosistema ezagutzen ditugun arren (basoa,erreka‌) badaudenahikoezezagunakdirenakere:kobazuloak.Ekosistemen egituraaztertzekokobazuloekeskaintzendizkiguten baldintzabereziez baliatuz ondorengo gaiak landu ditugu: kobazuloen ezaugarri fisiko-kimikoak, gaur egungo fauna eta garai bateko fauna, gizakiak ekosistemetan sor ditzakeen kalteak‌ Arantzazun Chillida, Oteiza‌ eta hainbat egileen lanak aztertu eta ikusteko aukera izan genuen.
45
ikasten
Ibilaldiak
Donostiara egun pasa
LH 5. maila Azpeitia
Urriaren 22an, Azpeitiko Ikastolako 5. mailako ikasleak Donostiara joan ginen. Goizeko 09:00tan autobusa hartu Ikastolan eta Eureka! Zientzia Museoko bidea hartu genuen. Bertan, urtaroen tailerra egin, gune desberdinetan esperimentatu eta“Zeruko Mugimenduak”ikuskizuna Planetarium-ean gozatzeko aukera izan genuen. Ondoren, kanpoko maketak ikusi, argazkiak atera eta bazkaltzeko prestatuta dagoen lekuan jan genuen. Mahaiak, iturria, aterpea… daude! Bazkalondoren,kaiaalderaabiatuginenetaeguraldieguzkitsuaaprobetxatuz,Urgullmendiaigogenuen.Aldezaharretikgora benetan paisaia zoragarria: kainoiak, arrantzurako itsasontziak, txalupa txikiak, Santa Klara irla, Igeldo… Laurak aldera arte jolastu eta beheruntz joan ginen autobusa hartzera. Gustura ibili ginen eta leher eginda heldu ginen etxera!
LH 2. maila Azpeitia
L.H. 2. mailakoen ibilaldia Arritxulora (Oiartzun)
Azaroaren 15-16an Arritxuloko aterpetxera bi egun pasatzera joan ginen. Han ekintza politak egin genituen: altxorraren bila, herri kirolak, eskalada eta naturarekin loturiko jolasak. Gainera, eguraldia lagun genuela, mendi buelta bat eman genuen. Lagun arteko giro ederrean pasa genituen bi egunak..
46
ikasten
Ibilaldiak
Olite eta Beirera ibilaldia
Oliteko jauregi aurrean
Mahastietarako bidean
Mahatsa bildu ondoren...
mosto egiten
Pagoetara, erleak ikustera Joan den astean , urriak 18 , Karmelo Etxegarai ikastolako 3. mailako ikasleok Aiara joan ginen erlategia ikustera. Autobusa 9:15 aldera hartu eta autopistaz Zarautzeraino abiatu ginen: han Aiarako bidea hartu eta 10:30etan Iturraran baserrian ginen. Han monitora batzuk zeuden, eta beraiekin joan ginen erleak ikustera . Asko ikasi genuen: hiru erle mota zeudela, erregina , langilea eta erlemandoa. Gero Iturraran baserri barrura joan eta erleak egindako gauzak dastatu genituen; ondoren kandelak egin genituen eta bukatzeko erleei buruzko ipuin bat egin genuen. Ipuina bukatutakoan bazkaltzera joan ginen inguruko parkera. Ondoren autobusa hartu eta Aiara, pasio bat egin eta frontoira jolastera: zezenetan, pilotan, harrapaketan‌ Azkenik autobusa hartu eta Azpeitira itzuli ginen 16:45tan.
47
LH 4. maila Azpeitia
LH 4. maila Azpeitia
ikasten
Ibilaldiak
LH 1. maila Azpeitia
HH 05 Azpeitia
Perdillegin dagoen Karmelo Etxegarai Ikastolaren Izar liburutegia ezagutzen
Urriak 23an Izar liburutegira joan ginen HH5eko ikasle eta irakasleak. Aurten ere maleta ibiltaria martxan hasten dela eta 5 urteko ikasle eta irakasleak Izar liburutegia ezagutzera abiatu ginen. Bertan liburutegiko Onintza beso zabalik itxoiten zegoen eta gure adinerako egokiak diren liburuak zeintzuk ziren esan eta gero ipuin zoragarri bat kontatu zigun. Ondoren gure kabuzliburutegikoliburuakbegiratzenegonginenetaazkenik ikastolara bueltatu ginen poz-pozik maletaren txanda tokatzeko irrikitan.
48
ikasten
Ibilaldiak
Ederrak dira Azpeitiko ludotekak Urriaren 15 eta 17an herriko ludotekak ezagutzera joan ginen H.H.5eko ikasle eta irakasleok. Bertako hezitzaileek aurkezpen polita egin ziguten. Hango txoko, jostailu, mozorro, e.a. erakutsi zizkiguten eta jolas dibertigarriak antolatu ere bai. Oso gustura ibili ginen, nahiko jolas eta barre eginez.
HH 04 Azpeitia
LOIOLAN HOSTOAK BILTZEN “Udazkenean, hostoak firin-faran, goitik behera dantzan…”eta gu, HH4ko ikasleok, Loiolara abiatu ginen hosto haien bila. Mota ezberdin askotako hostoak jaso genituen, eta zein zuhaitzetakoak ziren aztertu genituen jakin-minez. Makila eta adaxka ezberdinak ere batu genituen, gero ikasgelan margotu eta “Oma Basoa”-ren antzeko erakusketa egin ahal izateko. Eta, nola ez, lanak amaitutakoan hamaiketako ederraz gozatu eta jolasean ibili ginen.
Auzoko etxeak ezagutzen Asteazken goizean, HH3ko haur guztiak ikastolan bilduondoren,eguraldialagun genuela, auzoko etxe desberdinak ikustera abiatu ginen. Altuera desberdinetako etxeak ikusi genituen eta zenbatzensaiatuginenzenbat solairu zituzten. Baserriak ere ikusi genituen. Ongi pasatu ondoren gelara itzuli ginen erositako ogia jatera.
49
HH 05 Azpeitia
HH 03 Azpeitia
ikasten
Ibilaldiak
Xabier Munibeko 2 urtekoak udazkeneko hostoak biltzen
HH 02 Azkoitia
Udazkena lantzen ari garenez parkera joan ginen hostoak biltzera
HH 03 Azkoitia
Bildutakoarekin erakusketa polit hau prestatu dugu
Hostoak, intxaurrak, gaztainak, urrak, pikuak, kakiak, perretxikoak, mahatsa, mandarinak, txermenak, kiwiak, misperuak ‌ 50
ikasten
Ibilaldiak
LH 2. maila Azkoitia
Lurraska
Ikasleak zaldi gainean
LH 4. maila Azkoitia
Ikasleak erroskilak egiten
E T I OL
Ikasleak Beiren mahatsa biltzen
Ikasleak Oliteko gazteluan
ikasleak Beireko aterpetxean
51
ikasten LH 6. maila Azkoitia
Ibilaldiak
Donostian eta EITBn
Ayeteko parkea ezagutzen
“Vaya semanita”koekin berriketan
Goenkalen “Boga”aurrean pasieran
OLITEn
Mahatsa zapaltzen
Adartxoak baztertzen Oliteko gaztelua ezagutzen
52
ikasten
Ibilaldiak
4. DBH-ko ikasleak EUREKA zientzia museoan bisitari
DBH 4 Azkoitia
2012koazaroaren12an,Eurekazientziamuseoanizan ginen.Zientzialarienegunerokolanaikustekoaukeraizan genuen aurki erabaki oso garrantzitsua (unibertsitateikasketak edo espezialitatea aukeratzea) hartu behar dugun ikasleok. Jarduera EAEko DBH 3 eta 4ko ikasleentzat izan da. Guztira 250 ikasle izan ginen, horien artean Xabier Munibe Ikastolako DBH 4ko ikasleak. Helburu nagusietako bat da bokazio zientifikoak sustatzea, eta, horregatik, ikasleak zientziarekin, teknologiarekin eta ikerketarekinlotutakoalorretanaritzendirenprofesionalekin hitz egiteko, zalantzak galdetzeko eta iritziak trukatzeko aukera izango duten eremu bat sortzea. Zientzia ikasketak egin dituzten profesionalen hitzaldiak 09:30etik aurrera izan ziren eta bakoitzak 5-10 minutuz hitz egin zuen. Beraien eguneroko lana kontatu zuten. Zer ikasketak egin dituzten, non egiten dituzten, orain arte egindako ikerketak… Inbestigazioan lana egiteko kuriositatea, geureburuarigalderakplanteatzea,gogoa…edukibeharzelaadierazizutenprofesionalek.Benetanmunduosointeresgarriadela baieztatzendute.Profesionalhorienartean,biokimikan,informatikan,biologian,ingeniaritzan,matematiketan...doktoreakizan genituen. Hitzaldiak bukatu eta atseden baten ostean, beraiekin hitz egiteko eta zalantzak argitzeko aukera izan genuen. Profesional bakoitzak bere posterraren aurkezpena egin zuen orain egiten ari direna azalduz.
IRIMO 2012-11-25 ELOSUA-IRIMO-SANTA BARBARA Azaroaren 25ean UDABERRI eta INDARLAN guraso elkarteek eta ANAITASUNA MBk antolatuta mendi irteera izan genuen: Elosua-Irimo-Santa Barbara. Hureengo irteera abenduaren 23an izango da: Oñatz-Samiño-Martitte.
53
ikasten
Ekoizpenak
HH02 Udazkeneko lanak
Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
54
ikasten
Ekoizpenak
HAUEK DIRA 3 URTEKO GELAN EGIN DITUGUN LAN BATZUK: UDAZKENEKO FRUITUAK MARGOTU…
EZKURRA
MATEMATIKA LANTZEN ERE ARI GARA!
HH03. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
55
ikasten
Ekoizpenak
Azaroaren 30ean, SAN ANDRES dela eta, 4 urtekoak txerri txikiak egiten ari gara. Ondo pasa feria egunean! HH04. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
LH 2. maila. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
56
ikasten
Ekoizpenak
HH05. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
HH05. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
57
ikasten
Ekoizpenak
LH 1. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
58
ikasten
Ekoizpenak
Pertsonen, animalien eta gauzen deskribapenak landu ditugu (LH3A) Pertsonen deskribapena: OIHANA Oihana oso neska polita da benetan; altua, argala, larruazal zurikoa, begi berdeak. Ile gaztaina-kolorekoa dauka eta askotan motots baten bilduta darama. Sudurra ez handia ez txikia. Lagun oso ona da, baina batzuetan bihurrikeriak egiten ditu. Bartzelona taldearen zaletua da eta gaur talde horretako jantzia darama soinean: praka motz urdinak eta marradun kamiseta gorri-urdina. Gimnasia eta Plastika arloak gustukoak ditu eta bietan bikaina da. Futbolean, saski baloian eta pilotan aritzen da eta bere lagunekin asko jolasten da. Messi da gehien gustatzen zaion jokalaria eta aurrelari bezala gustatzen zaio jolastea.
Gauza baten deskribapena: ETXEKO ROBOTA Makina grisa eta pertsona heldu baten altuerakoa da, eta lauki formako pieza ugari ditu. Plastikoz eta burdinez egina dago eta gauzei eusteko beso moduko adar luzeak ditu. Gurpildun hanken bidez mugitzen da. Etxeko lanak egiten ditu: janaria prestatu, lurra garbitu, lixatu, hautsak kendu, etab. Otorduen ondoren ontziak garbitzen ditu. Etxetik irteten garenean etxea zaintzen du eta itzultzen garenean distiratsu aurkitzen dugu. Gurasoak kanpoan direnen, ipuinak kontatuz, anai-arrebak zaintzen gaitu.
Ane Lete
Yasmina Ahayan
Animalia baten deskribapena: ZALDIA Zaldia animalia ugaztuna eta belarjalea da. Niri gustatzen zaidan zaldiak ile zuria du eta orban beltzak ditu gorputz guztian eta zurda luzea bere bizkar gainean. Belarriak zorrotzak ditu, mutur luzea ea buztan motza eta tentea. Oso bizkorra da eta bere gainean lauhazka ibiltzea gustatuko litzaidake. Jon Galdona
59
ikasten
Ekoizpenak
1.ebaluazioan Joan Mir贸 margolariarenmarrazkiakegin ditugu, gehienak bakarka, baina mural bat gelakide guztien artean margotu dugu. (LH3A gelako marrazkiak)
LH 3A. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
60
ikasten
Ekoizpenak
Azaroaren 12an, Azpeitiko AntzerkiTopaketen inguruan, 6. mailako ikasleek prestatutako bi antzerki ikusi genituen: (LH3 mailako ikasleen argazkiak)
LH 5. maila. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
61
ikasten
Ekoizpenak
LH 5. maila. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
Artículo de opinión. Ane Lizarralde y Mikel Espinako
Animales en peligro de extinción En la actualidad, hay muchos animales en peligro de extinción, como el rinoceronte, los matan para tener sus cuernos porque piensan que cura el cáncer, pero eso no es cierto. Nos da mucha pena porque no es bueno matar a los animales para hacer abrigos o zapatos. Los osos panda y los osos pardos también están en peligro de extinción por culpa del ser humano, ya que piensan que su pelo es bonito y hacen abrigos con su piel. Algunosanimalessonparientesdelosdinosaurios, como el tucán. Pero algunas personas los disecan para tenerlo como adorno y eso no debería de ser así, se tendría que cuidar de ellos. Creemos que las personas deberíamos de cuidar de los animales en vez de matarlos, pero algunos humanos no se dan cuenta , los matan y hacen abrigos, zapatos , los utilizan como objetos decorativos, o algo peor y eso no es justo, porque tienen vida como nosotros. LH 6. maila. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
62
ikasten
Ekoizpenak
LH 5. maila. Azkoitiko Ikastola Xabier Munibe
63
ikasten
Ekoizpenak
BEIRERA IBILALDIA Azkenean iritsi zen Beirera joateko eguna. Guztiok pozarren elkartu ginen eskola atzeko rotondan, goizeko 9:00etan. Autobusean bi ordu egin ondoren, Olitera iritisi ginen. Lehenengo, hamarretakoa jan genuen eta gero, taldeetan banatu, gaztelura sartu eta bisita gidatua eduki genuen. Leku asko ikusi genituen eta ikusten gindoazela, gure gidak, neska bat, bakoitza zertarako erabiltzen zuten eta zer zen esplikatzen zigun. Gaztelua ikusi ondoren, parke batera joan ginen, pixka bat jolastu eta bazkaldu egin genuen. Ondoren, arratsaldeko 16:00ak aldean ,autobusa hartu eta Beirera joan ginen. Han gure logeletara joan eta bertan maletak utzi genituen. Ondoren, paseo bat eman genuen eta taldeetan banaturik , letxugak eta haziak landatu genituen. Gero, futbolean jolastu genuen denbora batez. Geroago, afaltzera joan ginen eta afaltzeko arroza tomatearekin, kroketak eta patata frijituakjangenituen.Postreaaukeratzekoizangenuen,jogurtaedofruta.Afalduondoren,diskotekabatizangenuen. Ondoren 00:00ak aldean oheratu egin ginen. Hurrengo goizean, 8:00etan esnatu egin ginen. Gero, gosaldu egin genuen eta bukatutakoan, mahatsa biltzera joan ginen. Bildutako mahats horrekin mosto egin genuen eta banan-banan botiletan sartu genuen. Gero, jolastera joan ginen eta bazkaltzeko deitu zigutenean parrillada mordoa jan genuen. Berriz pixka bat jolastu eta autobusean sartu ginen, 15:00ak aldera. Bi ordu egin ondoren Azkoitira iritis ginen, 17:00etan. Oso bidaia ona izan zen. MIREN ODRIOZOLA,NAIA ALESON,IRAIDE ALBERDI XABIER MUNIBE, LH 6, Azkoitia
64
ikasten
Ekoizpenak BENETAKOA IZAN OTE ZEN?
Benetan gertatu zen ala amets eder bat izan zen? Herriko festak ziren, arratsaldeko bostak, eta nire lagunekin kalean nenbilen batetik bestera. Bazkari herrikoia bukatu zen, eta parrandan jarraitzeko asmoz mahaitik altxatu eta kalean gora eta behera genbiltzan, neska haiekin gurutzatu ginenean. Bazkarian edandakoaren eraginez edo, ausartago somatzen genuen geure burua, eta asko pentsatu gabe hitzegiten hasi ginen geure aurrean genituen neska gazte haiekin. Nire begiek berehala egin zuten bat neska haietako baten begiekin. Niri begira zegoen!!! Nire bihotzaren taupadak inoiz baino abiadura handiagoan zihoazen. Zerbait esan nahi nion, baina ez zitzaidan hitzik iristen ezpainetara. Azkenean, zerbait esatera ausartu nintzen: Nola duzu izena? – “hi bai hi originala” pentsatu nuen neurekikoMaria, eta zuk? Nik Jokin. Nongoa zara? – “hau babo zaharra! ez ote zaik ezer naturalagorik bururatuko?” – Hemengoa naiz, eta zu ere bai, ezta? Bai – “ezagutzen nauela dirudi!!!” – Horrela hasi zen gure arteko berriketaldia. Arratsalde hura izugarria izan zen, nire biziko arratsalderik ederrena. Tabernaz taberna ibili ginen denok batera eta oso ondo pasa genuen. Arratsalde osoa neska hari begira pasa nuen, txoratxoraegindanengoenetaberakniribegiratzenzidanoro,nirebihotzaikaragarrizkoabiaduranmugitzenhasten zen. Arratsaldeko zazpiak ziren biok bakarrik geratu ginenean, akordatzerako gure lagun guztiak falta baitziren. Orduan oso urduri jarri nintzen;ez lagunak falta zirelako, ni Mariarekin bakar bakarrik nengoelako baizik. -Nora joan dira besteak?-galdetu zuen Mariak pixka bat kezkatzen hasita. -Ez zaitez kezkatu , nik lagunduko dizut-“filmetako heroia ematen duk”pentsatu nuen Mariak harritutako aurpegi arraro batekin begiratzen zidan bitartean-Joan gaitezen besteen bila- esan zuen Mariak. -Bai, horixe izango da onena -erantzun nion. Biok batera lagunen bila hasi ginen, toki guztiak miatu genituen baina ez zegoen lagunen arrastorik. Hartu nuen mugikorra eta Mikeli deitu nion. Mikelek esan zidan jadanik lagun guztiak etxean zeudela, eta guk biok ere etxera joatea erabaki genuen: -Jokin lagunduko didazu etxera? –“Nik zuri inpernura ere lagunduko nizuke” pentsatu nuen . -Bai horixe!- erantzun nion. Lehertu beharrean nengoen, ezin nuen sinetsi. Bost bat minutu ibili ondoren, harrizko etxe handi-handi baten aurrean agertu ginen: -Hauxe da –esan zuen Mariak- iritsi gara. -Zoaz Maria, zure gurasoak kezkatuko zaizkizu bestela . -Eskerrik asko Jokin. Muuuuuaaaaa eta muxu eman zidan. Zorabiatuko ote nintzen ere pentsatu nuen. Ondoren, bere telefono zenbakia eman eta etxera joan zen. Gau hartan munduko mutilik zoriontsuena sentitzen nintzen, ez nuen lorik egin; ezin nuen neska hura burutik kendu. Hurrengo goizean ilusioz gainezka jaiki nintzen eta Mariari deitu nion, baina zenbakia markatu eta telefonoaren bestaldean irteten diren neska gogaikarri horietako baten ahotsak“markatu duzun telefonoa ez da esistitzen”esan zidan. Gaizki markatuko nuelakoan, berriro saiatu nintzen, eta berriz ere ahots amorragarri hark erantzun zidan. ”Beste zenbakiren bat emango zidan”- pentsatu nuen-, eta bere etxera joatea erabaki nuen ea han aurkitzerik lortzen nuen. Baina kale! Bere etxera iritsi orduko, amona edadetu batek atea ireki eta ea Maria etxean zen galdetu nionean, etxe hartan ez zela Mariarik bizi erantzun zidan. Ezin zitekeen! Zer gertatzen ari zen? Ametsa izan zen ala benetan gertatu zen arratsalde ahaztezin hura? Badaezpada ere, ez naiz ausartu nire lagunei galdetzen egun hartan zer gertatu zen, amets bat izango zela entzungo ote dudan beldurrez. Horrela behintzat, beti izango dut nire bihotzean neska harentzako tokia, eta ez dut inoiz muxu hura ahaztuko. Nork daki! Agian egunen batean berriro ere gure begiek bat egingo dute. Iñaki Arizmendi Urola Ikastola DBH2
65
ikasten
Ekoizpenak
OMAKO BASOA Agustín Ibarrola artistak egindako “Oma basoa” ikusteko, ez dugu Bizkaira joan beharrik zeren hemen bertan,KarmeloEtxegarainHH4koikasleakegindako erakusketan, irudikatu dezakezue eta gozatu.
Lorea Auzoa • Tolosa Etorbidea, 107 • Tel. 943 21 82 11 • 20009 DONOSTIA 66
ikasten
Ekoizpenak
Udazkeneko erakusketa Uda bukaeran, Xangoren eskutitz bat jaso genuen. Bertan, oporretan Saharanizanzelaadierazizigun.Hangopaisaiaetahemengoahaindesberdinak direla ikusirik eta Saharako haurrei gure ingurua nolakoa den erakutsi nahirik, erakusketa bat antolatzeko eskatu zigun. Hona hemen Karmelo Etxegaraiko H.H.5eko guztion artean prestatu dugun erakusketa.
Enparan Kalea, 10 • 20730 Azpeitia (Gipuzkoa) Tel.-Fax: 943 81 16 74 • decoracion@ederti.com
67
ikasten
Ekoizpenak
KOPLAK Beire aldera joan nintzen Xentimorik gabe, handik etorri nintzen, maitea, lorik egin gabe. Eneko Caballero
Entrenamendura joan gogo gutxirekin eta bukatu nuen, ene ba ilusio haundirekin.
nintzen
Londresera joan zinen urrearen bile , handik etorri zinen, Maddalen brontzearen jabe. Danel Errazu
Parke aldera joan nintzen bizikletarekin handik etorri nintzen ai ene! kolpe askorekin
Txina aldera joan nintzen xentimorik gabe, handik etorri nintzen, maitia, xuxiaren jabe. IĂąaki Goenaga
Baserrira joan nintzen alai eta pozik. Handik etorri nintzen, maitia sabela beterik. Intza Aizpitarte
Ikastolara joan nintzen bi urtetxorekin handik etorri nintzen ai ama! negargure handairekin Izaro Gonzalez
Ni Azpeitin jaio nintzen ta ditut lagunak baita anai-arreba zintzo eta jator askoak
Futbolera joan nintzen baloiaren jabe. Handik etorri nintzen , maitia saskibaloi zale. Aritz Madrazo Iturbe
Bolibia aldera joan nintzen janaririk gabe, Handik etorri nintzen, maitea, Bost pastelen jabe. Josselin Rojas
Ikastolan hasi nintzean jende berria(re)kin Karmelo Etxegarain gabiltza andereĂąo ederra(re)kin. Itziar Bastida
Ezkarai aldera joan nintzen amatxorik gabe handik bueltetu nintzen,maitia andregai (baten) jabe‌ Jakes Elosegi
Gorka Agirre
Julen Agirre
Ioritz Aramendi
L.H. 4. maila Azpeitia
68
ikasten
Ekoizpenak
69
ikasten
Ekoizpenak
UHARTE MISTERIOTSUA Orain dela 20 urte, Nemo marinela Nautilus izeneko itsas-azpiko batean bizi zen, baina egun batean kalamar erraldoi batek eraso zion eta itsas-azpikoa desagertu zen‌ Portuan Nemori buruz hitz egiten zuten. Baina, barkatu, ez naiz aurkeztu. Ni Julio naiz eta historia hau kontatuko dizuet. â€œâ€ŚEta egun horretan Nemok bere buruari agindu zion ez zela geldituko Nautilusa bilatu arte.â€?Nemo Nautilusaren bila joan zen, nik atzetik jarraitu nion (baina ez nuen jakin nora zihoan heldu arte) eta halako batean galdetu zidan: -Aizu, kasualitatez ez duzu jakingo garraio-bide segururik bidai luze bat egiteko? -Bada bai, badakit garraio bide seguru bat baina ez da kontrolatzen hain erraza. -Zer edo zein da? -galdetu zidan berriro. -Dragoi bat dago mendi haren gainean -mendi altu bat seinalatzen nuen bitartean-. Esaiozu laguntzeko lagunduko dizu bidaia hori egiten. Biok mendira igo ginen, han zegoen dragoia guri itxaroten,arraroa zen baina are arraroagoa hitz egiten hasi zenean. -Kaixo, Nemo -hasi zen- zuei itxaroten nengoen. -Ka-a-a-a-a-aixo dragoi jauna -beldurturik geunden biok- lagunduko a-a-a-a-a-al didazu uharte bate-e-e-era joaten? -Bai, gustura, badakit bidea gainera. Han joan ginen hirurok uharte baten bila. Halako batean jakin-mina sartu zitzaidan eta esan nion Nemori: -Nora goaz lagun? -Ikusiko duzu heltzen garenean. Bat-batean tornadu bat agertu zen ezezrrezetik. Konturatzerakotornaduanharrapatutageratuginen,mareatuetalohartugenuen.Esnatugineneanuhartebakarti batean geunden. Denok esnatu ginenean suzko txori bat ikusi genuen. Beldurrak jota ezkutatzera joan ginen kobazulo batera, koban aurrera egin eta argi bat ikusi genuen. Irten ginen eta gure aurrean Atlantida ikusi genuen bere gaztelu eta tenpluekin. Bertan animalia bitxi batzuk hitz egiten hasi zitzaizkigun: -Zein zarete? -galdetu zigun mapatxe batek. -Gu Nemo, dragoi jauna eta Nemoren lagun mina Julio gara. -Nola sartu zarete? -Tornadu batek ekarri gaitu. Eta zuei zer gertatu zaizue? -Fenix zaindariak ez digu irteten uzten. Irteteko kobatik ate bat dago baina Fenix-ak zaintzen du. Nik dragoiari sua egiteko esan nion irlaren bi aldeetan. Egin zituen dragoiak suak eta Fenixa azkar aldegin zuen. Gu kobara sartu ginen. Kobak bera eta bera egiten zuen. Halako batean munstro bat agertu zen lotan. Azkar esnatu zen eta munstroa pozik jarri zen. -Zergatik zaude pozik? -galdetu zion Nemok. -Mila egin didaten bisita bakarra delako. -Ba al dakizu non dagoen Nautilus? -Nemok -Bai, jarraitu idazu. Zer izen daukazu? -galdetu nion denbora bat pasatu eta gero jakin minez. -Hidra izena dut eta munstro mitologikoa naiz. Heldu ginen Nautilusera, kanpoan dragoia zegoen zain. Nautilusa estatu perfektuan zegoen. Sartu ginen itsas azpikora eta kanpora atera genuen Hidraren laguntzarekin. Irla ondoratzen hasi zen, gu biok ziztu bizian alde egin genuen,dragoia bere mendira abiatu zen, Hidra eta Fenix bertan akabatuta geratu ziren eta ni negarrez joan nintzen hildako denei begira, baina, beno zer egingo diogu, pasatu zena pasatu zen. Hala ere pozik etxera itzuli ginen. Herritarrak gure etorrera oihu artean egin ziguten. Nire biziko egunik onena izan zen. AZPEITIA LH-6.MAILA
70
ikasten
Ekoizpenak
Lau lagunak mendian galduta Larunbat arratsalde batean Beñat, Aitor, Mikel etaValentinek mendira joateko asmoa zuten. Lau lagunak ez ziren geldirik egoten eta aste bukaeran zerbait desberdina egiteko gogoa zuten. Aitorri amak ez zion uzten mendira joaten lagunekin baina Aitorrek baietz eta baietz esaten zuen. Aitorrek mendira joan nahi zuelako ezkutuan aldegin zuen. Aitor kezkatu egin zen amarekin baina barrutik pentsatu zuen ez zitzaiola inporta. Azpeitiko plazan geratu ziren baina Mikel bakarrik zegoen. Gero Aitor azaldu zen. Han zeuden biak aspertuta. Beñat etaValentin ez ziren azaltzen eta Mikelek Beñati deitu zion eta AitorrekValentini eta Mikelek Aitorri esan zion Beñat ahaztu egin zela eta berehala etorriko zela. Aitorrek berriz esan zion Valentin ere ahaztu egin zela. Halako batean etorri ziren biak eta abiatu egin ziren lau lagunak. Bidean harri pila zegoen baina hitz egiten oso ondo zijoazen. Xoxote puntara ailegatu ziren eta jolasean ari zirela Aitorren amak telefonoz deitu eta non zegoen galdetu zion eta Aitorrek erantzun zion mendian zegoela. Orduan Aitorren ama haserretu egin zen eta agindu zion berehala jaisteko. Aitorrek lagunei esan zien bere amak jaisteko esan ziola eta Mikelek, Valentinek eta Beñatek esan zioten Aitorri lagunduko ziotela. Orduan abiatu egin ziren eta galdu egin ziren bidean. Dena ilun ilun zegoen eta nola koskak zeuden lau lagunek orkatiletan mina hartu zuten eta ezin zuten hanka apoiatu. Azkeneanbideatopatuzutenetalaulagunakmineziritsizirenetxera.Medikuarenganaeramanzituztengurasoek eta bi astean korrikarik ezin zutela egin esan zien eta noski ezta futbolean jolastu ere. Ederki ikasi zuten lau mutilek ez zutela bakarrik mendira joan behar berriro. EGILEA: Mikel Letamendia Agirre L.H. 3 Azpeitia
71
ikasten
Ekoizpenak ARTISTA BAT NAIZ NI! PROIEKTUA
Aurtengo ikasturterako Karmelo Etxegarai ikastolako Lehen Hezkuntzako 5. mailakoak“ipuin-artista”bereziak bihurtzea proposatu digute. Noski!! Ikastea bada helburu eta bitartean ondo pasatuz, lan atseginak egitea, ez genuen bialdizpentsatubeharrikizan!Horretarakoproiektuberribatiekindioguetaipuinkontaketaeradesberdinetandatza gure egitasmo hori. Proiektuaren hasera A taldekoekin izan da eta hiruhileko bakoitzean gela bat izango dugu arduradun. Gabon ondoren Bkoak eta Aste Santu ingurutik bukaerara Ckoak, ikasturteko zikloa beteko dugularik. KoordinatzaileorokorraOnintzaZeberioandereñoada,liburutegikoarduraduna,etabertanprestatuizandirasaio desberdinak. Ondoren, Haur Hezkuntza 3 eta 4 urteko haurrei, beraien geletan, emanaldiak eskaini, ipuinak kontatu modu desberdinetan, alegia. Nahiz eta koordinatzailea eta tutore desberdinak proiektuan murgilduta egon, dudarik gabe, protagonismo nagusiena LH 5. mailako ikasleek dute eta lantzeko orduan, zenbait arlo eduki dira kontutan, besteak beste: haurren autonomia, sormena, irakurketa (ozena, mantsoa, tonua, e.a.), marrazketa, margoketa, teknologia berrien erabilera, hizkuntza, denboraren antolaketa, informazioaren trataera… HaurHezkuntzakoikasleentzatheziketaprozesuanlagungarriizannahiduenproiektuaerebada,beraienmundua, abentura eta fantasiaz gozatzeko aukera eskainiz. Kontakizunak prestatzeko erak 4 izan dira nagusiki: ipuina irakurtzea, ipuina kontatzea, ipuinaren grabazioa ordenadorean egitea eta ipuinaren antzezpena bi modura: karetak eta mozorroak jantziak etaTxotxongiloen bitartez. Hiruhilabete honetan 8 ipuin landu dira: Mattinen beldur kutxa, Hiru txerritxoak, Denak du konponbidea, Buruko hura nork egin zion jakin nahi zuen satortxoa, Otsoa dator, Neu naiz ederrena, Nola dastatu ilargia eta Neu naiz indartsuena. Oraingo balorazioa egingo bagenu oso positibotzat joko genuke, denbora aprobetxatu da, ikasleak gustura ibili dira ipuin prestaketetan eta txikitxoak ere atsegin handiz hartu gaituzte. A gelakoen partetik Bkoei erreleboa pasatzea besterik ez dugu!!
LH 5.A Azpeitiko Ikastola Karmelo Etxegarai
72
Urolaldeko
Ikastola
Publikoen
aldizkaria
2 012 k o a b e n d u a
IKASTEN 91. Xabier Munibe: Danborrada
Arrapalak
Garmendipe kaletik Perdillegirako irisgarritasuna ekarri digu Guk euskaraz eta zuk?
Urola Ikastola: Berriro eskolara
OMAKO BASOA. H.H. 4 URTE. AZPEITIA
AZPEITIKO IKASTOLA
www.urola.org