Vertrekkend academiepastor Jasja Nottelman over de kunst van het 'communicatief rondhangen'

Ze was een vertrouwd gezicht in de verschillende wandelgangen die de PThU sinds 2007 kende. Op 4 juli nam academiepastor Jasja Nottelman afscheid van haar universiteit. PThUnie sprak met haar over twintig jaar luisteren, praten, duwen en vieren.

PThUnie: ‘Je werkt inmiddels een kwart eeuw als studentenpastor. En de laatste twintig jaar daarvan was je voor een dag in de week als pastor verbonden aan de theologieopleiding, eerst bij HTWI, daarna bij de PThU. Waarin verschilde dat werk van dat van studentenpastor?’

Jasja Nottelman: ‘De opdracht die ik bij het HTWI meekreeg was heel helder: je bent er voor de studenten die zich voorbereiden op het ambt van predikant. En met die studenten had ik dan gesprekken. Bij de PThU kreeg het werk een wat bredere invulling. Dat is een universiteit met eigen tradities, zoals de dies en de opening van het academisch jaar. En daar ging ik dan voor in de liturgie. Zo werd ik steeds meer academiepastor. Maar de focus heb ik altijd wel op studenten gehouden. Ook omdat ik natuurlijk maar een kleine aanstelling had.’

PThUnie: ‘Het grote voordeel van je werk als academiepastor lijkt me dat je de doelgroep volledig in kaart hebt. Jij weet precies voor wie je er bent.’

JN: ‘Dat klopt. Als studentenpastor zit je ergens en wacht je tot de studenten naar je toe komen. Je organiseert activiteiten en dan is het maar afwachten wat er gebeurt. Als academiepastor is dat gemakkelijker. Collega Theo Witkamp noemde wat ik deed “communicatief rondhangen” en dat vat het goed samen. Als academiepastor ben je aanwezig op de verschillende locaties en je zorgt dat je mensen ziet en aanspreekt: dit ben ik, dit doe ik, ik ben bereikbaar. Als ik bijvoorbeeld bij een training op Hydepark was, dan kwamen daar bijna altijd afspraken uit voort.’

PThUnie: ‘Kon je binnen die kleine aanstelling genoeg doen?’

JN: ‘Praktisch gezien was het lastig dat er verschillende locaties waren: er was ooit een overgangsperiode dat de studenten verspreid zaten over Utrecht, Leiden, Kampen, Amsterdam en Groningen. Ik heb het al die jaren als een soort vliegende kiep gedaan. Af en toe smokkelde ik wel eens wat, hoor. De ene keer zat ik wat vaker bij de PThU, de andere keer nam ik meer tijd voor mijn werk als studentenpastor. Het is allemaal voor het Koninkrijk tenslotte. Wel heb ik vanaf het begin gezegd: ik wil echt zelf mijn agenda bepalen. En dat kon. Iedere rector heeft mij die ruimte gegeven.’

PThUnie: ‘Wat bespraken studenten zoal met jou?’

JN: ‘Vaak ging het over problemen met de studie of over problemen die zo hun effect op de studie hadden. Dat kon van alles zijn: een geloofscrisis, een relatie die uitgaat, niet uit de kast durven komen… Maar het kon ook gaan over een gesprek met de geschiktheidscommissie dat moeizaam was verlopen. Sommige vrouwelijke studenten kwamen bij me omdat ze zich door hun mannelijke medestudenten niet geaccepteerd voelden. En bij zijinstromers speelde vaak de verhouding tussen studie en gezin. Ja, echt van alles eigenlijk.’

PThUnie: ‘Vielen sommige van deze zaken niet onder de studieadviseurs?’

JN: ‘Met de studieadviseurs heb ik heel intensief en prettig samengewerkt. Zij verwezen studenten vaak naar mij door. We hebben samen ook weleens een beetje good cop bad cop gedaan. Dan benadrukte de studieadviseur de strenge boodschap: jij moet zorgen dat je nu afstudeert. En dan kwam de student bij mij en hadden we een heel begripvol gesprek. Die combinatie werkte goed.’

Jasja Nottelman studeerde theologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Vanaf 1998 was zij predikant van de Janskerk en studentenpastor in Utrecht. In 2004 werd ze daarnaast in deeltijd pastor voor het Hervormd Theologisch Wetenschappelijk Instituut (HTWI), dat in 2007 opging in de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). Van 2008 tot 2019 was ze daarnaast voorzitter van de Oecumenische Vrouwensynode. Sinds 2010 is ze redactielid van Predikant & Samenleving. In 2022 werd ze studentenpastor in Groningen, en bleef daarbij als academiepastor verbonden aan de PThU. In de zomer van de 2024 nam ze afscheid van de PThU. Ze woont in Visvliet, waar ze samen met haar man Harry een ‘school voor levenskunst’ is gestart.