Beleggingsvisie mei 2011 by Derk Hoeksema

Verantwoord Beleggen Maatschappelijk rendement als beleggingscriterium

Asset backed securities Slecht imago, goede belegging

Jaargang 14 - mei/juni 2011

Uitgave van Corporate & Institutional Clients

Colofon Redactie Justin Boers, David van Bragt, Lieuwe Jousma, Menso van Leeuwen, Robert-Jan van der Mark, Stephane Schregardus Ontwerp Vormplan design, Amsterdam Drukwerkbegeleiding Centraal Print Management, Hennie Poortinga Fotograﬁe Ben Verbeek, Den Haag

Verantwoord Beleggen "Maatschappelijk rendement als beleggingscriterium" Pagina 6

Oplage 1.500 exemplaren Redactieadres Postbus 70 2591 CB Den Haag Telefoon (070) 344 72 09 E-mail cic@aegon.nl Website www.aegon.nl

En verder: Macro-economie, ﬁnanciële markten en vooruitzichten Pagina 4

Winnaar van vier Morningstar Awards

Asset backed securities, slecht imago, goede belegging Pagina 10

Auteursrechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbenden worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotograﬁe, microﬁlm of anderszins. Dit is ook van toepassing op de gehele of gedeeltelijke bewerking.

Ivo van der Veen, Manager Accountteam Asset Management Pagina 11

Heeft u vragen? Neem dan gerust contact op met één van onze accountmanagers: Justin Boers (070) 344 75 96 Rob van der Graaf (070) 344 83 62 Michiel Harmers (070) 344 58 85 Donné Hendrick (070) 344 51 28 Jean-Paul Schün (070) 344 49 87

Inhoudsopgave

AEGON Investment Management B.V. is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Deze informatie is met zorg samengesteld en er is naar gestreefd de informatie juist en zo volledig mogelijk te publiceren. Onvolkomenheden als gevolg van menselijke vergissingen kunnen echter voorkomen, waardoor gegevens en calculaties kunnen afwijken. Aan de verstrekte informatie en berekende waardes kunnen geen rechten worden ontleend. Mocht u op basis van de gegevens verplichtingen met ﬁnanciële consequenties aan willen gaan, dan raden wij u aan om contact op te nemen met uw ﬁnancieel adviseur. De verstrekte informatie is aan wijziging onderhevig.

Voorwoord Geachte lezer, Verantwoord beleggen. De tijd dat deze term de associatie opriep met geitenwollensokkentypes ligt ver achter ons. Klanten verwachten van AEGON dat wij in ons beleggingsbeleid niet alleen financiële afwegingen een rol laten spelen, maar dat er ook voldoende aandacht is voor maatschappelijke belangen. Binnen AEGON houden Harald Walkate en Roger Wildeboer Schut zich bezig met het beleid op het gebied van verantwoord beleggen. U leest hier meer over in deze editie van de Beleggingsvisie. Iemand die u ook graag laat weten wat hem bezighoudt, is de nieuwe manager van het accountteam asset management Ivo van der Veen. Zo leest u wat zijn uitdagingen in deze functie zijn. Daarnaast besteden wij aandacht aan asset backed securities, een aantrekkelijke beleggingscategorie maar wel één met een imagoprobleem. Tot slot wil ik nog even de aandacht vestigen op onze collega’s van AEGON Asset Management. Eind maart mochten onze beleggers maar liefst vier Morningstar Awards in ontvangst nemen, waaronder de meest prestigieuze – die van ‘beste fondshuis alle asset categorieën’. U begrijpt dat ik daarmee bijzonder in mijn nopjes ben. Ik wens u veel leesplezier met deze Beleggingsvisie.

Jeroen de Munnik Voorzitter Managementteam Corporate & Institutional Clients

Macro-economie

1e kwartaal 2011 Wereldeconomie Hoewel de wereldeconomie groeit, is de groei lager dan verwacht. Veel centrale banken voeren nog steeds een stimulerend beleid, maar door de toenemende inﬂatiedruk gaan ze de rente vermoedelijk op korte termijn verhogen. Economische indicatoren blijven gematigd positief. Tegelijkertijd is het afwachten hoe de economie reageert op het afbouwen van ﬁscale en monetaire stimuleringsmaatregelen.

Financiële markten

Aandelen Amerikaanse aandelen proﬁteerden van gunstige economische cijfers en het monetaire stimuleringsbeleid. De huizenmarkt bleef zwak, maar goed nieuws over de Amerikaanse arbeidsmarkt zorgde voor een positief sentiment. Ook de Europese aandelenbeurzen waren positief gestemd. Zelfs landen met grote overheidsschulden boekten positieve koersresultaten. Zweden en Zwitserland vormden de opvallendste negatieve uitzondering, vooral vanwege de hoge waardering van hun aandelenmarkten. In overgrote meerderheid staan de Aziatische landen er ﬁnancieel beter voor dan hun westerse tegenhangers. Op de meeste markten heerste een positieve stemming en stegen de rendementen. China was hierbij een uitschieter naar boven, terwijl India sterk achterbleef. Voor de Japanse aandelenbeurzen begon 2011 goed, maar direct na de ramp daalden de aandelenmarkten sterk. Uiteindelijk bleef het verlies in het eerste kwartaal beperkt tot 5 procent.

Vooruitzichten

Aandelen Amerikaanse aandelen zijn niet aantrekkelijk gewaardeerd, zodat positief nieuws noodzakelijk is om een verdere koersstijging mogelijk te maken. Gezien het geleidelijke mondiale herstel blijven wij echter gematigd positief over Amerikaanse aandelen. De vooruitzichten voor de Europese aandelenmarkten zijn lastig in te schatten. Enerzijds is de economische groei laag en zijn de risico's hoog. Anderzijds zijn er ook enkele aantrekkelijk gewaardeerde markten. In Azië blijven de vooruitzichten voor de economische groei positief. Wel zijn de aandelenwaarderingen in veel Aziatische landen aan de hoge kant.

Vastrentende waarden Voor de komende periode verwachten wij een aanhoudend herstel van de economie en stijgende

Verenigde Staten De werkloosheid in de Verenigde Staten blijft hoog. De Amerikaanse centrale bank probeert de werkgelegenheid te stimuleren door op grote schaal obligaties op te kopen en de rente laag te houden. Door stijgende grondstofprijzen is de inﬂatie in de Verenigde Staten gestegen. De inﬂatie blijft echter relatief laag.

Europa De Europese schuldencrisis blijft voor onrust zorgen. Zo hadden banken in Ierland opnieuw steun

Vastrentende Waarden De kapitaalmarkt vertoonde een volatiel verloop en werd naast de economische groei gedomineerd door onrust in Noord-Afrika, problemen in de perifere Europese landen en de ramp in Japan. De Europese tienjaarsrente op staatsobligaties steeg gedurende het eerste kwartaal met 0,40 procent tot 3,36 procent. De korte rente steeg aanzienlijk meer, zodat de rentecurve ﬂink afvlakte.

Grondstoffen Het rendement op grondstoffen was positief in het eerste kwartaal van 2011. Dit kwam vooral door de onrust in het Midden-Oosten en het wereldwijde economische herstel. Het rendement van de diverse sectoren liep sterk uiteen. Energiegerelateerde grondstoffen presteerden veruit het beste. Agrarische grondstoffen, metalen, edelmetalen en veegerelateerde grondstoffen behaalden ook een positief rendement, maar bleven ver achter bij de energiesector

inﬂatie. De problemen in de Europese periferie en de onrust in het Midden-Oosten zorgen hierbij voor de nodige volatiliteit. De Europese centrale bank gaat het stimulerende monetaire beleid voorzichtig afbouwen en verhoogt de beleidsrente. De rente op staatsobligaties houdt hierdoor de licht stijgende trend vast.

Grondstoffen Onze verwachtingen voor grondstoffen blijven gematigd positief. Aan de ene kant is er de sterke economische groei van de opkomende landen, waardoor de vraag naar grondstoffen toeneemt. Aan de andere kant is de groei in de G7 nog steeds laag en blijven de olievoorraden in de Verenigde Staten hoog. We verwachten dat grondstofprijzen de komende tijd niet hard stijgen en dat veel markten in contango blijven: verwachte prijsstijgingen zijn tot een

BELEGGINGSVISIE mei/juni 2011

nodig en verwacht de markt dat ook Portugal een beroep gaat doen op het Europese noodfonds. In tegenstelling tot de Zuid-Europese economie, draait de Noord-Europese economie heel aardig. De Europese centrale bank gaat de rente waarschijnlijk verder verhogen en tegelijkertijd de liquiditeitssteun aan banken afbouwen. Banken moeten hierdoor hun ﬁnanciering zelf op orde krijgen. Voor probleembanken, vooral in Ierland en Portugal, is dat een lastige opgave.

Vastgoed In het eerste kwartaal van 2011 daalde beursgenoteerd vastgoed wereldwijd in euro met ongeveer 4 procent. De abominabele staat van de huizenmarkt heeft het vertrouwen in koophuizen aangetast. Huurhuizen zijn in trek, vandaar dat beheerders van de sector residentieel het heel aardig deden. Wereldwijd staan vastgoedbedrijven er goed voor. Wel zijn er grote verschillen tussen de diverse landen en regio's. In grote steden, zoals New York, Londen en Parijs, hebben de markten zich grotendeels hersteld.

Azië De ramp in Japan zorgde voor veel onzekerheid en vernietiging van welvaart. De economische groei komt dit kwartaal laag uit, aangezien de productiecapaciteit ﬂink kromp door schade en stroomtekorten. Naar verwachting trekt de groei door opbouwwerkzaamheden de komende kwartalen weer aan. De economische groei in China lijkt af te nemen. Tegelijkertijd zijn er verontrustende signalen die op een stijgende inﬂatie wijzen.

private equity-fondsen, de LPX50, steeg in het eerste kwartaal met bijna 3 procent.

Hedgefondsen Hedgefondsen behaalden in het eerste kwartaal een rendement van gemiddeld 0,4 procent. Het rendement van de meeste hedgefondsstrategieën was positief. Aandelenstrategieën hadden het echter moeilijk, wat vooral kwam door de ramp in Japan.

Private Equity Zowel beursgenoteerde als niet-beursgenoteerde private equity-fondsen stegen in waarde in het eerste kwartaal. Dit kwam vooral door de betere operationele resultaten van de onderliggende ondernemingen. De belangrijkste index voor beursgenoteerde

bepaalde hoogte al in de prijs verwerkt, zodat een stijging van de spotprijs niet tot extra rendement leidt.

waarschijnlijk goed door de toename van het aantal faillissementen. Door hun hoge economische groei blijven ook de opkomende landen aantrekkelijk voor private equity.

Vastgoed De vooruitzichten voor vastgoed zijn gematigd positief. Wereldwijd zijn de waarderingen aan de hoge kant, maar ten opzichte van aandelen blijft het dividendrendement aantrekkelijk. Door zorgen over de stijgende inﬂatie, kiezen wellicht meer beleggers voor investeren in 'stenen'.

Private Equity Private equity proﬁteert van de wereldwijde economische groei. Het herstel is echter broos door onder andere de ﬁnancieringsproblemen in de Europese periferie. Managers die zich richten op bedrijven met problemen – distressed managers – doen het

Hedgefondsen Bedrijven hebben momenteel veel geld in kas. We verwachten dan ook een goed rendement op event driven-managers die zich richten op fusies en overnames. We verwachten ook veel van aandelenmanagers. Fundamentele factoren van individuele bedrijven bepalen de komende tijd de prijsvorming van aandelen, wat gunstig is voor aandelenmanagers. De afgelopen jaren waren het vooral macroeconomische factoren die de koersen bepaalden, wat minder gunstig was voor aandelenmanagers.

Maatschappelijk rendement als beleggingscriterium AEGON Asset Management beheert een vermogen van ruim 200 miljard euro. Een dergelijk groot vermogen verschaft een invloedrijke positie die verplichtingen met zich meebrengt. Natuurlijk heeft AEGON als taak om een goed ﬁnancieel rendement te behalen, maar beleggen is meer dan dat.

In 2007 zond Zembla een documentaire uit over beleggingen van pensioenfondsen in controversiële wapenbedrijven. Deze uitzending riep heftige reacties op en was in Nederland de start van een publiek debat over de verantwoordelijkheid van beleggers. Het was geen vrijblijvende discussie: als vermogensbeheerder is het niet langer acceptabel om te beleggen in bedrijven die bijvoorbeeld clusterwapens en -munitie fabriceren. In Nederland was Zembla de katalysator. De roep om verantwoord beleggen is echter wereldwijd. Tijd voor een gesprek met twee experts van AEGON Asset Management, Harald Walkate en Roger Wildeboer Schut.

Verantwoord als beleggingscriterium

Verantwoord Beleggen

Verantwoord beleggen, wat is dat eigenlijk? Harald: Verantwoord beleggen betekent dat we niet alleen kijken naar ﬁnanciële criteria, zoals een goed rendement. Bij onze beleggingsbeslissingen houden we ook rekening met maatschappelijke, sociale en milieucriteria. We kijken bijvoorbeeld naar zaken als kinderarbeid, controversiële wapens en milieuvervuiling. Roger: Die criteria gelden voor álle beleggingen van AEGON Nederland. Of het nu gaat om een multinational waarvoor wij het pensioenfonds beheren, of een particulier met een beleggingsrekening bij AEGON Bank. Als grote vermogens-

beheerder willen wij op een verantwoorde, transparante en goed geregelde manier invloed uitoefenen. Dat is het doel van verantwoord beleggen.

Van zwarte lijst tot samen de wereld verbeteren AEGON Nederland heeft een zwarte lijst met bedrijven en landen waarin niet belegd mag worden. Is dat de invulling van verantwoord beleggen? Harald: De zwarte lijst is zeker een in het oog springend onderdeel van ons beleid. Toch is het maar een klein aspect. Als we te veel ondernemingen en landen uitsluiten, kunnen we geen goed gespreide beleggingsportefeuille meer samenstellen. Ook is uitsluiten ons in veel gevallen te passief. We willen ook graag actief invloed uitoefenen. 'Engagement' noemen we dat, de dialoog aangaan met bedrijven. Roger: We voeren al jaren een actief stembeleid op jaarvergaderingen. Engagement is een nóg directere manier van ingrijpen in de overtuiging dat we de bedrijfsvoering ten goede kunnen veranderen. Samen met het bedrijf kijken we naar mogelijke verbeteringen, maar we kunnen ook druk uitoefenen. Als een bedrijf veiligheidsmaatregelen aan zijn laars lapt, komt het op de grijze lijst en vragen we verbetering. Zien we geen verbetering, dan kan het bedrijf op de zwarte lijst komen. Uiteindelijk gaat het er immers om of een bedrijf aan onze criteria voldoet.

BELEGGINGSVISIE mei/juni 2011

Prijskaartjes aan mens, maatschappij en milieu Engagement klinkt nu niet bepaald als een 'hard' beleggingsinstrument. Hoe kun je dan toch verantwoorde beleggingsbeslissingen nemen? Harald: Met engagement willen we onze invloed op een positieve manier aanwenden. Het is inderdaad een 'zachtere' kant van ons beleid, als je het vergelijkt met uitsluitingen, maar het is in meerdere opzichten nuttig: het geeft ons de mogelijkheid bij bedrijven waarin we investeren aan te dringen op verbeteringen, maar de dialoog geeft ons ook meer inzicht in de dilemma’s waar die bedrijven voor staan. Een ander instrument is dat we 'verantwoord beleggen'-criteria in onze beleggingsbeslissingen mee nemen. Roger: In ons jargon heet dat ESG-integratie, waarbij ESG staat voor Environmental, Social en Governance. We integreren milieu, maatschappij en bestuur in onze beleggingscriteria. Neem de BP-olieramp in de Mexicaanse golf. Achteraf is het makkelijk om daar een prijskaartje aan te hangen, maar dat had eigenlijk vóóraf moeten gebeuren. Wat is de kans dat het misgaat op een boorplatform? Wat is de gemiddelde milieuschade die dan ontstaat? Zo proberen we per bedrijf diverse criteria voor verantwoord beleggen mee te nemen door te kijken naar deze ESG informatie als risico factoren.

Meer werk in het beleggingsmodel Wordt de beleggingsbeslissing door ESG-integratie niet heel gecompliceerd? Harald: Aan de ene kant wel. Voor ESG-integratie is veel informatie nodig, die niet altijd even makkelijk te achterhalen is. Aan de andere kant is het ook een kwestie van wennen. Indertijd hebben we ons allemaal de portefeuilletheorie eigen gemaakt. Dat was toen nieuw, nu is het gesneden koek. Het is onze verwachting dat over een tijdje studenten ESG-integratie met de paplepel ingegoten krijgen. Roger: Langzaam wordt ESG-integratie een alledaags onderdeel van beleggen. Dienstverleners als Bloomberg springen daarop in en bieden al uitgebreide ESG-informatie aan. Natuurlijk moeten we wel op een gestructureerde manier met al die informatie omgaan. Het is een nieuwe manier van waarderen en we zijn dan ook hard bezig om ESG in het AEGON-beleggingsmodel te integreren.

Als een bedrijf veiligheidsmaatregelen aan zijn laars lapt, komt het op de grijze lijst en vragen we verbetering.

Extra verantwoord beleggen Beleid, engagement en ESG-integratie. Is dat verantwoord beleggen bij AEGON? Harald: Die drie onderdelen vormen de basis, die we nu goed op orde hebben. Daarnaast zijn we momenteel bezig met SRI-fondsen en 'impact investment'. Een SRI-fonds is een 'socially responsible investment'-fonds. Zo hebben we in Nederland twee SRI-fondsen die beleggen in de Dow Jones Sustainability World Index. We kijken op dit moment naar de vraag die bij klanten bestaat naar dit soort

Harald en Roger Harald Walkate is Head of the Corporate Ofﬁce van AEGON Asset Management. Hij heeft onder andere verantwoord beleggen als aandachtsgebied. Zijn collega Roger Wildeboer Schut is Manager Responsible Investment. Hij is betrokken bij het implementatieplan verantwoord beleggen en houdt zich bezig met alle aspecten die daarbij komen kijken.

Verantwoord beleggen is een lange termijn investering.

Vandaar dat we ons begin dit jaar, net als bijna duizend andere bedrijven en instellingen, hebben aangesloten bij het PRI-netwerk. PRI staat voor Principles for Responsible Investment. Wij hebben ons verplicht om ons aan deze principes voor verantwoord beleggen te houden.

Impact investment, beleggen met effect producten, om te kijken of we dit kunnen uitbreiden met fondsen die bijvoorbeeld in hernieuwbare energie investeren, of die bepaalde sectoren uitsluiten, zoals wapens, bio-industrie of tabak. Roger: We laten overigens graag aan de buitenwereld zien dat verantwoord beleggen ons ernst is.

Klant aan het woord Wat vinden onze klanten van verantwoord beleggen en de inspanningen van AEGON op dit gebied in het bijzonder. Wij vragen het aan Luuk van der Pal. Hij is Chief Financial Ofﬁcer bij Enza Zaden.

Hoe kijkt u aan tegen verantwoord beleggen? In hoeverre bent u met dit onderwerp bezig? “Ik ben geïnteresseerd in verantwoord beleggen. Ik wil niet dat pensioendeelnemers achteraf geconfronteerd worden met beleggingen die maatschappelijk ter discussie staan. Daarom ben ik voorstander van een beleid op dit gebied. Wel is het zo dat rendement en risico voor mij het belangrijkst zijn. Ik zie verantwoord beleggen als een belangrijke randvoorwaarde, niet als een doel op zich.”

Bent u bekend met de initiatieven van AEGON op dit gebied? “Beperkt, ik weet dat AEGON met een zwarte lijst werkt. Het is mij niet duidelijk welke criteria daarvoor worden gebruikt. Ik krijg de indruk dat het vooral om onderdelen van de wapenindustrie gaat.”

Wat verwacht u van AEGON op het gebied van verantwoord beleggen? “Ik verwacht een eigen beleid van AEGON. Kern van dit beleid moet een helder standpunt zijn over de criteria die worden gehanteerd voor verantwoord beleggen. Daarin moet aan de orde komen welke afwegingen er worden gemaakt: niet alleen afwegingen over industrieën maar ook over landen en zaken als discriminatie. Ik verwacht niet dat AEGON zover gaat als partijen als Triodos. Wat ik wel verwacht is dat AEGON zelf keuzes maakt en niet een zwarte lijst hanteert die het product is van overleg met de andere verzekeringsmaatschappijen. Ook ben ik benieuwd hoe AEGON er zelf mee omgaat wanneer partijen op de zwarte beleggingslijst zich melden als klant voor een verzekeringsproduct.”

Doet AEGON ook aan 'impact investment'? Harald: Uitgangspunt voor verantwoord beleggen is dat we op een positieve manier invloed uitoefenen. Impact investment trekt die gedachte verder door: niet alleen een goed rendement, maar ook sociale verandering: 'Goede dingen' doen. Impact investment richt zich met name op de ‘bottom of the pyramid’: arme mensen in opkomende landen. Bekende vormen van impact investment zijn dan ook investeren in irrigatie en het verstrekken van microkrediet voor bijvoorbeeld de aanschaf van een koe of zaaigoed. Impact investment is sterk in opkomst, maar tegelijkertijd nog een zeer onderontwikkeld concept. We zien echter wel dat onze klanten er al belangstelling voor hebben en daarom zijn we aan het kijken naar de mogelijkheid impact investment projecten te starten. Roger: Let wel, impact investment is géén liefdadigheid. Bij impact investment wordt gestreefd naar een verbetering van de lokale economische omstandigheden, waarbij tegelijkertijd wél een goed rendement behaald moet worden. Uit onderzoek blijkt dat liefdadigheid de eigen verantwoordelijkheid en eigenwaarde juist kan aantasten. Met impact investment wordt gestreefd naar een duurzame verbetering, vandaar ook de term.

Klantverantwoording Verantwoord beleggen is goed voor mens, milieu en maatschappij. Maar heeft de klant er ook wat aan? Harald: Allereerst is er natuurlijk de wetenschap dat wij het vermogen van onze klanten op een veranwoorde wijze beleggen en daarom zijn wij altijd benieuwd naar de visie van onze klanten op het gebied van verantwoord beleggen. Idealiter onstaat er tussen AEGON en de klant ook een dialoog op dit gebied. Tegelijkertijd is ons uitgangspunt dat verantwoord beleggen het rendement niet mag aantasten. Roger: De meeste studies naar het verband tussen rendement en verantwoord beleggen laten een neutrale of positive correlatie zien. Een klein deel van de studies wijst op een negatief verband. Als je er goed over nadenkt, is een negatief verband op de wat langere termijn ook niet logisch. Verantwoord beleggen betekent immers dat je op de lange termijn meer investeert in de bedrijven die verantwoording nemen voor mens, milieu en maatschappij, en beter in staat zijn de risico’s op deze gebieden te managen dan andere bedrijven.

En de Morningstar Award n, gaat naar RoAEGON gier, Justinas, Robert-Jan, Joha

Wim, Jan, Frank, Rinse, Spencer, Henk, Gerard, Sven, Jacob, Andrey, Eddo, Martin, Richard, Jan-Frederik

AEGON heeft vier Morningstar Awards 2011 gewonnen. Voor de categorieën Obligaties Euro Overheid, Beste kleine fondshuis obligatiefondsen, Beste kleine fondshuis aandelenfondsen en Beste fondshuis alle asset categorieën. Bij een prijs die draait om de cijfers, wordt nog wel eens vergeten dat het toch echt mensen zijn die zo’n succes mogelijk maken.

Mensen die hard werken om de waarde van die fondsen met actief management op een verantwoorde manier zoveel mogelijk te laten stijgen. Met succes. Vandaar dat we deze collega’s en hun teamgenoten van harte willen feliciteren met hun Morningstar Awards. Goed gedaan. Meer over AEGON en de Morningstar Awards leest u op aegon.nl

Eerlijk over de beste beleggers van Nederland.

Asset backed securities

Slecht imago, goede belegging Sinds de ﬁnanciële crisis staan asset backed securities (ABS) in een kwaad daglicht. Voor veel beleggers staan deze obligaties-met-onderpand synoniem aan de subprime-crisis en de wereldwijde ﬁnanciële en economische crisis die daarop volgde. Toch ziet AEGON in ABSobligaties een aantrekkelijke beleggingscategorie. Tijd om eens te kijken wat ABS-obligaties ook alweer zijn en wat ze te bieden hebben. Frank Meijer, Head of ABS & Structured Investments, AEGON Asset Management

Investeren in ABS heeft veel weg van investeren in een kleine overzichtelijke bank. Deze 'minibank' heeft bepaalde bezittingen op de balans staan en ﬁnanciert die door ABS-obligaties uit te geven. In tegenstelling tot een gewone bank, bezit een ABS-minibank een heel speciﬁeke portefeuille, die bijvoorbeeld bestaat uit Nederlandse hypotheken verstrekt tussen 2002 en 2004, of Duitse autoleningen uit 2008. Een ABS vormt meestal een homogeen, maar wel goed gespreid mandje met bezittingen (doordat bijvoorbeeld de hypotheek van 10.000 verschillende mensen erin zit).

ABS als transparante belegging Investeren in ABS is een stuk transparanter dan investeren in een normale bank. Banken geven doorgaans heel globale informatie over hun bezittingen, terwijl een ABS-minibank tot in detail beschrijft wat er in portefeuille zit. Een belegger in een bepaalde ABS-obligatie weet dan ook precies welk onderpand hij heeft. Met die kennis kan hij zelf het risico inschatten dat hij loopt.

Asset backed securities

ABS versus subprime Door de kredietcrisis is ABS een besmette beleggingscategorie geworden, en dat terwijl het voornamelijk mis ging bij ABS met Amerikaanse subprime-hypotheken als onderpand. Kredietbeoordelaars hebben het risico op deze hypotheken, net als de meeste beleggers, op ongelooﬂijke wijze onderschat. De risico's op ABS met andere soorten onderpand zijn voor het grootste deel wel heel redelijk ingeschat. Het was dan ook maar een klein deel van de ABS-markt waar het mis ging. Met spectaculaire en vérstrekkende gevolgen, dat wel.

rendement is laag en de inﬂatie kan alle kanten op. Juist in deze situatie van grote onzekerheid is ABS bijna onontbeerlijk voor een goed gespreide portefeuille.

1. Uitstekende risico-rendementsverhouding Het verwachte rendement van ABS-obligaties ligt voor de komende jaren ruim 350 basispunten boven Euribor, wat neerkomt op zo’n 7 procent bij een afgedekte Euribor. Tegelijkertijd concluderen wij op basis van onze uitgebreide stress testen dat het kredietrisico op ABS-obligaties laag is. Dit komt grotendeels doordat een ABS-obligatie een onderpand heeft. Dit in tegenstelling tot staats- en bedrijfsobligaties, waarbij het puur om vertrouwen gaat.

2. Spreiding naar de consumentenmarkt Institutionele beleggers lopen in hun beleggingsportefeuille vooral risico bij bedrijven (aandelen en bedrijfsobligaties) en overheden (staatsobligaties). Het risico op de ABS-markt is grotendeels direct gerelateerd aan consumenten: hypotheken, kredietkaarten, autoﬁnanciering. Hierdoor biedt ABS risicospreiding naar de consumentenmarkt. Gezien de overheidsperikelen van onder meer Griekenland, Ierland en Portugal is dat zeker geen overbodige luxe.

3. Hoog rendement bij inflatie én deflatie Inflatie of deflatie? De economische scenario's gaan alle kanten uit. Dit maakt ABS extra aantrekkelijk. Het rendement op ABS-obligaties volgt de rente, met daarboven een stevige marge van ruim 350 basispunten. Daarom doet ABS het bij zowel inflatie als deflatie naar verwachting goed.

Drie redenen om in ABS te beleggen Beleggers hebben moeite om hun beleggingsdoelstellingen te behalen. De rente is laag, het

ABS met beleid Steeds meer beleggers beseffen dat Europese

BELEGGINGSVISIE mei/juni 2011

ABS-obligaties het aardig doen, zeker in vergelijking met andere beleggingscategorieën die veel minder beschadigd zijn door de crisis. Ook AEGON verwacht de komende jaren veel van ABS. Natuurlijk beleggen we met beleid en verdiepen onze beleggingsexperts zich in een ABS-obligatie voordat we die in het ABS-fonds opnemen.

Gezond verstand De belangrijkste les uit de kredietcrisis is misschien wel dat je als belegger niet blind moet varen op de mening van kredietbeoordelaars en het marktsentiment. Gezond verstand is onontbeerlijk, net als een degelijke analyse. De gedetailleerde informatie over ABS maakt dat mogelijk. Ondanks alle problemen met de Amerikaanse subprime-ABS, blijft de gehele ABS-markt een aantrekkelijke beleggingscategorie. Tenminste, als je als belegger je huiswerk doet.

De Europese ABS-markt In Europa staat momenteel ongeveer 1.800 miljard euro aan ABS-obligaties uit, wat overeenkomt met 8 procent van het totaal aan Europese uitstaande leningen. Ongeveer tweederde van alle Europese ABS betreft hypotheken. De betalingsproblemen met hypotheken zijn tijdens de crisis in de meeste landen toegenomen, maar verliezen blijven zodanig laag dat afschrijvingen op asset backed securities onwaarschijnlijk lijken. Vooral ABS met 'oude' hypotheken doen het goed, aangezien deze proﬁteren van een gedeeltelijke aﬂossing van de hoofdsom en een jarenlange stijging van de huizenprijzen.

KORT NIEUWS

Ivo van der Veen “Het echte verschil maken voor de klant, daar doe ik het voor.” Ivo van der Veen geeft per 1 april leiding aan het team van accountmanagers asset management. Tijd voor een nadere kennismaking met deze gedreven dertiger.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen, hoe bevalt deze nieuwe rol tot nu? “Uitstekend. De accountmanagers waarmee ik dagelijks samenwerk, zijn stuk voor stuk gedreven professionals die weten waarover ze praten. Mijn eerste ervaringen zijn dat dit team binnen AEGON een afdeling is waar ontzettend veel drive en energie in zit. Met dit team kunnen we echt het verschil maken voor onze klanten, daar ben ik van overtuigd. In mijn eerdere functies binnen AEGON heb ik zelf ervaring opgedaan met beleggen en productontwikkeling op het raakvlak van pensioen en beleggen. De kennis die ik in deze functies heb opgedaan, komt me in deze nieuwe functie bijzonder goed van pas. Wat dat betreft zit ik, in dit enthousiaste team, goed op mijn plek. Welke rol zie jij weggelegd voor het team accountmanagent asset management? “Ons team accountmanagers heeft veel contact met de klant

over de beleggingsportefeuille en producten en diensten die AEGON aanbiedt. In deze langetermijn relatie het beste voor de klant bereiken, daar draait het om. Van huis uit heb ik dit meegekregen door te zijn opgegroeid in een ondernemersgezin. Wat ik hierbij belangrijk vind, is dat we een open dialoog voeren met onze klanten. Zo kunnen we optimaal inspelen op de pensioenbehoefte richting de deelnemers. Hierbij laten we ons niet leiden door de waan van de dag. Juist de markttrends en de klantbehoeften voor de toekomst spelen een essentiële rol in de gesprekken die wij met onze klanten voeren.” Wat kunnen onze klanten de komende periode van jou verwachten? “In een snel veranderende marktomgeving is het up-to-date houden en verbeteren van onze producten en diensten een must. Dit is een van mijn aandachtspunten voor de komende periode. Daarnaast moeten we beter laten zien wat klanten van ons kunnen verwachten. Wij zijn een pensioenbelegger die zowel verstand heeft van beleggen als van pensioenverplichtingen, en weten het te voeren beleid hierop optimaal af te stemmen. En daar zijn we succesvol in! Zo hebben we maar liefst 4 prijzen gewonnen bij de afgelopen editie van Morningstar Awards, waaronder die voor beste belegger. En onlangs liet het LCP rapport zien dat AEGON lage kosten hanteert bij de beschikbare premieregelingen. Deze trots die ik voel voor ons vermogensbeheer wil ik graag aan onze klanten overbrengen.” Dat klinkt als een mooie uitdaging. “Absoluut, ik heb er dus ook ontzettend veel zin in. De combinatie van een drukke baan, een MBA en een tweede kindje op komst is een behoorlijke uitdaging voor mijzelf, maar ik ga deze uitdaging vol enthousiasme aan.”