Samen werken aan en naar een zinvolle invulling van herbestemde

Kerken

Honderden kerken in Vlaanderen staan leeg. Het zijn bakens in ons landschap met een rijke traditie van bouwen aan de lokale gemeenschap. De leegstand dwingt ons na te denken over een herbestemming. Dit is een moeilijke oefening want emoties en nostalgie botsen met dromen en toekomstbeelden, maar ook met belangen, commercie, pragmatiek. En met centen. Een kerk herbestemmen, verbouwen en onderhouden, kost veel geld.

Avansa wil samen met burgers, lokale organisaties, gemeentes en kerkbesturen uitzoeken hoe kerken hun verbindende functie binnen lokale gemeenschappen kunnen behouden.

Kerk in het midden - Netwerk

Driemaandelijks brengen we geïnteresseerden en betrokkenen bij de herbestemming van kerken samen om van elkaar en van deskundigen te leren. Deze bijeenkomsten gaan telkens door in een herof nevenbestemde kerk. De gastheren/vrouwen stellen hun werking voor. Welk traject legden ze af? Hoe pakten ze het aan? En wat is het resultaat? Bij een nevenbestemming blijven erediensten mogelijk, bij een herbestemming wordt de kerk onttrokken aan de eredienst.

Tijdens de kick-off in de kerk van Overbeke (Wetteren) werden de noden, uitdagingen en vragen in kaart gebracht. Daarna was het de beurt aan de schitterende cultuuraccommodatie van het Marca (Maarkedal) waar de focus erfgoed en (ver)bouwen was. De derde bijeenkomst in de Hannekesnest (Evergem), waar mensen met een beperking samen met vrijwilligers de werking dragen, ging over vrijwilligerswerving en -werking.

Om het voorjaar af te sluiten, was het de beurt aan de Kroisbestuiving in Lebbeke, met als thema fondsenwerving en buurtparticipatie.

Wil jij ook je horizon verruimen? Op zaterdag 30 september plannen we een busreis om her- en nevenbestemde kerken te bezoeken en ons te laten inspireren door nieuwe verhalen. We bezoeken o.a. Sas van Gent, Overslag, Westdorpe en Sint-KruisWinkel.

Laat je inspireren en verrassen! Gratis maar wel inschrijven via onze website (bij activiteiten).

Avansa als partner in het Labgods

Elke Oost-Vlaamse Avansa begeleidt het proces naar herbestemming van één kerk in zijn regio. Avansa Waas-en-Dender doet dat in de kerk van het Heilig Kruis in Lebbeke die al enkele jaren leegstaat. In het voorjaar van 2019 kwam een groep burgers bijeen. ‘Laat er ons een laboratorium van maken van allerlei verbindende initiatieven voor de buurt’, zeiden ze.

Ze noemden zich het Labgods en schoten meteen in actie. Na een brainstorm over de toekomst van de kerk organiseerden ze een buurtontbijt, tentoonstellingen i.v.m. erfgoed, buurtmaaltijden, wandelvergaderingen, een krantje, filmpjes over de buurt, raamaffiches, enz.

Zelfs de coronapandemie kon hun enthousiasme niet temperen. De eerste financiële middelen vonden ze o.a. via de Koning Boudewijnstichting.

Een toilet, – dat was er nog niet – daar zorgden ze voor via crowdfunding. Met grappige filmpjes en een WC-rollenverkoop verleidden ze mensen om een bijdrage te leveren. Het Streekfonds legde er evenveel bij. Het resulteerde in veel betrokkenheid door de buurt, nieuwe vrijwilligers EN een nieuw toilet.

Een toekomstplan voor de kerk

Het Labgods werkt nooit alleen. Voor elke activiteit werken ze samen met andere verenigingen in de wijk. Om het toekomstplan voor de kerk uit te werken, hielden ze de Kroisbestuiving boven de doopvont. In de Kroisbestuiving zitten, naast het Labgods, een 10-tal lokale verenigingen, de gemeente, de provincie, Avansa en een aantal geïnteresseerde buren. De provincie en de gemeente zorgen voor een budget van €22.000.

Daarmee kan een eerste aanpassing aan de infrastructuur worden gerealiseerd op voorwaarde dat er tegen half 2024 een uitgewerkt toekomstplan is. Wat wordt de functie van het gebouw? Wie mag er gebruik van maken? Is er nood aan een vzwstructuur? En, welke infrastructuurwerken zijn er nodig? En waar halen we die centen?

Je merkt het, de vrijwilligers van de Kroisbestuiving zijn druk bezig. Gelukkig is het enthousiasme groot. En ondertussen lopen de activiteiten in de kerk natuurlijk door.

Bekijk hun agenda via: www.kroisbestuiving.be

Meer info over het project ‘Kerk in het Midden’ vind je op de website van Avansa bij ‘projecten’.

‘Toren-Breed. Samen kerken nieuw gebruiken’ is een project van Avansa Waas-en-Dender, Avansa Vlaamse Ardennen-Dender, Avansa regio Gent, Provincie Oost-Vlaanderen en de lokale gemeenschappen en gemeentebesturen.