11 minute read
Willems leeshoekje
WILLEMS Willem van den Bosch is lid van HEVO. Zijn favoriete hobby is lezen. En reizen. Na 2 jaar alleen Nederland, lonken nu ook weer andere landen. Hij is inmiddels met pensioen. Regelmatig bespreekt hij hier een van zijn favoriete boeken.. LEESHOEKJE
Leren uit een boek
Advertisement
Hoe mooi is het als je als 99-jarige je eerste boek publiceert? Fred Hisschemöller deed het. Hoe bijzonder is het dat je op deze leeftijd nog zo ‘bij de tijd’ bent en je eigen levensverhaal boeiend weet te beschrijven? En wat kun je er als lezer van leren?
Sober en principieel
‘Dat ik nog zo helder van geest ben, komt, denk ik, doordat ik altijd geheelonthouder ben geweest. Mijn vrouw Jannie stelde één voorwaarde aan onze relatie: dat die alcoholvrij zou zijn. Ze had als kind gezien hoe haar oma leed onder het drankgebruik van haar opa. Haar wens was geen opoffering voor mij, want in mijn opvoeding, was geheelonthouding de norm’, zegt Hisschemöller in de Volkskrant (22 juni 2022). Hij was van zijn 16e tot 23e lid van de NBAS (Nederlandse Bond van Abstinent Studerenden). In de wandelgangen ook ‘blauwe jeugd’ genoemd. Sober en principieel leven waren zijn ankerpunten. Evenals gelijkwaardigheid, zowel tussen mannen en vrouwen, als tussen volwassenen en kinderen, arm en rijk, wit en zwart. Deze overtuiging heeft hij zijn hele leven samen met zijn vrouw uitgedragen. Zowel in zijn gezin als werk. Zelf denkt hij dat de oorlog van invloed is geweest.
Docent in hart en nieren
Hisschemöller begint in 1946 als docent aardrijkskunde en geschiedenis bij de Utrechtse montessorischool van Herman Jordan. Hij voelde zich daar als een vis in het water. In dat onderwijs stond de gelijkwaardigheid van leerlingen en docenten centraal. Docenten hadden wel gezag, maar dat moesten ze verdienen. Hij kreeg alle ruimte om zijn eigen lesmethode te ontwikkelen: aansluiten bij de actualiteit was daarbij zijn uitgangspunt. Dat principe paste hij ook toe in Suriname waar hij 3 jaar les gaf. ‘Ik wist niet wat ik zag: de leerlingen moesten leren dat de Rijn bij Lobith Nederland binnenstroomt. In hun lesstof stond helemaal niets over hun eigen land.’ De laatste 10 jaar voor zijn pensioen werkte hij in Nieuwegein. Een van zijn leerlingen was Manon Uphoff. Zij zegt over Hisschemöller in het Voorwoord: ‘Hij gaf geen geschiedenislessen, maar levenslessen’. De mooiste les uit het boek voor mij was: ‘Vrijheid betekent niet doen waar je zin in hebt, maar je naasten als volwaardig herkennen en respecteren en vooral je eigen verantwoordelijkheid dragen’. Een bijzonder boek en een bijzonder leven, vlot en prettig leesbaar.
Fred Hisschemöller, Dat deed je gewoon; een eeuw Nederland door de ogen van een 99-jarige (2022) Meulenhoff ISBN 9789029094801 (vanaf € 13)
MECHELINE HEIJMANS
“HEVO KAN NOG VEEL DOEN Na een indrukwekkende carrière bij KPN begon Tiny Kappen op AAN VERMINDERING VAN EENZAAMHEID” 57-jarige leeftijd aan een nieuwe loopbaan: die van vrijwilliger in zijn geboortedorp Rosmalen. Ook in die hoedanigheid oogstte hij lauweren: in 2016 werd hij door het Rosmalens Verenigingen Contact (RVC) verkozen tot Rosmalense vrijwilliger van het jaar 2016 en in 2019 kreeg hij voor 17 jaar vrijwilligerswerk een koninklijke onderscheiding: hij werd Lid in de Orde van Oranje Nassau. In die 17 jaar zette hij zich in voor tal van instellingen in Rosmalen. De meeste uren maakte hij voor de Heemkundekring, maar ook bij HEVO was en is hij actief: als vormgever van HEVO-Magazine en van ander drukwerk, zoals de boekjes van de Algemene Vergadering en van de Kerst- en
Paasvieringen. In gesprek met een bekende Rosmalenaar.
Kordaatheid, betrokkenheid en daadkracht, het zijn in het oog springende eigenschappen van Mecheline Heijmans. Sinds oktober 2019 is ze lid van het Algemeen Bestuur van HEVO en voorzitter van de commissie Cultuur.
Onder deze commissie valt ook educatie, het thema van deze editie van
HEVO-Magazine. De commissie Cultuur organiseert bij HEVO de ook voor niet-leden toegankelijke ‘losse activiteiten’ waaronder lezingen en excursies, films, kunst- en muziekcursussen, wandel- en fietstochten.
Daarnaast is Mecheline sinds 2020 bestuurlijk aanspreekpunt van de commissie Omzien, de commissie die kwetsbare leden, zoals langdurig zieken, rouwenden en eenzamen ondersteuning biedt. Zij houdt zich in deze commissie vooral bezig met het thema eenzaamheid en is namens
HEVO ook lid van de gemeentelijke Kerngroep Aanpak Eenzaamheid.
Mecheline, klopt het dat je bijna 50 jaar aan een stuk als verpleegkundige in Bossche ziekenhuizen hebt gewerkt?
Niet helemaal, want ik ben 4 jaar thuis geweest na de geboorte van mijn oudste zoon in 1978, omdat je toen nog niet parttime kon werken in het Carolusziekenhuis. Toen dat bij Coudewater, waar ik tijdens mijn opleiding ook had gewerkt, wel kon ben ik een aantal jaren de B-verpleging in gegaan. Om mijn werk te kunnen combineren met de zorg voor onze 3 kinderen werkte ik veel ’s avonds en in het weekend, want dan kon mijn man Tiny het van mij overnemen. In totaal heb ik 45 jaar gewerkt.
Naast je werk en gezin heb je later nog hboverpleegkunde gedaan?
Om als coördinator te kunnen functioneren bij chirurgie in het Carolus, waar ik toen weer werkzaam was, had ik hbo-v nodig. Maar nog tijdens die opleiding stapte ik over naar bureau opname in het GZG en startte als spoedopnameplanner. Vooral aantrekkelijk voor mij omdat ik daar geen onregelmatige diensten meer hoefde te draaien. Twee jaar later accepteerde ik een aanbod voor de functie van continentieverpleegkundige bij urologie. Dat was nieuw in het toen - via fusie - in 2002 ontstane JBZ, er was alleen nog een leeg bureau en een computer. Ik vond het een uitdaging om iets nieuws op te zetten en heb daar nog 13 jaar gewerkt.
Ik zag op internet dat je in 2010 de Nightingaleprijs kreeg. Wat is de achtergrond daarvan?
De Cliëntenraad van het JBZ looft jaarlijks een prijs uit voor de meest patiëntvriendelijke medewerker. Daar worden 3 medewerkers voor genomineerd, en in 2010 won ik die prijs. Ik was er heel trots op, nog steeds, ik vond het ook een stuk erkenning voor mijn team van de continentiepoli.
Na je pensionering in 2017 werd je lid van HEVO en ook van de commissie Cultuur. Wat trok je aan in deze commissie?
Dat het totaal iets anders is dan de zorg. Ik ben altijd nieuwsgierig naar nieuwe dingen en wilde iets gaan doen waar ik nog weinig van af wist. Onze commissie heet trouwens pas sinds een paar maanden commissie Cultuur. De oude naam is commissie Cultuur, Ontspanning en Educatie. Dat leidde in het spraakgebruik tot een rare afkorting: commissie COE. Daar zijn we nu dus van af.
De planning van jullie activiteiten voor het seizoen 2022/2023 is klaar?
Ja, half juli al. Dat moest wel, want sinds vorig jaar worden ook de losse activiteiten die onze commissie organiseert opgenomen in de brochure ‘HEVO-activiteiten’, waar ook alle clubs en
evenementen in staan. Dat boekje wordt door Jos van Raak samengesteld en tegelijk met deze septemberaflevering van het Magazine bij de leden bezorgd. Tot en met mei 2023 hebben we 7 lezingen en 9 excursies op het programma staan. In de loop van het jaar wordt er trouwens nog wel geschoven en er komen ook altijd nog een paar activiteiten bij.
Hoe maken jullie de selectie?
Ik houd overal mijn ogen en oren open om ideeën op te doen voor nieuwe lezingen en excursies, dat is inmiddels een tweede natuur geworden. Dat doen de andere commissieleden ook. Sommigen hebben een eigen interessegebied. Zo regelt Bert Meulendijks over het algemeen de IVNwandelingen en Marcel Griens de lezingen over kunst. Er staat dit seizoen weer veel interessants op de lijst. Op het gebied van educatie bijvoorbeeld een excursie naar de Waterzuivering in Den Bosch en een naar Oisterwijk, onder meer naar de bakkerij van Robèrt van Bekhoven. Verder hebben we een lezing over Johannes Vermeer. En we gaan nog bekijken of we een lezing over stamboomonderzoek kunnen organiseren.
Hoe zit het met de afstemming van wat jullie organiseren met de andere HEVO-activiteiten?
Die was er nooit! Maar sinds dit jaar hebben we de HEVOacademie, dat is een paraplu boven alle HEVO-commissies, zo weten we nu van elkaar wat we doen. Ik zit er in namens de commissie Cultuur. Onze oudsecretaris Peter de Leeuw is coördinator .
Waarom staan er geen films in de lijst?
Na corona hebben we besloten de selectie van onze films over te laten aan PERRON-3. Zij hebben er meer verstand van dan wij, en moeten de zaal ook vol zien te krijgen. Zij maken nu ook de posters. De kortingen op de donderdagavond, en een keer in de 2 maanden op zondag bij de filmbrunch, blijven gewoon bestaan.
Jullie organiseren toch ook de exposities in De Ontmoeting?
Dat is de taak van ons langst zittende commissielid Kees Intveld samen met Roos Schreuder. Zij hebben een lijstje van mensen die hebben aangegeven te willen exposeren. Ze gaan van tevoren kijken bij de kunstenaar in zijn of haar atelier. Vaak zijn dat echte talenten. En er wordt ook wel eens wat verkocht. Verder organiseren we ook de leesclubs, die heeft Corry Tousain onder haar hoede. In het vorige magazine stond hierover een artikel.
Je bent sinds 2020 ook lid van de commissie Omzien. Die commissie heeft het in de coronatijd best druk gehad!
Er is zeker hard gewerkt. De normale bezoeken aan zieken en rouwenden konden natuurlijk niet doorgaan, maar er bleef wel telefonisch contact. In april 2020 deed het bestuur een beroep op onze ziekenbezoekers en rouwbegeleiders om mee te werken aan een mega bel-ronde. Alle leden boven 80 jaar, meer dan 500, zijn toen gebeld om te vragen hoe het met ze ging. Ook de bestuursleden en nog andere vrijwilligers belden mee. Toen de lockdown eind mei 2020 nog steeds niet was opgeheven heeft Omzien ook meegewerkt aan de bloemenactie: bij alle thuiswonende zieken en anderen die op de lijst van de kerstactie stonden is een HEVOboeket bezorgd. De dag tevoren leverde de bloemist 80 boeketten bij mij thuis af, ik heb nog nooit zo’n mooie hal gehad! Een derde grote klus in coronatijd was de kerstactie, die was in 2020 en ook in 2021 veel omvangrijker
“Een idee is dan voorheen, we hadden bijna 2 maal zoveel adressen. om uitjes te De kerstactie kreeg door organiseren voor corona natuurlijk ook een ander karakter. kleine groepjes.” Normaal gesproken bestaat de kerstactie uit een bezoek met een kersttasje bij langdurig zieken en bij leden die om andere redenen een moeilijk jaar achter de rug hebben. In 2020 en 2021 werd het contact beperkt tot een telefoongesprek en werd het kersttasje aan de voordeur overhandigd. We hadden toen wel 2 cadeautjes in plaats van 1: een tasje met de HEVO-kerstattentie, zoals elk jaar gesponsord door de Stichting Ouderenfonds Rosmalen, en een tasje van Farent, met daarin iets om de tijd te verdrijven, vaak een spelletje. Farent is de gemeentelijke welzijnsorganisatie die op deze wijze blijk gaf van hun aandacht voor kwetsbare senioren.
Je zit namens HEVO in de Kerngroep Aanpak Eenzaamheid?
In de Kerngroep werken heel diverse publieke en private organisaties uit de stad samen, om onder leiding van de gemeente iets te doen aan eenzaamheid. Farent zit daar natuurlijk in en HEVO maakt er ook deel van uit. De Kerngroep stimuleert onder meer het opzetten van lokale activiteiten in de Week tegen Eenzaamheid, dit jaar van 29 september tot en met 6 oktober. Daar hebben we als HEVO tot nu toe nog niet aan meegedaan, het blijkt heel lastig
om de juiste mensen te bereiken. Eenzaam zijn is nog steeds zo’n taboe dat de mensen uit de doelgroep bij dit soort activiteiten niet naar buiten willen treden.
Was dat ook de reden dat het Maatjesproject is mislukt?
Ja. Dat project wilde op een simpele manier mensen met elkaar in verbinding brengen. In 2018 en 2019 heeft het Maatjesbord 2 jaar, in de gang van De Ontmoeting gehangen met een stapeltje kaartjes erbij, maar er heeft maar een enkeling gebruik van gemaakt. Ik wil het nu op andere manieren gaan proberen. Naar mijn mening kan HEVO nog veel doen aan het verminderen van eenzaamheid.
Je hebt al plannen?
Een idee is om in een samenwerking tussen de commissies Omzien en Cultuur of Reizen uitjes te organiseren voor kleine groepjes. Ik denk aan een reisje met de trein en dan een stadswandeling of een tentoonstelling. Kun je het echt niet betalen dan hebben we daarvoor tegenwoordig het Participatiefonds.
En als je niet meer deel kunt nemen aan HEVO activiteiten?
Sinds kort zijn we aan het brainstormen over een Huiskamerproject. Medebestuurslid Hans van de Griendt en ik woonden een presentatie bij waarin het onder meer ging over de ‘huiskamers’ van Farent. Die hebben tot doel om mensen die niet meer deel kunnen nemen aan activiteiten en ook niet naar een officiële dagopvang kunnen, wekelijks een fijne ochtend of middag buitenshuis te bieden. Ze kunnen dan lotgenoten ontmoeten en hun mantelzorgers hebben even de handen vrij. Hans en ik dachten allebei: zo’n ontmoetingsplek willen wij bij HEVO ook! In de juli-aflevering van dit Magazine hebben we het project aangekondigd, daar vroegen we ook om leden die willen meedenken. Daar zijn maar 2 reacties op gekomen. Dus bij deze wil ik de oproep graag herhalen. Voel je je aangesproken ,mail dan naar mechelineheijmans@hotmail.com of hansvandegriendt@hetnet.nl. Bellen kan ook: 06 – 36 49 09 44 (Mecheline) of 06 – 19 17 58 04 (Hans).
Lidy Verdegaal
