E
VOKA.BE
De essentie
O
nze economische groei staat al geruime tijd onder druk. Doorheen de conjuncturele schommelingen is er sprake van een structurele trend naar lagere groei. Zo groeide de Belgische economie van 1995 tot 2007 nog met gemiddeld 2,5% per jaar. Sinds 2009 is dat groeitempo teruggezakt tot 1,6% en de consensusverwachting voor de komende jaren gaat uit van een groei net boven 1% per jaar. Voldoende groei is evenwel cruciaal om onze welvaartsstaat te kunnen betalen. In het publieke debat daarrond was er de voorbije jaren vooral aandacht voor de werkgelegenheid: ‘Jobs, jobs, jobs’. In België zijn vandaag inderdaad nog altijd relatief weinig mensen aan het werk in vergelijking met in de rest van Europa. Maar voor ons groeipotentieel op langere termijn is de productiviteit een nog belangrijkere factor. Productiviteit duikt zelden of nooit op als thema in verkiezingscampagnes of in politieke acties, maar het is wel met voorsprong de belangrijkste determinant van onze toekomstige welvaart.
“Productiviteit is zelden of nooit een thema in politieke acties, maar is wel de belangrijkste determinant van onze welvaart.”
Veruit het grootste deel van wat we de komende decennia willen realiseren op het vlak van loonstijgingen, winstgroei, hogere sociale uitkeringen of hogere pensioenen zal gefinancierd moeten worden vanuit de productiviteitsgroei. Het belang van die laatste voor onze toekomstige welvaart kan dus moeilijk overschat worden. Die productiviteitsgroei is de voorbije decennia evenwel stelselmatig aan het afkalven. Sinds de boom van de jaren 50-60-70 is de productiviteitsgroei in zowat alle industrielanden aan het vertragen. Bovendien doet België op dat vlak nog slechter dan de meeste andere industrielanden. En dat heeft enorme gevolgen voor onze welvaart. We moeten dus onze productiviteitsgroei snel en duurzaam opkrikken om onze welvaartsstaat betaalbaar te houden. Er is geen makkelijke oplossing om de productiviteit te verhogen, het beleid moet eerder inzetten op een breed gamma aan maatregelen om dat te realiseren. In essentie moet het daarbij gaan om het creëren van omstandigheden waarbinnen individuele ondernemingen aangezet worden om de beschikbare productiefactoren, zoals arbeid en kapitaal, zo efficiënt mogelijk in te zetten. Die productiefactoren moeten zoveel mogelijk georiënteerd worden van niet-productieve naar de meest productieve activiteiten. In het huidige Belgische kader zijn er belangrijke hindernissen die zo’n dynamiek belemmeren, wat de productiviteitsgroei vertraagt en uiteindelijk onze welvaart ondermijnt. Die hindernissen moeten dus weggewerkt worden om de productiviteit aan te zwengelen en zo meer welvaart te creëren. Naast de klassieke recepten voor een hogere productiviteitsgroei, zoals een ➜ WIE?
Structurele partner:
BART VAN CRAEYNEST Hoofdeconoom Voka bart.vancraeynest@voka.be Bart Van Craeynest volgt op het Voka Kenniscentrum de macroeconomische dossiers op.
FEBRUARI 2020 VOKA PAPER 3
