Verkiezingsmemorandum Waasland

Speel jouw economische troeven nog meer uit

Inhoud

Regio Waasland: onderweg naar een welvarende toekomst?

# Arbeidsmarkt

# Fiscaliteit

# Ruimte om te

# Aanspreekpunt voor ondernemers

# Veiligheid

# Vergunningen

STIMULEER DUURZAME TRANSITIE EN MODERNISEER INFRASTRUCTUUR

# Mobiliteit

# Schakel mee in jouw regionaal belang

# Haven: poort op Vlaanderen, Europa en de wereld

# Industrie

# Bedrijfsterreinmanagement

# Kerntaken

# Bestuurlijke plaats en schaal

Beste ondernemers, beste politici

In het hart van het Waasland, schuilt een dynamiek die doet denken aan die van de sluwe vos Reynaerde. Net zoals deze vos listig zijn weg wist te vinden door de uitdagingen van het leven, zo moeten wij als regio slim en behendig navigeren door de hedendaagse economische kansen en hindernissen.

Het Waasland toonde al 400 jaar geleden zijn innovatieve kracht door als uitvinder van het vierslagstelsel in de landbouw de omliggende steden te voorzien van voedsel. Het Waasland heeft zich tot op vandaag verder ontwikkeld tot een knooppunt van bedrijvigheid en innovatie. Tussen Antwerpen, Brussel en Gent, met een poort op de wereld via de Waaslandhaven, groeit het economisch belang van de regio.

Maar het werk is allesbehalve af. De economische kansen die voor ons liggen, vragen om een doordachte aanpak en ook de politieke moed om dat potentieel, te verzilveren.

Waasland. Leid hen met een lokale activering en nieuw gecreëerde arbeidsplaatsen naar de arbeidsmarkt. Zet een ambitieuze en meetbare KPI op het verminderen van de schooluitval.

“Een

belangrijk speerpunt is meer ruimte om te ondernemen.”

Meer bedrijvigheid zorgt voor aanzienlijke inkomsten voor de gemeenten. In ruil daarvoor vragen ondernemers een vlotte dienstverlening en goede infrastructuur. Heb daarbij speciale aandacht voor bedrijven nabij gemeentegrenzen, zorg dat ook zij bereikbaar zijn. De gemeentefusies in de regio tonen nu al de budgettaire voordelen van schaalvergroting. Op termijn moet dit tot betere dienstverlening leiden.

We nodigen je graag uit om kennis te nemen van al onze aanbevelingen en er met ons in dialoog over te gaan. Net zoals Reynaerde de vos telkens een uitweg vond, zo zullen ondernemers en lokale besturen met slimme keuzes en doordachte strategieën het Waasland naar een succesvolle toekomst leiden.

Philippe Heyvaert, secretarisgeneraal en Thierry Burki, voorzitter Regioraad Waasland van Voka -Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland

ECONOMIE

20.359

inwoners zijn ondernemers

76,7%

CIJFERS werkt in eigen regio

25.870

btw-plichtige ondernemingen

175.353 39.425 & werkzaamheidsgraad

inwoners tussen 18 en 64 jaar niet-werkenden in deze leeftijdsgroep

van de bebouwde oppervlakte bestemd voor bedrijvigheid

103.291 20%

loontrekkende arbeidsplaatsen gevestigd

54,3%

21 miljard

toegevoegde waarde Antwerpse haven

Het Waasland is een groeiende regio, naast een reeks bedrijventerreinen is er de bijkomende stimulans van de groeiende Waaslandhaven. Kenmerkend voor de regio zijn de logistieke activiteiten, een goed vertegenwoordigde handel en de kerncentrale van Doel. De regio is vandaag al de koploper in hernieuwbare energie en circulariteit. Maar ook de chemische industrie en textiel- en bouwnijverheid zijn een specialiteit van de regio. 60.000 loontrekkenden (54,3%) werken in de eigen regio. 26.740 loontrekkenden pendelen richting de provincie Antwerpen, 17.808 pendelaars komen van de provincie Antwerpen in het Waasland werken.

CIJFERS EN FEITEN

Waardeer jouw ondernemers:

drempels wegwerken om een bedrijf te starten en door te laten groeien

Ondernemers ondervinden vandaag heel wat drempels om een zaak te starten en deze door te laten groeien. Dat weegt op de productiviteit en de economische groei van de regio. De gemeente moet, als beleidsniveau het dichtst bij de mens en onderneming, die drempels wegwerken. Enkel een bloeiende economie zorgt voor hogere inkomens en die komen algemene welvaart en leefbaarheid ten goede.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

ARBEIDSMARKT

ANALYSE

De arbeidsmarkt is nog altijd opgedeeld in een homogene kern van hardwerkende mensen en verschillende groepen van niet-actieven.

Vandaag bereikt men die niet-beroepsactieven onvoldoende om de werkzaamheidsgraad fundamenteel op te krikken. Het gemeentebestuur moet mee de brug slaan tussen lokale kansengroepen, toeleiders en ondernemers.

Gebruik de voorstellen uit dit memorandum voor een breed actieplan op te stellen om de werkzaamheidsgraad in de gemeente op te krikken tot minstens 80%.

Het activeren van inactieven is een gezamenlijke taak van lokale besturen en de VDAB. Samen moeten ze de inactieven in kaart brengen en zij die kunnen werken via een integraal aanklampend beleid activeren. Ontsluit de informatie van lokale besturen op een uniforme manier binnen het structurele samenwerkingskader ‘pact samen naar werk’ tussen de VDAB en het OCMW.

Ongekwalificeerde uitstroom5

Maak de lokale dienstverlening compatibel met de stap naar werk. Mensen die niet-beroepsactief zijn, missen vaak werkervaring en competenties en hebben daarnaast ook andere noden. Wees daarom als lokaal bestuur een wegwijzer voor huisvesting, kinderopvang, mobiliteit en volwassenenonderwijs.

De meest succesvolle maatregel om uitstroom en duurzame tewerkstelling te realiseren is de Individuele Beroepsopleiding (IBO). Blijf dit systeem als gemeente maximaal hanteren om ook effectief deze mensen naar de reguliere arbeidsmarkt te brengen. Breng jobkandidaten, ondernemers, lokale verenigingen en instanties samen. Het Voka WELT-project kan hiervoor een aanknopingspunt zijn.

Promoot de nieuwe mogelijkheid voor bedrijven om private kinderopvang te financieren voor hun medewerkers. Voor minstens 50% van de kleuters en peuters moet er een opvangplaats beschikbaar zijn.

ANALYSE

Om op middellange termijn een antwoord te bieden op de hardnekkige mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, moet er een realistisch en vraaggedreven vormingsbeleid komen dat start in het onderwijs.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Promoot bij de scholen het Talentcenter. Via het Talentcenter kunnen jongeren van de derde graad lager onderwijs en eerste graad van het middelbaar tijdig hun talenten oriënteren.

Om de schoolse uitval5 en het aantal NEET-jongeren6 terug te dringen, kunnen samen met scholen projecten worden opgestart. Dit kan door NEET-jongeren ondernemersvaardigheden aan te brengen en duaal leren te promoten. Jaarlijks verlaten zo’n 465 leerlingen, ofwel bijna 1 op 6 wonend in het Waasland, het secundair onderwijs zonder diploma. De overgrote meerderheid van hen haalt ook in de jaren die volgen geen diploma.

Het lokaal bestuur moet onafhankelijk advies geven bij de aanvraag van nieuwe studierichtingen en er mee voor zorgen dat onderwijsverstrekkers net- en koepeloverstijgende afspraken maken op het vlak van programmaties. Zo vermijden we dat te veel kleine, niet-renda-

bele maar wel relevante richtingen naast elkaar ontstaan of dat te veel leerlingen terechtkomen in opleidingen waarnaar geen of weinig vraag is op de arbeidsmarkt.

Steeds meer leerlingen die een technische, STEMen beroepsopleiding willen volgen, belanden op een wachtlijst. Dit is nefast voor vele knelpuntberoepen. Infrastructurele obstakels en personeelstekort liggen aan de basis. Via regionale net- en koepeloverstijgende oefencentra zouden scholen de praktijklessen moeten poolen. Zo hoeft een geïnteresseerd bedrijf dat hieraan wil participeren niet meer te kiezen voor school X of Y.

Het lokale bestuur brengt, als regisseur, bedrijven en scholen samen om netoverstijgende centra uit te bouwen voor leerlingen uit technische en STEM-opleidingen. Verder zouden regionale, netoverschrijdende poules van praktijkleerkrachten het lerarentekort kunnen remediëren.

Werk mee aan de uitbouw van een excellent en professioneel STEM-onderwijs door scholen op te roepen deel te nemen aan het STEM-pact.

2. De jobratio bedraagt het aantal jobs in de gemeente per 100 inwoners op arbeidsleeftijd (15-64 jaar).

3. Evolutie van de bezoldigde tewerkstelling in de primaire sector + secundaire sector + tertiaire sector (procentuele toename %, Q4 2017 versus Q4 2022, loontrekkenden en volledig zelfstandigen). Bron: RS(V)Z + Eigen berekeningen.

4. Aantal plaatsen in de formele kinderopvang voor baby’s en peuter (0-2 jaar)als percentage van totaal aantal kinderen (0-2 jaar). Laatst beschikbare jaar Q3 2023. Bron: Departement Opgroeien

5. % leerlingen van 18 tot 25 jaar dat gewoon of buitengewoon secundair onderwijs verlaat zonder kwalificatie, wonend in de gemeente. Laatst beschikbare jaar 2022.

NEET-jongeren

2. TALENT VALORISEREN

1. IEDEREEN AAN HET WERK

Personen niet werkzaam en ook niet opzoek naar een job, 20 tot 64 jaar. Bron: SteunpuntWerk

Bezettingsgraad7

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

ANALYSE

Resultaatsonafhankelijke bedrijfsbelastingen ontraden de nodige investeringen voor een duurzame toekomst. Sommige reglementen focussen op een beperkt aantal bedrijven en moeten dringend gemoderniseerd worden. Ga dus voor een stabiel fiscaal kader.

Opcentiemen

Onroerende

voorheffing

Lokeren 787

Stekene 976

Sint-Gillis-Waas 945

Sint-Niklaas 834,38

Temse 945

Kruibeke 1228

Beveren 882

Zwijndrecht 950

Vlaams

gemiddelde 900

Zorg voor rechtszekerheid door de belastingtarieven in de loop van de legislatuur niet te verhogen. Wij vragen dat belastingreglementen niet automatisch worden geïndexeerd. Het is immers de bevoegdheid van de gemeenteraad om deze al dan niet te verhogen.

Geen invoering van belastingen die specifieke investeringen ontmoedigen. Bijvoorbeeld deze op masten en pylonen, laadpalen, opslagtanks of op de drijfkracht. De eerste vertraagt de digitale transitie. De tweede en derde leggen productiebedrijven, die in een internationale context af te rekenen hebben met competiviteitsproblemen, zware lasten op. ‘Reshoring’ van industrie vraagt de afschaffing van die belastingen.

Voor transparantie en vergelijkbaarheid vragen we afgestemde belastingreglementen in de regio indien een belasting op bedrijven wordt behouden. Vrijstellingen en definities moeten hierbij gelijkgesteld worden. De gemeente Beveren moet zijn drijfkrachtbelasting, indien die behouden blijft, afstemmen op deze van Antwerpen. Vandaag zorgt dit voor verwarring en een ongelijk speelveld binnen het gehele havengebied.

Niet-beschikbare gronden8

Evolutie economische ruimte² 2018-2022

Lokeren 91,9% 5,8% 3,6%

Stekene 96,9% 2,2% 0,3%

Sint-Gillis-Waas 92,5% 6,4% 5,4%

Sint-Niklaas 81,4% 16,0% 0,2%

Temse 96,2% 2,8% 1,2%

Kruibeke 94,3% 2,6% -1,2%

Beveren 90,0% 6,3% 5,8%

Zwijndrecht 88,0% 7,5% 2,8%

ANALYSE

Om de motor van welvaart draaiende te houden, is het van belang dat bedrijven ruimte hebben om zich te vestigen en door te groeien. In onze regio zijn nagenoeg alle bedrijventerreinen volzet. Hierdoor kunnen nieuwe bedrijven niet en bestaande bedrijven onvoldoende groeien. Door de doelstellingen over het ruimtebeslag in 2040 is het nu of nooit om voldoende ruimte voor niet-verweefbare bedrijvigheid te voorzien.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Maak een behoeftestudie voor bedrijventerreinen in samenwerking met ondernemers. Neem de nood aan realiseerbare strategische reserve mee in de het opstellen en uitvoeren van het beleidsplan ruimte via een specifiek beleidskader economie.

CAROLINE HERTSENS (HERTSENS VASTGOED), VOORZITTER JONG VOKA

Werk mee aan de reconversie met economische bestemming van onderbenutte, verouderde bedrijventerreinen.

Geef bedrijven via een aanpassing van de voorschriften meer mogelijkheden om in de hoogte te bouwen en de bedrijfsgronden maximaal voor productieve doeleinden te gebruiken.

Zorg dat nieuwe eenvoudig verweefbare activiteiten zich niet langer kunnen vestigen op bedrijventerreinen. Die gronden zijn immers bestemd voor functies die gescheiden moeten blijven van wonen. Schakel verweefbare bedrijven in om de kernen te vernieuwen.

Zorg dat niet-verweefbare recreatieactiviteiten zoals bijvoorbeeld karting of paintball zich elders dan op een bedrijventerrein vestigen.

Bekijk op een proactieve wijze hoe de nieuwe Europese richtlijnen (RED III en de Net Zero Industry) lokaal vorm kunnen krijgen. Versnel zo de productie van hernieuwbare energie.

“We roepen de gemeente op om een rechtszekere fiscaliteit te waarborgen, zodat bedrijven op een transparante en voorspelbare manier belastingen kunnen betalen, een gemeente die ondernemerschap stimuleert en belastingregels

niet onnodig complex maakt.”

7. Bezette oppervlakte bedrijventerreinen (economisch en afwijkende bebouwing) + bedrijfsgronden van bedrijven, in procent van de totale oppervlakte bedrijventerreinen. Laatst beschikbare jaar januari 2024. Bron: VLAIO 8. % bedrijventerrein die - door allerlei beperkingen - niet onmiddellijk bruikbaar is. Hier bedoelen we concreet mee beperkingen (van korte, middellange, lange duur en onrealiseerbaar zijn), afwijkend gebruik en onbekende redenen. Laatst beschikbare jaar januari 2024. Bron: VLAIO

9. Evolutie hectare bebouwde oppervlakte economische functie, in %, 2018-2022, Bron: Gemeentemonitor

JORIS THIJS (CONFISERIE THIJS), KAMERAMBASSADEUR SINT-NIKLAAS

“De ondernemers verwachten van het nieuwe stadsbestuur een verdere uitbouw van de dienst economie. Dan kan de stad ondernemingen beter ondersteunen en vlotter vergunningen verlenen. Zo vermijden we een totale stilstand. Meer fysieke ruimte om te ondernemen is nodig om samen de tewerkstellingsgraad van onze stad verder omhoog te tillen.”

Garandeer een dienstverlenende rol naar bedrijven

Hoewel bedrijven direct en indirect aanzienlijk bijdragen aan de gemeentelijke inkomsten kan de dienstverlening naar bedrijven beter. Ondernemingen hebben nood aan een duidelijk aanspreekpunt. De gemeente moet vlotte, rechtszekere vergunningen garanderen en actief waken over de veiligheid op bedrijventerreinen. Beperk de werking dus niet tot de horeca en de winkelstraat.

“Als bedrijf hebben wij behoefte aan een efficiënter en centraler aanspreekpunt voor ondernemers, zodat wij snel en effectief kunnen communiceren met de gemeente over belangrijke zaken zoals vergunningen en veiligheidsvoorschriften.”

ANALYSE

Een ondernemersvriendelijke gemeente vervult een regierol op vlak van economie en treedt minder op als actor. De ondersteunende ambtenaren moeten beter afgestemd worden op de beleidsdoelen en actieplannen van het lokale bestuur.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Zorg voor ondernemingsgerichte dienstverlening zoals locatiebegeleiding en proactief aantrekken en onthaal van nieuwe ondernemers.

Voorzie verdere digitalisering van de diensten en ga na of ondernemingen de huidige digitale dienstverlening vlot kunnen vinden en gebruiken.

Wees maximaal transparant in aanbestedingen. Zo geef je lokale bedrijven de kans om een degelijke businesscase uit te werken.

Verstuur een specifieke nieuwsbrief naar ondernemers zodat zij op de hoogte zijn van de beleidsinitiatieven.

VEILIGHEID

ANALYSE

Bedrijven investeren aanzienlijke middelen in gebouwen, voorraden en apparatuur. Inbraak, vandalisme en brandgevaar vormen een ernstige bedreiging. Naast de individuele verantwoordelijkheid is ook een collectieve aanpak van veiligheid nodig op bedrijventerreinen.

DIT

VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Ondersteun actief bedrijventerreinen die een Buurtinformatienetwerk (BIN) oprichten door problemen in kaart te brengen en afspraken te maken over de werking. Hierdoor krijgt de gemeente ook een beter zicht op haar bedrijven.

Laat de gemeentediensten een plan opstellen en uitvoeren om de beveiliging van bedrijventerreinen te verhogen: bijvoorbeeld het plaatsen van camera’s op strategische locaties en voldoende verlichting op het terrein om donkere hoeken te verminderen. Neem bedrijventerreinen mee in de vaste patrouillerondes van de politiezone.

Zorg in samenwerking met bedrijven voor goed onderhouden bedrijventerreinen.

Ga leegstand en verloedering tegen door actief nieuwe bedrijven aan te trekken of de economische functie te herontwikkelen. Dit voorkomt dat er zich ondermijnende criminaliteit en verloedering zou vestigen.

Lokeren 118

Stekene 96

Sint-Gillis-Waas 95

Sint-Niklaas 97

Temse 96

Kruibeke 111

Beveren 89

Zwijndrecht 132

ANALYSE

Gemeentelijke en provinciale besturen verlenen 99% van alle vergunningen. Gemeenten zijn zelfs bevoegd voor 81% van de vergunningen voor industrie en bedrijvigheid. Daarmee bepalen ze in grote mate hoe de ruimte vorm krijgt. Sinds 2019 is de doorlooptijd van de vergunningen voor industrie en bedrijvigheid in eerste aanleg in onze regio met 50% toegenomen. Heel wat gemeenten kampen met capaciteitsproblemen bij hun personeel. Om economische schade door wachttijden en mislukte procedures te voorkomen, kan het gemeentebestuur snel enkele handelingen stellen.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Zorg, in navolging van het nieuwe decreet, voor meer duidelijkheid en rechtszekerheid in het vergunningsproces door transparant te zijn over het te doorlopen traject. Initiatiefnemers moeten van meet af aan weten welke stukken ze moeten voorleggen, welke termijnen er gelden en op welke manier er vragen kunnen worden voorgelegd aan Vlaamse of provinciale adviesinstanties.

Kijk waar de problemen zitten bij oplopende vergunningstermijnen. Schuif waar nodig met de personeelsbezetting. Bekijk opties tot intergemeentelijke of regionale samenwerking. Het (virtueel) bundelen van expertise leidt tot snellere en hoogwaardige vergunningen. Zo is de dienst omgeving ook minder kwetsbaar voor plotse uitval en kan het beroep doen op specifieke specialisaties.

RAF GEUDENS (AQUACONCEPT), KAMERAMBASSADEUR BEVEREN

Doorlooptijd vergunningen in eerste aanleg (in dagen)10

AANLEG VAN PERFORMANTE INFRASTRUCTUUR

Oosterweel Aan te leggen infrastructuur

Oosterweel

Aan te leggen infrastructuur

Stimuleer duurzame transitie en moderniseer infrastructuur

De lokale economische zones staan onder een groeiende mobiliteitsdruk. Ondernemers maken zich zorgen over een vlotte bereikbaarheid, zowel van hun goederenverkeer als van woon-werkverkeer. Diverse knelpunten wegen op de rentabiliteit van lokale bedrijven. Bovendien leveren ze belangrijke inspanningen voor het behalen van klimaatdoelstellingen door in te zetten op alternatieven.

MOBILITEIT

INFRASTRUCTURELE INVESTERINGEN

ANALYSE

In de regio staan belangrijke Vlaamse investeringen in wegen fietsinfrastructuur op het programma. De aansluiting van lokale economische polen op die gewest- en snelwegen loopt doorgaans over gemeentelijke infrastructuur. Door de toename van de verkeersintensiteit zijn die lokale verkeersassen steeds meer onderhevig aan slijtage. Maar door ingewikkelde procedures slepen onderhoudswerken aan.

Het fietsverkeer neemt toe, ook op vlak van woon-werkverkeer. Daarbij worden steeds vaker elektrische fietsen gebruikt, wat een goede zaak is in het kader van de modal shift. Lokale besturen kunnen die transitie ondersteunen door voldoende fietsinfrastructuur te voorzien op hun grondgebied: gescheiden van het gemotoriseerd verkeer en voldoende breed.

DIT

VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Gemeenten moeten de Vlaamse overheid responsabiliseren over de gemaakte engagementen, alsook om tijdens de complexe processen actief te faciliteren bij het verstrekken van informatie, het aanreiken van kennis en inzichten, het oplossen van lokale knelpunten en het verlenen van ambtelijke bijstand. Dit moet resulteren in een snellere realisatie. Zo moet de aanleg van de Oostelijke Tangent in Sint-Niklaas, de opwaardering van de N403 en de aanleg van de verbindingsweg tussen de N70 en de E34 in Beveren maximaal worden gesteund vanuit de lokale bevoegdheden.

Werk als gemeente aan een duidelijke visie op het proactief onderhoud van lokale economische ontsluitingsassen. Dit op basis van de verkeersintensiteit per m² wegdek en het type verkeer.

Op vlak van fietsbeleid moet de gemeente in de eerste plaats investeren in voldoende veilige fietsinfrastructuur. Pas als er ruimtelijk geen oplossingen zijn, kan het invoeren van een zone 30 of fietsstraat een oplossing zijn.

ONDERNEMINGSVRIENDELIJK MOBILITEITSBELEID

ANALYSE

Bedrijvenzones zijn de motor van economische welvaart. De infrastructuur om die zones te ontsluiten, evolueert vaak onvoldoende mee met de toenemende activiteit waardoor knelpunten ontstaan.

De vervoerregio’s zijn theoretisch het platform om de gezamenlijke mobiliteitsuitdagingen van ondernemingen aan te pakken. Een belangrijk onderdeel daarvan is het bepalen van regionale vrachtroutes. Maar de vervoersregio’s sturen ook het aanbod aan openbaar vervoer en deelsystemen. Werkgevers stimuleren hun werknemers om daar gebruik van te maken. Alleen sluit het aanbod nog altijd onvoldoende aan bij de realiteit van het woon-werkverkeer of de plaats van tewerkstelling.

Ondertunneling kruispunten/insleuving A12 in Aartselaar-Wilrijk. A

Vervolledigen van de N171 in Rumst. B

Ondertunneling kruispunten/insleuving A12 in Aartselaar-Wilrijk. A

Realisatie van de Oostelijke Tangent in Sint-Niklaas. C

Vervolledigen van de N171 in Rumst. B

Aanleg van de tangenten in Malle en Zoersel. D

Realisatie van de Oostelijke Tangent in Sint-Niklaas. C

Aanleggen van de verbindingsweg E34-N70 in Beveren. E

Aanleg van de tangenten in Malle en Zoersel. D

Aanleggen van de verbindingsweg E34-N70 in Beveren. E

Om toekomstige congestieproblemen in onze regio te vermijden, vragen we om het studiewerk in volgende dossiers af te ronden en beslissingen te nemen: F Opwaarderen van de N403 in Sint-Niklaas-Stekene. G

Ontwikkeling van het Haventracé: met voorrang aan investeringen in een 2e Tijsmanstunnel, de aansluiting E34-West en de aanleg van de Nieuwe Rand (A102).

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND

Ontsluit lokale industriezones beter. Aanrijroutes moeten robuust, veilig en congestievrij zijn rekening houdend met andere omliggende activiteiten zoals bewoning en scholen.

Ontsluit bedrijvenzones op een economisch verantwoorde wijze zodat ze economisch aantrekkelijk blijven. Lokale besturen moeten in de vervoerregio’s de adequate ontsluiting van hun bedrijvenzones actiever bepleiten. Daarnaast vragen we lokale besturen om hun lokaal vrachtroutenetwerk en economische aanrijroutes proactief te integreren in hun mobiliteitsbeleid en niet louter restrictief op te treden.

Specifieke aandacht voor aanleg van gescheiden fietsinfrastructuur in bedrijvenzones. Vracht- en fietsverkeer moeten afdoende gescheiden worden.

In zones waar het openbaar vervoer ontoereikend is, vragen we financiële ondersteuning van collectief bedrijfsvervoer.

(Fiets)deelsystemen moeten beter afgestemd worden op de noden van ondernemingen.

11.

in de gemeente. Laatst beschikbare jaar 2023. Bron: Gemeentemonitor

Investeringen in mobiliteitsinfrastructuur per hectare (2019-2022) door het gemeentebestuur in euro.

12. Aandeel van de inwoners dat vindt dat er voldoende fietspaden zijn

SYLVIE VAN MOESEKE (AVAMOPLAST), KAMERAMBASSADEUR LOKEREN

“Het lokaal

mobiliteitsbeleid moet bedrijfsvriendelijker. Hoog tijd voor een efficiënt én economisch realistisch vrachtroutenetwerk.

Natuurlijk moet dit hand in hand gaan met een veilige ontsluiting voor fietsers.”

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Spoor via de intergemeentelijke samenwerking nutsbedrijven aan om meer en snellere aansluitingen op het net mogelijk te maken.

VAN VLOOTVERGROENING

ANALYSE

De elektrificatie van bedrijfswagens is een belangrijke stimulans voor de vergroening van ons wagenpark. Op bedrijventerreinen is er vaak onvoldoende hoogspanning beschikbaar om genoeg laadinfrastructuur te plaatsen. Het is aan de lokale overheden om behoefteanalyses voor laadinfrastructuur op te maken.

Vlootvergroening zal enkel een succes zijn als werknemers ook in hun thuisomgeving zonder zorgen hun voertuig kunnen laden. Openbare laadpalen moeten overal in voldoende mate en binnen wandelafstand beschikbaar zijn.

De vergroening van de lokale economie heeft tot het gevolg dat ook lokale ondernemingen oplossingen zoeken om hun bestel- en vrachtwagens te elektrificeren. Vooral vrachtverkeer vraagt aangepaste laadinfrastructuur.

Bij de aanleg van hoogspanningsinfrastructuur moet rekening worden gehouden met de elektrificatie van vrachtvervoer.

Een uniform, helder en praktisch uitvoerbaar kader voor de plaatsing van laadinfrastructuur in overdekte parkings.

Een lokaal plan voor de plaatsing van publieke laadpalen, gebaseerd op het percentage elektrische wagens in gebruik en per capita. Zo’n plan moet in het parkeerbeleid en ruimtelijke planning worden geïntegreerd.

Het Mercatorknooppunt is de toekomstige verkeersaansluiting Ring R42/ N70 en is ook onderdeel van de Oostelijke Tangent in SintNiklaas. Hierdoor kan het nabijgelegen bedrijventerrein goed ontsloten worden en veilig fietsverkeer gegarandeerd worden.

ANALYSE

De gemeentebesturen in de regio moeten gezamenlijk de Vlaamse overheid blijven prikkelen tot het effectief overgaan van de realisatie van infrastructuurprojecten zoals gewestwegen en andere gebiedsoverschrijdende verbindingen. Als de gemeentebesturen tot één standpunt komen, zullen ze sneller gehoor krijgen. Ook moeten zij waken over optimale minderhinderwerking door goed contact te onderhouden met het relevante departement.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Productie hernieuwbare energie/percentage totaal verbruik13

Lokeren 4,13 %

Stekene 2,59 %

Sint-Gillis-Waas 6,52 %

Sint-Niklaas 2,38 %

Temse 2,91 %

Kruibeke 7,98 %

Beveren 16,60 %

Zwijndrecht 1,19 %

Een groot deel van de welvaart uit de regio komt door de logistieke en industriële activiteit in de haven. Om de transitie te kunnen verwezenlijken, zijn er bijkomende ontsluitingen nodig.

Op geschikte locaties windmolens en warmtenetten mogelijk maken.

Gezamenlijk pleiten voor de aanleg van de E34 – N70 verbinding en de Oostelijke Tangent.

SCHAKEL MEE IN JOUW REGIONALE BELANG

13. Lokale productie hernieuwbare elektriciteit als percentage van het totale verbruik. Laatst beschikbare jaar 2020.

ANALYSE

De Antwerpse haven, met inbegrip van de Waaslandhaven, is de economische motor van de regio en het land. De logistieke en industriële bedrijven zorgen voor welvaart, tewerkstelling en toegevoegde waarde. De Antwerpse haven is een kritische, strategische basisinfrastructuur en moet ook in die zin ondersteund én beschermd worden door zowel lokaal, regionaal als nationaal beleid. Als wereldspeler moet Port of Antwerp-Bruges (POAB) ook kunnen terugvallen op een governance die gewapend is om met haar (internationale) uitdagingen om te gaan.

Een tweejaarlijkse onafhankelijke, externe benchmarking van de kosten van POAB moet de structurele dialoog tussen POAB en de private sector over de havenrechten en concessievergoedingen ondersteunen.

De haven is een kritische, strategische basisinfrastructuur en moet beschermd worden tegen terrorisme en infiltratie van criminele organisaties zoals drugsbendes. Dit door zowel gerichte regelgeving als effectieve bewakings- en ‘law enforcement’-capaciteit zowel op lokaal als federaal niveau. De rol van de haven als draaischijf voor militaire mobiliteit vereist adequate bescherming tegen fysieke en digitale aanvallen.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND POAB werkt vanuit een dualistisch bestuursmodel met een management dat instaat voor het dagelijks beheer en een raad van bestuur die stuurt op de strategische lijnen én deze via KPI’s ook monitort. In lijn met vele private én semipublieke ondernemingen moet er een corporate governance charter komen met daarin aandacht voor o.a.

o De rolverdeling tussen management en raad van bestuur.

o Een significant aandeel onafhankelijke bestuurders binnen de raad van bestuur van POAB.

o De vereiste competenties van bestuurders in relatie tot de publieke-private taken van Port of Antwerp-Bruges in een competitief landschap.

o Een beroepsinstantie voor klanten in geval van niet-akkoord met beslissingen van (de raad van bestuur van) POAB.

o Een stakeholderscharter dat de relatie met de private havengemeenschap omschrijft en structuren voorziet waarin ook leden van de raad van bestuur voldoende direct betrokken zijn in de dialoog met de private havengemeenschap. Dergelijke dialoog moet bijdragen aan een beter begrip van de internationale uitdagingen van het cliënteel maar ook de verwachtingen van dit cliënteel ten opzichte van POAB en dit in volle respect voor de onafhankelijkheid van de bestuurders.

De haven is volcontinu actief. Blokkades van deze kritische, strategische basisinfrastructuur door inname van het openbaar domein zijn daarbij uit den boze. In geval van blokkades van publieke infrastructuur (wegen, sluizen, maritieme toegang ...) dwingen de verschillende niveaus de vrije doorgang van mensen en goederen af binnen hun eigen bevoegdheden.

POAB voert een innovatief, technologieneutraal beleid en weegt dergelijke investeringen ook af in relatie tot de meerwaarde voor het private cliënteel.

POAB omschrijft scherper haar rol als community builder en stipuleert in contacten met hogere overheden expliciet of een bepaald standpunt ook gedragen wordt door de private havengemeenschap. POAB is geen spreekbuis namens de private havensector, tenzij expliciet zo afgesproken.

In functie van eenheid van bestuur en in lijn met de verregaande fusies zoals tussen Brugge Zeehaven en Port of Antwerp en de gemeentelijke fusie Beveren – Kruibeke – Zwijndrecht integreert MLSO in POAB mét goede vertegenwoordiging van het Waasland in het aandeelhouderschap en governance van POAB.

BEDRIJVENTERREINMANAGEMENT

ANALYSE

In nieuwe bedrijventerreinen wordt verplicht via decreet aan bedrijventerreinmanagement gedaan. In heel wat oudere bedrijventerreinen is dit echter niet het geval; zij kunnen aangemoedigd worden om een management voor het terrein te voorzien.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Werk een concept rond parkmanagement uit waarbij een platform van en door ondernemers wordt opgericht. Wissel met hen optimale werkmethoden uit, en luister naar hun beslommeringen. Stel uit deze besognes een lokale BedrijvenInveste-

ANALYSE

INDUSTRIE

De groei van de unieke petrochemische cluster is het kenmerk van het naoorlogse havengebied. De transitie die onze industrie vandaag doormaakt richting duurzaam industrieel ondernemen is wereldklasse.

ringsZone op voor een periode van 5 jaar. Investeer een deel van de belastinginkomsten, afkomstig van bedrijven via de onroerende voorheffing, in de infrastructuur van het bedrijventerrein. Naar Nederlands voorbeeld van de BedrijvenInvesteringsZone worden de onderwerpen bepaald door de vereniging op basis van de behoeften van de bedrijven.

Voorzie voor elk bedrijvenpark een managementwerking.

Verzeker een correcte bewegwijzering, ook bij wegenwerken.

Organiseer waar nodig een gezamenlijke parking voor vrachtwagens.

Organiseer gezamenlijke afvalophaling.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Ondersteun de industrie in haar investeringen en projecten in watermanagement, energietransitie, decarbonisatie en circulair ondernemen.

Pleeg bij het afbakenen en invullen van natuurgebieden overleg met nabijgelegen bedrijven. Zo stem je economische en biologische doelstellingen op elkaar af.

Gebruik de kansen en verwezenlijkingen van de Wase industrie in het lokale onderwijs. Stimuleer via een campagne jongeren om voor een knelpuntberoep in de industrie te kiezen.

Weeg vanuit het lokale bestuur op het energiedebat om de bevoorradingszekerheid en betaalzekerheid te allen tijden te garanderen voor de Wase industrie. Hou daarbij rekening met de kritische bedenkingen die Europa heeft gemaakt bij de haalbaarheid en betaalbaarheid van groene waterstof.

Uit algemeen belang moeten de volcontinue processen gegarandeerd zijn. In geval van blokkades van publieke infrastructuur moet bij de verschillende niveaus de vrije doorgang worden afgedwongen.

HAVEN: POORT OP VLAANDEREN, EUROPA EN DE WERELD

Back to basics

De gemeente is het beleidsniveau het dichst bij inwoners en ondernemers. Daardoor moet ze keuzes maken in haar beleidsprioriteiten. Daarbij moet een lichte wendbare organisatie hand in hand gaan met de nodige expertise. Dit kan enkel met een voldoende grote schaal.

KERNTAKEN

ANALYSE

Het overheidsbeslag in België ligt boven de 50%. Hoewel gemeenten hierin maar een relatief klein aandeel hebben, moeten ze ook een kerntakendebat voeren. Ondanks de hoge uitgaven zijn de overheidsinvesteringen ondermaats, het is dus noodzakelijk dat lokale besturen kunnen blijven investeren voor de uitdagingen van morgen.

DIT VRAAGT VOKA

ANTWERPEN-WAASLAND

Formuleer heldere en meetbare acties in het meerjarenplan. Stel hierbij steeds de vraag of het een kerntaak is van de overheid: “moeten we dit nog wel doen?”. Als het een taak is voor de overheid neemt de gemeente een regierol op. Ze kan enkel de rol van actor opnemen als uitbesteding of cocreatie niet kosteneffectief blijken.

Doe voor iedere 100 euro die naar lopende uitgaven gaat minstens 20 euro aan investeringen.

Streef ernaar om de lopende uitgaven onder en de autofinancieringsmarge boven het gemiddelde van vergelijkbare gemeenten te houden.

Sint-Gillis-Waas € 1.259,60 € 1.055,76 7,43

Sint-Niklaas € 2.037,06 € 2.090,90 12,99 Temse € 1.368,45 € 1.922,44 9,43 Kruibeke € 1.405,06 € 1.423,08 8,02

Beveren € 2.135,16 € 3.069,93 9,93

1.699,21

494,45 10,35

“Het gemeentebestuur moet zich concentreren op zijn kerntaken: het faciliteren van ondernemerschap en het creëren van een gunstig klimaat voor bedrijven daarom pleiten we voor een efficiënt en toegankelijk bestuur dat snel reageert op ondernemersvragen en flexibel inspeelt op veranderingen in de markt.”

ANALYSE

De limiet van de bestuurskracht van de Vlaamse steden en gemeenten is in zicht. Een gemeente met voldoende bestuurskracht heeft de middelen, expertise en organisatorische structuur om haar taken en verantwoordelijkheden adequaat uit te voeren en om nieuw beleid te voeren dat voorziet in de behoeften van haar inwoners en bedrijven. Vandaag merken ondernemers oplopende problemen met vergunningen, investeringen en het ontbreken van een dienst economie. In de komende jaren zullen er nog taken bij het takenpakket van gemeenten bijkomen.

ANTWERPEN-WAASLAND

Bestel een onafhankelijke studie over de bestuurskracht van de gemeente

Werk tijdig aan de nodige gemeentefusies. Op termijn zullen zoals in Nederland en Denemarken gemeenten meer dan 30.000 inwoners hebben. Zo zullen alle gemeenten slagkrachtig genoeg zijn, ook om een dienst economie te hebben.

Behoud daar waar fusies plaatsvinden lokale inspraak en heb aandacht voor de lokale bedrijvenzones.

DIT VRAAGT VOKA

inwoners. Laatst beschikbare data 2022.

THIERRY BURKI (BILFINGER), VOORZITTER REGIORAAD WAASLAND

PROVINCIE

ANALYSE

Het provinciale niveau is bevoegd voor de economische dienstverlening die het lokale niveau overstijgt. Denk daarbij aan vergunningen, provinciale scholen en fietsmobiliteit.

DIT VRAAGT VOKA ANTWERPEN-WAASLAND AAN HET PROVINCIALE BESTUUR

De provincie stelt een grondig herbekeken provinciaal beleidsplan ruimte op. De nieuwe visietekst moet enkele grote lijnen uitzetten die gemeenten ondersteunt in hun lokale plannen. Hierbij moet ruimte gelaten worden om het aantal hectaren bedrijventerrein in het Waasland te laten toenemen. De fouten uit de voorgestelde vorige tekst rond potentie van bedrijventerreinen mogen niet worden herhaald.

Bedrijven(terrein) geen potentie toekennen op basis van enkel een macro-analyse fnuikt ondernemerschap.

Omgevingsbeleid moet rekening houden met de maatschappelijke meerwaarde van een project. Zorg voor duidelijke afspraken, bijvoorbeeld bij provinciaal wateradvies, door op tijd te overleggen. Zo voorkom je dat overheden in beroep gaan tegen elkaar.

Waak erover dat industriegebied dat als watergevoelig openruimtegebied is aangeduid, wordt geruild met beter gelegen gronden.

Waak erover dat het aantal hectaren bedrijventerrein in de regio niet verder afneemt.

De expertise en bovenlokale inzichten van de provincie moeten nadrukkelijker worden ingezet om te komen tot een effectief vrachtroutenetwerk. Binnen de rol van enerzijds mobiliteitsactor en anderzijds economische stimulator, moet de provincie hierop zwaarder wegen.

De provincie moet een meer bepalende rol spelen in de realisatie van veilige fietsinfrastructuur rond bedrijvenzones. De provincie kent de methodieken (overleg met ondernemingen) en de problematieken (verharding en vergunningen) en heeft experten in huis om dit te realiseren.

We vragen een onafhankelijke vertegenwoordiging van haven en industrie in de raad van bestuur van het belevingscentrum Havenwereld.

PETER DEPRAETERE (DEPREST NV), KAMERAMBASSADEUR VAN TEMSE

“Wij hopen op een sterke ondersteuning van ondernemers vanuit het beleid. Wij ondernemers moeten ons kunnen richten op de toekomst, zonder ons veel zorgen te maken over administratieve rompslomp, beschikbaarheid van industriegrond of vergunningen. De 3 aspecten van duurzaamheid -planet, -people en -profit moeten evenwichtig aan bod komen.”

Heb je na het lezen van dit verkiezingsmanifest nog vragen of suggesties: belangenbehartiging.aw@voka.be

Notities

JORIS VERPLANCKE (VERPLANCKE BOUWONDERNEMING), KAMERAMBASSADEUR SINT-GILLIS-WAAS

“In het licht van de dreigende huurcrisis moeten gemeentebesturen en de provincie zich focussen op een vlot vergunningsbeleid, waarbij het algemeen belang voorrang krijgt op dat van het individu. Enkel als besturen en ondernemers zich samen engageren voor een duurzame vernieuwing van ons patrimonium, kunnen we het tekort aan kwalitatieve huurwoningen wegwerken en de huurprijzen onder controle houden”

STEFAN STREMERSCH (STREMERSCH ACCOUNTANCY), KAMERAMBASSADEUR STEKENE

“Voor ondernemers is een vlotte constructieve toegankelijkheid van het gemeentebestuur erg belangrijk als ook een constructieve attitude, die ondernemerschap ondersteunt en faciliteert, zowel op het vlak van fiscaliteit als met betrekking tot de ruimte om te ondernemen. Daar kan de lokale tewerkstelling alleen maar wel bij varen.”

Onze vijf prioriteiten

Ambieer een werkzaamheidsgraad van meer dan 80%

Garandeer stabiele en investeringsvriendelijke belastingen

Formuleer een helder en meetbaar meerjarenplan, waarbij het lokale bestuur zich opstelt als regisseur in plaats van actor

Garandeer de bereikbaarheid van de volcontinue activiteiten van de haven

Voorzie voldoende ruimte voor ondernemen en ga voor transparante en efficiënte vergunningen