Oost-Vlaanderen Ondernemers 2020 #11

ONDER

NOVEMBER 2020

Een m aand elijks e u itgave van Voka – Kamer van Koo phan del O os t-Vlaan de re n | Jaarg ang 21 | numme r 9 | nove mbe r 2 0 20

NEMERS

Danaë Delbeke, Indigo Diabetes:

“We ontwikkelen onderhuidse sensor voor mensen met diabetes”

Gentse gezondheidstechnologie is wereldtop Exevir Bio wil geneesmiddel tegen COVID-19 in 2021 Dossier: de (e-)mobiliteit van morgen

5

DE nieuwe

P LU G - I N HYBRIDE

Tot 100% fiscaal aftrekbaar.

Milieu-informatie (KB 19/03/04): bmw.be

1,5-2,2 l/100 km • 35-51 g/km CO2 (WLTP) BMW Belgium Luxembourg NV – Lodderstraat 16, 2880 Bornem – contact.be@bmw.be – www.bmw.be

VOORLOPER

Een schutkring voor de kerstkalkoen Pathetiek regeert in barre tijden. Toen de grenzen op slot gingen, merkte een eminent professor op dat niet alle Belgen in eigen land op reis zouden kunnen, bij gebrek aan… voldoende bedden. Begin oktober lanceerde de gerespecteerde Duitse viroloog Christian Drosten een opvallend idee om ‘Kerstmis te redden’. Ja wirklich! Vlaamse kranten namen het ‘nieuws’ gretig over. En tijdens het zoveelste corona-interview in een televisiestudio hoor (en zie) ik de journaliste met deerniswekkende blik vragen: “Moeten wij ons dan zorgen maken?”

Ja, we moeten ons grote zorgen maken! Wij moeten absoluut wakker liggen van het pedante gedrag van (een te grote minderheid van) mensen die lak hebben aan een nochtans beperkte set van noodzakelijke gedragsregels. Zij zijn oorzaak nummer 1 van een veel te lang aanslepende en weer opflakkerende epidemie. Laakbaar gedrag van burgers, gecombineerd met een ontoereikend overheidsbeleid op cruciale momenten, blijkt een (letterlijk) dodelijke cocktail.

Wij moeten ons vooral ernstig zorgen maken over draagkracht van de ziekenhuizen en het uithoudingsvermogen van duizenden zorgwerkers. En over de toekomst van jongeren.

Wat schooldirecties, leraren en studenten de jongste maanden presteren om in lastige omstandigheden degelijk onderwijs mogelijk te maken, is bewonderenswaardig.

Tijdens de rampzalige take off periode van corona – met economische lockdown – is in brede beleidskringen het besef gegroeid dat, bovenal, de continuïteit van bedrijven primeert.

Via jobs en inkomen voor burgers en overheid gieten bedrijven het fundament van onze welvaartstaat. Als bedrijven massaal in elkaar klappen, dreigt een existentiële crisis voor de hele samenleving. Dat is andere koek dan de redding van een Weihnachtstruthahn.

“Als bedrijven massaal in elkaar klappen, dreigt een existentiële crisis voor de hele samenleving”

Het economisch herstel dat aarzelend begon na de lentelockdown, stokt. Vlaamse bedrijven noteren momenteel een gemiddeld omzetverlies van 13%. Investeringsplannen worden met 20% teruggeschroefd, een derde van de export is al verdampt en voor 2021 is geen verbetering in zicht. Zonder voortgezette overheidssteun dreigt 40% van de ondernemingen kopje onder te gaan.

Ondernemers – en met hen de medewerkers – zijn vechters.

Ze passen de veiligheidsmaatregelen zonder veel morren toe, gooien processen en procedures om, organiseren massaal thuiswerk. Bedrijven zijn vandaag een (dé?) stabiliserende factor in de beheersing van een uiterst complex probleem, dat de medische contouren ver overstijgt. Het is goed dat de federale regering de maatregelen verstrengt en tegelijk een ‘schutkring’ optrekt rond onze ondernemingen. Dat voornemen mag niet wijzigen.

Van de media verwacht ik bevattelijke duiding over het komen en gaan van de pandemie, voluit ondersteuning van effectieve maatregelen en een kritische opstelling wanneer de overheid nalatig blijft. Ik verwacht een perspectief biedende verslaggeving die mensen duidelijk maakt wat zij zelf kunnen bijdragen om de pandemie aan te pakken. Bespaar ons de smeuïge catalogus van disputen en van menselijk leed die corona veroorzaakt.

‘Het virus’ veroorzaakte de meest ingrijpende en complexe noodtoestand in de wereld sinds de laatste Wereldoorlog. Toch ligt de beheersing ervan binnen handbereik. Met massale burgerzin, respect voor zorg en onderwijs en met doelgerichte ondersteuning van bedrijven zal een schutkring rond de kerstkalkoen niet nodig zijn.

JEF WITTOUCK

Voorzitter Voka – Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen ONDERNEMERS#9

1

14 FOCUS

COLOFON ONDERNEMERS IS HET MAANDBLAD VAN Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen.

Jaargang 21, november 2020.

Verschijnt niet in juli-augustus.

KANTOREN 9000 Gent Lammerstraat 18 – T 09 266 14 40 9200 Dendermonde Noordlaan 21 – T 052 33 98 00 9700 Oudenaarde Markt 41 – T 055 39 04 90 Web http://www.voka.be/oost-vlaanderen

BESTUURSCOMITÉ VAN VOKA OOST-VLAANDEREN Jef Wittouck, An Bels, Guy Bontinck, Erik Chabot, Ann De Clercq, Christiaan De Wilde, Farida Doulami, Dieter Hillaert, Alexander Hoogewijs, Geert Moerman, Griet Nuytinck, Karen Pieters, Wim Pynaert, Roseline Van Damme, Christine Van den Berghe, Kristof Van Hoorebeke, Eric Van Landeghem, Jens Van Mol, Manfred Van Vlierberghe, Frank Verschuere.

EREVOORZITTERS VAN VOKA OOST-VLAANDEREN Luc De Bruyckere, Chris De Hollander, Ronald Everaert, Jean-Paul Van Avermaet, Marc Vereecken en Marcel Verschelden.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Geert Moerman – Lammerstraat 18 – 9000 Gent

HOOFDREDACTIE

16 FOCUS

In dit nummer

Jan Geers – jan.geers@voka.be

EINDREDACTIE Sam De Kegel – sam.dekegel@voka.be

1 Een schutkring voor de kerstkalkoen

Gezocht: jongeren met passie voor wetenschap (dixit Anacura)

4 Groot Gent: mekka voor gezondheidstechnologie

Indigo Diabetes ontwikkelt veelbelovende, onzichtbare sensor voor m/v met diabetes

VIB: wereldtop in wetenschappelijk onderzoek mét ondernemersspirit

FOCUS

Exevir BIO wil in 2021 geneesmiddel tegen COVID-19 lanceren

VOORLOPER

WERKTEN MEE Maarten Dheedene, Nathalie Dolmans, Sam De Kegel, Laurens Fagard, Jan Geers, Wim Kempenaers, Annemie Morbee, Ann Vandamme, Marijke Van Gysegem, Jan Van Gyseghem.

MAGAZINE REALISATIE LAYOUT Karakters, Gent, www.karakters.be

ABONNEMENTEN Hilde Pelleman, hilde.pelleman@voka.be, Wendy De Smet, wendy.desmet@voka.be

DRUK Drukkerij Perka, Maldegem

PUBLICITEIT Wendy De Smet, Ann Vandamme, pub.ov@voka.be, T 09 266 15 71

2

20 Op stap met de e-step en e-scooter BREEDBEELD

INHOUD

42 MOBILITEIT

26 MOBILITEIT

58 HET ZIT IN DE GENEN

26 Fietsleasing in bedrijven schakelt naar hoogste versnelling

Waarom autodelen in de lift zit

Busje komt zo, of toch niet?

DOSSIER NIEUWE MOBILITEIT

51 De duurzame pioniers DUURZAME KOPLOPERS

58 Familiebedrijf Zonneschijn zorgt al 85 jaar voor stralende was

61 CDMO’s, de werkpaarden van de farma OVER KLEINE EN GROTE ZAKEN

62 #samendoorgaan IMPACT

71 Nieuwe leden stellen zich voor in 1.000 tekens WELKOM

74 Wat kan een idioot vleermuis-virus ons leren?

GEERT DACHT

66 Voka biedt een netwerk voor het leven LEREN VAN EN MET ELKAAR

76 2030 WAARVAN SPRAKE

HET ZIT IN DE GENEN

ONDERNEMERS#9

3

FOCUS

Gezonde Gentse technologie Gent en zijn hinterland wil zich meer dan ooit tot een speer­ puntcluster voor gezondheidstechnologie ontpoppen. Het is al primus inter pares in biotechnologie, nu timmeren ook digitale gezondheid en medtech aan de weg. Met dank aan al die kweek­ vijvers van talent, zoals slimme scholen, incubators en accelerators. Pascal Verdonck, CEO van MedTech Flanders: “De overheden moeten vooral faciliteren opdat de ganse healthtech community meer zichtbaar wordt.”

AZ Maria Middelares is een van de vele vlaggenschepen van de Gentse gezondheidszorg. De imposante inkomhal met open balie doet aan als een luchthaven.

TEKST SAM DE KEGEL

Wie een beetje vooruitgangsoptimist is, gelooft dat een nieuwe generatie gezondheidstechnologieën mensen zal helpen om structureel gezonder te leven. Met draagbare apparaten die onze hartslag bewaken, ons slaappatroon in kaart brengen en onze lichamelijke activiteit meten. Met slimme apps die vitale parameters nauwkeurig meten en ons helpen om gezonder te eten en voldoende te rusten. Met onzichtbare chips die continu onze suikerspiegel monitoren (zie ook p 16).

Pascal Verdonck is gepokt en gemazeld in gezondheidstechnologie, als burgerlijk biomedisch ingenieur, CEO van MedTech Flanders en oud-CEO van Maria Middelares.

“Gent heeft gepionierd met biotech en fundamentele wetenschappen waaruit spin-offs groeiden, dan kwam de Gentse incubator iMinds (nu onder imec, red.)

4

piepen met digitale gezondheid. En nu breekt ook medische technologie (medtech) door. Alles staat of valt met excellent wetenschappelijk onderzoek, bescherming via patenten en ondernemers die deze innovaties willen vermarkten.” Verdonck ziet de regio voor Gentse gezondheidstechnologie heel ruim: van The Loop over het Technologiepark & meet district tot Orsi Academy, het mekka voor robottechnologie in Melle. “Waar in Europa vind je zoveel bollebozen en ondernemers in gezondheidstechnologie bij elkaar? Maar alles zit versnipperd, typisch voor dit land.”

DE STAD ALS FACILITATOR “Gent telt vele goede middelbare scholen, hogescholen en een topuniversiteit.

Daarnaast hebben we voortreffelijke zorginstellingen en een levendige

ondernemersscene. Alleen moeten we al die actoren dus nog veel meer integreren”, vindt Verdonck. De Stad Gent neemt haar verantwoordelijkheid om een en ander te faciliteren, via o.a. citymarketing. Mijn rechterhand in medtech aan UGent, David Aubert, is een Fransman die o.a. als business developer bij Philips gewerkt heeft. Hij zegt vaak: ‘Jullie beseffen niet dat je via Gent binnen het uur in Nederland en Frankrijk staat en binnen twee uur in het VK en Duitsland.’ Die logistieke troef spelen we veel te weinig uit.”

Om succesvol te innoveren heb je volgens Verdonck drie zaken nodig: uitstekende infrastructuur, slimme mensen en een deugde­lijk bestuur. “Infrastructuur is natuurlijk meer dan een gebouw, maar een gebouw verbindt. Rij Leuven binnen en je ziet de imec-toren. Maar in Gent is zelfs de biotech versnipperd. Enkel insiders weten

© Ann Roelens

Een fancy gebouw dat wel die interna­ tionale uitstraling heeft, is Orsi Academy, langs de E40, waar ook de faculteit dier­geneeskunde UGent gelocaliseerd is.

Op die plek komen chirurgen uit de hele wereld samen om getraind te worden in

o.a. robotchirurgie. “Daarachter ligt een gebouw dat nu verlaten is en waar we sinds kort met de medtech community vergaderen”, zegt Verdonck.

Hij spiegelt zich graag aan Singapore, de stadsstaat die hij al meerdere keren bezocht. “Dat is natuurlijk geen democratie, maar je ziet er geen versnippering. Ziekenhuizen functioneren daar in netwerken, met een centrale cockpit of verkeerstoren van waaruit iedere patiënt continu kan opgevolgd worden.”

“Een overheid moet controleren of de middelen goed besteed zijn en vooral verandering faciliteren, maar veel minder zelf doen. Als je die mobiele geneeskunde op basis van AI, VR en AR gaat faciliteren, bots je altijd op een aantal territoria waar mensen weerstand bieden omdat ze zich moeten herorganiseren. Belgische

ziekenhuizen moeten kleiner worden en veel meer als interventiecentrum fungeren binnen het zorgcontinuüm van elke burger. Het financieringsmodel moet essentieel anders, minder op basis van prestaties en meer in functie van die geïntegreerde (keten)zorg.”

Verdonck kijkt graag vooruit. Een paar jaar geleden schreef hij een boekje ‘Medische technologie als motor voor innovatie in de gezondheidszorg’. “Toen detecteerden wij nog acht tekortkomingen, nu zie ik er nog twee: de zichtbaarheid van het eco­ systeem verbeteren en het vertrouwen van investeerders winnen opdat die succesvol investeren in medtech scale-­ups. Dan spreek ik over kapitaalrondes van 30 à 40 miljoen euro, zoals bij Indigo Diabetes (zie p. 16). Dat kapitaal heb je nodig om wereldwijd te kunnen doorbreken.

▼

waar al die topspelers en acceleratoren zitten. En in The Loop zitten nauwelijks gekende medtech bedrijven achter een garagepoort ‘verstopt’, die wel producten uitvoeren tot in het Midden-Oosten.

We moeten gans dat ecosysteem meer zicht­baar maken. Dan ben je aantrekkelijker voor investeerders. Jonge mensen blijven zo ook sneller ‘plakken’ na hun studies, omdat ze erop vertrouwen dat het Gentse eco­systeem met zijn onderwijsen kennisinstellingen hen zal loodsen richting de start-up, scale-up of multina­ tional van hun dromen.”

ONDERNEMERS#9

5

SAMEN BOUWEN AAN JOUW ONDERNEMING.

HUISVESTING VOOR BEDRIJVEN

Cosimco nv Kartuizersweg 1 - B-2550 Kontich T. 03 450 77 00 - www.cosimco.be

FOCUS

BIO PASCAL VERDONCK

In Lausanne halen start-ups soms al 50 miljoen euro op in een eerste kapitaalsronde, hier soms ‘slechts’ 500.000 euro.

Wil je tijdens de klinische studies de internationale key opinion leaders benaderen om je product te evalueren en te verbeteren, dan spreken we over grote budgetten.”

Volgens de professor heerst vaak ook nog het foute idee dat al die nieuwe mobile health technologieën meteen voor iedereen beschikbaar moeten zijn. “Ik begrijp dat niet goed. Ook in andere sectoren, zoals de autosector, zitten die nieuwe technologieën eerst in de duurdere wagens en pas nadien in alle wagens. Ook hier kan de overheid faciliteren door pilootprojecten te lanceren, sneller middelen te geven maar nadien wel keihard te evalueren en trajecten stop te zetten indien er te weinig toegevoegde waarde is.”

GEINTEGREERDE ZORG RULES De evolutie naar geïntegreerde zorg is als een Siamese tweeling verbonden met alle mogelijkheden die technologie biedt. “We moeten naar één zorgcontinuüm gaan”, zegt Verdonck kordaat. “Elkeen wordt ooit patiënt en beweegt door een continuüm.

Je krijgt een diagnose, je wordt behandeld en je gaat terug naar je woning. In plaats van alles te versnipperen, moeten we alles verbinden en integreren via een digitale informatiesnelweg. 5G is hiervoor absoluut nodig. Een ziekenhuis wordt een verkeerstoren waarbij je enkel binnen komt voor een interventie en dat je nadien snel verlaat, want het is een duur hotel.”

Voor de geïntegreerde zorg ziet hij drie niveaus in technologie die cruciaal zijn: digitalisering en automatisering, mobiele communicatie en datawetenschappen (waaronder artificiële intelligentie).

“Digitalisering en automatisering maken processen lean en veiliger, maar ook data altijd en overal toegankelijk. Iedereen wordt zo geconnecteerd. Ziekenhuizen communiceren met woon- en zorgcentra,

© Wouter Bogaert

Prof. Pascal Verdonck is professor Medische Techno­logie aan de Univer­siteit Gent en gast­docent aan de KU Leuven. Hij is onder meer lid van de raad van bestuur van Acerta, Artevelde­hogeschool, AZ Maria Middelares (waar hij 8 jaar CEO was), OLV Ziekenhuis Aalst, MedTech Flanders, Voka en de Belgische Vereniging van Ziekenhuisdirecteurs.

Hij is ook CEO van MedTech Flanders. Die vzw helpt start-ups om hun medische technologieën te vermarkten. Voorzitter is Karin Scheerlinck, CEO van Surgi-Tec dat implantaten maakt voor kaakchirurgie.

hersteloorden, huisartsen, thuiszorg, …

Dankzij mobiele communicatie kunnen we patiënten op afstand volgen. Een patiënt die een knie-implantaat liet plaatsen, doet gemakkelijk zijn oefeningen zelf en revalideert thuis. Als de beleving en het resultaat zo beter zijn en het kost ons minder als maatschappij, dàn realiseren we echte innovatie. Artificiële intelligentie, tot slot, verschaft ons betere informatie en kennis uit al die data. En maakt het mogelijk om zorg preventief en gepersonaliseerd te implementeren. Maar let wel: een multidisciplinaire groep zorgverleners boekt momenteel nog altijd betere resultaten dan een algoritme.”

Zaak is natuurlijk ook om de infrastructuur aan te passen. “We hebben smart buildings nodig, uitgerust met slimme domotica en communicatiesystemen.

Ook hier speelt degelijk bestuur een cruciale rol. Laat ons niet het grootste paleis bouwen, maar gebouwen zo intelligent mogelijk maken. Woon- en zorgcentra zullen door corona nooit meer gebouwd worden met één corridor, maar in een circulatiemodel. In elke crisis zie je de robuustheid van je oplossingen.”

COMPLEXE EUROPESE SPELREGELS Binnen de gezondheidstechnologie is de medtech misschien wel de meest

complexe sector, met strenge, nationale en Europese kwaliteits- en veiligheidsregels. “Eigenlijk heb je drie soorten medische technologie. Eén: implantaten.

Denk aan een hartklep, een knie-implantaat, een chip, maar ook aan wearables die op het lichaam zitten. Twee: diagnostica.

Denk aan zelftesten aan bed of in labo’s.

Drie: software, ingebed in een machine of stand alone. Dus ook een algoritme kan een medisch hulpmiddel zijn. De grootste evolutie zit op dit moment in chiptechnologie om lokaal en gepersonaliseerd parameters te meten. Je gebruikt technologie om comfortabeler te leven, mét een beter resultaat én goedkoper voor de samenleving. Op dat soort innovaties moeten we inzetten. Maar we vergeten vaak dat medtech complexer is dan farma. Bij farma hang je nauwelijks af van een zorgverstrekker, je neemt het voorgeschreven pilletje. Bij medische hulpmiddelen blijf je nog altijd afhankelijk van de ervaring van de zorgverstrekker en de kwaliteit van het ziekenhuis.”

Tot slot: veelbelovende medtech bedrijfjes worden vroeg of laat het hof gemaakt door grote spelers die maar al te graag de technologie op het juiste moment kopen. Is het niet jammer dat ze zo snel opgeslokt worden?

“Een exit is niet verkeerd als de knowhow, en tewerkstelling hier blijven, zoals bij Anacura (zie ook p. 14)”, besluit Verdonck zakelijk.

ONDERNEMERS#9

7

FOCUS

JEROME VAN BIERVLIET: “WE ONDERSTEUNEN ALLE ELEMENTEN VAN HET BIOTECH-ECOSYSTEEM”

VIB combineert wetenschappelijk onderzoek met ondernemersspirit VIB, het Vlaams Instituut voor Biotechnologie, heeft een dubbele missie en daarom ook twee algemene directeurs, Jérôme Van Biervliet en Jo Bury. VIB is enerzijds zeer sterk in fundamenteel wetenschappelijk onderzoek, met zo’n 1.600 wetenschappers. Anderzijds is er de vertaling van wetenschappelijke resultaten naar toepassingen die de maatschappij ten goede komen. Onze gesprekspartner is algemeen directeur Jérôme Van Biervliet.

TEKST MARIJKE VAN GYSEGEM

VIB werd opgericht als onderzoeks­ instelling. Maar op vandaag gaan jullie veel breder dan dat en zijn jullie een oprichter, incubator en accelerator van/ voor biotechbedrijven. Waarom?

“We zijn nog steeds een onderzoeks­ instelling met fundamenteel wetenschappelijk onderzoek in acht thema’s, zowel in de domeinen geneeskunde, landbouw als voeding. Een topinstelling, durf ik zelfs zeggen, want onze mensen werken allemaal in de top 10 van hun veld. Maar om de vertaalslag te maken naar commercialisatie en concrete toepassingen, heb je een ondernemende spirit nodig. Ten eerste heb je wetenschappers nodig die alert zijn voor opportuniteiten en veelbelovende projecten weten te identificeren. Ten tweede kunnen start-ups in deze complexe materie heel wat ondersteuning gebruiken om er een succes van te maken. Dat is wat wij doen: proactief op zoek gaan naar projecten die in aanmerking komen voor technologietransfer en ondersteunen van zowel start-ups als meer mature bedrijven.”

Jérôme Van Biervliet: “DE VIB-spin-offs zijn goed voor ruim 1,3 miljard euro aan equity financiering.”

8

© VIB – Ine Dehandschutter

Wetenschappers doen fundamenteel onderzoek en in bepaalde gevallen wordt potentieel gedetecteerd om dit naar de markt te brengen. Hoe gaan jullie dan tewerk?

“Het is inderdaad zo dat wij een zeer grote output hebben van wetenschappelijk onderzoek, en we scouten die constant op zoek naar potentiële projecten. Voor die projecten gaan we meteen op zoek naar het ondernemerstalent dat nodig is om van een start-up een succes te maken.

Nog vóór een bedrijf wordt opgericht, trekken wij mensen aan, entrepreneurs in residence, die bij ons aan de slag gaan om mee hun schouders onder dat project te zetten. Tegen dat deze mensen aan de slag gaan, heeft mijn team al heel wat basiswerk verricht: de business case uitpuren, de intellectual property portfolio voor­ bereiden én, zeer belangrijk, nagaan welke proeven nog nodig zijn om de risico’s terug te dringen en het dossier aantrekkelijk te maken voor investeerders. Daarvoor hebben we een vast team van een 20-tal experts, VIB Discovery Sciences, die aan de dossiers werken zodat we aan de start komen met een sterk verhaal.”

Eens de start-up dan effectief wordt opgericht, gaan deze ondernemers mee met de start-up. Maar dat betekent niet dat ze er alleen voor staan?

“Zeker niet. We gaan heel ver in het ondersteunen van die start-ups. In onze bio-incubator bieden we ze kantoor- en laboruimte die aan alle eisen voldoet.

We nemen zaken zoals finance en HR over zodat zij zich op hun corebusiness kunnen concentreren. We blijven hen ook ondersteunen op wetenschappelijk vlak, met hun research & development. Dat laatste doen we trouwens ook voor gevestigde ondernemingen.”

Hoe ver gaan jullie in die wetenschappelijke samenwerkingen?

“Heel ver. Een voorbeeld: ARGX-118, een project van argenx, is ontsproten aan het wetenschappelijk onderzoek van Bart Lambrecht. Hij deed onderzoek naar astma, meer bepaald de ‘kristallen’ die de schadelijke reacties bij astmapatiënten veroorzaken. Dankzij creatieve wetenschap ontdekten ze dat de antistoffen waarmee argenx werkt in staat zijn om die kristallen op te lossen en onschadelijk te maken. Wij zijn dus een zeer belangrijke researchpartner in dit project.”

We hoorden ook dat het succes van de Gentse biocluster te danken is aan een heel ecosysteem. Welke rol speelt VIB daarin?

“Er zijn inderdaad heel veel factoren die een rol spelen. Bijvoorbeeld: om internationaal talent aan te trekken, is het belangrijk dat er een internationale school is. We hebben heel hard aan die kar

getrokken en waren in 2012 één van de oprichters van International School Ghent.

Ook in Leuven deden we dat trouwens.

Daarnaast ondersteunen we internationale ondernemingen die zich hier willen vestigen, bijvoorbeeld op Het Eiland in Zwijnaarde. Een andere factor die een grote rol speelt, is risicokapitaal. Biotech is een bijzonder kapitaalsintensieve sector.

Wij stonden mee aan de wieg van V-Bio Ventures, een gespecialiseerd investeringsfonds. Eigenlijk proberen we alle elementen te versterken die een rol spelen: wetenschappelijk onderzoek op topniveau, ondernemerschap met inzicht in biotech, sterke vlaggenschipbedrijven in combinatie met ambitieuze start-ups, een goede ondersteuning op vlak van labo’s en R&D, investeringskapitaal, overheidssteun…”

Mogen we zeggen dat onze Gentse biotechcluster tot de wereldtop behoort?

“Ik zou het opentrekken naar de Belgische biotechscene, want ook in Wallonië hebben we een sterke evenknie. Ik kan volmondig ‘ja’ antwoorden. Enerzijds op vlak van wetenschappelijk onderzoek: als je wetenschappelijke instituten rangschikt volgens belangrijke publicaties die ze uitbrengen, dan staat VIB in de absolute top tussen reuzen als MIT, Cambridge en Oxford.

Anderzijds op vlak van ondernemerschap in biotech: je ziet in België de voorbije vijf jaar een enorme acceleratie: er worden hier meer bedrijven opgericht dan in

onze buurlanden én die start-ups halen meer kapitaal op dan andere Europese projecten. De VIB-spin-offs alleen zijn goed voor ruim 1,3 miljard euro aan equity financiering.“

Nanobodies®: het paradepaardje van VIB & VUB Vijfentwintig jaar geleden ontdekten VUB/VIB-wetenschappers het potentieel van de antistoffen van kameelachtigen. VIB bracht de ontwikkeling van nanobodies® in stroomversnelling. Dit is een platform waar intussen al heel wat toepassingen op ontwikkeld zijn. Denk aan Ablynx, maar ook Biotalys (Gent) dat agro­ toepassingen uitwerkt, argenx (Gent, dat wel met andere kameel-­ antilichamen werkt) en Confo Therapeutics (Gent) die medicatie ontwikkelen, Orionis Biosciences (Gent) en Oncurious (Leuven) die kankertherapieën ontwikkelen, Animab (Gent) dat veterinaire toepassingen uitwerkt en, last but not least, Exevir Bio (zie artikel p. 11)

ELEKTROTECHNIEKEN BEVEILIGINGSINSTALLATIES HVAC • ONDERHOUDSDIENST Keiberg 74, 9340 Lede - 053 83 13 38 info@vancauter.com - www.vancauter.com

ONDERNEMERS#9

9

Uw werknemers voorop Kies voor een flexibel verlonings- en mobiliteitsplan.

Talentvolle medewerkers aantrekken en behouden vereist een vernieuwende aanpak.

Een personaliseerbaar en gebruiksvriendelijk verlonings- en mobiliteitsplan is daarbij onmisbaar.

Ontdek meer op cafetariaplan.com Driving change.

Inspiring perspective. © 2020 KPMG Central Services, een Belgisch Economisch Samenwerkingsverband (“ESV/GIE”) en lid van de KPMG wereldwijde organisatie van zelfstandige ondernemingen die verbonden zijn aan KPMG International Limited, een “private English company limited by guarantee”. Alle rechten voorbehouden.

FOCUS

STARTKAPITAAL VAN 23 MILJOEN EURO VOOR AMBITIEUZE VIB-SPIN-OFF

Exevir Bio wil volgend jaar geneesmiddel tegen COVID-19 vermarkten Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek van VIB en UGent ligt aan de basis van Exevir Bio, dat volgend jaar met een medicijn tegen COVID-19 naar de markt wil.

Viroloog Xavier Saelens startte vier jaar geleden met onderzoek naar corona en de VUB-ontdekking nanobodies. Dat zijn unieke antistoffen die aan de VUB werden ontdekt bij kameelachtigen en die ook door argenx en Ablynx worden toegepast.

TEKST MARIJKE VAN GYSEGEM

Xavier Saelens en zijn onderzoeksgroep werken al jaren met nanobodies om virussen te bestrijden: onder andere influenza (volgens WHO zou griep wereldwijd 3 tot 5 miljoen ernstige infecties en 250.000 tot 500.000 sterfgevallen per jaar veroorzaken) en RSV (respiratoir syncytieel virus is het meest voorkomende verkoudheidsvirus bij kinderen. Voor kwetsbare baby’s en ouderen is het gevaarlijk en er bestaat geen vaccin). In 2016 besloten Xavier en zijn collega’s aan de slag te gaan met coronavirussen, meer specifiek SARSCOV-1 en MERS (zie kader p. 13)

Xavier Staelens, Exevir Bio: “Coronavirussen stonden in 2016 al op de lijst van top 10 threats to global health.”

▼

Waarom beslisten jullie in 2016 om met coronavirussen aan de slag te gaan?

“We baseren ons op twee zaken: enerzijds of de doelstelling ‘interessant’ genoeg is, of er voldoende potentiële vraag is naar een geneesmiddel, anderzijds waren we ook zeer benieuwd of nanobodies in staat zouden zijn om coronavirussen te neutraliseren.

Coronavirussen stonden in 2016 al op de lijst van ‘top 10 threats to global health’.

SARS-CoV-1 was vrij besmettelijk van mens op mens en had een mortaliteit van 10%. Er is toen zeer kordaat opgetreden tegen die uitbraak, die zich gelukkig beperkte tot ‘slechts’ 8.000 gevallen.

MERS wordt moeilijk van mens op mens overgedragen, maar is wel in één geval op drie dodelijk. Dit toont dat er zeer gevaarlijk potentieel zit in deze virussen.

Maar ons onderzoek naar coronavirussen was in die tijd gewoon één van de pistes die ons interessant leek.”

ONDERNEMERS#9

11

Met Legionella neemt u beter geen risico’s Dat hebben we bij Aquadomo goed begrepen

Legionellapreventie via handige app - Eigen geaccrediteerd laboratorium - Jaarlijks 3.500 legionella-analyses - Legionellafilters - Thermische en chemische desinfecties - Opstellen en uitvoeren van beheersplannen.

Uw water, onze zorg

12

www.aquadomo.be info@aquadomo.be

Corona & co: een familiebedrijf Corona is het Latijnse woord voor ‘kroon’, de typische vorm van het virus. Niet onbelangrijk, want het zijn de ‘spikes’ die deze kroon vormen, die het virus toelaten onze cellen binnen te dringen. Zij zijn de ‘sleutels’ die al dan niet passen in de ‘sloten’ die indringers buiten moeten houden.

In de natuur komen veel coronavirussen voor, bij veel verschillende diersoorten. Het is een succesvolle virus’familie’ met veel varianten die onderling veel of weinig verschillen.

Sommige veroorzaken milde symptomen, andere ernstige. De virussen kunnen op elk moment overstappen van de ene gastheer naar de andere, ook van dier naar mens. In 2002 was er in China een uitbraak van Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS). In 2012 volgde in Saudi-Arabië een uitbraak van Middle East Respiratory Syndrome (MERS).

En de lama’s bleken effectief in staat om antistoffen te maken tegen coronavirussen?

“Klopt: we identificeerden antistoffen, zowel tegen SARS-COV1 als tegen MERS-virus. Natuurlijk was SARS-COV1 tegen dan al lang van de baan en MERS is zeer zeldzaam. Dus er was geen hoge prioriteit.”

Toen kwam er nieuws van SARS-COV2 uit China. Wisten jullie meteen dat jullie goud in handen hadden?

“In januari publiceerden Chinese wetenschappers de genetische code van het nieuwe coronavirus. Met grote openheid trouwens, er is in China zeker een kentering merkbaar. Op basis van die sequentie gingen wij aan de slag: we wisten op welk onderdeel van SARS-CoV-1 onze antistof precies werkt. En dat onderdeel was quasi identiek bij SARS-CoV-2. Tegen maart concludeerden we dat er sprake was van ‘kruisimmuniteit’. We hadden daarvoor twee belangrijke bewijzen. Ten eerste: het nanobody was in staat aan de ‘spikes’ van SARS-CoV-2 te binden. Ten tweede: het nanobody verhindert daardoor dat het nieuwe coronavirus de menselijke cel binnendringt. Op basis van computermodellen en met reagentia van collega’s in Duitsland konden we dit aantonen.

Maar dan was er nog een ander belangrijk element: is het mogelijk om dit op voldoende grote schaal en voldoende snel te produceren? Ook in maart konden we aantonen dat dit haalbaar is, met vertrouwde technologie.”

Dus in maart van dit jaar hadden jullie een potentieel werkzaam middel. Wat was dan de volgende stap?

“Na in-vitrolabowerk, komt in vivo: proefdieren. We hadden het geluk dat we

konden samenwerken met Johan Neyts van de KU Leuven. Zijn labo is uitgerust om met gevaarlijke virussen te werken en hij had aangetoond dat hamsters vatbaar zijn voor SARS-COV-2: het virus vermeerdert zich gemakkelijk in hun luchtwegen en veroorzaakt milde symptomen. Als het virus ongehinderd zijn gang kan gaan, dringt één viruscel een cel in het neusof longepitheel binnen en gaat zich daar aan sneltreintempo vermenigvuldigen.

Vierentwintig uur later zijn er 10.000 virusdeeltjes waar er eerst één was, en die zoeken allemaal een nieuwe cel om zich te vermenigvuldigen. Dat is hoe het virus zich verspreidt in een gastheer, die daarmee een nieuwe besmettingsbron wordt. In mei konden we, samen met professor Neyts, de positieve in-vivo-­ resultaten publiceren.”

En twee maand later was de oprichting van Exevir Bio een feit, met een startkapitaal van 23 miljoen euro.

Belgisch startkapitaal nog wel?

“Gezien de situatie ging het enorm snel.

Exevir Bio werd in juli opgericht en gaat nu aan de slag met klinische studies.

Omdat het virus bij de ene zeer milde en bij de andere zeer ernstige symptomen veroorzaakt, heb je grote groepen testpersonen nodig om een klinisch voordeel te kunnen aantonen. Ze staan voor een immens werk, maar wel een werk waar we hier in Vlaanderen ervaring en knowhow voor hebben. Let op: 23 miljoen euro is een smak geld, maar dit is voldoende voor fase 1 van de klinische studies, misschien deels voor fase 2. Er zal dus hoe dan ook nood zijn aan bijkomend kapitaal. Exevir Bio wil het geneesmiddel, nadat is aangetoond dat het veilig en werkzaam is bij mensen, volgend jaar al op de markt brengen; dat is zeer snel.”

Hangt de toekomst van Exevir Bio dan volledig af van het SARS-COV2 virus, dat COVID-19 veroorzaakt? Dat lijkt een kwetsbare business case.

“Zeker niet: vast staat dat er kruisimmuniteit is met andere coronavirussen.

Alleen is het onmogelijk te voorspellen welk coronavirus als volgende uitbreekt en wat de ernst van die uitbraak zal zijn.

Los daarvan: SARS-COV2 zal niet zomaar verdwijnen. Doordat het zich ontwikkelt in het neus- en longepitheel en het daardoor heel moeilijk is om blijvende immuniteit te ontwikkelen, mogen we verwachten dat dit virus deel zal blijven uitmaken van ons leven. Daarom zijn vaccinatieprogramma’s sowieso erg belangrijk, maar het geneesmiddel van Exevir Bio, dat de verspreiding kan afremmen én ook risicopatiënten preventief kan beschermen, zal zeker erg waardevol zijn.”

Exevir Bio, made in Belgium Exevir Bio heeft 23 miljoen euro opgehaald in een eerste kapitaalronde, getrokken door Fund+ en met de medewerking van VIB, UCB Ventures, de Belgische federale overheid via FPIM, V-Bio Ventures en enkele Belgische family offices. Het Brusselse UCB staat in voor de productie van de medicatie, in eerste instantie voor de klinische studies.

ONDERNEMERS#9

13

FOCUS

Griet Nuytinck, Anacura: “Het is zo belangrijk om de passie voor wetenschap en onderzoek mee te geven aan onze jeugd.”

14

GEZOCHT: JONGEREN MET PASSIE VOOR WETENSCHAP ÉN ONDERNEMERSCHAP

Griet Nuytinck: “Voor succesvolle biotech is een heel ecosysteem nodig” Anacura is één van de onmisbare radertjes in de ontwikkeling van medicatie.

Zij voeren labotests en analyses uit voor de farmabedrijven. “Om succesvol te zijn in biotech heb je een heel ecosysteem nodig”, vertelt zaakvoerder Griet Nuytinck. “Geen enkel bedrijf, laat staan een start-up, kan dat op zichzelf.”

TEKST MARIJKE VAN GYSEGEM – FOTO WIM KEMPENAERS

“Dat ecosysteem bestaat hier uit de unief, die wetenschappers opleidt, VIB dat onderzoek ondersteunt, ondernemers­netwerken zoals Voka die start-ups stimuleren, labo’s en andere service­bedrijven zoals wijzelf, een overheid met goed opgeleide ambtenaren en succesvolle biotechbedrijven zoals Ontoforce en argenx die internationaal kapitaal en talent naar onze regio brengen.”

Er zijn andere regio’s met vergelijkbare ecosystemen, maar mede dankzij VIB, het Vlaams Instituut voor Biotechnologie, speelt Vlaanderen mee in de absolute wereldtop. Dat gaat over de clusters in Gent, Leuven, Antwerpen en Brussel.

Daarnaast werken de wetenschappers vergaand samen met internationale collega’s.

De basis van dit hele ecosysteem is de menselijke component: talent. “Dat is

iets waar we zorg moeten voor dragen”, benadrukt Griet. “We staan dan ook sterk achter de STEM-initiatieven (die kinderen enthousiasmeren voor Science, Technology, Engineering, Mathematics, red.). Het is zo belangrijk om de passie voor wetenschap en onderzoek mee te geven aan onze jeugd. Maar die passie op zich is niet voldoende. Dan komt het erop aan om onze wetenschappers de stap te laten zetten naar het bedrijfsleven. Een wetenschappelijke opleiding is een basis, vandaar kan je nog alle kanten op. Je kan zuiver wetenschappelijk onderzoek blijven doen, maar je kan ook kiezen voor een commerciële of een managementfunctie of als ondernemer doorgroeien. Daar moeten we onze mensen ook in begeleiden. Voka speelt een rol in het ondersteunen van onder­ nemerschap en het opleiden van mensen in bedrijfsgerichte domeinen.”

COVID-19: helden in de vuurlinie, een leger werkmieren achter de schermen Anacura is één van de private labo’s die ook coronatests uitvoert: in massale hoeveelheden, stuk voor stuk dringend en met een constante strijd om voldoende middelen te pakken te krijgen. “We hebben extra mensen aangeworven om van zeven uur ’s ochtends tot middernacht testen te kunnen uitvoeren. Binnen het uur moeten de resultaten naar Sciensano. Klinisch biologen die van wacht zijn voor noodgevallen krijgen mensen aan de lijn die gestrand zijn op luchthavens. Als onze capaciteit volledig ingenomen is, moeten we tests doorspelen naar partners. Aan de andere kant is het nog steeds geen evidentie om voldoende reagentia te kunnen bestellen. Onze mensen staan nu al acht maanden enorm onder druk, en dat is voelbaar.”

ONDERNEMERS#9

15

FOCUS

INDIGO DIABETES HAALT 38 MILJOEN EURO OP VOOR ONDERHUIDSE SENSOR BIJ MENSEN MET DIABETES

“Met deze innovatie kunnen we wereldwijd doorbreken” Het Gentse bedrijf Indigo Diabetes ontwikkelt sinds 2016 een veelbelovende, onderhuidse chip voor mensen met diabetes, als alternatief voor het veelvuldig bloed prikken of een zichtbare sensor. De voorbije zomer haalde het nog 38 miljoen euro op bij verschillende investeerders. ”Medtech is complexer dan farma”, zegt oprichter Danaë Delbeke.

TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

Indigo Diabetes huist in een kantoor­ gebouw in Zwijnaarde, op een steenworp van het Technologiepark, maar vandaag spreken we bij Danaë Delbeke thuis af, want straks staat er een teamdag op de agenda in Oostende. “Normaal gingen we fietsen maar door het slechte weer hebben we een plan B uitgedokterd.” Een kolfje naar de hand van Danaë die naar eigen zeggen een probleemoplosser pur sang is. Deze ingenieur, gespecialiseerd in fotonica, is ook al lang gefascineerd door licht en de interactie ervan met materiaal, zoals zonnepanelen of sensoren. “Eigenlijk probeer ik met licht problemen op te lossen. Door met mensen te babbelen trek ik blijkbaar als een magneet problemen aan en dan wil ik die oplossen”, lacht ze.

Delbeke werkte jarenlang aan UGent voor het Industrieel Onder­zoekfonds (IOF), dat indertijd is opgestart door Open VLDpolitica Fientje Moerman. “Fundamenteel onderzoekers zijn bezig met onderzoek dat niet meteen leidt tot nuttige oplossingen, je probeert vooral zaken te verstaan. Ik werkte samen met fundamenteel onderzoekers die kijken hoe je licht manipuleert, muteert, van richting 16

verandert of hoe je materiaal met licht beweegt. Ik vertaalde dat naar toepassingen en daarvoor zocht ik samenwerking met grote bedrijven. Die onderzoekers maken allemaal legoblokjes en ik bouwde daar dan een huis of een vliegtuig mee, bij wijze van spreken. Als de toepassing echt baanbrekend was en niet paste binnen het productplan van die bedrijven, zette ik er zelf een start-up voor op.”

ONZICHTBARE OPLOSSING Zo stond Delbeke aan de wieg van ver­ schillende hightechspin-offs. Dankzij haar werken er nu zo’n honderd mensen in deze Vlaamse start-ups, zoals Luceda, Caliopa (Huawei), Sentea, Com&Sens en Indigo Diabetes. Zelf is ze daar bescheiden over. “Uiteindelijk start je altijd met het identificeren van een nood. Dat is het gemakkelijkste stukje, daarna heb je een gepatenteerde technologie, middelen en slimme mensen nodig. Als je die vier puzzelstukken samenlegt, kan je starten.”

Haar jongste ‘kindje’ is Indigo Diabetes, oorspronkelijk een spin-off van UGent en onderzoekscentrum imec. Deze start-up ontwikkelt sinds 2016 een chip, niet groter

Danaë Delbeke, Indigo Diabetes: “We focussen eerst op de diabetesmarkt, maar we zullen in de toekomst ook andere biomarkers en dus ziektebeelden kunnen meten.”

ONDERNEMERS#9

17

Danaë Delbeke, Indigo Diabetes: “De vrees om te falen zit in het Vlaamse DNA. Het sluiten van een deur kan nochtans bijzonder waardevol en leerrijk zijn.”

18

FOCUS

dan een vingernagel, die onder de huid via lichtsignalen constant het bloedsuiker­ gehalte (glucose) monitort. Wijst het kleurenspectrum op een te laag of te hoog glucosegehalte, dan stuurt de chip een alarmsignaal naar een smartphone zodat de gebruiker weet dat hij suiker of insuline moet nemen.

Mensen met diabetes – wereldwijd zijn ze met 463 miljoen volgens International Diabetes Federation – ervaren de bestaande manieren om hun suikerwaarde te monitoren vaak als negatief. Het vingerprikken is vervelend, de zichtbare CGM-pleister is stigmatiserend en vraagt onderhoud en ook een zichtbare sensor met transmitter is geen wonderoplossing. “Met onze toepassing willen we een oplossing die onzichtbaar is en kunnen we wereldwijd doorbreken”, zegt Delbeke. “We focussen in eerste instantie op de diabetesmarkt, maar we zullen in de toekomst ook andere biomarkers en dus ziektebeelden kunnen meten. Door continu te monitoren, kan je beter analyseren hoe je een ziekte managet. Als je maar drie keer meet hoe hoog je suiker staat, kan je minder goed je ziekte managen. Maar als je continu meet, kan je de langetermijngevolgen van diabetes, zoals hart- en neurologische aandoeningen, beperken.”

VERTROUWEN BIJ INVESTEERDERS Indigo Diabetes wil nu zo snel en efficiënt mogelijk haar technologie naar de markt brengen. Delbeke: “Met de financiering die we onlangs kregen, kunnen we de klinische fases overbruggen en het product marktklaar maken. Er is ook een strenge, uitgebreide set van regulatoire vereisten die we nauwgezet moeten volgen. Daarna volgt wellicht nog één extra financiering of een exit, dat weet je nooit op voorhand.”

De voorbije zomer haalde de scale-up maar liefst 38 miljoen euro op. Een van de investeerders is de Antwerpse investeringsmaatschappij Ackermans & van Haaren, die 6 miljoen euro investeert. Andere investeerders zijn onder meer zakenman Charles Beauduin en de Vlaamse investeringsmaatschappij PMV. Sinds 2016 heeft Indigo Diabetes al meer dan 45 miljoen euro opgehaald. In een eerste financieringsronde

Indigo, hoezo?

Indigo is een soort diepblauw.

Wat is de link met diabetes? “Toen Isaac Newton het kleurenspectrum identificeerde, vond hij eerst de hoofdkleuren. Maar dat waren er maar zes, terwijl alles om zeven draait: zeven dagen, zeven muzieknoten,…

Dus voegde hij er een zevende kleur aan toe, indigo, die de fractie van het licht compleet maakt. Dankzij licht willen wij het leven van mensen met diabetes verbeteren.”

haalde het al 7,1 miljoen euro op bij onder meer Thuja, PMV, Capricorn en Qbic. Ook het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen (Vlaio) stopte Indigo Diabetes 1,6 miljoen euro toe en van de Europese Unie ontving het een innovatiestimulans van 2,5 miljoen.

Deze dame kent duidelijk de weg naar durf­kapitaal. “Ondertussen hebben we een ‘geschiedenis’ van drie jaar met heel goede resultaten waaruit blijkt dat onze technologie werkt. Dat is preklinisch aangetoond, nu gaan we naar de klinische fase om samen met patiënten van vlees en bloed en artsen de technologie nog te verbeteren”, zegt ze nuchter.

Indigo Diabetes bleef de voorbije jaren onder de radar omdat dit een heel competitieve markt is en het bedrijf eerst de fundamenten wou opbouwen. Ondertussen is het klaar voor een nieuwe fase. “Medtech mag zeker meer visibel worden in Vlaanderen.

Medtech is sowieso super complex. Qua klinische studies vergt het misschien iets minder financieel risico en investering dan bij farma, maar terwijl farma chemie is, moeten wij een waaier aan disciplines verenigen bovenop chemie zoals elektronica, software, fotonica, materialen en data.”

RACE TEGEN DE KLOK Ondertussen zijn er natuurlijk ook andere spelers naarstig bezig met de ontwikkeling van toegankelijke boven- en onderhuidse sensoren om suiker te meten.

Een onderhuidse chip vergt nog altijd een kleine ingreep van een arts. “Nietinvasieve methodes zijn natuurlijk de holy grail, dat staat buiten kijf. Er zijn daar honderden onderzoeksgroepen mee bezig, zoals Apple. Er worden ook start-ups opgericht met initieel goede resultaten. Je kan effectief glucose meten door de huid, maar kan je dat doen terwijl je dagdagelijks leeft, beweegt en zweet? Het werkt als je stil ligt in een gecontroleerde kamer met vaste temperatuur en vochtigheid, maar zodra je beweegt, is de variabiliteit van de huid te groot om goed te meten. Ik betwijfel heel sterk of dat snel zal veranderen.”

Delbeke laat haar slaap er niet voor.

“We volgen de concurrentie op de voet, dat houdt ons scherp, maar we focussen vooral op onze eigen innovatie.”

‘We’, dat zijn academici, artsen, programmeurs en ingenieurs die Delbeke wegplukte bij de grotere concurrenten.

“Momenteel werken er bijna 30 medewerkers, we zijn sterk gegroeid door de extra financiering. We zoeken nu geen R&Dmensen meer maar een mix van technische, klinische en juridische profielen.”

Indigo Diabetes telt nu veertien nationaliteiten en 30 procent Vlamingen. “Het is niet simpel om sterke Vlaamse profielen aan te trekken. Om verder te groeien, hebben we lokaal en internationaal talent nodig. Jonge R&D-talenten vind je hier genoeg maar talenten in productontwikkeling is veel moeilijker. Het is ook een opdracht om slimme academici te overtuigen om de stap te zetten naar ondernemerschap. We moeten ook meer ondernemers binnenloodsen in universiteiten en hen laten samenwerken met jonge studenten (het traject ‘From PhD to SME’ van UGent en Voka Oost-Vlaanderen laat doctoraatsstudenten en postdoctorale onderzoekers kennismaken met de wereld van kmo’s en omgekeerd, red.). De vrees om te falen en risico’s te nemen, zit in het Vlaamse DNA, jammer genoeg. Het sluiten van een deur kan nochtans bijzonder waardevol en leerrijk zijn.”

ONDERNEMERS#9

19

BREEDBEELD

20

Vrijheid op twee emissievrije wielen

Ooit al een e-step of e-scooter overwogen voor je emissievrije rit naar het werk? In Parijs en andere grootsteden bepalen ze al langer het straatbeeld, nu volgen ook onze steden schoorvoetend. E-Scooter Gent, sinds drie jaar actief in Vlaanderen, startte recent een ‘Mobility Store’ op de site van Dok Noord.

Troeven genoeg: je slalomt door de files, je vindt snel een parkeerplaats, je bent goedkoop verzekerd, je betaalt geen verkeersbelasting, je verbruikt minder dan de meeste vierwielers én je rijdt duurzaam met je haren in de wind van en naar het werk.

TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

ONDERNEMERS#9

21

DOSSIER NIEUWE MOBILITEIT

FIETSLEASING SCHAKELT MEER DAN ÉÉN VERSNELLING HOGER IN BEDRIJVEN

Lease eens een (e)-fiets Fietsen naar het werk: het is gezond, het verhoogt de productiviteit en verlaagt de stress én het is fiscaal vriendelijk. Geen wonder dat werkgevers steeds vaker hun medewerkers aanmoedigen om regelmatiger de tweewieler te nemen via fietsleasing. Wij reden mee met een gebruiker, aanbieder en pleitbezorger.

TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

Met gepaste fierheid toont Chantal Christiaens, HR-manager bij Intersig, ons de douches en de fietsenstalling, waar de medewerkers hun leasefiets droog en veilig kunnen stallen. Bij deze Dendermondse producent van staaldraad voor de bouwindustrie is het fietsleaseverhaal gestart in april 2019, nadat een tevredenheidsenquête was afgenomen, waarna een welzijnsgroep het levenslicht zag. “Daaruit bleek dat veel werknemers geïnteresseerd waren in fietsleasing”, zegt Christiaens. “Meteen werd beslist om dit open te stellen voor alle werk­nemers, zowel bedienden als arbeiders. Elke schakel is hier immers even belangrijk.”

Bij Intersig werken 210 werknemers, waarvan 30 vaste bedienden, een 150-tal vaste arbeiders en een flexibel aantal interimkrachten. Wie zes maanden 22

anciënniteit heeft en een vast contract, komt in aanmerking voor een leasefiets, op voorwaarde dat hij of zij 20% van zijn woon-werkverkeer per fiets wil afhaspelen.

“38 werknemers leasen ondertussen al een fiets. Onze arbeiders wonen bijna allemaal rond de kerktoren, tot max. 15 km van het werk, wat perfect doenbaar is per fiets. Ze werken in ploegen, komen met een frisse neus toe en als er tijdens de werkuren iets blijft hangen, is dat weg eenmaal ze thuis komen. Fietsende werknemers zijn productiever, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Bovendien is fietsen CO2neutraal. Naar de toekomst toe zullen CO2-neutrale vervoersmiddelen steeds belangrijker worden. We kijken nu ook om elektrische laadpalen te zetten om elektrische wagens op te laden. De gezondheid van onze werknemers telt, maar ook de gezondheid van onze planeet.”

SPEED PEDELECS NIET WELKOM Bij Intersig zien ze een grote toename van e-bikes, maar sommigen kiezen ook voor een gewone fiets of koersfiets die ze ook recreatief gebruiken in het weekend. “Als je de kans krijgt om een (elektrische) fiets te leasen via het werk, is het aanlokkelijk om ook in het weekend een extra fietstochtje te doen. We moedigen die privé­ ritjes ook aan, want zo stimuleren we hun fysieke en mentale gezondheid”, zegt Chantal. “In coronatijd wordt er ook meer bewogen, merk ik.”

Als bedrijf start je niet zomaar met een fietsbeleid. “Je moet eerst alles heel goed doorpraten met je werknemers”, weet Chantal. “Als je een fiets least, moet je hem geëngageerd gebruiken in plaats van hem te laten ‘verstoffen’ in de garage. Ze mogen bij ons elk type fiets kiezen, behalve de speed

Chantal Christiaens, HR-manager bij Intersig, samen met drie fietsende werknemers: “38 werknemers leasen ondertussen al een fiets. Collega’s porren elkaar aan.”

Intersig koos voor een formule van loon­ruil.

Concreet gaat er elke maand een stukje van het brutoloon, afhankelijk van het type fiets dat medewerkers willen leasen.

Chantal: “Er is wel een bovengrens. Indien de leasekost te hoog zou zijn waardoor ze te

“Ik ben ervan overtuigd dat fietsleasing in Vlaanderen de komende vijf jaar zal exploderen” CHANTAL CHRISTIAENS, HR-MANAGER INTERSIG

veel brutoloon verliezen, gaat de fietslease niet door. Werknemers gaan langs bij een fietsdealer en zodra ze een offerte hebben, wordt de berekening gemaakt.

Na 36 maanden kunnen ze de fiets aankopen of inruilen en een nieuwe lease aangaan. Als je een fiets via ons least is hij na die 36 maanden 50% goedkoper dan dat je hem zelf zou aankopen in een winkel.”

Chantal stipt ook aan dat de medewerkers een fietsvergoeding krijgen voor

elke gereden kilometer, waardoor ze hun leasefiets nog sneller kunnen terugverdienen. “Eigenlijk zijn er enkel voordelen voor zowel werknemer als werkgever, ook op fiscaal vlak, maar uiteindelijk primeert bij ons vooral het welzijn van onze werknemers.”

Fietsleasing werkt blijkbaar aanstekelijk.

“Collega’s porren elkaar aan om een fiets te leasen. Ik ben ervan overtuigd dat fiets­ leasing in Vlaanderen de komende vijf

▼

pedelec. Die laatste vinden we niet veilig genoeg omdat de wegeninfrastructuur nog niet aangepast is. Ook de gebruikers beseffen vaak niet hoe snel ze rijden ten opzichte van andere fietsers die 20 km/uur trager rijden. Het risico op arbeidsongevallen is veel groter met een speed pedelec dan met een gewone e-bike. We denken aan het welzijn van onze werknemers en wilden dat risico niet nemen, want veiligheid is één van onze paradepaardjes. We werken samen met KBC Fietslease, waarbij er ook 24/7 pech­ bijstand is, op voorwaarde dat je eenmaal per jaar een fietsonderhoud inplant.”

O N D E R N E M E R S # 9 23

Liquiditeiten nodig in uw bedrijf?

Rendement op uw geld?

Wij kunnen u helpen via Sale & Rent Back operaties Vraag gratis naar uw mogelijkheden hieromtrent.

Discrete afhandeling. No cure, no pay.

Beleg in vastgoed (4% Ă 8,5% netto huurrendement).

Momenteel 28 investeringsdossiers in aanbieding (op aanvraag).

Volledige discretie.

Bel of mail ons voor een afspraak

09 222 69 69 Guldensporenpark 1A 9820 Merelbeke info@salenko.com www.salenko.com

Bedrijfsvastgoed - M & A marc.peeters@salenko.com

DOSSIER NIEUWE MOBILITEIT

“Fietsende werknemers zijn over het algemeen gelukkigere werknemers”

Bij Joule, fietswinkel en leasingmaatschappij in één, doen ze zelf het fietsonderhoud voor de klanten.

NICOLAS COUDEVILLE, JOULE

jaar zal exploderen. Er zal steeds meer in infrastructuur geïnvesteerd worden voor elektrische vervoersmiddelen, waarbij bij ons de bedrijfsfiets met stip op één zal komen. Ook de toename van fietssnel­ wegen kan dit proces enkel versnellen.”

FISCAAL VRIENDELIJK FIETSEN Ook bij Joule, een Gentse fietswinkel en operationele leasingmaatschappij in één, zien ze een exponentiële toename van de fietsende pendelaar, waarbij die steeds vaker kiest voor een leasingformule. Het bedrijf werd pas in 2018 opgericht en groeit snel. Hun baseline is: trap meer energie in uw bedrijf, en dat lukt aardig.

“De fietsmarkt groeit waarbij je een verschuiving ziet van de particuliere naar de bedrijfsmarkt”, zegt Nicolas Coudeville, een van de drie vennoten.

Maar liefst 90 procent van de fietsen die Joule verkoopt of in lease geeft (75% via leasing, 25% via aankoop), zijn e-bikes.

“Er zullen altijd diehards voor een gewone fiets of koersfiets kiezen, maar once you go electric, you stay electric.”

Joule least fietsen aan bedrijven op 36 maanden, de werknemer kan die op het einde van de lease aankopen in onderling overleg. Nicolas: “Bedrijven kunnen bij ons zowel een fiets aankopen of leasen, dat heeft geen impact op hoe de werkgever dat nadien zal verwerken via het brutoloon van de werknemer of via brutoloon­ componenten zoals de eindejaarspremie of eender welk deel van het brutoloon dat flexibel kan ingezet worden. Een fiets die ter beschikking wordt gesteld voor regelmatig woon-werkverkeer, is zowel aan werkgevers- als werknemerszijde volledig vrijgesteld van RSZ en ook van inkomstenbelasting. Je betaalt dus als werknemer geen voordeel alle aard (VAA).”

Een fiets wordt de jongste jaren steeds vaker mee opgenomen in een cafetariaplan, waarbij de werknemer à la carte kan kiezen welke extralegale voordelen hij wil.

Of hij kiest voor een mobiliteits­budget, waarbij je bijvoorbeeld een zuinige bedrijfswagen combineert met een fiets.

“Wij hebben een eerder holistisch zicht op de bedrijfswagen”, glimlacht Nicolas.

Een vertegenwoordiger heeft die echt nodig voor zijn job, maar bedrijven zullen nog meer moeten inzetten op satelliet­ kantoren, zodat je minder in de file hoeft te staan. De pure salariswagen op benzine of diesel houdt op termijn geen enkele steek meer en kunnen we op geen enkele manier verdedigen.”

▼

In tegenstelling tot de meeste leasing­ spelers profileert Joule zich als leasingmaatschappij én fietsenmaker. “Wij hebben een assortiment van kwaliteitsfietsmerken met courante kleuren die we rechtstreeks inkopen bij de producent.

Wij werken dus niet met een netwerk van lokale fietsenmakers omdat we zelf dat netwerk zijn en mobiel onderhoud en herstelling op de werkvloer leveren. Bij andere leasingmaatschappijen moet de werknemer zelf bij de lokale fietsenmaker gaan. Dat fiets­onderhoud is redelijk arbeidsintensief maar omdat we met kwaliteitsmerken werken is er minder onderhoud nodig. We kiezen bewust ook niet voor ‘exotische’ fietsen die een andere werknemer niet wil overnemen als er iemand het bedrijf verlaat.”

O N D E R N E M E R S # 9 25

DOSSIER NIEUWE MOBILITEIT

IK FIETS, DUS IK BEN GELUKKIG Nicolas beklemtoont dat een goed fietsplan afhangt van een solide communicatie met de werknemers. “Je maakt best werk van een bike policy op bedrijfsniveau, met de rechten en plichten voor beide partijen. Wat gebeurt er bij vroegtijdige teruggave, schorsing, etc… Wij geven info­sessies over hoe je de e-bike best gebruikt, waarom je beter een helm draagt, hoe je zo veilig mogelijk met een speed pedelec rijdt,… Daarom promoten we bij onze klanten ook Safe2Bike workshops

in samenwerking met de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV).”

Nicolas beklemtoont nog dat fietsende werknemers over het algemeen gelukkigere werknemers zijn en gemiddeld één dag per jaar minder ziek zijn.

“Wij zien bij onze grootste klant dat de bedrijfsfiets zelfs actief wordt gebruikt als extra troef in de war for talent.”

Joule telt momenteel zo’n 300-tal klanten en ziet nog veel groeipotentieel. “Binnen

vijf jaar willen we 5.000 (lease)fietsen in de Belgische markt hebben. Er zijn nu naar schatting zo’n 50.000 leasefietsen in omloop. Die markt blijft groeien, want de vraag is sterk. Aan aanbodzijde zie je nu wel vertragingen door corona: de levertermijnen zijn veel langer dan een jaar geleden.

Wij willen vooral groeien door extra in te zetten op onderhoud en herstellingen.

Wewerven nu extra fietsenmakers in house aan, naast onze freelance fietsenmakers.

Je hebt fietsenmakers en stielmannen, wij zijn op zoek naar die laatste”, besluit hij.

Fietsersbond promoot fietsen naar het werk Hoe krijg je als werkgever meer werk­ nemers op de fiets naar het werk?

Op deze vraag geeft Bike to Work, het diensten­aanbod van de Fietsersbond voor werkgevers en werknemers, praktische antwoorden en tools.

Als werkgever kan je rekenen op onder­steuning voor je fietsbeleid en hulp­middelen om je werknemers te motiveren en te belonen. Zo monitoren ze de fietsprestaties en de andere vervoerskeuzes van je werknemers, berekenen ze de CO2-vermindering van duurzame woonwerkverplaatsingen, lanceren ze twee sterke motivatiecampagnes voor medewerkers per jaar (de Spring Challenge in mei en Bike for Life in november), zetten ze een fietschallenge op voor werknemers via een webplatform. Daarnaast geven ze ook fietsrouteadvies aan werknemers, zodat die op een aangename en veilige manier naar het werk kunnen pendelen.

Ze kunnen ook bike coins verdienen voor elke fietsrit, die ze nadien kunnen omzetten in kortingen en voordelen.

Eddy Vaes, accountmanager: “Vele bedrijven gaan aan de slag met de onderbouw: goede fietsenstallingen, een fietsleaseplan, enzoverder. Dat is zeer goed. Bike to Work gaat verder en biedt de bovenbouw aan. Wij geven een tool aan bedrijven waardoor werknemers ook echt geprikkeld en gemotiveerd worden om naar het werk te fietsen.”

Een goed fietsbeleid staat of valt ook met toegankelijke infrastructuur, zoals veilige fietsenstallingen en douches.

26

www.biketowork.be

P U B L I R E P O RTAG E

“Onze webshop voor stockwagens is uniek in België” Bij concessiehouder Mercedes-Benz Rogiers schakelen ze naar de vijfde versnelling. De Dendermondse vestiging breidt uit naar een toplocatie iets verderop. Onlangs werd een unieke webshop ontwikkeld voor stockwagens en met hun plug-in hybrids en full electrics kiezen ze voor de vlucht vooruit. “Teamspirit, respect, orde en discipline, daar draait het om”, zeggen vennoten Wouter Rogiers en Steven Van Alboom in koor.

Rogiers Dendermonde blijft op het Hoogveld, maar krijgt een nieuwe stek 400 meter verder. Medio november verhuist de werkplaats reeds, de toonzaal volgt 1 à 2 jaar later. Wouter: “Op onze nieuwe locatie verdubbelen we onze grondoppervlakte. We zijn hier in 2014 gestart met 6 medewerkers, momenteel werken er 22 mensen en barsten we bijna uit onze voegen.”

Rogiers investeerde onlangs ook in een webshop voor stockwagens. “Daarmee zijn we vrij uniek in België. Mensen zien de auto van hun dromen op die webshop en komen dan naar hier om hem te kopen.

De volgende stap is een 100% online verkoop, zie het als een plan B bij een nieuwe lockdown.” De concessiehouder was zes weken dicht door corona, met een aanzienlijk omzetverlies tot gevolg.

FAMILIEWAARDEN REGEREN Rogiers is nog een (h)echt familiebedrijf, 40 jaar geleden opgestart door de ouders van Wouter Rogiers, met twee vestigingen, in Wetteren en Dendermonde. “De grootste zijn interesseert ons niet. We willen dat onze klanten een eerlijke, transparante service krijgen en een gezicht kunnen plakken op de zaakvoerders”, zeggen beiden in koor. “Teamspirit, respect, orde en discipline, daar draait het om. Wij zijn de enige nog onafhankelijke Mercedes-Benz dealer in Oost-Vlaanderen (de rest is eigendom van de Zweedse Anders Hedin-groep, red.), maar dat zien we als een troef.”

PLUG-IN HYBRIDE OF ELEKTRISCH: 27 MODELLEN Vandaag vormen plug-in hybrids een belangrijke stap op weg naar lokaal emissie­vrij rijden. Ze bieden klanten het beste van twee werelden: voor korte ritten (bv. in de stad) rijden ze in de volledig elektrische modus, terwijl ze tijdens lange ritten profiteren van de actieradius van de verbrandingsmotor. Steven: “Vandaag hebben we 27 modellen die rondrijden als plug-in hybride of elektrisch. We zijn ook uniek door nog een dieselhybride te hebben in heel veel varianten, wat interessant blijft voor klanten die 30.000 kilometer of meer per jaar rijden.

Plug-in hybrids zijn tot 100 procent fiscaal aftrekbaar, wat een van de hoofdredenen blijft waarom bedrijven een hybride kopen.

Daarnaast betaal je nog tot eind dit jaar geen BIV op een hybride en als bestuurder heb je een lager voordeel alle aard.”

Terwijl in coronatijd de particuliere markt voor elektrische wagens stagneert, doen bedrijven het beter, maar toch worden ook nog veel kleine dieselmotoren gekocht, weet Steven. “Als in 2026 elke auto elektrisch moet rijden zoals de federale regering wil, lijkt me dat niet realistisch. Er is ook nog veel te weinig laadinfrastructuur.”

“Het allerbelangrijkste is dat de verkoper goed luistert naar de klant: hoeveel rijdt hij, wat is zijn rijgedrag, waar kan hij opladen,…

In functie daarvan gaan wij hem het beste (fiscaal) advies geven en argumenten aanhalen of weerleggen. Maar het klopt dat je nu bijna elk bedrijf een hybride kan aanbevelen omdat dit fiscaal interessanter is.” www.rogiers-deals.be

ONDERNEMERS#9

27

P U B L I R E P O RTAG E

Piet Maes, Sofico: “Mobiliteit van morgen draait rond mogelijkheden aanreiken en ontzorgen” Sofico biedt met ‘Miles’ een softwarepakket voor auto­ leasebedrijven. “Mobiliteit is van bij de start onze focus geweest”, vertelt Piet Maes. Hij is medeoprichter en CTO van Sofico. “We staan op het snijvlak van mobiliteit, IT en de leasing & finance wereld. Allemaal snel evoluerende markten waar we met alle ontwikkelingen mee zijn.”

Softwarepakket Miles moet de autoleasebedrijven ondersteunen in hun dienstverlening naar hun klanten. Om hen alle tools aan te reiken, moet Sofico dus zeer goed de noden kennen in de mobiliteitsketen: van de mobiliteitsgebruikers tot de mobiliteitsaanbieders en iedereen daar tussenin. “We spreken bewust van mobiliteit”, benadrukt Piet Maes, “want onze sector is bezig met het aanbieden van optimale mobiliteit. Met de wagen, ja, zeker, maar ook met andere vervoers­ middelen. En die wagen, die hoeft niet altijd op de klassieke manier gekoppeld te zijn aan een vaste bestuurder. We zien veel meer mogelijkheden en we bereiden ons voor op de evolutie die de markt de komende jaren zal doormaken.”

Bedrijfswagens die niet langer één op één gekoppeld zijn aan hun bestuurder, hoe moeten we ons dat voorstellen?

Piet Maes: “Er zijn verschillende mogelijkheden, zoals carsharing op het niveau van een organisatie, of peer-2-peer sharing. Bij die eerste optie voorziet de organisatie in een pool van wagens waar medewerkers gebruik kunnen van maken, zowel voor professionele als voor privéverplaatsingen. Er zijn een aantal voordelen aan dit systeem, zeker als je denkt aan elektrifi­catie. Ten eerste zijn elektrische wagens vrij duur in aankoop.

Door ze in een pool in te zetten, ga je het 28

gebruik optimaliseren: hoe meer kilometers ze doen, hoe beter de investering zichzelf terugbetaalt. Ten tweede neem je een deel van de weerstand bij gebruikers, de zogenaamde ‘range anxiety’, weg door te verzekeren dat er altijd een wagen met volgeladen batterij beschikbaar is. Heb je al veel kilometers afgelegd en kom je aan met een lege batterij? Geen probleem, neem een andere. Ten derde kan de organisatie voorzien in laadinfrastructuur, zowel op het bedrijf als bij mensen thuis.”

Wat moeten we verstaan onder ‘peer-2-peer sharing’?

Piet Maes: “Opnieuw, het is interessant om het gebruik van elektrische wagens te optimaliseren, aangezien dit vrij dure wagens zijn. Waarom zou je wagen dan op je oprit stilstaan terwijl je buurman

WIN een Hospitality arrangement tijdens de Sofico Gent Marathon Steun Sportaround, het goede doel van de Sofico Gent Marthon, en maak kans op een klantenzone aan de aankomst, looptickets voor uw werknemers en visibiliteit op het event.

Ontdek snel hoe u uw bedrijf in de kijker zet op www.sofico.global/sportaround.

er net één nodig heeft? Of op de parking van kantoor staan als je collega wel een verplaatsing doet? Wij zien een toekomst voor systemen die je toelaten je auto uit te lenen, in eerste instantie aan mensen die je kent, in vertrouwen. Sommige van onze klanten bieden dit nu al aan: ons Milesplatform ondersteunt peer-2-peer sharing.

De afrekening met de persoon waarmee je de wagen deelt, gebeurt automatisch en wordt van je eigen factuur afgetrokken.

Hoe meer je je wagen uitleent, hoe goedkoper je zelf rijdt. Nieuwe abonnementsformules laten de bestuurder trouwens niet alleen toe om de wagen uit te lenen: het is ook veel makkelijker om te switchen tussen wagens. Graag altijd het nieuwste model? Of de wagen aanpassen aan de veranderde gezinssituatie? In dit systeem kan het allemaal en komt de juiste auto bij de juiste persoon terecht op het juiste moment Ook dat is gedeeld gebruik.”

Een (bedrijfs)wagen uitlenen tussen particulieren, komen daar geen problemen van? Bijvoorbeeld bij schadegevallen?

Piet Maes: “Zoals met alles geldt: goede afspraken maken goede vrienden. Wij denken mee met de eindgebruiker en voorzien bijvoorbeeld dat alle bestaande schade zichtbaar is in de app. Kom je bij de wagen, dan loop je er even omheen om te checken op schade, dat moet een reflex worden. Ontdek je nog een kras of

P U B L I R E P O RTAG E

bluts, dan neem je een foto, rechtstreeks met de app. De primaire gebruiker kan dan bevestigen dat die schade er al was.

Daarom is het zo belangrijk dat wij de vinger aan de pols houden in de markt.

Ons platform Miles moet deze zaken kunnen ondersteunen, nog vóór onze klanten ze uitrollen.”

Hoe doen jullie dat, die evoluties niet alleen kort opvolgen maar zelfs voorspellen?

Piet Maes: “We hebben niet alleen knappe koppen in IT in huis, we hebben ook eigen specialisten die een toekomstvisie ontwikkelen op mobiliteit. Dat zit in ons DNA, we zijn van bij het begin volledig gefocust op mobiliteit. Daarnaast houden we een open blik: we hebben een sterk netwerk in de sector. Bovendien zijn we wereldwijd actief, met een globale visie maar met een zeer lokale aanwezigheid.”

Jullie zetten dus in op een veel­ belovende toekomst voor flexibel en gedeeld autogebruik. Werken jullie

Sofico, stille kracht in Zwijnaarde Hoewel niet zo bekend als andere Genste IT-spelers, is Sofico één van de grootste onafhankelijke softwarehuizen in het Gentse. Er werken 350 mensen (wereldwijd) en tot op vandaag werden dit jaar maar liefst 50 nieuwe mensen aangeworven. “Voor ons geen tijdelijke werkloosheid dit jaar, wij maken liever van de gelegenheid gebruik om een aantal innovaties versneld door te voeren. We zijn steeds op zoek naar getalenteerde mensen. We zijn trouwens net een verbouwing aan het afronden om onze kantoren hier in Technologiepark Zwijnaarde uit te breiden. We zorgen ervoor dat het kantoor meer wordt dan een werkplek: een ontmoetingsruimte die voor ons personeel de balans tussen remote en on-site werken makkelijker maakt.”

ook aan andere projecten voor de mobiliteit van morgen?

Piet Maes: “Zeker. Zoals gezegd zetten wij in op optimale mobiliteit. Lees: efficiënt, convenient, economisch interessant én met een minimale impact op milieu en leefbaarheid. De wagen heeft zeker een plaats in de mobiliteit van de toekomst, maar we moeten leren om voor elke verplaatsing af te wegen welk vervoers­ middel het beste is. Om dat mogelijk te maken, moeten eind­gebruikers ondersteund worden met een pakket aan

mogelijkheden. Voor de ene verplaatsing het openbaar vervoer, voor de andere een elektrische fiets. Maar het ontzorgen van de eindgebruiker hoeft zich niet daartoe te beperken. Denk maar aan wat KBC doet met ‘Move Smart’. Verschillende vervoers­modi, ja, maar ook ondersteunende diensten zoals je wagen laten ophalen voor een bandenwissel, ondersteuning bij pechverhelping … Er zijn zoveel diensten rond mobiliteit, en wij anticiperen erop en ondersteunen ze in ons platform.”

ONDERNEMERS#9

29

ELEKTRISCHE JAGUAR I-PACE ELEKTRISCHE JAGUAR I-PACE

GOT THE THE POWER POWER II GOT

VANAF € 499 PER MAAND*

* VANAF €spanning 499 PER Breng meer in uwMAAND leven met de elektrische Jaguar I-PACE. Hij laat u genieten van opwindende prestaties (320pk), praktisch gemak

en tot meer 470 km (WLTP) kan snel thuis, opI-PACE. het werk onderweg dankzij de nieuwe 11prestaties kW driefasen lader.

En doordat hij Breng spanning in rijbereik. uw leven Opladen met de elektrische Jaguar Hijof laat u genieten van opwindende (320pk), praktisch gemak geen emissies uitstoot, is de I-PACE 100 % fiscaal aftrekbaar, een VAA vanaf de € 87 per maand.

Jaguar lader.

I-PACE is een en totschadelijke 470 km (WLTP) rijbereik.

Opladen kan snel thuis, op het werk ofmet onderweg dankzij nieuwe 11 kW De driefasen EnEV320 doordat hij elektrische wagen met de uitstoot, power om leven te100 % veranderen.

Deze Limited Edition is beschikbaar € 64.990 (nettoprijs)**, eind is 2020. geen schadelijke emissies is uw de I-PACE fiscaal aftrekbaar, met een VAA vanaf € 87 vanaf per maand.

De Jaguar I-PACEtot EV320 een elektrische wagen met deeen power om uw leven te veranderen. Deze Limited Edition is beschikbaar vanaf € 64.990 (nettoprijs)**, tot eind 2020.

Ontdek hem zelf tijdens proefrit.

Ontdek hem zelf tijdens een proefrit.

Jaguar Szrek Wijnveld 3, 9240 Zele - T. 052/21.15.33 - www.jaguarszrek.be Jaguar Szrek Wijnveld 3, 9240 Zele - T. 052/21.15.33 - www.jaguarszrek.be 0 L/100KM. CO2 : 0 G/KM Jaguar Care standaard. Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. Milieu-informatie (KB 19/03/04): jaguar.be. Geef voorrang aan veiligheid. ** Nettoprijs 0 L/100KM. CO2 :gezamenlijke 0 G/KMinspanning van Jaguar Land Rover Belux en uw Jaguar-verdeler. *Financiële renting met aankoopoptie van 20 %, over een periode van 60 maanden. Enkel mogelijk gemaakt dankzij een Jaguar Care standaard.

Contacteer uw concessiehouder voorvan alleaanvaarding informatie over van uw voertuig.

(KB 19/03/04): jaguar.be. voorrang aan veiligheid.

Nettoprijs bestemd voor professionele doeleinden.

Onder voorbehoud van de uwfiscaliteit dossier door Jaguar Land Milieu-informatie Rover Financial Services, handelsnaam van Geef FCA Bank, Belgisch filiaal van ** FCA Bank mogelijk gemaakt dankzij een gezamenlijke inspanning vanmet Jaguar Land Rover Beluxzetel en uw Jaguar-verdeler. aankoopoptie van 20 %, over een periode op vanbasis 60 maanden.

Enkel S.p.A., verhuurder, Jules Cockxstraat 8-10, 1160 Oudergem als maatschappelijke Corso Agnelli 200, *Financiële 10135 Torinorenting - Italië.met RPR: Brussel. KBO: 0699.630.712.

Voorbeeld van geldende bestemd voor op professionele doeleinden.

Onder voorbehoud van van uwvoorschot dossier door Land excl.

Roverbtw.

Financial Services, handelsnaam van FCA Bank, filiaal van FCA Bank voorwaarden 01/09/2020.

Catalogusprijs van het voertuig: € aanvaarding 53.710,74 excl. btw, vanJaguar € 13.635,69 Aanbod geldig zolang de voorraad strekt en Belgisch uiterlijk tot 31/12/2020.

S.p.A., verhuurder, Jules Cockxstraat 8-10, 1160 Oudergem met als maatschappelijke zetel Corso Agnelli 200, 10135 Torino - Italië. RPR: Brussel. KBO: 0699.630.712. Voorbeeld op basis van geldende voorwaarden op 01/09/2020. Catalogusprijs van het voertuig: € 53.710,74 excl. btw, voorschot van € 13.635,69 excl. btw. Aanbod geldig zolang de voorraad strekt en uiterlijk tot 31/12/2020.

RANGE ROVER EVOQUE PLUG-IN HYBRID RANGE ROVER EVOQUE PLUG-IN HYBRID

DE STILLE VERLEIDER DE STILLE VERLEIDER

VANAF € 409/MAAND* EN 99% FISCAAL AFTREKBAAR * VANAF 409/MAAND 99% FISCAAL AFTREKBAAR De Range€ Rover Evoque Plug-InEN Hybrid is een modern stijlicoon met vooruitstrevende technologie die u een elektrisch

rijbereik 66 km biedt. Plug-In En het mooiste van al:modern hij is 99% fiscaal aftrekbaar, met een VAAtechnologie vanaf slechts € 63 perelektrisch maand.** De Rangetot Rover Evoque Hybrid is een stijlicoon met vooruitstrevende die u een Ontdek de Vanaf €met 57.400. rijbereik totRange 66 kmRover biedt.Evoque En het Plug-In mooisteHybrid van al:nu hijinisonze 99%showroom. fiscaal aftrekbaar, een VAA vanaf slechts € 63 per maand.** Ontdek de Range Rover Evoque Plug-In Hybrid nu in onze showroom. Vanaf € 57.400.

Land Rover Szrek Wijnveld 3, 9240 Zele - T. 052/21.15.33 - www.landroverszrek.be Land Rover Szrek Wijnveld 3, 9240 Zele - T. 052/21.15.33 - www.landroverszrek.be

1,4-1,7 L/100 KM – CO2: 32-38 G/KM (WLTP).

Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. Milieu-informatie (KB 19/03/04): landrover.be. Geef voorrang aan veiligheid. Afgebeeld model uitgerust met opties en accessoires. * Financiële Renting met 1,4-1,7 KM – CO 32-38 G/KM (WLTP). aankoopoptie L/100 van 25% op een duurtijd van 60 op Range Rover Evoque P300E S. Catalogusprijs van de wagen € 44.117,36 (BTW Excl.), voorschot van € 11.249,51 (BTW Excl.), Fleet korting inbegrepen. Aanbod geldig van 01/09/20 tot 2:maanden

30/11/20, enkel bestemd voor professionele doeleinden.

Onder voorbehoud van aanvaarding van uw dossier door Landlandrover.be.

Rover Financial Services, handelsnaam vanAfgebeeld FCA Bank, model Belgisch filiaal van FCA Bank verhuurder, Jules Cockxstraat 8-10, Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig.

Milieu-informatie (KB 19/03/04): Geef voorrang aan veiligheid. uitgerust met opties enS.p.A., accessoires. * Financiële Renting met 1160 Oudergem Corso Agnelli 200,Rover 10135Evoque Torino -P300E Italië. RPR: Brussel. KBO: 0699.630.712.

Adverteerder: Land Rovervan Belux S.A., Generaal 47, 2018 Antwerpen.

Gelievegeldig met uw Land Rover tot dealer aankoopoptie vanmet 25%als opmaatschappelijke een duurtijd van zetel 60 maanden op Range S. Catalogusprijs van de wagen € 44.117,36 (BTWJaguar Excl.), voorschot € 11.249,51 (BTW Lemanstraat Excl.), Fleet korting inbegrepen.

Aanbod van 01/09/20 contact te nemen om meer te weten. ** Gebaseerd op een aanslagvoet van 53,5%.

Maandelijks verschuldigd nettobedrag voor de werknemer genietend van een firmawagen in “vooordelen alle aard” (VAA), houdt geen rekening met eventuele 30/11/20, enkel bestemd voor professionele doeleinden. Onder voorbehoud van aanvaarding van uw dossier door Land Rover Financial Services, handelsnaam van FCA Bank, Belgisch filiaal van FCA Bank S.p.A., verhuurder, Jules Cockxstraat 8-10, bijkomende opties. gegevens zijn onder van200, wijziging de- bevoegde en0699.630.712. zijn louter informatief.

1160 Oudergem metDeze als maatschappelijke zetelvoorbehoud Corso Agnelli 10135door Torino Italië. RPR: autoriteiten Brussel. KBO: Adverteerder: Jaguar Land Rover Belux S.A., Generaal Lemanstraat 47, 2018 Antwerpen. Gelieve met uw Land Rover dealer contact te nemen om meer te weten. ** Gebaseerd op een aanslagvoet van 53,5%. Maandelijks verschuldigd nettobedrag voor de werknemer genietend van een firmawagen in “vooordelen alle aard” (VAA), houdt geen rekening met eventuele bijkomende opties. Deze gegevens zijn onder voorbehoud van wijziging door de bevoegde autoriteiten en zijn louter informatief.

Szrek_IPACE+EVOQUE_A4.indd 1

30/09/20 08:52

P U B L I R E P O RTAG E

ZES NIEUWE PLUG-IN HYBRIDES BIJ JAGUAR LAND ROVER

Familiebedrijf Szrek uit Zele koestert ondernemers Pascal Szrek voorspelde het vorig jaar al in dit blad: “De elektrificatie van het wagenpark zal zich jaar na jaar verder doorzetten.” De klassieke brandstofmotor zal echter nooit helemaal verdwijnen, maar terug te vinden zijn in combinatie met een elektromotor: de plug-in hybride. Jaguar Land Rover neemt hierin een koppositie door eind dit jaar zes plug-in hybride modellen in zijn gamma aan te bieden.

Zaakvoerder en eigenaar Pascal Szrek is blij met de doorbraak van deze elektrificatie, omdat hij merkt dat er heel veel interesse is vanuit het bedrijfsleven.

“Ons klantenbestand bestaat vooral uit zelfstandigen, vrije beroepen en bedrijven. Zij weten al langer dat Jaguar niet meer het onbereikbare elitemerk is van tien jaar geleden, maar zich qua modellen en prijsklasse kan meten met andere premiummerken. Met dat verschil: onze Britse wagens scoren zeer hoog qua design en afwerking, m.a.w. ‘de beleving’ staat bij ons centraal.”

STEILE OPMARS VOOR PLUG-IN HYBRIDE “Dankzij de elektrificatie van onze modellen kunnen we ons meer en meer begeven op de fleetmarkt, omdat de CO2-uitstoot onder de grens van 50 gram zakt en bijgevolg de fiscale aftrekbaarheid hierin een grote rol speelt: die kan gaan van 96 % tot 100 % voor bedrijfswagens.

De autonomie van de elektromotor alleen (naast de brandstofmotor) bedraagt doorgaans 60 km, wat perfect

is voor woon-werkverkeer of kleinere verplaatsingen voor boodschappen of hobby’s. Deze verplaatsingen kunnen dan volledig CO2-neutraal worden afgelegd. Die fiscale aftrekbaarheid (plus zero verkeersbelasting en minder inschrijvingstaks die ook de Vlaamse regering onlangs behield voor de bedrijfs­ wagens) zorgt ervoor dat het voor bedrijven vaak goedkoper is om een iets duurdere plug-in hybride aan te schaffen dan een goedkopere wagen met een benzine­motor. Een Totale Cost of Ownership (TCO)-berekening laat dan vaak een heel ander kostenplaatje zien.”

FULL ELEKTRISCH AANBOD Jaguar Land Rover heeft al één volledig elektrisch model in zijn aanbod (Jaguar I-PACE) en zal hier volgend jaar nog een tweede model (Jaguar XJ) aan toevoegen.

“Binnen het bedrijfsleven zie je dat de volledig elektrische wagens vanwege hun hogere prijsklasse vooral worden aangekocht door het hoger management.

Elektrisch rijden vergt ook een andere mindset dan rijden op brandstof. In feite dien je bij elektrisch rijden het parkeren

gelijk te stellen met het opladen van de batterij. Je vertrekt thuis met een volle batterij en je komt aan op het werk: opladen. Je gaat naar een klant en parkeert daar: opladen. Stilstaan is opladen, zo eenvoudig is het.”

HET MAG IETS MEER ZIJN Als ‘ondernemer’ weet Szrek als geen ander waarin het verschil ligt tussen service en een premium service, tussen klantvriendelijk en klantenbinding.

Szrek: “Wij bieden op aanvraag een exclusieve butlerservice aan voor bedrijven waarbij een medewerker uw Land Rover of Jaguar komt ophalen en terugbrengen op een afgesproken tijdstip. Het gebeurt al eens dat ik de klant mijn privéwagen uitleen om ermee naar huis te rijden.

Voor veel klanten betekent hun wagen hun werk en een onvoorziene herstelling kan dan roet in het eten gooien. Graag geef ik dan die extra service. Het ligt volledig in de lijn met dat extra comfort dat onze wagens te bieden hebben aan mensen die voortdurend op de baan zijn of na een lange werkdag ontspannen naar huis willen rijden.

ONDERNEMERS#9

31

P U B L I R E P O RTAG E

MAAK UW BEDRIJF DUURZAAM MOBIEL MET NIEUWE CONCEPTEN VAN VALCKENIER

“Vroeger boden wij auto’s aan, nu mobiliteit” Tientallen jaren bleef het concept van de autodistributie ongewijzigd. In klassieke garagebedrijven werden auto’s verkocht en onderhouden. Dat was het.

Vandaag is mobiliteit volop in beweging.

Valckenier anticipeert snel op verwachte ontwikkelingen en biedt consumenten en bedrijven een waaier van mobiliteitsdiensten waaronder een innovatief sharing model dat flexibel inspeelt op wisselende noden en voorkeuren inzake mobiliteit.

De autodeeldienst Valckenier Share is een logische verruiming van de vertrouwde verhuurservice Valckenier Rent.

deel van het vaste wagenpark in voor elektrische deelmobiliteit bij Valckenier Share. Deze mensgerichte organisatie, die zorg verleent aan personen met een beperking, maakt haar duurzaam­ heidsstreven nog meer concreet door de inzet van deelwagens voor dienstverplaatsingen.

31 elektrische deelauto’s de weg op.

Door gebruik te maken van een handige en vlotte deelformule kunnen gemeenten en burgers zelf een bijdrage leveren aan de vergroening van het wagenpark. Later zal Valckenier klanten de gelegenheid bieden om het deelsysteem van nabij te leren kennen, tot op wijkniveau.

Met Valckenier Share wordt autodelen ook buiten de grootsteden vlot toegankelijk voor elk type bedrijf en voor een breed publiek. In vijftien Zuid-Oost-Vlaamse gemeenten gingen afgelopen zomer

De activiteiten van Valckenier in een multi-­merken omgeving kaderen eveneens in het streven naar een zo breed mogelijk gamma voertuigen voor de meest diverse mobiliteitsvragen.

PASKLARE, DUURZAME MOBILITEIT VOOR ELK BEDRIJF Voor bedrijven – klein en groot – die bewust op zoek gaan naar een innovatief en duurzaam mobiliteitsconcept bieden Valckenier Share en Valckenier Rent mobiliteitsoplossingen op maat. Zo ruilde de Gentse vzw Fiola vanaf 1 oktober een

Zo eenvoudig is Valckenier Share

Scannen, instappen en rijden Gebruik maken van de deelauto’s van Valckenier Share is heel eenvoudig:

1. Registreer je kosteloos: Geen instap- of abonnementskosten.

Je registreert eenmalig je rijbewijs, e-ID en kredietkaart.

Multimerkenvestiging van Valckenier aan rotonde ‘Haring’ in Aalst.

2. Reserveer een rit. Je selecteert locatie, tijdstip en geeft aan of je zakelijk of privé rijdt.

3. Rijden maar! Je ontgrendelt de wagen via bluetooth en vertrekt!

Bekijk alle technische info over de deelauto’s en de handige instructiefilmpjes over de app, de registratie, reservatie en het rijden zelf op www.valckeniershare.be Renault ZOE

Renault KANGOO Maxi Z.E.

€ 4 per uur* + € 0,20 per km € 29 per 24 uur* + € 0,20 per km *minimum gebruik 1u

€ 5 per uur* + € 0,20 per km € 36 per 24 uur* + € 0,20 per km *minimum gebruik 1u

De vermelde prijzen zijn standaardtarieven voor particuliere gebruikers.

Voor bedrijven zijn andere tarieven bespreekbaar.

32

P U B L I R E P O RTAG E

Vijftig jaar volgehouden groei, nu sterker dan ooit Valckenier is een sterke en stabiele speler in het snel wisselend landschap van de automobieldistributie.

Het verhaal begint in 1967 in een bescheiden garage in Welle. In 1991 opent een vestiging in Aalst; het is de start van een opmerkelijke groei voor de verdeler van Renault-Dacia.

Vandaag telt Valckenier een netwerk van zes Renault/Dacia garages in de Denderstreek en Brabant, een carrosseriebedrijf (Valco), een verhuurbedrijf (Valckenier Rent), een occasiecentrum en een battery repair center (enig in België).

Een team van 190 medewerkers realiseert een jaarlijkse verkoop van 5500 nieuwe voertuigen en 1000 occasiewagens.

Recent nam het bedrijf de activiteiten over van de Opel-garage Van der Haegen in Aalst en Asse. In de Aalsterse multi-merken vestiging huisvest Valckenier nu Opel, Citroën, DS en Peugeot. In de loop van november wordt tevens de overname afgerond van de befaamde Renault-verdeler Mahy met vestigingen in Gent, Brugge en Lokeren.

Info Hoofdzetel Valckenier Siesegemlaan 1 – 9300 Aalst Telefoon: 053 71 14 18 www.valckenier.be | info@valckenier.be

O N D E R N E M E R S # 9 33

Dendermondse Steenweg 196 9300 Aalst 053 21 01 01 www.aalstmotors.be

Brusselsesteenweg 89-91 9230 Wetteren 09 252 11 20 www.derocker.be

P U B L I R E P O RTAG E

GARAGES DE ROCKER - AALST MOTORS:

Passie voor techniek en innovaties Reeds 70 jaar kan iedereen uit Wetteren en omstreken bij Garage De Rocker terecht voor zijn Fiat personen-/bedrijfswagen, Abarth, Alfa Romeo en Jeep. Onder één koepel met Aalst Motors liggen beide garages strategisch op de as Gent-Brussel. Zaakvoerder Filip Steppe: “We zitten volop op de trein van hybrides en elektrische wagens.”

De familie Steppe is, met decennia op de teller bij verschillende premiummerken, bijzonder ervaren binnen de fleetwereld.

Zaakvoerder Filip Steppe: “We zitten nu volop op de trein van hybrides en elektrische wagens. 2020 is het omslagpunt binnen onze merkengroep. Jeep stapte reeds met beide voeten in het plug-inhybride avontuur met zijn nieuwe Renegade en Compass 4xe. Ook onze ‘oerjeep’, de Wrangler, komt binnenkort in een hybride versie. Hierna volgt uiteraard ook Alfa Romeo.”

“De Fiat 500 La Prima is onze eerste full electric wagen die we in december 2020 lanceren. De elektrische versie (320 km rijbereik volgens WLTP-norm) is een stuk groter, functioneler en meer premium dan de klassieke Fiat 500. Hij is ook in cabrio­versie beschikbaar en daarmee beschikken we over de enige elektrische vierzitscabrio op de markt. In bedrijven kan hij dienst doen als ‘reclamewagen’, maar nog meer dan dat is hij aantrekkelijk voor medewerkers die open staan voor nieuwe ideeën, nieuwe manieren en zeker ook belang hechten aan het milieu en de nieuwste technologieën”, weet Filip.

Daarnaast is begin 2021 bij Fiat Professio­ nal ook de elektrische versie van de Fiat Ducato beschikbaar, puur gericht op professionelen. Filip: “Deze grote bestelwagen wordt o.a. gebruikt door pakjes­ bedrijven en zeker de elektrische Ducato is zeer geschikt om in steden te leveren.

LANGER RIJDEN, SNELLER LADEN Filip Steppe was eerst geen grote believer van elektrisch rijden, omwille van het beperkte rijbereik, de lange oplaadtijd en het gebrek aan (publieke) laadcapaciteit.

“De jongste jaren is er onder impuls van fiscaalvriendelijke wetgeving veel veranderd. Je kan nu ook al sneller laden en langer rijden. Elektrische wagens hebben dus zeker hun plaats in het aanbod afgedwongen”, vertelt Filip. “Cruciaal blijft wel dat de aankoop ervan is afgestemd op het gebruik, rijgedrag en beoogde fiscaliteit van zowel particulieren als professionelen.

Net daar kunnen we met onze expertise ter zake optreden als raadgever. Ook op vlak van laadoplossingen stellen we met

onze Wallbox de ideale oplossing voor: op het bedrijf en thuis kunnen we het laden makkelijker en korter maken.”

PASSIE VOOR TECHNIEK Om klaar te zijn voor deze elektrische toekomst, investeerden garages De Rocker – Aalst Motors in tien eigen laadpalen, specifieke opleiding voor hun 16 mekaniekers en benodigde apparatuur in de twee werkplaatsen. Filip Steppe zit zelf 22 jaar in het vak en zijn familie zelfs zestig jaar.

“Ik heb, net als mijn vader, altijd een passie gehad voor enerzijds techniek en nieuwe innovaties, maar anderzijds voor een persoonlijke klantenservice. Onze waarden zijn in die zestig jaar nooit veranderd.”

O N D E R N E M E R S # 9 35

DOSSIER NIEUWE MOBILITEIT

JEFFREY MATTHIJS, DIRECTEUR AUTODELEN.NET:

“Kost en keuzevrijheid zijn cruciale factoren in keuze voor autodelen” Autodelen zit in de lift, zoveel is zeker. Ook bedrijven maken er meer en meer gebruik van, op creatieve manieren. Jeffrey Matthijs, directeur bij Autodelen.net, weet er alles van. “De twee basiselementen voor ondernemingen zijn kost en keuzevrijheid: kan een onderneming de kosten drukken door aan autodelen te doen, en hoe interessant is het om de ene keer een grote bestelwagen, en een andere keer de nieuwste Tesla te nemen.”

TEKST MARIJKE VAN GYSEGEM

Jullie werken met een heel team om zowel ondernemingen, particulieren als aanbieders te ondersteunen. Is er zoveel vraag naar advies en begeleiding?

“Onze organisatie begon als ‘Autopia’ met de ondersteuning van particulieren die op niveau van hun eigen buurt aan autodelen wilden doen. Sinds 2016 is onze scope verbreed naar alle vormen van autodelen en alle participanten in dat verhaal. En vanaf volgend jaar gaan we nog breder en ondersteunen we gedeelde mobiliteit. Ook fietsen, steps en dergelijke kan je immers delen. Er is heel veel vraag naar informatie en advies vanuit alle hoeken. Denk bijvoorbeeld alleen nog maar aan lokale besturen: we hebben al 50 actieplannen geschreven voor gemeentebesturen en intercommunales, en dat zonder dat we hier ooit reclame voor hebben gemaakt.

Oost-Vlaanderen is trouwens een kop­ loper, met 10 gemeentelijke actieplannen en 23 gemeenten die zelf aan autodelen doen (samenwerking met o.a. Solva, red.)

Zij zetten die in voor dienstverplaatsingen en delen ze met hun burgers. Hoe meer ze door burgers gebruikt worden, hoe goedkoper de wagens worden voor de gemeentes. Een win-win dus.”

36

“Meer en meer ondernemingen die hun werknemers vroeger met de eigen wagen lieten rijden voor dienstverplaatsingen, kiezen nu voor abonnementen bij autodeelaanbieders”

Welke rol kunnen gemeentebesturen spelen? En doen ze ook actief inspanningen om dit mee te initiëren?

“Klimaatneutrale mobiliteit maakt deel uit van het Burgemeesterconvenant.

Autodelen aanmoedigen is een piste waar met relatief weinig inspanningen van de gemeentediensten een groot effect kan bereikt worden, dus ja, veel gemeente­ besturen zetten hier actief op in. Ze zijn ook ideaal geplaatst: autodelen is per definitie een lokaal gebeuren, want je hebt een kern nodig van gebruikers die dicht bij elkaar gesitueerd zijn. De lokale overheden kunnen en zullen daar zeker nog verder een rol in spelen.”

Autodelen neemt nu al een hoge vlucht in de steden, maar daarbuiten is het minder evident, toch?

“Zoals gezegd: wat je nodig hebt, is een kern van gebruikers die dicht bij elkaar zitten. In steden is dat misschien meer voor de hand liggend, maar het kan ook perfect met een onderneming en particuliere buren, of met een aantal ondernemingen op een bedrijventerrein. Er zijn zeker aanbieders die bereid zijn om, eventueel tegen een vast forfait, een wagen te voorzien voor zo’n ‘kernen’.“ Dan moet je als onderneming heel wat tijd en energie steken om partners te vinden,

Jeffrey Matthijs, directeur bij Autodelen.net: “Autodelen kan perfect met particulieren maar evengoed met een aantal ondernemingen op een bedrijventerrein.”

om het haalbaar te maken een wagen of pool van wagens te voorzien?

“Ook hier kunnen wij begeleiding voorzien: wij brengen in kaart wat de behoefte is en hoe de behoeftes van verschillende gebruikers op elkaar kunnen worden afgestemd. Wij doen die analyse en geven advies, zodat de bedrijven offertes kunnen aanvragen en goede voorstellen krijgen uit de markt. Je kan bijvoorbeeld ook afspraken maken met medewerkers dat ze de wagens tijdens de kantooruren voor dienstverplaatsingen en daarbuiten voor privéverplaatsingen gebruiken.”

Welke vormen van autodelen worden nu toegepast door bedrijven?

“Er zijn heel veel mogelijkheden. Sommige bedrijven vervangen hun poolwagen(s) door een abonnement bij een aanbieder van deelwagens. Daarbij kunnen ze dit ook aanbieden aan hun medewerkers voor privéverplaatsingen, bijvoorbeeld met de afspraak dat de werknemer wel de gereden kilometers betaalt, maar dat de werkgever het abonnement en/ of de waarborg op zich neemt. Ook meer en meer ondernemingen die hun werk­ nemers vroeger met de eigen wagen lieten rijden voor dienstverplaatsingen, kiezen nu voor abonnementen bij auto­ deel­aanbieders. Ten eerste omdat het goedkoper is: voor verplaatsingen met de privé­wagen betaal je zo’n 34 eurocent per kilometer, met autodelen ben je meestal goedkoper af. Ten tweede omdat het comfortabeler is voor de werknemer: hij of zij loopt geen risico meer met de eigen wagen en hoeft er geen rekening mee te houden bij zijn keuze van vervoer voor de woon-werkverplaatsing. Die kan dan prima met het openbaar vervoer of met de fiets. Ten derde is er ook een

maatschappelijk voordeel: die deelwagens zijn door de band nieuwer en ecologischer dan de gemiddelde eigen wagen. De eco­ logische voetafdruk van die verplaatsingen wordt dus kleiner. Ten vierde kan je kiezen voor het juiste vervoersmiddel voor elke verplaatsing: soms heb je een grote bestelwagen nodig, soms ga je voor de uitstraling van de nieuwste Tesla.”

Hoe bepaalt een werkgever wat de interessantste formule is?

“Dat hangt van veel factoren af.

Bijvoorbeeld hoe filegevoelig is de locatie?

Kan je met autodelen besparen op de

parkeerplaats die je nodig hebt bij de onderneming? Hoe hard wil je inzetten op multimodale verplaatsingen? Wat total cost of ownership betreft, is het vrij gemakkelijk te berekenen: een lease­ wagen kost je tussen de 250 en 1.000 euro per maand, een deelwagen tussen 50 en 600 euro per maand. Het kantelpunt ligt rond 12.000 à 13.000 kilometer per jaar. Een medewerker die meer rijdt dan dat, denk bijvoorbeeld aan een vertegenwoordiger, geef je beter een eigen wagen.

Voor minder kilometers is een deelwagen interessanter. Natuurlijk staat dit nog los van de discussie over salariswagens.”

ONDERNEMERS#9

37

Uw mobiliteitspartner met een toekomstvisie

Test vrijblijvend onze fiscaal vriendelijke modellen Ontdek ze op onze website

www.groepthoen.be

Mireille heeft meer in huis dan u denkt !

Werkkledij, werkschoenen, werkhandschoenen en andere persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) maken deel uit van uw zorg voor uw medewerkers ! Samen met Mireille kan u ervoor zorgen dat uw medewerkers op een comfortabele en veilige manier hun taken kunnen uitvoeren. Met Mireille heeft u een goed georganiseerde partner die instaat voor de levering en het onderhoud van uw werkkledij en werkschoenen.

We weten dat de behoeften van klanten aanzienlijk kunnen verschillen, afhankelijk van de sector, afhankelijk van het type bedrijf, afhankelijk van de aard van het werk, afhankelijk van de medewerkers enzovoort ! Oplossingen voor werkkledij, werkschoenen, pbm’s en onderhoud voorstellen op basis van die verschillende behoeften sluit aan bij de slogan …much more than laundry !

38

MireilleVOKA#20.indd 2

9/02/20 11:24

P U B L I R E P O RTAG E

GELETRUIDRAGER FIETS! BIEDT MAATWERK AAN BEDRIJVEN

Fiscaal aantrekkelijke fietsen voor medewerkers Colruyt-dochter Fiets! is een jong, dynamisch en snel­ groeiende keten met 14 winkels in Vlaanderen en Brussel. Haar b2b-afdeling ontwikkelt kostenneutrale fietsplannen op maat van het bedrijf, inclusief alle mogelijke bijhorende diensten. Bedrijven hebben hierbij de keuze om de fietsen aan te kopen of te leasen.

“De overheid heeft de bedrijfsfiets fiscaal zeer interessant gemaakt met voordelen voor zowel de werkgever als de werk­ nemer. En hierbij mag je ‘fiets’ ruim interpreteren: klassieke fiets, elektrische fiets, bakfiets, plooifiets, racefiets, mountainbike … De enige voorwaarde om het statuut bedrijfsfiets te krijgen, is dat de fiets deels voor het woon-werkverkeer wordt gebruikt”, vertelt Esther Vaernewyck, b2b accountmanager bij Fiets!

Samen met haar collega’s maakt zij de bedrijven niet enkel wegwijs in de fiscale gunstmaatregelen en formules, maar werkt ze samen met de bedrijven een pakket uit op maat.

FIETSPLAN OP MAAT VAN HET BEDRIJF “Samen met het bedrijf bekijken we de noden, behoeften en mogelijkheden en werken we vervolgens een concreet fietsplan uit. Zo kan een bedrijf zijn werknemers binnen hun loonpakket een plooifiets aanbieden om hen te stimuleren om met de trein en de fiets naar het werk te komen. Andere bedrijven laten hun werknemers de keuze welke fiets zij willen. Afhankelijk van de keuze van het bedrijf bekijken wij hoe ze die keuze kostenneutraal kunnen uitwerken.”

Een bedrijf stelt een bedrijfsfiets ter beschikking aan zijn werknemer en zal deze maandelijkse kost wensen te recupereren. Brutoloonruil is de meest frequente methode van flexibele verloning, maar er kan ook gewerkt worden met bijvoorbeeld een mobiliteitsbudget of cafetariaplan.

Bij een aankoop van fietsen bijvoorbeeld waarbij de investering wordt gerecupereerd

via brutoloonruil, neemt de werkgever gedurende de drie jaar dat de fiets wordt afgeschreven een gedeelte van het brutoloon van de werknemer.

Hierdoor wordt de RSZ en bedrijfsvoorheffing op een lager brutoloon berekend, waardoor het nettoloon van de werknemer in verhouding minder daalt.

Sterker nog: wanneer de werknemer deze bedrijfsfiets ‘aankoopt’ via een brutoloonruil, kan de fiets tot 60 % goed­koper zijn dan dat hij die zelf rechtstreeks van zijn nettoloon zou aankopen.

VOLLEDIGE DIENSTVERLENING “Nadat we met het bedrijf een fietsplan hebben uitgetekend, kunnen we met een testvloot ter plaatse komen voor een kick-off. We proberen zo veel mogelijk werknemers te enthousiasmeren, geven een uitgebreide toelichting over de fiscale voordelen, de mensen kunnen onze fietsen testen, info inwinnen bij onze techniekers en zelfs ter plekke een offerte laten opmaken zodat ze niet meer naar de winkel hoeven te komen.”

Fiets! biedt ook een omniumverzekering en onderhoudspakket aan. Dat is geen verplichting, maar bijna alle bedrijven kiezen hiervoor binnen hun fietsplan. Hierdoor is de bestuurder verzekerd tegen schade en diefstal, en geniet deze bovendien van pechverhelping. Een volledig ontzorgde fietser met andere woorden.

De fiscale gunstmaatregelen gelden niet enkel voor de fiets zelf, maar ook voor het verzekerings- en onderhoudspakket, opties en accessoires zoals een fietshelm, tassen, sloten…

Ook alle investeringen die het bedrijf doet om het fietsen voor zijn werknemers aantrekkelijk te maken, zijn 100 % fiscaal aftrekbaar. Denk aan douches, een fietsen­ stalling, lockers om de batterijen op te laden, laadpalen …”

Kom je hier graag meer over te weten?

Download dan onze whitepaper op https://www.fiets.be/content/fietsplanwhitepaper of neem contact op via https://www.fiets.be/content/contact-b2b

O N D E R N E M E R S # 9 39

Rij mee op The Way To Zero: onze missie om mobiliteit volledig CO2-neutraal te maken. De nieuwe ID.3 is 100% elektrisch maar beschikt ook over een rijbereik tot 547 km*, baanbrekend design én het fantastische rijgedrag dat je van Volkswagen gewoon bent.

Rij je toekomst tegemoet: vraag een testrit aan bij MIG Motors, uw officiële Volkswagen-concessiehouder in Gent en Meetjesland.

MIG Motors Aalter  Watermolenstraat 1, 9880 Aalter  +32 9 374 10 02

MIG Motors Destelbergen  Dendermondesteenweg 90, 9070 Gent  +32 9 228 15 83

MIG Motors Eke  Begoniastraat 12, 9810 Eke  +32 9 374 10 02

MIG Motors Evergem  Jacques Paryslaan 18, 9940 Evergem  +32 9 253 49 49

MIG Motors Lievegem  Kruisstraat 10, 9930 Lievegem  +32 9 372 70 28

MIG Motors Gent Noord  Leiekaai 18, 9000 Gent  +32 9 216 70 50

P U B L I R E P O RTAG E

MIG MOTORS BESTRIJKT HET VOLLEDIGE, ZAKELIJKE GAMMA: AUTO’S ÉN DIENSTEN

Dankzij MIG Motors lig je nooit meer wakker van je wagenpark MIG Motors werd opgericht door Francis Verspeelt, die in 2011 de Volkswagen-garage in Evergem overnam. Hiermee zette hij een eerste stap naar een snelgroeiende groep die anno 2021 tien vestigingen zal tellen in groot Gent en het Meetjesland.

TOTAALPAKKET AAN DIENSTEN “Naast de particuliere verkoop, focussen wij ons sterk op bedrijven: de leasingmarkt is een bloeiende business waarvoor wij binnen de groep een dedicated afdeling hebben opgericht”, steekt Tom Verbeke, Fleet Sales Manager bij MIG Motors, van wal.

“Onze mensen begeleiden bedrijven bij de optimalisatie van hun wagenpark.

Alle zaakvoerders, van een kmo met 5 medewerkers tot de grote multi­ national, kunnen bij ons terecht voor een totaalpakket: optimalisatie van hun car policy, vragen over fiscaliteit, nieuwe of toekomstige modellen, testvoertuigen, …

We screenen de bestaande vloot met het oog op financiële optimalisatie en bieden de klant een volledig neutrale Total Cost of Ownership (TCO). Vroeger legden de fleetverantwoordelijken het leasing­ budget vast, maar dit is slechts een deel van het financiële plaatje. TCO berekent tot op de eurocent wat een bepaalde

wagen het bedrijf zal kosten. Dus niet enkel de leasingkost, maar ook de verzekeringspremie, de fiscale meer (of minder) kost, de verworpen uitgaven e.d. Bovendien is deze TCO niet-merkgebonden, dus ook als de ondernemer andere, niet-Duitse auto­merken in zijn vloot heeft, nemen wij ze op in onze screening.”

VAN JUNIOR TOT CEO MIG Motors is als Market Area Leader voor D’Ieteren actief in groot Gent en het Meetjesland, waar het een groot deel van de daar gevestigde bedrijven tot zijn cliënteel mag rekenen. Verbeke: “Onze sterkte is dat wij binnen ons gamma van Duitse automerken alle soorten bedrijfswagens kunnen aanbieden, van een kleine stadswagen zoals de Seat Mii tot de zwaardere SUV’s genre Audi RS Q8. Ook in de niche van de bestelwagens kunnen wij aan vele noden voldoen: van de compacte Caddy tot de ruime en functionele Crafter.”

Bijkomend levert MIG Motors zijn klanten interessante verhuurformules aan, zowel voor een dag, een maand als een half jaar.

Verbeke: “Bedrijven kunnen hiermee op veilig spelen bij de aanwerving van medewerkers met een dienstwagen. Wanneer na enkele maanden blijkt dat het toch niet ‘matcht’ met de nieuwe kracht, zitten ze niet opgescheept met een torenhoge leasingfactuur.”

ELECTRICITY RULES Verbeke ervaart binnen het bedrijfsleven een almaar groeiende interesse voor elektrische wagens, zeker nu de federale regering het jaar 2026 naar voren schuift om uitsluitend nog CO2-neutrale bedrijfswagens toe te laten. MIG Motors beschikt over een ruim aanbod elektrische (en hybride) voertuigen voor ondernemers die op zoek zijn naar duurzame, groene oplossingen voor hun wagenpark. Een overzicht van het aanbod vind je op: fleet.migmotors.be.

LOCATIES 2011 Evergem 2013 Aalter 2014 Eeklo 2015 Sint-Martens-Latem 2016 Lievegem 2019 Destelbergen 2019 Zwijnaarde 2019 Gent (NAM Noord en NAM Zuid) 2020 Nazareth Personeelsleden: 210 Verkochte nieuwe wagens per jaar:

6000

Verkochte merken: Volkswagen, Skoda, SEAT en Audi Contactgegevens fleetafdeling: Tom Verbeke, fleet@migmotors.be

ONDERNEMERS#9

41

DOSSIER NIEUWE MOBILITEIT

NIEUW OPENBAAR VERVOERPLAN MIKT OP GROEI AANTAL REIZIGERS MET 11%

Marleen Lambrecht, voorzitter Vervoerregio Aalst: “De ontsluiting van bedrijventerreinen via het openbaar vervoer is een moeilijke kwestie;”

Eind 2021 komt de bus vaker (maar niet meteen naar het bedrijventerrein) In volle coronazomer werd de basis van het nieuwe vervoerplan voor de regio Aalst voorgesteld. Vanaf eind 2021 krijgen assen met een grote vervoersvraag de grootste aandacht. Regionale attractie­ polen die veel verkeer genereren zullen frequenter bediend worden. Volgens de berekeningen van De Lijn zullen het aantal verplaatsingen met de bus verhoogd worden met ten minste 11%. Meer reizigers dus en een hogere frequentie binnen een ongewijzigd budget. Trein en bus zullen meer complementair gaan rijden en het nieuwe concept van ‘combimobiliteit’ – met gebruik van een deelfiets of deelauto – doet zijn intrede in meer landelijke gebieden. Waar geen bussen (meer) rijden wordt een ‘vervoer op maat’ ontwikkeld als aanvulling op het reguliere net.

TEKST JAN VAN GYSEGHEM - FOTO WIM KEMPENAERS

42

Vervoerhiaat? Vervoer op maat!

Op plaatsen in Vlaanderen waar -ondanks het nieuwe plan- geen bussen rijden omwille van tijdstip, locatie of doelgroep, voorziet de overheid in het nieuwe plan een aanbod van vervoer op maat. Dit zal steunen op collectieve systemen of deelsystemen. Concreet gaat het om de inzet van een buurtbus of collectieve taxi die reizigers vervoert wanneer ze dat vragen aan een Vlaamse Mobiliteitscentrale. Ook deelsystemen (deelfiets, deelauto) horen bij dit vervoer op maat.

Mobipunten zullen de fysieke spil vormen tussen de verschillende soorten vervoer op maat. Mobipunten zijn herkenbare plekken met een aanbod van diverse op elkaar afgestemde mogelijkheden.

Moeten we onze auto vaker aan de kant laten staan? Wat met het vrachtverkeer door steden en dorpen? Kan dat anders én beter? Zijn jouw woon- en werkplek goed bereikbaar of zie je verbeterpunten?

Maak je gebruik van het openbaar vervoer?

Of wat houdt je tegen om dit te doen? De webstek van de Vervoerregio Aalst (VRA) nodigt elke belangstellende uit om mee te denken over een nieuwe aanpak van de mobiliteit in de regio Dender.

gebruik van informatietechnologie weten wij veel beter hoeveel mensen zich dagelijks verplaatsen naar welke bestemmingen en met welk vervoersmiddel. Daar waar het grootste aantal verplaatsingen zich voordoet, willen wij het kernnet van het openbaar vervoer organiseren, met een hoge frequentie omdat daar ook het grootste potentieel zit. Het kernnet vervolledigen wij met aanvullend vervoer en met vervoer op maat.”

Ondernemers sprak met een enthousiaste Marleen Lambrecht (62), voorzitter van de Vervoerregio Aalst en schepen in Erpe-Mere.

De VRA fungeerde als pilootproject voor andere Vlaamse regio’s. Toeval of niet maar op de dag van het interview voeren de bonden bij De Lijn een stakingsactie tegen de mogelijke privatisering van interne diensten…

Wat houden die nieuwe vormen van openbaar vervoer precies in?

“Het Vlaams decreet Basisbereikbaarheid voorziet vier lagen in het openbaar vervoernetwerk: het treinnet, het kernnet dat in verbindingen op grote assen met een hoge vervoersvraag voorziet, het aanvullend net, dat zijn verbindingen tussen kleinere steden en gemeenten en aanvoerassen voor kernnet en treinnet, en tot slot vervoer op maat.

We hebben het niet echt nagekeken, maar schatten dat er de jongste tien jaar elk jaar wel één of meer stakingsacties waren bij De Lijn. De opener ligt voor dus de hand: is het openbaar vervoer voldoende bedrijfszeker om een grotere rol te spelen in de organisatie van onze mobiliteit?

Marleen Lambrecht: “Ik ben geen voorstander van staking. Men kan zijn rechten en eisen op andere manieren kenbaar maken. Een chauffeur met beroepsfierheid laat zijn klanten niet in de steek. Natuurlijk moet De Lijn een betrouwbare partner zijn.

Het is de verantwoordelijkheid van directie en vakbonden om daar voor te zorgen.”

Wat is de belangrijke vernieuwing in de aanpak?

“Wij hebben de attractiepolen in alle gemeenten van de VRA opgelijst.

Vervolgens werden vraag en aanbod onderzocht en werden de trajecten met het grootste vervoerspotentieel gedefinieerd.

Zo kwamen wij tot een betere structuur en organisatie van het aanbod en vonden wij ook een oplossing waar het openbaar vervoer tot nu toe ontbrak. Door meer bussen in te zetten op druk bevraagde trajecten – om de 30 tot zelfs 15 minuten – hoopt de VRA een groei van het aantal verplaatsingen met 11% te realiseren.

Het openbaar vervoer zal meer op maat van de gebruiker werken. Dankzij het

Dat laatste zetten wij op waar het regulier net ontbreekt of voor wie geen beroep kan doen op het openbaar vervoer.

We zullen er echter enkel in slagen om de basisbereikbaarheid te garanderen indien wij beroep doen op combi-mobiliteit. Dat betekent bijvoorbeeld dat men met de fiets tot aan een halte rijdt om de bus te nemen naar de eindbestemming.”

Zal de nieuwe aanpak ook de bedrijven­ terreinen in de regio beter bedienen, traditioneel een zwak element in de dienstverlening?

“De ontsluiting van bedrijventerreinen via het openbaar vervoer blijkt een moeilijke kwestie. Er is meer onderzoek nodig. Het zou goed zijn dat bedrijven op de belangrijke industriezones een mobiscan uitvoeren om uit te maken waar precies de noden en het potentieel zitten.

Of men vervoer op maat kan voorzien of flexibusjes kan laten rijden bijvoorbeeld.

Ook deelwagens en deelfietsen kunnen een stuk van de oplossing zijn voor de mobiliteitsvragen op bedrijventerreinen.

In het plan van de VRA dat voorligt, zal van het bedrijventerrein in Erpe-Mere elk kwartier een bus naar het centrum van Aalst en om het half uur naar het station van Burst rijden. Dat is in elk geval een hele verbetering.”

In afwachting van de invoering van het nieuwe openbaar vervoer in de regio Aalst, eind 2021, bekijkt de Vervoerregio de tarieven van de toekomstige dienstverlening. Deze moeten maximaal geharmoniseerd zijn in heel Vlaanderen. Ook wordt onderzocht waar bijkomende middelen voor vervoer op maat zullen worden ingezet. De aandacht gaat naar duurzame vervoersmiddelen (elektrische bussen) en naar verdere innovatie.

Brengen de vervoerregio’s ook ondernemingen en werknemers in vervoering?

Om de basisbereikbaarheid overal in Vlaanderen waar te maken, werden de 300 Vlaamse gemeenten in 2019 ondergebracht in 15 vervoerregio’s. Vier ervan liggen in Oost-Vlaanderen: Gent, Aalst, Vlaamse Ardennen en Waasland.

In de Vervoerregio Aalst gaan 11 steden en gemeenten samen aan de slag rond mobiliteit, openbaar vervoer en verkeersveiligheid. Aalst is één van de kleinere Vlaamse vervoerregio’s; alleen Brugge, Oostende en Waasland tellen minder gemeenten (9) in een regionaal verband. Limburg is de grootste vervoerregio met 42 gemeenten.

‘Pasklare mobiliteit voor iedere inwoner’ en vlotter transport van goederen zijn de doelstellingen van de vervoerregio’s. De grootste kernen en mobiliteitsknooppunten in de Vervoersregio Aalst zijn Aalst, Dendermonde, Ninove en Denderleeuw. Goed voor een totaal van 305.000 inwoners en 77.000 arbeidsplaatsen.

Dit jaar wordt het definitieve Openbaar Vervoersplan bekendgemaakt. Dat wordt eind 2021 uitgerold. Er is een budget van 19 miljoen euro.

O N D E R N E M E R S # 9 43

Snel een auto leasen doe je met Westlease

Westlease maakt voor u het verschil.

Enkele redenen om voor ons te kiezen: • Snelle service • Persoonlijke aanpak • Transparante samenwerking Meer info op westlease.be

P U B L I R E P O RTAG E

Elektrische voertuigen zijn duur! Of toch niet?

Westlease is een leasingmaatschappij met een vloot van bijna 6.000 wagens en maakt deel uit van de Van Mossel Automotive Groep. Hun specialiteit: langetermijnverhuur van wagens. Hun klanten: kmo’s in België, Groothertogdom Luxemburg en Frankrijk.

De laatste maanden merkt Westlease dat vooral elektrische voertuigen erg in de lift zitten. Ze worden ook steeds goedkoper, als je het totale kostenplaatje bekijkt

Autoconstructeurs investeren enorme bedragen om de productie van elektrische voertuigen (EV’s) op te voeren. Het aantal elektrische automodellen op de Europese markt zal de komende drie jaar verdrievoudigen. En de oplaadinfrastructuur verbetert traag maar zeker. Toch worden EV’s nog als duur beschouwd vanwege de hoge batterijkosten die de aankoopprijs opdrijven. Maar klopt dit nog als je de total cost of ownership (TCO) gaat inschatten?

INZICHT IN TOTALE KOSTENPLAATJE Een perfecte ‘appelen met appelen’-vergelijking tussen de aandrijfmogelijkheden is erg moeilijk. De belangrijkste kostenverschillen zijn de afschrijvingen, het onderhoud, de fiscaliteit en de energiekost (brandstof/elektriciteit). Jammer genoeg kan een EV momenteel niet volledig beroep doen op een openbare laadinfrastructuur zoals voertuigen met verbrandingsmotor. Investeringen in laadinfrastructuur thuis en op het werk voeren dan ook de kost van elektrisch rijden op.

Het is moeilijk om de impact van de investering in laadinfrastructuur in de TCO te bepalen omdat een laadpaal een langere gebruiksduur heeft dan de wagen en één laadpaal wellicht door meer dan één voertuig zal gebruikt worden. Vaak worden deze kosten dan ook niet opgenomen in de TCO-berekening. Voor het verbruik gelden gemiddelden van de constructeur, al weten we dat er veel afhangt van het gebruik van de wagen en het rijgedrag van de bestuurder. De prijs van een laadbeurt thuis, op het werk of aan een publieke installatie kan daarenboven erg verschillend zijn. Meestal kost elektriciteit het minst op de werkplek en bij de bestuurder thuis. Een mix van 10% openbaar opladen, 60% thuis en 30% op de werkplek lijkt een goede weerspiegeling van het gemiddelde verbruik in de praktijk.

MINDER ONDERHOUDSKOSTEN Het onderhoud van een EV is veel eenvoudiger dan van een benzine- of dieselwagen.

Dat komt omdat een EV geen motorolie, oliefilter, luchtfilter, bougies of V-riemen heeft. Verder zijn er ook veel minder bewegende onderdelen in de motor waardoor die minder slijtagegevoelig is.

Een EV gebruikt meestal een vrij eenvoudige transmissie, zonder versnellingsbak noch koppeling. Klassieke pannes zoals motorolielekkage, verkeerde brandstof tanken, een slippende koppeling, een kapotte uitlaat of slecht starten komen simpelweg niet voor bij een EV. Bovendien zullen ook de remblokken en -schijven minder verslijten, omdat bij het vertragen een deel van de energie wordt gerecupereerd via de elektromotor en op die manier al feller wordt afgeremd. Er zullen dus minder onderhoudsbeurten nodig zijn, waardoor je minder tijd verliest en goedkoper af bent. De banden daarentegen ondervinden iets meer slijtage door

het relatief hogere gewicht van een EV en het hogere motorkoppel dat op de weg moet worden overgebracht.

CONCLUSIE Een TCO-analyse laat zien dat de totale kosten van EV’s vaak al gelijk zijn aan – of zelfs lager zijn dan – de TCO van voertuigen met verbrandingsmotor. Er worden ook steeds meer betaalbare modellen aangeboden. Een EV is dus echt een geschikt alternatief geworden in de car policy, ook vanuit kostenoogpunt. In het algemeen zal een langere looptijd en hoger aantal kilometers grotere kostenvoordelen opleveren voor de EV. Dit is uiteraard te danken aan de lagere gebruikskosten (onderhoud, brandstof). Naast de lagere energie- en onderhoudskost is zeker ook de fiscaliteit bepalend in het kostenplaatje.

Lagere belastingen en/of hoger aftrekbaarheid kunnen ervoor zorgen dat een EV een lagere TCO vertoont dan een vergelijkbaar voertuig met verbrandingsmotor.

O N D E R N E M E R S # 9 45

Internet of Things.

Hier smelten ze er al voor.

Het constant optimaliseren van productieprocessen is een must bij een wereldwijde chocoladefabrikant. Dankzij realtime monitoring helpt Internet of Things de efficiëntie te verbeteren en de productiviteit te verhogen.

Kiest ook uw bedrijf voor efficiëntie?

Ontdek hoe we samen België digitaliseren op proximus.be/digitalbelgium

Think possible

P U B L I R E P O RTAG E

ECO2MOBILITY STOPT NIET BIJ GROENE BEDRIJFSWAGEN

CIACFleet gaat voor efficiënte (multi)mobiliteit CIACFleet is al ruim dertig jaar actief in leasing van bedrijfswagens. Sinds een aantal jaren gaan ze veel breder met het ECO2MOBILITY project. “Vergroening van het wagenpark is goed, maar niet voldoende”, vertelt zaakvoerder Gudrun Ghijs.

“We gaan nu na hoe bestuurders zich op de meest efficiënte en ecologische manier kunnen verplaatsen. Met de wagen, maar aanvullend ook met openbaar vervoer, (elektrische) fiets of step, autodelen… Het pakket wordt samengesteld op maat van bedrijf én bestuurder.”

Vroeger moesten werkgevers en werknemers een keuze maken tussen een benzine- of dieselwagen. Vandaag wordt de hele mobiliteitspuzzel bekeken, een veel complexer verhaal. “We gaan de volledige situatie na: hoe groot is de woon-werk­ afstand, hoe vaak heeft de werknemer de wagen nodig voor professionele verplaatsingen, hoeveel verplaatsingen doet hij of zij privé, woont de werknemer in de stad of eerder landelijk, heeft hij of zij een gezin met jonge kinderen… We bekijken alle aspecten en werken een pakket uit op maat van werkgever én werknemer.”

Meestal blijft de bedrijfswagen deel uit­maken van het pakket, maar in meer en meer gevallen wordt die aangevuld met een elektrische scooter, fiets of step, een abonnement op openbaar vervoer of autodelen. “Hiervoor werken we samen met partnerorganisaties. Dat zijn vaak start-ups: bedrijven van gedreven jonge mensen met een vernieuwende visie.

Dat is een enorme meerwaarde. Hun insteek is verfrissend, zij zorgen ervoor dat we altijd mee zijn met evoluties en nieuwe wegen bewandelen. Bovendien ondersteunt CIACFleet op die manier jong ondernemerschap.”

opportuniteit, vindt Gudrun. “Gebruikers staan soms wat weigerachtig tegenover elektrisch rijden omwille van de reikwijdte van de batterij. Nochtans is die enorm vergroot de voorbije jaren.

Bovendien is dit niet meer dan een gewoonte, een reflex. Het vraagt iets meer planning, maar eens je je die routine eigen hebt gemaakt, verloopt dat zeer vlot. Denk maar aan je smartphone: die moet je ook tijdig opladen.”

09 228 55 29 info@ciacfleet.be www.ciacfleet.be

Gudrun Ghijs (derde van rechts op de foto): “Het is dankzij ons gedreven team dat we vooruitgaan en onze klanten de beste service kunnen bieden voor elke situatie.”

Los van het aanvullende aanbod, moeten bedrijfswagens ook steeds groener worden. Geen bedreiging, maar een ONDERNEMERS#9

47

MEEGEDEELD

Team-out op de loer: hoe sterk is de eenzame thuiswerker?

Over de voordelen van thuiswerk is de jongste maanden al veel inkt gevloeid. Maar ook hier geldt: te veel is trop. Na de burn-out en de fade-out doemt nu ook de team-out op, het verlies van verbondenheid en voeling met het team door langdurig thuiswerken.

Dat telewerken geen uitzondering meer is, maar volwaardig deel uitmaakt van de bedrijfsvoering, is een goede zaak. Maar er is een keerzijde: langdurig thuiswerk kan ernstige bijwerkingen hebben. Die kans is meer dan ooit reëel, nu uit cijfers van VIAS blijkt dat momenteel één op vijf telewerkers voltijds vanuit het thuiskantoor aan de slag is.

Zit de verhouding tussen thuis- en kantoorwerk scheef, dan ervaren (sommige) werknemers gevoelens van isolement, gebrek aan structuur en ondersteuning. Of weten ze niet goed wat er van hen wordt verwacht.

Met stress, verminderde productiviteit of motivatie, of onzekerheid over eigen kunnen als gevolg.

ZELFDETERMINATIE Onlogisch is dat niet. Ook op de werkvloer zijn contacten en fysieke aanwezigheid broodnodig. Voor de onderlinge cohesie, om informatie en kennis te delen, of voor een potje koffiehoekgekeuvel. Medewerkers én managers hebben er dus belang bij om tot een goede afwisseling tussen thuiswerk en werken op kantoor te komen.

Maar wat is een goede verdeelsleutel? Het Vlaamse overlegorgaan Serv plakt er een

48

getal op: idealiter gemiddeld twee dagen telewerken per week. Persoonlijk zie ik meer heil in een aanpak die vertrekt vanuit de zelfdeterminatietheorie, een macrotheorie over menselijke motivatie. Die stelt dat mensen optimaal functioneren en zich goed voelen wanneer aan drie psychologische basisbehoeften voldaan is: verbondenheid, competentie en autonomie.

VIRTUELE CHECK-IN En net daar knelt het schoentje bij langdurig thuiswerk. Videogesprekken kunnen deels de behoefte aan verbondenheid invullen, maar geen enkel digitaal contact vervangt echt, fysiek contact. Het gevoel van competent zijn kan door afstandswerk onder druk komen te staan. Wie zich op digitaal vlak minder zeker voelt, gaat zich automatisch meer terugtrekken. De beleving van autonomie ten slotte gaat over zelf­ beschikking. Afhankelijk van hoeveel ruimte een leidinggevende daarvoor laat, kan een werknemer zich te veel of te weinig vrij of gecontroleerd voelen.

Voor een leidinggevende is er bij thuiswerk dus een belangrijke rol weggelegd om het collectieve én het individuele welzijn te bewaken, en team-out te helpen voorkomen.

Tijdens regelmatige virtuele check-ins kan hij polsen naar het gevoelsleven en actief werk maken van connectie.

DE WERKPLEK ALS ONTMOETINGSPLAATS Komt er een medewerker met een nakende team-out op de radar, dan moet een leidinggevende tijdig het gesprek aangaan. Vaak zullen medewerkers zelf met een oplossing komen. Luister en ondersteun hen waar nodig. Zo bewijst een buddysysteem vaak nut: twee collega’s die extra aandacht hebben voor elkaar.

Naast de online check-ins moeten er vaste contactmomenten zijn waarbij alle teamgenoten elkaar in levende lijve ontmoeten Zo wordt de werkomgeving vooral een ontmoetingsplaats. Voorzie op zo’n moment koffiekoeken of een frisse fruitschaal. De groepsdynamiek doet de rest.

EXPERIENCE THE DIFFERENCE

Soundfield nv

© Qmusic NL

Atomveldstraat 8 bus 5 l 9450 Denderhoutem l Belgium T +32 53 805 850 l F +32 53 809 088 info@soundfield.be l www.soundfield.be

O N D E R N E M E R S # 9 49

DUURZAME KOPLOPERS

Duurzaam pionieren Trots, optimistisch en ambitieus. Het zijn de drie kern­ woorden die de 88 ondernemingen verbinden die op 27 oktober het SDG Pioneer certificaat uit de handen van de Verenigde Naties mochten ontvangen.

FUTUREPROOF Dat stelt ook Alain De Laet, CEO van Brouwerij Huyghe, die net als 28 andere Oost-Vlaamse bedrijven het prestigieuze certificaat in ontvangst neemt: “Brouwerij Huyghe heeft als familiale brouwerij de ambitie om de meeste duurzame brouwerij van het land te worden om zo de toekomst te garanderen voor de volgende generaties. Deelnemen aan het VCDO is dan ook een enorme stimulans om acties te ondernemen in alle SDG’s van de Verenigde Naties.”

Een visie waar Peter Demonie, QHSEverantwoordelijke bij bouwonderneming Vandenbussche, zich in kan vinden: “Onze jaarlijkse deelname aan het VCDO is een constante stimulans om het algemeen bedrijfsbeleid om te zetten in concrete duurzame acties waarbij de betrokkenheid en inbreng van alle personeelsleden de grootste meerwaarde vormt. Bovendien is dit een perfecte vertaling van onze lange termijnvisie als familiebedrijf.”

INTERNATIONALE ERKENNING De Sustainable Development Goals werden in 2015 aangenomen door de

Verenigde Naties om de samenleving terug op koers te brengen, met duurzaamheid als kompas. Dat internationale karakter sterkt heel wat ondernemingen in hun beslissing om werk te maken van hun duurzame ambities. Elenora Van Wingen, CEO bij E. Van Wingen, is bijzonder trots op deze aanpak: “Het VCDO is elk jaar opnieuw een aanmoediging om op de ingeslagen weg van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen verder te gaan. Het internationaal karakter van het SDG certificaat ondersteunt ons als Vlaamse kmo in onze exportambitie.”

DE TOEKOMST MOET DUURZAAM Dat de toekomst duurzaam, gezond en digitaal zal zijn, is Voka sterk van overtuigd.

Dat schuiven we naar voren in het www. plansamengroeien.be en daar zet deze Dag Duurzaam Ondernemen alvast volledig haar schouders onder. Iedereen duurzamer, daar willen we heen. Een duurzame basisinfrastructuur is noodzakelijk. Woningen moeten gerenoveerd worden. En transport moet zo groen mogelijk zijn voor iedereen.

De industrie moet gestimuleerd worden om te innoveren, om zo de groene en circulaire economie aan te voeren. Laat dit alvast een stap in de goede richting zijn.

UGENT, JAN DE NUL, DEME EN CCMAR INNOVEREN MET ‘PLANT A MILLION SEAGRASSES’

Hoe nieuwe zeegrasvelden de kust beschermen en de klimaatimpact beperken

telex

Zij ontvangen dit prestigieuze certificaat na minimaal drie jaar ingezet te hebben op het Voka Charter Duurzaam Onder­ nemen (VCDO) én door de 17 Sustainable Develop­ment Goals in hun bedrijfs-DNA te inte­greren. Stuk voor stuk bewijzen ze dat innovatie, het terugdringen van klimaat­ impact en het investeren in mensen bijdraagt aan de bouw van een duurzaam bedrijf dat klaarstaat voor de toekomst.

UGent heeft met steun en medewerking van Jan De Nul Group, DEME Group, en het Portugese maritieme instituut CCMAR een Baekeland-mandaat ontvangen voor haar doctoraatstudie ‘PLANT ME’. Dit onderzoek naar een duurzame bescherming van kwetsbare kustgebieden richt zich op het gebruik van zee­grassen.

De aanwezigheid van zeegrassen vermindert wereldwijd, als gevolg van slechte waterkwaliteit, plantenziektes, klimaatveranderingen en kusterosie.

Zeegrasvelden zijn echter van groot belang voor ondiepe zeekustlijnen, want ze bieden een leefomgeving voor een zeer verscheiden onderwaterfauna en -flora en ze vangen meer CO2 op dan regenwouden. Bovendien zorgen zeegrassen ervoor dat golven tot 75% van hun kracht verliezen waardoor erosie aanzienlijk afneemt. Met het innovatieproject ‘PLANT ME’ wil het onderzoeksteam dit ecosysteem helpen herstellen door een nieuwe planttechniek voor zeegrassen te ontwikkelen.

Ook een actie rond duurzaamheid gepland?

Laat het ons weten duurzaamondernemen.ov@voka.be.

Meer op www.voka.be/oost-vlaanderen/vcdo.

ONDERNEMERS#9

51

Bereik

20.000

beslissingnemers in Oost-Vlaanderen

Mikt u met uw product, dienst of organisatie op een zakelijk publiek? Dat treft, wij ook!

Voka Oost-Vlaanderen communiceert via verschillende on- en offline kanalen met zijn professionele relaties: ondernemers, kaderleden en decision makers. Onze media zijn daarom een uitgelezen instrument om uw boodschap onder de aandacht te brengen van het grootste ondernemersnetwerk.

Ondernemers Mediamix: adverteer on- en offline met maximale impact.

Voeg uw reclamefolder of insert toe aan het meest gelezen zakenblad onder de Oost-Vlaamse bedrijfsleiders en kaderleden. Overtuig uw doelgroep met een publireportage in een kwaliteitscontext van financieel-economische berichtgeving, trends en dossiers. Maak handig gebruik van de vele advertentie- en banneringmogelijkheden. Zet uw bedrijf in de kijker via native advertising. Of ga voor een all-informule met video en exposure op Voka-events. Kortom, een crossmediale aanpak op maat!

Ons netwerk? Uw doelgroep.

Bereik meer met de Ondernemers Mediamix: de ideale communicatiekanalen om uw business gericht te promoten in de Oost-Vlaamse bedrijfswereld. Informeer vrijblijvend naar de formaten, verschijningsdata, voorkeursplaatsen, tarieven en deadlines.

Contacteer Rik Vyncke - Accountmanager Mediaregie Gsm 0477 302 132 Tel. 09 266 15 72 Rik.vyncke@telenet.be | www.voka.be/oost-vlaanderen

Advertentiemogelijkheden 2021

2/1

1/1

Dubbele pagina

1/1 pagina

1 pagina publireportage + 1 pagina advertentie

1 pagina publireportage (inbegrepen interview en foto door onze journalist)

3.250 euro

2.840 euro

1/2

1/4

1 pagina

1/2 pagina

1/4 pagina

2.440 euro

1.450 euro

860 euro

Prijs voor bannner in de nieuwsbrief = 590 euro De vermelde prijzen zijn voor leden en exclusief BTW.

deadline reservatie

verschijningsdatum

3/12/2020

8/01/2021

13/01/2021

8/02/2021

10/02/2021

8/03/2021

april Talent telt Rekrutering & selectie, onboarding, opleiding & coaching, retentie, outplacement, uitzendarbeid,…

11/03/2021

8/04/2021

mei Het beste uit Oost-Vlaanderen Uniek regionummer met Oost-Vlaamse vlaggenschepen, facts & figures

9/04/2021

7/05/2021

juni De Oost-Vlaamse jubilarissen Zij zijn jarig!

10/05/2021

7/06/2021

sept. Zij maken uw bedrijf duurzaam SAAS – Sustainability as a service

10/08/2021

7/09/2021

okt. North Sea Port rules the waves Het reilen en zeilen in onze thuishaven

10/09/2021

7/10/2021

nov. Mobiliteit op twee en vier wielen E-bikes, e-steps, car sharing, bedrijfswagens, bestelwagens, elektrificatie, leasing,…

13/10/2021

8/11/2021

9/11/2021

7/12/2021

jan.

/

feb. Hoe digitaal is uw bedrijf?

IT & digitalisering, AI, VR & AR,… maart Het vastgoed van de toekomst Industriebouw, immobiliën, kantoren, bedrijvencentra,…

dec. / Deadline materiaal = één werkdag na deadline reservatie

ONDERNEMERS & CO

Certifisc

Uw spaarcenten laten renderen via tax shelters

Sinds 2015 heeft de overheid een aantal maatregelen ingevoerd om particulieren aan te zetten hun onproductief spaargeld om te zetten in renderende (zij het wel risicodragende) investeringen. Via de hierna besproken ‘tax shelters’ kunnen particulieren genieten van een belastingvermindering in de personenbelasting wanneer zij aandelen verwerven van een startende vennootschap of van een groeibedrijf.

Op die manier krijgen deze ondernemingen de nodige financiering om de opstart en verdere ontwikkeling van hun activiteiten te optimaliseren.

van de aandelen in de betrokken vennootschap. De investering kan rechtstreeks of onrechtstreeks (via openbaar startersfonds of private startersprivak) gebeuren. Belangrijk is dat de investering niet tot gevolg mag hebben dat de investeerder meer dan 30 % participatie in de vennootschap verwerft. Indien dit wel gebeurt, wordt de belastingvermindering sowieso beperkt tot een investering ten belope van de eerste 30 %. Het is duidelijk dat deze beperking de mogelijkheden van bestaande aandeelhouders om de belastingvermindering te genieten, enorm beknot.

Investeerder Dit belastingvoordeel is enkel voorzien voor particulieren, zowel inwoners als niet-inwoners.

Indien de particulier een bedrijfsleider is van de vennootschap waarin geïnvesteerd wordt, dan zal hij enkel kunnen genieten van het voordeel indien hij geen inkomsten ontvangt uit de vennootschap. Vaste vertegenwoordigers of aandeelhouders van de vennootschap die tevens bedrijfsleider zijn, zijn in elk geval uitgesloten. De echtgenoot/echtgenote van een bedrijfsleider kan wel recht hebben op de volledige belastingvermindering voor de investeringen waarop hij/zij heeft ingeschreven.

Tax Shelter COVID-19 Naast deze twee welgekende tax shelters voor startende ondernemingen en groeibedrijven, werd recent een gelijkaardige ‘’Tax Shelter Covid-19’’ ingevoerd. De mogelijke belastingvermindering bedraagt hier 20 % van het geïnvesteerd bedrag. De investering dient te gebeuren in een vennootschap die haar omzet heeft zien dalen ingevolge de COVID-19 pandemie. Concreet geldt de tax shelter enkel voor kleine vennootschappen waarvan de omzet voor de periode van 14 maart 2020 tot 30 april 2020 met minstens 30 % is gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2019. Ook hier geldt de beperking van maximum 30 % participatie in de vennootschap.

Belastingvermindering De hoogte van het belastingvoordeel is afhankelijk van de vennootschap waarin geïnvesteerd wordt. In geval het gaat om een kleine vennootschap die nog startende is, bedraagt de belastingvermindering 30 %. Gaat het om een startende micro-vennootschap, loopt de belastingvermindering zelfs op tot 45 %.

Wanneer men investeert in een groeibedrijf die reeds meer dan 4 jaar actief is, dan bedraagt de belastingvermindering 25 %.

De belastingvermindering wordt berekend op het geïnvesteerde bedrag voor de verwerving

54

Conclusie Deze drie tax shelters kunnen zeker interessant zijn voor particulieren die spaarcenten hebben en geen schrik hebben om deze aan het ondernemersrisico te onderwerpen. Zo kan een particulier tot 100.000 euro per jaar investeren om een belastingvermindering van 20 tot 45 % te ontvangen, afhankelijk van de toepasselijke tax shelter.

Jorn Peyskens

Uw boekhouding digitaal, advies in mensentaal KANTOREN TE GENT EN TE OUDENAARDE T GENT 09 221 14 41 T OUDENAARDE 055 30 14 41

www.certifisc.be

ONDERNEMERS & CO

Lauwers & Seutin Fiscale advocaten

Intellectuele eigendom en de fiscus Dat inkomsten die voorkomen uit de overdracht van auteursrechten kunnen genieten van een fiscaalvriendelijke behandeling is al lang geen geheim meer. Alle werken die van een auteursrechtelijke bescherming kunnen genieten en waarvan de rechten worden overgedragen, kunnen in aanmerking komen voor dit fiscaalvriendelijk regime. Een werk wordt auteursrechtelijk beschermd wanneer het “origineel” is, te weten wanneer het een eigen intellectuele schepping is van de auteur en waarbij deze vrije creatieve keuzes heeft kunnen maken.

Men denke bijvoorbeeld aan boeken, tekeningen, muziek, foto’s, maar ook databanken, computerprogramma’s, … De lijst is potentieel eindeloos zoals creativiteit dat ook is.

Inkomsten uit de cessie of concessie van auteursrechten en naburige rechten, alsook van de wettelijke en verplichte licenties bedoeld in boek XI van het WER of in overeenkomstige bepalingen in het buitenlands recht, worden in de personenbelasting immers principieel belast als roerende inkomsten. De aanslagvoet van deze inkomsten bedraagt in de regel 15 %. Dit staat in schril contrast met de beroepsinkomsten die in de personenbelasting worden belast tegen de progressieve tarieven (25 – 40 – 50 %). Inkomsten uit de overdracht van auteursrechten genieten tevens van een voordelig kostenforfait dat fiscaal in mindering mag worden gebracht van het brutoinkomen.

Dit kostenforfait bedraagt 50 % op de eerste schijf van 10.000 EUR en 25 % van de schijf van 10.000 tot 20.000 EUR. Een belangrijk aandachtspunt echter betreft de herkwalificatie van inkomsten uit de overdracht van auteursrechten als beroeps­ inkomsten wanneer deze auteursrechten het productie­middel zijn waarmee de belastingplichtige zijn beroepsactiviteit uitoefent. Deze her­kwalificatie als beroepsinkomen wordt enkel toegepast voor zover deze inkomsten het jaarlijks grensbedrag van 37.500 EUR (62.090 EUR geïndexeerd voor inkomstenjaar 2020) overschrijden. Het overschrijdende gedeelde van het inkomen zal dan worden belast als beroeps­inkomen aan de progressieve tarieven. Het gedeelte van het jaarlijks inkomen dat voormeld grensbedrag

niet overschrijdt, blijft belastbaar aan 15 %.

Deze (her)kwalificatie geeft vaak aanleiding tot betwistingen met de fiscus.

Auteursrechten zij een productiemiddel van de beroepsactiviteit en de inkomsten uit de overdracht daarvan zullen worden geherkwalificeerd als beroepsinkomen bijvoorbeeld wanneer een beroepsschrijver de exploitatie van zijn auteursrechten tegen vergoeding overdraagt aan een uitgeverij. Dit is ook het geval bij een zanger of acteur die de rechten op zijn zang- en/of acteerprestaties tegen vergoeding overdraagt aan een opera- of toneelgezelschap.

In situaties waarbij auteursrechtelijk beschermde werken weliswaar voortkomen uit de beroepsactiviteit maar niet door de belastingplichtige worden gebruikt in het kader van diens beroepsactiviteit, kunnen de inkomsten die voortkomen uit de cessie of concessie van de auteursrechten, niet worden geherkwalificeerd als beroepsinkomsten. Te denken valt bijvoorbeeld aan een zelfstandige fotograaf die foto’s maakt in opdracht van een klant dewelke door deze klant commercieel (bijvoorbeeld als reclame) worden gebruikt. De foto’s zijn het gevolg van de beroepsactiviteit van de fotograaf maar worden door hemzelf niet gebruikt in het kader van zijn beroep. De vergoeding die de fotograaf ontvangt, voor zover die betrekking heeft op de overdracht van zijn auteursrechten op de foto’s zal dus niet kunnen worden geherkwalificeerd als beroepsinkomen.

Een volgend aspect dat vaak aanleiding geeft tot betwistingen betreft de grondslag van de vergoeding die de overdrager ontvangt.

Inkomsten kunnen slechts van het fiscaalvriendelijk regime genieten, in zoverre deze de tegenprestatie vormen voor de cessie of concessie van auteursrechten of naburige rechten. In die mate dat de inkomsten betrekking hebben op materiële beroepsprestaties zelf (acteren, schrijven, zingen, fotograferen), blijven zij behandeld als beroepsinkomsten.

Het is belangrijk om contractueel een correcte opsplitsing te maken tussen enerzijds de vergoeding die betrekking heeft op de cessie of concessie van auteursrechten en anderzijds de vergoeding die betrekking heeft op de materiële prestaties zelf. Een fiscale ruling is in zulke situaties steeds aan te raden.

Indien men zulke opsplitsing niet maakt, riskeert men dat de fiscus oordeelt dat de gehele vergoeding als beroepsinkomen moet worden belast en dat de cessie of concessie van auteursrechten aldus geacht wordt gratis te zijn gebeurd. Deze visie is echter betwistbaar en wordt in de rechtspraak en rechtsleer bekritiseerd.

Om op een fiscaalvriendelijke manier te kunnen genieten van uw intellectuele vruchten en om daarbij lange (en dure) betwistingen met de fiscus te vermijden is het raadzaam om u voorafgaandelijk te laten adviseren door een fiscaal expert.

Maxim Daniel Advocaat Lauwers & Seutin Fiscale Advocaten (www.lauwers-seutin.be) en Thierry LAUWERS Advocaat - Vennoot, Lauwers & Seutin Fiscale Advocaten (www.lauwers-seutin.be)

BENUT ONZE EXPERTISE VÓÓR HET BEZOEK VAN DE FISCALE CONTROLEUR.

KANTOOR GENT: Palepelstraat 29 9830, Sint-Martens-Latem T: + 32 9 324 15 50 info@lauwers-seutin.be www.lauwers-seutin.be

ONDERNEMERS#9

55

Samen ondernemen Meer dan 6.000 bedrijfsleiders van Belgische familiale kmo’s doen een beroep op onze deskundigheid in accountancy, btw, fiscaliteit, ondernemingsrecht of financieel management. Vertrouw net als deze ondernemers op ons en u onderneemt niet langer alleen!

Connecteer via www.deloitte.com/be/accountancy-private

Accountancy & Advisory ACCOUNTING & REPORTING TA X & LEGAL M&A & FINANCE STRATEGY & PERFORMANCE Raymonde de Larochelaan 19A, 9051 Gent Tel. + 32 9 393 75 85, kmo-gent@deloitte.com © 2020. For more information, contact Deloitte Accountancy.

telex ML6 is ‘Artificial Intelligence Innovator of the Year’ volgens Data News

Tom Swinnen wordt associate partner bij advocatenkantoor EY law

ML6 heeft de prijs voor ‘AI Innovator of the Year’ gewonnen in de prestigieuze Data News Awards for Excellence. Deze prijs erkent IT-bedrijven die de trend zetten in het creëren van innovatie en het adopteren van kunstmatige intelligentie­ technologieën, hetzij op het backend-niveau of op het niveau van de klant. De jury was vooral enthousiast over het feit dat ML6 vaak via kleine projecten wordt binnengehaald, waarna ze aanblijven voor grotere, langdurige opdrachten.

Het zakenadvocatenkantoor EY Law, met kantoren in Diegem, Antwerpen en Gent, heeft Tom Swinnen (gespecialiseerd in M&A) gepromoveerd tot associate partner. Naast zijn activiteiten als zakenadvocaat is Tom tevens onderzoeker aan het Instituut voor financieel recht verbonden aan de Universiteit Gent, en doceert hij regelmatig over vennootschapsrechtelijke- en M&Aaangelegenheden. In het kantoor Antwerpen wordt Lindsey Clare (Corporate) dan weer gepromoveerd tot director. Managing partner, Peter Suykens, ziet met deze promoties een bevestiging van de groei van het full-service kantoor met sterke focus op Corporate en M&A.

De Data News Awards for Excellence is het meest presti­ gieuze ICT-evenement in België en werd dit jaar voor de 21ste keer georganiseerd. Dit jaar kondigden ze niet minder dan 14 uitzonderlijke prijzen aan, elk een symbool van uitmuntendheid in zijn categorie. Deze awards zijn het resultaat van een solide selectieproces door de redactie van Data News, de lezers van Data News en een jury van ICT-professionals. ml6.eu

E-Compass Business Academy bouwt landhuis uit tot opleidingscentrum E-Compass Business Academy (EBA), een van oorsprong IT-security bedrijf, heeft in Louise-Marie (Maarkedal) een voormalig jachthuis aangekocht en getransformeerd tot een trainingscentrum en eventlocatie. Het imposante landhuis uit 1928 ligt idyllisch verscholen in het heuvelachtige landschap van de Vlaamse Ardennen en biedt zowel klassikale als online opleidingsfaciliteiten. Het is vlot toegankelijk: tegen de files in kom je aan in minder dan een uur van Brussel, Antwerpen, Gent, Brugge, Kortrijk, Mons, Charleroi, Lille en Valenciennes.

Omdat bedrijfsvastgoed de juiste expertise vraagt.

Het opleidingscentrum heeft als doel om de kloof tussen mens en technologie te overbruggen. Hun opleidingen en vormingsactiviteiten zijn opgedeeld in drie actiedomeinen: technologische, persoonlijke en organisatieveerkracht.

EBA biedt eveneens studiofaciliteiten aan om in een rustige omkadering online cursussen, webinars en streaming opnames te verzorgen.

We / know how

www.turner.immo www.ebaon.com - www.louisemariemanor.com

ONDERNEMERS#9

57

HET ZIT IN DE GENEN

Vierde generatie wordt klaargestoomd bij Wasserij Zonneschijn Wasserij Zonneschijn zorgt al 85 jaar voor een stralende was bij zijn particuliere en b2b-klanten. In 1935 begon Rémi Vandenbogaerde met zijn twee zussen een bescheiden wasserij. Vandaag runnen Bruno en Françoise De Leersnyder (58) een bedrijf met zeven eigen winkels en 30 medewerkers en staat de vierde generatie te trappelen om de fakkel over te nemen.

TEKST SAM DE KEGEL – FOTO NATHALIE DOLMANS

Kleine wasjes, grote wasjes. Stop ze in je, wasmasjien. Laat maar lekker draaien. Dat Surinaamse riedeltje nestelt zich in mijn brein wanneer Guillaume De Leersnyder, vierde generatie, me rondleidt. De evergreen is een liedje om je zorgen bij weg te dansen en de klant ‘ontzorgen’ in textielreiniging is ook al ruim 85 jaar de corebusiness van dit familie­ bedrijf. Boven onze hoofden slingeren grote blauwe zakken met vuile was die in de vijftien meter lange wasstraat belanden. Die ‘schommelt’ volgens de spiraal van Archimedes en doet de voorwas, hoofdwas en spoeling. Het spoelwater wordt gerecupereerd voor de voorwas en dat is 400% zuiniger dan bij een particuliere wasmachine. Er staan machines die wassen, drogen, strijken, sorteren, plooien en zelfs hemden kreukloos opvouwen.

Ze worden bediend door werknemers uit alle windstreken. Françoise, medezaakvoerder: “Er is een goede samenwerking tussen onze multiculturele medewerkers. We investeren nu in intakegesprekken, waarbij we onze familiewaarden duidelijk communiceren. We willen een ‘warm’ bedrijf blijven. Onze deuren staan letterlijk open voor vragen van onze medewerkers, ook privé.”

VAN VLASSEN TOT WASSEN Niet elke wasserij heeft zoveel verleden als Zonneschijn. “Mijn grootvader langs moederszijde, Rémi Vandenbogaerde, werd geboren in 1907 als de jongste van zeven kinderen”, begint Bruno het verhaal van Zonneschijn.

“De oudere mannen van de familie werkten in het vlas maar de twee oudste zussen mochten niet gaan vlassen dus gingen ze maar wassen, met dank aan de Leie wat verderop. Rémi ging met zijn triporteur (bakfiets, sdk) het wasgoed ophalen bij de grote, rijke boeren, de zussen wasten het linnen en Rémi bracht het terug. Bij de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog stuikte de vlasindustrie ineen en Rémi nam de wasserij 58

Van links naar rechts: Guillaume, Françoise, Bruno en rechts: Aurélie.Guillaume, De wissel van de wacht is Van links naar Françoise, verzekerd met vierde generatie.

Bruno en Aurélie.

Dede wissel van de wacht is verzekerd met de vierde generatie.

over van zijn zussen. Het linnen werd toen nog gebleekt in de zon, vandaar ook de naam Zonneschijn. De volgende decennia kwamen geleidelijk aan de eerste machines in het bedrijf en nam mijn vader, Max De Leersnyder, over.”

Bruno kwam in het bedrijf, nog voor hij zijn studies lager onderwijs aanvatte. “Een chauffeur zat ’s morgens dood in zijn zetel en ik moest in allerijl inspringen tijdens de vakantie. Na mijn studies bleef ik hier begin jaren negentig plakken, eerst als meewerkende aandeelhouder, want mijn ouders, oom en tante waren toen nog zaakvoerder.” Ondertussen was het bedrijf al gespecialiseerd in het wassen van werkkledij van bedrijven, van horeca en ook van particulieren. Dat zijn nog steeds hun drie pijlers, naast de verhuur van antivuilmatten.

“We hadden in de jaren negentig twee manieren om te groeien: ofwel door concurrentieel op de prijs te spelen, ofwel door over­ names van kleinere concurrenten. Wij volgden de tweede strategie, want bij een prijzenslag verliest iedereen op lange termijn. Om de twee jaar namen we toen een kleine wasserij over.”

LAUNDRY ON DEMAND De wasserij is anno 2020 semi-geautomatiseerd, maar toch zijn er ook nog heel wat ‘handjes’ aan het werk. “Het is heel moeilijk om productiviteit met kwaliteit te combineren. Kwaliteit primeert nog steeds boven pure productiviteit. Onze machines kunnen fluwijnen en handdoeken plooien, maar onze mensen controleren elke vouw. Je kan alles automatiseren, maar dan heb je geen 100% controle meer over de kwaliteit”, weet Bruno.

Hoewel bedrijven heel belangrijk blijven, heeft Guillaume de jongste jaren het aantal particuliere klanten verviervoudigd in twee jaar. “Ik zeg altijd dat ik vrije tijd verkoop. Zeker drukke gezinnen ontzorgen we door gewassen manden te strijken of delicate kleedjes te reinigen via nieuwkuis. We willen nu evolueren naar een prijs per kilo in plaats van per stuk, wat voordeliger zal zijn voor de klant. We hebben zeven eigen winkels waar klanten kleren kunnen afzetten en ophalen, maar we investeren nu ook in nieuwe software om laundry on demand aan te bieden. Klanten kunnen hun was thuis of op het werk laten afhalen en terugkrijgen op een moment dat ze zelf kiezen.”

Digitaliseren en innoveren zijn twee speerpunten voor de komende jaren: van een digitale boekhouding over een digitaal CRMsysteem tot digitale routeplanners. “Onze chauffeurs hebben elk hun eigen regio. We leggen onze klanten in de watten, maar al die routes zaten lange tijd enkel in het hoofd van mijn vader, nu maken we die beschikbaar voor iedereen.”

▼

Daarnaast droomt de familie ook van een eigen waterzuiveringsinstallatie, zodat tot 90% van het water kan hergebruikt worden.

“Ons afvalwater belandt nu in drie tanks met overloopsysteem om te bezinken. Eens dit gebeurd is, gaat het via de riolering naar het waterzuiveringsstation. Het slib laten we ophalen door een gespecialiseerde firma. Maar in de toekomst willen we ons water zoveel mogelijk zelf zuiveren en hergebruiken, de milieuwetgeving zal ons daartoe verplichten want het grondwater wordt steeds schaarser. We willen zo milieuvriendelijk mogelijk produceren.

Een warmtewisselaar zorgt ervoor dat het koud water voorverwarmd wordt tot 38 graden, zonder bijkomende energie. We overwegen nu ook CNG-voertuigen.”

ONDERNEMERS#9

59

NIEUWE GENERATIE, ANDERE ACCENTEN Zoon Guillaume zit in het bedrijf sinds 2013, na een studie Handelswetenschappen die hij niet voltooide. “Daar heb ik wel spijt van gehad. Ik maakte ook een zijsprong richting architectuur maar wist toen nog niet 100 procent wat ik wou. Maar als tieners hielpen mijn zus en ik al elke zomer mee in de wasserij.” Guillaume is het type dat graag de zaken snel en anders aanpakt, geeft hij graag toe. “In het begin wou ik 101 dingen veranderen. Ik heb mijn vader uitgedaagd, ja, maar besef nu ook dat je niet alles in één keer kan veranderen. Zeker de oudere medewerkers moeten ook mee willen. Ik heb dus van mijn vader geleerd om te temporiseren, stap voor stap”, zegt hij.

“Elke generatie doet het op zijn manier”, vult de mama aan. “Het is goed dat productieprocessen in vraag worden gesteld en de jeugd nieuwe plannen smeedt. Als je al zo lang in het bedrijf werkt, heb je nu eenmaal oogkleppen op.”

Dochter Aurélie studeerde net als de papa voor leerkracht lager onderwijs. Na een

aantal opdrachten met losse contracten en valse beloftes zonder garantie op meer werkzekerheid, werkt ze nu ook sinds augustus dit jaar in de wasserij. “Ik heb ondertussen ook een tweeling en wou meer werkzekerheid. Ik probeer de medewerkers efficiënter te doen werken als atelierverantwoordelijke. Mijn opleiding als leerkracht komt me zeker van pas om grote en kleine zaken te veranderen”, lacht ze.

Ondertussen wordt ook al intensief gebrainstormd over hoe en wanneer zoon en dochter de fakkel overnemen. Guillaume volgt een Plato Next Generation- traject bij Voka Oost-Vlaanderen: “Onlangs waren we op bezoek bij Allgro in Sint-LievensHoutem, een snelgroeiend bedrijf dat groenten wast en versnijdt. Op die avond

heb ik zoveel geleerd over hun werking, maar ook over hoe de aandelen verdeeld werden tussen de kinderen.”

Sinds 2002 zijn de aandelen 100% in handen van Bruno en Françoise. “We kijken nu met ons vieren wat de beste formule is in de toekomst”, zegt Françoise.

“Toen Bruno de aandelen overnam van zijn ouders en broer, was dat een administratieve en emotionele lijdensweg. Dat willen we nu absoluut vermijden, want we willen geen familietwisten. Daarom dokteren we nu verschillende scenario’s uit. Als je allebei aandeelhouder wordt én in het bedrijf blijft, is het ook de bedoeling dat je allebei even geëngageerd werkt. Als wij het overlaten, willen we dat het ook niet onbetaalbaar is voor onze kinderen.”

Zelf met meerdere generaties aan de slag in het familiebedrijf? Stap net als de familie De Leersnyder in één van onze groeitrajecten en leer van andere familiale ondernemers dankzij ervaringsuitwisseling, inspirerende business cases en begeleiding door ervaren mentoren.

Surf naar https://www.voka.be/lerende-netwerken-voor-ondernemers of contacteer Elisabeth - 09 266 15 60 - elisabeth.minnaert@voka.be

Op zoek naar HR expert advies?

Rekruteren, selecteren, matchen en connecteren van top talenten en top bedrijven. Dat doet Search & Selection ruim 40 jaar met succes.

Wij leveren HR-oplossingen aan ondernemingen en overheid, nationaal en internationaal.

Let’s meet!

09 225 73 65 contact@searchselection.com www.searchselection.com

60

OVER KLEINE EN GROTE ZAKEN

Een cursief over het wel en wee op de Oost-Vlaamse werkvloer.

Elke gelijkenis met bestaande personen en/of situaties is louter toeval.

CDMO’s, de werkpaarden van de farma TEKST SAM DE KEGEL – ILLUSTRATIE LISE VANLERBERGHE

Er zijn zo van die bedrijven die hun hele leven in de schaduw werken van een ander. Eigenlijk geldt dit stricto sensu voor elke toeleverancier die een halffabricaat of onderdeel maakt voor een ander, maar CDMO’s spannen de kroon. Wat, CDMO’s, hoor ik u nu luidop denken?

geneest. Eens er een proof of concept is, verkopen ze meestal hun kandidaat-geneesmiddel voor grof geld aan één van de grote farma­bedrijven die het dan verder ontwikkelt en commercialiseert. Simpel gezegd: wie bereid is een hoog risico te nemen, kan veel geld verdienen.

Tenzij u gepokt en gemazeld bent in het farmawereldje, heeft u er wellicht nooit van gehoord. Zelfs de cryptische naam doet vermoeden dat deze jongens liever in stilte aan de weg timmeren. Daarom wil ik ze in deze rubriek voor één keer in de schijnwerpers zetten, ja zelfs eren.

Omdat biotechbedrijven de meest risicovolle fases voor hun rekening nemen en omdat ze vaak maar een beperkt aantal kandidaat-geneesmiddelen in de pijplijn hebben, proberen ze hun ontwikkelingsteams klein te houden, vaste kosten variabel te maken en zoveel mogelijk randactiviteiten uit te besteden.

CDMO’s zijn contract development & manufacturing organisations in de wondere maar evenzeer afgeschermde wereld van de geneesmiddelenontwikkeling. Pottenkijkers niet toegelaten! Terwijl de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen vroeger vooral bij de grote farmabedrijven zelf zat, komen de grootste innovaties de jongste vijftien jaar uit de biotechsector. Het duurt gemiddeld ook vijftien jaar voor een geneesmiddel op de markt komt en op die weg liggen veel horden en valkuilen. Daarom laten farmareuzen het prille onderzoekswerk over aan biotechbedrijven. Dit zijn kleine tot middelgrote bedrijven die werken met risicokapitaal (ofwel venture capital ofwel via beursnotering). Ze nemen de meest risicovolle onderzoeksfases voor hun rekening, zeg maar de eerste vijf à zes jaar van de geneesmiddelontwikkeling. Via vroegklinische studies proberen ze aan te tonen dat de actieve stof die ze gepatenteerd hebben veilig en doeltreffend is, dus

En dan staan de CDMO’s te trappelen om hun kunnen te laten zien. Zie hen als een aannemer voor de biotech. Ze doen de basisresearch voor die kleine tot middelgrote biotechbedrijven.

Geneesmiddelen ontwikkelen is Russische roulette. En elke speler besteedt graag zo veel mogelijk risico’s uit. Laat die ander het vuile werk maar opknappen, denken we dat soms allemaal niet heimelijk en stilletjes?

CDMO’s zijn de noeste werkpaarden van de biotech en de farma.

Zonder de CDMO’s, geen pilletje of vaccin. Gelukkig nemen ze als contractor enkel het risico op projectfaling en géén therapeutisch risico. Met andere woorden: ze zijn niet verantwoordelijk of een patiënt geneest of het loodje legt nadat hij een pilletje nam. Dat risico besteden ze gelukkig zelf uit…

ONDERNEMERS#9

61

IMPACT

#samendoorgaan 2020 wordt een annus horribilis op economisch vlak.

Maar ondernemers zijn doorzetters. “Gelukkig zetten we onze dromen en ambities niet in quarantaine”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder bij Voka TEKST JAN GEERS

Vlak voor dit blad ter perse ging, riep Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka, alle bedrijven en medewerkers nogmaals op om de veiligheids- en gezondheidsregels na te leven en telewerk te organiseren. Wat onze bedrijven ook en masse doen. Voor ongeveer 4 op de 10 Vlaamse werknemers in de privésector is telewerk vandaag al ingevoerd waar mogelijk. Bedrijven zitten daarmee bijna aan hun limiet. Want er zijn nu eenmaal – gelukkig maar – nog heel wat productiejobs die ter plekke moeten uitgevoerd worden.

SAMEN DE CURVE OMBUIGEN Zijn boodschap is echter kristalhelder: ieder van ons kan een impact op de cijfers hebben en mee de curve ombuigen.

Het lijkt vaak alsof we als individu weinig of geen invloed hebben op rampspoed van deze omvang, maar niets is minder waar. Of zoals viroloog Steven Van Gucht het al even kordaat formuleerde: ‘Ga werken, stuur je kinderen naar school, ga winkelen. Maar spreek niet af met vrienden of familie.’

We moeten onze persoonlijke verlangens opzijschuiven zolang het nodig is – ook dat is solidair zijn met de ander en zeker met de meest kwetsbaren in onze samenleving – want anders dreigt het virus onze hele samenleving schaakmat te zetten. Onze regeringen proberen ondertussen met de verstrengde maatregelen terecht de drie cruciale ‘schutkringen’ (= ziekenhuizen, scholen en bedrijven) overeind te houden.

Die laatste zijn al heel hard getroffen.

2020 is een economisch rampjaar. Al voor de derde maand op rij blijven de Vlaamse ondernemingen kampen met omzetverliezen van gemiddeld 13 procent, blijkt uit een nieuwe enquête van Voka bij 62

1.200 bedrijven. Het economisch herstel dat we zagen na de lockdown in het voorjaar en het begin van deze zomer, is abrupt tot stilstand gekomen.

ALGEMENE LOCKDOWN VERMIJDEN Ook in 2021 zal de lente langer op zich laten wachten. De investeringsplannen van de bedrijven liggen meer dan 20% onder het normale niveau en ook hier zien we geen herstel in 2021. Eveneens dramatisch voor een open economie als de Vlaamse, is dat de bedrijven aangeven dat hun export met bijna een derde gezakt is. 1 op de 4 exporteurs verwacht pas herstel in 2022 of later. En ook qua werkgelegenheid is het niet veel soeps. De tewerkstelling zakt tegen eind dit jaar met 3,4%, waardoor nog eens 30.000 Belgen hun job zouden verliezen, bovenop de 60.000 banen die reeds verloren gingen. Bij een nieuwe algemene lockdown, die absoluut vermeden moet worden, is de schade niet te overzien. 4 op de 10 bedrijven kan die tweede lockdown enkel overleven met de noodzakelijke steunmaatregelen die ook in het voorjaar gebruikt werden. 5% overleeft een tweede, algemene lockdown sowieso niet.

“Ook wij, ondernemers, kunnen weleens pessimistisch zijn in onze gedachten, maar we moeten optimistisch zijn in onze daden”

Onze bedrijven hebben daarom nu nood aan duidelijkheid over de verlenging van steunmaatregelen als tijdelijke werkloosheid, het bankenplan en uitstel van betalingen van belastingen en bijdragen tot en met 30 juni 2021. Voka vraagt ook dat de Vlaamse regering haar investeringsplan voor Vlaamse veerkracht versneld uitvoert en dat de nieuwe federale regering alsnog werk maakt van degressieve afschrijvingen voor bedrijfsinvesteringen.

SNELLER TESTEN MET SNEL RESULTAAT Dat het coronatestbeleid aangepast werd, vindt Voka een zeer spijtige zaak.

Personen met een hoogrisicocontact zonder symptomen worden niet meer getest, maar hun quarantaineperiode wordt wel verlengd. “We betreuren dat de quarantaineperiode die eerst ingekort werd naar 7 dagen, nu weer oploopt tot 10 dagen. Er is nood aan snelle testen met snel resultaat zodat besmettingen snel geïsoleerd kunnen worden. En de quarantaineperiode moet zo kort mogelijk indien er niets aan de hand is, om de continuïteit in de ondernemingen niet onnodig in gevaar te brengen”, zegt

Lokale dossiers OPWAARDERING VAN DE DENDER De Vlaamse regering heeft miljarden relance­budget vrijgemaakt, waaronder een groot deel om de modal shift aan te pakken. Goederen op het water krijgen, maakt daar integraal onderdeel van uit. Voka Oost-Vlaanderen pleit al lang voor een opwaardering van de Dender, met de doelstelling om die terug bevaarbaar te maken voor de meest voorkomende binnenvaartuigen. Dit dossier hebben we ook met het kabinet van minister Peeters besproken, in het kader van het Vlaamse relanceplan.

MEULESTEDEBRUG Deze brug van 65 jaar oud kreeg eind oktober een stevige klap te verwerken toen een binnenschip tegen de brug botste. De schade is aanzienlijk en het is onzeker of de brug nog bruikbaar wordt om verkeer te laten passeren. Voka Oost-Vlaanderen volgt de situatie van nabij op met alle betrokken instanties en helpt om de communicatie tot bij de bedrijven te krijgen. Ook houden we nogmaals een pleidooi om de bouw van de nieuwe brug nu versneld aan te pakken.

GENT NOORD Naast Meulestedebrug staan ook grote infrastructuurwerken aan R4 en rond Dampoort gepland. Voka Oost-Vlaanderen heeft alle betrokken partijen rond de tafel gebracht met als doel een duidelijke, geïntegreerde projectcommunicatie te bekomen en de werven zoveel mogelijk op elkaar af te laten stemmen.

FISCALITEIT - OUDENAARDE

Hans Maertens. Daarnaast roept Voka ook op om voor de hoogrisicocontacten zonder symptomen zeker de voorziene quarantaine-­attesten te gebruiken in plaats van ziektebriefjes. “We vingen hierover bij onze bedrijven signalen op en drongen er bij de bevoegde minister reeds op aan om dit snel uit te klaren. Het kan niet zijn dat medewerkers langer moeten thuisblijven en ook nog eens doorbetaald moeten worden door hun werkgevers, hoewel ze niet ziek zijn. De coronacrisis weegt zo al zwaar genoeg op de bedrijven”, aldus Hans Maertens.

“Gelukkig zetten we onze dromen en onze ambities niet in quarantaine”, besluit Maertens met een knipoog. Ook wij, ondernemers, kunnen weleens pessimistisch zijn in onze gedachten, maar we moeten optimistisch zijn in onze daden.

Zeker nu.

Een vaccin tegen cynisme, daar zorgen we dus zelf voor, in afwachting van een vaccin tegen dit kl*te virus.

Net zoals in alle andere steden en gemeentes binnen ons werkgebied, hebben we ook in Oudenaarde gevraagd om steunmaatregelen te nemen die de ondernemingen in de stad zuurstof kunnen geven. De stad heeft maatregelen genomen, maar wij vragen met aandrang om ook fiscaal in te grijpen in dit uitzonderlijke jaar.

FISCALITEIT - ZELZATE Voka Oost-Vlaanderen vecht het nieuwe belasting­reglement van de gemeente Zelzate aan voor de Raad van State. Naast het feit dat wij de gerichte verhoging onfair vinden, schatten wij in dat het discriminerend en dus onwettig is. De procedure is lopende op dit moment.

Onze cel belangenbehartiging werkt constructief mee waar het kan en houdt u op de hoogte.

Heeft u vragen? jan.geers@voka.be – Directeur Belangenbehartiging – Voka Oost-Vlaanderen O N D E R N E M E R S # 9 63

MEEGEDEELD

Slim telewerken begint bij slim leidinggeven Hoewel sommigen er nog altijd koele minnaars van zijn, kwam de voorbije maanden telewerken in een stroomversnelling terecht. Hoe evalueren Belgische werkgevers hun huidige telewerksysteem?

We legden ons oor te luisteren bij 510 Vlaamse, Waalse en Brusselse werkgevers.

Katleen Jacobs, managing consultant bij SD Worx: “Dé sleutel tot succes zijn je medewerkers en leidinggevenden.”

Voor veel bedrijven kwam telewerken pas dit voorjaar op de radar, maar nieuw is het allerminst. Ruim de helft van de bedrijven liet zijn medewerkers ook vóór de coronacrisis al (deels) zijn werkplek flexibel invullen. Vooral opvallend is dat vandaag ook de overige bedrijven – ondanks de beperkte aanpassingstijd – heil zien in deze vorm van werken. Bijna 9 op 10 (88%) van de werkgevers plant om in de toekomst telewerken te blijven aanbieden.

TELEWERKEN MAAKT GELUKKIGE WERKNEMERS Telewerken wordt dus een blijver, met een gezond en gelukkig team als richtpunt.

Welzijn, tevredenheid, work-lifebalans, stressvermindering, motivatie en tijdswinst kleuren dan ook de top 5 van de drijfveren.

Daarna komen de directe voordelen voor de organisatie zelf of voor de maatschappij: het mobiliteitsprobleem, continuïteit van de bedrijfsactiviteiten, employer branding, kostenvermindering en/of klimaatactie.

85% van de Belgische bedrijven geeft trouwens aan dat het telewerksysteem momenteel al vlot tot zelfs perfect verloopt. Ze zijn vooral gelukkig over de vooruitgang op het vlak van medewerkers­ tevredenheid, -autonomie en -welzijn.

ZORGEN OVER VLOTTE TEAMWERKING Toch is het niet al goud wat blinkt: ‘samenwerken in teams’ en ‘leiding­geven

64

op afstand’ krijgen minder goede tevredenheidsscores van respectievelijk 59% en 56% van de werkgevers. 1 op 10 geeft zelfs aan dat telewerkers aansturen ronduit slecht verloopt.

Wie de boot voorlopig afhoudt, klopt op dezelfde nagel. Veeleer dan technologische hordes halen ook die werkgevers gebrek aan autonomie bij hun medewerkers aan als drempel, net als koudwatervrees voor ‘management by objectives’ bij leidinggevenden.

“In het begin kwamen vooral de voordelen van telewerken in beeld”, beaamt Katleen Jacobs, managing consultant bij SD Worx.

“Nu krijgen werkgevers te maken met de andere kant van de medaille, zoals de verminderde betrokkenheid tussen medewerkers onderling en met de organisatie.”

LEIDINGGEVENDEN COACHEN EN OPLEIDEN Specifiek bij werkgevers met maximaal 49 medewerkers blijkt die nood aan betrokkenheid, samenwerking en teamspirit groot – iets waar grotere bedrijven minder van wakker liggen volgens de cijfers. Tele­werken zou die band met elkaar en het bedrijf kunnen verstoren, waardoor heel wat kmo’s verkiezen om het (voorlopig) niet in te voeren.

Hier is dus nog veel ruimte voor verbetering, zoals het engageren, coachen en opleiden

van leidinggevenden en het creëren van een vertrouwenscultuur. Katleen Jacobs: “De sleutel tot een succesvol telewerk­systeem zijn je medewerkers en leidinggevenden. Betrek hen daarom bij je beslissingen. Wie erin slaagt om de weerstanden en interesses op de werkvloer te vertalen naar een slim telewerkbeleid heeft niet één maar twee streepjes voor.”

Kortom: bedrijven beseffen maar al te goed dat de menselijke factor nóg zwaarder doorweegt dan de technologische om van telewerk een succes te maken. Medewerkers én leiding­gevenden maken het verschil.

Het goede nieuws: je kunt hier als werkgever in groeien. Zo bestaan er opleidingen rond leidinggeven en samenwerken op afstand, of kun je je laten coachen door experten. Want hoe vlotter het telewerken verloopt, hoe meer je kunt genieten van alle voordelen die deze nieuwe vorm van werken biedt.

Meer weten?

Surf naar https://go.sdworx.com/be-nl/ telewerk. Of stap binnen in een van onze kantoren

telex

Wilfried Geulleaume, CEO RecoMatics

RecoMatics viert 25 jaar en kijkt vooruit In 2020 viert RecoMatics, een Belgische pionier op vlak van software voor het digitaliseren van bedrijfsprocessen, zijn 25ste verjaardag. Met de eerste kwarteeuw achter de rug kijkt Wilfried Geulleaume, CEO van RecoMatics, vooral vooruit: “Digitalisering is een onmisbaar deel geworden van ons leven. Toen we van start gingen, ontwikkelden we software voor de verwerking van waardedocumenten: cheques, overschrijvingen, wissels enz... In de daaropvolgende jaren creëerden we oplossingen voor steeds meer nieuwe documenttypes, documentbeheer, administratieve workflows en samenwerkingsplatformen.

Vandaag implementeert ons team van 30 experts slimme oplossingen die onze klanten écht vooruithelpen door documenten- en informatiestromen te digitaliseren en te versnellen.

Ondernemingen die nu niet op de digitale trein springen, nemen een enorm risico en zullen op termijn voorbijgestoken worden door meer alerte collega’s.”

Koninklijk bezoek bij Fisheye Op woensdag 30 september ontving Fisheye, een creatief productiehuis uit Wetteren, royaal bezoek. In het kader van een maandelijkse reeks bedrijfsbezoeken, deze keer in de provincie Oost-Vlaanderen, kwam Koningin Mathilde op bezoek, onder begeleiding van de gouverneur en burge­meester.

Na een uitvoerige presentatie over de geschiedenis, huidige projecten en toekomstige plannen van het bedrijf werd de Koningin ondergedompeld in de creatieve wereld van Fisheye. Een tocht doorheen de ateliers en bureaus, waar tal van uiteenlopende projecten van theaterdecors tot festivalpodia, interactieve installaties en video­projecten tot leven gebracht worden.

De combinatie van verschillende skills ontging ook de koningin niet, die aangaf onder de indruk te zijn van deze uiteenlopende verzameling competenties onder één dak. fisheye.eu

www.recomatics.com

Group MAM (Zele) investeert 6 miljoen euro in gloednieuwe productievestiging Group MAM, gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van unieke, transparante nanocoatings zoals zonwerende raamfolies, nam onlangs een nieuwe, hypermoderne productie­ vestiging in gebruik. Daarmee wil het de komende jaren zijn leiderspositie op de markt verstevigen. “Met de nieuwe productie­lijn kunnen we 1 miljoen vierkante meter high-end folie per jaar maken. Vandaag wordt die vooral ingezet in zonwerende toepassingen, maar de mogelijkheden zijn vrijwel eindeloos”, zegt Luc Michiels, CEO van Group MAM. Het bedrijf stelt momenteel 15 personen te werk. De ambitie is om het personeelsbestand binnen de twee jaar te verdubbelen.

“De productiehal werd geconcipieerd om verder te groeien. Er is ruimte genoeg om een tweede productielijn te installeren. Niet alleen brengen wij hoogtechnologische maakindustrie naar de regio, we willen ook zelf het uithangbord van Vlaamse innovatie in Europa zijn”, aldus CEO Luc Michiels. www.groupmam.com

NIEUWBOUW • RENOVATIE • ONDERHOUD • INTERVENTIES

Eugène Bekaertlaan 55 - B-8790 Waregem T +32 (0)56 62 00 80 - info@mutec.be www.mutec.be ONDERNEMERS#9

65

LEREN VAN EN MET ELKAAR

MEER DAN 100 ONDERNEMERS BEGONNEN AFGELOPEN MAAND HUN GROEITRAJECT BIJ VOKA

Een netwerk voor het leven In tijden van anderhalve meters en digitale bijeenkomsten hebben ondernemers meer dan ooit nood om ervaringen te delen met elkaar.

Voor iedere levensfase waarin bedrijven zich bevinden, bieden we met Voka een groeitraject aan. Acht groepen van meer dan 100 ondernemers gingen eind september en begin oktober van start met hun lerend netwerk, vier deelnemers getuigen.

VAN PRIL IDEE NAAR ONDERNEMINGSPLAN In het traject Bryo StandUp komt iedereen met ‘ondernemersgoesting’ samen om een ondernemingsplan uit te werken. Tijdens de opstart lag de focus voornamelijk op zelfreflectie en het bepalen van fertile grounds (voedingsbodems voor hun ondernemersideeën).

“Tijdens onze kick-off werd meteen duidelijk dat iedereen de wil heeft om zijn idee te realiseren”, vertelt Silke Galle, die een idee uitwerkt rond duurzame fietskleding voor vrouwen en daar een community wil rond bouwen. “We weten alleen niet goed hoe we dat idee moeten gieten in een onderneming. Zelfreflectie kan dus een belangrijk onderdeel zijn. We probeerden zicht te krijgen op onze ondernemerscompetenties: waar ben ik sterk in en waar kan ik nog verbeteren. Daarnaast zijn er in de komende sessies tools nodig om een idee te kneden tot onder­ nemersplan. Ik vond het leuk om kennis te maken met collega-starters en omringd te zijn door gelijkgestemden. Het gaf een boost in mijn motivatie. Tijd voor actie nu!”

EEN TANDJE HOGER SCHAKELEN Ondernemers die enkele jaren bezig zijn maar hun bedrijf verder willen uitbouwen, kunnen terecht in Plato Explore. Zij gingen hun traject van start bij Watt The Firms in Gent. Nadat ze elkaar leerden kennen en de topics bepaalden voor de rest van de sessies, speelden ze het spel ‘De Mol’.

“Het blijft altijd spannend om een nieuwe groep met mensen te ontmoeten”, vertelt Caroline Rollé van GIGHOUSE. “Maar de dag ging razendsnel 66

voorbij. We stelden onze bedrijven aan elkaar voor en legden onze persoonlijkheden bloot via een kleurenoefening. Al snel werd duidelijk dat we met een competitieve en sterke groep zitten.

Dat werd ’s avonds nog meer in de verf gezet tijdens het ‘Mol-spel’. En dan zit ik nog in het winnende team ook. Het mag gezegd: de kick-off was een vliegende start.”

DUIKEN IN DE STRATEGIE In het traject Flow kunnen ondernemers van bedrijven met meer dan 50 medewerkers hun ei kwijt over actuele, strategische uitdagingen. De focus ligt ook op kennis- en ervaringsuitwisseling maar aangevuld met peer-to-peercoaching en praktische workshops. De groep ging met een oefening van Deloitte aan de slag om de inhoud van de workshops te bepalen. Zij gingen ontspannend de avond in met een spelletje petanque en een foodtruck van Balls & Glory.

“Een prima organisatie in een knappe setting”, begint Thomas Vanderbeke van Bekina Boots.

“We konden als groep onze behoeftes goed naar voor schuiven door de uitgebreide strategische oefening. Alle input werd geconsolideerd en zo zijn de hoofdlijnen van het komende jaar al bepaald. Ik hou een goed gevoel over aan de aftrap. Er is een mooie synergie tussen de deelnemers en we kunnen veel van elkaar leren.

Elk van ons heeft dagelijkse zorgen maar onze strategische vragen zijn heel gelijklopend. We willen allemaal vooruit met ons (familie)bedrijf.

Ik kon voor mijn eigen bedrijf al werkpunten detecteren die onze dagelijkse werking een stuk vooruit kunnen helpen. Op vele vlakken een verrijking dus.”

SILKE GALLE

CAROLINE ROLLÉ

THOMAS VANDERBEKE

JOLEIN VAN STEENDAM

BRYO STANDUP

PLATO EXPLORE

FLOW

ACCELERO

ALS JOUW BEDRIJF SNELLER GROEIT DAN HET LICHT Voor ondernemers die bijzonder snel groeien in omzet en personeel, is er het Accelero-traject.

Ook hier zijn er peer-to-peercoachings en workshops. Een groep van tien snelgroeiende bedrijven ging van start in Hotel Huyshoeve.

Ze kregen heel wat inspiratie rond leiderschap mee en Citymesh, Brouwerij De Halve Maan en LS Bedding kwamen getuigen over hun groei.

Wil jij ook graag jouw uitdagingen aftoetsen met ondernemers die in dezelfde fase zitten? De komende weken en maanden starten nieuwe groeitrajecten op waar jij het netwerk van je leven kan vinden.

Meer informatie op www.voka.be/netwerkvoorhetleven.

“Na deze tweedaagse heb ik nog meer zin om ervoor te gaan”, vertelt Jolein Van Steendam van Lifthing strijdvaardig. “Ik kreeg continu inspiratie en prikkels waarmee ik meteen aan de slag kan gaan. Dat is ook niet te verwonderen met de aanwezigheid van tonnen ervaring in de groep.

Ik ben razend benieuwd naar het vervolg.”

ONDERNEMERS#9

67

MEEGEDEELD

Tech scale-ups: eindelijk au sérieux?

Als scale-ups tot begin dit jaar met argusogen werden bekeken, heeft corona volledig alle twijfel weggenomen. Tijdens de lockdown en het onzeker wankelen van de economie op heden, lijkt streamen, gamen, sharen en zoomen (om maar enkele te noemen) meer dan ooit ons leven te beheersen. Het ecosysteem van tech scale-ups begint zich langzamerhand te versmelten met het kmo- en corporate landschap. Een pijlsnelle groei, wekelijkse aanwervingen, meermaals geld ophalen, internationaliseren met een disruptieve en/of pivoterende USP (‘Unique Selling Point’) is een specifieke manier van business doen die de traditionele bedrijven langzaam hebben leren appreciëren. Maar wat is nu het geheime recept om uit te groeien tot een succesvolle scale-up?

Scale-ups zijn inherent exponentieel schaalbaar, wat inhoudt dat snel en internationaal groeien veelal mogelijk is met minimale investeringen. Niet verwonderlijk dat velen onder hen dan ook software-oplossingen aanbieden via een subscription model. Dit ‘as a service’-model heeft licenties van de troon gestoten, door met enkele clicks gemakkelijk nieuwe klanten te kunnen onboarden. Aangezien zij hierdoor hun aantal users week na week kunnen verdubbelen, is een specifieke mentaliteit nodig bij deze bedrijven. Dit wordt in hun lingo aangeduid als “agility”: een ongezien niveau van aanpasbaarheid.

Hieronder enkele uitdagingen waarmee scale-ups in hun groeiverhaal geconfronteerd worden.

• Reporting: Een internationale scale-up heeft nood aan inkijk in haar cijfers en budgetten. Dit laat toe om op een eenvoudige en transparante manier tendensen te detecteren, hierop te anticiperen en te rapporteren aan het bestuur of investeerders. Dit vereist veelal een ecosysteem van verschillende tools op maat van iedere scale-up.

• Innovatie: Een innovatieve technologie ontwikkelen staat hoog op de prioriteiten­ lijst van de overheid. Er zijn dan ook verschillende incentives in het leven geroepen, waaronder de innovatieaftrek, alsook opportuniteiten om kans te maken op subsidies (‘calls’) die zowel op

68

regionaal, nationaal als Europees niveau georganiseerd worden. In hun pijlsnelle internationale groei, wordt een optimale fiscale structuur en het naleven van transfer pricing reeds snel van deze jonge ondernemers geëist.

• Corporate housekeeping: Bij het gezamenlijk oprichten van een bedrijf, komt de relatie tussen de co-founders wel eens onder spanning te staan. Voeg daar nog een aantal investeerders met afwijkende belangen aan toe, en dit alles lijkt een recipe for disaster. Goede aandeelhouders­afspraken maken is de boodschap.

• Legal for scale-ups: Juridische contracten worden te vaak in één adem genoemd met onpraktisch, tijdrovend en duur. Net waar scale-ups allergisch aan zijn. Het vereist dan ook een atypisch jurist om scale-ups bij te staan. Gezien de volumes van data waarop de algoritmes draaien, is GDPR compliant zijn een must-have voor het binnenhalen van deals bij (internationale) corporate bedrijven. Scale-ups zweren bij één extern aanspreekpunt dat ze per direct kunnen inschakelen wanneer nodig. De oplossing wordt steeds verondersteld ‘plug-and-play’ te zijn.

‘Legal’ moet daarbij vlot de taal spreken van C-levels, investeerders, developers en sales, wat aardig wat technische kennis vereist en vaak mee een stoel aan de digitale onderhandelingstafel oplevert.

Tijdsintensieve processen worden maar

al te graag vervangen door een vlot onboarding proces van nieuwe users via het aanvinken van begrijpbare terms of use, die uitblinken in een, te allen tijde, transparante opzegmogelijkheid.

• Team & Talent: Hoe jouw dream team vinden én bij elkaar houden? ? Hoe ga je om met een team dat constant groeit? Zit het verloningspakket wel aantrekkelijk genoeg in elkaar? En wat betekent employer branding precies?

De HR-verantwoordelijke die al deze vragen perfect beheerst, dient nog geboren te worden, waardoor talent altijd een belangrijke to do is op de agenda van de scale-up.

Benieuwd welk drivers voor scale-ups Deloitte nog als onmisbare use-cases heeft geïdentificeerd? Misschien heb je ook al gehoord over onze eminence programma’s zoals Fast50, Beers & Burgers en het Booster Program. Ontdekt dit en veel meer op onze scale-up landing page https://www2.deloitte.com/be/en/pages/ innovation/articles/scale-up-your-business/ deloitte-scale-up-partner.html Author Anaïs De Boulle, adeboulle@deloitte.com

Innovatie in mixen en mengen: de geboorte van SCUDO Spiromatic is internationaal marktleider in pre food processing en ontwikkelt sinds 1963 op maat gemaakte en duurzame totaaloplossingen voor geautomatiseerde opslag, transport, weging en dosering van vaste en vloeibare grondstoffen en ingrediënten in de voedingsindustrie.

Spiromatic richtte recent een joint venture op met de Italiaanse mixing-expert Sigma, een toonaangevende fabrikant van kneedmachines en mixers voor bakkerij, banket en pizza, zowel in de ambachtelijke als industriële sector. Sigma levert sinds 1974 de beste geavanceerde oplossingen voor het mengen van deeg.

Dankzij de joint venture is een naadloze integratie van de verwerking van ingrediënten én het mengen van deeg gegarandeerd.

In SCUDO verenigen beide bedrijven meer dan 100 jaar ervaring in de voedingssector.

De naam SCUDO staat voor ‘Specialized and CUstomized DOugh-Mixing Solutions’. SCUDO wil de industriële bakkerijsector ondersteunen met innovatieve oplossingen voor het mengen van deeg. Daardoor kan het zijn klanten beter wapenen tegen de talrijke uitdagingen van de markt. De oplossingen vertrekken dan ook steeds vanuit de specifieke productiekenmerken van elke context.

De implementatie van nieuwe technologieën, de toenemende druk op kosten, het vermijden van verspillingen binnen het productieproces en het beheer van steeds complexere productiesystemen zijn slechts enkele van de uitdagingen waarvoor SCUDO een geautomatiseerde flexibele oplossing biedt. Hygiënisch ontwerp en het monitoren en bewaken van unieke voorspellende parameters zijn bepalende kenmerken van SCUDO. SCUDO streeft ernaar een referentie te worden op de internationale markt van industriële oplossingen voor het mixen van producten zoals brood, pizza, tortilla, gebak, koekjes, wafels en cakes. Het nieuwe bedrijf heeft zijn juridische en productie­ hoofdkantoor in Italië en zijn technologie- en innovatiecentrum in België. Een mooie symbiose, ontstaan uit de jarenlange samenwerking tussen Spiromatic en Sigma. Buiten SCUDO, zetten zowel Spiromatic als Sigma elk hun eigen traditionele activiteit voort.

www.spiromatic.com www.sigmasrl.com www.scudosolutions.com

telex

Sensolus haalt 3,5 miljoen euro op om zichtbaarheid in internationale supply chains te vergroten Sensolus, aanbieder van asset trackingoplossingen op basis van het IoT (Internet of Things), heeft een financieringsronde van 3,5 miljoen euro afgesloten. De Belgische start-up stelt bedrijven in staat om niet-aangedreven activa, zoals palletten, dozen en containers, te traceren in toeleveringsketens en industriële productie. Intussen is Sensolus actief in meer dan 15 landen in verscheidene industrieën. De financieringsronde wordt geleid door het Industrial Technologies Fund van btov Partners, naast de bestaande investeerders Annie Vereecken, Capricorn ICT Arkiv en Quest for Growth. De financiering zal de internationale groei van het bedrijf verder versnellen. www.sensolus.com

Sweco neemt ARIES Real Estate Solutions over Sweco Belgium breidt zijn multidisciplinaire dienstverlening verder uit met de overname van ARIES Real Estate Solutions (A-RES). Sweco geeft vorm aan de duurzame steden en gemeenschappen van morgen. Hun werk resulteert in duurzame gebouwen, efficiënte infrastructuur en kwaliteitsvolle industrie- en energieprojecten. Het Belgische kantoor heeft een sterke reputatie op het vlak van regie en management van vastgoedgerelateerde projecten in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. In Europa telt Sweco zelfs 17.500 medewerkers en wereldwijd voert het projecten uit in 70 landen.

ARIES Real Estate Solutions is ontstaan uit het architecten- en ingenieursbureau ARIES, dat in 1974 werd opgericht. Het bedrijf telt vandaag 11 medewerkers en heeft kantoren in Gent en Brussel.

Van links naar rechts: Erwin Malcorps (Managing Director, Sweco Belgium), Luc-Georges Dubrulle (CEO A-RES), Roel Dehoorne (COO A-RES) en Vicky De Bollen (Director Finance, Facility & Legal, Sweco Belgium)

Foto: © Caroline Monthaye

www.swecobelgium.be

ONDERNEMERS#9

69

Onze events staan even on hold‌ Er gaat uiteraard niets boven een face-to-face event, maar in tijden van (corona)crisis is dit jammer genoeg niet evident. De huidige omstandigheden vragen verstrengde maatregelen voor onze Voka events. Uiteraard blijven we maximaal inzetten op fysieke netwerkevenementen waar mogelijk, met respect voor de huidige veiligheidsmaatregelen, en werken we verder aan de nieuwjaarsrecepties van dit jaar.

Blijf je graag op de hoogte van onze activiteiten? Surf dan regelmatig naar onze website. Van zodra een event groen licht krijgt, plaatsen we dit er onmiddellijk op.

Samen houden we vol! Tot snel!

t k n a d e Voka b tners zijn par

70

WELKOM

Nieuwe leden bij Voka Oost-Vlaanderen VASTGOEDKANTOOR

Sandra De Rop Gimmo vastgoed

PARTNER IN AUDIOVISUELE BELEVING

Sovilux Op zoek naar een geluidsinstallatie voor achter­grondmuziek in je winkel? Nieuwe sfeer- en showverlichting nodig voor een showroom? Of is het eindelijk tijd voor die moderne presentatieapparatuur in je vergaderzaal? Sinds 2014 adviseert, ontwerpt en installeert Sovilux audiovisuele oplossingen voor professionele toepassingen.

Sovilux bestaat uit het complementaire duo Pieter en Alexis met samen ruim 20 jaar ervaring. Als eerste stap luisteren zij naar de noden van de klant. Al dan niet op basis van een uitgebreide studie stellen ze een oplossing op maat van het project voor. Ook na de installatie is Sovilux steeds bereikbaar voor vragen, updates en onderhoud.

Als professionele partner van diverse merken zoals Bose, Audac, Sony, LG en meer levert Sovilux de geschikte av-apparatuur – binnen het budget, van de beste kwaliteit en makkelijk om mee te werken. Het Sovilux-team installeert luidsprekers, schermen, projectoren en verlichting die zorgen voor de ultieme beleving van beeld, licht & geluid.

CONTACT Staatsbaan 296 9870 Zulte 09 324 08 69 info@sovilux.be www.sovilux.be

Verkoop & Verhuur Gimmo vastgoed is een jong en dynamisch vastgoedkantoor met een speciale affiniteit in het verkopen van kwalitatieve nieuwbouwprojecten. Deze kunnen zowel bestaan uit nieuwbouwappartementen als woningen.

Met een omvangrijk relatienetwerk tracht Gimmo Vastgoed de verbinding te maken tussen de juiste partijen. Er wordt ingezet op een stabiele groei die voortvloeit uit de opgebouwde ervaring en de juiste knowhow.

Uw partner voor nieuwbouw Bij Gimmo Vastgoed kan u beroep doen in elke fase van uw nieuwbouwproject. U kan bij ons terecht voor een professionele begeleiding doorheen uw traject; startend vanaf de haalbaarheidsstudie, marktstudie, ontwikkeling, marketingstrategie, lancering verkoop en dit tot wanneer de gewenste resultaten bereikt worden. Zo wordt elk project afzonderlijk geanalyseerd om na te gaan hoe de huidige markt het best wordt benaderd.

Nieuw kantoor In september nam Gimmo Vastgoed haar intrek in één van de nieuwe landmarks van Aalst.

Het gebouw heeft op korte termijn reeds hoge bekendheid opgebouwd. Met de verhuis naar dit nieuwe kantoor in Aalst op de Albrechtlaan wordt er sterk ingezet op meer visibiliteit.

Deze nieuwe locatie zal helpen als centraal punt om het werkgebied te verruimen.

CONTACT Albrechtlaan 19 A bus 1 9300 Aalst 0491 14 25 66 sandra@gimmovastgoed.be www.gimmovastgoed.be

PRE-BATCHED COCKTAILS ON TAP

DORST DORST is gespecialiseerd in het creeëren van pre-batched cocktails on tap. Hiermee stelt het eventorganisatoren en horecaondernemers in staat om snel en eenvoudig cocktails te serveren, zonder ooit in te boeten op smaak.

Het assortiment bestaat uit 4 verschillende cocktails en 2 mocktails in 20 liter-vaten, waarin steeds met natuurlijke ingrediënten wordt gewerkt. Opgericht in 2017 door de twee broers Felix en Victor en hun neef Dimi, en ondertussen vaste partner van tientallen festivals, zomerbars, en horecazaken.

CONTACT Baron van Loolaan 2B 9940 Evergem 0478 74 59 22 felix@dorst.com www.dorst.com

ONDERNEMERS#9

71

Payroll & hr: voor het succes van je business Om te groeien als bedrijf, heb je een personeelsbeleid nodig dat mikt op groei. En daarvoor is de naadloze integratie van hr-deeldomeinen – zoals verloning, HRM en fiscale en juridische aspecten – essentieel.

Verfijn ook jouw hr-beleid met SD Worx, we helpen je graag.

www.sdworx.be

Overzicht van de nieuwe leden van de voorbije maand: BELGISCHE BEROEPSVERENIGING VOOR DE FITNESS EN WELLNESSINDUSTRIE - Antwerpse Steenweg 19 9080 Lochristi - 09 232 50 36 - info@fitness.be De beroepsvereniging heeft als hoofddoel de belangen van de fitnesssector optimaal te dienen via lobbywerk, ondersteuning en promotie - www.fitness.be/nl/over-ons/ bbf-w - BTW BE 0478.132.301 CTS BENELUX - Wijngaardveld 2G - 9300 Aalst 053 84 87 60 - sales@ctsbenelux.be - Verkoop, service en kalibratie van klimaatsimulatieapparatuur, zoutnevel­ installatie’s, laboratoriumovens en industriële ovens. www.ctsbenelux.be - BTW BE 0864.596.038

COMMUNICATIE- EN PRODUCTIEHUIS

Quilombo Quilombo is anders doen zonder moeilijk te doen. Een kruisbestuiving tussen creatief en praktisch, organisch gegroeid uit een collectieve passie die we graag delen. Je hebt een vraag/ruw idee van wat je wil? Jij, de klant aka onze partner, komt met een ei, een zaadje.

Quilombo zorgt dat het kiemt, bevrucht het en broedt het met veel zorg voor je uit.

We zorgen voor hands-on oplossingen voor corporate communicatie en projecten. Van A (brainstorm) tot Z (afgewerkt product voor al uw platformen). Audiovisuele projecten, animaties, trainingen, interne of externe communicatie, aftermovies, productvideo’s, podcasts, animated content, reclamecampagnes,... en alles daar­ tussen. No-nonsense, steeds met oog op de wil van de klant. Maar ook gewoon F, H en J zijn mogelijk: een flyer, een voice-over voor een reeds bestaande video…

We vertellen graag over onszelf, maar luisteren liever naar jouw noden. Hiervoor kan je rekenen op een gedreven team. Kom gerust langs om jouw verhaal uit de doeken te doen. De koffie staat alvast klaar!

DE BRUYN & ZONEN - Wijngaardveld 46 - 9300 Aalst 053 62 20 18 - info@decolteerwerken.be - Toelevering van onderdelen in elektrolytisch koper. Bewerking alle soorten staal, roestvaste staalsoorten, messing, aluminium en kunststoffen. - www.decolteerwerken.be/nl BTW BE 0422.292.369 DIMACOM.NET - Klapstraat 8A - 9831 Deurle 0479 31 07 56 - info@dimacom.net - Digital strategy marketing - e-commerce. - dimacom.net BTW BE 0828.718.114 DORST - Baron Van Loolaan 2B - 9940 Evergem hello@dorst.com - Drankenhandel - kwalitatieve cocktails - dorst.com - BTW BE 0676.837.690 FAMILY BUSINESS TRANSMISSION - Rue Beyaert 75 7500 Tournai - 0477 48 89 75 - info@fb-transmission. com - Aanbieden van strategisch advies en operationele ondersteuning tijdens het proces van bedrijfsoverdracht (verkoop, fusie, overname en voortzetting) aan bedrijfsmanagers en potentiële overnemers. www.fb-transmission.be - BTW BE 0894.657.031 INDEGLORIA - Merelstraat 1 - 9840 De Pinte 0476 85 12 19 - pieterdejonghe@telenet.be - Consultancy voor start-ups. Ondersteuning op salesvlak. BTW BE 0837.373.383 PITCH PERFECT - Schriekenstraat 38 - 9290 Berlare 09 334 82 93 - info@pitchperfect.be - Optimalisatie

van het sales proces op maat van de onderneming.

Flexibel alternatief voor sales team via outsourcing. pitchperfect.be - BTW BE 0717.747.936 ROTA-TRUCKS - Zevestraat 2 - 9080 Beervelde 09 369 42 36 - info@robverhuur.be - Verhuur en verkoop van hoogwerkers, schaarliften, verreikers en verwante bouwmachines voor ondernemingen actief in de bouw, industrie, onderhoud, installatie en evenementen. - www.robverhuur.be - BTW BE 0438.214.524 SOIL & BUILDING MANAGEMENT - Vosselarestraat 73 Bus 3 - 9850 Deinze - 09 233 12 59 - info@soil-building. eu - Bouwpartner voor grond- & infrastructuurwerken.

Ook bodemverontreiniging en afbraakwerken die voor­ komen op ontwikkelingsprojecten. - www.soil-building.eu - BTW BE 0847.576.793 SOVILUX - Donkerstraat 68 - 9870 Zulte - 09 324 08 69 - info@sovilux.be - Advies, ontwerp en installatie van audiovisuele oplossingen voor professionele toepassingen. Zowel voor bedrijven, winkels, scholen, overheids­ instellingen, verenigingen en particulieren. www.sovilux.be - BTW BE 0561.988.108 TOM BRUYER TALKS & TRAINING MIDDEN-OOSTEN - Gaverbulk 10/303 - 9032 Wondelgem - 0494 10 42 40 - tom.bruyer@vives.be - Spreker - Trainer - Expert Midden-Oosten - BTW BE 0704.823.180 TRAGEL INVEST - Albrechtlaan 115 - 9300 Aalst 0495 59 19 77 - peter.venneman@proximus.be BTW BE 0505.906.171 VERIMED MEDICAL SUPPLY - Scheldestraat 18 - 9230 Wetteren - 09 366 10 20 - sec@verimed.be - Verdeler medische apparatuur voor cardiologen in België en Luxemburg, alsook elektroden en defibrillatoren www.verimed.be - BTW BE 0458.133.869 VERTIGO - Peperstraat 50i - 9800 Deinze - 051 12 36 55 - info@vertigomenswear.com - Herenkledijzaak www.vertigomenswear.com - BTW BE 0427.071.501

Ontdek onze opleidingen

CONTACT Filips van Marnixstraat 63 9000 Gent 0474 93 04 63 info@quilombo.eu www.quilombo.eu

ONDERNEMERS#9

73

“We hebben nog veel te leren.

Een idioot vleermuis-virus komt ons dit vertellen” VOLG GEERT MOERMAN OP TWITTER

@Geert_D8 Reageer op geert.moerman@voka.be

Er werden vorige week toch strenge maatregelen genomen, waarvan je zelf zei “drastisch ... het zijn de juiste beslissingen”? Deze kunnen toch op deze ziekenhuis/ICU-cijfers nog geen invloed hebben? Zeker als de genomen maatregelen ook worden gehandhaafd, handelen we toch solidair?

De coronacrisis is opnieuw in een kritische fase beland. Op 25 oktober, het moment dat ik deze tekst schrijf, zijn er 700 mensen opgenomen op intensive care (ICU) omwille van COVID. In totaal hebben we – als er niet wordt opgeschaald – 2000 ICU-bedden in het hele land. In de eerste coronapiek werden 1.400 ICU-bedden ingenomen. Als de exponentiële curve nog even verder gaat, bereiken we de limieten van het systeem.

Daarom heeft de regering vorige week drastisch ingegrepen, onder andere door over het hele land cafés en restaurants te sluiten en ook de cultuur- en evenementen­sector zwaar aan banden te leggen.

“Loontrekkenden en ambtenaren ondervinden weinig hinder in hun portemonnee. Dat maakt het altijd makkelijker om hard in de leer te zijn” De Waalse en Brusselse regering, regio’s waar de besmettingsgraad nog veel hoger ligt, hebben bovendien een uitgebreidere nachtklok ingesteld van 22 tot 6 uur en telewerk verplicht gemaakt.

Nu is het afwachten of de curve door deze maatregelen voldoende wordt afgezwakt. Nu weten we het nog niet, dat is het beslissingsprobleem verbonden aan deze pandemie. Je neemt beslissingen met onmiddellijk effect op de bevolking, het effect op de virusverspreiding komt pas 74

een drietal weken later tot uiting. Inmiddels gebeuren ook allerlei andere zaken, zodat de oorzaak-gevolg relatie tussen maatregelen en evolutie van de pandemie steeds troebel blijft.

Deze tussenperiode tussen maatregelen en effecten wordt gekenmerkt door twee types influencers met (social) media megafoons. De eerste groep megafoons roept dat de curves blijven stijgen, dat we dringend meer moeten doen. Vanzelfsprekend stijgen de curves nog, dat is gewoon de logica van de incubatietijd van besmetting tot ziekte. Op zich kunnen we uit de huidige opgaande curve niet opmaken dat de maatregelen onvoldoende zijn. Als jullie deze tekst begin november lezen, zullen we dit wel weten. Ik neem dus een risico door dit te schrijven, het kan helemaal verkeerd gaan.

Maar nu aandringen op strengere maatregelen omdat de curve exponentieel stijgt, is weinig standvastig. Men wist immers dat deze curve exponentieel aan het stijgen was toen deze maatregelen werden genomen. En men weet ook dat een exponentiële curve niet eensklaps stopt. Als wetenschappers toen politici ondersteunden met de boodschap “het zijn de juiste beslissingen”, is het moeilijk te verklaren dat ze een week later het omgekeerde beweren. Omwille van een curve waarvan ze weten dat deze niet plots geremd kan worden en tot stilstand gebracht.

De andere groep megafoons schreeuwt hoe erg deze maatregelen zijn en dat het onzeker is dat ze effect zullen hebben. Waarom juist deze maatregelen? Waarom worden cafés, restaurants, cultuur en evenementen zo onredelijk zwaar getroffen? Ook dat is waar, de impact van de maatregelen is onzeker en betwistbaar. Maar het verminderen van sociale contacten lijkt effectief te zijn in de bestrijding van de pandemie. Dus kan het niet anders, alle sectoren waarvan het organiseren van sociale contacten de doelstelling is, worden midscheeps getroffen door een crisis waar het beperken van sociale contacten cruciaal blijkt. Er zit niets anders op dan heel solidair de mensen te compenseren die hierdoor zwaar

Op Twitter deelt Geert Moerman kort en krachtig zijn visie op ondernemerschap, economie, politiek en het leven zoals het is.

U kan hem volgen onder de twitternaam Geert D8: ‘Geert dacht’. In Ondernemers geeft hij maandelijks een uitgebreider commentaar bij enkele opvallende tweets.

“Ik denk dat in dit tijdsgewricht waar we ons reeds homo deus waanden, we best opnieuw wat bescheidener worden”

24 okt - Geert Moerman @Geert_D8i

x Op veel maatschappelijke en economische parameters is Vlaanderen beter vergelijkbaar met Nederland en Duitsland, laat ons daarop ook afstemmen qua #Covid aanpak

inkomensverlies lijden. En dat zijn voornamelijk ondernemers.

Loontrekkenden en ambtenaren ondervinden weinig hinder in hun portemonnee. Dat maakt het altijd makkelijker om hard in de leer te zijn, merk je aan de megafoons.

Uit de effecten van deze tweede coronagolf zullen we veel leren.

Het aantal besmettingen lijkt veel hoger dan in de eerste golf, iedereen kent nu wel mensen die positief getest werden en min of meer ernstige ziekteverschijnselen tonen. Dat was in de eerste golf niet het geval. Als deze tweede golf met veel meer besmettingen resulteert in een lagere piek van ICU-opnames en mortaliteit, zijn we weer een stap verder. Het betekent misschien dat ons immuunsysteem deze ziekte beter aankan. Dat er eventueel reeds een zekere vorm van weerstand tegen het virus aanwezig is.

Wie weet, er is dan in elk geval iets veranderd. Maar wat?

23 okt - Geert Moerman @Geert_D8i

x “We moeten niet voortdurend veranderen van strategie.” Verstandige premier @ alexanderdecroo

17 okt - Geert Moerman @Geert_D8i Dat brengt me bij een laatste gedachte. Ik ben sterk ontgoocheld in big data, statistiek, geneeskunde, biotechnologie en artificiële intelligentie. Sorry daarvoor, ik weet dat ik hiermee heel breed ga. Eigenlijk ben ik ontgoocheld in de status van de evolutie van de mensheid, denk ik. Nog nooit zijn zoveel data ter beschikking geweest om een crisis te monitoren. De coronagolf besmette miljoenen mensen in alle werelddelen. Elk land nam andere maatregelen. Elk land heeft een verschillende medische aanpak. Een aantal gevolgen zijn vrij precies in cijfers te vatten, bijvoorbeeld het sterftecijfer, alhoewel België dit sterftecijfer in de eerste golf op heel eigen wijze interpreteerde. Ondanks deze massale hoeveelheid data, slagen we er niet in een vrij eenduidige oorzaak-gevolg analyse te maken en de aanpak en maatregelen te finetunen op basis van een proven track record. Ook de geneeskunde en virologie staan minder ver dan ik had verwacht. Waarom het virus de ene mens veel harder raakt dan de andere, is slechts gedeeltelijk in kaart gebracht. Wat de langetermijneffecten zijn als je positief bent? Hoe de besmettingen plaatsvinden?

Er blijft zoveel onduidelijk terwijl men over de hele wereld miljoenen cases heeft. Ik denk dat in dit tijdsgewricht waar we ons reeds homo deus waanden, we best opnieuw wat bescheidener worden. We hebben nog veel te leren. Een idioot vleermuis-virus komt ons dit vertellen. Sorry voor het animistisch beeld, het past bij een primitieve mensheid die we blijkbaar nog steeds zijn.

x Bij deze deel ik mee dat ik mijn 1 persoons-knuffelcontact (dat niet onder mijn dak woont) gekozen heb, nl mijn kleinzoon Emiel. Verdere applicaties hebben dus geen zin meer #prettigweekend #evenontspannen

16 okt - Geert Moerman @Geert_D8i

x Veronderstelling bij huidige strenge maatregelen is dat toenemende besmettingsgolf in zelfde verhouding als in voorjaar zal leiden tot ICU-opnames en sterfgevallen.

Nu is dit nog niet het geval. Als dit zo evolueert, zijn de maatregelen terecht.

Anders zijn ze overdreven.

ONDERNEMERS#9

75

WAARVAN SPRAKE

2030 VRIJE TRIBUNE DOOR RUDI DE KERPEL

onder de redactionele verantwoordelijkheid van de auteur

Deze eeuw lijkt een herstart te krijgen in 2030.

Het adagio van deze nieuwe regering, die mikt op 2030. Eindelijk, een nieuwe regering. Water en vuur werden verzoend. De strijd voor het premierschap werd opgebouwd als een plot van een thriller. Niet alleen jonge veulens en oude rotten werden van stal gehaald maar de regering is ook een afspiegeling van de (gender)diversiteit van ons land. Check!

Het regeerakkoord. Het werd aangekondigd door fiere voorzitters. Nieuwe politieke cultuur. Het team gaat het verschil maken. Ze gaan elkaar iets gunnen in plaats van elkaar vliegen af te vangen.

Veel nieuwe gezichten. Veel potentieel talent.

Weliswaar omringd door een paar waakhonden onder de vorm van geroutineerde vicepremiers

“Plots blijkt dat er in de kelders van de Nationale Bank nog geldpersen staan. Er lijkt geen bodem meer te zitten in onze uitgaven” wordt het nieuwe blik ministers en staatssecretarissen onder controle gehouden. Maar ‘harmonie en samenspraak’ is de nieuwe slogan.

Mooi. En in tegenstelling tot het verleden geen honderden pagina’s afspraken. De invulling zal en cours de route gebeuren.

2030. Dat wordt de focus. Het is slim om nu al aan te kondigen dat deze regering in 2025 niet kan worden afgerekend op (financiële) resultaten.

Want het is COVID-19, meneer. Maar blijkbaar is het dat niet voor de Sinterklaaspolitiek. Men gooit met geld alsof we over het vermogen beschikken van een Noors Staatsfonds met vele petrodollars.

Of zou men met fraudebestrijding nu eindelijk bedoelen dat ze ook eens in het bos van de Sociale Zekerheid met een debiet van 80 miljard gaan kijken of er daar wat bespaard kan worden en/of misbruiken kunnen aangepakt worden?

76

En mogen we dan ook eindelijk echte signalen zien van die revolutionaire vernieuwing in een modernere overheid? Er dienen zich ongeziene kansen aan, want het grootste deel van de babyboomers gaat zijn ambtenarenloon omruilen voor een al even rijkelijk ambtenarenpensioen.

En zullen in de toekomst zelfstandigen eindelijk op dezelfde manier hun pensioen kunnen opbouwen als werknemers, zoals nu wordt beloofd in dit regeerakkoord?

Maar we dwalen af. 2030. Ondanks de miscast van onze nieuwe staatssecretaris van Digitalisering – hij verklaarde niet goed te weten wat je met een Linkedin-profiel moet aanvangen en zijn website is een onepager waarop je niet kan doorklikken – liggen daar de kansen.

Automatiseer alle stromen van informatie en documentatie. Dat pad is gelukkig al een tijdje ingezet door topambtenaren die vanuit de Kruispuntbank alle info laten doorstromen naar verschillende diensten. Maar laten we dat nu ook doen voor alle ziekte-uitkeringen en werkloosheidsuitkeringen. Doorzetten is nu de boodschap. Met of zonder staatssecretaris.

We betalen nu al de meeste belastingen van bijna gans Europa. De Vlaamse burger heeft voor al dat geld recht op een goed functionerend overheidsapparaat en sociale bescherming. En daarvoor moet hij hopelijk niet wachten tot 2030.

Het is een ongeziene crisis. Plots blijkt dat er in de kelders van de Nationale Bank nog geldpersen staan. Er lijkt geen bodem meer te zitten in onze uitgaven. Het lijkt erop dat we afgelopen zes maanden meer uitgegeven hebben dan wat we de komende zes decennia bijeen kunnen sparen.

Wie er een voorzichtige/kritische vraag durft over te stellen wordt wandelen gestuurd. Het is crisis meneer, how dare you.

Rudi De Kerpel Bestuurder Goodless.be

Laat uw ondernemingszin prikkelen Dit is het moment Inspireer u op ing.be/businessimpulse

Vastberaden om uw business naar een hoger niveau te tillen? Dan is het belangrijk om een stap vooruit te denken. Business Impulse biedt u nieuws en boeiende artikels over de trends in uw sector. Want goede beslissingen, die neemt u met kennis van zaken. Dit is het moment.

ING België NV – Bank/Kredietgever – Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – BTW: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verzekeringsmakelaar ingeschreven bij de FSMA onder het nummer 0403.200.393. Verantwoordelijke uitgever: Philippe Wallez – Sint-Michielswarande 60, B-1000 Brussel.

WIN EEN HOSPITALITY ARRANGEMENT

VOOR JOUW BEDRIJF OP DE

28.03.2021

HOE?

steun Sportaround vzw âž” www.sofico.global/sportaround LEES ER MEER OVER OP PAGINA 28 EN 29

SPORTMOGELIJKHEDEN VOOR IEDEREEN