11 minute read
MOBILITEIT
Doorbraak voor veilig fietsend woon-werkverkeer
De nood aan veilige en fijnmazige fietsinfrastructuur die de gemeenten in het noordoosten van Antwerpen op een vlotte manier verbindt met het havengebied en de bedrijvenzones in en om Antwerpen, is hoog. De realisatie is complex en moeizaam omwille van de gespreide bevoegdheden. Dat wordt anders nu alle actoren in de schoot van onze Kamer op 14 september het charter ‘Fietsbeleid Polder en Noorderkempen’ hebben ondertekend.
door Steven Roeland fotografie Vincent Callot
Het charter is het resultaat van de werkgroep ‘Fietsbeleid Polder en Noorderkempen’ die in 2021 in het leven werd geroepen op aandringen van de industriële ondernemerswereld. ‘De ondernemingen gevestigd in de havenomgeving stellen vast dat het havengebied voor hun werknemers nog steeds moeilijk bereikbaar is met de fiets. Snelwegen, kanalen en spoorlijnen zorgen ervoor dat fietsers vaak grote omwegen moeten maken. In het hinterland ontbreken ook stukken fietsverbindingen of is de infrastructuur niet aangepast. Vandaar de nood aan een charter waarin een aantal duidelijke oplossingen beschreven staan. Die moeten uitmonden in een concreet actieplan, met heldere afspraken en duidelijke deadlines’, verduidelijkte Luc Luwel, gedelegeerd bestuurder van Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland, aan de talrijk aanwezige mandatarissen van de negen betrokken lokale besturen.
FOCUS OP COÖRDINATIE EN VEILIGHEID
Jan Remeysen, CEO van BASF Antwerpen en voorzitter van het Platform Industrie, drukte de aanwezige overheden het belang van initiatieven voor de veiligheid van fietsende werknemers op het hart. De toename van (elektrisch) fietsgebruik doet het aantal ongevallen met werkverlet fiks toenemen. Hij stelt ook vast dat coördinatie op het terrein ontbrak om tot oplossingen te komen. ‘Er was geen overkoepelende regisseur die specifiek het woon-werkverkeer richting haven op zijn radar had. Daarom zijn we zeer blij met de oprichting van de werkgroep en het charter die werk maken van een veilige toegangsroute naar onze industriezones.’ Het charter bevestigt de duurzame samenwerking tussen de industrie en de omliggende districten, gemeenten en de provincie. Het legt vast dat het beleid voor fietsend woon-werkverkeer van de Polder en Noorderkempen naar het havengebied samen en integraal wordt aangepakt. Vooral voor het aanleggen van ontbrekende fietsinfrastructuur, maar ook op vlak van sensibilisering, monitoring en handhaving.
RESULTATEN DOOR SAMENWERKING
Ook Vlaams minister van mobiliteit Lydia Peeters steunt het initiatief. Filip Boelaert, secretaris-generaal van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, verduidelijkte haar visie op het charter: ‘De toename van het fietsend woon-werkverkeer toont aan dat inspanningen van werkgevers en overheden lonen. Het is belangrijk dat dit ondersteund wordt met veilige en kwaliteitsvolle fietsverbindingen. Extra inspanningen zijn nodig. Vanuit Vlaanderen gaan we dit proces ondersteunen door in te zetten op nauw overleg, het inzetten van expertise en de steun bij de realisatie. Samen met de lokale overheden kunnen we belangrijke resultaten boeken die uitmonden in een beter bereikbaar havengebied.’ In een panelgesprek maakten ook de Provincie Antwerpen en Port of Antwerp-Bruges hun ambities duidelijk. ‘Wij gaan onze trekkersrol in het bovenlokaal fietsverkeer ook hier opnemen en lokale besturen met expertise en middelen steunen’, verduidelijkte Luk Lemmens, gedeputeerde voor mobiliteit van de provincie Antwerpen. ‘In de haven gaan we het Masterplan Fietsinfrastructuur inzetten om de sluizen fietsveilig te maken en ontbrekende schakels tot aan de bedrijfspoorten aan te leggen’, onderstreepte havenschepen Annick De Ridder.
TIJD VOOR ACTIE
Nu moet de komende maanden werk gemaakt worden van een concreet actieplan waarin elk bevoegdheidsniveau zijn verantwoordelijkheid opneemt. ‘De urgentie is groot: er moeten snel stappen gezet worden om klaar te zijn als de impactvolle werken van Oosterweel op rechteroever starten. Die werken gaan de mobiliteit in het noordoosten van Antwerpen sterk beïnvloeden’, voegde Luc Luwel nog toe. Of zoals Ivan Pelgrims, CEO van Evonik, aangaf toen hij het panelgesprek afsloot: ‘Nu is het tijd voor actie, actie en actie. Samen kunnen we dit realiseren. Laat het ons nu ook écht doen.’
ZIJ ONDERTEKENDEN HET CHARTER:
• Voor de Vlaamse overheid: Lydia Peeters (Vlaams minister van mobiliteit) en Filip Boelaert (secretaris-generaal Departement Mobiliteit en Openbare Werken). • Voor de industrie: Jan Remeysen (CEO BASF – voorzitter Platform Industrie), Ivan Pelgrims (CEO Evonik), Luc Luwel (gedelegeerd bestuurder Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-
Waasland) • Voor de provincie Antwerpen: Luk Lemmens (eerste gedeputeerde Provincie Antwerpen, bevoegd voor mobiliteit) • Voor de lokale besturen: Annick De Ridder (schepen voor de Haven en voorzitter van raad van bestuur Port of Antwerp-Bruges), Sandra Suykerbuyk (districtsschepen voor
Mobiliteit Berendrecht-Zandvliet-Lillo en voorzitter van de werkgroep Fietsbeleid Polder en
Noorderkempen), Sarah Demartelaere (schepen voor Mobiliteit Stabroek), Brigitte Quick (schepen voor Mobiliteit Essen), Rit Luyckx (schepen voor Mobiliteit Wuustwezel), Thierry de Heer (wethouder Gemeente Woensdrecht), Jef Van den Bergh (schepen voor Mobiliteit
Kalmthout) en Koen Kennis (schepen voor Mobiliteit Stad Antwerpen).
Tangent Malle moet Noorderkempen vlot trekken
Ondernemers MOBILITEITDe tangent van Malle fase 1 betreft een nieuwe ontsluitingsweg tussen de N14 en de N12 die bedrijventerrein De Schaaf – Delften ontsluit. In een voorgaande fase werden voor deze tangent drie mogelijke tracés onderzocht. Uiteindelijk werd gekozen voor het tracé dat in het gewestplan werd voorzien en gewijzigd werd door een BPA (bijzonder plan van aanleg). Hiermee wordt vermeden dat woningen moeten onteigend worden en wordt het reeds geplande tracé bevestigd. Bovendien biedt een minder bochtig tracé meer rijcomfort. Dit tracé omvat drie nieuwe lichtgeregelde kruispunten: • Kruising van de tangent met de Lierselei (N14) • Kruising van de tangent met de Antwerpsesteenweg (N12) • Kruising van de tangent met de Nijverheidsweg
In vijftien jaar is het vrachtverkeer in de Noorderkempen met 42 % gestegen. Voor de bereikbaarheid van ondernemingen en de leefbaarheid van de omgeving is het dus een absolute noodzaak dat infrastructurele oplossingen worden uitgewerkt. Daarom liggen plannen op tafel om het verkeer een omtrekkende beweging om de gemeenten Malle en Zoersel te laten maken. De realisatie komt opnieuw een stap dichterbij. De plannen voor de tangent van Oostmalle zijn op 6 september voorgesteld.
door Steven Roeland beelden Agentschap Wegen en Verkeer
De alsmaar toenemende verkeersdruk in de Noorderkempen vraagt om doortastende maatregelen. De economische groei zorgt er voor uitbreiding van bedrijvenzones. Die liggen versnipperd over de regio en genereren 90 % van het vrachtverkeer dat het gebied doorkruist. De gewestwegen die als ontsluitingsas dienen, lopen dwars door de dorpskernen van Malle en Zoersel. Daardoor ontstaan steeds vaker onveilige verkeerssituaties en geluidsoverlast. Dit zet het draagvlak voor economische ontwikkeling onder druk.
80 % VAN VRACHTVERKEER UIT WOONGEBIED HALEN
Om het verkeer uit de dorpskern te houden, bereidt het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) de aanleg van de tangenten van Malle en Zoersel voor. Bij de volledige realisatie van deze infrastructuur zal 80 % van het vrachtverkeer de woonkernen kunnen vermijden. Daarbij worden ook lokale bedrijvenzones beter aangesloten. De tangenten gaan vervolgens ook deel uitmaken van het vrachtroutenetwerk. Dat moet de economische ontsluiting van de Vervoerregio garanderen.
BEDRIJVENZONE RECHTSTREEKS AANGESLOTEN
Op 6 september stelde het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) het plan voor de nieuwe tangent van Oostmalle voor. De eerste plannen dateren al van 2018. AWV is nu klaar met de projectnota van fase 1: de verbinding tussen de Lierselei en Antwerpsesteenweg. Concreet gaat het om een nieuwe ontsluitingsweg tussen de N14 en de N12 die het bedrijventerrein De Schaaf–Delften ontsluit. Dit tracé omvat drie nieuwe kruispunten met verkeerslichten: de kruising van de tangent met de Lierselei (N14), de kruising van de tangent met de Antwerpsesteenweg (N12) en de kruising van de tangent met de Nijverheidsweg. Bij deze laatste komt een nieuw kruispunt met verkeerslichten met een directe aansluiting naar de industriezone. Dit moet vermijden dat het zware verkeer via het centrum van Zoersel of via de Antwerpsesteenweg (N12) de tangent moet bereiken. Fietsend woon-werkverkeer kan hier via een nieuwe fietstunnel de tangent veilig kruisen en zo de bedrijvenzone bereiken. Afgescheiden fietspaden en geluidswanden zorgen voor bijkomende milderende maatregelen.
REMMENDE FACTOREN
De start van de werken aan de tangent van Malle is nog niet voor morgen. Er zijn nog heel wat procedures te doorlopen. Daarnaast moet eerst de tangent van Zoersel gerealiseerd zijn. Hoewel daar al meer stappen zijn genomen, zitten nog administratieve procedures in de weg. Het verleggen van buurtwegen en het verwerven van gronden vertragen de aanvraag van de omgevingsvergunning. In 2024 zouden de werken in Zoersel van start moeten gaan. Aansluitend kan dan fase 1 van de tangent van Oostmalle worden gerealiseerd. Daarna moeten nog twee fasen volgen. Die zijn nog niet uitgewerkt. Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland vindt het belangrijk dat voortgang gemaakt wordt in deze dossiers en dat lokale ondernemingen zich goed kunnen informeren. De Kamer blijft het dossier opvolgen en inzetten op interactie. Nog dit najaar brengt ze ondernemers van Zoersel en Malle samen met de bevoegde overheden om een beter zicht te krijgen op de verdere aanpak.
Milderende maatregelen
Bedrijventerrein De Schaaf – Delften
In het project worden een aantal ingrepen voorzien die de veiligheid van de
N12 fietsers en de inpassing in de omgeving moet bevorderen.
◄ Zoersel
Aanleg van fietspaden en fietstunnels
Tangent Malle De tunnels worden allen voorzien van een ruim fietspad met hellingen van max. 4%. Voor de dwarsing van de Antwerpsesteenweg wordt de tunnel 10 m breed om zo voldoende plaats te hebben voor fietsers en voetgangers.
N14
Projectgebied
WWW.WEGENENVERKEER.BE/MALLEKnip in verkeer
Plaatsing van geluidsschermen of grondbermen
Er worden over een lengte van ca. 1 km langs weerszijden van de tangent geluidsschermen en bomen geplaatst om de impact naar omwonenden te beperken. Ook wordt een aangepast asfaltmengsel gebruikt om de geluidsimpact verder te beperken.
In totaal onderzoeken we drie alternatieven voor de infrastructuurstrook. Binnen elk van die alternatieven worden nog eens verschillende varianten onderzocht.
Oostelijk deel Haventracé wacht op voorstellen van bedrijven
Het oostelijk traject van het Haventracé Het oostelijk traject van het Haventracé bestaat uit verbeteringen aan de A12, een nieuwe weg (A102) tussen de E313 in Wommelgem en de knoop A12/E19 in Ekeren en de verbetering van de E313 tussen Ranst en de Antwerpse ring. Het oostelijk traject van het Haventracé Light
Ondernemers
MOBILITEIT Om onze regio vlotter bereikbaar te maken, is in 2017 het Toekomstverbond afgesloten. Daarmee werd niet alleen beslist om de Oosterweelverbinding aan te leggen, maar ook om een nieuw Haventracé te bouwen om het doorgaand en economisch verkeer rond de stad te leiden. Na een lange voorbereiding liggen de te onderzoeken scenario’s van het oostelijk deel van dit Haventracé op tafel. En het krijgt meteen ook een naam: de Nieuwe Rand.
door Steven Roeland beeld Agentschap Wegen en Verkeer
De Oosterweelverbinding die nu wordt gebouwd, legt een ringstructuur rond de stad Antwerpen. Als die in 2030 klaar is, zal die op lange termijn nog steeds onvoldoende zijn om al het verkeer vlot af te wikkelen in onze regio. Daarom is in 2017 meteen ook beslist dat er vanaf de E34 tot aan de E313 een beter uitgebouwde verkeersas moet komen: het Haventracé. Die loopt van het westen vanaf Beveren over de R2 door de tunnels in het havengebied naar de A12 en verder naar het oosten tot aan de splitsing van de E34 en E313 in Ranst.
DE NIEUWE RAND
Het oostelijk deel van het Haventracé is nu uitgetekend. Dit is de verbinding tussen de A12 en de E313. Het gebied is opgedeeld in drie segmenten: de A12-Noord (inclusief de aansluiting van de Nx ter hoogte van Stabroek), de nieuwe verbindingsweg (A102) tussen de E313 en het knooppunt A12/E19 en het deel van de E313 tussen Ranst en Antwerpen-Oost (R1). Deze drie segmenten samen worden voortaan ‘de Nieuwe Rand’ genoemd.
DOOR ACHTTIEN DISTRICTEN EN GEMEENTEN
De voorbije twee jaar bespraken experts, overheden en middenveldorganisaties de mogelijke scenario’s via een proces van werkbanken. Nu is een scharniermoment aangebroken. De alternatievenonderzoeksnota (AON) is klaar. Dit openbaar document beschrijft de mogelijke oplossingen voor een betere verkeerssituatie in de regio, de ambities die het project wil realiseren, wat er precies formeel onderzocht moet worden en hoe dat zal gebeuren. Het gaat om een grootschalig onderzoek: in totaal behoren 18 Antwerpse districten of gemeenten tot het studiegebied.
OOG VOOR DE BELANGEN VAN ONDERNEMINGEN
Voka – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en Alfaport Voka hebben de voorbije jaren actief deelgenomen aan de werkbanken. Ze voegden onderzoeksvragen toe om een betere ontsluiting van lokale ondernemingen te bekomen in de Kanaalkant, Wommelgem en het ruime havengebied. Daarnaast keken we ook toe op een evenwichtig Deze oplossing wordt verder verdeeld in: samengaan tussen doorstroming en alternatieve mobiliteit. Op 12 september start de publieke raadpleging. Daarbij kan iedereen – • ook lokale ondernemingen – nog bijkomende opmerkingen of suggesties geven. Dit kan tot 11 oktober, onder meer tijdens de infomomenten in Een situatie waarin de nieuwe weg Schoten, Stabroek, Brasschaat, Ekeren en Wommelgem. • www.denieuwerand.be Een situatie waarin de nieuwe w • Een situatie met een op- en afrit en nog e Belangrijke stap gezet,
Stabroek (Nx) tussen de A12 en de N11.maar nog lange weg te gaan In oktober start de onderzoeksfase op basis van de alternatievenonderzoeksnota. Maar is er nog een hele weg af te leggen naar de realisatie. Eind 2023 wordt een voorkeursbesluit van de Vlaamse regering verwacht, waarna de uitwerkingsfase start. Het vizier staat op 2026 om het openbaar onderzoek aan te vatten. Daarna kunnen de werken aan de Nieuwe Rand effectief van start gaan. Meer info hierover via steven.roeland@voka.be. 63
