Maandelijks magazine | 37ste jaargang nr. 7 | September 2024
Interview met Quest for Growth
VFB Soirées en Beleggersacademie
Analyses van KBC, Umicore, Bekaert, EVS, Lotus, Sipef,...
Interview me t
ceo van Retail Estates c Jan De Nys
alleen stabiele groei en inkomsten
Discover the pinnacle of sustainability and exclusivity at Hôtel Des Douanes, the final office space offering at Tour & Taxis, Brussels.
Nestled in the heart of innovation, this unique location is more than just a workspace; it’s a statement. A commitment to eco-friendly practices, embedded in the rich historical tapestry of Brussels, Hôtel Des Douanes offers unparalleled sustainable office solutions.
Seize the opportunity to elevate your business in the last space of green sophistication at Tour & Taxis. Exclusive, unique, sustainable – your future office awaits.
Enquire today and join a community of forward-thinkers in a landmark of environmental responsibility.
by
België is een bedrijf in moeilijkheden en een reorganisatie is nodig om erger te vermijden. De vierde nota was geen gebalanceerde hervorming meer, maar een aanslag op de investeringsbereidheid van de Belg.
Beste belegger,
Zomers zijn niet meer wat ze geweest zijn. Een beetje zon en een slaperige beurs, is dat teveel gevraagd? En als extraatje een snelle regeringsvorming die gaat voor de nodige hervormingen om het land weg van de financiële afgrond te leiden? Ongeacht jouw politieke kleur moet dat de eerste bekommernis zijn, want zonder die hervormingen is een langdurige en onverbiddelijke door Europa opgelegde besparing onafwendbaar.
De politieke tragedie van de afgelopen weken ging echter over ego’s en randfenomenen. Ja, ook de meerwaardebelasting is slechts een symbooldossier. Ook al is het voor VFB een kernthema, dit was niet de struikelsteen in de onderhandelingen. Daarom praten we al enkele jaren met politici om populistische onzin te counteren met feiten, cijfers en inzichten. Met resultaat, want de eerste versie van de nota van de formateur bevatte veel van de elementen die we op de tafel legden.
We ontvingen veel feedback van leden op ons standpunt over de meerwaardebelasting, waarvoor dank en blijf dat zeker doen zodat we jullie opmerkingen kunnen meenemen. Tegelijk toch ook de vraag om jezelf goed te informeren vooraleer de pek en veren klaar te zetten: zeker beleggers moeten emotie van ratio kunnen scheiden. Niemand zal gelukkig worden van een besparingsprogramma van 14 miljard euro, maar zachte heelmeesters op korte termijn maken stinkende wonden op lange termijn. België is een bedrijf in moeilijkheden en een reorganisatie is nodig om erger te vermijden. Een politicus die dat aandurft in de wetenschap dat hij daarvoor zal worden afgestraft bij een volgende verkiezing noemen we een staatsman.
Onze reactie op de eerste nota van De Wever was gematigd, met de caveat dat de delicate balans van het geheel behouden moest blijven. Er zaten voor ons heel wat positieve elementen in. Zo ijveren we al jaren voor een verlaging van de roerende voorheffing op kleine en middelgrote noteringen, omdat die maatregel bij uitstek de Belgische bedrijven op onze Brusselse beurs aantrekkelijker kan maken. En we hebben ons altijd verzet tegen een meerwaardebelasting, tenzij die gepaard gaat met een aftrek van kosten en
minwaarden. We gaven daarbij ook altijd de nodige waarschuwingen inzake implementatie, inflatiebescherming, nalatenschappen, etc. Met veel van die bezorgdheden leek rekening te worden gehouden.
Helaas zijn er ook partijen met een dogmatische interpretatie van de realiteit. Hun veto’s op de positieve elementen verstoorden het evenwicht in het beleggingsluik van de nota, waarbij de meerwaardetaks toch tot hogere belastingen voor beleggers zou leiden en vooral diende als trofee om mee te pronken. Een Phyrrus-overwinning weliswaar, want de ervaring uit omringende landen spreekt alvast niet in hun voordeel: zo’n taks brengt nooit op wat zij hopen maar hindert integendeel de deelname van de brede bevolking aan het economisch weefsel. En zo verkleint de opbrengst in lijn met een dalend welvaartsniveau.
Conclusie, over de finale versie van de supernota konden we niet langer gematigd zijn. Dit was geen gebalanceerde hervorming meer, maar een aanslag op de investeringsbereidheid van de Belg. We hebben nog veel werk voor de boeg. En we hopen dat we daarbij kunnen blijven rekenen op jullie steun en input.
Ach ja, mijn voorwoord zou in eerste instantie gaan over de alternatieven voor de nieuwe staatsbon. Gelukkig vind je daarover een stuk verder in dit magazine. Plus nog een boel analyse en duiding. Geniet ervan!
Auteur Ben Granjé Ceo VFB en verantwoordelijke uitgever
VFB-nieuws
Balance ton tax | Voorwoord door Ben Granjé
VFB Soirées | neem gratis deel
In memoriam: mevrouw Staelens
Interview met Jan De Nys van Retail Estates
Interview met Olivier Marquet van Towards Sustainability
Laat sparen hand in hand gaan met beleggen
Les grande vacances
De crash in Japan is een waarschuwingssignaal
Er is leven na de staatsbon | Dit zijn de opties
Wat de koopjesjagers over het hoofd zien
Gevaar op de beurzen nog niet geweken
In bange afwachting van de formatie | Kapitale ditjes en datjes
De kracht van wat financiële magie
Complementair denken op de beurs
KBC, goed eerste halfjaar
Umicore, aanpassen aan de nieuwe realiteit
minder goed is niet slecht
EVS, groeit rustig verder
risico hoge waardering blijft
Sipef, langzaam maar zeker
Nextensa, langzaam maar zeker
Verslag van de Microcap Leadership Summit
De zes aandelen die Warren Buffett net gekocht heeft
verdient de aandacht van beleggers
KLA, Corporation groeibedrijf met veilige waardering
Technische analyse
Vervelend maar niet ongewoon
Digitale Gids voor de Beste Belegger
Een dividendportefeuille voor beginners
WDP, goed, maar blijkbaar niet goed genoeg
Beleggen in beauty kan mooi zijn
Denken in generaties in plaats van kwartaalwinsten
Fondsen als een goede port
Technische analyse
Stenen en koeien bepalen de verkiezingen in de VS
Gids voor de Beste Belegger is een uitgave van de Vlaamse Federatie van Beleggers vzw. Het magazine verschijnt tien maal per jaar. Niet in juli en augustus.
VFB is bereikbaar:
Business Center Mechelen De Regenboog 11, 2800 Mechelen Tel. + 32 (0)15 21 51 60 info@vfb.be | www.vfb.be
Verantwoordelijke Uitgever:
Ben Granjé, Business Center Mechelen, De Regenboog 11 bus 14, 2800 Mechelen
De informatie in Beste Belegger is enkel bedoeld om beleggers te informeren en te vormen.
VFB gaat daarbij zo zorgvuldig mogelijk tewerk.
VFB noch de auteurs kunnen geenszins
Gids voor de Beste Belegger | September 2024
aansprakelijk worden gesteld voor gederfde winst of verlies naar aanleiding van de verstrekte informatie. VFB garandeert geenszins dat de behandelde financiële instrumenten voor u geschikt zijn. Uzelf neemt dan ook de volledige verantwoordelijkheid voor het gebruik dat u maakt van de in dit blad verstrekte informatie.
Het volgende nummer verschijnt op 7 Oktober 2024
Uitzonderlijke omstandigheden leiden soms tot vertraging in de postbedeling.
Na een korte zomerbreak ligt uw favoriete blad weer voor je klaar. Net op tijd, want de komende weken zal het heel vaak over beleggen gaan, in het nieuws en bij de bakker. Waarom we daar zo zeker van zijn? De veelbesproken fiscaal aantrekkelijk staatsbon van vorig jaar loopt af en dus gaat er 22 miljard euro op zoek naar een nieuwe bestemming. Wij brengen je alvast een overzicht van de alternatieven. Daarnaast zal er ook geprobeerd worden om de federale coalitiegesprekken te reanimeren. Met de spaakgelopen discussie over een meerwaardebelasting is het eens te meer de spaarder en belegger die op de onderhandelingstafel ligt. Beleggen zal dus onvermijdelijk in het middelpunt van de belangstelling staan. En als uw aandacht toch even verslapt, zorgt een crash zoals recent op de beurs van Tokio wel dat je bij de les blijft. Als belegger komt er altijd heel wat op je af. Je kan dus maar beter goed voorbereid zijn. Daarvoor ben je aan het juiste adres. Er gaat dit najaar een nieuwe cyclus van de VFB Beleggersacademie van start (Pag. 33), de VFB Soirées geven een inkijk in een aantal belangrijke sectoren (Pag. 16), en we duiken opnieuw de studio in voor een nieuw seizoen van onze podcast ‘Het ABC van beleggen.’ Heb je trouwens een vraag die je graag wilt dat we ze bespreken, mag je altijd mailen naar redactie@vfb.be. Ook dit magazine zal met zijn bekende mix van exclusieve interviews, diepgravende dossiers, inzichten en analyses de komende maanden ongetwijfeld zijn meerwaarde bewijzen. En die blijft nog onbelast ook. Veel leesplezier!
Jasper Vekeman hoofdredacteur
Word nu lid
Een lidmaatschap kost 60 euro per jaar. Als je ineens voor 2 of 3 jaar lid wordt dan betaal je respectievelijk 114 en 168 euro (6 euro korting per extra jaar).
Clubs die aansluiten kunnen hun leden inschrijven aan 35 euro per jaar voor een digitaal lidmaatschap. Studenten jonger dan 25 jaar betalen hiervoor 20 euro per jaar.
Voor maar 30 euro per jaar extra ontvang je het magazine ook op papier. Een echte aanrader. Wie in het buitenland woont betaalt hiervoor 60 euro
Ledenvoordeel
Lees +artikels & het magazine Ontmoet ceo’s en volg bedrijven Online lezingen en lessen Gratis Excelco analyse software
De zomerse rust op de beurs werd bruut verstoord door een verkoopgolf die uit Japan kwam overgewaaid. Ook de Bel20 ontsnapte niet aan de kortstondige paniek. De financiële markten zorgden zo even voor opwinding midden in wat anders bekend staat als de komkommertijd.
Op 5 september loopt de staatsbon op één jaar af, waarmee de overheid met een fiscaal lokkertje 22 miljard wist aan te trekken. Dat geld zoekt mogelijk een nieuwe bestemming en dus struikelen banken en verzekeraars over elkaar om allerlei kasbons en termijnrekeningen op de wereld los te laten. Over de alternatieven voor de staatsbon lees je meer op pag. 23.
Er is terug handel in Hyloris, kort voor High Yield Low Risk. Het aandeel was eind april geschorst omdat de toezichthouder FSMA ernstige vragen had bij de betrouwbaarheid van de informatie die aan de markt was verstrekt rond transacties met een Nederlands bedrijf. Bij de heropening kelderde het aandeel 75 procent om nadien wat te herstellen na enkele nieuwsberichten.
“De vrees van de Belgische beleggers is niet ongegrond.”
Maandelijks peilt de bank ING naar het gemoed bij Belgische beleggers. Deze maand tonen zes op de tien ondervraagden zich ongerust over een nieuwe schuldencrisis in de eurozone. Hoofdeconoom Peter Vanden Houte snapt de ongerustheid aangezien Europa de begrotingsteugels dit najaar verder aantrekt. Ons land dreigt ook op het spreekwoordelijke strafbankje te belanden.
Een van de meest opvallende figuren op de Olympische Spelen in Parijs was geen sporter maar wel Snoop Dogg, commentator voor de Amerikaanse tv-zender NBC. Gevraagd naar
wat er in zijn reistas zit, toverde de Amerikaanse rapper zowaar een speculaasje uit het Meetjeslandse Lembeke boven.
“This motherfucker is the bomb,” klonk het.
Onbetaalbare reclame voor een koekjesbakker die bij ons meer met de derde generatie geassocieerd wordt dan met hippe hiphopsterren.
“Beurskoers Sipef is mijn enige teleurstelling”
De krant De Tijd sprak met François Van Hoydonck, die op 1 september na 17 jaar stopt als ceo bij Sipef. Volgens hem schatten beleggers de bloei van de plantageholding niet naar waarde.
1,475
Syensqo verwacht dit jaar nog maximaal een ebitda van net geen 1,5 miljard euro. De afgesplitste tak van Solvay stelde daarmee zijn prognose naar beneden bij. “We verwachten geen breder herstel van de totale vraag in de tweede helft van het jaar dat de bovenkant van onze eerdere vooruitzichten zou ondersteunen,” zei ceo Ilham Kadri.
“De groeiende studentenpopulatie en de bestaande schaarste maken het mogelijk om de inflatie door te rekenen,” liet Xior weten in de marge van zijn halfjaarcijfers. De specialist in studentenkamers boekte betere cijfers dan verwacht. De schuldgraad bedraagt nog altijd meer dan 50 procent, maar daar lijkt de markt minder wakker van te liggen dan pakweg een jaar geleden. Met de investering van 80 miljoen euro van Katoen Natie-topman Fernand Huts is de urgentie om nog activa te verkopen wat verdwenen, stipte KBC Securities in een analyse aan.
Het zijn hoogdagen voor goudkevers. Hun favoriete belegging is dit jaar al ruim een vijfde gestegen en breekt record na record. De hausse tart de gebruikelijke wetmatigheden. De reële rente is immers gestegen door de daling van inflatie en dus zou de goudprijs moeten dalen, wil de financiële logica. De verklaring wordt onder meer gezocht bij de goudkoorts in China.
Mars & Pringles: eten of gegeten worden De Amerikaanse snackproducent Mars, bekend van Snickers, neemt voor 36 miljard dollar Kellanova over, een afsplitsing van Kellogg die onder meer Pringles in portefeuille heeft. De grootste overname in jaren in de voedingssector kan de voorbode zijn van meer deals nu blijkt dat de consument de vele prijsverhoging steeds moeilijker slikt. Het belooft zo eten of gegeten te worden in de voedingssector.
Maandag 5 augustus was het bruut ontwaken voor veel beleggers. Een crash op de beurs van Tokio gaf het startschot voor een wereldwijde verkoopsgolf. Aanleiding waren tegenvallende cijfers over de Amerikaanse arbeidsmarkt. De oorzaak werd echter gezocht bij carry trades, leningen in een land met een lage rente, in casu Japan, om het geld te herbeleggen op plaatsen die een hoger rendement bieden, veelal de VS. Volgens The Economist schommelen schattingen over de omvang van die yen-trades ergens tussen 500 miljard en 4 000 miljard dollar. Die werden dus in een rotvaart teruggedraaid.
Berkshire Hathaway, de holding van Warren Buffett, heeft de helft van zijn aandelen in techgigant Apple verkocht, goed voor een meerwaarde van 60 miljard dollar. Apple blijft evenwel de grootste positie in de portefeuille. Welke aandelen Buffett kocht lees je op pag. 73
Indexsamensteller MSCI heeft de gewichten in zijn korf met groeilanden opnieuw gewijzigd. India
komt voor het eerst boven 20 procent uit. Dat gaat vooral ten koste van de positie van China, een paar jaar geleden nog goed voor 40 % van het mandje. De meer evenwichtige samenstelling reflecteert de opkomst van India maar moet ook beleggers overtuigen met een betere spreiding.
Het is de Leuvense onderzoeksinstelling IMEC gelukt om met de nieuwe machine van ASML nog kleinere schakelingen op een chip te printen, goed voor nog meer geheugen en rekenkracht dus. Met de High-NA-chipmachine lijkt ASML ook de volgende generatie van chipmachines te zullen domineren. Kostprijs van het nieuwe onontbeerlijke speelgoed voor chipproducenten zoals Intel en TSMC, 350 miljoen euro.
Pandora, een producent van kunstmatige diamanten die naar verluidt chemisch niet te onderscheiden zijn van echte, lanceert zijn juwelen nu ook op de Europese markt. In de VS waren de kleinoden al langer te krijgen. Het aandeel, dat in dit blad al een paar keren aan bod kwam, blinkt uit op de beurs van Kopenhagen.
“De tijd is aangebroken om ons beleid aan te passen.”
Jerome Powell, de voorzitter van de Amerikaanse Federal Reserve, liet er op jaarlijkse hoogmis voor centrale bankiers in Jackson Hole weinig twijfel over bestaan dat er een eerste renteknip komt in september.
Op 25 september 2024 om 18u30 organiseert VFB opnieuw een ‘aan tafel met …’ Ditmaal zijn we te gast bij Jan De Nys, ceo van Retail Estates. Gert De Mesure zal het geheel in goede banen leiden.
Plaats: Industrielaan 6, 1740 Ternat. Inschrijven: www.vfb.be/evenement/ aan-tafel-met-retail-estates
“Kleine beleggers vormen de ruggengraat van ons bedrijf.”
Interview met de ceo van Retail Estates
Jan De Nys bouwde met Retail Estates een portefeuille uit van meer dan 1 000 winkels, goed voor dik 2 miljard euro aan vastgoed langs Belgische en Nederlandse wegen. “Beleggers worden vooral aangetrokken door onze capaciteit om in alle omstandigheden dividend te betalen. Ze verwachten geen zotte dingen, geen uitzonderlijke meerwaarden op de verkoop van gebouwen. Nee, gewoon stabiele groei en recurrente inkomsten.”
Ik heb eindelijk eens wat tijd voor andere zaken, ontvangt Jan De Nys ons heel ontspannen. Het is augustus en buiten is het komkommertijd, al zorgt een crash op de beurs van Tokio ervoor dat beleggers zich geen moment hoeven te vervelen. Bijna twee uur lang zal één van de meest ervaren ceo’s op de beurs van Brussel ons onderhouden over de gang van zaken in de retailsector, de aantrekkingskracht van de periferie van de stad en de geheimen van investeren in winkelvastgoed.
De Nys maakt graag gebruik van deze periode van het jaar om met beleggers te spreken. “Dit is het moment om de boer op te trekken. Zaterdag ben ik nog gaan spreken bij een family office. Er waren 18 familieleden aanwezig,” vertelt hij bij het begin van het gesprek. De oprichter van Retail Estates zal verschillende keren benadrukken hoe belangrijk hij de particuliere belegger vindt. “Ik dank het bestaan van deze firma aan hen. Op de algemene vergadering zie ik jaarlijks heel wat mensen die er al van in het
begin bij zijn. Ik beschouw hen als de ruggengraat van ons bedrijf.”
De Nys bracht Retail Estates in 1998 naar de beurs, een gouden jaar waarin ook onder meer Kinepolis, Omega Pharma, EVS en Roularta voor het eerst bij de belegger aanklopten. “In een artikel in De Tijd over ‘De klas van 1998’ noemde ze ons saai maar
rendabel,” haalt De Nys met een glimlach aan. Hij is duidelijk niet ontevreden met die omschrijving. “We hebben hier al 26 jaar een bezettingsgraad van 98 procent of meer. Dat krijg je niet zomaar. Daarvoor moet je op problemen anticiperen,” klinkt het.
“Indexeringen zijn heilig in onze sector.”
De sleutel tot succes is volgens hem hands-on management. “Mijn medewerkers trekken er elke dag op uit. Zo weten we hoe een winkel erbij ligt, hoeveel volk er komt en hoe de attitude van de medewerkers is. Wij bezoeken elke winkel makkelijk 2 à 3 keer per jaar.” Dat zijn er ondertussen meer dan 1 000 op ruim 150 locaties in België en Nederland. De Nys, een jurist van opleiding, trekt er ook zelfs wekelijks op uit “Elke vrijdag ga ik op pad. Als ik een winkel kan binnen- en buitengaan zonder dat ze mij aanspreken, dan is het voor mij duidelijk dat een huurder zijn huiswerk niet klaar heeft. Voor mij is de essentie van retail dat niemand zomaar een winkel binnengaat. Het moet toch zijn dat die overweegt om iets te kopen?”
“Ik ben een risicomanager,” zal De Nys zijn functie herhaaldelijk omschrijven. Door de vinger zo aan de pols te houden, probeert hij wat hij de ‘balance of knowledge’ noemt in zijn richting te doen overhellen. “Onze belangen en die van onze klanten lopen niet samen, maar op een belangrijke manier toch wel. Als de kassa niet draait, dan wordt dat na verloop van tijd ook mijn probleem. Mijn doelstelling is dat mijn klant succesvol is. Het risico is immers niet dat de klant de huur opzegt, het echte risico is dat de klant geen geld verdient. Dat moet je kunnen inschatten.”
De Nys leerde het klappen van de zweep bij de private equity- en vastgoedinvesteerder Mitiska. Hij hielp er familiale ondernemingen als Carpetland, Heytens Decor, Vanden Borre, Brantano en AS Adventure bij hun expansie, vaak tot in het buitenland. Met Retail Estates ging hij zich nadien toeleggen op het beheer van hun vastgoed. “Op onze balans staat een eigen vermogen van een miljard euro. Dat is het spaargeld van mensen. Ik zou nooit gedurfd hebben om die spaarcenten te investeren in dingen waar ik niet veel van weet.”
Wie naar jullie beursparcours kijkt, ziet dat er bewogen jaren achter de rug liggen. Als je in de cijfers duikt – en dat geldt voor wel meer gvv’s – zie je dat veel minder.
JAN DE NYS (fijntjes) In het coronajaar, toen onder meer Brantano en Blokker failliet gingen en honderden winkels dicht bleven, hebben we ons dividend nog kunnen verhogen, voor het 18de jaar op rij. Dat is iets waar de beleggingswereld misschien te weinig waarde aan hecht.
Het woelige beursparcours heeft vooral met de stijging van de rente te maken. Hoe verwacht u dat die verder zal evolueren?
DE NYS Ik ben 40 jaar bezig. Een rente van 3 % vind ik heel normaal, een rente van 0 % is abnormaal. Die tijden komen niet terug. Ik ben intern altijd blijven rekenen met 3 %. Vandaag zitten we daar zelfs nog niet en zakt de rente terug een beetje, al is dat niet om ‘goede’ redenen.
Een belangrijke drijver van die rente-opstoot was de terugkeer van inflatie. Heeft u die makkelijk kunnen doorrekenen in huurindexeringen?
DE NYS Als een klant belt om van mij een inspanning te vragen, wil ik eerst weten hoeveel hij zijn prijzen heeft verhoogd. De klant van mijn klant, de particuliere consument, heeft namelijk een loonindexatie gekregen van 11 % en dan nog een keer 3 %. Als je dan je prijzen
“Als de kassa niet draait, dan wordt dat na verloop van tijd mijn probleem.”
“Een bezettingsgraad van 98 procent of meer. Die krijg je niet zomaar.”
niet kunt verhogen, dan heb je een probleem. Als je daarentegen je prijzen hebt verhoogd en alles hebt gedaan wat kan, dan ben ik wel bereid te helpen. Vooral in de kledingsector hebben we wat moeite gekend en hebben we de indexatie soms wat gespreid over meerdere jaren. Maar, en dat is belangrijk, ik laat de indexering niet los. Die is heilig in onze sector. Mocht ik een Angelsaksische investeerder nog maar suggereren dat ik de indexatie wil loslaten, die wordt gek. Dat is namelijk de basisassumptie waarop hun investering gebaseerd is. Kijk, de huurprijzen hebben een inhaalbeweging gemaakt. In technische termen kunnen we zeggen dat de huren nu rond de Estimated Rental Value (ERV) zitten. Dat is de waardering die schatters aan een gebouw geven. Voor die hun cijfers in hun modellen wilden aanpassen, hebben wij moeten bewijzen dat huurders de indexatie kunnen betalen. Dat heeft ongeveer anderhalf jaar geduurd en nu hebben ze op het einde van ons vorig boekjaar die aanpassing deels gedaan.
Dat verklaart die opwaardering van jullie portefeuille, wat je niet zou verwachten gezien de gestegen rente.
DE NYS Die opwaarderingen zijn inderdaad het gevolg van het feit dat men twee jaar die ERV’s niet aangepast heeft.
Vreest u niet dat uw bezettingsgraad van 98 % in het gedrang kan komen? Het regent berichten over faillissementen in de retail en beleggers vrezen een recessie.
DE NYS Wie is de klant van mijn klant? Dat zijn niet de mensen uit het centrum van de stad. Die nemen niet de bus om te gaan shoppen in de periferie. Dat zijn ook niet de men-
“Ik ga er vanuit dat we in een derde land beginnen.”
sen vanop het platteland, want die wonen dan weer te ver af. De klant van mijn klant zijn de mensen die leven in de groene gordels rond de steden; vaak tweeverdieners met kinderen, twee bedrijfswagens, een hond en een huis met een tuin. Wanneer moeten wij dus ongerust worden? Dat is wanneer die mensen onzeker worden over hun inkomen. Als hun inkomen bijvoorbeeld niet zou zijn geindexeerd, dan hadden ze allemaal 10 % van hun inkomen verloren.
Een tweede factor heeft te maken met hoe mensen zich voelen over de waarde van hun huis, omdat ruim de helft van onze portefeuille verhuurd is aan winkels die te maken hebben met woninginrichting. Vandaag voeg je nog altijd waarde toe aan je huis als je er in investeert.
Is die grote blootstelling aan wooninrichting geen groot risico?
DE NYS België en Nederland zijn markten met veel particuliere eigenaars en dus is er een grote renovatiemarkt. Non-food heeft het gewoon goed gedaan de voorbije jaren. Tijdens corona zijn mensen volop aan de slag gegaan in hun eigen huis. Ik sluit niet uit dat we op een dag meer supermarkten in portefeuille nemen, maar het probleem in België is dat er een overaanbod is. Als er op vijftien jaar tijd de helft meer aanbod bijkomt, dan wordt het in eender welke sector moeilijk.
Terug naar de huurinkomsten. Kunnen jullie die bovenop de indexatie nog verhogen?
DE NYS Dat bepaalt het spel van vraag en aanbod. We hebben dat recent nog eens gezien toen de speelgoedketen Fun op de klippen is gelopen. Voor de winkel in Leuven was
er geen overnemer uit de sector kandidaat, maar ik heb wel een bod gekregen van Mediamarkt. Die waren al jaren op zoek naar een goede locatie in Leuven. Door renovatiewerken uit te voeren, kan je de prijs verhogen. Dat creëert een win-win.
Voor andere Fun-winkels heeft u snel een overnemer uit de sector gevonden. Welke rol kan u spelen bij een faillissement?
DE NYS Wij worden beoordeeld op onze vaardigheid om obstakels te overwinnen. Dat is nu ook zo bij Bristol. Het bedrijf zit in een procedure van overdracht onder gerechtelijk gezag, maar heel veel winkels zullen waarschijnlijk meteen een doorstart kunnen maken onder een nieuwe eigenaar. Nieuwe wetgeving – en wij hebben ons daarin verdiept, dus ik kan mijn klanten daarin wel wat raad geven – laat dat makkelijker toe. Dat is fantastisch, want zo kunnen wij beter anticiperen
en bijvoorbeeld helpen zorgen dat het personeel niet wegloopt. Een overnemer vinden voor een winkel zonder personeel is namelijk veel moeilijker.
Een opvallende evolutie in jullie cijfers is de daling van de schuldgraad naar 44,6 procent, van zo’n 55 procent in 2020.
DE NYS Ik denk dat de belangrijkste prestatie van Retail Estates is dat de winst per aandeel in die periode gunstig is blijven evolueren. Je moet niet veel gestudeerd hebben om te weten dat als je schuldgraad vermindert, je zou verwachten dat de winst per aandeel stabiliseert of achteruitgaat. Dat hebben we kunnen tegengaan door de rentabiliteit te doen stijgen.
Welke inspanningen hebben jullie moeten leveren om die schuldgraad terug te dringen? Heeft u daarvoor bijvoorbeeld interessante dossiers moeten laten schieten?
“In het coronajaar hebben we ons dividend nog kunnen verhogen, voor het 18de jaar op rij.”
DE NYS We hebben altijd veel meer kredietlijnen dan we onmiddellijk kunnen gebruiken en dat versterkt onze onderhandelingsmacht. Alleen is de markt eigenlijk bevroren, zoals men dat noemt. Potentiële verkopers willen niet verkopen aan een lagere prijs. Ze moeten ook niet verkopen, omdat ze mooie cashflows realiseren. Alleen gesloten vastgoedfondsen moeten soms verkopen, omdat investeerders iets anders willen doen met hun geld. Maar dat gebeurt zelden.
Maar op zich is uw investeringsruimte nooit minder geweest door de afbouw van de schuldgraad?
DE NYS (Beslist) Wij vinden altijd geld als het moet.
Retail Estates is een gvv, gespecialiseerd in winkelpanden, voornamelijk gelegen in de periferie. In 1998 werd het, vlak na de oprichting, op de beurs van Brussel geïntroduceerd. Sinds 1998 werden er 5 publieke kapitaalverhogingen doorgevoerd, de jongste in 2023. Daarnaast waren er ook ABB’s (accelerated bookbuilding) en geregeld een keuzedividend.
Eind maart 2024 bezat het 1 020 winkelpanden (718 in België en 302 in Nederland) op 157 sites die een reële waarde van 2,028 miljard euro hadden met een winkeloppervlakte van 1,229 miljoen m 2. 35 % is gelegen in Vlaanderen, 28 % van de portefeuille bevindt zich in Wallonië. In juni 2017 verrichtte Retail Estates een eerste aankoop van 5 retailparken in Nederland. Ondertussen maakt het land 37 % uit van de portefeuille.
77 % van de activa maakt deel uit van een retailpark, 12 % behoort tot een winkelcluster, 11 % betreft alleenstaande win-
Reële waarde België
Reële waarde Nederland
Aantal m2 België
Aantal m2 Nederland
kels. 59 % van het huurdersbestand is actief in binnenhuisinrichting, 16 % in mode en 15 % is actief in verbruiksgoederen en voeding. Horeca is goed voor 1,6 % van het totaal. De grootste huurder is Gilde (Kwantum/Leen Bakker), goed voor 6,2 % van de huurinkomsten, de tweede grootste is Mandemakers Groep (4,6 %).
Nextensa is de grootste aandeelhouder (9,4 %), gevolgd door AXA (5,3 %), FPIM/Belfius (5 %), Shopinvest (4 %), BlackRock (3,19 %) en Petercam Degroof Asset Management (3 %).
Het boekjaar loopt van 1 april tot en met 31 maart.
Op basis van koersen eind maart (afsluiting boekjaar), voor 2023/24 en 2024/25E de huidige koers
Op zich lijken het boeiende tijden voor gvv’s. Zolang de rente daalde, ging in vastgoed investeren bijna vanzelf. Geld was toch gratis en vastgoed steeg alleen maar in waarde. Dat is vandaag wel anders.
DE NYS Mensen weten terug wat risico’s zijn. Risicovrije beleggingen bestaan namelijk niet. Ik was gisteren nog op een seminarie in Amsterdam. Bij een klant die investeert in kantoren is 20 % van de waarde van de gebouwen afgeboekt. 20 %. En dat is nog niet heel extreem.
Wij hebben in 26 jaar nog nooit een gebouw moeten afwaarderen. Het mooie aan onze niche is dat je al een aanvaardbaar rendement bereikt op lage huren. Ik heb geen huren van 200 euro per m 2 nodig om rendabel te zijn. Bij ons bedraagt de huur ergens tussen de 115 à 130 euro per m 2. Aan de Meir in Antwerpen is dat 2 000 euro. Dat moet je klant – ik spreek altijd van klanten, nooit van huurders – kunnen opbrengen. Dat is de reden waarom we altijd bij onze niche zijn gebleven.
Welk huurrendement haalt u en volstaat dat in verhouding tot de financiele kost om nog te kunnen groeien?
DE NYS Er is altijd een voldoende afstand of spread nodig tussen beide natuurlijk. Maar de situatie hangt ook af van de regio. In Nederland is de financieringskost 0,5 % hoger dan in België, maar daar staat een structureel hoger aanvangsrendement tegenover. Dat soort situaties creëert opportuniteiten voor Belgische gvv’s die een goede respons krijgen van hun Belgische banken wanneer ze in Nederland acquisities willen doen.
Jullie portefeuille is vandaag ongeveer 2 miljard euro waard. Hoe ziet u die verder evolueren?
DE NYS De regel is dat we 100 miljoen euro per jaar proberen te groeien. Groei moet beheersbaar zijn, is mijn regel. De complexiteit van onze business, die altijd als een nadeel gezien werd, is vandaag een groot voordeel. Wie vandaag nog een portefeuille van 2 miljard bij elkaar wil zien te krijgen, zal het niet makkelijk hebben. Ik geef met plezier toe dat we in Nederland veel geluk hebben gehad. Van de top 10 retailparken in de periferie hebben we er 7 kunnen kopen. Dat was echt een meevaller.
Vorig jaar kocht u nog 17 winkels in een retailpark in de buurt van Rotterdam voor zo’n 80 miljoen euro, maar u zal misschien niet elk jaar zo’n slag kunnen slaan. Hoe kan je de portefeuille dan nog jaarlijks met 100 miljoen doen groeien?
DE NYS We rekenen daarvoor op een bonte mix van investeringen. Enerzijds kunnen we
vastgoed kopen van andere partijen vanuit het idee dat we het beter kunnen managen. Onze winkelpanden zijn eigenlijk niet zo gek anders dan de logistieke magazijnen van WDP, alleen staat er een mooie gevel voor. En op de parking ligt geen asfalt maar klinkers. Maar achter die gevel schuilt gewoon ook een grote hal. De muren van de winkels erin kan je in beweging brengen. Sommige winkels hebben oppervlakte te veel. Die kan ik duurder verhuren aan een andere winkelier die ze nodig heeft. Dat is wat we graag en veel doen, concepten laten evolueren.
Anderzijds doen we ook aan forward financing. Dat zijn projecten op langere termijn. Het gebeurt dat een ontwikkelaar problemen heeft om een project verhuurd te krijgen. Dan vragen ze ons om mee aan het stuur te komen zitten en met onze kennis van de markt de juiste klanten te zoeken. Onze beloning voor onze inspanningen is een hoger rendement wanneer we het vastgoed kopen en het bijkomende voordeel dat we de klanten zelf kunnen kiezen.
U spreekt van winkels in beweging brengen. Om de hoeveel tijd moet je de puzzel van een retailpark zo opnieuw leggen?
DE NYS Huurcontracten lopen 9, 18 en 27 jaar. Wij verhuren eigenlijk gewoon vier muren en een dak. De winkelinrichting – alles wat je ziet van verlichting tot verwarming – is van de klant. Typisch is die afgeschreven na 18 jaar. Dat is dus het moment waarop de klant gaat nadenken of hij nog wel goed zit. Dat is dus ook een goed moment om te praten, want het volgende rendez-vous is nog eens 9 jaar later. Ideaal is dus om een retailpark na 18 jaar te herbekijken.
Bij de jaarcijfers maakte u bekend dat u overwoog een bod uit te brengen op een retailpark van Nextensa, met 9,4 procent uw grootste aandeelhouder. Hoe staat het met die deal?
DE NYS Dat was een piste die we aan het aftoetsen waren. Onze advocaten hebben geanticipeerd op mogelijke opmerkingen van de FSMA en ons dwingend geadviseerd om daar over te communiceren. Ik vond dat zeer vervelend, want dat was heel voorbarig. Ik heb nog niet meegemaakt dat een gvv een dossier op tafel moet leggen dat nog zo prematuur is. Het was zelfs nog niet door de raad van bestuur goedgekeurd.
“Mensen weten terug wat risico’s zijn. Risicovrije beleggingen bestaan niet.”
Betekent dat dat die deal er niet komt?
DE NYS Inderdaad, die komt er niet.
Het leek een voorbode om ook het winkelvastgoed van Nextensa in Oostenrijk over te nemen. U heeft zelf al geregeld gesproken over een derde land naast België en Nederland. Hoe ver staat u daarmee?
DE NYS Ik ga er inderdaad vanuit dat we in een derde land beginnen. Dat zal niet noodzakelijk van hieruit gerund worden en dus heb-
ben we al investeringen gedaan die het mogelijk maken om met verschillende afdelingen te werken. Mijn visie is dat je de ruggengraat moet kweken van iets wat meer kan dragen. We hebben er ons dus al op georganiseerd.
We hebben iemand in de directie die permanent de markt afspeurt. We zitten echt wekelijks in de markt. We hebben het geld ook klaarliggen. Maar het is vandaag moeilijke om interessante deals te vinden. Ik werk graag in markten waar ik zelf ook nog makkelijk naartoe kan. Nederland bijvoorbeeld was mijn droom. Elke donderdag gaan we er met verschillende medewerkers heen om te overleggen met het lokale team.
U zal dus niet snel naar Oost-Europa trekken zoals veel collega’s in de vastgoedsector?
DE NYS Als je iets wil doen in Polen ofzo, dan moet je het uit handen geven. Dat is niet echt de mentaliteit in ons bedrijf. Ik heb een tijdje naar Oostenrijk gekeken, een aantrekkelijk land met een grote baanwinkelmarkt. Je zou dat kunnen combineren met investeringen in Tsjechië of Slovakije. Ik heb daar al veel zaken bekeken, maar ja …
Naar wat bent u precies op zoek?
DE NYS We kijken eigenlijk niet naar landen, maar naar grootstedelijke agglomeraties. Rond Parijs wonen evenveel mensen als in België. Het is maar 300km van hier. Je kan er ook een belastingvrijstelling krijgen (gvv’s betalen in België geen vennootschapsbelasting, in Nederland wordt het fiscaal gunstregime afgeschaft, red.) Dat vind ik allemaal heel aantrekkelijke factoren. Ik ben ook al in Madrid geweest. Dat is één van de snelgroeiende steden van Europa. Demografie speelt ook een rol. We zoeken in de periferie natuurlijk. We gaan elders niets anders doen dan wat we hier doen.
Frankrijk heeft ook beslist dat er geen retailparken meer bijkomen. Nederland heeft eind jaren ’80 al 191 potentiële locaties vastgelegd en dat is nooit veranderd. Dat wil niet zeggen dat al die parken goed zijn, maar je weet tenminste dat er morgen niet nog een pak winkels aan de overkant van de straat bijkomen.
Bekijkt u ook grote overnames van sectorgenoten?
DE NYS Er zijn in Frankrijk spelers die hetzelfde doen als wij, maar het probleem is de fiscaliteit. Het makkelijkste is om een Belgische speler over te nemen. Vanaf dat je de grens overgaat, dan komt er heel wat bij kijken. Er is wel al eens gespeculeerd over een samengaan met Ascencio. Zij doen hetzelfde en staan sterk in regio’s waar wij weinig aan-
wezig zijn. Misschien dat zo’n deal er ooit zal komen als beide partijen hierin een voordeel zien, maar vandaag zeker niet. Ik denk dat de intrede in een derde land eerder geleidelijk zal gebeuren. Tenzij er misschien een fonds opduikt met een paar locaties dat plots wil verkopen. Dat zou mooi zijn.
Zijn retailparken wel toekomstbestendig in een snel veranderde wereld waarin e-commerce een groter deel van de markt inneemt? DE NYS De sterkste evolutie vandaag zit in click & collect (online bestellen en in een fysiekwinkelpunt afhalen, red.). In het jaarverslag van Mediamarkt bijvoorbeeld lees je dat zij daar al een kwart van hun inkomsten uithalen. Het mooie van dat concept is dat je je winkelvoorraad kunt gebruiken om e-commerce te doen. Toen ik een bezoek bracht aan het hoofdkantoor van MediaMarkt, was ik getuige van een opleiding voor baliemedewerkers. Zij leiden hun mensen op om klanten nog te bewerken. Ben je wel zeker van het model? Heb je die accessoires gezien? Dat is een
groot voordeel in vergelijking met click & delivery, waarbij je de klant nooit kunt spreken en heel veel retours krijgt te verwerken. Winkels beginnen hun plaats te vinden in het e-commerceverhaal. In de Financial Times stond vorige week een groot artikel dat Wal-Mart, de grootste retailer van de wereld, in het eerste kwartaal in de VS voor de eerste keer meer verkocht online dan Amazon. Dat is fantastisch. Click & collect is een duurzame formule voor de lange termijn, zeker in vergelijking met al die pakjes die anders worden teruggestuurd.
Dat de retailers zich in de handen wrijven, snap ik, maar is de klant ook te overtuigen om zijn bestelling af te halen in een baanwinkel?
DE NYS Mensen blijven niet graag thuis voor een pakje. En vaak loopt het dan nog eens fout met een levering ook. Als je iets gaat afhalen en het is niet goed, kan je tenminste meteen het juiste meenemen. Dat is dus waar we naartoe evolueren.
Zal dat ook maken dat baanwinkels beter standhouden dan winkelvastgoed in het centrum van de stad?
DE NYS Ik woon in de rand van Gent. De lage emissiezone en de circulatieplannen maken dat je nog moeilijk krijgt uitgelegd hoe je naar het centrum moet rijden. Ik geloof wel dat er een toekomst is voor stadscentra, maar dan meer als ontspanning. Één keer per maand naar een koopzondag gaan bijvoorbeeld, dat wil ik wel doen. Maar de mensen waar wij van leven zijn de mensen die 5 tot 10 kilometer rond de stad wonen en die willen niet meer naar het centrum om hun boodschappen te doen.
We moeten vastgoed in een sneltempo verduurzamen om de klimaatverandering tegen te gaan. Hoe groot is die uitdaging voor een groep met meer dan duizend winkels?
“Het mooie aan onze niche is dat je al een aanvaardbaar rendement bereikt op lage huren.”
DE NYS Veel hangt af van de trends in winkelinrichting die onze klanten volgen. Ik ben een kind van de oliecrisis in de jaren ’70. Winkels staken toen een vals plafond op 3,5 meter hoogte met daarop isolatie om het volume dat je moet verwarmen niet te groot te maken. Vandaag willen winkels zo geen valse plafonds meer. Je moet het beton kunnen zien, dus die plafonds zijn allemaal weggenomen en de ruimte is vaak tot 8 meter hoog. Dat maakt dat ze om vijf uur ’s ochtends de verwarming aanzetten opdat de warmte voldoende gezakt zou zijn als de winkel open gaat.
We kunnen maar zo ver springen als onze klant wil meespringen. De verwarmingstoestellen bijvoorbeeld zijn niet van ons. Toch investeren wij 10 miljoen euro per jaar in de
verduurzaming van onze gebouwen. Dat is 1,5 % van 20 % operationele kosten die ik maximaal wil dragen. Ik hoor van investeerders dat zij dat ook een aanvaardbaar kostenpercentage vinden.
Bij de klanten ligt de bereidheid om inspanningen te leveren dus eerder laag?
DE NYS Na corona, de inflatie en energiecrisis is die bereidheid inderdaad heel laag. De overheid zal ons moeten helpen. In Nederland is beslist dat alle niet-residentiële gebouwen tegen 2030 van het gas af moeten. Iedereen die een winkel renoveert, weet dus dat hij een warmtepomp zal moeten steken. In België is er geen wetgeving die huurders verplicht te verduurzamen. En aangezien zij de eigenaar zijn van de installaties, hebben wij daar niets aan te zeggen.
Leveren de investeringen die u wel doet ook een meerwaarde op?
DE NYS Vandaag investeren wij in onze winkelpanden in energiebesparende maatregelen en goedkope zonne-energie. Dit levert voor onze klanten een onmiddellijk financieel voordeel op. Ik ga ervan uit dat daar op termijn ook voor betaald zal worden.
Bij WDP is de zon ondertussen de grootste huurder en zorgen de daken vol zonnepanelen voor een pak extra inkomsten. Is dat iets wat jullie ook kunnen doen?
DE NYS Veel van onze gebouwen zijn niet gemaakt om dat gewicht te dragen; het dak zou gewoon instorten. Het tweede is dat je de energie die je opwekt en niet verbruikt ook moet kwijt kunnen op het net. Dat is een gigantisch probleem. Zondag zijn de winkels gesloten en is er heel weinig verbruik, dan moet je al die energie op het net kunnen zetten. In Nederland zijn er heel wat provincies waar je daarom niks meer mag installeren.
Schort er niets aan het concept van een retailpark vanuit duurzaamheidsoogpunt? U vertelde zelf dat jullie mikken op tweeverdieners met twee wagens voor de deur, maar is dat wel houdbaar? DE NYS Jongeren blijven vandaag langer in de stad. Ik zie dat ook bij mijn eigen kinderen. Maar vanaf ze één of twee kinderen krijgen, gaan ze toch allemaal naar de groene rand. Die aantrekkingskracht is er en zal niet verdwijnen. Bovendien is de rand zo slecht ontsloten door het openbaar vervoer dat mensen altijd auto’s gaan nodig hebben.
Hoe zit het met de interesse bij beleggers in retailvastgoed?
“De markt is eigenlijk bevroren. Potentiële verkopers willen niet verkopen aan een lagere prijs.”
DE NYS 30 % van onze aandeelhouders zijn particulieren, inclusief family offices. Dat aandeel blijft stabiel, omdat veel beleggers kiezen voor het keuzedividend. 30 % zijn Belgische institutionele beleggers en 40 % internationale, vooral Angelsaksische investeerders. Ik moet zeggen, de hype die de grote vastgoedinvesteerder British Land gecreëerd heeft rond retailparken is een fantastisch cadeau geweest. Zij hebben aangekondigd dat ze hun belang in een groot winkelcentrum afbouwen en het geld gaan investeren in retailparken. Dat heeft bij veel investeerders de aandacht op onze niche gevestigd.
Baanwinkels en retailparken hebben nooit echt in de bovenste schuif gelegen bij investeerders. Hoe komt dat?
DE NYS Veel investeerders geven de doorslag aan esthetische normen. Een recente shoppingmal waar veel geld is tegenaan gegooid vinden ze vaak terecht mooier. De vraag is alleen of die bijkomende kostenstructuur
ook in verhouding staat tot de risico’s die de beheerders moeten managen.”
U vertelde aan het begin van ons gesprek dat u bij Family offices langsgaat. Wat gaat u daar vertellen?
DE NYS Onze slogan is ‘In Retail We Trust.’ Wij vertellen vooral over de laatste evoluties in de sector. Hoe kan je het succes van Torfs en het mislukken van Bristol plaatsen? Wat zijn prijszetters en -nemers? Waarom investeren we zo weinig in supermarkten? We willen vooral dat de mensen de risico’s die wij managen beter begrijpen. Welke kunnen we opvangen en welke niet?
Vandaag levert een investering in Retail Estates een bruto rendement van 8,2 procent? Betekent dit niet dat u nog steeds wat misbegrepen bent?
DE NYS Als ik tegen de mensen die jullie bij VFB zo goed kennen, de particuliere beleggers, zeg dat al 99,75 % van de huren zijn betaald, dan begrijpen die dat zeer goed. Ik denk dat er weinig mensen zijn die onze aandelen kopen om te traden. Het merendeel zijn echte buy & hold-beleggers. Ze zijn ook aangetrokken door onze capaciteit om in alle omstandigheden ons dividend te betalen. Al 26 jaar gebruikt onze raad van bestuur op vraag van het management het principe om maar 80 % van de winst uit te keren. Dat geeft een buffer, zoals we die tijdens corona hebben aangesproken, maar het maakt wel dat je normaal gesproken op je inkomen kan rekenen. Bovendien reserveren we een deel winst om te kunnen investeren als de kansen zich voordoen.
Voor de belegger, onze leden, is dat dividend inderdaad wellicht het belangrijkste. Na 18 jaar het dividend te verhogen mag u zich bijna een ‘dividend king’ noemen, een bedrijf met 25 jaar van positieve dividendhistoriek. Zal u dat halen?
“Ik zou nooit gedurfd hebben de spaarcenten van mensen te investeren in dingen waar ik niet veel van weet.”
DE NYS Dat heeft alleen maar zin in de mate dat er dan nog een buffer blijft om tegenvallers op te vangen. Nu, daarin lopen de belangen van de meeste aandeelhouders gelijk. Institutionele investeerders werken ook met geld dat ze op termijn terug moeten kunnen geven. Die verwachten ook geen zotte dingen, geen uitzonderlijke meerwaarden op de verkoop van gebouwen. Nee, gewoon stabiele groei en recurrente inkomsten.
Interview Jasper Vekeman Hoofdredacteur VFB
De deelname is gratis maar je moet je wel registreren. Voor het webinar ontvang je de nodige informatie om deel te nemen per mail.
Als je geregistreerd bent, kan je de opname van de webinars ook achteraf bekijken op de pagina ‘Net gemist’ op de VFB website.
We wuiven de zomer stilaan uit en voor de meesten ligt de vakantie achter de rug. Bij VFB hebben we evenwel niet stil gezeten en zijn we druk doende geweest met het najaarsprogramma samen te stellen. We starten vrijwel meteen met de VFB Soirées. Een reeks gratis live webinars met uitgebreide Q&A sessie. Naast de traditionele live bedrijfswebinars staan er dit jaar een aantal live panel-webinars rond een specifiek thema zoals generative AI, voeding, bouw en winkelvastgoed op het programma. Onder meer EVS, Biotalys, Greenyard, What’s Cooking?, Inclusio, Deceuninck, Ascencio, Vastned Belgium en Wereldhave Belgium zijn van de partij alsook de sectorfederaties Agoria, Fevia, Embuild en Comeos.
De VFB Soirées bieden je de unieke kans om vragen te stellen aan het management van beursgenoteerde bedrijven. Bezorg ons je vragen op voorhand via info@vfb.be en we zorgen dat ze zeker aan bod komen.
Heb je deze ontmoeting gemist, via de ‘Net gemist’-pagina op de VFB website kan je alle Soirées nog herbekijken.
Ceo Dave Marver geeft een update over recente bedrijfsprestaties en verwachte toekomstige mijlpalen.
Vergeet je niet te registreren op de website van VFB (www.vfb. be) om de Zoom link te kunnen ontvangen. Wanneer je registreert voor de VFB Soirées krijg je automatisch een Zoom uitnodiging voor elke avond. Indien je niet alle avonden wenst te volgen, kan je deze Zoom uitnodigingen gewoon negeren. Wil je echt uitgeschreven worden, stuur dan even een mail naar info@vfb.be
Op 10 september gaan we reeds van start met de VFB Soirées. Dave Marver, ceo van ONWARD Medical, mag de aftrap geven. Hij zal een update geven over recente bedrijfsresultaten en verwachte toekomstige mijlpalen.
Al 40 jaar verwerft, ontwikkelt en beheert Cofinimmo huurvastgoed. De vennootschap bezit een portefeuille die verspreid is over negen landen, met een waarde van ongeveer 6,2 miljard EUR.
Dankzij haar expertise heeft Cofinimmo een zorgvastgoedportefeuille van ongeveer 4,6 miljard EUR opgebouwd in Europa.
De vennootschap past een investeringsbeleid toe dat gericht is op het aanbieden van een maatschappelijk verantwoorde langetermijninvestering.
Cofinimmo is genoteerd op Euronext Brussels (BEL20) en is opgenomen in de BEL ESG index.
Contacteer ons
+32 (0)2 373 00 00 info@cofinimmo.be www.cofinimmo.com
Professor Roland Van der Elst bewijst een laatste eer aan mevrouw Staelens, voormalige voorzitter van de Vlaamse Federatie van Beleggers. “VFB is haar veel dank verschuldigd en ze zal herinnerd worden als een toegewijde spilfiguur uit de eerste decennia van de organisatie.”
In beperkte kring en in aanwezigheid van enkele oud-bestuurders werd op 5 juli afscheid genomen van Jeannine Pascal. In onze vereniging was ze beter gekend als mevrouw Staelens, de naam van haar echtgenoot die ondertussen al eerder overleden was maar die in al die jaren dat ze actief was bij de VFB trouw aan haar zijde stond.
We gaan nu terug naar het begin van de jaren ’80 in de vorige eeuw, een tijd waarin het uitzonderlijk was dat dames actief met beleggen bezig waren. Onder impuls van veelal wisselagenten en enkele bankkantoren kwamen enkele mensen samen om met de beurs kennis te maken en gezamenlijk, met een beperkte maandelijkse storting, een kapitaaltje bijeen te brengen dat in aandelen belegd werd. Een aantal van die eerste Vlaamse clubs was aangesloten bij de Fédération Belge des Clubs d’Investissement. Op dat ogenblik nam het Franstalig landsgedeelte het voortouw in het beleggen. Alhoewel er ook wel een Nederlandstalige benaming voor de vereniging was, heeft het niet lang geduurd of de Vlamingen verwierven hun eigenheid. Dat leidde na enkele jaren tot de oprichting van de vzw Vlaamse Federatie van Beleggingsclubs (VFB) onder leiding van Johan Vets als voorzitter.
Vrij snel heeft het dynamisme en de werkkracht van mevrouw Staelens de bovenhand gehaald en werd zij niet alleen het uithangbord van VFB, door de raad van bestuur, die maandelijks samenkwam, werd ze ook tot voorzitter gekozen. Dat voorzitterschap heeft zij vele jaren uitgeoefend.
Verschillende malen trok zij naar de jaarlijkse congressen van de overkoepelende wereldorganisatie waarin zij een bestuursfunctie opnam. Vlaanderen reisde ze rond om clubs op te richten. De bedrijfsbezoeken gebeurden onder haar impuls en leiding. Zij is vele jaren de draaischijf geweest die haar dagen wijdde aan VFB en het contact met de leden. Vele jaarlijkse beleggingscongressen heeft ze mee georganiseerd. Met de groei van de Federatie werd op dat vlak een hele weg afgelegd: van de beurs van Antwerpen, over de Antwerpse universiteit via een aantal tussenstations tot het Alpheudsdal in Berchem om te eindigen in de Kinepolis in Antwerpen en de het ICC in Gent.
Op een bepaald ogenblik vond ze zelf dat er een aflossing van de wacht moest komen en stelde ze in 1987 zelf een nieuwe voorzitter voor die niet uit beleggerskringen kwam. Dat kon leiden tot nieuwe ideeën en nieuwe inzichten. Ze bleef evenwel lid van de raad van bestuur als ondervoorzitter om later de eerste erebestuurder te worden. Ze bleef nauwgezet de activiteiten van VFB volgen. Later als het moeilijk werd om het huishouden te beredderen, en na het overlijden van haar echtgenoot, koos ze ervoor om naar een verzorgingsinstelling te gaan, waar ze op 90-jarige leeftijd overleden is. Tot dan was ze trouw abonnee van De Gids voor de Beste Belegger, want VFB is ze altijd een warm hart blijven toedragen.
VFB is haar veel dank verschuldigd en ze zal herinnerd worden als een toegewijde spilfiguur uit de eerste decennia van de organisatie.
Benoît Van den Hove, topman van Euronext Brussel, ziet in het aflopen van de staatsbon een uitgelezen kans om meer mensen warm te maken voor de beurs. “De ‘Belgian dentist’ moet leren dat de aandelenbeurs een veilige thuishaven kan zijn die op de lange termijn rendement oplevert.”
Reikhalzend heb ik het afgelopen jaar uitgekeken naar komende 4 september. Op deze dag loopt het meer dan populaire ‘couponneke’ van Van Peteghem namelijk af. Een datum die waardevol zou kunnen zijn, afhankelijk van het juiste aanbod.
Ik zal het u uitleggen. In 2023 sprongen Belgische particulieren en masse op de kansen die de staatsbon hen een jaar lang bood. In een week tijd vloeide 22 miljard euro van de Belgische spaartegoeden weg, meer dan 7 procent van de ongeveer 300 miljard aan spaargeld. Officieel kunnen we stellen dat deze 700 000 slimme spaarders in één klap ook investeerders werden. Geld dat zat te slapen op de depositorekening werd feitelijk immers omgezet in een investering in een staatsobligatie.
De mensheid staat erom bekend – uitzonderingen daargelaten – graag voordeel te willen behalen. En hoewel er vaak wordt gezegd dat de gemiddelde Belg eerder risico-avers is, durf ik hardop te stellen dat de Belgische particuliere belegger zich terdege bewust is van de noodzaak om op lange termijn een financieel toekomstperspectief te creëren. Maar laten we wel zijn, in de huidige markt kan dit alleen maar gerealiseerd worden door te beleggen.
“Het wordt tijd dat we gezamenlijk gaan werken aan een nieuwe investeerderscultuur.”
Deze staatsbon is evenwel niet het bewijs dat onze landgenoten enkel op overheidspapier beducht zijn. Bij de uitbraak van de covidpandemie hebben wij de volumes op de beurs van (voornamelijk jonge) particuliere investeerders door het dak zien gaan en was het alle hens aan dek bij de banken om voor hen effectenrekeningen te openen. Op zoek naar ander, meer of überhaupt rendement op het spaargeld.
“Wist u dat de Bel Mid Index al jaren beter presteert dan de CAC40 of de AEX?”
Nu we aan de vooravond staan van de einde looptijd van de staatsbon, is het dan ook essentieel dat de markt gezamenlijk gaat handelen, handelen naar de vraag naar rendement bij particuliere beleggers.
Banken komen bijvoorbeeld de afgelopen maanden met verschillende voorstellen om de terugbetaalde gelden opnieuw te laten ‘slapen’ op een deposito- of termijnrekening, dan wel een kasbon. Maar mijn inziens zou de terugbetaling hét momentum moeten zijn om juist een positieve beleggingscultuur te creëren door een breder beschikbaar aanbod van alternatieven. Er is een zo breed mogelijk spectrum aan opties nodig om Belgische beleggers hun vermogen duurzaam en weloverwogen te kunnen laten groeien en hen te interesseren in de mogelijkheden van een gediversifieerde spaar- en beleggingsportefeuille. Oftewel, mensen verder laten kijken dan
hun spaardersneus lang is, zeker wanneer de standaard ofwel een traditionele spaarrekening is, ofwel een staatsbon die slechts op incidentele basis gunstige voorwaarden kent.
Er zijn studies genoeg die bewezen hebben dat gediversifieerd investeren in aandelen op de lange termijn het meeste rendement oplevert. Bijkomend voordeel, investeren in aandelen betekent ook investeren in de werkelijke economie en daarmee in jobcreatie en in waardecreatie. Handelen we dan ook nog eens met een lokaal-nationale bril op, dan profiteert het hele land nog eens extra.
De Maginificent Seven en de Granola’s van deze wereld zijn mooie beleggingen, maar idealiter verdienen juist onze Belgische KMO’s meer dan een beetje aandacht. Want wist u dat de BEL Mid Index al jaren beter presteert dan de CAC 40 of de AEX, de blue-chip indices in onze buurlanden? Dat bevestigt eens temeer de kracht van onze Belgische kampioenen.
Het wordt tijd dat we gezamenlijk gaan werken aan een nieuwe investeerderscultuur om onze lange termijn welvaart te verzekeren door sparen hand in hand te laten gaan met beleggen. Dat kunnen we alleen bereiken door een diepgaandere financiële geletterdheid. De ‘Belgian dentist’ moet leren dat de aandelenbeurs een veilige thuishaven kan zijn die op de lange termijn rendement oplevert.
Onze inspanningen moeten draaien om het creëren van vertrouwen om te investeren op de lange termijn, niet om het initiëren van incidentele, kortstondige mogelijkheden. Dus laten we het recordhoudende ‘couponneke’ als aanleiding nemen om de Belgische spaarder te interesseren in de mogelijkheden van een gediversifieerde spaar- en beleggingsportefeuille. Zonder beleggers onnodig te belasten, laat staan extra. De mogelijkheden zijn er.
“Banken komen met verschillende voorstellen om het geld opnieuw te laten ‘slapen.’”
Wanneer je bewoners van woonzorgcentra vraagt waar ze zich het gelukkigst voelen, dan krijg je steeds hetzelfde antwoord: de gemeenschappelijke ruimtes waar ze andere bewoners of mensen uit de buurt kunnen ontmoeten. Bewoners zien zorglocaties niet louter als plekken waar ze zorg krijgen, maar als ontmoetingsplaatsen die verbondenheid creëren. Dat gevoel van verbondenheid is van vitaal belang voor hun welzijn. Als vastgoedeigenaar en ontwikkelaar dragen we ons steentje bij door concepten aan te bieden die inspelen op dat sociale aspect. Duurzaam zorgvastgoed dat oog heeft voor de levenskwaliteit van de bewoner en verbondenheid creëert, dat is waar het voor Aedifica om draait. www.aedifica.eu - +32 2 626 07 70 - info@aedifica.eu
740 Miljoen EUR
Waarde van de portefeuille
300 Miljoen EUR
Beurswaarde
53 Miljoen EUR
Jaarlijkse huurinkomsten
40%
Overwicht van de voedingsector
103
Vastgoedactiva
Openbare GVV gespecialiseerd in retailparken & supermakten
www.melexis.com
investor@melexis.com
Euronext Brussels: MELE
Melexis is een globale leverancier van microelektronische semiconductoroplossingen.
Ons bedrijf staat voor engineering die de best denkbare toekomst mogelijk maakt. Een toekomst die veilig, milieuvriendelijk, comfortabel en gezond is. Melexis is vooral actief in de semiconductormarkt voor de autoindustrie.
Maar we richten ons vizier met onze sensoren en driver-ICs ook op nieuwe markten zoals alternatieve mobiliteit, slimme toestellen, domotica, industriële toepassingen en de gezondheidssector.
Melexis telt ongeveer 2000 werknemers in 12 landen op 3 continenten. Het hoofdkantoor bevindt zich in België.
Thomas
Laureys en Tim Nijsmans | VFB-redactie
Wat te doen nu het geld van de staatsbon vrijkomt? Bij VFB tonen we hoe je het vrijgekomen geld nog beter kan inzetten. Ons doel, het Belgische spaargeld verder helpen mobiliseren.
Ongeveer een jaar geleden tekenden ruim een half miljoen Belgen in op de fiscaalvriendelijke staatsbon op één jaar. Het rendement van 2,81 procent netto overhaalde veel Belgen om eindelijk hun spaargeld in beweging te brengen. Daarmee werd de, normaal wat saaie, staatsbon de beleggingshype van 2023. De staatsbon deed ook heel wat stof opwaaien. Zeker het fiscaal voordelige lokkertje kreeg veel kritiek aangezien andere beleggingen de afgelopen jaren steeds zwaarder belast werden.
Er zit meer in je geld dan je denkt
In dit artikel zien we de staatsbon vooral als een kans. Voor het eerst in lange tijd durfden Belgen hun spaargeld in beweging te brengen en een alternatief te overwegen. Dat momentum willen we aangrijpen om Belgen nu weer een stapje verder te laten zetten en nog meer uit het vrijgekomen geld van de staatsbon te halen onder het moto: ‘er zit meer in je geld dan je denkt.’
De gemiddelde Belg blijft financieel zeer conservatief. Aanraden om het vrijgekomen geld van de staatsbon voluit te beleggen in aandelen, is dan ook geen realistisch advies. Dat zou hetzelfde zijn als iemand die net zijn rijbewijs behaalde, direct in een superbolide te steken. Dat zal even leuk zijn, maar eindigt vast met brokken.
“De normaal wat saaie staatsbon werd de beleggingshype van 2023.”
We gaan daarom uit van een ‘stapje per stapje’-benadering. Eerst een goede financiële basis leggen en dan kleine stapjes zetten naar beleggingen met een iets hoger potentieel rendement en risicoprofiel. Zorg er dus voor dat je een stevige, veilige basis hebt en voeg daar dan geleidelijk producten aan toe met een wat hogere risico/rendementsverhouding. Neem pas de volgende stap richting meer risicovolle beleggingen met meer potentieel rendement eens je daar voldoende over weet en je er comfortabel bij voelt.
Een veelgebruik t model over r isico en rendement
Hoe hogerop, hoe meer risico en potentieel rendement
Zorg ervoor dat de (veilige) basis van je portefeuille het breedste deel is.
We overlopen hieronder de opties voor het vrijgekomen geld van de staatsobligatie. Daarbij gaan we in stijgende volgorde tewerk qua risico en potentieel rendement. We beginnen dus met de meest ‘veilige’ opties, die bijgevolg een lager potentieel rendement hebben. Daarna zetten we steeds de stap naar meer risicovolle producten met een hoger potentieel rendement.
Op het moment van schrijven waren de details van de nieuwe staatsbon nog niet bekend, daarvoor is het afwachten tot 3 september. Het staat wel al vast dat deze editie geen fiscaal lokkertje zal krijgen. Daardoor zal de opbrengst al vrij zeker lager uitvallen. De evolutie van de Belgische tienjaarsrente wijst ook op een lager rendement.
De alternatieven van heel wat banken ontbraken nog bij het opstellen van dit overzicht. Zij maken zich allen klaar om een deel van het vrijgekomen geld naar zich toe te trekken. Dit artikel dient dus niet als het meest actuele overzicht van financiële producten, maar geeft je de handvaten om het vrijgekomen geld van de staatsbon verder aan het werk te zetten. Hanteer daarbij steeds de volgende regels:
Zorg voor een stabiele basis
Doe je eigen huiswerk
Denk steeds aan je risicoprofiel
Ga voor de lange termijn
1 Lager risico/rendement: spaar en termijnrekeningen Er is geen ontkomen aan, de gemiddelde Vlaming blijft verknocht aan zijn spaarrekening of spaarboekje. Deze financiële evergreen heeft een aantal voordelen. Spaarrekeningen zijn eenvoudig te begrijpen, bovendien kan je er zeer makkelijk geld afhalen indien nodig. Dat maakt het een zeer geliefd en er erg flexibel financieel instrument.
De eerste schijf van 1 020 euro aan intresten (per persoon) op gereglementeerde spaarrekening is bovendien vrijgesteld van roerende voorheffing. Boven dat bedrag dient je rekening te houden met 15 procent roerende voorheffing. Hier dient wel een voetnoot bij geplaatst te worden, de fiscaal vriendelijke behandeling van het spaarboekje staat politiek namelijk steeds meer ter discussie. Ook het principe van de getrouwheidspremie staat onder druk. Bovendien kunnen de banken de tarieven van de spaarrekening verlagen als de Europese Centrale Bank (ECB) verdere renteverlagingen doorvoert. Op te volgen dus!
Toch blijft de spaarrekening een goede bewaarplaats voor het potje geld waar je altijd aan wilt kunnen, oftewel je noodfonds. Voor je er ook maar aan denkt om je geld verder te activeren, dien je een noodfonds, ook wel een ijzeren spaarreserve, aan te leggen. Die
Overzicht spaarrekeningen: top 10
Overzicht termijnrekeningen op één jaar
Aanbieder
Bron: www.spaargids.be (19/08/2024)
reserve dient om onverwachte kosten op te vangen. Denk aan een auto die stuk gaat of een dringende herstelling aan je huis. Ze kan ook dienen als reddingsboei als je inkomen wegvalt. Anders dreig je beleggingen te moeten verkopen op een mogelijk ongunstig moment. De vuistregel wil dat je hier best zes maanden tot een jaar aan vaste kosten voor voorziet. Pas dit zo goed mogelijk aan volgens jouw persoonlijke omstandigheden.
“Het fiscaal voordelige lokkertje kreeg veel kritiek.”
Kijken we naar de tabel, dan zien we dat een aantal spaarrekeningen een hoger rendement bieden dan de beruchte staatsbon van september 2023. In veel gevallen zijn er wel beperkende voorwaarden waar u rekening mee dient te houden.
Een termijnrekening is in feite niet meer dan een spaarrekening met een bepaalde looptijd. Daar staat tegenover dat je niet zomaar zonder penalisatie vervroegd kan uitstappen. Bovendien gaat er 30 procent roerende voorheffing van je bruto rente af.
Niet alle banken maken de tarieven van hun termijnrekeningen bekend. Weet ook dat hier vaak over onderhandeld kan worden bij grotere bedragen. Je doet er ook goed aan je te informeren bij meerdere banken om het beste tarief te kunnen onderhandelen.
2 Gelijkaardig risico/rendement: monetaire fondsen, staatsobligaties & kasbons
In een volgende stap kan gekeken worden naar andere staatsobligaties. De staatsbon is niets anders dan een overheidsobligatie en overheden over de hele wereld brengen op regelmatige basis nieuwe obligaties uit. Staatsobligaties zijn erg veilig, omdat ze voor de volle 100 procent gewaarborgd zijn door de overheid. Let hierbij wel op de kredietrating van het land in kwestie; hoe hoger die is, hoe veiliger de obligatie.
Bron: www.spaargids.be (19/08/2024)
* Maximiminlage: 500 euro per maand
** Rente enkel geldig bij inlage van min. 125 000 euro en max. 300 00 euro
*** U kan maximaal 25 000 euro overschrijven op uw rekening
**** CBC-Start2Save enkel met een automatische opdracht van max. 500 euro per maand
Hierbij kan je in de eerste plaats denken aan de ondertussen beruchte nulcouponobligaties. Die staatsobligaties zonder coupon en zonder positief verschil tussen de uitgifteprijs en de prijs op vervaldag zijn fiscaal interessant, omdat er geen roerende voorheffing op betaald moet worden. We geven twee voorbeelden mee: de Duitse (DE0001141810) en Franse versies (FR0014007TY6) die (afhankelijk van het koopmoment en de koers) een rendement rond de 3 procent opleveren. Via uw broker kan u steeds verder zoeken naar dit type obligaties.
Kwaliteit
AA Aa AA grade of
BBB Baa BBB
BB Ba BB High yield of
BB Bhoogrentende
CCC Caa CCC bedrijven
CC Ca CC
Hoog
DC D
“Voor het eerst in lange tijd durfden Belgen hun spaargeld in beweging te brengen.”
Overzicht kasbons op één jaar
Aanbieder Brutorente
BNP Paribas Fortis 3,10 % 2,17 % 200 euro
Bel us 3,00 % 2,10 % 250 euro
VDK 3,00 % 2,10 % 0 euro
CPH 3,00 % 2,10 % 250 euro
Bron: www.spaargids.be (19/08/2024)
Overzicht monetaire
Bron Morningstar (19/08/2024)
“De fiscaal vriendelijke behandeling van het spaarboekje staat politiek steeds meer ter discussie.”
Plaatst je een obligatie-order op de beurs, dan moet je wel rekening houden met kosten. Ten eerste betaal je bij de aankoop een makelaarsloon. De tarieven variëren naargelang de bank of het platform waarmee je werkt. Je dient ook rekening te houden met de spread, het verschil tussen de bied- en laatprijzen. Dat gaat ten koste van je nettorendement. Hoe korter de resterende looptijd van uw belegging, hoe groter de impact.
Daarnaast kan je ook kijken naar kasbons, nog zo een klassiek beleggingsinstrument dat recent een comeback maakte. Kasbons zijn goed vergelijkbaar met een staatsobligatie. Koop je een staatsbon, dan leen je jouw spaargeld voor een welbepaalde periode uit aan de overheid van een bepaald land. Als je een kasbon aankoopt, leen je jouw spaargeld uit aan de bank die de kasbon uitgeeft. Je zou dus ook kunnen spreken van een bankbon. Een aantal financiële instellingen heeft zijn plannen nog niet bekend gemaakt, dus ook hier kan mogelijk nog wat bewegen.
Als belegger kan je ook een monetair fonds of een geld-ETF overwegen. Dat is een beleggingsfonds dat je geld investeert in kortlopende, veilige schulden zoals staatsobligaties om een stabiel rendement te bieden. Verlies hier wel niet de kosten uit het oog. In dit geval de transactiekosten vanwege je broker, een beurstaks van 0,12 % vanwege de overheid en 30 % roerende voorheffing op de meerwaarde (de zogenaamde ‘Reynderstaks’). Door die kosten is het geen belegging die geschikt is voor een beleggingshorizon van minder dan één jaar.
De iBonds ETF heeft een ander opzet. Het gaat hier om obligatie ETF ’s met een vaste vervaldatum en opbrengst. Deze trackers bevatten enkel obligaties die vervallen in het jaar waarin de tracker vervalt. Daardoor weet je als belegger ongeveer wat de opbrengst zal zijn als ze je deze ETF tot de vervaldag in portefeuille neemt. Je kan op de website van iShares een calculator vinden om dit uit te rekenen. Deze ETF ’s combineren een aantal van de voordelen van een klassieke obligatie met het gemak en de lage kosten van een ETF. Net als bij de laatste ETF gaat het hier om een duurzame (ESG) tracker.
Als belegger kan je ook kijken naar bedrijfsobligaties. Die bieden vaak een hoger rendement dan staatsobligaties, maar daar hangt ook een hoger risico aan vast. Bovendien zijn die vaak enkel beschikbaar in grotere coupures, wat ze soms minder geschikt maakt
voor particulieren beleggers. Ook moet je al over een vrij grote portefeuille beschikken om voldoende te kunnen spreiden. In dit geval kunnen obligatie-ETF ’s een goed alternatief zijn, aangezien je zo makkelijk en goedkoop een goed gespreide obligatiepositie kan innemen. Met een obligatie-ETF koop je namelijk in een keer een mandje aan obligaties, waarmee je passief een index volgt.
“Let wel op de kredietrating van het land; hoe hoger die is, hoe veiliger de obligatie.”
3 Hoger risico/rendement: aandelen ETF ’s en individuele aandelen Op het moment van schrijven, bedraagt de inflatie in België 3,64 %. Dat wil zeggen dat veel van de meer ‘defensieve’ beleggingen uw koopkracht niet beschermen. Daarom is het zeker het overwegen waard om minstens een deel van je vermogen te beleggen in aandelen. Indien je dit tot nu toe nog niet deed, kan je dit best geleidelijk aan en gespreid doen. Vergeet daarbij zeker niet je persoonlijke risicoprofiel.
Een goede optie daarbij is gespreid beleggen in een wereldwijde aandelen-ETF. Zo kan je direct beleggen in duizenden aandelen over heel de wereld. Dat laat je toe om goedkoop een zeer gespreide aandelenportefeuille op te bouwen.
Daarnaast kan je ook overwegen om direct in individuele aandelen te beleggen. In dat geval moet je wel steeds zorgen voor voldoende spreiding om het risico te beperken. Het kan daarbij een goede optie zijn om te kijken naar beursgenoteerde holdings zoals Sofina, Gimv, Ackermans & van Haaren, GBL, Brederode …
Die beleggen zelf in een goed gespreide portefeuille, waardoor je met enkele posities al een goede diversificatie kan bekomen. Bovendien beleggen veel van deze holdings in private equity of niet-beursgenoteerde bedrijven, een type belegging waar individuele beleggers zelf moeilijk toegang tot krijgen. Veel holdings beleggen bovendien de familiefortuinen van rijke Belgische families, waardoor hun belangen op de lange termijn in lijn liggen met die van hun aandeelhouders.
Als alternatief voor obligaties kijken heel wat beleggers ook naar dividendaandelen. Dat zijn aandelen van bedrijven die een deel van hun winst uitkeren aan hun aandeelhouders. Voor veel beleggers is dit een mooi alternatief voor de coupon die ze ontvangen op hun obligaties. Je moet er wel rekening mee houden dat je in België 30 % roerende voorheffing betaalt op dividenden, voor buitenlandse aandelen komt hier vaak nog een dubbele voorheffing bij. Anderzijds geldt op de eerste 800 euro aan dividenden die je ontvangt een fiscale vrijstelling, die je kan bekomen via je belastingaangifte.
Wereldwijde aandelen ETF's *
Op de Belgische beurs kan je heel wat dividendaandelen vinden. Denk onder meer aan bedrijven als de verzekeraar Ageas, KBC Ancora (de verankeringsholding boven bank- en verzekeraar KBC) en de infrastructuurspeler Tinc. België is ook goed voorzien in beursgenoteerde vastgoedgroepen (gvv’s), een groep die ook veel trouwe dividendbetalers kent.
Toch moeten we hier ook enkele disclaimers bij plaatsen. Dividenden zijn niet gegarandeerd, er kan steeds in gesneden worden. Dat was onder meer vaak het geval tijdens de pandemie. Bovendien waren er in het verleden veel bedrijven die te hoge dividenden uitkeerden en die uiteindelijk dus moesten schrappen. Ga dus na of het aandeel in kwestie al een lange historiek van dividenden heeft en of het dividend houdbaar en realistisch lijkt.
Dividendbetalers komen typisch uit bepaalde sectoren zoals de bank- en verzekeringswereld bijvoorbeeld. Let er dus op dat je portefeuille niet te geconcentreerd belegd is in een beperkt aantal sectoren. Tijdens de periode van ultralage rentes werden dividendaandelen vaak gezien als een alternatief voor obligaties die nog amper rendement opleverden. Toch dien je voorzichtig te zijn met die vergelijking. Dividendaandelen blijven in essentie aandelen en hebben dus een hoger risicoprofiel dan obligaties.
“Als alternatief voor obligaties kijken heel wat beleggers naar dividendaandelen.”
Bron Morningstar (19/08/2024)
* Hier kan best gekozen worden voor accumulerende ETF’s die de dividenden herbele en, gezien de 30 % roerende voorhe ng op dividend
Onze columnist Guido Saboo staat stil bij een bewogen beurszomer. “Niet bewegen als je geschoren wordt? Je zou van professionals verwachten dat zij daarin het goede voorbeeld geven, maar niets is minder waar.”
We hebben de neiging te denken dat de wereld tijdens de vakantiemaanden een beetje stilstaat. Dat blijkt vaak een illusie. Ook dit jaar gebeurde er flink wat rond de komende verkiezingen in de VS, de beurzen reden een woelig parcours en wereldwijd won de vrees voor een recessie terrein.
In de VS blijft de economie het al bij al goed doen in schril contrast met het middelmatige Europa, waar de Duitse locomotief al even niet meer vooruit rijdt. Is de vrees voor een stevige recessie dan terecht? Een legitieme vraag. De rente in de VS was alvast invers, wat betekent dat je op 10 jaar minder rente kreeg dan op 5 jaar. Pas recent is de rentestructuur er opnieuw genormaliseerd. Een inverse rente is volgens economen in 80 % van de gevallen de voorbode van een recessie.
Of het zover komt is de vraag van één miljoen. De doorsnee Amerikaan hanteert drie criteria om ‘zijn of haar’ economie te evalueren: de benzineprijs (nu 60 % duurder dan 4 jaar geleden), de rente op kredieten en de waarde van aandelen. Dat plaatje oogt minder goed dan 4 jaar geleden en dat komt Donald Trump wellicht goed uit.
Feit is dat de VS nog altijd een stevige troef achter de hand houden. De rente is er van medio 2020 tot 2024 gestegen van amper 0,5 % tot ruim 4,5 %. Dat geeft Fed-voorzitter Jerome Powell alvast een mooie marge om, indien nodig en wenselijk, de
“Grote verkoopgolven worden niet geïnitieerd door particuliere verkopen maar door grote fondsen en hefboomtoestanden.”
rente te verlagen. In diezelfde periode steeg bij ons de rente van negatief tot ongeveer 3,5 %. De ECB verlaagde inmiddels bij wijze van primeur als eerste de rente. Een losse flodder?
De ongerustheid rond artificiële intelligentie (AI) lijkt me te begrijpen. Finaal blijft de vraag wat de toekomstige rendabiliteit zal blijken van de geïnvesteerde miljarden, waarop de beurzen al (te) stevige voorschotten namen. Bovendien dreigen beleggers een ander aspect uit het oog te verliezen. AI zal ongetwijfeld veel mogelijkheden en toepassingen bieden maar het grootste deel van de regelgeving moet nog geschreven worden. Een aantal toepassingen zullen worden beknot of tout court verboden worden, en terecht. Ondertussen verkocht Warren Buffett de helft van zijn participatie in Apple, een signaal?
“Een correctie is niet slecht, want het feest duurt al even en overdrijvingen zijn nooit goed.”
Beleggers zijn kuddedieren en fondsbeheerders zijn vaak niet anders. Eéntje begint met verkopen en enkele seconden later volgt de rest, want niemand wil aan de verkeerde kant staan. André Kostolany formuleerde het ooit treffend: “Panikeren is niet erg, maar zorg dat je de eerste bent.”
De individuele belegger krijgt van zijn adviseur of private banker doorgaans te horen dat hij of zij kalm moet blijven. Je moet niet bewegen, lees verkopen, als je geschoren wordt. Je zou dan van professionelen verwachten dat zij daarin het goede voorbeeld geven, maar niets is minder waar. Grote verkoopgolven worden niet geïnitieerd door particuliere verkopen maar door grote fondsen en hefboomtoestanden.
Mogelijks keert de rust weer op de financiële markten, in de wetenschap dat de economische fundamenten al bij al vrij gezond zijn. Een correctie is niet slecht, want het feest duurt al even en overdrijvingen zijn nooit goed, in geen enkele richting. De greed-barometer van Buffett en de Vix-index op Wall Street staan al enige tijd op rood. Tijd dus om te vertragen en zich klaar te maken om huiswaarts te keren? De tijd zal het uitwijzen.
Kroeze | Auteur van Het beleggersbrein en De kaviaarformule
Luc Kroeze, auteur van Het beleggersbrein, legt uit hoe de tumultueuze start van augustus op de beurzen bij veel beleggers een denkfout uitlokte. “Wat door de koopjesjagers vergeten wordt, is dat de index begin juni ook op dit niveau stond en men het er toen eens over leek te zijn dat de beurs wel erg duur was.”
Paniek op fora, in Facebook-groepen en op X (Twitter) na de daling van de MSCI World (IWDA) op vrijdag 2 augustus 2024 met liefst 4 procent. Kopen of nog even wachten was de hamvraag die steeds terugkeerde, en velen trokken zich het weekend dat volgde terug om zich te beraden en voor te bereiden. Sommigen wachtten liever nog een paar extra procentpunten om toe te slaan, maar er leken toch ook heel wat beleggers het erover eens te zijn dat deze unieke kans zo snel mogelijk verzilverd moest worden. Een daling van 4 % op indexniveau is immers niet alledaags, zo werd gezegd.
Mij lijkt het een mooi voorbeeld van anchoring bias of het verankeringseffect, een veelvoorkomend psychologisch fenomeen in de beleggingswereld. We houden krampachtig vast aan het eerste getal of stukje informatie dat we tot onze beschikking hebben. In dit geval is dat de koers van IWDA die een dag eerder op de borden stond. Dat getal, 95 euro, treedt als anker op waartegen het nieuwe getal, 90 euro, wordt afgezet. Als je het zo bekijkt, lijkt het inderdaad best aantrekkelijk. 90 euro is immers een stuk minder dan de 95 euro van de dag ervoor.
Wat echter door de koopjesjagers vergeten wordt, is dat de index begin juni ook op dit niveau stond en men het er toen over eens leek te zijn dat de beurs wel erg duur was. We stonden met andere woorden op exact hetzelfde punt als twee maanden eerder, maar toen was er sprake van een all time high en leken de bomen tot in
de hemel te groeien. Nu staan we op hetzelfde punt maar komen we van een hoger punt, waardoor het verankeringseffect in werking treedt. Dit benadrukt hoe percepties van waarde kunnen veranderen op basis van recente gebeurtenissen, terwijl de onderliggende waarde hetzelfde is gebleven.
Daarom wil ik beginnende beleggers die de index twee maanden geleden aan de prijzige kant vonden, maar die bewuste vrijdag een koopkans zagen, er op wijzen dat de koers, ondanks de daling, identiek was aan de koers die iets eerder nog te hoog werd bevonden. Misschien is het een idee om aan het begin van het jaar te bepalen welke koers je wil betalen en de daling ten opzichte van het hoogtepunt te negeren. Als er vanaf het punt van vrijdag 2 augustus nog eens ruim 9 % van de koers afgaat, staan we op het punt van de start van het jaar, toen we de beurs misschien ook al duur vonden en niet bereid waren 82 euro voor de ETF neer te tellen.
Indien je geen periodieke belegger bent bepaal dan, steeds rekening houdend met de tijdswaarde van geld, wat je voor een aandeel of ETF wil betalen. Laat je niet misleiden door wat de koers in de tussentijd doet, om niet ten prooi te vallen aan het verankeringseffect. Iets wat met 25 % zakt vanaf een koers van 120 euro kost 90 euro. Iets wat vanaf 100 euro met maar 10 % zakt kost ook 90 euro. Het eerste oogt spectaculairder, maar is geen betere deal dan het tweede.
“Percepties van waarde kunnen veranderen op basis van recente gebeurtenissen, terwijl de onderliggende waarde hetzelfde is gebleven.”
Beursstrateeg Danny Reweghs van Trends Beleggen ziet in de bewogen beurszomer de voorbode van meer markttumult. Hij somt de signalen op die op zwaar weer wijzen en zet een aanpak voor de komende maanden uiteen.
Plots waren begin augustus de beurzen weer een hoofdpunt in het algemeen nieuws op tv, radio, kranten en websites. Dan mag je er donder op zeggen dat de aandelenmarkten forse verliezen aan het lijden zijn. Volgens ons een nieuwe waarschuwing dat er een hete beursherfst op komst is.
Wat ons betreft, is er maar één reden, één oorzaak voor het beurstumult deze zomer: de zeer hoge waardering van de Amerikaanse beurs in het algemeen en de (extreme) overwaardering van de Amerikaanse techgiganten in het bijzonder. Om beleggers tot dat inzicht te brengen, zijn er wel aanleidingen nodig. Er waren twee duidelijke aanleidingen die beleggers aan het nadenken hebben gezet.
“Er maar één reden is voor het beurstumult deze zomer: de zeer hoge waardering van de Amerikaanse beurs.”
Dubbele aanleiding
Vooreerst zijn er de steeds manifestere tekenen dat de Amerikaanse economie aan het afkoelen is. Dat is al enige tijd bezig, maar plots is het een ‘issue’ geworden op de markten en wordt het ‘R-woord’ (recessie) terug in de mond genomen. Voorlopig voorbarig, maar de Amerikaanse centrale bank staat nu meer dan ooit onder druk om vanaf september wel degelijk de rente te verlagen.
Daarnaast is er het rentebeleid van de Bank of Japan. Het heeft lang, heel lang geduurd, maar als laatste belangrijke centrale bank in de wereld is ook de Japanse centrale bank bezig aan een opwaartse rentecyclus. Maar wel op een moment dat de andere centrale bankiers begonnen zijn (onder meer ECB) of dichtbij een eerste renteverlaging staan (Fed). Logisch dat ten aanzien van de dollar en de euro de Japanse yen aan een klim is begonnen. Dat maakt een einde aan
carry trade
een jarenlange succesvolle strategie van ‘carry trade.’ Beleggers ontleenden in Japanse yen (nulrente en chronisch zwakke munt) om daarmee dan elders te beleggen. In Amerikaanse dollar vooral, maar ook in Amerikaanse (tech)aandelen, die allemaal een veel hoger rendement gaven dan wat moest terugbetaald worden in yen. Een uiterst lucratieve strategie. Tot recent! De stijgende yen dwingt nu een aantal investeerders die posities versneld af te wikkelen, waardoor er verliezen worden geleden op de markten.
“Er zijn steeds manifestere tekenen dat de Amerikaanse economie aan het afkoelen is.”
Nieuwe waarschuwing
De teneur van de recente artikels die verschijnen is uiteraard dat we ons geen zorgen moeten maken en vooral niet mogen panikeren en aan het verkopen slaan. ‘Het komt allemaal goed,’ is het besluit. Dat we in alle omstandigheden het hoofd moeten koel houden, daar zijn we het volledig mee eens. Maar dat er hier niks aan de hand is, dat het sowieso goed komt, daar zijn we niet mee akkoord. Dat kan voor beleggers een heel dure uitspraak zijn. Dus gevaarlijk om vandaag te doen. De beursval beschouwen we wel degelijk als een nieuw, belangrijk waarschuwingssignaal. Los van de tijdelijke herstelfase, die we nu beleven. Het gevaar is nog verre van geweken.
Het wordt de komende weken en maanden dan ook extra uitkijken geblazen. We vrezen voor een bijzonder lastig najaar op de aandelenmarkten. Tussentijdse stijgingen beschouwen we steeds meer eerder als verkoopkansen, dan wel dat de recente daling een ‘unieke’ koopkans zou zijn. We achten de kans reëel dat we eind dit jaar nog een stuk lager zullen staan dan het dieptepunt van begin augustus. De rendementen van de jongste jaren en zeker van de eerste jaarhelft van 2024 waren simpelweg niet realistisch en ver boven het historische gemiddelde. Het realisme zal de komende maanden bij beleggers moeten terugkeren.
Basissignalen voor zwaar weer op de beurzen
Hoge waardering de belangrijkste beursgraadmeter ter wereld om te volgen, is de Standard&Poor’s500-index, de index van de 500 grootste en belangrijkste beursgenoteerde bedrijven in de VS. Die S&P500 noteert tegen 21 keer de verwachte winst voor dit jaar. Op zich kan u inderdaad beweren dat dit geen extreme waardering is. Maar de beursklim wordt vooral gedragen door de techgiganten. Voor de Nasdaq100-index (de 100 grootste techbedrijven) zitten we wel aan bijna 30 keer de verwachte winst (Microsoft bijvoorbeeld zit op 34). Dat is absoluut een zeer hoog niveau en dus crashgevoelig.
AI-euforie een beurscrash wordt altijd voorafgegaan door een sterk geloof in een nieuwe ontwikkeling die de economie ingrijpend zal veranderen. Deze keer gaat het om artificiële intelligentie (AI). Die technologie zal de economie een pak efficienter, productiever maken en het probleem van de krapte op de arbeidsmarkt helpen oplossen. Veel kans dat dit bewaarheid zal worden. Alleen zal dat niet op de rooskleurige manier gebeuren, zoals de markten nu verwachten. De euforie er omheen lijkt ons eerder een klassieke zeepbel die uit elkaar gaat spatten.
Geen risicopremie meer stijgende beurskoersen richting al maar hogere waarderingen enerzijds en een blijvend relatief hoge (lange) rente anderzijds hebben er voor gezorgd dat de risicopremie voor de S&P500-index onbestaande is geworden. Dit voor de eerste keer sinds begin deze eeuw. De risicopremie is het extra rendement dat beleggers vragen voor het hoger risico dat aandelen inhouden tegenover obligaties. Dat hoger risico van aandelen wordt momenteel niet meer vergoed. Een gevaarlijke, explosieve situatie. De bedrijfsresultaten moeten dan uitstekend zijn, anders dreigt een crash. Hoge waarderingen zijn perfect te verdedigen in tijden van nul- of zeer lage rente. Ze zijn het niet langer bij een structureel hogere rente zoals vandaag.
Oplopende geopolitieke spanningen wat die negatieve risicopremie extra gevaarlijk maakt, is dat we de jongste jaren geopolitiek ook in een andere wereld zijn terecht gekomen. Van een vredesdividend is geen sprake meer. Een oorlogskorting dreigt. Met de oorlog in Oekraïne, het hevig opgeflakkerd conflict in het Midden-Oosten, de strijd om de werelddominantie tussen huidige heerser de Verenigde Staten versus de troonpretendent China. Dat geeft extra gewicht aan de Amerikaanse presidentsverkiezingen dit najaar, wetend dat die wel eens chaotisch zouden kunnen verlopen. Het kan aanleiding geven tot het afbouwen van risico en dus het verminderen van de blootstelling aan aandelen.
Recente signalen van oververhitting
Sinds mei kwamen er nog een aantal bijkomende alarmsignalen bij. Het parabolisch koersverloop van absolute AI-beursster Nvidia eerst verdubbelde de beurskoers in twaalf maanden tijd (tussen oktober ’22 en oktober ’23, dan verdubbeld in 6 maanden (oktober ’23 tot april ’24) en dan nog eens bijna verdubbeld in minder dan 3 maanden tijd (april-juni ’24).
“Dat er niks aan de hand is en dat het sowieso goed komt, kan een heel dure uitspraak zijn.”
Het extreme overgewicht van de techgiganten in de indexen In de eerste zes maanden van dit jaar is de totale beurswaarde van de S&P500-index met afgerond 6 000 miljard dollar gestegen. De ‘Magnificent Seven’ (naast Nvidia, Apple en Microsoft, Tesla ook nog Alphabet, Amazon en Meta), dus 1,4 procent van het aantal aandelen uit de S&P500, tekenden voor 57 procent van die stijging.
Het uitblijven van ‘slechte’ beursdagen, een bijkomend alarmsignaal dat helemaal niks te maken heeft met Nvidia of de Magnificent Seven maar wel tekenend is voor de ‘greed’ (hebzucht) bij het Amerikaans beleggerspubliek. Het duurde tot 24 juli 2024 om voor het eerst sinds 21 februari 2023 een ‘slechte’ beursdag te hebben voor de S&P500-index. Gedefinieerd als een beurssessie van minstens 2 procent verlies. Dat is zeer uitzonderlijk!
De sterke toename van het gewicht van ‘penny stocks’ aandelen met een koers van minder dan 1 dollar in het totale verhandelingsvolume. In een minder beursjaar als 2022 was dat amper 0,4 procent. In de eerste zes maanden van dit jaar was dat haast het tienvoud, bijna 4 procent. Niveaus die we enkel nog gezien hebben begin 2000.
Het hoge nettovolume aan calls het laatste element dat een knipperlicht deed branden, was dat het netto volume (calls–puts) in de optiemarkt de voorbije weken fors aan het oplopen is. Ver boven het hoogste peil dat we eerder de voorbije vijf jaar hebben gezien.
Andere aanpak vereist
Als we aan het begin zouden staan van een zeer zwakke periode voor de beurzen, dan moeten we het geweer van schouder veranderen en andere accenten in onze beleggingsportefeuille leggen. Daarbij staat één begrip centraal: bouw het risico in uw portefeuille af. Tenminste als u niet wil dat uw portefeuille flink wat rendementsschade oploopt. Maar als we het anders aanpakken, dan kan de schade wel degelijk meevallen of zelfs vermeden worden. Met deze tips minimaliseren we de schade:
Houd meer cash aan
In woelige tijden is het niet meer noodzakelijk om permanent volledig belegd te zijn en geldt het spreekwoord ‘cash is king.’ Li-
quiditeiten brengen weliswaar niets op, maar houden wel een enorme opportuniteit in. Bij turbulenties gaat de cash niet in nominale waarde zakken, in tegenstelling tot de (meeste) andere beleggingen. Bovendien biedt een aanwezige cashpositie de mogelijkheid om (té) fors gezakte beleggingen goedkoop op te pikken.
Laat de emoties het niet overnemen
Het grote gevaar in tijden van een beurscrash is dat beleggers die ‘normale’ tijden erg rationeel met hun aandelenbeleggingen kunnen omgaan emotioneel beginnen te reageren. Slag om slinger geconfronteerd worden met forse dalingen doet wat met een mens. Het risico is zeker bestaande dat men het noorden kwijt raakt en paniekerig begint te reageren. Een basisregel voor elke aandelenbelegger: paniek is een slechte raadgever. Hou de emoties onder controle en probeert ook in turbulente beurstijden het hoofd koel te houden en rationale aan- en verkoopbeslissingen te blijven nemen.
Beheer actiever
Vele jaren werden de markten ondersteund door de afwezigheid van inflatie en steeds lagere rente. Heel veel rugwind met andere woorden. Wie belegde in een tracker of een beleggingsfonds op de MSCI World-index werd slapend rijk. Met de terugkeer van inflatie, hogere rentestanden en geopolitiek onrust is die rugwind verdwenen en zal het zaak zijn om de portefeuille actiever te gaan beheren. En inderdaad af en toe deels in liquiditeiten te gaan schuilen en/of agressievere vormen van beleggingen voor andere, defensievere in te ruilen.
Balanceer de portefeuille
In turbulentere tijden moeten we er meer dan ooit op letten dat er voldoende balans zit in de portefeuille. Balanceren wil zeggen dat geen grote individuele posities meer in de portefeuille zitten, die meer dan
“Tussentijdse stijgingen beschouwen we steeds meer eerder als verkoopkansen.”
5 procent van de portefeuille uitmaken enerzijds en anderzijds dat groei- en conjunctuurgevoelige waarden met doorgaans een hoge bèta (hoge gevoeligheid voor marktschommelingen) worden ingeruild voor defensievere waarden.
Vul de portefeuille in met (verguisde) alternatieven
Het is niet omdat een bepaalde belegging of beleggingsvorm het afgelopen decennium geweldige of slechte rendementen heeft opgeleverd dat dit ook nog dit decennium het geval zal zijn. Inflatie en stijgende rente zorgen voor een ander tijdperk. Bijvoorbeeld in grondstoffen en opkomende landen beleggen heeft dit decennium zoveel meer kans op succes dan afgelopen decennium. Haast elk decennium heeft zijn favoriete beleggingsvorm en dat gaan de rest van het decennium voor ons niet (klassieke) aandelen zijn.
Blijf gedisciplineerd
Er is toch nog een manier om hetzelfde te doen dan voorheen, voor wie zich niet wil bezighouden met timing. Maar dat vergt een enorme discipline en koelbloedigheid. Met name in euforische, maar ook zwartgallige beursperiodes bij het basisplan te blijven. Met name met een vaste interval (bijvoorbeeld maandelijks) een vast bedrag (bijvoorbeeld 1 000 euro) te beleggen op de beurs. Als u daar niet van afwijkt doorheen alle beurscycli heen, zal u steeds meer aandelen (individueel, fondsen, trackers …) kunnen kopen wanneer de koersen
(erg) laag staan en minder wanneer de koersen (erg) hoog staan. Zo zal u gemiddeld wel nadrukkelijk de beurs kunnen kloppen en ondanks de zwakke omgeving een degelijk rendement halen.
“Het realisme zal de komende maanden bij beleggers moeten terugkeren.”
volgens
Want met de beste Belgische beleggingsapp , vol analyses en tips, spot je de beste opportuniteiten voor je portefeuille. Zo ben je altijd een stap voor. Want de beurs begint bij Bolero. Download de Bolero-app en start vandaag.
2 INTERACTIEVE ONLINE LIVE SESSIES DINSDAGEN 10 EN 17 SEPTEMBER 2024 | 18U30
‘Het abc voor Beleggers | Beleggen voor beginners’ start vanzelfsprekend met de basisopleiding. In de gebruikelijke 2 sessies van 2 uur, loodsen Jasper Vekeman en Jef Poortmans u door de wereld van beurs en beleggen. Sessie 1 De eerste sessie gaat in op een aantal belangrijke vragen. Waarom moet ik beleggen? Hoe begin ik te beleggen? Waarin kan ik beleggen? Wat is het belang van spreiding? Wat is het verschil tussen een aandeel en een obligatie? En hoe werkt beleggen in de praktijk?
Sessie 2 De focus ligt meer op beleggen in aandelen en de basiskennis die echt wel vereist is als u wil beleggen in aandelen. Daarnaast worden ook enkele items aangereikt opdat u succesvol zou zijn op de beurs. Waaruit bestaat de opbrengst van een aandeel? Wat bepaalt de koersevolutie? Welke soorten aandelen zijn er? En welke aandelen kiest u best rekening houdend met de beurscyclus? Welke beleggingsstrategieën leiden tot succes? Met een aantal eenvoudige beursratio’s wordt meteen ook de overgang gemaakt naar de opleiding ‘Fundamentele Analyse van aandelen.’
PRIJS
leden: 115 euro; niet-leden 175 euro (inclusief online lidmaatschap VFB)
LESGEVER Jasper Vekeman (sessie 1) en Jef Poortmans (sessie 2)
INTERACTIEVE ONLINE LIVE SESSIES Dinsdagen 10 september en 17 september 2024 om 18u30
Inclusief handboek ‘Winnen met aandelen’ van Prof. Van der Elst (winkelwaarde: 34,99 euro)
2 VIDEOREEKSEN EN 2 INTERACTIEVE ONLINE LIVE SESSIES DINSDAGEN 8 EN 15 OKTOBER 2024 | 18U30
Sessie 1 Via video ten laatste op dinsdag 1 oktober.
Sessie 2 Interactieve online live sessie op dinsdag 8 oktober om 18u30, aansluitend bij Sessie 1
Sessie 3 Via video ten laatste op woensdag 9 oktober.
Sessie 4 Interactieve online live sessie op dinsdag 15 oktober om 18u30, aansluitend bij Sessie 3.
In deze opleiding legt Kurt Kegels ons eerst uit hoe we een jaarrekening moeten lezen. Met andere woorden hoe lees en interpreteer je een balans, een resultatenrekening en een kasstroomtabel. En vergeet natuurlijk ook de toelichting niet.
De analyse van de jaarrekening brengt ons meteen tot een aantal ratio’s die ons wat zeggen over de financiële gezondheid van een bedrijf. Evenwel nog belangrijker is de interpretatie en de evolutie van de cijfers uit de jaarrekening en de ratio’s die je op basis hiervan berekent.
Daarmee komt hij tot de beursratio’s en waarderingsmodellen waardoor we zicht trachten te krijgen op de werkelijke waarde van het bedrijf. Denken we maar aan de koers-winstverhouding, boekwaarde, ondernemingswaarde / bedrijfscashflow, de verdisconteerde cashflows … Telkens worden de voor- en nadelen uit de doeken gedaan.
Tenslotte analyseert Kurt verschillende types van aandelen. Inderdaad, de ene ratio kan voor een bepaald type aandeel een stuk belangrijker zijn dan de andere. Verder kom je nog te weten hoeveel belang je moet hechten aan de adviezen van professionele analisten.
Het handboek ‘De basis van de Balans’ (winkelprijs 38,5 euro) van lesgever/ auteur Kurt Kegels is noodzakelijk voor het volgen van de cursus en is inbegrepen in de prijs.
PRIJS Leden: 135 euro, niet-leden 195 euro (inclusief online lidmaatschap VFB), inclusief handboek, wordt opgestuurd na inschrijving en betaling
INSCHRIJVEN via de website www.vfb.be
LESGEVER Kurt Kegels
VIDEO-THEORIE Dinsdag 1 en woensdag 9 oktober 2024
ONLINE LIVE SESSIES Dinsdagen 8 en 15 oktober 2024
Het handboek ‘De basis van de Balans’ (winkelprijs 38,5 euro) van lesgever/auteur Kurt Kegels is noodzakelijk voor het volgen van de cursus en is inbegrepen in de prijs.
Wij beleggen in winkelvastgoed gelegen aan de rand van woonkernen of invalswegen naar stedelijke centra in België en Nederland.
Retail Estates nv
Public BE-REIT
+32 (0)2 568 10 20 info@retailestates.com www.retailestates.com
Hoge bezettingsgraad
Portefeuille van € 2 miljard
Groei op lange termijn
Raadpleeg retailestates.com voor de meest recente resultaten en publicaties.
Deelnemers krijgen ten laatste op maandag 6 november de link om de opnames van het theoretische gedeelte te bekijken.
Dit deel omvat: Chartisme: patronen leren herkennen, werken met indicatoren zoals MACD, RSI, Stochastics, DMI en Volume. Extra’s: begrijpen Fibonaccilijnen en Japanse Candlesticks.
Vragen over de theorie kunnen per mail gericht worden aan de lesgever. Deze vragen zullen vervolgens worden gebundeld en beantwoord in de (interactieve) live sessie.
Deze interactieve live sessie vindt plaats op donderdag 14 november om 18u30. In deze live sessie gaat Wilfried over naar de praktische toepassingen aan de hand van concrete voorbeelden.
PRIJS
Leden 90 euro, niet-leden 150 euro (inclusief online lidmaatschap VFB) + e-handleiding Technische Analyse
INSCHRIJVEN Via de website www.vfb.be
LESGEVER Wilfried Voorspoels
VIDEO -THEORIE Donderdag 4 november 2024
ONLINE LIVE SESSIE Donderdag 14 november 2024
Technische Analyse
3 VIDEOREEKSEN EN 2 INTERACTIEVE ONLINE LIVE SESSIES
Een Exchange Traded Fund of etf is een kostenefficiënt beleggingsfonds dat beursgenoteerd is op één of meerdere beurzen en nauwgezet een marktindex volgt, zoals bijvoorbeeld de S&P500 of de MSCI Europe.
Eerste reeks video’s over de basis van etf’s ten laatste op woensdag 8 mei.
Eerste online interactieve live-sessie door Tim Nijsmans over de basis van etf’s op woensdag 15 mei om 19u30.
Tweede en derde reeks video’s over trading, eco-systeem etf’s, soorten etf’s, strategie en portefeuille ten laatste op donderdag 16 mei.
Tweede online interactieve live-sessie door Stephan Desplancke over trading, eco-systeem etf’s, soorten etf’s, strategie en portefeuille op woensdag 22 mei om 19u30.
PRIJS Leden 145 euro, niet-leden 205 euro (inclusief online lidmaatschap VFB) + handboek De Hangmatbelegger
INSCHRIJVEN Via de website www.vfb.be
LESGEVER Tim Nijsmans en Stephan Desplancke
VIDEO -THEORIE Donderdag 21 november en vrijdag 29 november 2024
ONLINE LIVE SESSIE Donderdag 28 november en 5 december 2024
Inclusief het boek ‘De Hangmatbelegger’ (winkelprijs 24,99 euro) van Tim Nijsmans (inbegrepen in de prijs). Wordt opgestuurd na betaling.
Interview met de voorzitter van Towards Sustainability
Voorzitter Olivier Marquet legt uit hoe het duurzaamheidslabel voor financiële producten Towards Sustainability beleggers kan helpen. “We wilden minimale vereisten voor duurzame financiële producten vastleggen en op die manier beleggers een hulpmiddel bieden bij het zoeken naar duurzame producten.”
Met Towards Sustainability staat ons land aan de wieg van één van de meest toonaangevende labels voor financiële producten in Europa. Van spaarrekeningen over pensioenproducten en beleggingsfondsen tot etf’s, via de website van het label kan je op zoek naar een gelabeld product dat bij jou past. Maar wat betekent het precies als mijn belegging dit label draagt? Olivier Marquet, onafhankelijk voorzitter van de raad van bestuur van Towards Sustainability, geeft een inzicht in het ontstaan van het label. De voormalige topbankier bij onder meer BBL, ING en Triodos België werpt tegelijk een blik op de toekomst.
“Het label is eind 2019 geïntroduceerd, na ongeveer anderhalf jaar van voorbereidend onderzoek,” aldus Marquet, die de laatste twintig jaar zijn sporen verdiende in de wereld van duurzaam bankieren. “Eigenlijk waren er op dat moment twee krachten aan het werk. Aan de ene kant was er een wild-
“Een privéinitiatief is veel flexibeler dan een vanuit de overheid opgelegd label.”
groei aan fondsen die duurzaamheid claimden zonder dat die claims echt gefundeerd waren. Daar kwam heel wat kritiek op vanuit het middenveld. Voor een deel was die kritiek terecht: greenwashing is nog altijd een probleem. Dat komt voor een deel omdat ‘duurzaamheid’ geen unieke definitie heeft. Het is een thema met veel aspecten, dat ook constant evolueert. Dit zorgt voor verwarring bij beleggers, aangezien het vaak niet duidelijk is hoe en waarom een financieel product als duurzaam wordt beschouwd.”
“Aan de andere kant kwam zo’n vijf jaar geleden meer en meer vraag vanuit de overheid om de financiële sector te verduurzamen,” verduidelijkt Marquet. “Ik was een tiental jaar geleden al spreker op een hoorzitting in de Senaat rond duurzaam beleggen. Ik was er toen al van overtuigd dat een privé-initiatief veel flexibeler zou zijn dan een vanuit de overheid opgelegd label. Een relatief kleine ploeg met experten kan veel snel-
ler aanpassingen doorvoeren. Dat is nodig voor een thema dat zo snel evolueert. Daarom is ‘Towards Sustainability’ opgezet. We wilden minimale vereisten voor duurzame financiële producten vastleggen en op die manier beleggers een hulpmiddel bieden bij het zoeken naar duurzame producten.”
“Het was Tom van den Berghe die vanuit de bankenkoepel Febelfin het voortouw nam. Hij bracht verschillende spelers uit de financiële wereld – banken, asset managers en verzekeraars om er enkele te noemen – samen met middenveldorganisaties. De bedoeling van die eerste bijeenkomsten was om minimumcriteria op te stellen. Die criteria moesten aan de ene kant breed gedragen worden, maar aan de andere kant ook ver genoeg gaan. Ik denk dat die evenwichtsoefening goed gelukt is.”
Evolutie
“Dat is het unieke aspect aan het Towards Sustainability-label,” benadrukt Marquet. “We hebben er niet voor gekozen om voor eeuwig een in steen gebeitelde set regels te definiëren. Duurzaamheid is een evolutief concept. Vandaar dat de aanpak enigszins anders is. In plaats van een gedetailleerde lijst met uitgesloten investeringen te definiëren, schetsen we een kader van minimale criteria, dat om de twee jaar herzien wordt.”
zelf bedruipend is. Daarnaast is de Raad van Bestuur en het geschiktheidscomité, voorgezeten door Professor Luc Van Liedekerke, paritair samengesteld uit vertegenwoordigers van de financiële wereld en niet- financiële wereld (universiteit, middenveld). Die onafhankelijkheid krijgt ook erkenning: het Franse Novethic, een referentie als het om duurzaam beleggen gaat, heeft veel lof voor onze aanpak.”
“We verwachten van de fondsen dat ze minstens drie duurzaamheidsstrategieën toepassen. Dat zorgt voor een gezonde ondergrens. Het is nooit de bedoeling geweest van het label om niche van donkergroene fondsen te selecteren. De naam zegt het eigenlijk zelf: we proberen een zo groot mogelijk aantal financiële spelers in een duurzame richting te doen opschuiven. De geleidelijke verstrenging van de criteria bevestigt dat.”
“De investeringspolitiek van fondsen die het label aanvragen wordt dan geëvalueerd door een onafhankelijke verificatie ten opzichte van die criteria. Die verificatie gebeurt door een onafhankelijk consortium dat bestaat uit Forum Ethibel, ICHEC Hogeschool en de Universiteit Antwerpen. Soms is sprake van een bepaalde grijze zone. Die grijze zone zorgt er voor dat het evolutieve karakter van duurzaamheid voor een stuk ingebakken zit in onze methodologie. Over sommige aspecten moet het geschiktheidscomité haar oordeel vellen. Zo ontstaat dus een zekere jurisprudentie.”
“Die onafhankelijkheid is heel belangrijk en is verankerd in het label,” benadrukt Marquet. “Towards Sustainability is een aparte, onafhankelijke vzw, die financieel
“Aan de ene kant breed gedragen, aan de andere kant ver genoeg gaan. Die evenwichtsoefening is goed gelukt.”
“Naast de onafhankelijke evaluatie van de investeringsregels is ook de audit een belangrijk aspect. Dat ontbreekt bijvoorbeeld in de huidige Europese regelgeving. Het label kijkt verder dan louter het uitgeschreven investeringsbeleid, maar gaat ook steekproefsgewijs portefeuilles screenen. Daarom ben ik er van overtuigd dat het label zijn nut zal blijven hebben, zelfs als de Europese regelgeving nog strenger wordt.”
“De uitdaging is om ook voor de particulieren een standaardlabel te worden, zoals een bio- of fairtrade -label. Op vandaag wordt Towards Sustainability al als norm genomen door Fund of Fund-managers. De duidelijke regels en onafhankelijke screening zou er moeten voor zorgen dat bankiers het label actief in de etalage zetten. Hopelijk wordt het zo ook een kwaliteitsstandaard die particuliere klanten spontaan aanvragen,” besluit Marquet.
Interview Bruno Iserbyt Freelance journalist
Interview met Yves Vaneerdewegh, Katrin Geyskens en Rob van der Meij van Quest for Growth
‘Kleinere aandelen blijven al een tijdje achter qua beursprestaties, maar er is geen probleem met hun fundamentals. Dus eigenlijk zijn ze alleen maar interessanter geworden,’ stelt Yves Vaneerdewegh van Quest for Growth.
Begin deze zomer zagen we in de Verenigde Staten de eerste, vroege tekenen van een comeback van kleine aandelen. Een ideaal moment dus om te polsen of er mogelijk ook weer wat beweging gaat komen in kleine Europese aandelen, de niche waarop de investeringsmaatschappij Quest for Growth focust. Ons interview met drie managing partners van Capricorn Partners, de beheervennootschap van Quest for Growth, kon dus amper op een interessanter ogenblik komen.
Voorts is een deel van de portefeuille geoormerkt voor beleggingen in niet-beursgenoteerde bedrijven. Een beleggingsuniversum dat door de stijgende rente zo goed als stilviel. Ook hier kunnen we dus het bilan opmaken en nagaan of er al tekenen van een heropleving zijn.
Door het achterblijven van beide markten mag het niet verbazen dat ook QfG matig presteerde. Wanneer mogen beleggers hier verbetering in verwachten? ‘We moeten in de eerste plaats zorgen voor betere resultaten in beide segmenten van de portefeuille.
Door de hoge discount krijgen beleggers er wel onze hele cashpositie en de ventureportefeuille bijna gratis bij. Dat is ook een manier om er naar te kijken en aan te tonen dat
de koers, ten opzichte van de onderliggende portfolio, heel laag gewaardeerd i,’ aldus Vaneerdewegh.
VFB Deze zomer zagen we in de Verenigde Staten de eerste tekenen van een heropleving van smallcap-aandelen. Hoe kijken jullie daarnaar?
“Niet zeker of dit nu het langverwachte keerpunt is voor kleine aandelen.”
YVES VANEERDEWEGH We zagen inderdaad een opvallende beweging in de VS, iets dat we toch in decennia niet meer gezien hebben. Of dit nu effectief het langverwachte keerpunt zal zijn voor smallcap-aandelen, is niet voorspelbaar. Ik denk dat het een positief signaal is dat die markt kan heropleven, maar ik zou niet stellen dat dit nu hét keerpunt is.
VFB Kleine Europese aandelen blijven nog achterop hinken. Zien jullie daar mogelijke triggers voor een comeback?
VANEERDEWEGH Veel beleggers houden de evolutie van de rente in het oog, want smallcap-aandelen zijn beginnen underperformen toen de rente weer steeg. Een dalende rente kan voor deze aandelen dus een positief
Yves
Vaneerdewegh
Katrin Geyskens
Rob van der Meij
“Europese smallcaps doen beter op het vlak van winstgroei, alleen focussen beleggers op andere dingen.”
signaal zijn. Wat ik belangrijker vind, is dat de aandelenmarkten de laatste jaren voortgedreven werden door een beperkt aantal grote aandelen. Iedereen denkt daarbij natuurlijk aan de beruchte ‘Magnificent Seven.’ Het is dus uitkijken naar deukjes in de prestaties van die groep. En we zien daar momenteel weer wat twijfel over ontstaan bij beleggers. Als de cyclus van de Magnificent Seven afremt, kan dit mogelijk het begin zijn van een nieuwe cyclus van smallcap-outperformance.
VFB Hoe staan Europese smallcaps er fundamenteel voor?
VANEERDEWEGH Eigenlijk doen ze het fundamenteel gezien niet zo slecht. Over verschillende periodes gemeten, zie je dat de winstgroei van smallcap beter is dan die van de bredere markt. Dus ondanks het achterblijven qua beursreturns, zie je dat Europese smallcaps wel beter doen op het vlak van winstgroei. Het probleem is vooral dat beleggers op andere dingen focussen. Het is dus vooral het sentiment onder beleggers dat moet veranderen. Dat zal ooit wel eens gebeuren, want dit soort voorkeuren komen en gaan met cycli.
VFB In het beursgenoteerde compartiment was er recent een instap in het Finse Harvia, gespecialiseerd in sauna- en spa-apparatuur. Kunnen jullie aan de hand van die aankoop de selectiecriteria voor beursgenoteerde bedrijven uitleggen?
“Waardering is het finale puzzelstukje.”
VANEERDEWEGH Harvia kwam in 2018 naar de beurs en het leek ons toen al een interessant bedrijf, maar we zijn voorzichtig met beursintroducties. Nu konden we ons baseren op een beurstraject van ongeveer zes jaar. Daardoor was er al een behoorlijke historiek en moesten we ons niet enkel baseren op het mooie verhaal van bij de beursintroductie.
Een eerste element waar we naar zoeken, is groei. Dat hoeft geen exponentieel hoge groei te zijn, maar wel duidelijk meer dan gemiddeld. Harvia scoorde hier goed, met een omzetgroei van 19 % per jaar sinds de beursgang. Dat vinden wij heel aantrekkelijk en het is voor ons leuk om opnieuw een wat sterker groeibedrijf in portefeuille te hebben. We zien ook nog voldoende groeipotentieel. In Finland is er gemiddeld één sauna per twee inwoners. In Duitsland is dat slechts één per 35 inwoners en in de VS slechts één per 300 inwoners. Bovendien liggen de prijzen in de VS een stuk hoger en wordt dit echt gezien als een luxeproduct. Ook in Azië, en dan vooral in Japan, is het een manier om in te spelen op de sterk ontwikkelende luxemarkt.
Als privak (private alternatieve instellingen voor collectieve belegging) moet QfG specifieke investeringsregels volgen.
Minstens 25 % van de activa moet in niet-genoteerde vennootschappen belegd zijn.
Minstens 70 % van de activa moet geïnvesteerd zijn in:
• Niet-beursgenoteerde ondernemingen.
VFB Welke andere selectiecriteria spelen een rol?
VANEERDEWEGH We houden ook rekening met de financiële gezondheid van de bedrijven die op onze radar komen. Harvia scoort hier sterk en heeft een return on equity van ruim boven de 20 %. Voor een misschien wat saai bedrijf is dat een spectaculair, sexy rendement op eigen vermogen. We gaan dus na of we effectief te doen hebben met kwaliteitsbedrijven en niet met groeibedrijven met zwakke fundamenten.
We zoeken verder naar marktleiders. Harvia is een relatief klein bedrijf als je enkel naar de omzet kijkt, maar het is wel de grootste speler in zijn domein en bovendien wereldwijd actief.
Vervolgens kijken we naar het management. We spreken steeds met het management eer we in een aandeel instappen. Het liefst zien we een down-to-earth management, dat geen megalomane trekjes heeft. Harvia doet enkel kleine overnames, die behapbaar zijn.
• Genoteerde groeibedrijven met een marktkapitalisatie kleiner dan 1,5 miljard euro.
• Andere alternatieve beleggingsfondsen met een gelijkaardig investeringsbeleid als de privak. De privak mag niet meer dan 20 % van zijn portefeuille in één onderneming beleggen.
Eventuele dividenden kunnen daardoor fiscaal vriendelijk uitgekeerd worden.
We kijken ook naar duurzaamheidselementen. Dan gaan we na of potentiële investeringen op de een of andere manier beantwoorden aan de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. In dit geval sluit Harvia aan bij de toenemende aandacht voor gezondheid en welzijn.
VFB Welke rol speelt de waardering hierbij?
VANEERDEWEGH We willen groeiaandelen kopen tegen aanvaardbare of aantrekkelijke prijzen. We zullen dus niet eender welke prijs betalen voor een bedrijf met een mooi groeipotentieel. Waardering is het finale puzzelstukje naast groei, financiële sterkte, marktpositie en duurzaamheid.
VFB Is er ruimte om nieuwe posities in te nemen?
VANEERDEWEGH Enerzijds hebben we momenteel een redelijke cashpositie en we bekijken continu een aantal kandidaten. Anderzijds hebben we een aantal grote posities in onze portefeuille. Die gaan we niet zomaar verkopen om dan dingen te kopen die we misschien minder goed kennen. Zo hebben we onder andere UCB (via Tubize), EVS, Melexis en Jensen in portefeuille. Daar zien we nog steeds zeer veel potentieel in.
VFB Voor we inzoomen op het niet-beursgenoteerde deel van de portefeuille, kan u toelichten op welke delen van die markt QfG zich richt?
“We hebben onder andere UCB, EVS , Melexis en Jensen in portefeuille. Daar zien we nog steeds veel potentieel in.”
KATRIN GEYSKENS Wij investeren enkel in venture capital, een subset van private equity. Het gaat niet om bedrijven overnemen met schuldfinanciering, maar er worden minderheidsposities ingenomen in nog jonge, zeer innovatieve bedrijven. We gaan er daarbij van uit dat deze bedrijven door de innovatieve technologie die ze ontwikkeld hebben op termijn een grotere groei kunnen realiseren, waardoor we op termijn uitzicht krijgen op een mooie exit. Beleggers moeten dus goed begrijpen dat wij actief zijn in een specifieke niche van de private equity-markt.
VFB Door de snelle rentestijgingen kregen dit soort beleggingen het moeilijk en viel de dealmarkt stil. Zien jullie al tekenen van een heropleving?
GEYSKENS We zien zachtjes aan verbetering komen, maar er is natuurlijk nog heel veel onzekerheid in de markt. Beleggers kijken er evenzeer naar de economische en geopolitieke spanningen. Wat we het afgelopen jaar of twee veel zagen is dat fondsen zich heel erg focusten op hun eigen portefeuille. Ze gingen weinig de markt op. Daar zien we de afgelopen maanden verandering in komen.
Iedereen heeft vooral tijd nodig om zich aan te passen aan die nieuwe realiteit, na het tijdperk van gratis geld. Niemand denkt dat die tijd gaat terugkomen. Waarderingen doen er daarom weer meer toe en ze worden meer realistisch. Je huiswerk maken is weer belangrijker en je ziet niet meer diezelfde Fear Of Missing Out (FOMO) de markt domineren. Dus we zijn gematigd positief. We zien beterschap, maar we zitten nog altijd niet in een makkelijke markt waar bijna alles zomaar werkt.
VFB Kunnen jullie het selectieproces voor dit deel van de portefeuille uitleggen?
GEYSKENS Het eerste selectieproces hangt af van via welk fonds er geïnvesteerd wordt. Elk van onze fondsen heeft zijn eigen investeringsthesis en zijn eigen investeringsuniversum, zoals bijvoorbeeld digitale gezondheidszorg. Daarnaast gaan we specifiek op zoek naar bedrijven waarbij technologie een differentiërende factor kan zijn. We zijn ook heel ESG-gedreven. We denken dus na over welke bijdrage de technologie aan de maatschappij kan leveren, hoewel we voor alle duidelijkheid geen pure impactbeleggers zijn. We analyseren ook of er voor het product in kwestie een markt bestaat en hoe die benaderd kan worden.
Er zijn dus veel gelijkenissen met de strategie voor beursgenoteerde aandelen. Zo moet er op termijn een pad naar winstgevendheid zijn. Aangezien we de facto voor minstens een paar jaar samenwerken, hechten we ook veel belang aan het management. Daar proberen we een relatie mee op te bouwen en te onderhouden, zodat we op dezelfde lijn zitten. Verder houden we nog rekening met de vraag of er voldoende opwaarts potentieel is en of we op lange termijn exit-mogelijkheden zien.
VFB Eind juli werd bekend dat QfG deelnam aan de kapitaalronde van het Gentse biotechbedrijf Confo Therapeutics. Kan u deze investering toelichten?
GEYKENS Voor dit soort beleggingen is een langetermijnvisie nodig, want eens je instapt kun je er niet zomaar uit. Dat is een belangrijk verschil met beursgenoteerde bedrijven. Ook hier speelt technologie weer een belangrijke rol. Confo Therapeutics komt voort uit onderzoek aan de Universiteit Gent. Het ontwikkelde een technologieplatform dat grote farmaceutische spelers toelaat om hun geneesmiddelen op een meer efficiënte manier te ontwikkelen.
In 2023 werd een licentie afgesloten met het Amerikaanse Eli Lilly, wat een duidelijke validatie is van de kracht van de techno -
logie. Het gaat om één ziektebeeld, maar het platform kan breder gebruikt worden. Zeker gezien de grote interesse in medicijnen voor obesitas en diabetes, kan dit platform in de toekomst aan de basis liggen van veel meer medicijnen. Het blijft natuurlijk biotech, met alle risico’s van dien, maar omdat de technologie al gevalideerd is, neemt dit toch een deel van het risico weg. Dat is vergelijkbaar met wat Yves zei over het feit dat we voorzichtig zijn met bedrijven die net naar de beurs komen. Bij Confo Therapeutics hebben we ook dat beetje extra bevestiging voor onze investment case.
VFB Hoe groot schatten jullie het potentieel van deze investering in?
GEYSKENS We denken dat hier voor QfG een heel mooie upside kan inzitten. Het is echt de bedoeling om een succesvolle nieuwe, wereldwijde biotechspeler te creëren. Gaat dat lukken? Ja, wij geloven erin. Maar natuurlijk: time will tell.
“We zijn actief in een specifieke niche van de private equitymarkt.”
“Het aantal grote overnameprooien is beperkt. Vooral veel kleinere spelers komen in aanmerking.”
“Wij doen er alles aan om de resultaten te verbeteren en positieve rendementen te behalen.”
VFB In het niet-beursgenoteerde compartiment focussen jullie onder meer op cleantech. Veel van die aandelen kregen het moeilijk door de rentestijgingen. Blijven jullie overtuigd van dit thema?
ROB VAN DER MEIJ Het is duidelijk dat technologie een essentiële rol zal spelen bij het behalen van de klimaatdoelstellingen. Mensen in de sector spreken niet voor niets over de ‘7 trillion opportunity’ (de opportuniteit van 7 000 miljard dollar, red.) We kijken daarbij niet naar de hypes, maar proberen na te gaan wat de onderliggende en achterliggende technologieën zijn die we nodig hebben. Als je kijkt naar de energietransitie, de materiaaltransitie en de voedingstransitie, dan zie je dat technologie bij allen een enorme rol speelt.
In de praktijk is het een breed veld met bijvoorbeeld drones en satellieten voor precisielandbouw. Op het vlak van materialen is er nood aan speciale lichte materialen, die het extra gewicht van de batterij van een elektrische auto compenseren. Ook bij isolatiematerialen zien we kansen. Als je weet dat
meer dan de helft van de residentiële huizenmarkt een energielabel C of lager heeft, dan is het evident dat daar grote kansen liggen. Wij kijken specifiek naar dat soort transities en investeringen. Dan kan je zeggen dat Cleantech als groep misschien wat minder populair was, maar als je kijkt naar de kansen in deze sector dan zien wij, zowel voor het beursgenoteerde als het niet-beursgenoteerde deel van de portefeuille, veel opportuniteiten.
VFB Waar ligt de focus op het vlak van cleantech bij het niet-beursgenoteerde compartiment?
VAN DER MEIJ Aan de venturekant ligt die focus op de ontwikkeling van die technologieën. Er is bijvoorbeeld veel te doen om waterstof, maar de technologie die nu bij waterstoftoepassingen wordt gebruikt, is eigenlijk al behoorlijk oud en niet heel efficiënt. Daar liggen dus nog kansen voor het rapen. Ook materialen zijn belangrijk. De circulaire economie speelt daarbij een belangrijke rol. We zien hier enorme technologische ontwikkelingen en kansen waar we nadrukkelijk op inzetten. Dat hebben we al gedaan met ons Sustainable Chemistry Fund en dat doen we nu met ons nieuwe Clean Chemistry Fund. Dat zet in op ontwikkelingen op het vlak van lichtere materialen. Een mooi voorbeeld daarvan zijn carbon vezels gemaakt via een biologische procedé.
VFB Hoe wordt daar op ingespeeld via het beursgenoteerde compartiment?
“We moeten eerst overgedragen verliezen uit het verleden goedmaken. Daarna is er een heel realistische kans op een dividend.”
is opgelopen tot maar liefst 40 %. Waar zien jullie de oorzaak voor dit achterblijven?
VANEERDEWEGH Kijken we naar de evolutie van de netto inventariswaarde (NAV) dan zie je dat die over het laatste anderhalf jaar daalde van 7,93 euro naar 7,46 euro eind juli. Dat is natuurlijk niet goed. Twee zaken spelen daarbij een rol: de beursgenoteerde aandelen behaalden enerzijds een beperkt positief rendement, anderzijds zorgde anderhalf jaar aan afschrijvingen in de venture capital-portefeuille ervoor dat die beperkte winsten werden weggegeven.
De beurskoers zakte op zijn beurt van ongeveer 6 euro naar 4,29 euro. Dus terwijl de NAV met minder dan een halve euro zakte, daalde de beurskoers met 1,7 euro. Dat is drie à vier keer zoveel. De reden van die grotere impact ligt bij de toename van de discount. Het is typisch dat de discount oploopt als de performance niet zo goed is.
VFB Wat is uw boodschap aan bezorgde beleggers?
VANEERDEWEGH Ook bij de beursgenoteerde aandelen zie je rond dit thema weer wat meer realisme. Zoals zo vaak kent de beurs eerst een fase van overdreven enthousiasme, gevolgd door een fase van normalisering met misschien net te weinig enthousiasme, terwijl het groeipotentieel nog steeds aanwezig is.
Belangrijker is vooral dat we kijken naar efficiëntie, energie-efficiëntie bijvoorbeeld. Op het vlak van isolatiemateriaal spelen we daar op in via Kingspan. Dat is een vrij grote positie in onze portefeuille. Via Jensen-Group kunnen we inspelen op waterefficiëntie. Bovendien maakt dat bedrijf ook gebruik van energie-efficiënte industriële wasmachines.
VFB In de halfjaarcijfers was er sprake van een verlies van 1,9 miljoen euro. De beurskoers blijft ook achter en de discount
“Iedereen heeft vooral tijd nodig om zich aan te passen aan die nieuwe realiteit, na het tijdperk van gratis geld.”
VANEERDEWEGH Wij doen er alles aan om de resultaten te verbeteren en positieve rendementen te behalen. Als we daarin slagen, is er weer uitzicht op een dividend. Positieve resultaten kunnen bovendien helpen om de discount te verkleinen. We moeten dus zorgen voor betere resultaten in beide segmenten van de portefeuille. Dan hopen we dat de markt dat herkent en ons een lagere discount toekent. We denken dat dat zeker moet kunnen in de toekomst.
VFB Beleggers kunnen dit jaar niet rekenen op een dividend. Wanneer kunnen zij hier weer naar uitkijken?
VANEERDEWE Op dit moment zitten we nog met iets meer dan acht miljoen euro aan overgedragen verliezen uit het verleden, op een portefeuille van ongeveer 140 miljoen euro. Die moeten we eerst goedmaken. Daarna is er een heel realistische kans op een dividend.
Als je kijkt naar de resultaten, dan zie je dat we meer dan 8 miljoen winst maakten in 6 van de afgelopen 10 jaar. Dus als alles een beetje meezit, is het niet zo moeilijk om dat resultaat te halen.
Interview Thomas Laureys Freelance journalist en medewerker VFB
Lees De Tijd nu 1 maand voor maar € 1 en krijg nadien 6 maanden 50% korting.
Neem na een deugddoende zomervakantie meteen voorsprong met De Tijd. Geniet van onbeperkte toegang tot betrouwbaar nieuws over politiek, economie en ondernemen, diepgaande analyses, exclusieve interviews en praktische tools via onze app & website.
Ontdek het aanbod op tijd.be/voorsprong.
Professor beleggingsleer Roland Van der Elst legt de zomer neer met een bespreking van wat hem is opgevallen op en rond de beurs. Ook de regeringsvorming ontsnapte niet aan zijn aandacht. “De aandeelhouder moet kunnen winnen om de stijging van de levensduurte bij te benen en zich van een degelijke oude dag te kunnen verzekeren.”
Eénmaal onze tekst voor het maandblad is ingeleverd, beginnen we met het verzamelen van teksten en ideeen voor het volgende nummer. Met de vakantieperiode achter ons lag er heel wat materiaal klaar om in dit septembernummer te verwerken. Een groot gedeelte ervan ging over de Magnificent Seven en de aanverwante technologieaandelen. We hebben dat materiaal meteen naar de prullenmand verwezen, omdat het telkens achterhaald was. Beleggen in de technologiesector is daarmee verre van achterhaald. Integendeel, de economische groei in de volgende jaren en decennia zal in belangrijke mate komen van de investeringen die daar nu gebeuren.
Hopelijk hebt u niet verkocht, ondanks de forse koersschommelingen die soms niet voor hartlijders waren. Dicht bij huis, in Nederland, was er een spectaculaire terugval bij ASMI, ASML en BESI ASML donderde in enkele dagen van 1 000 euro, naar minder dan 700 euro. Bank of America laat bij een herhaling van het koersdoel van 1 302 euro het volgende optekenen: “ASML blijft onze absolute favoriet onder de Europese chipaandelen.” Dat heeft het aan zijn monopolypositie te danken in een sterk groeiende markt. Hoe luidt het advies alweer? Let your profits run!
Met ASML geven we maar één voorbeeld. De enige verkoopreden zou kunnen zijn dat een aandeel een te hoog gewicht in de portefeuille zou hebben gekregen. Risicospreiding is en blijft belangrijk, al moet men daarin niet overdrijven. Anders zijn we aan het beleggen zoals een fonds.
“Risicospreiding is en blijft belangrijk, al moet men daarin niet overdrijven.”
Gelukkig dat Nederland zo enkele beursvedetten in de technologiesector heeft. Voor ons land wijzen we telkens op Melexis, EVS en Barco. Melexis kende een beter dan verwachte eerste beurshelft, maar werd daar eigenlijk niet voor beloond. In de korte beursafstraffing die we meegemaakt hebben, konden koele kikkers (bij)kopen rond 70 euro. Het jaar 2023 werd afgesloten rond koersen van 90 euro. Ondertussen ging de groei verder en begon de rente te dalen.
Het is maar één voorbeeld van hoe koopjesjagers, met het oog gericht op de lange termijn, zaakjes konden, en zullen kunnen doen. Want we hebben niet gezegd dat de volatiliteit in de markten haar hoogtepunt al bereikt heeft en dat er geen lagere koersen op het koersbord kunnen verschijnen.
Deze weken wordt soms verwezen naar eerdere beurscrashes. Wij denken dan vooral terug aan 1987. De Dow Jones verloor toen op één dag 22 %. Alle beurzen volgden. Toch stond de beurs van Brussel op het einde van het jaar boven het niveau van voor de crash. Elke belegger moet zich realiseren dat een koersval van 10 % of meer op één of enkele dagen kan gebeuren.
Wat doet de kleine belegger?
De financiële toezichthouder FSMA publiceerde onlangs een interessant rapport waarin het gedrag van de kleine Belgische belegger bestudeerd werd. Journaliste Ilse De Witte ging daar in het nummer van 27 juni van Trends op in en haalde er enkele relevante punten uit. Zo werd vastgesteld dat in de coronaperiode – toen we allemaal min of meer thuis zaten – het aantal Belgen dat op de beurs belegde met 114 000 eenheden aangegroeid was. Slechts 35 % is sindsdien blijven beleggen.
Met de belangstelling die de beurs ook dit jaar bij jongeren, via allerhande mediakanalen, kende, vragen we ons nu af of zij hun Nvidia, Meta, Alphabet, ASML en andere aandelen verkocht hebben toen ze hun winsten zagen slinken? Eventueel zelfs verlies hebben genomen? “Bar beursjaar 2022 maakte een schifting,” heette het in het rapport van het FSMA. Hopelijk geldt dat niet voor dit jaar. Want als we de koerslijst in Brussel overlopen, dan kunnen we niet geloven dat Barco, Bekaert, Deceuninck, Jensen, Kinepolis, Miko, Ontex, Recticel, Sipef, Solvay, Syensco, Tessenderlo of anderen op termijn geen winstgevende beleggingen zouden zijn.
“We hebben niet gezegd dat de volatiliteit haar hoogtepunt al bereikt heeft.”
het verwijt te krijgen prutsers te zijn. Een slecht idee? Of een voorbarig idee? Elk aandeel kan inderdaad naar nul gaan. Hyloris was even goed op weg. Maar wie aan de laagste koers kocht, kon na twee beursdagen een winst van 50 % realiseren en op een week meer dan 100 %. Misschien meer theorie dan werkelijkheid, maar een sterk staaltje van volatiliteit.
“Wie durft het al aan om zijn teen in het water van Bpost, Proximus of Umicore te steken?”
De Belgische aandelen vormen met 35 % de hoofdmoot van de aankopen van de zogenaamde kleine belegger, terecht gevolgd door de VS met 27 %. “ VS -Europa ongelijke strijd,” titelde Test-Aankoop Invest Week (1/7). “In Europa blijven nationale voorkeuren veeleer regel dan uitzondering. Dat verhindert de ontwikkeling van nieuwe bedrijfskampioenen. Terwijl de top-10 van de Amerikaanse beurs bestaat uit relatief jonge techreuzen, worden de financiële markten in Europa nog altijd gedomineerd door oude spelers uit traditionele sectoren. Ook op beleggingsvlak geven de VS het oude continent het nakijken.”
En dan komt CEO Guillaume Boutin van Proximus met een paginagroot interview in De Tijd (10/8) onder de titel: “We zijn een wereldbedrijf. Daar mogen we best wat trotser op zijn.” Het gaat dan om de investeringen in Telesign en Route Mobile. “De scepsis die er heerst is een beetje Belgisch,” stelt de CEO van Telesign. Hij vervolgt: “In de VS hebben ze toch een andere mentaliteit. Als je daar met een idee komt reageren mensen enthousiast en denken ze mee. Hier gaat men vaak onmiddellijk zeggen dat je moet oppassen en de nadruk leggen op wat de gevaren zijn. Telesign is vandaag al een wereldspeler met klanten in 200 landen. Daar mogen we best wat trotser op zijn.”
Dus Proximus kopen? De consensus van de financiële analisten ligt op een koersdoel van 9,12 euro, met winstverwachtingen voor dit en volgend jaar licht boven 1 euro per aandeel. We raden hier niets aan, tenzij om het interview nog eens op te sporen en te herlezen. Het geeft toch een heel ander beeld van Proximus als de nationale concurrent van Telenet. Het probleem is dat de markt eerder da-
Als het over tegendraads beleggen gaat: wie durft het al aan om zijn teen in het water van Bpost, Proximus of Umicore te steken? Drie grotere Belgische waarden die wellicht uit vele fondsen geweerd zijn, om als fondsbeheerders niet
lend gericht is, dat er een nieuwe concurrent zijn opwachting maakt, dat er zoveel interessante aandelen zijn die voor de lange termijn niet te duur of zelfs goedkoop zijn. En dan is er nog ons persoonlijk probleem dat we als tegendraadse belegger doorgaans te vroeg kopen om dan later nog eens te vroeg te verkopen. Een laatste probleem is dat het beursadvies luidt dat men alleen winners moet kopen en ze moet bijhouden.
Inderdaad, de grote beleggingswinsten op lange termijn komen van een zeer beperkt aantal aandelen. Uit de technologiesector? Niet noodzakelijk. Kijk maar naar Lotus: 20 % omzetstijging in de eerste zes maanden. De winst nog meer naar omhoog. Proficiat meneer Boone en co. We hebben u niet overschat, we hebben de winst onderschat.
“Het aantal Belgen dat op de beurs belegde was gegroeid.
Slechts 35 % is sindsdien blijven beleggen.”
Tot slot het standpunt van het beursblad De Belegger over Proximus: “grossierde nog niet zo lang geleden in verkoopadviezen, al lijkt het analistenheir de jongste tijd voorzichtig de kar te keren. Ook technisch lijkt het aandeel rijp voor een uitbodeming.” De Zwitserse bank stelt dat ‘Proximus absoluut niet duur is,’ maar houdt het bij een houden-advies van 6,30 euro. Teveel onzekerheid? Of met een (zeer) lage limiet een kleine teen in het water steken?
10 om te zien
“Met welke Belgische aandelen trotseert u een heet najaar?,” titelde De Tijd (22/6) bij het overzicht van de analisten voor de tweede helft van het jaar. Nog eens samengevat, in volgorde: Sofina, Melexis, D’Ieteren, Syensco, Ackermans & van Haaren, Deme, Tubize & UCB, Aedifica, Argenx en Proximus. Tiens, Proximus op plaats 10. Rond de datum van publicatie stond Proximus nog een euro hoger, maar voor de publicatie van het resultaat van de eerste zes maanden. Debet voor de terugval waren de tegenvallende buitenlandse activiteiten. Zie ook het geklaag van de CEO wat hoger in deze tekst.
Het meest opvallende is voor ons dat banken en fondsbeheerders in hun top 10, drie financiële participatiemaatschappijen opgaven. Sofina zelfs als eerste keuze. Verder D’Ieteren dat door de diversificatie van zijn portefeuille nu ook in dit kransje thuishoort. Ten slotte AvH dat er rechtstreeks instaat en nog eens onrechtstreeks met de zeer belangrijke participatie in DEME. Ja, er is ook nog Tubize, maar dat is een monoholding, een onrechtstreekse belegging in UCB. Een zeer goedkope zelfs door de korting van meer dan 50 % op de intrinsieke waarde. Het is een andere manier om te stellen dat de analisten voorbij gaan aan veel industriële, commerciële en vastgoedwaarden. Veel is natuurlijk relatief. Euronext Brussel telt nog amper een honderdtal aandelen.
De holdings en financiële participatiemaatschappijen in Brussel zijn inderdaad niet duur. De Bel20 heeft er dit jaar al een mooie koersrit opzitten, + 10 % afgerond, maar daar zijn slechts enkele aandelen voor verantwoordelijk, namelijk Argenx, KBC en UCB
Telkens we hier de holdings ter sprake brengen, doen we dat normaal door de procentuele korting op de intrinsieke waarde naar voor te schuiven. Eigenlijk is dat een abstract getal. Deze keer halen we uit de 14-daagse tabel van De Belegger de intrinsieke waarde zelf met ernaast de koers op dat ogenblik. AvH 216 ten opzichte van 171; Bois Sauvage 503 euro t.o.v. een koers van 270; GBL 112 tegenover 66; KBC Ancora 67 en 43; Quest for Growth 7,40 en 4,30; Sofina 286 en 210; Tubize 249 en 118. Niet te verwonderen dat bij analisten stemmen opgaan om aan de directie van Tubize te vragen eerder aandelen van Tubize bij te kopen in plaats van UCB. Leest iemand bij Tubize mee?
Natuurlijk zien we hoger opgegeven koersen niet meteen naar de intrinsieke waarde klimmen. Alhoewel? Bij Brederode lag de koers vele jaren boven de intrinsieke waarde, omdat men ze eenvoudig niet kende en de rendabiliteit zeer hoog lag. Bij Sofina was dat recent nog het geval toen investeren in private equity sterk in de belangstelling stond. Het is uiteindelijk het trackrecord dat de koers van een aandeel helpt bepalen. Vandaar dat GBL en Quest for Growth er vooralsnog niet in slagen om de korting terug te dringen.
De Tijd gaf in hetzelfde zaterdagnummer ook de keuze van de analisten voor de buitenlandse beurzen onder de titel: “Big Tech domineert buitenlandse favorietenlijstjes.”
Wat had je gedacht? Ondertussen zijn een aantal (te?) hoge koersen (soms fors) teruggevallen. Nvidia bijvoorbeeld van 140 dollar naar 100. Tegen dat dit nummer verschijnt kennen we het driemaandelijks verslag met hopelijk inzicht op wat ons voor de volgende maanden te wachten staat. Ondertussen trekt de koers terug aan. 125 dollar, of is het vandaag al meer?
Nu de namen nog. Niet Nvidia maar Microsoft op plaats 1, gevolgd door Alphabet en ASML. We zaten dus einde vorig jaar goed toen we in in mijn boek ‘Winnen met Aandelen’ deze drie aandelen bovenaan ons lijstje van technologieaandelen plaatsten. Adobe staat op plaats 4. Amazon op 5. Samsung Electronics op 6. De Amerikaanse fabrikant van medische apparatuur Stryker belandt op 7. Dus een Amerikaans onderonsje met het Nederlandse ASML als buitenbeentje. Een top 10 werd het niet. De keuze tussen duizenden buitenlandse aandelen is te groot om voldoende analisten te vinden die dezelfde effecten naar voor zouden schuiven.
“Een deel van de miljardenput kan gevuld worden met de verkoop van staatsparticipaties.”
In deze kolommen hebben we al meermaals gewezen op de inkoop van eigen aandelen als bijkomend aankoopargument. Een gunstige wind bezorgde ons een kritisch artikel van Joren Van Aken van Degroof Petercam. Daarin stelt hij dat in een aantal gevallen de inkoop van eigen aandelen door holdings of financiële participatiemaatschappijen geen goede beslissing is om meerwaarde te creëren, ondanks het feit dat de korting op de intrinsieke waarde vrij hoog kan zijn. Alles draait om de winst die kan behaald worden met eigen investeringen in plaats van de inkoop van eigen aandelen. Het gaat dus om de internal rate of return (IRR) van die mogelijke nieuwe investeringen. Die kan in veel gevallen hoger liggen dan de opbrengst die met de inkoop kon gebeuren. In het geval van GBL en Bois Sauvage was die interne opbrengstvoet zelfs licht negatief. In het geval van Prosus slechts 3 % positief.
Quid dan met Velcan? Recent konden de aandeelhouders tot 1 miljoen aandelen aanbieden tegen 14,50 euro, appetijtelijk boven de koers op dat ogenblik. De beleggingsbladen die deze Luxemburgse holding volgen hebben gewezen op het fiscaal gevaar, namelijk de 30 % roerende voorheffing. Het gevolg was dat slechts een beperkt aantal stukken aangeboden werden. Operatie voor Velcan mislukt? Niet noodzakelijk. We stellen immers vast dat Velcan de aandelen nu verder via de beurs aankoopt, weliswaar licht onder de 14,50 euro van het inkoopbod.
Ik denk dat deze inkopen voor de overblijvende aandeelhouders wel waarde creëren. De beleggingsresultaten waren recent niet zo denderend. Een groot gedeelte van het eigen vermogen werd liquide aangehouden. Dus met beperkt rendement. Met een intrinsieke waarde die bijna het dubbele van de beurskoers bedraagt, althans als de eerste zes maanden van dit jaar behoorlijk winstgevend waren, kan een vernietiging van aandelen toch geen slechte zaak zijn. Noch voor Velcan zelf, noch voor de aandeelhouders die hun effecten bijhouden. Wellicht weten me meer als
einde oktober bericht wordt over het eerste semester. Beter laat dan nooit.
En de politiek?
Het is met een bang hart dat we de perikelen rond de formatie volgen. Het zou een goed idee zijn dat een deel van de miljardenput gevuld wordt met de verkoop van een aantal staatsparticipaties, in plaats van er nieuwe te kopen (remember Umicore). Wat doet België in een Franse grootbank? Is het gezond dat Belfius als staatsbank concurreert met de privébanken in ons land? Zou Proximus niet beter af zijn met een professioneel management zonder overheidstussenkomsten in het beleid? En er zijn nog voorbeelden.
Hopelijk kunnen daar een aantal miljarden gevonden worden die niet bij de beleggers gezocht moeten worden. Er worden ons wel enkele wortels voorgehouden, met voorstellen van dalende kostenpercentages en minder roerende voorheffing. Maar die procentjes kunnen achteraf zo gemakkelijk verhoogd worden. We leven dus in bange afwacthing. En gaan de verhuurders van onroerend goed weer ontsnappen? Het is een mythe dat het kapitaal in ons land weinig belast wordt.
De aandeelhouder moet hoe dan ook kunnen winnen om de stijging van de levensduurte bij te benen en zich van een degelijke oude dag te kunnen verzekeren.
“Het is een mythe dat het kapitaal in ons land weinig belast wordt.”
VFB-analist Geert Campaert stelt vast dat de cijfers van KBC goed standhouden ook al is de rugwind van de stijgende rente gaan liggen.
“Zo blijft KBC een interessant aandeel voor de dividendbelegger.”
De stijgende rente was een mooie rugwind voor KBC de voorbije twee jaar. Ze zorgde ervoor dat de netto rente-inkomsten, nog altijd de belangrijkste inkomstengroep voor de bank, mooi konden toenemen. Nu de inflatie stilaan onder controle is, en de ECB in juni zelfs een eerste keer haar rentetarieven opnieuw verlaagde, stelt zich de vraag welke impact dit zal hebben op de resultaten van KBC?
“De netto rente-inkomsten stegen met 1 % tot 2,75 miljard euro.”
Aan de halfjaarcijfers te zien, is die impact voorlopig beperkt. Zo stegen de netto rente-inkomsten – wat KBC verdient op het omzetten van klantendeposito’s in kredieten – zelfs nog met 1 % tot 2,75 miljard euro. Die lichte stijging was onder andere te danken aan het feit dat in Hongarije en Tsjechië de rente ondertussen al sterker verlaagd is, waardoor klanten hun geld opnieuw verschuiven van termijnrekeningen naar spaarrekeningen, wat goed is voor KBC, want daarop halen
ze hogere marges. KBC zag stabiele klantendeposito’s, in het tweede kwartaal was er zelfs een stijging met 2 % tegenover het eerste kwartaal. Het management heeft er vertrouwen in voor de rest van het jaar en verhoogt haar prognose voor de netto rente-inkomsten voor heel 2024 van ‘tussen 5,3 miljard en 5,5 miljard euro’ naar ‘ongeveer 5,5 miljard euro.’
KBC doet natuurlijk meer dan klassiek bankieren en ook de andere afdelingen presteren goed: zo stegen de netto provisie-inkomsten met 7 % tot 1,24 miljard euro, vooral door hogere beheersvergoedingen. Het totale beheerde vermogen was op eind juni 2024 gestegen met maar liefst 17 % tot 262 miljard euro. Hiervan was 10 procentpunten wel te danken aan gestegen (aandelen)markten, maar ook 6 procentpunten aan netto-instroom van bijkomende middelen.
Het resultaat uit verzekeringen steeg met 7 % tot 247 miljoen euro. De verkoop van schadeverzekeringen steeg met 9 % en ook de verkoop van levensverzekeringen steeg met 15 %, vooral te danken aan een hogere verkoop van tak
23-producten. In totaal behaalde KBC een nettoresultaat van 1,43 miljard euro of 3,44 euro per aandeel. Dat is 23 % minder dan vorig jaar, maar toen zat er een eenmalige opbrengst in de resultaten van de verkoop van de Ierse activiteiten. Als we daarvan abstractie maken is de winst quasi stabiel.
“KBC slaagt er goed in de kosten onder controle te houden.”
Kosten
Een andere reden waarom de resultaten goed stand houden is dat KBC er goed in slaagt om de kosten onder controle te houden. Met een gematigde inflatie stijgen de loon- en andere kosten minder hard. KBC zag zijn exploitatiekosten in de eerste jaarhelft zelfs met 1 % dalen tot 2,14 miljard euro. Wanneer we de bankenheffingen niet meetellen (die overigens voor een zeldzame keer daalden dit halfjaar), bedroeg de kosten-inkomstenratio voor de bank 42 % tegenover 43 % vorig jaar.
Een alsmaar belangrijkere factor hierbij is ook de verdere toename van het gebruik door klanten van Kate, de digitale assistent van KBC. Hierdoor worden nu al 55 % van de bankproducten en 27 % van de verzekeringsproducten via een digitaal kanaal verkocht, een jaar geleden was dit respectievelijk nog maar 50 % en 24 %.
Quid staatsbon?
Het wordt uitkijken in hoeverre KBC erin zal slagen om het geld binnen te halen dat vrijkomt wanneer de succesvolle eenjarige staatsbon in september afloopt. KBC zag vorig jaar maar liefst 5,7 miljard euro vertrekken van klanten die toen intekenden op de staatsbon. De bank zal commerciële acties
“Het wordt uitkijken in hoeverre KBC erin zal slagen om geld van de staatsbon binnen te halen.”
ondernemen om die middelen zoveel mogelijk opnieuw binnen te halen, maar ook andere banken hebben al acties aangekondigd.
Zoals de jongste jaren al traditie was, zal KBC ook dit jaar in november 1 euro per aandeel uitkeren als interimdividend, dat al een voorschot is voor het dividend over boekjaar 2024. Wat het finale dividend zal worden, is nog even afwachten, maar KBC heeft de intentie om opnieuw minstens de helft van de winst uit te keren. De winst zal dit jaar licht lager liggen dan de 8,04 euro per aandeel van vorig jaar door het ontbreken van een grote eenmalige meevaller, maar we denken dat we de 4,15 euro die voor boekjaar 2023 als basisdividend werd uitgekeerd ook als richtpunt kunnen gebruiken.
Aan de huidige koersen zou dat toch een brutodividendrendement van meer dan 6 % opleveren. Bij de voorstelling van de jaarresultaten volgend jaar kan er dan nog beslist worden om het ‘surplus kapitaal,’ het kapitaal boven een common equity ratio van 15 %, ook nog uit te keren als een extra dividend of via een inkoop van eigen aandelen. Zo blijft KBC een interessant aandeel voor de dividendbelegger.
“KBC heeft de intentie om opnieuw minstens de helft van de winst uit te keren.”
Geert Campaert | Analist VFB
VFB-analist Geert Campaert maakt een stand van zaken op bij Umicore.
‘De divisie batterijmaterialen zit in de hoek waar de klappen vallen. Het is afwachten of het management begin volgend jaar meer klaarheid kan scheppen en zo het vertrouwen van beleggers kan beginnen terugwinnen.’
Umicore heeft een aantal bewogen maanden achter de rug. Het begon met het vertrek van ceo Mathias Miedreich in mei, die werd vervangen door Bart Sap. Tegelijk met de ceo-wissel kondigde Umicore aan dat omwille van de tragere doorbraak van de elektrische auto de toekomstplannen voor de afdeling Battery Materials werden herbekeken. Een maand later volgde ook een winstwaarschuwing, waarbij de scherpe vertraging in de groei van de vraag naar elektrische auto’s als voornaamste reden werd gegeven.
Hierdoor verlaagde Umicore de verwachtingen voor de afdeling Battery Materials voor dit jaar fors: van een oorspronkelijke aangepaste bedrijfscashflow (EBITDA) van 135 miljoen euro naar ongeveer break-even, en dat zelfs na een eenmalige meevaller van 50 miljoen euro. De divisie zit in de hoek waar de klappen vallen en het management beloofde een eerste update van de aangepaste toekomstplannen te geven bij de halfjaarresultaten.
Battery Materials: getemperde verwachtingen Umicore is één van de belangrijkste producenten van kathodematerialen voor batterijen van elektrische auto’s. Omwille van de verwachte snelle doorbraak van de elektrische auto werd in 2022 met ‘RISE 2030’ een ambitieus investeringsplan aangekondigd voor de periode 2022–2026 om de capaciteit in kathodematerialen fors te verhogen. De voorbije jaren groeide er echter wat twijfel bij investeerders over deze investeringsplannen.
Een van de redenen was dat Umicore gespecialiseerd is in NMC (nikkel-mangaan-kobalt)-batterijen. Dat was op het moment van de investeringsbeslissing de dominante technologie, omdat die batterijen meer energie kunnen opslaan bij eenzelfde gewicht dan andere types, waardoor ze het meest geschikt waren om batterijen met een zo groot mogelijke actieradius te maken. Umicore ging ervan uit dat deze technologie ook de komende jaren de dominante technologie zou blijven. De laatste jaren echter zijn verschillende (vooral Chinese) spelers overgestapt op LFP (lithium-ijzer-fosfaat)-batterijen die een kleinere actieradius hebben, maar veel goedkoper zijn. Ook Tesla is voor haar goedkopere modellen overgestapt op deze technologie. Daardoor rees de vraag of er in de toekomst wel genoeg vraag zou zijn naar de NMC-batterijen die Umicore produceert.
Umicore kon de twijfels de voorbije jaren wel gedeeltelijk wegnemen door het afsluiten van enkele nieuwe leveringscontracten: zo was er een joint venture-deal met Volkswagen voor de productie van kathodematerialen en ook een leveringscontract met ACC (consortium van Stellantis, Mercedes en TotalEnergies). In oktober vorig jaar volgde dan nog een deal met AEC (leverancier Amerikaanse BMW-fabrieken).
De contracten hebben een ‘take-or-pay ’ clausule, waarbij de klant een schadevergoeding moet betalen indien hij niet de afgesproken volumes zou afnemen. Daarnaast zijn er ook inflatiemechanismen voorzien in het contract en kunnen schommelingen in de metaalprijzen doorgerekend worden,
waardoor de contracten redelijk solide lijken. Al moeten we ook hier zeggen dat er geen 100 % zekerheid is: zo kondigde ACC in juni aan dat het de bouw van nieuwe fabrieken pauzeert, en dat het een strategische oefening aan het maken is, en daarbij overwegen om in verhouding meer LFP-batterijen te maken.
Bij de halfjaarresultaten gaf ceo Bart Sap een eerste update van de aangepaste strategie voor de divisie Battery Materials. Hij verwacht een vertraging van minstens 18 maanden in de toename van de door klanten gecontracteerde volumes en zien ook een algemene vertraging van de groei in de markt. Als gevolg hiervan gaat Umicore zijn expansie vertragen; de plannen voor de nieuwe fabriek in Canada worden uitgesteld en ook de Europese recyclagefabriek voor batterijen komt er ten vroegste in 2032.
De zwakkere vooruitzichten zorgen er ook voor dat Umicore een waardevermindering moet boeken op Battery Materials van maar liefst 1,6 miljard euro. De lager dan verwachte volumes zullen er voor zorgen dat de divisie ook in 2025 en 2026 een negatieve bedrijfswinst (EBIT) zal hebben. Pas na 2026 kan er opnieuw winst verwacht worden. De strategische evaluatie is nog lopende en kan leiden tot bijkomende aanpassingen aan de strategie. Het is de bedoeling om in het eerste kwartaal van 2025 een Capital Markets Day te organiseren waar dan de finale resultaten van de evaluatie worden gepresenteerd.
Bij de halfjaarresultaten herbevestigde het management de verlaagde verwachtingen van 760 tot 800 miljoen euro aangepaste bedrijfscashflow (EBITDA) voor dit jaar. Na de eerste jaarhelft stond de teller op 393 miljoen, 24 % lager in vergelijking met vorig jaar. Zoals aangegeven presteerde Battery Materials zwak met een aangepaste EBITDA van 1 miljoen euro tegenover 76 miljoen het jaar voordien.
De andere divisies presteerden wel beter: ondanks fors lagere prijzen voor rhodium (-49 %) en palladium (-35 %) kon Recyling zijn EBITDA-marge op peil houden (36,5 % tegenover 36,7 %) dankzij kostenbesparingen en lagere energieprijzen. De omzet lag wel 12 % lager door een geplande tijdelijke productie-onderbreking voor onderhoud. Bij Catalysis (katalysatoren) ging de EBITDA-marge zelfs licht omhoog (van 24,0 % naar 25,5 %) door kostenbesparingen, maar ook hier lag de omzet lager (-10 %) door een lagere verkoop van zware dieselvoertuigen in Europa en Azië. De kleinste divi-
sie, Specialty Materials, had ook een moeilijker half jaar, met een licht lagere omzet (-4 %) en lagere marges (16,2 % tegenover 20 %).
In het midden van de vooropgestelde vork zou de aangepaste bedrijfscashflow dit jaar met 20 % dalen, nadat die vorig jaar ook al met 16 % was gekrompen. Als we abstractie maken van de waardevermindering, denken we dat de winst per aandeel dit jaar zal uitkomen in de buurt van 1,1 euro, wat een duidelijke daling is tegenover de 1,60 euro van 2023.
Umicore gaat door een moeilijke periode nu Battery Materials de grote verwachtingen voorlopig niet kan waarmaken. Dit weegt op de winst en dat zal ook de volgende twee jaar nog zo zijn. Het aandeel noteert na de sterke koersdaling van het voorbije jaar relatief goedkoop, maar we zien geen koerstriggers op korte termijn. Het is afwachten of het management begin volgend jaar nog meer klaarheid kan scheppen en zo het vertrouwen van beleggers kan beginnen terugwinnen.
VFB-analist Gert De Mesure duikt in de cashflowtabel van Bekaert en vindt dat de staaldraadproducent relatief goedkoop noteert. “De koers-winstverhouding op basis van de winstschattingen voor 2024 bedraagt slechts 7.”
In een inflatoire omgeving, waarin de grondstoffenprijzen sterk stijgen en doorgerekend worden, heb je logischerwijze een sterke omzetgroei. Het omgekeerde is natuurlijk ook mogelijk. Als grondstoffenprijzen dalen en die dalingen worden verrekend in de verkoopprijzen, dan resulteert dat in een omzetdaling. Dit is wat Bekaert ervaarde in de eerste helft van 2024. Daar bovenop kwamen er ook volumedalingen die de omzet bijkomend drukten.
In totaal viel de omzet het voorbije halfjaar met 11,1 % terug. Die -11,1 % is als volgt samen gesteld: -5,1 % door lagere prijzen, -1,5 % door de prijsmix, -3,8 % ten gevolge van lagere volumes, -1 % door wisselkoersen en + 0,4 % door overnames.
Niet onbelangrijk bij de omzetdalingen is dat de operationele winstmarges (op vlak van brutomarge, EBITDA en EBIT) licht verbeterden, waardoor de winstdaling beperkt bleef. Door verder te werken op operationele verbeteringen en in te zetten op de juiste producten werd de negatieve impact van de omzetdaling afgeremd.
Wat de verschillende segmenten betreft, wordt er op gewezen dat de prestaties in het algemeen in de eerste helft van 2024 beter waren dan in de tweede helft van 2023. In
“Bekaert heeft zijn operationele winstmarges licht kunnen verbeteren.”
rubberversterking was dit zeker het geval met ook goede prestaties in Azië door een goede benutting van de capaciteit in China en de opstart van nieuwe fabrieken in Vietnam
Wat is Bekaert ?
Bekaert is wereldmarkt- en technologieleider in staaldraadtransformatie en deklaagtechnologie. Deze kennis past het ook toe in andere domeinen zoals nieuwe mobiliteit, koolstofarme bouw en groene energie. Bekaert, opgericht in 1880, is een globale onderneming met 27 000 medewerkers. In 2023 bedroeg de geconsolideerde omzet 4,3 miljard euro uit 4 segmenten: rubberversterking (43 % van de omzet), staaldraadtoepassingen (28 % van de omzet), specialiteiten (16 % van de omzet) en BBRG (13 % van de omzet).
Maar liefst 1 op 3 Belgen zou willen beleggen maar doet dit niet door gebrek aan informatie. Sparen heeft iedereen bijna met de paplepel meegekregen, maar er zijn tal van alternatieven om je spaargeld te beleggen.
‘Club Beleg’ legt voor jou op een simpele manier de basics uit en geeft je een overzicht van alle mogelijkheden.
India.
Bij de staaldraadtoepassingen was het omzetverlies deels het gevolg van de aanpassing van de productmix (lees het verminderen van verkopen met minder toegevoegde waarde), wat de rendabiliteit ten goede kwam. Bij de specialiteiten leden de waterstofactiviteiten onder vertragingen, maar bleven ze niettemin groeien. Een andere activiteit had dan weer last van te hoge voorraden. Bij het segment BBRG tot slot waren er problemen door de samenvoeging van fabrieken, een tijdelijk probleem.
In totaal kwam de nettowinst, deel van de groep, uit op 146,7 miljoen euro, of 9,1 % minder dan het jaar voordien. Per aandeel was de daling (-6,1 %) minder uitgesproken door een daling van het aantal uitstaande aandelen als gevolg van de inkoop van eigen aandelen.
De evolutie van de winst is één ding, nuttiger kan het zijn om te evolutie van de cashflow te analyseren. We gaan gedetailleerd in op de cijfers, wat de doe-het-zelf belegger kan helpen zijn financieel-analytische kennis aan te vullen aan de hand van een voorbeeld. We geven nog mee dat we de opbouw gebruiken zoals in het persbericht van Bekaert zelf, meer bepaald zoals in de cashflowtabel. We hebben enkele zaken samengevat in de bijhorende tabel.
Zo zagen we dat de operationele cashflow na belastingen in de eerste helft van 2024 uitkwam op 219 miljoen euro. Spijtig genoeg moest Bekaert een bedrag van 103 miljoen euro ophoesten voor een toename van het werkkapitaal.
“Voor 2024 gaan we uit van minstens 280 miljoen euro vrije cashflow.”
(in miljoen euro)
23H1 24H1 Δ23/24
Omzet 2 318,0 2 060,2 -11,1 %
EBITDA 313,0 271,0 -13,4 %
Onderliggende EBITDA 317,0 288,0 -9,1 %
EBITDA % (onderliggend) 13,7 % 14,0 %
EBIT 220,9
Onderliggende EBIT
EBIT % (onderliggend) 9,7 % 9,9 %
Financieel resultaat -35,3 -17,2
Belastingen -45,3 -44,9
Bijdrage equivalentie 22,6 20,2 -10,6 %
Netto winst, deel groep 161,4 146,7 -9,1 %
Winst per aandeel 2,98 2,80 -6,1 %
Het bedrijf meldt dat het werkkapitaal elk jaar op het einde van de eerst jaarhelft stijgt in aanloop naar de tweede jaarhelft. Dat was in de eerste helft van 2023 ook het geval. De operationele cashflow na belasting bedroeg toen 294 miljoen euro, de toename van het werkkapitaal kwam uit op 132,3 miljoen euro.
We hebben er het cijfer over het volledige jaar 2023 aan toegevoegd en in totaal nam het werkkapitaal 9 miljoen euro af. De stijging van de eerste helft van 2023 werd dus meer dan terug gedraaid in de tweede helft van 2023. In principe zou dit in de tweede helft van 2024 ook moeten gebeuren.
De cashflow was dus negatief ten bedrage van 145 miljoen euro in de eerste jaarhelft, maar hier merken we op dat de aandeelhouders voor 98 miljoen euro dividend ontvangen hebben en dat er voor 16 miljoen euro eigen aandelen ingekocht werden. Door die negatieve cashflow in de eerste helft van 2024 steeg de netto financiële schuld van 254 miljoen euro eind 2023 naar 399 miljoen euro eind juni 2024.
Voor de doe-het-zelf belegger zoemen we nog even in op de vrije cashflow van 2023. We bekwamen dus een cijfer van 233 miljoen euro, maar hier moeten we nog het dividend (99 miljoen euro) en de inkoop van eigen aandelen (94 miljoen euro) aan toevoegen, wat een totaal van 426 miljoen euro oplevert. We moeten ook nog corrigeren bij de investeringen (41 miljoen euro), want het saldo was relatief laag door de verkoop van activiteiten. We zouden eerder uitgaan van een bedrag van 150 miljoen euro, of 109 miljoen euro, waardoor de geschatte ‘genormaliseerde’ vrije cashflow op 317 miljoen euro zou uitkomen over 2023.
Wijziging
Saldo investeringen/desinvesteringen -66 -105 -41
Financiële resultaten -10 1 -43
Uitbetaald dividend -92 -98 -94
Inkoop eigen aandelen -55 -16 -99
Andere elementen (±) 19 -44 70
Voor 2024 zouden we gemaks- en voorzichtigheidshalve uitgaan van een bedrag van minstens 280 miljoen euro vrije cashflow, een bedrag dat we afzetten tegenover de huidige beurswaarde van 2 miljard euro. Dit levert een cashflowrendement op van 14 %! Het mag dan ook niet verbazen dat we bij onze update in de Gids voor de Beste Belegger van december 2023 een minimaal koersdoel van 55 euro vooropstelden. Een andere manier om aan te tonen dat Bekaert vandaag relatief laag noteert, is te kijken naar de koers-winstverhouding op basis van de winstschattingen voor 2024, die bedraagt slechts 7!
Vrije cash- ow (= daling netto nanciële schuld) -43 -145 233
Waarom investeren in 1studentenkamer alsjekan investeren in ca.19.500kamersover42steden in 8landen?
Gert De Mesure | Analist VFB
Analist Gert De Mesure schetst een beeld van de overnames door EVS. “Vroeger was EVS vooral een ontwikkelaar en producent van hardware, vandaag maakt software al 50 % uit van de omzet.”
Op de analistendag van november 2022, de eerste met het vernieuwde management, werd aangekondigd dat er naar overnames zou worden uitgekeken. We hebben er een tijdje moeten op wachten, maar in augustus 2024 was het dan zover. Zo werd het Portugese MOG Technologies overgenomen, goed voor een omzet van 4 miljoen euro in 2023 met 47 werknemers. De totale overnameprijs zal minder dan 5 miljoen euro bedragen. Het bedrijf heeft een belangrijke expertise in video- en mediatechnologie, meer bepaald wat het MXF videoformaat betreft. MXF vergemakkelijkt de uitwisseling van video’s tussen verschillende soorten apparatuur en gebruikers.
Een tweede transactie heeft betrekking op het Leuvense TinkerList, waar EVS intekent op een kapitaalverhoging en een converteerbare lening voor minder dan 3 miljoen euro. Dit bedrijf realiseert een omzet van 1 miljoen euro en is actief in mediaproductie. Het zal onafhankelijk blijven werken.
Beide transacties versterken EVS op het vlak van software. Vroeger was EVS vooral een ontwikkelaar en producent van hardware, vandaag maakt software al 50 % uit van de omzet. Daarenboven focust 80 % van de ontwikkelaars van de groep zich op software.
Wat de halfjaarresultaten betreft, noteerde het bedrijf een groei van 12,2 % van de bedrijfsinkomsten tot 98,1 miljoen euro. 5 % van die groei was afkomstig van de verhuur
“80 % van de ontwikkelaars van de groep focust zich op software.”
EVS Broadcast Equipment, opgericht in 1994, is wereldmarktleider in digitale systemen voor live televisieproducties. Met Panasonic als partner werd in 1995 de eerste hard disk recorder ontwikkeld die gekoppeld werd aan een super motion camera, een camera die driemaal meer beelden neemt. In combinatie met de recorder van EVS levert dit een haarscherpe beeldkwaliteit op bij vertragingsbeelden (slow motions). In feite is EVS een softwarebedrijf, actief in compressietechnologie, of het digitaal opslaan van beeld en geluid en het terug weergeven ervan zonder kwaliteitsverlies. De omzet wordt onderverdeeld in 3 segmenten, met name LAB (Live Audience Business), LSP (Live Service Providers) en grote verhuringen.
van apparatuur voor events. De belangrijkste groeimotor was het segment LAB of Live Audience Business. De omvangrijke investeringen en ontwikkelingen voor dit segment werpen geleidelijk aan hun vruchten af. Nuttig om weten is dat de markt voor LAB veel omvangrijker is dan de markt voor LSP (Live Service Providers).
De bruto marge of de bedrijfsinkomsten minus de kosten van alle goederen en componenten, steeg met 15,2 % tot 70,6 miljoen euro, procentueel verbeterde de marge van 70,1 % naar 71,9 %, deels te danken aan de hogere softwarecomponent in de producten en deels aan de diensten die geleverd worden bij de verhuur voor evenementen.
Ondanks die hogere omzet en hogere bruto marge, daalde de bedrijfswinst met 4,4 % tot 23,9 miljoen euro. De daling is te wijten aan een belangrijke toename van de kosten. Eerst en vooral de afschrijvingen die 2,9 miljoen euro stegen door de eerste afschrijving van de ontwikkelingskosten van onder andere het centrale beheerplatform VIA MAP na de ingebruikname. Maar ook de ontwikkelingskosten in het algemeen stegen in belangrijke mate, net als de personeelskosten. Het bedrijf investeert duidelijk in de volgende groeifase en dat weegt op de bedrijfswinstmarge. Die daalt van 28,5 % naar 24,3 %.
“Het bedrijf investeert duidelijk in de volgende groeifase en dat weegt op de bedrijfswinstmarge.”
Beter evolueerde het financieel resultaat. Dat verbeterde tot 1,1 miljoen euro, ruw gesproken het gevolg van positieve wisselkoersverschillen. De belastingen daalden door de lagere bedrijfswinst. De netto winst tot slot steeg met 3 % tot 21,8 miljoen euro, per aandeel was de groei beperkt tot 2,3 % door een lichte stijging van het aantal uitstaande aandelen. De netto cashpositie eind juni 2024 bedroeg 51,5 miljoen euro, of 3,81 euro per aandeel. Eind juni 2023 was dat 35,9 miljoen euro.
Ondanks de hogere bedrijfsinkomsten (+ 12,2 %) was de stijging van de nettowinst beperkt door de hogere kosten en afschrijvingen. Het verrast dan ook niet dat de markt wat gelaten reageerde op de halfjaarcijfers. In plaats van ons daarbij aan te sluiten, gaan we een stapje verder en analyseren de cashflow. Die kwam uit op 28,3 miljoen euro, goed voor een cashflowrendement van 6,7 % na 6 maand! Geannualiseerd is dat een opmerkelijke 13,4 %!
Na wijzigingen in het werkkapitaal en na (minder omvangrijke) investeringen kwam de vrije cashflow uit op 22,9 miljoen euro. In dit halfjaar werd ook nog een dividend uitgekeerd (-8,1 miljoen euro). In het totale kwam de vrije cashflow uit op 13,8 miljoen euro, wat de stijging van de netto cashpositie tot 51,5 miljoen euro verklaart.
We moeten ook nog aandacht besteden aan het orderboek, dat steeg tot 67,6 miljoen euro of 14,9 miljoen euro meer sinds begin 2024.
We behouden ons (conservatief) koersdoel van 36 euro. Zie hiervoor onze update van 26 februari 2024 op de VFB-website. We geven ook nog mee dat de koers-winstverhouding op basis van de winstschatting voor 2024 slechts 10,9 bedraagt en dat de cashpositie goed is voor 13 % van de beurswaarde.
Gert
VFB-analist Gert De Mesure waarschuwt dat het aandeel van Lotus Bakeries kwetsbaar is voor een wat tragere groei. “Het management verwittigde voor een iets lagere groei in de tweede helft van 2024, maar daar hecht de markt weinig geloof aan.”
19,6 %, dat is de omzetgroei die Lotus Bakeries realiseerde in de eerste helft van 2024. Als het management zelf zegt dat de omzetevolutie de eigen verwachtingen overtrof, dan gaat het duidelijk over een uitzonderlijke prestatie. Opnieuw, moeten we zeggen. Het is immers niet de eerste keer dat die eigen verwachtingen, en dus ook die van de markt, overtroffen worden. Dat de koers dan verder stijgt, hoeft niet te verwonderen.
Goed nieuws dus, maar wijzelf blijven wijzen op de risico’s van de hoge waardering. Wat als de groei lager uitvalt dan verwacht? Let op, we stellen de toekomstige groei allerminst in vraag, maar zelf stelt het management dat de groei in de tweede jaarhelft iets lager zal uitkomen. Zo ligt de vergelijkbare basis met de tweede helft van 2023 relatief hoog. Ook worden er minder grote prijsstijgingen voorzien. En dan is er het probleem van de beschikbare capaciteit. Want om producten te kunnen verkopen, moeten ze ook eerst geproduceerd worden.
We overlopen beknopt de halfjaarcijfers. Zoals al vermeld, steeg de omzet met 19,6 %, 16 % was te danken aan een hoger volume, de prijzen werden met 3 % verhoogd. Heel opmerkelijk is dat de bruto marge (na verrekening van alle grondstoffen) met 19,8 % toenam, perfect in lijn met de omzet. De recurrente bedrijfswinst of REBIT nam wel iets meer toe, met 24,3 %, het gevolg van de operationele efficiëntie
“De vergelijkbare basis met de tweede helft van 2023 ligt relatief hoog.”
(o.a. betere benutting van de productie). Na het financieel resultaat en belastingen kwam het netto resultaat deel van de groep 21,8 % hoger uit, ook grosso modo in lijn met de omzetgroei.
Lotus Bakeries is actief in meer dan 70 landen en telt er 35 waar de omzet in Lotus Biscoff groter is dan 1 miljoen euro. Het bedrijf kent een spectaculaire omzetgroei door een combinatie van interne en externe groei. Het omvangrijke productassortiment wordt verdeeld in Lotus Biscoff (ca. 55 % van de groepsomzet), Lotus Natural Foods (ca. 25 % van het totaal) en de Local Heroes (ca. 20 % van het totaal). Bij dit laatste denken we aan suikerwafels, ontbijtkoek, Bretoense galletten of de Zweedse producten van Annas.
We merken tevens op dat Lotus Bakeries een andere geografische segmentering toepast. Europese landen zoals België, Nederland en Frankrijk werden samengevoegd met andere landen uit continentaal Europa, zoals Duitsland, ondertussen al goed voor 3 % van de omzet uit merkproducten. Groot-Brittannië als segment blijft, de VS werden als nieuw geografisch segment ingevoerd en zijn al goed voor 16 % van de omzet uit merkproducten.
“De VS zijn al goed voor 16 % van de omzet uit merkproducten.”
We overlopen nog kort enkele elementen die tijdens de analistenvergadering aan bod kwamen. Wat de natuurlijke tussendoortjes betreft, vond een strategische oefening plaats waarna besloten werd om de focus te leggen op de vier merken en dit in enkele specifieke landen, waaronder natuurlijk Groot-Brittannië. Om de penetratie in die landen te verhogen, zullen de kosten er stijgen. Die tussendoortjes groeiden 10 % in Groot-Brittannië, een land waar Lotus Bakeries al sterk staat met die producten. In de VS werd er ook een mooie groei opgetekend. Alle merken realiseerden een dubbelcijferige groei.
Over de operationele marge zei de CEO dat er in continentaal Europa geprofiteerd werd van de betere benutting van de capaciteit, wat in de andere regio’s minder het geval was. Over de lokale helden, meer bepaald de typische producten in landen zoals België, Nederland, Frankrijk en Zweden, meldde het bedrijf dat de groei lager lag dan bij de andere producten (Lotus Biscoff en natuurlijke tussendoortjes),
maar dit is niet meer dan logisch gelet op de reeds hoge penetratiegraad en ‘verzadiging’ in die kernlanden. De sterke groei van de groep wordt deels verklaard door de groei in grotere landen zoals Duitsland, Spanje en Italië. Eenmaal een bepaalde basis aanwezig, kan er makkelijk op verder worden gebouwd. Dat de investeringen in nieuwe capaciteit verhoogd worden in 2024 en 2025 mag natuurlijk niet verbazen. In totaal zal in 2024 en 2025 een bedrag van 275 miljoen euro geïnvesteerd worden. In de voorbije 24 maanden werd een bedrag van 223 miljoen euro geïnvesteerd.
Tot slot ging de CEO beperkt in op de deal met Mondelez voor de Indische markt. Die zou vanaf 2025 de eerste resultaten moeten genereren. Lotus Bakeries had het moeilijk om die markt zelf te betreden en Mondelez zag wel iets in een samenwerking. De CEO ziet daarnaast ook mogelijkheden om nieuwe producten met chocolade te lanceren in Europa, bijvoorbeeld als co-branding (bv. verwerking van speculoos in producten zoals Milka en Cadbury).
De conclusie is nagenoeg identiek aan deze uit onze vorige bijdrages. Het aandeel is sterk geprijsd. Op basis van de winstschattingen voor 2024 bedraagt de koers/winstverhouding 59. Deze hoge waardering is alleen maar te verklaren door de heel sterke groei. Een mogelijke vertraging van die groei maakt de koers kwetsbaar. Het management verwittigde dus inderdaad voor een iets lagere groei in de tweede helft van 2024, maar daar hecht de markt weinig geloof aan.
Volgens VFB-analist Gert De Mesure maken de iets mindere productiecijfers Sipef niet minder aantrekkelijk. “Geleidelijk aan zullen de huidige investeringen, alsook deze uit het verleden, hun vruchten afwerpen.”
We gebruikten dezelfde titel al bij onze bijdrage over Nextensa in het artikel hierna. Sorry voor de herhaling, maar wat we willen aangeven is dat de resultaten op zich niet spectaculair zijn, lees onvoldoende om de koers hoger te jagen. Ondertussen wordt er wel cashflow gerealiseerd en wordt er geïnvesteerd in de toekomst. We overlopen het halfjaarresultaat, analyseren de cashflow en de aanwending van die cash om tot slot een conclusie te formuleren.
De groepsomzet van Sipef viel met 6,4 % terug tot 204,5 miljoen dollar. De oorzaak hiervan moet vooral gezocht worden bij de lagere palmolieproductie die met 5,7 % daalde tot 174 474 ton. Terwijl de productie in Indonesië met 4,9 % toenam dankzij overvloedige regenval, werd er in Papoea-Nieuw-Guinea een daling met19 % opgetekend, het gevolg van de vulkaanuitbarsting aldaar.
Die omzetdaling vertaalde zich in een 5,8 %-daling van de brutowinst. De brutowinst uit palmolie viel met 3,3 % terug tot 69,5 miljoen dollar. De volumedaling werd deels gecompenseerd door iets hogere prijzen. Bij de rubberplantages werd een uitzonderlijke kost van 5 miljoen dollar geboekt om de resterende activiteiten buiten gebruik te stellen. De thee-activiteiten blijven verwaarloosbaar qua bijdrage. De brutowinst van de bananen steeg met 63 % dankzij een 30 % hogere productie, een gevolg van de volgroeiing van de planten.
“In Papoea-Nieuw- Guinea werd een daling met 19 % opgetekend, het gevolg van de vulkaanuitbarsting.”
De bedrijfswinst viel sterker terug (-14,2 %), deels door de uitzonderlijke kost van 5 miljoen dollar in rubber, deels door een lichte stijging van verschillende kostenposten, terwijl de omzet daalde. Het financieel resultaat daalde
Wat is Sipef ?
Sipef is een plantageholding, actief in palmolie, rubber, thee en bananen. De plantages bevinden zich in Indonesië, Papoe-Nieuw-Guinea en Ivoorkust. Ackermans & van Haaren is de grootste aandeelhouder met een belang van 38,33 %. Het gros van het resultaat is afkomstig van palmolie. Het bedrijf investeerde (en investeert nog) belangrijke bedragen in de groei van haar beplant areaal. Dat zou de productie van 391 000 ton palmolie in 2023 moeten doen stijgen naar 600 000 ton tegen 2030.
van 41,3 miljoen dollar kwamen licht lager uit dan het jaar voordien, zodat er een vrije cashflow werd gerealiseerd van 17,2 miljoen dollar. Dit bedrag reflecteert zich ook in de netto financiële schuld die verbeterde van -31,4 miljoen euro eind 2023 naar 14,5 miljoen dollar (klein afrondingsverschil) eind juni 2024.
“Wat de belegger vooral moet interesseren is het vooruitzicht op een verdere groei van de productie.”
met 5,1 miljoen dollar, wat bijna volledig op rekening van wisselkoersverschillen geschreven mag worden. In de eerste helft van 2023 was er een positief verschil van 0,7 miljoen dollar, dit jaar een negatief van 3,8 miljoen dollar. De lagere winst voor belastingen had lagere belastingen (-6,7 miljoen dollar) tot gevolg. In totaal, kwam de nettowinst, deel van de groep, uit op 25 miljoen dollar of 2,41 dollar (2,19 euro) per aandeel.
“De koers-winstverhouding op de winstschattingen voor 2024 bedraagt slechts 9,5.”
Al verschillende jaren geven we aan dat we mogen uitkijken naar een gevoelige groei van de palmolieproductie. Terwijl de productie in 2023 (eigen en van derden) uitkwam op 391 000 ton, wordt een totale productie van 600 000 ton voorop gesteld vanaf 2030. Logischerwijze dient Sipef hiervoor zijn beplant areaal sterk uit te breiden. Van 69 440 ha in 2016 (eigen areaal) zou het tegen 2029 moeten uitkomen op 92.400 ha. Natuurlijk gaan hier belangrijke investeringen mee gepaard, ook in de eerste helft van 2024. Net zoals in onze bijdrage over Bekaert, geven we een overzicht van de gerealiseerde cashflow en de aanwending ervan.
De gerealiseerde cashflow in dit halfjaar kwam met 73,3 miljoen dollar dus lager uit dan over het eerste halfjaar van 2023. Maar na wijzigingen in het werkkapitaal en na belastingen (gevoelig lager in eerste helft van 2024) was er een cashflow na belastingen van 58,5 miljoen dollar, 7,3 miljoen dollar meer dan een jaar eerder. De investeringen
Wat is onze conclusie? Het resultaat daalde dit halfjaar door iets mindere productiecijfers, maar dit impliceert allerminst dat het aandeel niet aantrekkelijk is. Er is vooreerst de huidige waardering die heel laag is. Zo bedraagt de koers-winstverhouding op de winstschattingen voor 2024 slechts 9,5. Het netto dividendrendement is met 2,6 % eerder gemiddeld.
Wat de belegger vooral moet interesseren, is het vooruitzicht op een verdere groei van de palmolieproductie in de volgende jaren. Geleidelijk aan zullen de huidige investeringen, alsook deze uit het verleden, hun vruchten afwerpen en zullen we mogen uitkijken naar betere resultaten. Die groei gaat echter niet volgens een rechte lijn, klimatologische omstandigheden kunnen altijd een rol spelen, zowel positief als negatief.
Vastgoedspecialist Gert De Mesure duikt in de cijfers van Nextensa. “Allerminst duur, maar we hebben eerst nood aan een set goede resultaten om de koers in beweging te krijgen.”
In het huidige vastgoedklimaat mogen we geen grootse dingen verwachten uit vastgoedontwikkeling. Gelukkig heeft Nextensa nog een mooie investeringsportefeuille die een zekere bodem legt onder het resultaat. Spijtig genoeg vrezen we wel dat de complexiteit van de groep beleggers blijft afschrikken. We laten ons hierdoor niet beïnvloeden en proberen de halfjaarresultaten (opnieuw) uit te spitten.
De huurinkomsten uit de investeringsportefeuille (1) stegen 2,9 % tot 36,2 miljoen euro en dit ondanks de verkopen. Op vergelijkbare basis (vooral huurindexeringen) was er een stijging met 5 %. Het bedrijfsresultaat op die gebouwen (2) nam met 2,3 % toe, iets minder dan de 2,9 % van de huurgroei omdat bepaalde kosten sterker toenamen.
In het eerste halfjaar verkocht Nextensa twee Luxemburgse gebouwen, een winkel en een kantoorgebouw. Op het kantoorgebouw werd een meerwaarde van 1,6 miljoen euro (3) geboekt, de winkel werd tegen de boekwaarde verkocht. Beide verkopen leverden Nextensa een bedrag op van 32,1 miljoen euro.
De herwaardering van de investeringsportefeuille (4) was negatief ten bedrage van 6,6 miljoen euro of een afwaardering van 0,5 %, vooral door een stijging van het marktrendement van 5,74 % naar 5,81 %. De andere kosten/ inkomsten (5) daalden tot 0,2 miljoen euro, vooral door lagere inkomsten uit de zonnepanelen. De totale bijdrage van de investeringsportefeuille (6) daalde met 4,1 % tot 25 miljoen euro.
“Ook tegenover de intrinsieke waarde noteert Nextensa relatief aantrekkelijk.”
Wat is Nextensa ?
Nextensa ontstond in juli 2021 nadat Leasinvest Real Estate de vastgoedontwikkelaar Extensa had ingelijfd. Om deze operatie te vergemakkelijken gaf Leasinvest zijn gvv-statuut op, dit met de bedoeling meer in te kunnen zetten op vastgoedontwikkeling. De oorspronkelijke vastgoedportefeuille van Leasinvest bleef behouden en werd aangevuld met enkele activa vooral gelegen op Tour & Taxis in Brussel. Eind juni 2024 hadden deze activa een waarde van 1,27 miljard euro. Een tweede activiteit van de groep betreft vastgoedontwikkeling, bestaande uit projecten van het vroegere Extensa, gelegen in België en in Luxemburg (via een 50/50 joint-venture). Eind juni 2024 had de groep ontwikkelingen met een oppervlakte van 307 000 m2 in portefeuille. Een derde belangrijke element tot slot wordt gevormd door de participatie van 9,40 % in Retail Estates. Die heeft momenteel een waarde van 87,3 miljoen euro.
Where water, land and energy meet, DEME emerges, creating solutions for a better, more liveable world.
Discover DEME’s impact and latest results on the investor relations page
Zorgeloos je volgende bedrijfsevent plannen?
Speel al onze troeven uit voor een onvergetelijke ervaring.
• 10 locaties verspreid over België en 35.000 zetels
• Eenvoudig bereikbaar en ruime parkings
• Hoogtechnologische uitrusting
• Live events met of zonder filmvoorstelling
• Hybride & virtuele events
• Uitgebreide catering-, animatie- en decoratieformules
• Eén contactpersoon, over alle locaties heen
06/06/2024 14:51
De omzet uit vastgoedontwikkeling (7), in dit geval de Belgische activiteiten, steeg met 32,1 %, maar door een lagere marge (8) daalde de winst ervan met 2,9 % tot 1,7 miljoen euro. De winst uit de Luxemburgse vastgoedontwikkeling (9), via een 50/50 joint-venture, viel met 55 % terug tot 3,6 miljoen euro. Het gaat om de verkoop van een deel residentieel vastgoed.
De totale bijdrage van de vastgoedontwikkeling (10) viel met 45,7 % terug tot 5,2 miljoen euro. Na afhouding van de kosten kwam het bedrijfsresultaat (11) van de groep uit op 24,4 miljoen euro, een daling met 22 %.
Het financieel resultaat (12) kende een opmerkelijke verbetering van 4,8 miljoen euro, vooral het gevolg van het interimdividend van Retail Estates ten bedrage van 6,7 miljoen euro dat vroeger ontvangen werd. De rentelasten stegen door een hogere financiële kost (2,88 % versus 2,18 %). De herwaardering van de financiële instrumenten (13) bedroeg een lage -0,2 miljoen euro. De effectief te betalen belastingen (14) stegen een miljoen euro, deels door de belasting van 25 % op het ontvangen dividend van Retail Estates.
In totaal daalde het netto resultaat, deel van de groep (15), van Nextensa in de eerste helft van 2024 met 17,2 % tot 14,1 miljoen euro. Per aandeel was dat 1,40 euro of 17,9 % minder. Het aantal uitstaande aandelen nam licht toe (16).
Net zoals in onze vorige updates proberen we een soort van courant resultaat te distilleren uit de complexe resultatenrekening van Nextensa. Die levert het volgende op: het netto courant resultaat daalt met 11,2 % tot 22,1 miljoen euro. Maar om echt vergelijkbaar te zijn, elimineren we de
vroegtijdige ontvangst van het dividend van Retail Estates. Aldus bekomen we een daling van het netto courant resultaat met 30,1 % tot 17,4 miljoen euro of 1,73 euro per aandeel.
Op basis van dit courant resultaat na 6 maanden lijkt ons een minimale winst per aandeel van 4 euro voor 2024 mogelijk. Dit komt neer op een ratio koers/courant resultaat van 10,6. Dit is allerminst duur en ligt in lijn met onze eerdere commentaren over het resultaat uit de investeringsportefeuille die Nextensa een mooi minimaal resultaat oplevert.
“Er ligt genoeg op tafel om betere resultaten tegemoet te kunnen zien.”
Ook tegenover de intrinsieke waarde (82,68 euro eind juni) noteert Nextensa relatief aantrekkelijk met een discount van 49 %. Maar spijtig genoeg is de marktomgeving momenteel minder gunstig voor bedrijven actief in vastgoedontwikkeling en hebben we eerst nood aan een set goede resultaten om de koers in beweging te krijgen. Er ligt genoeg op tafel om betere resultaten tegemoet te kunnen zien in de nabije toekomst. Nextensa maakte zo melding van de verkoop van het nog te bouwen kantoorgebouw Stairs (9 700 m 2) in Luxemburg. De eerste beperkte bijdrage zal in de tweede helft van 2024 geboekt worden. Bij de oplevering in het tweede kwartaal van 2026 mag een grotere bijdrage verwacht worden. Er wordt ondertussen gewerkt aan een Luxemburgs gebouw voor B&B Hotels dat midden 2025 opgeleverd zal worden en dan huurinkomsten zal genereren. Het opgeleverde gebouw Hôtel des Douanes op Tour & Taxis mocht nog geen huurder verwelkomen maar ook hier kan het snel keren. Ondertussen gaat de verkoop van appartementen op Tour & Taxis (Park Lane fase 2) rustig verder met nog altijd mooie marges. 78 % van de 346 appartementen is al verkocht.
Met jouw belegging meer betaalbare huurwoningen creëren voor kwetsbare doelgroepen in België én tegelijk een mooi rendement halen?
Het kan via de sociale vastgoedinvesteerder Inclusio!
Investeerderscontact: Lionel VAN RILLAER – Chief Executive Officer lionel.vanrillaer@inclusio.be – Tel: +32 2 675 78 82 – www.inclusio.be Herrmann-Debrouxlaan 40 – 1160 Brussel
VFB-lid David Hendrix toont het effect van aandeleninkopen in verschillende scenario’s aan. “Het blijft opletten met bedrijven die veel eigen aandelen inkopen. De vraag is altijd of het niet beter is om andere opportuniteiten te onderzoeken.”
Bedrijven komen vaak op de proppen met een zogenaamd aandeleninkoopprogramma. Hierbij koopt het bedrijf met zijn beschikbare middelen eigen aandelen in. Wat betekent dit nu juist voor de doorsnee belegger en is dit een goede aanwending van de middelen van het bedrijf?
Om dit uit te zoeken moeten we eerst kijken naar de redenering die achter deze beslissing schuilt. Het inkopen van eigen aandelen duidt erop dat het management, dat natuurlijk meer kennis heeft over het reilen en het zeilen bij het bedrijf, het aandeel ondergewaardeerd vindt aan de huidige beurskoers.
Wat gebeurt er precies? Door aandelen te kopen en vervolgens te vernietigen, vermindert het aantal aandelen en gaat de winst per resterend aandeel de hoogte in, aangezien er minder aandelen overblijven. Op deze manier kan men waarde creëren voor de aandeelhouders.
Dit laatste is zeker het geval wanneer een aandeel zwaar ondergewaardeerd is en het bedrijf het aandeel onder zijn intrinsieke waarde kan aankopen of wanneer het de best mogelijke optie is voor het bedrijf om zijn middelen aan te wenden. Het bedrijf gaat immers de verschillende mogelijke opties overlopen en de keuze
“Aandeleninkopen laten toe om met een kleine investering toch de winst per aandeel de hoogte in te sturen.”
maken die het meeste kan opbrengen, rekening houdend met de onzekerheden en de potentiële winsten die eruit kunnen voortvloeien. Wanneer bedrijven dus meer middelen steken in het terugkopen van aandelen, geven ze andere alternatieven op. Om deze alternatieven te vergelijken, maakt men gebruik van de discontovoet, de kapitaalskosten en de return on invested capital (ROIC). Veel bedrijven maken hier ook gebruik van een zogenaamde ‘hurdle rate,’ wat inhoudt dat ze enkel projecten nemen die potentieel een rendement opleveren dat aanzienlijk boven de kapitaalskosten ligt om eventuele negatieve schokken op te kunnen vangen.
Na 2009 en de financiële crisis beleefden we een periode van goedkoop kapitaal, gezien de uitzonderlijk lage rente. Meer recent krijgen we terug wat rente op ons spaarboekje. Dit geldt ook voor bedrijven. Sinds kort kunnen deze terug interest verdienen op kapitaal dat op hun rekening staat. Dit maakt de berekening van de
potentiële rendementen van de verschillende opties fundamenteel anders. Tot voor kort brachten alternatieven voor cash op de rekening immers niets op. Nu leveren ze wel een (soms beperkt) rendement op. Aandeleninkopen door bedrijven worden dus beïnvloed door deze wijziging in de rente.
Om dit concreet te maken, analyseren we drie bedrijven. Deze hebben elk 100 euro cash op de rekening. Tot voor kort verdienden ze hierop 0 euro, gezien de interestvoet 0 % bedroeg. We gaan in voorbeeld ook uit dat ze niets doen met deze cash en deze dus niet geherinvesteerd werd. We krijgen dan de situatie zoals in tabel 1: bedrijven verdienen 0 euro op hun belegde sommen en aangezien ze geen aandeleninkopen verrichten, verandert er niets aan de onderliggende cijfers. Voor elk van de bedrijven bedraagt de winst per aandeel (earnings per share) 0,95 euro.
Tabel 3 Situatie met rente op 5 %
Stel nu dat ze een aandeleninkoopprogramma uitvoeren met de 100 euro die ze op de rekening hebben staan, dan krijgen we de berekening in tabel 2. We zien dat voor elk bedrijf de winst per aandeel de hoogte ingaat. Zelfs voor bedrijf C is het voordelig om aandelen in te kopen. Geen wonder dat zoveel bedrijven deze keuze maken in periodes waarin cash op de rekening nagenoeg niets opbrengt. Het laat immers toe om met een kleine investering toch de EPS de hoogte in te sturen. Dit scenario gold in de periode 2009–2023.
Vandaag brengt cash op de rekening wel iets op. We nemen als voorbeeld een interest van 5 % en kijken wat dit met de winst per aandeel van de drie bedrijven doet. We bekomen dan het resultaat in tabel 3. We zien dat de EPS bij bedrijf C verbeterd is in vergelijking met het voorgaande scenario van aandeleninkopen, er voor B geen verschil is, en voor bedrijf A aandeleninkopen nog steeds het voordeligste zijn.
Tabel 2 Situatie met inkoop van eigen aandelen
Tabel 4 De verschillende scenario’s op een rijtje
Alles hangt natuurlijk af van de rente die een bedrijf kan krijgen bij de bank, de prijs van het aandeel zelf en de kosten die verbonden zijn aan de aandeleninkopen. Bedrijf A heeft een lage aandelenkoers en kan daarom zelfs bij een rente van procent nog profiteren van aandeleninkopen, bedrijf C noteert duurder waardoor een aandeleninkoop niet de voorkeur krijgt.
Het blijft dus opletten met bedrijven die veel eigen aandelen inkopen. De vraag is altijd of gezien de rente die ze momenteel verkrijgen, het niet beter is om andere opportuniteiten te onderzoeken. Let dus zeker op met dure aandelen die een stevig inkoopprogramma lanceren om hun koers tijdelijk op te krikken. De analyse die ik in dit artikel maak, gaat misschien kort door de bocht maar toont toch aan wat men met wat financiële ‘magie’ kan doen om bepaalde cijfers op te smukken.
“Let zeker op met dure aandelen die een stevig inkoopprogramma
lanceren om hun koers tijdelijk op te krikken.”
Dirk Vandycke
| Lesgever statistiek Hogeschool West Vlaanderen
Statisticus Dirk Vandycke legt uit dat je contrair moet denken maar niet handelen. “Je kunt best denken dat beurzen terug moeten opveren, maar tot ze dat doen, hoef je daar alleen in je denken op te anticiperen.”
Het kan keihard lonen om tegendraads te zijn op de beurs. Tenminste, als je dat op het juiste moment doet. Hierbij dient een onderscheid gemaakt te worden tussen denken en handelen. Een goeie belegger anticipeert in zijn denken maar reageert in zijn handelen.
Om dit te verduidelijken nemen we het eenvoudigste voorbeeld van een (al aardig) gestegen aandeel. Een gokker denkt: ‘dit moet vroeg of laat dalen.’ En hoe meer het stijgt, hoe meer een gokker dat denkt. Dit gedrag wordt ook net daarom ondergebracht onder de definitie gambler’s fallacy. Dit gedrag is vaak nog meer uitgesproken ten aanzien van afgestrafte aandelen. Iets wat ontzettend gedaald is, moet toch vroeg of laat terug stijgen. Fortis is ooit 35 euro per aandeel waard geweest, dus aan 1,5 euro moet het wel een koopje zijn. Net zoals het dat leek aan 30, 25, 18 of 11 euro.
Als belegger moet je een aandeel dat stijgt zien als onschuldig, tot het tegendeel bewezen is. Een aandeel dat sterkt stijgt heeft een grote kans om gewoon verder te stijgen. En dat kan een hele tijd doorgaan. Weken, maanden en soms zelfs jaren. Voor een dalend aandeel geldt het omgekeerde: schuldig tot het tegendeel is bewezen. Al zal een daling doorgaans veel sneller gebeuren dan de voorafgaande stijging en kunnen er korte agressievere opstoten zijn.
Je kunt dus best denken dat beurzen terug moeten opveren. Maar tot ze dat doen, hoef je daar alleen in je denken op te anticiperen. Niet in je handelen. Met andere woorden contrair denken, maar nog niet contrair handelen. Veel afgestrafte aandelen gaan eerst zijwaarts voor ze terug hoger gaan. Er is tijd genoeg om in te stappen al ze dat doen. In het slechtste geval heb je dan nog steeds tijd gewonnen. Een hoger topje na een daling is een eerste teken om
in te stappen met een kleine positie. Op een terugval na zo’n hogere top bescherm je met een stop loss en bij de uitbraak erboven, een nieuw koersrecord, koop je dan bij.
Tegendraads in menselijke natuur
De meeste mensen slagen er niet in om consistent rendabel te zijn op de beurs. Daarom loont het de moeite om te gaan kijken wat ze doen en waarom ze dat doen. En welke mythes en gezegdes er bestaan en in stand worden gehouden door de financiële industrie. Kijk wat iedereen doet, maar doe niet wat iedereen doet. Wie doet wat iedereen doet, krijgt immers wat iedereen heeft.
Een hardnekkig voorbeeld is bijkopen als een aandeel daalt. Dat is niet zo’n goed idee en wel om verschillende redenen. Je blokkeert kapitaal, je hebt het momentum tegen je en verliezen zijn exponentieel hard recht te trekken naarmate ze groter worden. Een verlies van 25 % maak je goed met 33 % winst, maar voor 50 % verlies heb je al 100 % winst nodig. Voorts zit je met het negatieve sentiment dat hoort bij je rode positie.
“Een aandeel dat stijgt moet je zien als onschuldig tot het tegendeel bewezen is.”
“Veel afgestrafte aandelen gaan eerst zijwaarts voor ze terug hoger gaan. Er is tijd genoeg om in te stappen.”
Nadenken over wat anderen voelen en denken is de sleutel. Zo moet je niet kopen als iedereen gekocht heeft, maar wel als iedereen begint te kopen. Zoiets kun je makkelijk inschatten aan de
hand van breedte-indexen zoals het aantal stijgers/dalers per dag, de VWAP (Volume Weighted Average Price), of het aantal aandelen dat nieuwe records breekt per dag over een recente periode. Bij een beurs die flink gestegen is maar nog niet daalt zie je die getallen al omlaag gaan nog voor de koersen dat doen. We mogen dan niet weten wanneer de beurs zal dalen, we weten wel dat we niet moeten zitten wachten tot de daling wordt ingezet.
Tegendraads denken moet met andere woorden ook leiden tot weten wanneer je tegendraads moet handelen. Een Taoïstisch weten wanneer je (nog) niets moet doen, is daar een groot stuk van. Het geduld aan de dag leggen om een winnaar bij te houden en bij te kopen, bijvoorbeeld, kan je leven veranderen. Dalende zaken snel verkopen, kan je (financiële) leven redden.
Deze ideeën werden in detail, kwantitatief uitgewerkt in mijn boek ‘Waarom ook jij verkeerd belegt.’
“Wie doet wat iedereen doet, krijgt wat iedereen heeft.”
Halfjaarresultaten 2024
• Omzet van € 2,1 miljard (versus € 2,3 miljard vorig jaar)
• EBITu van € 204 miljoen en 9,9% marge op omzet (versus 9,7% vorig jaar)
• Stabiele onderliggende EPS van 3,04
• Stabiele vrije kasstroom van € 43 miljoen
• ROCEu van 18,5%
• Nettoschuld op onderliggende EBITDA van 0,7x
Bekaerts ambitie is de toonaangevende partner te zijn in het vormgeven van de manier waarop we leven en bewegen - veilig, slim en duurzaam. Als wereldmarkt- en technologieleider in de materiaalkunde van staaldraadtransformatie en deklaagtechnologieën past Bekaert (bekaert.com) zijn expertise ook toe in andere domeinen dan staal om nieuwe oplossingen te ontwikkelen met innovatieve materialen en diensten voor markten zoals nieuwe mobiliteit, koolstofarme bouw, en groene energie. Bekaert (Euronext Brussels, BEKB), opgericht in 1880 en met hoofdkantoor in België, is een globale onderneming waarvan de 24 000 medewerkers wereldwijd bijdroegen aan € 5,3 miljard gezamenlijke omzet in 2023.
bekaert.com/investors
Geert Campaert | Analist VFB
Analist Geert Campaert trok naar het jaarlijkse congres van MicroCapClub, dit keer in Idaho, en bracht een verslag mee. Hij bezocht er een goudmijn, pitchte zelf een aandeel en deelde tips met andere bezoekers. “Volgend jaar ga ik zeker terug.”
Begin augustus bezocht ik voor de vijfde keer de Microcap Leadership Summit, het jaarlijkse congres van MicroCapClub.com. MicroCapClub (MCC) is een gesloten forum waarin leden en abonnees aandelen van microcaps, bedrijven met een marktkapitalisatie van minder dan 500 miljoen dollar, kunnen profileren en bediscussiëren. De MCC is geïnspireerd op de Value Investors Club van Joel Greenblatt, maar dan specifiek voor microcaps.
Elk jaar organiseert MCC een congres waarop een aantal microcaps komen presenteren, enkele leden een favoriet idee komen pitchen en ook meestal een paar bekende sprekers uit de beleggerswereld komen speechen. In het verleden onder andere William Thorndike, David Gardner, Morgan Housel, Chris Mayer en nog meer bekende namen.
“De MCC is geïnspireerd op de Value Investors Club van Joel Greenblatt, maar dan voor microcaps.”
Het leuke aan het congres is dat de sprekers meestal ook de rest van de dag aanwezig blijven en je dus ook de kans hebt om achteraf met hen te spreken.
Mijn bezoek
Dit jaar was een speciale editie, omdat ze plaats vond in Coeur d’Alene in Idaho in plaats van in Chicago, waar het normaal doorgaat. Waarom? Omdat we een bezoek brachte aan de Golden Chest-mijn van Idaho Strategic Resources. Idaho Strategic Resources is een interessant bedrijf, dat ik heb leren kennen via MCC. Jaren geleden formuleerde ceo John Swallow al zijn strategie om geleidelijk aan land op te kopen rond de Golden Chest-mijn en de productie stap voor stap te verhogen. Hij heeft die strategie de voorbije jaren ook uitgevoerd en ondertussen is de productie effectief aan het toenemen en is het bedrijf sinds enkele kwartalen winstgevend. Het was leuk om de mijn effectief zelf eens
“Kits Eyecare is een relatief jong Canadees bedrijf dat de brillenmarkt wil opschudden.”
te zien, en om ook nog eens met het management te kunnen praten over de gang van zaken en de toekomstplannen.
Een van de sprekers op het congres was Ron Nixon, een ondernemer die met zijn investeringsmaatschappij de voorbije decennia verschillende bedrijven uitgebouwd heeft. Hij maakte indruk met de passie waarmee hij sprak over hoe hij probeert “platform companies” in verschillende sectoren uit te bouwen.
Nixon vertelde over de ontstaansgeschiedenis van Sanara Medtech, een bedrijf actief in producten voor wondverzorging, dat hij nu als ceo probeert uit te bouwen volgens dezelfde strategie en dat sinds een aantal jaren beursgenoteerd is. Het bedrijf groeit snel, maar is voorlopig nog wel verlieslatend. Het is wel duidelijk dat Nixon er een succes van wil maken, aangezien hij zelf aandeelhouder is en ook zijn vrienden en familie aangeraden heeft om in Sanara te beleggen. We zullen zien wat dat geeft de komende jaren. Een andere interessante spreker was de coo van Kits Eyecare, Joe Thompson. Kits is een relatief jong Canadees bedrijf dat de brillenmarkt wil opschudden met een aanbod van goedkoop geprijsde brillen, die online besteld kunnen worden. Ze hebben zelf een volautomatische fabriek gebouwd die goedkoop brillen kan produceren en ze prijzen
hun producten ver onder de prijzen van de klassieke ketens: een standaardbril wordt verkocht aan 28 dollar per stuk. Het bedrijf groeit hierdoor snel en werd dit jaar voor het eerst winstgevend. Hun marktaandeel is nog relatief klein en als ze zo verder kunnen groeien zouden hun marges verder moeten stijgen. De voorbije 12 maanden haalde het bedrijf een omzet van 135 miljoen dollar, maar het doel is om binnen vijf jaar 500 miljoen dollar omzet te halen en EBITDA-marges van 15-20 %.
Ik kreeg als lid ook zelf de kans om een aandeel te pitchen. Daarbij koos ik voor Kraken Robotics, een Canadese producent van sonars en onderwater drones. Wie hier meer over wil weten kan ook naar mijn blog gaan (microcapexpert. substack.com), waar ik vorig jaar al een artikel over het bedrijf schreef.
Een andere boeiende pitch ging over Shelly Group, een Bulgaars bedrijf dat een betaalbaar en gemakkelijk te instaleren modulair systeem heeft ontworpen om allerlei toepassingen in je huis ‘smart’ te maken, zodat ze vanop afstand bediend kunnen worden. Het bedrijf groeit snel (40-50 % de voorbije jaren) en haalde vorig jaar een nettowinstmarge van meer dan 20 %.
Het waren twee boeiende dagen, met een origineel mijnbezoek en de kans om nieuwe mensen en nieuwe bedrijven te leren kennen. Ik heb ook boeiende discussies gehad met andere deelnemers over verschillende aandelen. Volgend jaar ga ik dan ook zeker terug. Het congres is helaas enkel voorzien voor leden en abonnees van MCC. Maar voor geïnteresseerden, de meeste presentaties zijn gefilmd en nu ook terug te vinden op het Youtube-kanaal van MCC.
“Shelly Group groeit snel en haalde vorig jaar een nettowinstmarge van meer dan 20 %.”
David Dijkman | analist bij Aandeelhouder.nl
Aandelenanalist David Dijkman bespreekt voor Aandeelhouders.nl de recente aankopen van beleggersicoon Warren Buffett. “Chubb onderscheidt zich door zijn conservatieve benadering van risico’s, wat goed aansluit bij de principes van Berkshire Hathaway.”
Eén van de beste beleggers wereldwijd is ongetwijfeld Warren Buffett. De topman van Berkshire Hathaway is hét grote voorbeeld voor menig belegger met één van de beste en langste trackrecords in de geschiedenis van beleggen. Tussen 1965 en 2023 behaalde hij een gemiddeld jaarlijks rendement van 19,8 %, bijna het dubbele van het rendement op de S&P500 in dezelfde periode (10,2 %). Om deze reden kijken beleggers altijd reikhalzend uit naar zijn portefeuille-updates. Recent was het weer zover: Warren Buffett heeft zes nieuwe aankopen gedaan. In dit artikel overlopen we ze kort.
De eerste aankoop is direct een opvallende: Sirius XM Holdings Inc. en Liberty Sirius XM Group. Dit zijn twee zeer met elkaar verwikkelde bedrijven die de afgelopen jaren niet bepaald succesvol waren. Aangezien Liberty Sirius XM grotendeels een holding is met een substantieel belang in Sirius XM, richten we onze aandacht vooral op Sirius XM zelf.
Sirius XM is een prominente speler in de audio-entertainmentsector met een aanbod van satellietradio en digitale streamingdiensten in de Verenigde Staten en Canada. Het bedrijf biedt een breed scala aan muziek, nieuws, sport en talkshows via satelliet en internet. Door een focus op exclusieve content behaalt Sirius XM relatief hoge marges en genereert het veel cashflow.
Echter, het bedrijf kampt met een aanzienlijke schuldenlast van bijna 9 miljard dollar tegenover een ebitda van slechts 2,6 miljard dollar. Daarnaast heeft Sirius XM al enkele jaren te maken met een licht dalende omzet. De lage waardering van het aandeel, met een koers-winstverhouding van slechts 9 × en een ev/ebitda van 7 ×, weerspiegelt deze uitdagingen.
“Tussen 1965 en 2023 behaalde Buffett bijna het dubbele van het rendement op de S&P500.”
Desondanks zijn er tekenen van potentiële groei. Een belangrijk aspect van de toekomst van Sirius XM is het nieuwe 360L-platform, dat hybride satelliet- en mobiele connectiviteit combineert. Dit platform biedt kansen om de advertentie-inkomsten te verhogen door real-time luisterdata te verzamelen en gerichte advertenties aan te bieden. Momenteel is 360L aanwezig in ongeveer 12 miljoen voertuigen en dat aantal groeit gestaag. Hoewel de kernactiviteit van het bedrijf onder druk staat, kan het 360L-platform mogelijk een nieuw groeipad bieden. Dit maakt Sirius XM (en daarmee ook Liberty Sirius XM) een zeer riskante maar mogelijk veelbelovende investering.
Chubb Limited: verzekerd van rendement
Het tweede aandeel dat Warren Buffett heeft aangekocht is Chubb Limited (CB). Chubb is een prominente speler in de verzekeringssector, gespecialiseerd in ongevallenverzekeringen. Het bedrijf biedt een breed scala aan verzekeringsproducten en staat bekend om zijn strikte verzekeringscriteria. Niet iedereen mag zomaar een verzekering afsluiten bij Chubb, wat resulteert in relatief lage uitkeringen.
Chubb onderscheidt zich door zijn conservatieve benadering van risico’s, wat goed aansluit bij de principes van Berkshire Hathaway. Het bedrijf heeft een solide reputatie opgebouwd door strikte normen te hanteren bij het verstrekken van polissen, wat bijdraagt aan een robuuste financiële positie. Ondanks zijn risicoaversie weet Chubb echter hard te groeien. Het afgelopen jaar groeide de omzet met 15 % en de winst zelfs met 69 %.
De aandelen van Chubb worden momenteel verhandeld tegen een relatief lage koers-winstverhouding van 12 ×. Een dergelijke lage waardering voor een relatief veilig en groeiend bedrijf is bijzonder interessant. Voor wie op zoek is naar een belegging in de verzekeringssector lijkt Chubb een aantrekkelijke optie om nader te onderzoeken.
De derde aankoop van Warren Buffett is Occidental Petroleum (OXY), een van de grootste spelers in de upstream olie- en gasindustrie. Dit bedrijf produceerde het afgelopen kwartaal maar liefst 1,25 miljoen vaten per dag. Occidental Petroleum is niet alleen groot, maar ook succesvol. Dit jaar heeft het bedrijf in sneltempo de schulden afgebouwd en tegelijkertijd het dividend verhoogd.
Toch is niet alles koek en ei. Het bedrijf verwacht slechts bescheiden groei in de komende jaren, waarbij de winstgroei voornamelijk afhankelijk is van de olie- en gasprijzen. Dit kan problematisch zijn, vooral gezien het afkoelende economische klimaat. De recente daling van de Brent Crude-prijzen tot onder de 80 dollar per vat heeft het rendementspotentieel van het aandeel onder druk gezet, waardoor het voor Occidental moeilijker wordt om de S&P500 te verslaan. Daarnaast zijn er zorgen over de toenemende concurrentie van hernieuwbare energiebronnen en de mogelijk afnemende vraag naar olie. Toch verwachten de meeste experts dat de vraag naar olie in de komende jaren stabiel zal blijven groeien. Hoewel dit aandeel waarschijnlijk geen extreme koerswinsten zal opleveren, kan het voor beleggers die op zoek zijn naar stabiele waarden een interessante optie zijn om nader te onderzoeken.
Ulta Beauty is de grootste en succesvolste schoonheidsspecialist in de VS. Het bedrijf biedt beauty-liefhebbers een breed scala aan betaalbare schoonheidsproducten en salondiensten. Door klanten goed te behandelen, heeft Ulta Beauty een zeer loyaal ledenbestand opgebouwd. Maar hoe presteert dit bedrijf nu, en is het aandeel een koopje?
Price/earnings - P/E (LTM) 14,3 x
Bron: https://www.dataroma.com/m/m_activity.php?m=BRK&typ=b
“Niet iedereen mag zomaar een verzekering afsluiten bij Chubb, wat resulteert in relatief lage uitkeringen.”
Mean (P/E (LTM)) 32,3 ×
P/E (LTM) 14,3 ×
Ulta Beauty onderscheidt zich door kwaliteitsvolle producten tegen lage prijzen aan te bieden. Het bedrijf heeft vier belangrijke succesfactoren:
Kwaliteit tegen lage prijzen: Dit trekt een breed publiek aan.
Extra diensten in winkels: Naast schoonheidsproducten biedt Ulta Beauty ook schoonheidsdiensten aan, wat zorgt voor extra bezoekers in de winkels.
Samenwerking met Target: De 500 mini-winkels in Target-filialen zorgen voor nog meer bezoekers.
Een zeer sterk ledenbestand: Ulta Beauty heeft een ledenbestand wat in de buurt komt van een ‘Cult-Following.’ Door jarenlang goedkoop kwaliteitsvolle producten aan te bieden heeft het nu een breed en snelgroeiend ledenbestand dat zweert bij zijn producten. Van de jaarlijkse verkopen wordt 95 % aan terugkerende leden verkocht.
Daarnaast heeft Ulta Beauty een sterke online aanwezigheid. Hoewel het bedrijf marktaandeel verliest aan Amazon, blijven de online verkopen groeien.
Dit succes leidde tot een indrukwekkende winstgroei. In de afgelopen vijf jaar is de winst meer dan verdubbeld (van 12,15 dollar naar 26,03 dollar per aandeel), terwijl de omzet met 40 % steeg. Dankzij efficiënte kostenbeheersing en aandeleninkoop heeft Ulta Beauty hoge marges en een sterke financiële positie.
Door de snelle groei en hoge marges werd Ulta Beauty lange tijd hoog gewaardeerd. Maar toen recessie-angsten de markt bereikten, werden beleggers terughoudender. Retailers doen het doorgaans slecht in een recessie, waardoor de markt de waardering van Ulta Beauty verlaagde van 30 × de winst naar 20 × de winst. De markt schrok en het bedrijf werd hard afgestraft. Ulta werd even gewaardeerd tegen slechts 12 × de winst. Voor een bedrijf dat doorgaans noteert tegen een waardering van 30 × de winst leek dit erg goedkoop. Niet geheel toevallig stapte Buffet rond deze tijd in.
Tegen de huidige prijzen lijkt Ulta Beauty goedkoop. Een waardering van 14 keer de winst past doorgaans bij een bedrijf dat niet of nauwelijks groeit. Maar Ulta Beauty groeit nog steeds, al is het in een lager tempo. De omzet en winst overtroffen de verwachtingen, en het bedrijf verwacht nog steeds een groei van ongeveer 6 % dit jaar. Tevens hebben de meeste retailers dalende verkopen in reeds bestaande winkels (Comparable Sales), terwijl Ulta ook dit jaar een groei van 2-3 % optekent. De kans is groot dat deze lagere groei tijdelijk is. 5
“Tegen de huidige prijzen lijkt Ulta Beauty goedkoop. Niet geheel toevallig is Buffet ingestapt.”
Heico Corporation, actief in de luchtvaart- en defensie-industrie, heeft een indrukwekkende staat van dienst met jaarlijkse groeipercentages van meer dan 20 %. Het bedrijf richt zich zowel op organische groei als overnames. Het heeft sinds 1990 bijna honderd overnames gedaan. Heico genereert omzet via de Flight Support Group (FSG) en de Electronic Technologies Group (ETG), waarbij ETG goed is voor 44 % van de omzet.
De lange termijn groei van Heico is sterk met een omzetgroei van 15,2 % en ebitda-groei van 17,6 % over de afgelopen 20 jaar. Over het tweede kwartaal rapporteerde het bedrijf een omzet van 955 miljoen dollar en sterke marges van 23,0 % voor FSG en 23,6 % voor ETG. De netto schuld bedraagt 2,19 miljard dollar met een Net Debt to EBITDA-ratio van 2,45 ×. Na de recente Wencor-overname verwacht Heico deze ratio terug te brengen naar 2,0 × binnen 1 tot 1,5 jaar.
Heico wordt momenteel gewaardeerd tegen een ev/ebitda multiple van 32,6 ×, wat hoger is dan het historische gemiddelde van 25,5 ×. De huidige waardering reflecteert de premium die beleggers bereid zijn te betalen voor de kwaliteit en consistente prestaties van het bedrijf. Ondanks de indrukwekkende prestaties en de sterke marktpositie is de waardering momenteel hoog, wat suggereert dat de aandelen duur kunnen zijn op dit moment.
Het volledige artikel van analist David Dijkman kan je lezen op de website www.deaandeelhouder.nl
Ackermans & van Haaren positions itself as the long-term partner of choice of family businesses and management teams to help build high-performing market leaders and contribute to a more sustainable world.
Ackermans & van Haaren
• is an independent, diversified group established in 1876,
• listed on Euronext Brussels since 1984 (BEL20 and BEL ESG) and with solid family ties,
• led by an experienced, multidisciplinary team,
• using its own resources to invest,
• in a balanced combination of a limited number of strategic long-term participations and a diversified portfolio of growth capital investments.
www.avh.be
Philippe Delfosse | Trefpuntverantwoordelijke Brussel
Philippe Delfosse van Trefpunt Brussel duikt in een rapport van KBC over beleggen in water. “Water is wel degelijk schaars en een waardevolle hulpbron die vaak ongelijk verdeeld is over de wereld.”
We hadden in het voorjaar te maken met een hele natte lente, de natste sinds de waarnemingen in 1833, volgens de metingen van het KMI. Er is voldoende water op aarde zodat je zou denken dat er geen tekort aan is. Zeker niet in ons Belgenland, waar verschillende streken de afgelopen lente nog wateroverlast ondervonden. Een groot contrast met eerdere periodes van droogte.
Deze extremen drukken ons stilaan met de neus op de feiten. De strategie om water in sneltempo af te voeren via pompinstallaties, riolen en strakgetrokken rivieren, is door de klimaatverandering steeds meer achterhaald. Bij hevige regenval komt er in korte tijd te veel water in ons afvoersysteem. Gevolg, overstromingen. Doordat het water veel te snel wordt weggevoerd, hebben we bovendien weinig water in tijden dat er langdurig geen regen valt.
De conclusie is dat water wel degelijk schaars en een waardevolle hulpbron is die vaak ongelijk verdeeld is over de wereld. Sommige gebieden hebben te maken met droogte, overstromingen, vervuiling of conflicten over waterrechten.
We moeten bijgevolg proberen het water te verzamelen als het valt, waardoor overstromingen kunnen vermeden worden. Die voorraad zou kunnen aangewend worden in tijden van droogte. Er duiken steeds meer innovatieve ideeen en technieken op. De Blue Deal, een plan dat de Vlaamse regering in de zomer van 2020 lanceerde in de strijd tegen waterschaarste en droogte, is alvast een belangrijke stap in
“Stantec’s water business leverde een dubbelcijferige organische groei.”
de goede richting. Het omvat verschillende projecten, zoals slim waterverbruik, het herstellen en uitbreiden van natte natuur zoals veen en moeras, ontharding van straten en pleinen, of aanpassing van sluizensystemen.
Stantec Inc. is een Canadees bedrijf dat professionele diensten levert op het gebied van infrastructuur en faciliteiten voor klanten in de publieke en private sector. Het is een consulting bedrijf gespecialiseerd in landschapsarchitectuur en milieuoplossingen dat bedrijven en overheden helpt om resistenter te worden tegen de grillen van het klimaat en de impact op water. Via haar dochteronderneming Environmental Systems Design levert het bedrijf bouwtechnische diensten, gespecialiseerd in bedrijfskritische en datacenterdiensten.
Montea is een ontwikkelaar en investeerder van logistieke vastgoedoplossingen in België, Nederland, Frankrijk en Duitsland. Onze vastgoedportefeuille heeft sinds 2018 een bezettingsgraad van meer dan 99%. Daarenboven heeft Montea een solide financiële basis met een lage schuldgraad en dankzij ons voorzichtig beleid blijft de kost van onze schuld onder controle, ook voor de komende jaren. Zo slagen we er in over de afgelopen 10 jaren onze beleggers een gemiddeld rendement van 16% te geven op hun investering. We zien de toekomst met vertrouwen tegemoet.
Contacteer Herman van der Loos, Investor Relations Manager: +32 53 82 62 62 of e-mail naar ir@montea.com.
De Top 5 dingen om te overwegen bij het kiezen van een ETF
Woensdag 25 september 2024 – 19:30
Spreker: Jill Rootsaert - Head of ETF Distribution voor de Benelux J.P. Morgan
5 euro voor leden, 10 euro voor niet-leden
Wil jij ook graag leren hoe jouw beleggingsrekening stijgt bij een daling van de beurzen?
Dinsdag 10 september 2024 – 19:30
Spreker: Piet Vannoppen (Master The Market)
5 euro voor leden en 10 euro voor niet-leden
Inschrijven en meer info
www.vfb.be/evenementen/webinar
STABIELE INKOMSTEN
LANGETERMIJN PARTNERSHIPS DUURZAME INVESTERINGEN
GEDIVERSIFIEERD KLANTENBESTAND
AANTREKKELIJK DIVIDENDBELEID
BE-REIT WDP is Benelux marktleider in de ontwikkeling en verhuur van opslag- en distributieruimten.
Een geïntegreerd team realiseert een breed pallet aan ingenieuze projecten op maat.
WDP beheert een vastgoedportefeuille van meer dan 6,5 miljard euro en noteert op Euronext Brussels en Amsterdam met een marktkapitalisatie van circa 6 miljard euro.
Op 8 augustus kwam het bedrijf met cijfers. Stantec meldde sterke tweedekwartaalresultaten en een orderportefeuille van 7,2 miljard dollar, wat 13,4 % hoger is dan einde december 2023. Stantec boekte een recordomzet van 1,5 miljard dollar, een stijging van 16,8 % ten opzichte van het tweede kwartaal van 2023. Ook de EBITDA steeg met 14,5 % tot 247,3 miljoen dollar. De winst per aandeel bedroeg 1,12 dollar, een stijging van 13,1 % ten opzichte van het tweede kwartaal van 2023.
Stantec’s water business leverde een dubbelcijferige organische groei van 13,8 %, net als Buildings met 13,6 %. De Amerikaanse regio van het bedrijf realiseerde een autonome groei van 8,7 %, voornamelijk dankzij een dubbelcijferige groei in Water en Infrastructuur en een hoge enkelcijferige groei in Gebouwen. De vooruitzichten voor geheel 2024 blijven zeer positief.
Het nettoresultaat per aandeel daalde met 0,12 dollar tot 2,06 dollar. De ebitda daalde met 5,8 miljoen dollar tot 275,5 miljoen dollar. Als percentage van de omzet was de ebitda 33,8 % vergeleken met 36,2 % in het voorgaande jaar.
Advanced Drainage Systems houdt zich bezig met de productie van waterbeheeroplossingen. De segmenten van het bedrijf zijn Pipe, International, Infiltrator en Allied Products & Other. Advanced is gespecialiseerd in bescherming tegen
stormwater, namelijk het voorzien van infrastructuur voor bescherming bij storm om het regenwater af te voeren, te bufferen en daarna opnieuw in de bodem te laten infiltreren.
De omzet steeg met 4,8 % tot 815,3 miljoen dollar ten opzichte van het tweede kwartaal vorig jaar. Alle segmenten tekenden een groei op en regionaal was Amerika de beste markt. De brutowinst steeg met 1,0 miljoen dollar tot 332,5 miljoen dollar. De stijging van de brutowinst is voornamelijk te danken aan een gunstige vraag en een sterkere verkoopmix.
Lindsay houdt zich bezig met de productie en distributie van irrigatieapparatuur voor de landbouw. Het heeft twee segmenten: Irrigatie en Infrastructuur. Het eerste segment omvat de productie en verkoop van irrigatiesystemen die voornamelijk worden gebruikt in de agrarische industrie om de productie van gewassen te verhogen of te stabiliseren. Het segment Infrastructuur omvat de productie en verkoop van beweegbare barrières, speciale barrières, crash cushions en eindterminals, wegmarkering en apparatuur voor verkeersveiligheid, spoorwegsignalisatie en -structuren.
Het bedrijf rapporteerde resultaten eind juni. Lindsay boekte in het derde kwartaal van het fiscaal boekjaar 2024 (eindigend op 31 mei 2024) een aangepaste winst per aandeel van 1,41 dollar, hoger dan de consensus van 1,25 dollar. De nettowinst daalde met 8 % op jaarbasis. Het bedrijf genereerde een omzet van 139 miljoen dollar, een daling met 15,4 % ten opzichte van de 165 miljoen dollar in het vorige kwartaal. De omzet miste de consensus van 152 miljoen dollar en de orderportefeuille van het bedrijf bedroeg op 31 mei dit jaar 246,9 miljoen dollar vergeleken met 94,5 miljoen dollar op 31 mei 2023.
“Lindsay maakt irrigatiesystemen om de productie van gewassen te verhogen.”
Deze tekst is gebaseerd op een artikel van Anthony Sandra, portfoliomanager KBC Asset Management (Water als drijvende kracht van beleggers).
Met KLA brengt Guido Van Herrewegen van EasyGrowth een belangrijke toeleverancier van de chipindustrie onder de aandacht. “De hoogtechnologische eisen geven KLA prijszettingsmacht en klantenbinding.”
We lezen regelmatig over de producenten van halfgeleiders en de leveranciers van hun gesofisticeerde toestellen zoals ASML. Wafers kan je beschouwen als de basis, het halfgeleidermateriaal waarop de complexe circuits van microchips worden ‘getekend, gedopeerd, of geëtst’ door de machines van ASML, LAM of andere.
Het produceren van Wafers is een complex proces dat gespecialiseerde apparatuur en expertise vereist. Enkele van de grootste en meest bekende bedrijven die wafers produceren zijn TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Company), Samsung, Intel en Global Foundries. Je kent hun namen allicht als leverancier van chips voor diverse toepassingen en voor hun eigen eindproducten.
KLA Corporation (ticker KLAC) speelt een cruciale rol als toeleverancier in deze halfgeleiderindustrie, specifiek op het gebied van waferproductie. Het bedrijf is gespeciali-
seerd in het leveren van geavanceerde apparatuur voor het inspecteren en meten van Wafers. Stel je een wafer voor als een kleine, ronde schijf waarop transistoren en onderlinge verbindingen zullen ‘geëtst’ worden. Meestal worden wafers gemaakt op basis van kristallijn silicium dat in dunne plakken gesneden wordt. Voor specifieke toepassingen als vermogenselektronica, hoogfrequentie of optische communicatie worden ook andere kristallijne wafers gebruikt. Om ervoor te zorgen dat de chips correct werken, moeten de wafers aan zeer strenge eisen voldoen. De apparaten van KLA worden gebruikt om de kwaliteit en uniformiteit van wafers te controleren, zodat de chipfabrikanten degelijke eindproducten kunnen leveren.
KLA scant de wafer op de kleinste deeltjes, krassen of andere onregelmatigheden die later de werking van de chip kunnen beïnvloeden. Ze meten de precisie van de structuren op de wafer en meten de dikte van de verschillende lagen die op de wafer worden aangebracht. Het productieproces wordt vanaf de wafer tot aan de chip als eindproduct door verschillende gespecialiseerde KLA-apparaten gecontroleerd. Hier wordt gewerkt en gemeten op atomaire schaal in nanometer (1 nm = 10 -9 m).
“KLA heeft mooie marges die resulteren in mooie winst op het eigen vermogen.”
De hoogtechnologische eisen geven KLA prijszettingsmacht en klantenbinding. Hoge winstmarges laten verder onderzoek en investeringen toe, nodig voor de toenemende complexiteit van chips. KLA is marktleider met een vier keer
“De aandeelhouder werd verwend met stijgende dividenden en de inkoop van eigen aandelen.”
grotere omzet dan zijn naaste concurrent Applied Materials (ticker AMAT). De geopolitieke strubbelingen tussen de VS en China kunnen enerzijds de uitvoer naar China bemoeilijken, maar anderzijds trachten de chipfabrikanten met nieuwe fabrieken in Europa en de VS minder kwetsbaar te worden. Ook is de halfgeleiderindustrie enigszins cyclisch, wat kan wegen op omzetgroei en winstmarges.
Voor de NAIC-studie nemen we voorzichtig lagere omzeten winstgroei dan de historische cijfers. KLA heeft mooie marges op de omzet die uiteindelijk resulteren in mooie winst op het eigen vermogen. Voor een dergelijk groeibedrijf nemen we de gemiddelde hoogste en laagste koers-winstverhoudingen van de laatste 5 jaren over: 26,3 en 16,6. Vergelijk deze matige kw’s eens met de kw’s van de Magnificent Seven en je voelt je allicht veiliger.
Vandaag ligt de koers net boven onze strenge koopzone, maar met een mogelijke gemiddelde jaarreturn van 18,1 % berekend voor de volgende 5 jaren blijft het aandeel interessant.
De slogan van het bedrijf ‘Keep Looking Ahead’ geldt dus zowel bij de chipproductie als bij je beleggingen.
Koers van KLAC: 774 dollar op 2 augustus 2024. Website: www.klac.com
Print + digitaal € 19,95 per maand
Vooruitgang begint met ideeën. Verandering met daadkracht. Maar impact krijgt u als ideeën echte gamechangers worden.
Laat u inspireren door Trends en word zelf een game changer !
+ GRATIS 30 magazines digitaal
+ 2 gezinsleden die gratis mee kunnen lezen
Digitaal € 14,95 per maand
T.W.V. € 149
Scan de QR-code of surf naar mijnmagazines.be/promo/QSMW4
PROFITEER NU VAN DIT UNIEKE AANBOD
Auteur
Gerd Dottermans
Onafhankelijk
analist en VFB-lid
Columnist Gerd Dottermans waarschuwt dat de BRICS-landen dit najaar mogelijk een nieuw monetair systeem in het leven zullen roepen. Dit zou verstrekkende gevolgen kunnen hebben. “De crash in Japan is geen geïsoleerd feit. Het is een symptoom van de strijd om een nieuwe wereldorde.”
Begin augustus werd het bijzonder heet op de beursvloer. De Japanse beurs denderde op een paar dagen tijd met ongeveer 15 % naar beneden. We kregen ineens allemaal een nieuw woord te horen, carry trade. Het gaat hier over investeerders die geleend hebben aan een lage rente in yen. Vervolgens converteren ze deze yen in een andere munt, van een land waar de intresten hoger liggen. Daarna kopen ze er obligaties en aandelen mee en door het renteverschil maken ze winst.
“We zitten in een tijd waar markten bijzonder hectisch reageren op elke op zich kleine veranderingen.”
Op het moment dat de yen tegenover de andere munt in waarde stijgt, moeten deze partijen meer en meer activa verkopen om aan hun verplichtingen te kunnen voldoen, of om hun risico’s te beperken. Deze verkoopgolf zorgt dan voor een beurscrash. Is dit geïsoleerd feit nu belangrijk nieuws? Laten we het samen bekijken in deze Muur van Zorgen.
Voor mij is het een zoveelste signaal dat ons financieel stelsel het steeds zwaarder te verduren krijgt. Op het einde van de rit zal dit zware waardeverliezen betekenen voor onze munten. Maar daar zijn we nog niet. Voor mij is de Japanse beurscrash te vergelijken met het debacle dat Liz Truss is overkomen, toen ze van september tot oktober 2022 de kortst zittende premier van het Verenigd Koninkrijk was. Ze wou toen iets doen dat al jarenlang gemeengoed was. Via een losse monetaire politiek en begrotingstekorten de Britse economie weer aanzwengelen. Resultaat, de Bank of England moest tussenkomen om het pond te redden.
Nu zijn de Japanners bezig hun monetaire politiek te verstrakken. De laatste maanden hebben ze hun rente opgetrokken van 0 % naar een fabelachtige 0,25 %. En wederom was het hommeles. Het gaat hier met andere woorden helemaal niet over een carry trade, of over een incompetente Britse eerste minister. Het probleem is ons monetair systeem dat zo versleten is, dat het ene probleem het an-
dere opvolgt. Telkens er zich dan iets voordoet, komt men met een ad hoc uitleg.
De monetaire politiek is baas geworden van de budgettaire politiek en de markten zijn baas geworden van de monetaire politiek. Op veel plaatsen begint de economie minder goed te draaien. En waarover filosoferen de markten? Of de rente wel op tijd verlaagd zal worden.
“Vergeet de financiële fantasiewereld van één of twee renteverlagingen.”
We zitten in een tijd waar een coalitie tussen de NAVO en Oekraïne in oorlog is met Rusland. Waar de oorlog tussen Hamas en Israël dreigt te ontsporen tot een regionale oorlog. De klimaatverandering zorgt voor misoogsten, voedsel- en wateronzekerheid, grondstoffen worden schaarser. Taiwan en China dreigen in conflict te komen en monopolariteit wordt vervangen door multipolariteit.
We zitten in een tijd waar markten bijzonder hectisch reageren op alle, op zich kleine, veranderingen. En dit op een moment dat de grote komende schokken in de rij staan aan te schuiven. Vergeet de financiële fantasiewereld van één of twee renteverlagingen. Welkom in de echte wereld van grondstoffen, energie, industriële productie en multipolariteit.
Eén van de schokken die op ons afkomt is die van de BRICStop in het Russische Kazan. Deze top heeft plaats van 22 tot 24 oktober. Een datum die vlakbij deze van de Amerikaanse presidentsverkiezingen ligt, die plaatsvinden op 5 november.
In The Nordic Times verwijzen ze naar de Braziliaanse geopolitieke analist Pepe Escobar. Deze stelt dat in Kazan waarschijnlijk een nieuw internationaal monetair systeem zal voorgesteld worden. Het systeem zou apolitiek zijn. Dit in tegenstelling tot het Westerse waar tegoeden van Rusland, Venezuela en Iran werden of worden geblokkeerd. In grote lijnen zou de munteenheid tot 40 % worden ondersteund door goud en deels door de nationale valuta van de BRICS-landen. De muntéénheid zou de UNIT zijn.
Dit roept gelijkenissen op met de vroegere goudstandaard. De vraag wordt dan, wie heeft het fysieke goud? Hoeveel goud hebben de BRICS-landen de voorbije jaren openlijk of verborgen geaccumuleerd? Hoeveel zit er nog in Westerse kluizen? Gaat dit voor een brute herwaardering van de goud- en/of zilverprijzen zorgen? En bij uitbreiding van andere grondstoffen?
Het verhaal dat ik in de Nordic Times lees, komt overeen met wat ik al een tijdje hoor via Kinesis Money. Sinds begin dit jaar spreken ze daar het uitvoeren van beta-testen op het systeem en een formele aankondiging in Kazan.
Als dat waar zou zijn, komt die aankondiging op een moment dat de financiële situatie in de Verenigde Staten volledig aan het ontsporen is. Dat land heeft een overheidsschuld die elke honderd dagen met 1 000 miljard stijgt. Wie gaat op termijn nog dollars willen gebruiken? Ondertussen wordt er door de economische adviseurs van Trump nagedacht over hoe ze landen die van de dollar af willen kunnen straffen.
De Chinezen trekken zich daar alvast niet te veel van aan. Ze zijn al een tijd hun portefeuille Amerikaans overheidspapier aan het afbouwen. En de centrale banken als collectief accumuleren al jaren aan een stuk onafgebroken goud. Misschien dat wij, als beleggers, dat ook best zouden doen.
Volgens mij staan we voor grote problemen en zware dalingen van de beurzen. Buffett is zijn aandelen alvast aan het verkopen. De crash in Japan is geen geïsoleerd feit. Het is een symptoom van de strijd om een nieuwe wereldorde. Een symptoom van een financieel systeem dat aan vervanging toe is. Als zulke fundamentele processen u interesseren, is de aankoop van mijn boek,“Het Coyote Moment,” zeker het overwegen waard. Zo heeft u bijkomende info ter beschikking die u mee kan helpen om zelf in te schatten hoe u uw vermogen het beste beschermt.
Verhelle | Onafhankelijk technisch analist | etienne.verhelle@telenet.be
Technisch analist Etienne Verhelle staat stil bij de angstbarometer van de beurs, de stijgende goudprijs, de kostenbesparingen met etf’s, een terugblik op de covidfavorieten en de best presterende Amerikaanse aandelen.
De markten genoten van een goede week (19/08-23/08) gedreven door afnemende angst voor een economische vertraging en groeiende verwachting van een mogelijke renteverlaging in de VS in september. Dit optimisme hielp het voorzichtige sentiment op Wall Street te compenseren. De Nasdaq100, die sinds 5 augustus indrukwekkend met meer dan 14 % was gestegen, hield echter op met zijn rally, omdat investeerders hun adem inhielden voor het aankomende winstrapport van Nvidia. De week eindigde op een hoogtepunt met de voorzitter van de Federal Reserve, Jerome Powell, die aangaf bereid te zijn het monetaire beleid te versoepelen.
Deze week (19-23/08) sloten de goud futures op 2.545,80 dollar, een stijging van 8 dollar per ounce of 0,32 %. Het best presterende edelmetaal van de week was zilver, met een stijging van 3,52 % op basis van verwachtingen van een sterkere vraag.
Augustus is een historische maand geweest voor de CBOE Volatility Index (VIX), bekend als de angstbarometer van de beurs. Het meest opvallende is dat maandag 5 augustus de VIX intraday met meer dan 40 punten steeg ten opzichte van het slot van de dag ervoor, de grootste intraday piek ooit voor de index sinds 1990. Op dezelfde dag sloot de VIX vervolgens meer dan 27 punten onder zijn hoogste punt bij de grootste intraday daling (van hoogste tot slot) in de geschiedenis.
Naast de extreme opwaartse en neerwaartse intraday van maandag 5 augustus, beleefde de VIX in slechts een week tijd
een van haar grootste vijfdaagse stijgingen en vijfdaagse dalingen ooit.
De recente beweeglijkheid op de beurs kan vervelend zijn, maar is zeker niet ongewoon. Geopolitieke onrust is van alle tijden, aandelenbeurzen zijn hier in het verleden altijd weer van hersteld, met andere woorden correcties zijn doodnormaal.
Verhoogde koerswaarderingen zijn niet altijd een voorbode van een koersdaling; aandelenkoersen kunnen ondanks hogere waarderingen jarenlang door blijven stijgen tot de ballon op zeker moment doorprikt wordt.
Geen wijziging, dus op vandaag nog steeds ‘in’ de markt en dit onafgebroken sinds midden november 2023. Begin augustus was het even nagelbijten toen de indicator gedurende enkele dagen met de rode zone flirtte.
Onderstaande balkgrafiek laat zien wat het beleggingsresultaat is indien men de beste beursdagen mist, met andere woorden als men niet ‘in’ de markt is.
Echter indien men via een modelsturing (lees: de marktindicator) gedurende bepaalde periodes (bv. gedurende 2022 en talrijke andere berenmarktperiodes), via een globale markt of sector ETF tijdelijk uit de markt wordt gestuurd, zal deze grafiek er totaal anders uitzien.
De volledige lijst met de gecommuniceerde in-en uitstapmomenten vanaf de start op 12/08/2008 vind je terug in het digitaal gedeelte van vorig nummer (juni) op pag. D-5.
Voor het eerst ooit is een goudstaaf (400 ounces) een miljoen dollar waard. De mijlpaal werd bereikt toen de spotprijs van het edelmetaal de 2.500 dollar per troy ounce overschreed, een recordhoogte. Met goudstaven die doorgaans ongeveer 400 ounces wegen, zou dat betekenen dat elk exemplaar meer dan 1 miljoen dollar waard is.
Over de afgelopen drie jaar (19/08/21) heeft goud (ticker GLD) het beter gedaan dan de wereldaandelenindex (ticker IWDA.L), zijnde 39 % versus 22 % in dollar. Zoals je weet kan men met vergelijkende grafieken aantonen wat men wil afhankelijk van de gekozen startdatum van de grafiek. Over een periode van 5 jaar moet goud het onderspit
delven, zijnde 62 % versus 85 % voor de wereldaandelenindex. De goudmijnaandelenkorf (GDX tracker) heeft over afgelopen drie jaar net evenveel gepresteerd als de wereldaandelenindex, wat betekent dat het klassieke hefboomeffect op de meeste nog laag gewaarde goudmijnaandelen normaliter nog zou moeten beginnen. En dit op voorwaarde dat het goud verder doorstijgt en de globale aandelenmarkt op peil blijft. Vergeet niet dat goudmijnen ook aandelen zijn. Spreiding is aan te bevelen en dit onder meer via de ETF ’s met tickersymbolen GDX of GDXJ. Je kan ook opteren voor een eigen goudmijnaandelenkorf selectie (een soort zelf samengestelde ETF). Naast de gespreide GDXJ-tracker zijn momenteel mijn favorieten de tickers HMY, AEM, AGI, AU, NEM, GOLD, KGC en CDE.
Het recentste technisch aankoopsignaal was op 5 maart. Meer over edelmetaal en koper, zie het meinummer op pag. 86 en het aprilnummer op pag. 87 (redactie 21/03/24). Ondertussen heeft Harmony Gold (HMY) op vandaag 20/08 het afgelopen jaar reeds bijna 200 % stijging op de teller staan. Je hoeft (achteraf) de winnaars dus niet altijd te vinden onder de AI aandelen. Overigens heeft Harmony (HMY) het afgelopen jaar zelfs iets beter gepresteerd dan Nvidia (NVDA).
De ijzerertsprijzen hebben hun laagste niveau in twee jaar bereikt, waardoor de marktwaarde van de ‘grote vier’ ijzerertsmijnbouwers met ongeveer 100 miljard dollar is gedaald.
ore mi ners fe el the impact of Ch ina’s proper ty rout
Vanguard, de Colruyt onder de ETF-uitgevers en een grote low cost speler in de markt van ETF ’s en indexfondsen, schat dat Europese beleggers van begin 2011 tot eind vorig jaar voor 90,6 miljard euro aan beleggingskosten hebben bespaard door te kiezen voor indexfondsen en ETF ’s.
Rio Tinto BHP
Share prices rebased in $ terms
Amerikaanse aandelen met het hoogste rendement op lange termijn
Onlangs las ik een studie van Hendrik Bessembinder getiteld Which US Stocks Generated the Highest LongTerm Returns?, die een diepgaande analyse maakte van de prestaties van Amerikaanse aandelen over een periode van bijna een eeuw van december 1925 tot december 2023. Daaruit blijkt het belang van de duurtijd van het aanhouden van aandelen om rendementen te maximaliseren.
Het gemiddelde resultaat voor alle aandelen, zijnde 29 078 stuks, is een cumulatief samengesteld rendement van 22 840 %, of een uiteindelijk vermogen van 229 dollar
per aanvankelijk geïnvesteerde dollar, of gedurende 98 jaar 5,7% per jaar (CAGR).
17 aandelen hebben een cumulatief rendement gegenereerd van meer dan 5 000 000 % oftewel 50 000 dollar per aanvankelijk belegde dollar. Het best presterende aandeel is de sigarettenproducent Altria Group (MO), met een cumulatief rendement van 265 000 000 % (dus 2,65 miljoen dollar per aanvankelijk geïnvesteerde dollar), gevolgd door Vulcan Materials (VMC), Kansas City Southern (CP), General Dynamics (GD), Boeing (BA), IBM, Eaton (ETN), S&P Global (SPGI), Coca Cola (KO), en PepsiCo (PEP).
Onder de best presterende aandelen over een vrije periode van meer dan 20 jaar vinden we Nvidia (NVDA), met een prestatie van ruim 33,3 % per jaar gedurende bijna 25 jaar, gevolgd door Plenum Publishing (32 %), Netflix (NFLX ) met 32 %, Amazon (AMZN) met 31 %, Axon Enterprise (AXON) met 31 %.
Om de kostenbesparing te berekenen heeft Vanguard gekeken naar de omvang van beleggingen in indexfondsen en ETF ’s en dit vermenigvuldigd met het kostenverschil tussen actieve bankfondsen en indexfondsen.
De kosten van zowel actief als indexbeleggen zijn de afgelopen 12 jaar gedaald. Ondanks de dalende kosten is het verschil tussen actieve fondsen en indexfondsen nog steeds groot: de gemiddelde gewogen jaarlijkse kostenratio bedroeg eind vorig jaar 1,05 % voor actieve fondsen ten opzichte van 0,21 % voor indexfondsen.
Het jaarlijkse kostenpercentage (TER) van de Vanguard S&P500 (EUR) ETF met ticker VUSA is slechts 0,07 %. De op Frankfurt en Milaan noterende SPDR S&P500 ETF (EUR) met ticker SPY5 is de interne jaarlijkse beheerkost (TER) nog lager, namelijk 0,03 %.
Volgens Vanguard hebben indexfondsen voor meer concurrentie in de sector gezorgd. Vanguard is ervan overtuigd dat fondsen met lage kosten, actief of index, een belangrijke rol blijven spelen in de portefeuilles van beleggers, dit in tegenstelling tot dure bankfondsen met hogere kosten.
Toegang tot de VFB-trefpunten is gratis. Voordrachten zijn betalend. Meer info te verkrijgen via de trefpunten of kijk op www.vfb.be
Elke laatste donderdag van de maand vanaf 19u30 fysieke bijeenkomst in De Kring, Jozef Pierrestraat 60, 3010 Kessel-Lo. Contact Pierre Delaere gsm 0472 39 90 45. pierre.delaere@vfbtrefpuntleuven.be Fysieke voordracht
Donderdag 26 september 2024
Wat brachten de halfjaarresultaten bij enkele Belgische aandelen? Spreker Gert De Mesure, zaakvoerder Demes. Inschrijven via deze link: vergadering20240926.vfbtrefpuntleuven.be
Elke maandag van 19 u tot 22 u in Auditorium Thomas More, Kleinhoefstraat 4, 2440 Geel. Info: herm.lux@telenet.be
Elke 2de dinsdag van de maand om 19.30 u in de Artevelde Hogeschool, Campus Kantienberg, Voetweg 66, 9000 Gent. Inschrijvingen: online
Contact: Peter De Neve, gsm 0499 08 50 96, pedrobone@telenet.be
Voordrachten (hybride)
Dinsdag 10 september 2024
Wil jij ook graag leren hoe jouw beleggingsrekening stijgt bij een daling van de beurzen? Spreker Piet Vannoppen, Master the Market.
Dinsdag 10 december 2024
Investeren voor de lange termijn via holdings. Spreker Joren Van Aken, Degroof Petercam.
Dinsdag 14 januari 2025
Multibaggers. Spreker Kristof Heyndrikx.
Elke 2de dinsdag van de maand om 19.30 u in het CC Asse, Gemeenteplein 26, 1730 Asse. Contact: Yvan Strubbe: yvan.strubbe@telenet.be Voordrachten zijn steeds online Voordrachten/webinars Voordrachten zijn steeds online. Info en inschrijven via Yvan Strubbe: yvan.strubbe@telenet.be
VIVES Kortrijk, gebouw Handelswetenschappen en Bedrijfskunde, (2de verdiep lokaal 52.07) Steenbakkerstraat (zijstraat Doorniksesteenweg 145, 8500 Kortrijk) Op de tweede maandag van, juni, oktober en december om 19u30. Contact Kurt Wauters en Kristien Vandenberghe vfbtrefpuntkortrijk@gmail.com
Elke 2de en 4de maandag van de maand 14 u tot 16u30 in Hof van Watervliet, Oude Burg 27, 8000 Brugge, Zaal 14 (2de verdiep).
Contact: Koen Vens en Urbain Mattelé: Inschrijven verplicht via vfbtrefpuntbrugge1@gmail.com en umattele@telenet.be
Elke laatste donderdag van de maand tijdens het academiejaar, van 19u30 tot 21u30 in de PXL Hogeschool (Gebouw B), Elfde Liniestraat 24, 3500 Hasselt Limburg. Info: jim@stukken. com of telefonisch op 0472 22 69 37.
Om 19.30 u in ODISEE, voorheen EHSAL Management School, Stormstraat 2, 1000 Brussel, het lokaal wordt vermeld op het scherm in de inkomhal. Contact: Contact, info en inschrijven: Philippe Delfosse, vfb.brussels@gmail.com
Voordrachten/webinars
In EHSAL, Stormstraat 2, 1000 Brussel. Info en inschrijven via Philippe Delfosse, vfb.brussels@gmail.com
Iedere eerste en derde woensdag van de maand, 14 u tot 17 u op de Grote markt 5 te Antwerpen, 1ste verdiep, boven herberg Den Bengel. Contact: elianthe.a@gmail.com en christian@pipenpoy.be
Voordrachten
Elke 1ste dinsdag van de maand om 19.30 u in de Karel de Grote Hogeschool, Nationalestraat 5, 2000 Antwerpen, aula 305 op de derde verdieping. Info en inschrijven elianthe.a@gmail.com of 03 440 74 10 en christian@pipenpoy.be
Het volledig halfjaarverslag kan u terugvinden op www.questforgrowth.com.
Netto-inventariswaarde per aandeel Beurskoers
Discount
Quest for Growth sloot de eerste zes maanden van het boekjaar af met een netto verlies van € 1,9 miljoen. Het rendement op eigen vermogen bedroeg -1,35%. Het aandeel Quest for Growth zag haar beurskoers over de eerste zes maanden van het jaar afnemen met 11% tot een slotkoers van 4,45 euro op 30 juni 2024. De discount van de beurskoers ten opzichte van de netto inventariswaarde nam toe tot 40,0% op het einde van het eerste halfjaar, tegenover 33,4% op het einde van 2023.
Portefeuilleverdeling
(*) Resultaat ten opzichte van het eigen vermogen bij aanvang van het boekjaar, rekening houdend met dividenden en/of kapitaalverhogingen.
Change your climate impact. start with your offices.
Curious? visit atmos.networks.be
Patrick Nollet | Directeur VFB
Op het einde van zomer maakt VFB-directeur Patrick Nollet nog een stand van zaken op van de voorbeeldportefeuille. “Dat de beursstijging meer algemeen gedragen wordt, merken we ook aan de prestaties van de iShares MSCI Emerging Markets en de iShares MSCI World Small Cap.”
De voorbeeldportefeuille ging er in het tweede kwartaal lichtjes op vooruit (+ 0,9 %). Ondanks de dividendperiode slaagden we er dus niet in wat af te knabbelen van de achterstand tegenover de Bel20 opgelopen in het eerste kwartaal. De Bel20 profiteerde immers van de sterke prestatie van UCB en de late eindspurt van Argenx.
“We verwachten dat de koers van Elia nu kan uitbodemen.”
Sinds de start van de portefeuille eind 2017 bedraagt het rendement op jaarbasis van de voorbeeldportefeuille nog steeds 4,81 %, terwijl de Bel20 aankijkt tegen een licht verlies van 0,35 % per jaar.
Dat de stijging van de voorbeeldportefeuille beperkt bleef, is vooral te wijten aan Atenor en Elia die in het tweede kwartaal respectievelijk 11,4 en 12,6 % prijsgaven. Bij de ETF ’s ging de iShares Core S&P500 gewoon door op zijn elan. Sinds begin dit jaar heeft deze ETF er een helse rit van 20 % opzitten, net als de S&P500 trouwens. Dit onder meer door de uiterst sterke prestatie van Nvidia. Maar dat de beursstijging meer algemeen gedragen wordt, merken we ook aan de prestaties van de iShares MSCI Emerging Markets en de
Rendement op jaarbasis sinds start
Voorbeeldportefeuille 4,81 %
Bel20 -0,35 %
Rendement sinds 31/12/2023
Voorbeeldportefeuille 0,70 % Bel20 4,84 %
Rendement sinds 31/03/2024
Voorbeeldportefeuille 0,90 % Bel20 1,01 %
iShares MSCI World Small Cap sinds het begin van het jaar.
We herinneren eraan dat de voorbeeldportefeuille vooral in het leven werd geroepen om beginnende beleggers te laten genieten van de vrijstelling van roerende voorheffing op een dividendbedrag van 800 euro. Merken we trouwens op dat het vrijgestelde dividendbedrag dit jaar voor de eerste keer sinds het inkomstenjaar 2019 zal worden geïndexeerd. Dat maakt dat de dividenden die dit jaar worden ontvangen (en dus pas volgend jaar aan te geven zijn) tot 833 euro vrijgesteld zijn van roerende voorheffing (max. 249,9 euro i.p.v. 240 euro per persoon).
Hoewel de voorbeeldportefeuille er eentje is met een langetermijnhorizon en je dus niet al te veel bewegingen moet verwachten, brengen we op kwartaalbasis toch een update van het belangrijkste bedrijfsnieuws.
Kaspositie
Laten we starten met de kaspositie. Het tweede kwartaal is traditioneel de couponperiode. In de tabel vind je een overzicht.
Het dividend van Gimv (2,6 euro bruto) wordt pas begin juli uitgekeerd en nemen we dus nog niet mee. Van het totale dividend van Ageas (3,25 euro) werd reeds eind oktober 2023 1,50 euro uitgekeerd en die 1,50 euro brachten we toen reeds in rekening. We inden dus voor 824,11 euro dividenden. Rekening houdend met de kaspositie eind maart van 31,58 euro, komt de totale kaspositie nu dus op 855,69 euro.
Update bedrijfsnieuws
We waren met een heleboel VFB-leden aanwezig op de algemene vergadering van Ackermans & van Haaren. AvH bevestigde de vooruitzichten voor 2024: een nettowinst die hoger zal zijn dan de 399,2 miljoen euro van 2023. De kernactiviteiten, DEME en private banking met Delen en Bank van Breda, zijn het nieuwe jaar zeer goed gestart. We onthouden vooral de commentaren van Luc Bertrand die ronduit stelt dat AvH veel meer waard is dan de boekwaarde van 150 euro en dat
“Dat de koers van AvH is achtergebleven is een open deur intrappen.”
En wat met de kaspositie van meer dan 400 miljoen euro? Wat nieuwe investeringen betreft, zal er voldoende focus blijven op de kernsegmenten zonder evenwel beperkingen te stellen aan het aantal segmenten en participaties. Volgens AvH kan India, momenteel de 5de grootste economie ter wereld en tegen 2030 wellicht de 2de, moeilijk genegeerd worden. Ondertussen blijft België met zijn vele succesvolle biotechbedrijven een goede visvijver voor het segment ‘Life Sciences.’ AvH behoudt trouwens ook het vertrouwen in het Indiase Medikabazaar, waar financiële onregelmatigheden werden vastgesteld. Er werd een nieuwe organisatie uitgetekend, een nieuw management geïnstalleerd en een aantal nieuwe bestuurders aangesteld. Medikabazaar heeft bovendien geen schulden.
Wat de investeringen betreft kondigde AvH aan samen met STAR Capital (beheerder beleggingsfondsen) V. Group over te nemen van Advent International. V. Group is een wereldwijde marktleider op het vlak van scheepsmanagement en maritieme ondersteuning. V. Group krijgt een plaatsje binnen het segment Growth Capital. Het gaat om een investering van om en bij de 140 miljoen euro.
Tot slot vroegen we nog aan cfo Tom Bamelis waarom er gestaag wordt bijgekocht in Nextensa en Sipef. Antwoord: gewoon omdat hun eigen vermogen substantieel hoger is dan hun beurskoers. Goedkoop dus. Wie nog geen aandelen AvH zou hebben, mag kopen.
Wat de resultaten per 31 maart van GBL betreft onthouden we dat de intrinsieke waarde van GBL, rekening houdend met de vernietiging van 8,3 miljoen eigen aandelen, uitkwam op 118,61 euro. Er zit dus nog niet echt vaart in de evolutie. Verder onthouden we dat GBL de participatie in Adidas terugbracht van 7,6 naar 6,9 %. Het dividend over 2024 zal minstens stabiel blijven.
de waarderingen van analisten niet overeenstemmen met de fair value van AvH.
Dat de koers van AvH is achtergebleven is een open deur intrappen. De koers van DEME is sinds begin dit jaar al met 50 % gestegen en terwijl de boekwaarde van AvH de voorbije jaar mooi steeg, trappelde de koers zo goed als ter plaatse. Een gebrek aan internationale interesse? Bertrand wil dat er opnieuw beter internationaal wordt gecommuniceerd, zodat er analisten vanuit Londen en New York na corona terug hun weg vinden naar de algemene vergadering van AvH.
Gimv maakte een recordwinst van 217,1 miljoen euro (7,8 euro p.a.) bekend en de intrinsieke waarde kwam op het einde van het boekjaar per 31 maart uit op 53,4 euro per aandeel. Wat Gimv betreft verwijzen we naar het recente verslag naar aanleiding van de algemene vergadering op de onze website.
Buiten dat Sofina na 17 jaar volledig uit zijn belangrijkste participatie de Franse koelwagenspecialist Petit Forestier stapt, viel er weinig nieuws te rapen bij de private equity-investeerder.
De intrinsieke waarde van Tinc bedroeg per eind 2023 13,60 euro. Tinc wil de komende 5 jaar 500 miljoen euro investeren en dus dubbel zo groot worden dan nu het geval is. Het verslag van de algemene vergadering vind je eveneens op de VFB-website.
Bij KBC Ancora valt het bijzonder stevige dividendrendement op van meer dan 9 % bruto en
“Het is wachten of Ageas een nieuw inkoopprogramma zal aankondigen”
dit op basis van het dividend van 4,09 euro bruto. Er zal wel geen slotdividend meer worden uitgekeerd.
De enige participatie van KBC Ancora, KBC, keerde op 13 mei een dividend uit van 3,15 euro en op 27 mei een extra dividend van 0,70 euro op basis van het surplus kapitaal. KBC maakte trouwens mooie resultaten bekend over het eerste kwartaal. KBC verraste met hoger dan verwachte rente-inkomsten. Deze zouden wel onder druk kunnen komen omdat banken en verzekeraars elkaar zullen beconcurreren om de miljarden uit de staatsbon van vorig jaar te recupereren. Bovendien is er een shift van spaar- en zichtrekeningen naar termijnrekeningen en – jawel – kasbons (Belfius en BNP). Verder wordt de winstgroei bij KBC ondersteund door het onder controle houden van werkingskosten. Voor KBC rekenen we dit jaar op een winst van om en bij de 7,4 euro per aandeel, waardoor de koers-winstverhouding op net geen 9 uitkomt. Niet duur dus. En de onderwaardering van KBC Ancora loopt ondertussen verder op.
Dat Atenor het dividend schrapt is natuurlijk geen verrassing. De prioriteit ligt immers nog steeds op het verminderen van de schulden.
Met de koers van Elia gaat het al een tijdje bergaf. De massale investeringen die het bedrijf te wachten staan, baren beleggers zorgen. In de kwartaalupdate bevestigde Elia de vooruitzichten voor 2024 en werd er ook een concrete winstprognose gegeven. De nettowinst zou uitkomen tussen 335 en 385 miljoen euro. In het midden van de vork geeft dat 4,9 euro per aandeel. Hierdoor komt de koers-winstverhouding nu op een aanvaardbare 17. We verwachten dat de koers nu kan uitbodemen.
Voor Miko verwijzen we naar het meest recente analistenrapport op onze website. Het belangrijkste element was de afboeking (en verkoop) van SAS koffie (retailmarkt). SAS werd pas in 2021 overgenomen maar bleek een bodemloos vat. De verliezen werden nu gestopt waardoor de bedrijfswinst kan herstellen.
Ook voor Ageas verwijzen we naar het meest recente artikel in de Gids voor de Beste Belegger met de titel ‘Verzekerd van mooi rendement.’ Er stroomt immers ruimschoots voldoende kapitaal naar Ageas om het dividend te financieren.
Gehoopt wordt ook dat er eind augustus een nieuw inkoopprogramma van eigen aandelen zal worden opgestart.
Nog enkele recente sprokkels…
GBL zal over het huidige boekjaar een dividend uitkeren van 5 euro bruto. Dat is ruim 80 % meer dan de 2,75 euro over het voorbije boekjaar. Met de intrinsieke waarde ging het evenwel opnieuw de verkeerde kant op. Deze daalde tot 113,9 euro p.a. Dat had alles te maken met de uitschuiver van Umicore.
Gimv keerde op 1 juli het dividend uit van 2,6 euro bruto. Uit de Nieuwsbrief nr. 14 van Sofina bleek dat de intrinsieke waarde is gestegen van 274 euro begin dit jaar tot 286 euro per aandeel.
De winst van Elia steeg in het eerste halfjaar met 11 % tot 196 miljoen euro of 2,47 euro per aandeel. Dit vooral dankzij 50Hz. Elia investeerde een recordbedrag van 1,74 miljard euro in de upgrade van het elektriciteitsnetwerk. De prognose voor heel het jaar werd verhoogd tot een winst van 355 à 395 miljoen euro. Dat geeft een rendement op eigen vermogen van 7 à 8 %.
Voor KBC Ancora zijn natuurlijk de resultaten van KBC belangrijk en deze waren goed over het eerste halfjaar. Meer hierover in de analyse van Geert Campaert op pagina …
Bij Ageas onthouden we een aantal transparantiemeldingen: BNP Paribas bezit 9,8 %, Fosun nog slechts 1,11 % en de vermogensbeheerder Amundi 3,02 %. Verder is het afwachten of Ageas bij de publicatie van de halfjaarcijfers een nieuw inkoopprogramma zal aankondigen.
Gvv-specialist Gert De Mesure dient een aantal beurshuizen die WDP te duur vinden omwille van de hoge premie van antwoord. “De ratio koers/ courant resultaat is veel relevanter en hier is WDP niet erg duur.”
WDP publiceerde, net zoals de afgelopen 25 jaar dat het op Euronext Brussel noteert, puike cijfers. Het groeiverhaal houdt aan en er lijkt niet onmiddellijk sleet op te komen. Toch kwamen er partijen met kritische geluiden, bijvoorbeeld omdat de inkomsten uit zonnepanelen tegenvielen en omwille van de te hoge waardering van het aandeel. Op het eerste zicht was er wel geen groei van het courant resultaat per aandeel, op het tweede zicht echter wel. We zetten alles op een rijtje.
De totale opbrengsten stegen met 11 % tot 192,4 miljoen euro. De belangrijkste component hiervan, de huren, nam met 13,5 % toe tot 185,3 miljoen euro. Op vergelijkbare basis was er 3,3 % groei (voornamelijk huurindexeringen). En inderdaad, de opbrengsten van de zonnepanelen vielen met 12,5 % terug door een combinatie van lagere elektriciteitsprijzen en minder zon. Het management werpt wel op dat vanaf 2025 die opbrengsten terug zullen stijgen door de omvangrijke investeringen in nieuwe zonnepanelen. Zo zal de huidige capaciteit van 191 MWp stijgen naar 350 MWp.
Het bedrijfsresultaat steeg met 9,2 % tot 172,3 miljoen euro, minder dan de 11 % van de opbrengsten. De oorzaak ligt in de eerste helft van 2023 toen er enkele meevallers waren qua kosten.
Het financieel resultaat verbeterde met 4,8 miljoen euro, wat voornamelijk te danken is aan de kapitaalverhoging van 300 miljoen euro in december 2023. Ook kon de financiële
kost verlaagd worden van 1,9 % naar 1,7 %, door een heel goede indekkingspolitiek. Nuttig om weten is dat de schulden voor 5,2 jaar ingedekt zijn en dit ten bedrage van 107 %. Door de kapitaalverhoging van december 2023 werden wat duur-
“Het groeiverhaal houdt aan en er lijkt niet onmiddellijk sleet op te komen.”
Wat is Warehouses de Pauw ?
Warehouses de Pauw of WDP is een gvv gespecialiseerd in logistiek vastgoed. Met een beurswaarde van 5,4 miljard euro is het de grootste Belgische gvv. Bij de waardebepaling eind juni 2024 had de vastgoedportefeuille een waarde van 6,9 miljard euro, verdeeld over 305 sites in 6 landen met een bebouwde oppervlakte van 7,3 miljoen m2 op een totale oppervlakte van 18 miljoen m2. De zonnepanelen hebben een boekwaarde van 166 miljoen euro. In nominale termen bevindt 33 % van de portefeuille zich in België, 42 % in Nederland, 3 % in Frankrijk, 19 % in Roemenië, 1 % in Luxemburg en 1 % in Duitsland.
dere kredieten terugbetaald, maar door de geplande acquisities en investeringen moeten nieuwe kredieten aangegaan worden die dus in feite al op voorhand ingedekt zijn. En dan de belastingen. In 2023 was er een teruggave van 9 miljoen euro en dat deed zich dit jaar niet opnieuw voor. Het courant resultaat steeg met 8,1 % tot 156,1 miljoen euro. Maar door de winstverwatering en de uitzonderlijke belastingteruggave in de eerste helft van 2023 bleef het courant resultaat per aandeel nagenoeg ongewijzigd op 0,71 euro. Zonder die belastingteruggave was er een stijging met 7 % van 0,67 euro naar 0,71 euro.
“De financiële kost kon worden verlaagd van 1,9 % naar 1,7 % door een heel goede indekkingspolitiek.”
En niet onbelangrijk in de resultatenrekening was het positieve resultaat op de portefeuille ten bedrage van 56 miljoen euro. Het marktrendement bleef min of meer stabiel, maar WDP profiteerde van de meerwaarde op de ingebruikname van nieuwe projecten met een rendement van ongeveer 7 %, versus het marktrendement van 6,2 %. Ook op recente aankopen boekte WDP al een positieve herwaardering.
De herwaardering van de financiële instrumenten was eveneens positief (8,3 miljoen euro). Het resultaat na 6 maanden in 2024 kwam uit op 214,7 miljoen euro, een forse verbetering tegenover vorig jaar met dank aan de positieve herwaarderingen.
Voor 2024 verwacht het management een courant resultaat per aandeel van 1,47 euro, een stijging met 5 % op courante basis. Dus zonder rekening te houden met de Nederlandse belastingteruggave in 2023.
In feite moeten we al de blik richten op het jaar 2027. WDP heeft immers het groeiplan Blend ’27 lopen. Dat voorziet in een courant resultaat per aandeel van 1,70 euro tegen 2027, wat een jaarlijkse groei van 6 % impliceert. Het bruto dividend van dat jaar wordt op 1,36 euro begroot.
Maar Blend ’27 gaat natuurlijk en logischerwijze uit van groei en die realiseert WDP op verschillende manieren. Zo verrichtte het dit jaar al enkele acquisities. WDP blijft ook eigen projecten ontwikkelen, al dan niet op basis van zijn grondreserve. Op de pas opgeleverde projecten bedroeg het rendement 6,9 %, voor de volgende projecten wordt uitgegaan van 7,4 %. En dan zijn er nog de investeringen van WDP Energy, in zonnepanelen en in batterijparken, waarvan het rendement 10 % zal bedragen.
Tot slot zoemen we in op de waardering, want daar gaat het toch om op de beurs. We hekelden al het feit dat bepaalde buitenlandse beurshuizen WDP duur vinden omwille van de hoge premie waartegen het aandeel noteert. Op het Zweedse Catena na noteert WDP inderdaad met de hoogste premie. Maar in het verleden stelden we al dat een hoge premie of discount veelal functie is van een hoog/laag rendement op het eigen vermogen (ROE in de tabel).
Wijzelf vinden de ratio koers/courant resultaat veel relevanter en hier is WDP (net als Montea) niet erg duur, zeker niet in vergelijking met de Britse en Zweedse sectorgenoten. Een aandachtige lezer zal opmerken dat Argan nog goedkoper noteert op basis van koers/courant resultaat, maar dit is het gevolg van een hogere schuldgraad.
“Op de pas opgeleverde projecten bedroeg het rendement 6,9 %.”
Paul Hermans | Directeur Excelco
Excelco-directeur Paul Hermans houdt de grote namen uit de sector van schoonheidsproducten een spiegel voor. “L’Oréal is de primus, vooral inzake groei. De winst per aandeel vertoont een duidelijke positieve trend.”
De sector beauty gaat vooral om producten voor huiden haarverzorging, tandverzorging, make-up, deodorants en parfums. We vergelijken vier bedrijven:
L’Oréal, Beiersdorf, Unilever en Colgate Palmolive. Deze hebben een uitgebreid assortiment en zijn wereldwijd gekend.
D e omvang va n de v ier bedr ijven
Unilever 46,6 %
Beiersdorf 7,4 %
Colgate-Palmolive 13,8 %
L’Oréal 32,2 %
Het Britse Unilever is veruit het grootste, maar dat bedrijf maakt ook veel voedingsproducten en schoonmaakmiddelen zoals Omo en Persil. Het bedrijf overweegt de voedingsproducten van de hand te doen, omdat de marge op die producten lager is dan op cosmetica. Vooral de divisie die ijsjes verkoopt is een probleem en wordt afgesplitst. Die beslissing heeft de koers van het aandeel recent een boost gegeven, na een lange terugval.
“L’Oréal koopt graag opkomende merken om ze vervolgens op te schalen.”
Het Amerikaanse Colgate bestaat meer dan 200 jaar en focust op producten voor mondhygiëne (bijna de helft van de omzet), persoonsverzorging en huishouden, maar ook op voeding voor huisdieren. Het is dus een zeer gediversifieerd bedrijf. Vooral inzake tandpasta is het wereldtop. Het Duitse Beiersdorf is een specialist in huidverzorging. Het merk Nivea is wereldbekend en meer dan 100 jaar oud. Het is een product voor dagelijks gebruik. In producten tegen veroudering behoort het merk La Prairie tot het luxesegment. Al vier decennia doet La Prairie onderzoek in het segment van anti-aging huidverzorging. Het exclusieve, gepatenteerde recept vertraagt effectief de huidveroudering.
Het Franse L’Oréal is het grootste cosmeticaconcern ter wereld. L’Oréal focust op haarkleur, huidverzorging, zonbescherming, make-up, parfums, eau de toilette en haarverzorging. Het bedrijf telt veel bekende merken als CeraVe, Garnier, Maybelline, Kérastase, Biotherm, Cacharel, LancôAandelen
me, Vichy en vele andere. L’Oréal koopt graag opkomende merken om ze vervolgens op te schalen. Vele overnames zorgen mee voor groei.
L’Oréal is één van de grootste adverteerders in de wereld. Marketing is zeer belangrijk om nice-to-have -producten te verkopen en influencers spelen hierin een cruciale rol. De combinatie van technologie en marketing is nodig om effectief te zijn. Met de Chinese specialist in gezichtsmaskers, Magic Holdings, heeft het toegang tot China met meer dan12 000 verkoopcentra.
Wie presteert het beste?
We hechten vooral belang aan twee cijfers: de nettowinstmarge en de omzetgroei. Het betreft gemiddelde cijfers voor de periode 2013–2023.
De nettowinstmarge is gemiddeld zeer goed. Enkel Beiersdorf stel teleur. Met zijn eerder gewone producten kan het niet de hoogste prijzen vragen. L’Oréal torent er boven uit. Voor producten die in een fabriek geproduceerd moeten worden is 15 % nettomarge zeer hoog. Uiteraard schommelt die marge wat, maar toch ook niet veel.
Als men beide criteria samen neemt dan is L’Oréal de primus, vooral inzake groei. De winst per aandeel van L’Oréal vertoont een duidelijke positieve trend. Enkel in het coronajaar 2020 is er een kleine terugval, maar ook in dat jaar wordt
“Na L’Oréal is ook Colgate Palmolive een interessant bedrijf.”
er veel winst gemaakt. Het is een groeiend en zeer rendabel bedrijf, dat tegen een ferme stoot kan.
“Unilever maakt een herstructurering door met de bedoeling meer winst te maken.”
Innovatie is heel belangrijk. Zo heeft L’Oréal recent een AI-tool voor dermatologische diagnoses op de markt gebracht. Ongeveer 4 000 wetenschappers in 20 labo’s zoeken naar nieuwe producten. Elke burger is een potentiële klant. L’Oréal heeft ongeveer 40 fabrieken waarvan de helft in Europa. In Azië wordt de meeste omzet geboekt, vooral in China, Zuid-Korea en India.
Het aandeel
Het aandeelhouderschap van L’Oréal is sterk verankerd bij enkele grote stakeholders. Slechts een klein percentage van de aandelen is vrij verhandelbaar. Maar het gemiddeld volume is ruim genoeg voor een vlotte handel. Recent is er een terugval van de koers. In het eerste semester van 2024 was er een omzetgroei van 8 % en een winstgroei van 9 %: normale groeicijfers.
Na L’Oréal is ook Colgate Palmolive een interessant bedrijf. Unilever maakt een herstructurering door met de bedoeling meer winst te maken.
Koers 382,75
Waarde 413,99
Hoog jaar 456,90
Laag jaar 381,05 K/W 30,36 DIV/K 1,72 %
Analist Michael Gielkens van Tresor Capital beargumenteert waarom familieholdings in elke portefeuille thuishoren. “Onderzoek toont dat familieholdings op lange termijn zelfs de beursgenoteerde bedrijven uit hun portefeuille weten te verslaan qua rendement. Dat toont dat ze wel degelijk een toegevoegde waarde hebben.”
Familieholdings zijn beursgenoteerde investeringsmaatschappijen van vermogende families die doorheen de jaren hun vermogen hebben vergaard door een onderscheidende handelsgeest en uitgekiend ondernemersinstinct. Deze bedrijven hebben veelal de tand des tijds doorstaan en worden door deze families aangewend om het familiekapitaal op een duurzame manier te investeren en beheren.
Omdat de familie een groot deel van het eigen kapitaal in de holding heeft geïnvesteerd, geld dat dus op het spel staat (skin in the game), zijn de familiebelangen in lijn met die van de externe aandeelhouders. De holdings investeren doorgaans in een combinatie van beursgenoteerde en private bedrijven, vastgoed en private equity-fondsen. Door de aandelen van een holding te kopen, investeer je zo in een gespreide portefeuille.
Onderzoek heeft aangetoond dat familiebedrijven vanwege een aantal belangrijke eigenschappen beter presteren dan bedrijven zonder familiale- of referentieaandeelhouder. Zo stelde het CS Research Institute vast dat familiebedrijven een beter rendement opleveren, zoals te zien is op grafiek 1.
“Familieholding denken in generaties in plaats van kwartaalwinsten.”
Belangrijke verklaringen voor dit betere rendement zijn onder andere dat familiebedrijven een focus op de lange termijn hebben, lagere schuldniveaus en doorgaans meer investeren in onderzoek en ontwikkeling. Dat resulteert in een snellere omzetgroei en een hogere winstgevendheid.
De belangrijkste eigenschap van familieholdings is zonder meer dat ze een langetermijnfocus hanteren. Men denkt in generaties, in plaats van kwartaalwinsten. Het rentmeesterschap van de familie heeft het behoud en de duurzame groei van het familiekapitaal als belangrijkste doel. Om dit te bereiken, beheren zij hun portefeuille op een actieve, fundamentele manier. Ze hebben ondernemerschap hoog in het vaandel staan en doorgaans een neusje voor goede investeringen.
“Holdings presteren, gecorrigeerd voor risico, beter dan alle beursindices, inclusief de Nasdaq.”
Een interessante wetenswaardigheid is dat een onderzoek van familieholding Exor uit 2017 aantoonde dat familieholdings op de lange termijn zelfs de beursgenoteerde bedrijven uit hun portefeuille weten te verslaan qua rendement (Zie grafiek 2). Een veelgehoord kritiekpunt inzake holdings is dat je door een mandje aandelen te kopen zelf ook de spreiding van een holding kan realiseren, of dat je door hun beursgenoteerde dochterondernemingen te kopen de portefeuille kan repliceren. In de praktijk blijkt dat de familie(holdings) wel degelijk een toegevoegde waarde hebben.
Enerzijds heeft dat te maken met het actieve beheer van hun portefeuille. Investor AB verkocht op tijdige momenten bijvoorbeeld de belangrijkste componenten van de vastgoedportefeuille, legde 2,1 miljard euro aan schulden vast tegen een rente van 1,5 % met een looptijd van 14 jaar en kocht op stevige beurskoerscorrecties aandelen bij van Atlas Copco en Ericsson, hetgeen bijzonder fraaie rendementen opleverde.
De toegevoegde waarde ligt ook in de toegang tot unieke activa. Zo heeft Sofina exclusief toegang tot de beste durfkapitaalbeheerders ter wereld door de relatie die in decennia werd opgebouwd. Investor AB heeft met Patricia Industries een portefeuille niet-beursgenoteerde bedrijven waarop bijzonder mooie rendementen worden behaald, met een sterke groei van de operationele winstgevendheid.
Onlangs publiceerden holdinganalisten Joren van Aken en Kris Kippers van DegroofPetercam een interessante studie. Zij constateren dat professionele beleggers familieholdings vaak schuwen omdat deze te veel spreiding zouden hebben, te illiquide zouden zijn en omdat deze beleggers zelf denken de rendementen van familieholdings te kunnen verslaan. DegroofPetercam stelde juist vast dat het tegenovergestelde waar blijkt. Investeringsholdings bieden duidelijke spreidingsvoordelen ten opzichte van de bredere aandelenmarkt, presteren beter dan de beurs en weten bovendien een beter voor risico gecorrigeerd rendement te behalen dan de beurs. Daarbij wordt risico gemeten door volatiliteit (koersfluctuaties).
Ook in onze holdingstrategie zien we duidelijk volatiliteit, maar wij beschouwen dat niet als risico. Het permanente verlies op kapitaal is wat ons betreft het daadwerkelijke risico. Koersfluctuaties horen er bij, dat is ook waarom er een zogenaamde risicopremie bestaat om in aandelen te beleggen. Als je geen risico wenst te lopen, kan je het best het geld op een spaarrekening parkeren.
De analisten van DegroofPetercam testten twee strategieën om de kwestie van het timen van de beurs te onderzoeken. Bij één portefeuille holdings wordt in één keer alles geïnvesteerd en blijft men er simpelweg van af (‘Let Your Profits Run,’ LYPR). Bij een an-
“Wij zien nog altijd een bovengemiddelde onderwaardering van de holdings, dus verwachten dat het herstel zich nog verder zal zetten.”
schommelingen. Het rapport toont zo middels diverse ratio’s aan dat holdings, gecorrigeerd voor risico, beter presteren dan alle beursindices, inclusief de Nasdaq.
Belangrijke kanttekening
dere portefeuille krijgt iedere holding dezelfde weging en worden de posities elk jaar geherbalanceerd, zodat alle holdings weer terug worden gebracht tot hetzelfde gewicht.
Op grafiek 3 is goed te zien dat beide holdingstrategieën het beter doen dan de wereldaandelenindex MSCI World en de Amerikaanse S&P500-index. Enkel de Nasdaq-index presteert beter. De geherbalanceerde holdingstrategie boekt een gemiddeld rendement per jaar van 12,9 %, de ‘Let Your Profits Run’-holdingstrategie behaalde gemiddeld 11,6 % per jaar. Dat verhoudt zich tot 14 % voor de Nasdaq, 9,6 % voor de S&P500, 8,5 % voor de wereldaandelenindex MSCI World en 7,2 % voor de Europese aandelenindex EuroStoxx 600.
DegroofPetercam plaats de rendementen die we in de vorige alinea opsomden in grafiek 4 in perspectief van de koersschommelingen. De Nasdaq presteerde weliswaar beter dan de twee holdingstrategieën, maar dat ging ook gepaard met fellere koers-
Een belangrijke kanttekening wensen wij hier te herhalen. Het feit dat een strategie over een langere periode beter presteert dan de beurs, biedt geen enkele garantie dat deze strategie altijd beter presteert dan de beurs. In 2022 en 2023 presteerde de benchmark bijvoorbeeld beter dan onze familieholdingstrategie, maar vanaf het derde kwartaal in 2023 zien we dat die trend weer duidelijk omkeert. Op een wat langere periode presteren de familieholdings echter duidelijk beter dan de benchmark.
DegroofPetercam haalt aan waarom er soms sprake is van een extra underperformance ten opzichte van de bredere beurs. Bij stevige beursdalingen daalt de intrinsieke waarde van familieholdings door de daling van de beurskoers van hun deelnemingen, maar daarbovenop neemt ook de onderwaardering van familieholdings toe. Bij een herstel profiteren familieholdings juist van deze tweetrapsraket, zowel de intrinsieke waardes kunnen dan stijgen en de onderwaarderingen lopen weer terug. Wij zien overigens nog altijd een bovengemiddelde onderwaardering van de holdings, dus verwachten dat het herstel zich nog verder zal voortzetten.
Conclusie
Al het bovenstaande komt eigenlijk samen in de beleggingshorizon. Aandelenrisico dient men doorgaans alleen maar te nemen als de beleggingshorizon lang genoeg is en men het kapitaal niet op korte termijn nodig heeft. Koersschommelingen horen er nu eenmaal bij op de beurs. In diverse periodes heeft ook onze familieholdingstrategie een daling vertoond. De kunst is om dan juist te blijven zitten, of zelfs van de daling te profiteren door bij te kopen. Met vertrouwen kijken wij uit naar de toekomst. Geregeld krijgen wij de vraag wat de beurs zal doen. Het befaamde antwoord dat zakenman en bankier J.P. Morgan ooit gaf, was: “de beurs zal fluctueren.” Zolang de bedrijven in onze portefeuille op een rationele wijze de juiste beslissingen blijven maken, met het oog op de lange termijn gericht, hebben wij er alle vertrouwen in dat de randvoorwaarden aanwezig zijn om ook in de toekomst goede prestaties te blijven leveren. En dus herhalen wij de stelling: wij denken dat familieholdings in elke beleggingsportefeuille thuishoren.
Morningstar-analist Jeffrey Schumacher bespreekt twee bewaarfondsen. “Net zoals tijd nodig is voor de ontwikkeling van unieke portwijnen, zijn er ook beleggingsfondsen die met veel geduld en een langetermijnvisie worden beheerd. Die kunnen op de lange termijn hun waarde voor beleggers bewijzen, mits beleggers het geduld hebben om de strategie haar werk te laten doen.”
Een van de beroemde producten waar Portugal om bekend staat, is zijn vermaarde portwijn. Deze versterkte wijn werd, net als veel andere iconische wijnen, bij toeval ontdekt. In de 17e eeuw leidde een conflict tussen Engeland en Frankrijk de Engelsen ertoe een alternatief voor Franse wijnen te zoeken, wat ze vonden in Portugal. Om de wijn tijdens het zeetransport goed te houden, was het nodig brandewijn toe te voegen als conserveringsmiddel, wat resulteerde in een zoetere wijn met een hoger alcoholgehalte.
“Het geduld en de langetermijnvisie van de Portugese wijnmakers ontbreekt helaas nogal eens bij beleggers.”
Het epicentrum van de portproductie is verdeeld over enerzijds Porto en Vila Nova de Gaia met zijn authentieke portpakhuizen, terwijl de druiven worden geteeld langs de omloop van de Douro rivier. De kenmerkende Patamares, de wijngaarden die in terrasvorm worden aangelegd op de soms steile hellingen langs de Douro, geven het landschap zijn fraaie karakter waar gereputeerde quinta’s al eeuwenlang portwijn produceren.
Er zijn verschillende soorten portwijnen, maar de bekendste zijn Tawny en Ruby port. Tawny port rijpt in houten vaten, wat zorgt voor een uniek smaakprofiel en een kleurverandering van donkerrood naar taankleurig. Ruby port daarentegen rijpt voornamelijk in de fles. Binnen beide categorieën zijn er diverse varianten, waarbij colheita en vintage ports de meest prestigieuze en hoogwaardige portwijnen zijn voor respectievelijk tawny en ruby port. De vatrijping van een colheita kan meerdere decennia bedragen voordat de port gebotteld wordt. Vintage ports kunnen de leeftijd van 100 jaar overstijgen terwijl hun smaakprofiel zich in de fles blijft ontwikkelen. Tijd en geduld liggen aan de basis van het ontwikkelen van deze Portugese pronkstukken, die met recht beschouwd worden als echte bewaarwijnen.
Het geduld en de langetermijnvisie die de Portugese wijnmakers betrachten bij het vervaardigen van hun portwijnen ontbreekt helaas nogal eens bij beleggers. In plaats van jaarlijks redelijke rende -
menten te behalen en te profiteren van het krachtige effect van samengesteld rendement op de lange termijn, streven ze naar zo hoog mogelijke kortetermijnwinsten. Het concept dat Albert Einstein het achtste wereldwonder noemde, wordt soms genegeerd wanneer beleggers zich laten leiden door de risico’s en kansen op de volatiele aandelenmarkt. Deze ongeduldigheid kan echter aanzienlijke schade toebrengen aan beleggingsportefeuilles en beleggingsdoelen buiten bereik brengen.
Net zoals tijd nodig is voor de ontwikkeling van colheita’s en vintage ports tot unieke portwijnen, zijn er ook beleggingsfondsen die met veel geduld en een langetermijnvisie worden beheerd. Deze fondsen hanteren een buy-and-hold strategie die consistent wordt uitgevoerd waarbij aandelen van hoge kwaliteit worden geselecteerd en voor de lange termijn worden aangehouden. Deze beleggingsfondsen kunnen op de lange termijn hun waarde voor beleggers bewijzen, mits beleggers het geduld hebben om de strategie haar werk te laten doen. Dit zijn twee voorbeelden van bewaarfondsen die bij de fondsanalisten van Morningstar in hoog aanzien staan:
GuardCap Global Equity
Het getalenteerde en nauw samenwerkende team gecombineerd met een indrukwekkend en rigoureus bottom-up proces geven dit fonds een sterk voordeel.
Het fonds wordt geleid door Michael Boyd en Giles Warren, twee ervaren kwaliteitsgroei-beleggers die al meer dan 20 jaar samenwerken. Sinds 2014 staan ze samen aan het roer van GuardCap Global Equity. Samen met beheerders Orlaith O’Connor en Bojana Bidovec en analist Satvik Subramaniam vormen ze een compact en toegewijd team dat als gevolg van een sterke focus en intensieve samenwerking diepgaande kennis heeft ontwikkeld over de bedrijven waarin ze beleggen.
Een van de sterkste punten van de strategie is het rigoureuze, geduldige en goed gestructureerde proces. De diepgang van het onderzoek in combinatie met de uitgebreide uitwisseling van kennis tussen de teamleden maken dit proces tot een voorbeeld voor de fondssector. De filosofie rust op strikte kwaliteits- en groei-criteria, maar heeft ook oog voor waardering. Een zeer beperkt aantal bedrijven komt door de kwantitatieve screening heen, waarna het team de bedrijven geduldig en nauwgezet analyseert. De intensiteit van het onderzoek neemt toe naarmate een bedrijf de verschillende fasen van het proces doorloopt.
Boyd en Warren selecteren uiteindelijk 20 tot 25 aandelen die de sterkste overtuigingen van de beheerders weerspiegelen. De portefeuille is duidelijk gericht op groeiaandelen van
“De portefeuille is duidelijk gericht op groeiaandelen van hoge kwaliteit.”
hoge kwaliteit, maar is ook relatief gediversifieerd over sectoren in vergelijking met categoriegenoten die een vergelijkbare strategie hanteren. Het langetermijn trackrecord van de strategie is sterk, mede dankzij een effectieve bescherming van het kapitaal tijdens dalende markten.
Deze strategie profiteert van een capabele beheerder en een goed doordachte en consistent uitgevoerde beleggingsstrategie.
Dan Roberts, die sinds de oprichting van de strategie in 2012 aan het roer staat, heeft meer dan 20 jaar ervaring met dividendbeleggingen. Roberts heeft de strategie door de jaren heen vakkundig beheerd door zijn eigen analyse van jaarverslagen te combineren met de inzichten van Fidelity’s sectoranalisten en regionale dividendteams. Hoewel Roberts de belangrijkste drijvende kracht is achter idee-generatie, bedrijfsanalyse en uitvoering van de strategie, kan het aanstellen van een toegewijde analist de werkdruk voor Roberts wat verlichten en de strategie minder afhankelijk maken van Roberts.
Roberts belegt met een focus op kwaliteit, maar eveneens met een scherpe waarderingsbewustheid. Zijn proces begint met een kwantitatieve screening van de wereldwijde aandelenmarkt, gevolgd door grondige bottom-up analyse van geselecteerde aandelen. Hij zoekt naar bedrijven met voorspelbare en veerkrachtige kasstromen, betrouwbare bedrijfsmodellen, transparante financie le verslaglegging, solide balansen en sterk management. Dit leidt tot een portefeuille van 40-60 aandelen waarbij cyclische sectoren zoals banken, energie en grondstoffen vaak worden vermeden. In plaats daarvan richt Roberts zich op kansen in de verzekeringssector, beurzen, consumentenproducten en industriële sectoren. De portefeuille vertoont een consistente voorkeur voor bedrijven met sterke concurrentievoordelen en superieure rendementen op geïnvesteerd kapitaal, wat de nadruk op kwaliteitsbedrijven onderstreept.
De portefeuille is van nature conservatief, met een beta die substantieel onder de 1 zou moeten blijven, en een jaarlijkse portefeuilleomloopsnelheid van gemiddeld 30 %. Capaciteit blijft een punt van aandacht, aangezien de strategie meer dan 15 miljard euro aan activa heeft opgebouwd. Over het algemeen vindt de benadering een goede balans tussen inkomen, dividendgroei en waarderingsbewustzijn, terwijl de portefeuilleconstructie en risicobeheer solide ogen.
Sinds de oprichting van de strategie in 2012 heeft Roberts een sterk trackrecord opgebouwd, gedreven door uitstekende aandelenselectie en solide prestaties tijdens neergaande markten. Geduld en een lange termijn beleggingshorizon zijn vereist om het potentieel voor superieure risico-gecorrigeerde rendementen van de strategie te realiseren.
Etienne Verhelle Onafhankelijk technisch analist | etienne.verhelle@telenet.be
Bemerk op de grafiek hoe de Duitse DAX index opvallend gelijk loopt met de Amerikaanse S&P Industrial sectorindex XLI
23 augustus 2024
De aandelen Zoom (ZM) en Peloton (PTON) waren de uitblinkers aan het begin van de pandemie, maar zijn sindsdien naar de achtergrond verdwenen. Dit zijn echter niet de enige pandemische favorieten die in zwaar onweer terecht zijn gekomen.
Zowel PTON als ZM waren de aandelen die in het begin van de pandemie volop in de belangstelling stonden en die mogelijk konden profiteren van de opkomst van lockdowns en veranderende economische trends als gevolg van de pandemie. Zo waren er nog wel meer. In de tabel hebben we die aandelen opgelijst en bijgewerkt met de prestaties uit 2020 tot eind 2021 en sinds eind 2021 tot nu.
Zoals je kan zien heeft de groep geweldig gepresteerd in 2020 en 2021. ZM was zelfs een toppresteerder met een stijging van 170 %, op de tweede plaats na MarineMax (HZO) dat steeg met 253,7 %. Zowel DR Horton (DHI) en Chewy (CHWY) verdubbelden in die twee jaar. Sindsdien is het gemiddelde pandemische aandeel echter 16,4 % gedaald. ZM is een van de slechtst presterende met een daling van 62 %. CHWY en Topgolf Callaway (MODG) werden ook meer dan gehalveerd, maar die dalingen zijn klein in vergelijking met dalingen van meer dan 80 % bij PTON of PETS of meer dan 90 % bij Teladoc (TDOC) en Chegg (CHGG).
Natuurlijk zijn er ook namen die het goed hebben gedaan. DR Horton (DHI) is indrukwekkend blijven stijgen net als Regeneron (REGN) en Meta (META).
Zoom (ZM) heeft zich afgelopen week wel wat herpakt met + 20 % op basis van de kwartaalresultaten die de verwachtingen overtroffe, in termen van inkom-
sten en winst per aandeel. Het bedrijf verhoogde ook zijn toekomstige prognoses. Eenzelfde scenario bij fitnessplatform Peloton (PTON) dat afgelopen week met 50 % steeg aangezien de laatste kwartaalrapporten de verwachtingen overtroffen.
14 augustus 2024
De wereldwijde interesse en het moeilijk te overschatten geopolitieke belang van de Amerikaanse presidentsverkiezingen, contrasteren met de beperkte impact die hiervan in het verleden uitging op de financiële markten in het algemeen en de Amerikaanse aandelenbeurzen in het bijzonder.
Op korte termijn kan er weliswaar enige turbulentie worden toegeschreven aan het feit dat deze of gene kandidaat de overwinning claimt maar op middellange en lange termijn zullen fundamentele economische factoren een veel grotere invloed uitoefenen. Vooral de economische groei en de evolutie van de inflatie-indicatoren bepalen het wel en wee op de aandelenbeurzen en obligatiemarkten.
De ontwikkeling van beide factoren is meestal toe te schrijven aan externe omstandigheden die in beperkte mate gelieerd zijn aan politieke wendingen, met uitzondering voor kortstondige effecten.
De economische en financiële evolutie van een land als de VS met een BBP van ruim 30 000 miljard dollar duw je niet zomaar definitief in een bepaalde richting met enkele overheids-
beslissingen, zeker niet wanneer de regering op een andere lijn ligt dan de wetgevende Kamers. Het is vandaar betwijfelbaar of de verkiezing van een president een blijvende, betekenisvolle invloed kan uitoefenen, behoudens in zeer extreme omstandigheden.
Verkiezen de beurzen een republikeinse of een democratische kandidaat?
Ondanks de wijdverspreide misvatting die hierover bestaat, hebben de Amerikaanse aandelenbeurzen geen uitgesproken voorkeur voor presidenten van republikeinse of democratische signatuur. Er is geen betekenisvol verschil in de gemiddelde beursprestaties naargelang de politieke stal waaruit de gekozen kandidaat afkomstig is. Beide partijen leverden in het verleden presidenten onder wiens regimes topprestaties op de beurzen werden opgetekend, zoals de republikeinen Eisenhower of Reagan en democraten als Clinton of Biden. Ook de uiteenlopende accenten in het programma waarmee de presidentskandidaten verkozen geraakten leidden in het verleden niet tot significante verschillen op de aandelenmarkten. Iedereen beseft immers dat er meestal een hemelsbreed verschil bestaat tussen wat een presidentskandidaat zegt en wat een verkozen president uiteindelijk doet[1].
Enerzijds, omdat onvoorziene omstandigheden hem (of haar) ertoe verplichten om andere dan de initieel voorziene politieke opties uit te voeren. Anderzijds omdat het veelvuldig voorkomt dat de meerderheid van het Congres tot de andere politieke groep
behoort en de beslissingen van de president enkel zal ondersteunen voor zover dit ook overstemt met de eigen doelstellingen en men denkt hiermee electoraal garen te spinnen bij de volgende verkiezingen[2] .
Vreemd genoeg vormt precies dit spanningsveld de optimale constellatie vanuit beursperspectief. De beste prestaties op de aandelenmarkten werden in het verleden immers geleverd bij een democratische bewoner van het Witte Huis en een volledige republikeinse bezetting van het Congres of toch minstens een meerderheid van de GOP[3] bij één van beide Kamers.
Minder interessant – maar nog steeds positief – is een situatie waarbij een republikeinse president wordt geconfronteerd met een meerderheid van de parlementaire zitjes voor de democratische partij in minstens één van de Kamers.
Een dergelijke opstelling [4] weerhoudt zowel de uitvoerende als wetgevende macht van al te drieste en ondoordachte maatregelen, zodat de financiële markten niet gehinderd worden door allerlei bruuske wijzigingen in het wetgevende kader. Het geheel wint hierdoor aan stabiliteit en voorspelbaarheid.
Dit gegeven verklaart ook waarom de midterm-verkiezingen[5] dikwijls een grotere impact hebben op de financiële markten dan de effectieve presidentsverkiezingen. De tussentijdse verkiezingen van een deel van het Huis van Afgevaardigden en de Senaat kunnen immers een belangrijke verschuiving veroorzaken in de verhouding tussen het Witte Huis en het Congres.
Leiden andere politieke accenten tussen de verschillen op de beurzen?
Ook uit de typische standpunten van beide partijen kun je vanuit beursstandpunt geen eenduidige voorkeur of afkeer uitspreken voor een van beide partijen. De democratische partij wordt traditioneel vereenzelvigd met hogere belastingen voor (grote) bedrijven en hogere inkomens[6]. De nadruk ligt hierbij op een evenwichtigere verdeling van welvaart[7].
Dit leidt zowel tot het afremmen als stimuleren van de economie: hogere belastingen leiden tot lagere consumptie maar houden tegelijk ook de inflatie laag en helpen om de begrotingstekorten te beperken, waardoor de langetermijnrente laag kan blijven. Dit vergemakkelijkt het opnemen van kredieten die op hun beurt de consumptieve bestedingen aanzwengelen.
Het republikeinse programma wordt gewoonlijk geassocieerd met lagere belastingen voor bedrijven en hogere inkomensklassen. Dit stimuleert ongetwijfeld de bedrijfsinvesteringen en particuliere consumptie aan maar leidt tot een verder oplopend begrotingstekort, toenemende inflatiedruk en hogere rente.
Het zijn telkens details, toevallige ontwikkelingen of onvoorziene externe omstandigheden die de impact van beleidsbeslissingen die het resultaat over de korte regeerperiode van een president bepalen. Behoudens kortstondige afwijkingen richten beurzen zich op trends op lange termijn, zoals de verwachte ontwikkeling van de productiviteit, bedrijfswinsten, rente, inflatie en de verwachte demografische evolutie.
Uit het verleden blijkt alleszins dat er geen lijn te trekken valt tussen de politieke oriëntatie van de verkozen presidentskandidaat en de beursprestatie tijdens de daaropvolgende regeerperiode. Maar this time is different, ook deze keer (sic).
It’s the economy, stupid[8] … maar niet altijd. Maar voor zover de economie niet effectief in een recessie verzeilt en de werkgelegenheid niet merkbaar onder druk komt te staan, zullen economische en financiële thema’s weinig directe impact hebben op de verkiezingsresultaten.
Trump schuift intussen de inflatiegolf van 2022–2023 voluit in de schoenen van huidige president en probeert de kwalijke prijsontwikkelingen electoraal te exploiteren. De basisoorzaak is echter het wanbeleid van de Amerikaanse centrale bank, die veel te laat ingreep bij de start van het inflatiegeweld en daarna de beleidsrente in een paniekreactie te hoog optrok zodat bedrijven zich genoodzaakt voelden om hun sterk gestegen financiële kosten door te rekenen aan de eindconsument. Hierdoor liep de inflatie nog hoger op.
Tot overmaat van ramp bleef de centrale bank de rente veel te lang op een te hoog peil houden, waardoor de Amerikaanse economie verontrustend snel afkoelt. De centrale bank wordt echter geleid door een voorzitter die nog onder Trumps regering werd benoemd.
De vorige voorzitters zoals Yellen en Bernanke waren - in tegenstelling tot Powell - uitmuntende economisten en zouden dit inflatie-debacle zonder twijfel hebben vermeden, of ten minste binnen acceptabele grenzen hebben gehouden.
Contrasten in de visie op gevoelige maatschappelijke thema’s bepalen de verkiezingsuitslag.
De onderlinge verschillen in het fiscale programma en economische politiek vormen momenteel niet het belangrijkste discussiepunt tussen Trump en Harris. De meeste kiezers beheersen deze context immers onvoldoende om de nuances in de voorgestelde beleidsopties te begrijpen. De inflatie evolueert intussen in gunstige zin en er is (nog) geen voelbare recessiedreiging, zodat dit een exploiteerbaar thema betreft.
Beide kandidaten richten zich vandaar op thema’s met een grotere electorale hefboom. Deze strategie houdt vooral risico’s in voor de huidige vicepresident. De standpunten die de democratische partij[9] erop nahoudt inzake een aantal gevoelige maatschappelij-
ke vraagstukken, wekken grote afkeer op bij veel traditionele kiezers in het midden van de VS. Deze voelen zich steeds meer geprangd tussen de liberale staten aan de Grote Meren en de kuststaten aan de Atlantische en Stille Oceaan.
Bij de vorige verkiezingen kon Biden echter niet meer rekenen op de steun van Florida, Noord- én Zuid-Carolina aan de Zuidelijke Oostkust. Het is absoluut zaak om deze swingstates terug in het democratische kamp te brengen om een kans te maken tegen de huidige republikeinse kandidaat[10]
In die zin vormt de aanduiding van Tim Walz als running-mate voor de democratische presidentskandidaat een bijzonder risico. De huidige gouverneur van Minnesota laat zich immers gemakkelijk vereenzelvigen met ultra-liberale standpunten en lijkt vandaar een gedroomd geschenk voor de republikeinse tegenstrevers. In historisch perspectief is er echter zelden een positief of negatief effect op het verkiezingsresultaat dat éénduidig toewijsbaar[11] is aan de keuze van een kandidaat-vicepresident.
Mister Blue Sky … Het Amerikaanse begrotingstekort neemt intussen een dusdanige orde van grootte aan dat iedere partij zich bij de volgende verkiezingen onverkiesbaar maakt wanneer men het budget met klassieke middelen terug in het gareel wil krijgen. Belastingverhogingen of drastische besparingen leveren doorgaans geen electoraal voordeel op, zeker wanneer dit in dergelijke dramatische proportie moet worden doorgevoerd.
De voorstellen voor het toekomstige beleid van de Trump-regering lijken deze keer echter wél radicale wijzingen in te houden en de vermeende realisatie ervan kan grotere verschuivingen veroorzaken dan in het verleden. Maar het valt ook nu te betwijfelen of de verregaande beloftes die nu worden gemaakt, de toetsing aan de dagelijkse politieke realiteit kunnen doorstaan.
Trump meent over twee wonderwapens te beschikbaar om de dreigende wolkenmassa boven de Amerikaanse begroting te verdrijven.
Enerzijds wordt zijn stokpaardje opnieuw van stal gehaald: Rabiate verhogingen van importtarieven om de staatskas extra te spijzen met invoerheffingen. Maar tijdens zijn vorige regeerperiode bleek dat hij dit hobbelpaard niet onder controle kan houden. De vorige handelsoorlog met China, in diverse grimmige veldslagen uitgevochten tussen 2018 en 2021, was zeker geen unaniem Amerikaans succes.
Integendeel, door het wegvallen van internationale competitie stegen de binnenlandse consumentenprijzen in de VS terwijl de Chinese tegenmaatregelen de productieprijzen sterk deden oplopen. Vervolgens bracht de terugval in de vraag naar
Amerikaans graan de landbouwers uit de Midwest in zware financiele problemen.
Beide kemphanen schoten zichzelf hierbij in de voet. Vietnam en India waren de lachende derde en vierde.
De idee van tariefheffingen[12], nu ook toegepast op Europese producten, is echter dermate populair bij zijn aanhang dat Trump de resultaten van alle wetenschappelijke studies over de meer dan kwalijke gevolgen van de vorige handelsoorlog, ongetwijfeld gewoon naast zich neer zal leggen. Fake news.
Anderzijds kan er een substantiële besparing op korte termijn worden gerealiseerd wanneer de Amerikaanse militaire en financiële steun aan Oekraïne, Israël en Taiwan aanzienlijk teruggeschroefd wordt. Dit kan ofwel door zich geleidelijk te distantiëren, dan wel door beschermgeld te vragen of door een conflict versneld te beëindigen.
Naar eigen zeggen zou het laatste mogelijk zijn aan het Oostfront, indien Trump opnieuw aan de macht zou komen. Het tweede werd als mogelijkheid geopperd voor het aankomende conflict in Taiwan[13]. Afstand houden en terughoudendheid preken in het conflict in en rond Israël lijkt de aangewezen weg, waardoor het conflict geleidelijk kan bekoelen en de militaire uitgaven beperkt blijven. De republikeinse kandidaat geeft hieromtrent concretere aanwijzingen dan zijn opponent. Maar dat houdt vanzelfsprekend geen enkele garantie in.
Zijn er sectoren waar specifieke gevolgen voelbaar zullen zijn?
Bij gebrek aan overtuigend materiaal om een algemene conclusie te treffen over de draagwijdte van een overwinning van één van beide kandidaten, wordt dikwijls gekeken naar de impact in specifieke sectoren. Op het eerste zicht liggen de bruikbare beleggingsthema’s daar voor het grijpen.
Zo is het overduidelijk dat Trump de bank- en de energiesector zal bevoordelen. De eerste door verregaande deregulering, de tweede door fossiele brandstoffen uit hun verdomhoek te halen. De investeringsconclusies lijken duidelijk.
Maar dergelijke favoritisme is niet noodzakelijk positief voor de beursevolutie van de bedrijven uit deze sectoren. De afbouw van de bankregulering (of alleszins het vlot toekennen van uitzonderingen op de verscherpte bancaire regels) leidde enkele jaren later tot een catastrofe bij een aantal regionale banken, zoals Signature Bank en Silicon Valley Bank in 2023.
Vreemd genoeg leverden de aandelen in de Clean Tech-sector een veel betere return dan hun fossiele concurrenten tijdens de regeerperiode van ... Trump tussen 2016 en 2020. Het beleid van Biden
bevorderde in ruime mate het gebruik van alternatieve energie, maar de aandelen in deze sector leverden tussen 2020 en 2024 een veel slechtere prestatie dan de traditionele, op fossiele brandstoffen gerichte, energiebedrijven ...
Politiek favoritisme vormt zeker geen voldoende voorwaarde voor succes. Gelukkig maar. Vandaar ook dat het moeilijk blijft om uit het programma van Harris of Trump duidelijke krijtlijnen af te leiden die dienstig zijn bij het uitstippelen van een beleggingsbeleid.
Het volgende lijkt echter wél duidelijk: Met Trump in het Witte Huis komen de schijnwerpers alleszins meer te liggen op Amerikaanse bedrijven die op binnenlandse consumptie georiënteerd zijn, vooral wanneer hun voornaamste concurrentie uit China of Europa komt.
Wat de tariefzetting voor importheffingen betreft, heeft een president verregaande bevoegdheden en hoeft zich hierbij niet al te veel te storen aan dwarsliggers uit één van beide Kamers. Trump zal zich hierbij dan ook van de voorhamer bedienen.
Vandaar dat bij een republikeinse overwinning Chinese en Europese bedrijven naar een verre achtergrond worden verschoven. Bij de vorige handelsoorlog waren vooral Vietnam en India de winnaars. Dit scenario kan zich herhalen en investeerders trekken deze lijn wellicht door naar de toekomst.
Als er een betekenisvolle beweging op de financiële markten volgt na de verkiezing van Harris of Trump, dan zal deze naar alle waarschijnlijkheid slechts van korte duur zijn en op middellange termijn vervagen.
De fundamentele trends inzake bedrijfsresultaten, rentevoeten, inflatieverwachtingen en risicopremies zullen gaandeweg de overhand krijgen en de impact van politieke beslissingen in ruime mate overstijgen.
De voorgestelde fiscale politiek zal vervolgens het binnenlandse verbruik aanzwengelen, lokale bedrijven inspireren tot meer investeringen en de geprivilegieerde positie van een aantal mega-bedrijven bestendingen.
Maar een aandelenportefeuille herpositioneren op basis van dergelijke uitgangspunten is niet zonder gevaar en maakt het resultaat erg afhankelijk van de capriolen van een president die zijn messiaanse trekjes nauwelijks nog verbergt en totaal onverwacht zijn mening 180 graden kan bijsturen, zelfs zonder dat hiervoor een onmiddellijke aanleiding bestaat. Vanaf het moment dat dergelijke figuren zich in hun macht of ego bedreigt voelen, is niemand veilig. Ook de machtige Big Tech-bedrijven niet.
Anderzijds kan een overwinning van de democratische kandidaat als ongunstig worden gezien voor de farmaceutische sector en voor Big-Tech maar een positief scenario vormen voor obligaties en de vrees wegnemen voor een pandoering op de Europese aandelenmarkten. Voor Chinese bedrijven brengt dit echter geen wijziging. De democratische partij is (minstens) even geneigd als haar republikeinse opponent om China te dwarsbomen[14]. Zo heeft Biden de torenhoge invoertarieven die zijn voorganger heeft opgelegd aan China, nooit afgeschaft of afgebouwd.
Is er een conclusie mogelijk?
De algemene impact van een overwinning van één van beide opponenten vormt een complexe puzzel waarbij onvoorziene details het eindresultaat bepalen. Ook specifieke conclusies voor sectoren vormen geen betrouwbaar investeringsthema.
Zolang er maar een duidelijke uitslag volgt uit de stembusslag, zullen we ons weten aan te passen aan de winnaar en ons geleidelijk herpositioneren, zonder overhaasting.
Het meest negatieve scenario bestaat vandaar in de lange periode van turbulentie die dreigt te ontstaan wanneer de einduitslag onzeker is of wordt gecontesteerd door Trump en zijn fervente achterban. Dit kan het machtigste land op deze planeet maandenlang ontregelen maar zal het uiteindelijk niet ontwrichten.
Wie wint de Amerikaanse presidentsverkiezingen?
Stenen en koeien bepalen het resultaat. Het leidt ons inziens weinig twijfel dat Harris de meeste stemmen zal halen, gelet op grote overwicht van de democratische partij in bevolkingsrijke staten zoals New York en Californië maar door het disproportionele kiessysteem in de VS volstaat dit zeker niet.
In een nek-aan-nek race maakt het Amerikaanse kiessysteem de einduitslag grillig, onvoorspelbaar en afhankelijk van het specifieke stemgedrag in enkele kiesdistricten[15] van dunbevolkte staten. Was dat de reden dat de gouverneur van een dergelijke staat, Tim Walz uit Minnesota, als kandidaat VP werd aangeduid? Dit dreigt averechtse gevolgen te hebben. Hij omschreef immers dergelijke districten die voor de republikeinse tegenkandidaat kozen, als gebieden die enkel bewoond werden door rocks and cows. Zo maak je ook aldaar weinig vrienden ...
Wij kijken alleszins niet uit naar nog eens vier jaar van wispelturigheid, onvoorspelbare stemmingswisselingen, gênante driftbuien en capricieus gedrag van de belangrijkste wereldleider, zoals we dat in de vorige regeerperiode van Trump moesten ondergaan. Aan zo’n achtbaan raak je nooit gewend. Maar als hij inderdaad met één telefoontje het conflict in Oekraïne kan beëindigen, dan zou dat vanzelfsprekend veel goedmaken. Als …
We kijken evenmin uit naar een periode waar de VS door interne verdeeldheid als stuurloos wordt beschouwd, waardoor tegenstanders van het Westerse vrijheidsideaal hun kans schoon zien om allerlei smeulende geopolitieke broeihaarden te laten oplaaien.
Als de democratische kandidaat wint, laat het dan een overduidelijke, niet bediscussieerbare overwinning zijn. Dat laatste zit er voorlopig nog niet in, vandaar dat de financiële markten een lichte voorkeur hebben voor een republikeinse president, best gecombineerd met een democratische parlementaire meerderheid. Niet uit sympathie, maar uit pure berekening.
Hoe dan ook, zal de uitkomst van de presidentsverkiezingen van 2024 als historisch bestempeld worden. Enerzijds is het voor eerst sinds 1893 dat een president wordt herkozen voor een tweede termijn in niet-opeenvolgende periodes[16]. Anderzijds zou Harris (eindelijk) de eerste vrouw worden die het hoogste ambt weet te bekleden.
Overstijg in tussentijd de absurdistische beledigingen waarmee beide groepen mekaar zullen trachten te besmeuren. Maar overstijg vooral ook de karikaturen waar de Europese pers zich van bedient om de republikeinse kandidaat ongenuanceerd te vernauwen tot een dolgedraaide narcist. Dat is naast de kwestie: Een flink deel van de Amerikaanse bevolking voelt zich bedreigd in haar culturele normen en eigenheid, onder meer vanuit Europa en de raciaal sterk gemengde kuststaten in de VS. Dit wordt electoraal handig uitgebuit. De eigenwaan en agressiviteit van hun beschermer wordt hierbij omgetoverd tot zelfvertrouwen. Dit is alleszins niet de mening van de meerderheid van de bevolking maar misschien wel van het aantal kiesmannen.
[5] Kort door de bocht gesteld: De helft van de zetels van het Congres wordt na twee jaar in de ambtsperiode van de president aan verkiezingen onderworpen.
[6] In de huidige wetgeving worden specifieke belastingverminderingen voorzien voor inkomens boven 400 000 dollar per jaar. Indien deze wet, de Taks cut & Jobs act uit 2017, niet wordt verlengd, dan vervallen deze voordelen automatisch.
[7] Voor de economisten onder ons: Kamala is de dochter van een befaamde economie-professor aan Stanford University, met name Donald (!) J. Harris die zeer nauw aanleunde bij het Marxisme en de niet-proportionele deelname van bepaalde bevolkingsgroepen aan de economische groei zag als de voornaamste bron voor de toename van de ongelijkheid in de VS.
[8] Dit was de succesrijke slogan waarmee Clinton in 1992 won van Bush sr. Toen was er inderdaad een stevige terugslag in de economie.
[9] Kamala Harris staat bekend als pragmatisch en gematigd. Maar dat is nog steeds te links om republikeinse kiezers aan te trekken en te rechts om groot enthousiasme bij de radicale-linkse vleugel van de democratische partij op te wekken. Tim Walz moet deze linkerzijde in het gareel houden. Even onnodig als de aanduiding van Vance als running mate bij de republikeinen, die de rechterzijde aan boord moet houden. In beide gevallen is er geen risico dat het stemgedrag aan beide extremen plots radicaal zou wijzigen. Het middenveld, dat wel regelmatig van kamp wisselt, wordt niet aangesproken. Vreemde strategie.
[10] De voornaamste factor om tot rode of blauwe kamp te behoren is de demografische samenstelling van de staat. Zo kleurt de staat New York al sinds 1930 blauw omwille van de diverse samenstelling van zijn bevolking en is Californië pas in 1992 terug te vinden in het democratische kamp, nadat de bevolking steeds meer Mexicaans getint werd. In Florida leidde dit tot een tegenovergestelde trend. De groei van Spaanssprekende bevolking-in meerderheid afkomstig uit Cuba en de Caraïben- en de onweerstaanbare aantrekkingskracht van de Sunshine State Florida op de gepensioneerde, blanke bevolking van de noordelijke staten van de VS, bracht Florida in het republikeinse kamp. Overigens, de kleuren waarmee de partijen in de VS geassocieerd worden, betreft een relatief recente keuze. Zoek er verder niets achter: Rood voor de republikeinen komt gewoon van de letter “r”, het blauw van de democraten werd in 2000 door een televisiezender gekozen omdat het op het Tv-scherm goed contrasteert met rood.
[11] John F. Kennedy merkte dat al schamper op in 1960 toen Lyndon B. Johnson door de democratische partij werd naar voor geschoven als zijn metgezel in de campagne tegen Nixon. Laat Johnson nu de enige uitzondering zijn op deze regel. Dankzij hem wist JFK zich van de steun van een aantal zuiderse staten te verzekeren, wat uiteindelijk leidde tot een nipte verkiezingsoverwinning.
[12] De financiële markten hebben een verregaande afkeer van dergelijke tariefstellingen. Enerzijds verstoren ze het economische evenwicht, anderzijds vormde de invoering van het vermaledijde Smoot-Hawley tarief in 1930 de rechtstreekse aanleiding tot de Grote Depressie, die enkel opgelost is geraakt door de tweede wereldoorlog. In de meeste geschiedenishandboeken wordt de oorzaak van deze ongeziene economische terugval verkeerdelijk in de voeten geschoven van de beurscrash van 1929. Het verband tussen beide is louter toevallig. Toen het Smoot-Hawley tarief werd ingevoerd in juli 1930 waren de gevolgen van de beursimplosie van 8 maanden voordien, al grotendeels weggewerkt. Net zoals bij de importtarieven die Trump rentelijker oplegde, stegen destijds de prijzen in de VS en kwam de landbouwsector nog meer onder druk te staan.
[13] China stuurt voorlopig niet aan op een militair conflict, maar stooft het “rebelse” eiland Taiwan langzaam maar zeker gaar. Dit gebeurt onder meer met sterk stijgende prijzen voor germanium en gallium, grondstoffen waar China over een quasi-monopolie beschikt en Taiwan, met zijn allesoverheersende halfgeleiderindustrie, erg om verlegen zit.
[1] De uitspraak van George Bush sr. bij de aanloop van de verkiezingen van 1988 is wellicht de meest illustratieve. Hij gebruikte als motto: Read my lips, no new taxes. Deze belofte moest hij al in 1990 laten schieten om een deal met de democratische oppositie rond te krijgen.
[2] Het is zeer typisch om te zien dat een presidentieel regime, gecombineerd met een disproportioneel kiessysteem steeds leidt tot een tweepartijenstelsel. In de politieke wetenschap staat dit bekend als de wet van Duverger, een specifiek politiek effect dat is vernoemd naar de Franse politicoloog Maurice Duverger.
[3] GOP is de afkorting van Grand Old’ Party, de veelgebruikte koosnaam voor de republikeinse partij.
[4] Een divided government was vroeger zeldzaam maar komt sinds 1970 veelvuldig voor.
[14] De vijandige houding ten opzichte van China is het enige punt waar er over de partijgrenzen heen een brede consensus bestaat.
[15] Deze kiesdistricten worden voortdurend aangepast door de zittende meerderheid om zoveel mogelijk de eigen kandidaat te bevoordelen bij de volgende verkiezingen. Deze districten “meanderen” en vertonen een zeer onregelmatige geografie. Deze volkomen wettige techniek staat bekend als Gerrymandering.
[16] S. Grover Cleveland deed hem dat voor. Daarmee houdt de gelijkenis tussen Trump en Cleveland echter op. Om maar één opvallend verschil te noemen: Laatstgenoemde schafte de hoge invoertaksen van zijn voorganger, Benjamin Harrison, onmiddellijk af.