Vitam Jaarverslag 2024

ZO MAAKTEN WE IMPACT IN 2024

Vitam jaarverslag

VOORWOORD

2024 was voor Vitam een jaar waarin lekker, gezond en duurzaam eten weer centraal stond, natuurlijk verzorgd door gastvrije Vitammers. Zo hebben we elke dag gemiddeld 30.000 gasten kunnen inspireren om ook bewuste keuzes te maken. Blij dat deze gasten steeds weer kozen voor eten en drinken op één van onze ruim 300 locaties. En trots op alle Vitammers die elke dag voor deze gasten klaarstonden en kookten op locatie, met gezonde en goede ingrediënten. Met tevreden gasten en opdrachtgevers als resultaat.

Groei en versteviging

Het was ook een jaar van groei én van vasthouden wat al goed zat. We hebben veel verschillende nieuwe locaties opgestart, waaronder de personeelsrestaurants van 22 locaties van Dienst Justitiële Inrichtingen. Deze opdracht kwam boven op de penitentiaire inrichtingen in Zuid-Nederland waar we al sinds 2022 het eten en drinken voor de gedetineerden verzorgen. Dus deels op bekend terrein, maar wel met een andere dienstverlening en daarnaast waren de kantoorlocaties binnen dit contract nieuw. Ook op bekend terrein bleven we bij de 27 locaties van de Belastingdienst waar het nieuwe cateringcontract inging. Met een nieuw concept, waarin duurzaamheid en innovatie centraal staan. En er waren nog meer nieuwe opdrachtgevers, locaties en gasten. En veel nieuwe Vitammers.

Een mooie groei dus. Groter worden betekent ook dat je de basis van je bedrijfsvoering op orde moet hebben. En dat die basis soms aangepast moet worden om te blijven aansluiten bij je omvang, impact en de laatste ontwikkelingen. Daarom hebben we in 2024 stappen gezet in onze uitstraling en in de systemen. Eind 2023 lanceerden we met trots onze nieuwe Vitam branding. Die we in 2024 over een groot deel van de locaties uitrolden. Een frisse uitstraling waarmee we nog meer laten zien waar we met Vitam voor staan. In 2025 gaan we verder met de overige locaties.

Om onze processen nog verder te verbeteren, stapten we in 2024 over op een nieuw software-systeem, implementeerden we Vitam BI én een nieuw intern communicatieplatform. In de restaurants maakten we de switch naar een ander kassasysteem.

Bewust anders om nog meer impact te maken

Dingen bewust anders doen om goed te doen voor de mens en de wereld. Dat doen we al sinds onze oprichting. En dus ook in 2024. We willen meer impact maken en zijn ervan overtuigd dat de voedselketen anders moet. Daar zijn grote stappen voor nodig. Daarom hebben we de voedselvisie ‘Gezond eten binnen de grenzen van de aarde’ ontwikkeld, die als leidraad dient voor de komende jaren. En die meteen tot mooie resultaten heeft geleid.

Want écht anders is de start van het Land van Vitam - een stuk landbouwgrond in Zuid-Limburg waar de teler speciaal voor Vitam groenten teelt op regeneratieve wijze. Een unieke samenwerking waar we heel trots op zijn en waarmee we laten zien dat we koploper zijn op het gebied van gezond en duurzaam eten en drinken. Aan nóg een baanbrekende, exclusieve samenwerking werd hard gewerkt zodat er in 2025 mee gestart kan worden, en dat is die met de nieuw op te zetten versgroothandel van Boerschappen.

De mens centraal

Natuurlijk stond ook de mens weer centraal; we zijn een mensgerichte organisatie en zijn ons bewust van ieders talent. Dus hebben we uiteenlopende initiatieven genomen om ieders talenten te ontwikkelen en het werk leuk te maken en te houden. Van leerzame trainingen in het Vitam Lab en een inspirerend Vitam Managers Event tot een nog warmer welkom voor nieuwe collega’s en hulp bij financiële uitdagingen. Veel aandacht was er ook voor de medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt, met de indiensttreding van een coördinator social return.

Ook buiten Vitam plaatsen we de mens centraal. Zo gingen in januari de medewerkers van het servicekantoor een dag op pad om goed te doen voor de samenleving. Zij hebben goede doelen in Den Bosch en omgeving geholpen met diverse activiteiten, zoals een lunch voor minderbedeelde mensen en er is op verschillende locaties geklust en geschilderd.

Ook kinderen willen we helpen goed te eten en bewuste keuzes te maken, met Stichting Vitam Doet Goed. Deze stichting zette in 2024 grote stappen en ging een belangrijke samenwerking aan met TommyTomato, waardoor er nog meer kinderen worden bereikt.

De impact in 2024

Dát is hoe we in 2024 impact maakten. Voor onze gasten en opdrachtgevers, voor de Vitammers en voor onze leefwereld. Daarover lees je nog veel meer in dit jaarverslag.

IT’S GOOD DOING FOOD!

INHOUD

GOOD DOING FOOD IN 2024

IMPACT IN 2024

VITAM REDUCEERT DE CO2-UITSTOOT

Eiwittransitie

CO2-reductieplan

CO2-uitstoot in 2024

PRODUCTIEWIJZE: REGENERATIEF & BIOLOGISCH

Het land van Vitam

Het land van Vitam in de praktijk

Biologisch

Vitam en het Voedselbos

Verduurzamen van de voedselketen

OP WEG NAAR ZERO WASTE

GEZONDE LEVENSSTIJL

Gezond eten en drinken - natuurlijk!

Minder suiker en minder zout

UIT EERLIJKE EN INCLUSIEVE KETENS

Sociale inkoop

Zo helpen we anderen

BEWUST VAN IEDERS TALENT

We blijven investeren in ieders talent: training en ontwikkeling

Recruitment

Vitaliteit

In gesprek met Annemarie Lambregts en Jildou Bakker-Tolsma

GOOD DOING FOOD IN 2024

Als grondlegger van bewuste catering deden we goed voor de mens en de wereld. Want er waren resultaten om trots op te zijn: tevreden gasten, opdrachtgevers en medewerkers, goede scores op kwaliteitsaudits en borging met relevante certificeringen. En met onze bewuste keuzes zetten we weer stappen naar een betere wereld. It’s good doing food!

Met dagelijks gemiddeld zo’n 30.000 gasten in onze restaurants hebben we in 2024 meer dan 7,6 miljoen keer bijgedragen aan de bewuste keuzes van een individu. En dus impact gemaakt. Die impact wordt de komende jaren nog groter, want we hebben ook weer mooie locaties opgestart en nieuwe opdrachtgevers de hand geschud. Daarvoor hebben we ook weer nieuwe enthousiaste VItammers mogen verwelkomen.

GOOD FOOD BETEKENT OOK FOOD SAFETY

Good food betekent ook food safety

Goed eten moet ook veilig eten zijn. Dus onderzoeken we niet alleen of onze gasten het lekker vinden, maar in de eerste plaats of het eten en drinken veilig bereid is en of onze medewerkers veilig werken. Daarom audit een onafhankelijk kwaliteitsbureau onze locaties twee keer per jaar op naleving van wettelijke aspecten en regelgeving. Met als doel een hoge score voor de locaties. Bij een onvoldoende score volgt er binnen een paar weken een herinspectie. In 2024 scoorde 68,1% van de locaties een 8 of hoger bij deze audit. Maar liefst 90,1% scoorde een 8 of hoger op de mvo audit.

Certificeringen

Bewust kiezen betekent ook de kwaliteit borgen. Op verschillende gebieden. Daar zijn we ook in 2024 weer in geslaagd. We behielden de verschillende certificeringen. Met onze ISO 9001- en 14001-certificaten borgen we dat onze processen en procedures op orde zijn en dat we voldoen aan wet- en regelgeving. De ISO 14001-norm richt zich op het beheersen en verbeteren van prestaties op het gebied van milieu. Met het ISO 9001-certificaat voldoen we met een procesmatige aanpak aan de internationale norm voor kwaliteitsmanagementsystemen. In 2024 heeft er weer een audit plaatsgevonden op basis van de ISO 9001:2015, ISO 14001:2015 en MVO Prestatieladder versie 2020. We hebben de audit goed doorstaan. De MVO Prestatieladder is een certificatienorm voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het behalen van het certificaat maakt onze duurzame ontwikkeling concreet in een managementsysteem dat de balans vindt tussen ‘people, planet, profit’. De PSO ladder waarvoor we gecertificeerd zijn op trede 3 geeft aan dat ook ons sociaal ondernemen geborgd is. Dit jaar werden we voor het eerst gecertificeerd voor de CO2-prestatieladder, op trede 3. Dat is de hoogste trede voor de uitstoot van de eigen organisatie.

7,5

GASTTEVREDENHEID

7,8 CIJFER CIJFER CIJFER

OPDRACHTGEVERS-

TEVREDENHEID

7,8

MEDEWERKERS

TEVREDENHEID

1.232 IN DIENST VITAMMERS

41 LOCATIES NIEUW OPGESTART

11 AANTAL NIEUWE

OPDRACHTGEVERS

GOOD DOING FOOD: INNOVATIE IN 2024

NIEUWE FOODMODULES

ONTWIKKELD BINNEN HET

JAARTHEMA ‘BEWUST ANDERS’

BARISTA SOUP KOFFIEMOCKTAILS

DE BALLENTENT

SALSA PANINI

IJSTHEE

IMPACT IN 2024

Bewust verantwoord ondernemen, dat ís Vitam. Iedere dag, en dus ieder jaar. Daar staat directeur MVO en Kwaliteit Els Duivenvoorden voor. Zij blikt dan ook graag terug op 2024. Een jaar waarin vele bewuste keuzes werden gemaakt.

Hoe kijk je terug op Vitam’s bewust verantwoord ondernemen en de gemaakte impact in 2024?

“Heel positief. Het was een jaar met enorm veel ontwikkelingen. Het is het jaar dat de voedselvisie tot stand is gekomen. Daar zijn we eind 2023 mee gestart. We wilden nog meer focus aanbrengen in waar we voor staan en helderheid creëren wat dit voor de komende jaren betekent. We weten dat bij Vitam het inkopen van eten en drinken de grootste impact heeft. Dus door daar stappen in te zetten, kunnen we bijdragen aan het mooier maken van de wereld. We hebben daarbij het WNF-rapport ‘Gezond eten binnen de grenzen van één aarde’ als basis gebruikt. Dat rapport is afgestemd met het Voedingscentrum, dus ook gezonde voeding is daarmee geborgd.”

Kun je uitleggen wat de focuspunten zijn in de voedselvisie?

“Jazeker. Dat is natuurlijk de weg naar een meer plantaardig dieet. We willen stapsgewijs opschuiven naar een verhouding plantaardige eiwitten en dierlijke eiwitten van 75 : 25. Daar hopen we in 2030 al een heel eind mee op weg te zijn. Voor het aanbod betekent dit automatisch meer peulvruchten en groenten. Er is nog wel ruimte voor vlees en zuivel, maar dat zal een stuk minder zijn.”

Dat heeft voor velen gelukkig de focus. Welke punten zijn er nog meer?

“De eiwittransitie raakt ook meteen een ander onderwerp: de CO2-reductie. Dat gaat natuurlijk hand in hand. We sturen op een CO2-reductie van het hele assortiment, en op die van onze eigen dienstverlening. En een meer plantaardig aanbod draagt ook bij aan onze doelstellingen op gezond eten en drinken – ook een belangrijk onderdeel van de voedselvisie. We vinden dat de gasten altijd lekker en gezond moeten kunnen eten bij Vitam. Dat is de randvoorwaarde voor onze dienstverlening.”

Veel concrete doelstellingen voor het aanbod dus. Waar gaat de aandacht nog meer naar uit?

“We richten ons ook op de herkomst en de productiewijze van producten. Daarbij hebben we ervoor gekozen om ons te focussen op regeneratieve en biologische landbouw. En we staan ook open voor andere duurzame landbouwsystemen die zorgen voor een natuurlijk veerkrachtig systeem. Regeneratief is nog volop in ontwikkeling. Dat geldt ook voor de meetbaarheid ervan en dus de bewijslast. Verder kiezen we bewust voor lokaal uit Nederland. En niet voor hyperlokaal (dat is uit een specifieke regio). Dit kunnen hele mooie producten zijn, maar het kan ook betekenen dat de groenteboer van om de hoek groente en fruit levert dat uit een exotisch oord komt. Of dat de teeltwijze niet milieuvriendelijk is. En willen we bijdragen aan een mooiere wereld, dan willen daar juist vanaf. Dus is lokaal voor ons van Nederlandse bodem.”

Een duidelijke visie op welk eten en drinken er wordt aangeboden en waar dat vandaan komt. Gaat de voedselvisie ook over de bereiding daarvan?

“Ja, met name over het reduceren van voedselverspilling. Dat is al jaren een belangrijk focuspunt en blijkt soms nog steeds moeilijk in de praktijk. Met name in de banquetingdienstverlening. Daar hebben we te maken met een zekere tegenstrijdigheid. Want we willen natuurlijk voorzien in voldoende eten en drinken tijdens een vergadering of andere bijeenkomst, maar we willen ook weer niet te veel bieden. Dat stelt ons als duurzame organisatie weleens voor een dilemma. Heel eerlijk, banqueting is voor ons heel belangrijk, maar we willen wel voorkomen dat er eten wordt weggegooid. We zijn dan ook volop bezig met het ontwikkelen van manieren om dit te ondervangen.”

Hoe wordt de voedselvisie in de praktijk gebracht?

“We hebben twee projectmanagers MVO in dienst. Zij zorgen voor tractie. Zij hebben ieder hun eigen expertises en aandachtsgebieden. Zo richt Kwafo Acquaah Arhin zich meer op de eiwittransitie, de CO2-reductie en op data die daarvoor nodig is. Angelique Wijnen richt zich op voedselverspilling, regeneratieve en biologische landbouw en op de verschillende samenwerkingen die we aangaan. Die samenwerkingen zijn belangrijk. Impact maken doe je samen. Als je elkaar kunt vinden op het gebied van duurzaamheid, kun je veel meer bereiken. Ook met concullega’s. Zo kunnen we de voedselvisie naar buiten toe uitdragen.”

En hoe is de voedselvisie terug te zien op de locaties?

“Uiteindelijk in de stapjes die we maken naar een meer plantaardig aanbod. We hebben een duurzaamheidscoach in dienst genomen dit jaar. Zij helpt bijvoorbeeld de medewerkers bij de Belastingdienst-locaties stap voor stap naar een meer plantaardig aanbod te gaan. Zo geeft ze onder andere tips over hoe het buffet er dan uit moet zien, hoe de CO2-impacttool werkt en hoe je verspilling voorkomt.”

Wat is de grootste uitdaging in de uitvoering?

“Dat is om alle stakeholders mee te krijgen. Het is een ambitieuze visie, en we realiseren ons dat we daarvoor de hele keten nodig hebben. Dus ook onze opdrachtgevers en gasten. De komende vijf jaar gaan we dat in stappen doen en gaan we met hen in gesprek. Ook voor onze eigen medewerkers is het een omslag. Dus helpen we ze op weg, onder andere door te werken met een jaarthema waaraan we nieuwe innovaties ophangen die aansluiten bij de voedselvisie. Bovendien werken we met een recepturendatabank. Zo maken we het voor de medewerkers makkelijker om gezond en duurzaam te koken in lijn met de voedselvisie. Een andere uitdaging is de communicatie in het buffet rondom de bewuste keuzes. Bijvoorbeeld vermeld je wel of niet dat een gerecht plantaardig is, en zo ja, hoe vertel je dat. Pilots hebben uitgewezen dat de gasten eerder voor de plantaardige optie gaan

als we dit niet prominent vermelden. Maar we willen niet liegen of iets opleggen; we kiezen voor verleiden door het lekker en makkelijk te maken om voor de bewuste optie te gaan.”

Wat vond je de grootste mijlpaal in 2024?

“Dat was de start van het Land van Vitam. Een bijzondere samenwerking met onder andere een teler die speciaal voor Vitam een stuk van zijn landbouwgrond heeft omgeschakeld naar regeneratief. Met vijf jaar afnamegarantie van Vitam. Dat is een mooi voorbeeld van één van de pijlers van de voedselvisie.”

Hoe kijk je naar 2025?

“We hebben in 2024 duidelijke focuspunten gecreëerd, en daar gaan we verder op inzetten. We zien dat de markt zich ontwikkelt en dat opdrachtgevers ook opstaan om bij te dragen. Daar zijn we blij mee, want zo kunnen we zaken pilotten en samen stappen zetten. We hopen dat dat komend jaar wordt uitgebouwd. En ook willen we intern die stappen zetten door onze medewerkers nog meer mee te nemen in de visie. Door deze in heldere taal uit te leggen en praktische oplossingen te bieden. Bovendien zetten we een belangrijke stap in het transparant maken van de keten door de samenwerking met Boerschappen. Samen zetten we een versgroothandel op waarmee we inzetten op meer keurmerken en onze locaties gaan voorzien in een meer regeneratief versaanbod, waarmee we uiteindelijk al onze locaties van versproducten gaan voorzien. Dat is een enorme stap, die we geleidelijk gaan doorvoeren. We zijn enorm trots dat we dit als eerste cateraar zo gaan doen.”

ELS DUIVENVOORDEN

Directeur MVO & kwaliteit

SPEERPUNT 1 VOEDSELVISIE

VITAM REDUCEERT DE CO2-UITSTOOT

CO2-reductie: een groot onderwerp binnen de voedselvisie. En een onderwerp waar projectmanager MVO Kwafo Acquaah Arhin zich voor inzet namens Vitam. Meer plantaardig eten is een belangrijke manier om bij te dragen aan de gewenste CO2-reductie. Maar ook met het terugdringen van verspilling en met bewuste keuzes in onze bedrijfsvoering kunnen we mooie stappen zetten. En dat deden we ook in 2024. Kwafo geeft antwoord op een aantal vragen hierover.

De focus op meer plantaardig eten gaat flink bijdragen aan de CO2-reductie, is de verwachting. Wat houdt dat precies in?

“CO2-reductie is inderdaad wel gerelateerd aan de eiwittransitie. Hoe minder dierlijke eiwitten, hoe lager de uitstoot. Opvallend is dat er dan vaak wordt gedacht aan vlees, maar zuivelproducten zijn eigenlijk de grootste uitdaging. Dat geldt zeker voor de Nederlandse lunch, dus ook voor bedrijfscatering. Kaas, melk en eieren zijn echt geliefde gewoonteproducten.”

Dat is duidelijk, maar er blijft ook op het bord in 2030 ruimte voor dierlijke producten. Hoe worden de keuzes dan gemaakt?

“Door eerst 100% inzichtelijk te maken wat de CO2uitstoot is van de verschillende producten, zodat we weten waar de grootste winst te behalen is. We meten nu ook al, maar op korte termijn gaan we dit nog breder trekken voor álle leveranciers. Dat is belangrijk om een beeld te krijgen van de locaties. In 2025 willen we de hotspots in kaart hebben; producten die we veel afnemen en een hoge uitstoot hebben. Het is natuurlijk zo dat we vlees in bredere zin gaan verminderen, maar ook bínnen de productgroep vlees kijken we kritisch. Zo is kip een

minder slechte keuze dan rundvlees, dus kiezen we vaker voor kip als we wel vlees willen aanbieden. En naast de CO2-uitstoot kijken we ook naar diervriendelijkheid. Een andere productgroep met een hoge CO2-uistoot waarin we bewuste keuzes kunnen maken is kaas. Daarvoor geldt hoe ouder de kaas, hoe hoger de uitstoot. Dus gaan we vaker kiezen voor de jongere varianten.”

En minder dierlijke eiwitten betekent dus meer plantaardige eiwitten. Hoe wordt dat ingevuld?

“Daarbij is het belangrijk om dierlijke eiwitten te vervangen door plantaardige eiwitten, en niet naar het product te kijken. Er zijn veel plantaardige producten zonder eiwitten. Dat biedt geen volwaardige maaltijd. Dus we zijn steeds aan het kijken waarmee we vervangen. Peulvruchten zijn daarin belangrijk. En gelukkig worden de vleesvervangers steeds gezonder. Kaas is nog wel wat moeilijker te vervangen door een plantaardige variant. De smaken daarvan wijken vaak nog veel af van de dierlijke variant. Maar we zien wel dat er bijvoorbeeld voor witte kaas steeds betere plantaardige opties komen. Als je die aanbiedt in de restaurants, kun je toch mooie stappen zetten. Die heb je wel nodig.”

Naast de eiwittransitie is ook het terugdringen van verspilling een goede manier om de CO2-reductie te realiseren. Dat is dus een speerpunt binnen de voedselvisie?

“Jazeker. Alles wat is bereid en vervolgens wordt weggegooid, heeft onnodige CO2-uitstoot. Dus moeten we minder verspillen. Ons doel is om jaarlijks 10% minder verspilling te hebben. Dat is ambitieus, maar er zijn nog zeker stappen te zetten.”

En wat gaan we nog meer doen om de CO2-uitstoot te reduceren?

“We zetten ook in op scope 1 en 2, dus in onze eigen bedrijfsvoering. Daar kunnen we niet zo’n groot verschil mee maken als met ons assortiment, maar we zetten wel stappen. Ook om zelf een voorbeeld te geven. Zo zijn alle nieuwe leasevoertuigen elektrisch, zodat we in 2028 een volledig elektrisch wagenpark hebben. En sinds 2024 hebben we de beschikking over twee elektrische poolauto’s. Collega’s zonder leaseauto kunnen die gebruiken voor zakelijke dienstreizen, die ze anders met hun eigen – vaak niet-elektrisch auto – zouden maken. Daarnaast hebben we afgelopen jaar in samenwerking met de gebouwbeheerder van het servicekantoor zonnepanelen gerealiseerd op het dak.”

Dat zijn mooie stappen. En waar ben je het meest tevreden over?

“We zijn voor een grote opdrachtgever met een ander dashboardsysteem gaan werken om nog beter inzicht te krijgen in de verhouding plantaardige eiwitten:dierlijke eiwitten. De resultaten die daaruit kwamen, waren beter dan verwacht. We hebben echt al grote stappen gezet. Daar ben ik wel trots op.”

Dat is dan dus een andere manier van meten. Hoe rapporteert Vitam nu?

“Voor 2024 is dat nog op twee manieren gedaan. De methode was gericht op de verhouding plantaardig : dierlijk op productniveau, en met de nieuwe methode meten we de verhouding plantaardige eiwitten : dierlijke eiwitten. Daar gaan we uiteindelijk helemaal op overstappen.”

Wat is de grootste uitdaging in de eiwittransitie?

“Dat is om de opdrachtgever en de gasten mee te krijgen. Het brengt een ander aanbod met zich mee. Mensen willen niet het gevoel krijgen dat hun iets wordt opgelegd. Dus wij moeten zorgen voor de balans met een gevarieerd en lekker aanbod. Daarin bieden we de Vitammers begeleiding, want het betekent ook anders koken.”

En waarmee kunnen we nog de grootste stappen zetten?

“Dat is naast vlees ook inzetten op zuivel. Kaas wordt nog vaak ingezet als vervanger voor vlees, maar heeft soms zelfs een nog hogere CO2-uitstoot. Dus zorgen we voor goede alternatieven, bijvoorbeeld groentespreads als broodbeleg. We verleiden dan liever met een heel ander product, dan wordt het ook niet vergeleken met vlees of kaas.”

Hoe compenseert Vitam de CO2-uitstoot?

“Alles van heel scope 3 compenseren is heel moeilijk en heel veel. Het ligt ook grotendeels bij andere partijen en leveranciers. Daarom kiezen we ervoor om scope 1 en 2 dubbel te compenseren. Dat doen we in samenwerking met Forliance. Samen zoeken we dan naar interessante projecten waarin wordt geïnvesteerd.”

Het was dus een jaar waarin mooie stappen zijn gezet. Waar kijk je naar uit in 2025?

“Dat we gaan meten op eiwitten in plaats van op product. Het is fijn dat meer cateraars dat gaan doen. Het zorgt ervoor dat je je voortgang kunt zien, en in aanbestedingen kan er een eerlijk vergelijk worden gemaakt.”

KWAFO ACQUAAH ARHIN

Projectmanager MVO

EIWITTRANSITIE

Het is ondertussen wel algemeen bekend: de consumptie van vlees of dierlijke producten heeft de grootste impact op het milieu en de CO2-uitstoot. En willen we uiteindelijk binnen de grenzen van de aarde blijven, moeten we daarin stappen terug zetten. Dit is dan ook een belangrijk onderdeel van de voedselvisie. Het resultaat is een bord met aanzienlijk minder vlees, kaas, eieren en verzadigde vetten. En het vlees dát we eten in 2030 is het ‘bijproduct’ van de productie van zuivel en ei. We halen dus meer eiwit uit plantaardige bronnen; de verhouding plantaardige : dierlijke eiwitten zal in 2030 verschoven zijn naar 75% : 25%.

Omdat het voor veel mensen een grote overgang is, pakken we dit stapsgewijs aan. We verleiden onze gasten minder dierlijke eiwitten te eten. Dit doen we met een ruim aanbod aan plantaardige gerechten die niet alleen heel lekker zijn maar die we ook smakelijk presenteren. Zo maken we de plantaardige keuze extra aantrekkelijk. Daarnaast maken we voor ons assortiment bewuste keuzes om het aandeel plantaardig te vergroten.

Huisgemaakte plantaardige drinkyoghurt

Drinkyoghurt: een veel gekozen drank in onze restaurants. En dus een kans om positieve impact te maken als we voor dit product een plantaardig alternatief aanbieden. Daarom hebben we een huisgemaakte plantaardige variant geïntroduceerd, op basis van sojayoghurt en sojadrink, geblend met seizoensfruit. Resultaat: een romige ‘drinkyoghurt’ met de zijdezachte, volle smaak van soja en de frisse zoetheid van vers fruit. Waarmee we bovendien volop kunnen variëren dankzij de seizoenen. Zo brengen we lekker, plantaardig én gezond samen in een heerlijke drank.

Plantaardige kookroom

In 2024 hebben we binnen de productgroep kookroom een grote stap gezet richting een duurzamer en meer plantaardig aanbod. Waar in 2023 nog 55,7% van de gebruikte kookroom plantaardig was, is dit in 2024 gestegen naar maar liefst 77,1%. Deze significante toename van ruim 21% is het resultaat van een Vitam-brede overgang naar uitsluitend plantaardige kookroom per juli 2024. Hiermee dragen we bij aan een vermindering van onze CO2-voetafdruk en een toekomstbestendig voedselsysteem, zonder concessies te doen aan smaak en kwaliteit.

It’s time to mooove over

Bij de Erasmus Universiteit Rotterdam hebben we er in mei 2024 voor gekozen om de koffiestandaard om te draaien in de koffie-outlets. Bestelden studenten, medewerkers of bezoekers een cappuccino of andere koffievariant met melk, dan kregen ze die met havermelk. Want dat werd de nieuwe standaard. Gasten konden nog wel voor koemelk in hun koffie kiezen, maar kregen die niet meer automatisch. Alleen als ze het zelf aangaven bij de bestelling. En bij een nieuwe standaard horen ook nieuwe prijzen. Dat werd één prijs, welke variant er ook gekozen werd.

RESULTAAT 2024

PLANTAARDIG DIERLIJK

46% 54%

G emeten op basis van eiwitten in plaats van op productniveau

CO2-REDUCTIEPLAN

Naast de focus op meer plantaardig eten, besteden we ook aandacht aan andere aspecten van onze dienstverlening om onze CO2-uitstoot te verlagen. Daarvoor hebben we een reductieplan opgesteld voor de locaties. Bovendien hebben we ook op het servicekantoor stappen gezet.

Poolauto’s

Sinds 2024 hebben we voor het servicekantoor twee elektrische poolauto’s. Die kunnen Vitammers die geen leaseauto hebben gebruiken voor zakelijke dienstreizen, die voorheen vaak met een privéauto met verbrandingsmotor werden gemaakt. Dit levert een mooie CO2-reductie op.

Leaseauto’s

Sinds 2024 kunnen medewerkers alleen nog een elektrische auto kiezen als leaseauto.

LEASEAUTO’S

CO2-UITSTOOT IN 2024

Deze aanpak heeft tot de volgende resultaten geleid:

• 561 ton CO2 (scope 1 en 2: eigen organisatie)

• 18.514 ton CO2 (scope 3: CO2-impact ingekocht assortiment)

• 20.060 ton CO2 (scope 3: inkopen eten en drinken inclusief woon-werkverkeer)

De uitstoot van scope 1 en 2 hebben we dubbel gecompenseerd: 1.122 ton CO2.

UITGELICHT: CO2-PRESTATIELADDER POOLAUTO’S

In 2024 zijn we gecertificeerd voor de CO2-prestatieladder, op trede 3. De CO2-prestatieladder bestaat uit 5 tredes. Niveau 1 t/m 3 betekent dat je je als organisatie inzet om de CO2-uitstoot van de eigen organisatie te reduceren. Bij 4 en 5 geldt dit voor de CO2-uitstoot in de keten en sector. Met het behalen van niveau 3 zijn we dus mooi op weg en hebben we de hoogste trede met betrekking tot de uitstoot van de eigen organisatie bereikt.

PRODUCTIEWIJZE: REGENERATIEF EN BIOLOGISCH SPEERPUNT 2 VOEDSELVISIE

Bewust verantwoord ondernemen hangt voor ons ook nauw samen met welke producten je gebruikt, bij wie en waar je ze vandaan haalt. En we kijken naar de manier waarop ons eten is geproduceerd. We geloven in de kracht van regeneratieve en biologische landbouw. Dus geen systemen die als doel hebben om maximale opbrengst te behalen op korte termijn, maar duurzame en veerkrachtige systemen voor de lange termijn. Want die dragen bij aan het herstel van de aarde. Ons doel is om in 2030 40% van ons versassortiment lokaal regeneratief in te kopen, en we werken ernaartoe dat in 2028 al het vlees en zuivel dat we inkopen biologisch is.

Over regeneratief en biologisch

Biologisch en regeneratief zijn beide duurzame benaderingen in de landbouw, maar ze hebben verschillende focuspunten en doelen. Regeneratieve landbouw begint waar biologisch ophoudt. Er wordt nóg meer samengewerkt met de natuur. Dit zijn de grootste verschillen:

• Bij biologisch wordt wel diep geploegd, bij regeneratief niet.

• Bij biologisch wordt in monoculturen geplant, bij regeneratief in polyculturen.

• Biologische teelt kan ook in kassen, regeneratief werkt alleen met open teelt.

• Bij biologische teelt worden biologische bestrijdingsmiddelen (zoals koper) gebruikt, bij regeneratief bestrijdt de natuur zelf plagen en ziektes.

Omdat regeneratieve landbouw dus het meeste bijdraagt aan het herstel van de aarde zetten we hier de komende jaren vol op in. Dat doen we door producten in te kopen bij koplopers op dit gebied. Maar we realiseren ons dat dat niet genoeg is. Dus besloten we het anders te doen. In 2024 zijn we gestart met het Land van Vitam: een stuk landbouwgrond waarop speciaal voor Vitam regeneratief wordt geteeld. Een bewuste keuze waar we trots op zijn. Als eerste cateraar zetten wij deze grote stap naar meer regeneratief.

HET LAND VAN VITAM

In samenwerking met Schevichoven Groeit! is het idee voor het Land van Vitam tot stand gekomen. Met drie partijen - Schevichoven Groeit!, Mertz kleinfruit en Beter Bij Ons - zijn we een samenwerking aangegaan, die er als volgt uitziet. Gerard Mertz heeft op zijn land in Sint Geertruid (Zuid-Limburg) speciaal voor Vitam een stuk van zijn landbouwgrond omgeschakeld naar regeneratief, het Land van Vitam. Agronomische ondersteuning - onder andere bij het teeltplan - krijgt Gerard van Schevichoven Groeit! De oogst die van dit land af komt, verwerken wij in het assortiment op onze locaties in Limburg. Beter Bij Ons is de verbindende schakel in de samenwerking. Deze partij faciliteert het logistieke proces via het bestelplatform

Streekproductenplein en door het elektrische transport van de producten naar de locaties te verzorgen. Ook onze gasten vertellen we over het Land van Vitam. Dit doen we onder andere met signing in het buffet, en natuurlijk próéven ze het Land van Vitam. Want verser van het land kun je je groente niet op je bord krijgen.

Zo maken we impact

Met deze mooie samenwerking maken we samen positieve impact:

• We bieden lokale producten uit een volledig transparante keten in het buffet.

• We dragen bij aan bodemherstel en biodiversiteit.

• We reduceren de CO2-uitstoot.

• We leggen koolstof vast in de bodem.

• We dringen voedselverspilling terug, want wat wordt geteeld nemen we ook af.

• De gasten op de locaties genieten van een gevarieerd groenteaanbod, dat nog lekkerder en gezonder is.

Meer over de samenwerking

Dit partnership is aangegaan voor minimaal vijf jaar, en Vitam biedt dan ook afzetgaranties gedurende die termijn. Dat moet ook om deze transitie tot een succes te maken. Het kost namelijk minimaal vijf jaar om de bodem te herstellen. In het begin is het wachten tot de natuurlijke vijanden zich herstellen, zodat ze plagen tegen kunnen gaan. Dit kan misoogst met zich meebrengen, maar bijvoorbeeld ook cosmetisch minder mooie gewassen. Door niet in te grijpen met middelen herstelt de bodem en komen de beestjes terug die je nodig hebt om bepaalde andere beestjes weer tegen te gaan. Uiteindelijk ontstaat er natuurlijk evenwicht.

De resultaten het eerste jaar

We hadden te maken met ongunstige weersomstandigheden in 2024. Er viel in het voorjaar zoveel regen dat er pas laat kon worden geplant. Maar gelukkig kwam er aan het eind van de zomer toch een mooie oogst van het land af, zoals bieten, koolrabi, courgettes en spitskool. Dit vierden we met een oogstfeest voor de opdrachtgevers in Limburg. De gedeputeerde van de Provincie Limburg nam ceremonieel het eerste kratje oogst in ontvangst.

VIDEO HIER

BEKIJK DE

HET LAND VAN VITAM IN DE PRAKTIJK

De plannen ontstonden al eerder, maar in 2024 was daar de echte start van het Land van Vitam. En ging de eerste oogst naar de locaties. De eerste locatie was de Provincie Limburg, in Maastricht. De restaurantmanager van deze locatie, Rob Kramer, vertelt hoe het Land van Vitam in de praktijk werd gebracht.

Rob Kramer is restaurantmanager bij Provincie Limburg. Nadat hij op een aantal andere Vitam-locaties heeft gewerkt, is hij in 2022 bij de provincie aan het werk gegaan. Dit is een grote locatie waar Rob als manager een overkoepelende rol heeft en een team van dertien medewerkers aanstuurt. Daarnaast is hij onderdeel van de Food Pioneers – een team van Vitam-koks die zich richten op culinaire innovatie en ondersteuning van collega’s.

Starten met het Land van Vitam was misschien een grote stap. Maar lokale inkoop was voor jouw locatie al belangrijk?

“Jazeker, de opdrachtgever hecht daar veel waarde aan; het is onderdeel van het contract. Om dat in de praktijk te brengen, zijn we gaan samenwerken met Beter Bij Ons. Op hun online bestelplatform kan ik groente en fruit bestellen dat van boeren en telers in de regio komt. In samenwerking met Mertz kleinfruit en Vitam brengen zij dit met een elektrische bus naar de locatie.”

En toen kwamen de plannen voor het Land van Vitam. Was jij ook meteen enthousiast?

“Ik was natuurlijk wel even nieuwsgierig, want ik vroeg me af of dat anders zou zijn. Zo zouden de groenten die daar vanaf komen bijvoorbeeld ongewassen op locatie worden bezorgd. Gelukkig werd ik tijdens de besprekingen goed bijgepraat. En ik kwam zo ook meer te weten over regeneratieve landbouw, en dat sprak me wel aan. Gewoon de natuur zijn gang laten gaan. Echt bijzonder dat we dit met Vitam doen en dat mijn locatie hier zo bij betrokken is.”

Hoe ging dat in het begin?

“Helaas liep de start meteen vertraging op door de slechte weersomstandigheden en daarna door de slakkenplaag. Er kon pas later worden gestart met planten. Maar gelukkig konden we in augustus bestellen en ging ik werken met de groenten van het land. En die zagen er inderdaad soms wel anders uit met zand erop, dus het is wel wat arbeidsintensiever. Maar eigenlijk was dat geen probleem. Ik was er zo aan gewend.”

Hoe werkt het precies met bestellen en het aanbod?

Want je bent natuurlijk afhankelijk van wat de natuur brengt. Je bedenkt niet eerst het menu en dan koop je in. Dit gaat andersom.

“Dat klopt. Maar het werkt eigenlijk wel makkelijk. Ik zie op het Streekproductenplein (het bestelplatofrm van Beter Bij Ons) wat er voorradig is en wat er aan zit te komen. En dan neem ik zoveel mogelijk af. Dan heb ik een grote voorraad in de koelkast en van daaruit ga ik aan de slag. Groenten kunnen in zoveel bereidingen gebruikt worden. Natuurlijk als onderdeel van de saladebar, en ook in soepen en warme gerechten. Soms snijd ik alles en maak ik grote voorraden om in te vriezen. Zo gaat echt alles 100% op en hoef ik niets weg te gooien. Natuurlijk moet je wel een beetje creatief zijn. Maar dat is juist leuk.”

Biedt de oogst je voldoende mogelijkheden om te blijven variëren? Zodat de gasten niet het hele jaar maar één groentesoort eten?

“Ja, in het oogstseizoen waren er heel veel groentesoorten, dus kon ik volop variëren. Ik kon alle groenten voor mijn locatie van het Land van Vitam halen. In de wintermaanden komt er natuurlijk wel veel minder van het land af, dat is vanzelfsprekend. En er is ook wel eens een misoogst. Daar hoort erbij. Dan koop ik ook groenten bij andere leveranciers. En ik heb ook mee mogen denken over het volgende teeltplan.”

Hoe kijk je terug op het eerste jaar van het Land van Vitam?

“Goed. De start was even moeilijk toen de oogst later kwam. En natuurlijk zijn er altijd wel hobbels bij zo’n project. Maar dat is logisch. Ik vond het eerste jaar zeker niet tegenvallen. Ik denk dat we volgend jaar eigenlijk pas echt goed terug kunnen kijken. Dan kun je zien wat de verschillen waren tussen de twee jaren. En helemaal na vijf jaar. Dan zou ik graag de foto’s willen zien van het eerste jaar en het vijfde jaar.”

Dat klinkt positief. Als afsluiter: waar hoop je op voor 2025?

“Ik hoop vooral dat de weersomstandigheden meer mee zitten. Zodat er eerder oogst van het land komt. En verder zou ik het mooi vinden als we de gasten nog meer kunnen meenemen in het verhaal achter het Land van Vitam. Natuurlijk hebben we dit gedaan met signing en externe communicatie, maar het is echt iets heel bijzonders. Daar zou ik graag meer bewustwording voor creëren.”

“ ”

Zo gaat echt alles 100% op en hoef ik niets weg te gooien. Natuurlijk moet je wel een beetje creatief zijn. Maar dat is juist leuk.

BIOLOGISCH

Ook het biologische aanbod willen we uitbreiden, zoals in de voedselvisie is opgenomen. Sinds 1 oktober 2024 bieden we in al onze restaurants de biologische zuivelproducten van Weerribben Zuivel, zoals melk, karnemelk en yoghurt. Deze zuivelproducten komen van twee melkveebedrijven in natuurgebied Weerribben-Wieden en worden op ambachtelijke wijze geproduceerd, natuurlijk conform de huidige kwaliteitsstandaard. Door deze zuivelproducten als standaard op te nemen in het assortiment zetten we mooie stappen op weg naar onze doelstelling op het gebied van biologische inkoop.

VITAM EN HET

VOEDSELBOS

Sinds 2018 werken we samen met Stichting Voedselbosbouw Nederland. In dat jaar is gestart met de aanleg van een voedselbos in Schijndel – waar toen nog ons servicekantoor gevestigd was. Dit wordt het grootste productievoedselbos van Nederland. Een voedselbos combineert landbouw en natuur en is een zelfvoorzienend ecosysteem waarin meerjarige, eetbare soorten domineren. Oogsten bestaan na enkele jaren uit diverse soorten fruit, noten, groente, eetbare bloemen, scheuten, paddenstoelen en honing. De aan te planten soorten worden deels afgestemd op het assortiment van Vitam. Zo wordt het voedselbos een proeftuin voor onze gasten en een speeltuin voor onze koks! Bovendien organiseren we educatieve activiteiten voor basisschoolkinderen in het voedselbos van Schijndel.

Kennisevent

In mei organiseerden we voor een groep opdrachtgevers en relaties een kennisevent met als thema ‘Hoe eten we de planeet gezond?’ Daar werd vanuit verschillende oogpunten aandacht aan besteed. Zo liet Stijn Heijs van Stichting Voedselbosbouw Nederland de gasten kennismaken met voedselbossen. En er werd live een podcast opgenomen onder leiding van Marnix Kluiters. Hij ging met Corné van Dooren van WNF, Gerard Mertz van Mertz kleinfruit en Maarten Tuinhof van Newforesight in gesprek over hoe we samen stappen kunnen zetten in de voedseltransitie. Een interessant gesprek dat veel inspiratie opleverde. Het event werd afgesloten met een rondleiding door het voedselbos. Een geslaagd evenement!

Nieuwe kruiden in het Vitaminibos

Het Vitaminibos in Schijndel is onderdeel van het voedselbos waaraan we ons als bewuste cateraar hebben verbonden. In dit kleinere bos groeien eetbare planten, struiken en bomen, en er worden meerjarige kruiden en bloemen geplant voor meer biodiversiteit voor onder andere (nacht)vlinders, bijen, zweefvliegen en hommels. Maar vooral gewassen om van te oogsten, zoals de keukenkruiden salie, tijm en rozemarijn.

En daar willen we er graag meer van zien. Dus hebben we in 2024 de kruidenwal aangelegd. Op deze wal hebben we uiteenlopende kruiden aangeplant, zoals munt (diverse variëteiten), duizendblad, vrouwenmantel, dropplant, daglelie en bosaardbei. Verwachting is dat deze kruidenplanten snel en veel oogst zullen opleveren. Zo kunnen bezoekers van het Vitaminibos kennismaken met deze (onbekende) soorten, en natuurlijk kijken we ernaar uit om te gaan uitproberen wat we met de kruidensoorten kunnen in onze restaurants.

Eerst experimenten en leren dus. En bij succes kunnen verschillende kruidenplanten ook worden aangeplant in het productievoedselbos van Schijndel. Zodat we deze kunnen gebruiken in de lekkere gerechten en drinken in onze restaurants en koffiebars.

VERDUURZAMEN VAN DE VOEDSELKETEN

We bekijken binnen ons assortiment continu de mogelijkheden voor duurzamere en gezondere varianten. Dus maken we zoveel mogelijk gebruik van duurzame producten van Nederlandse bodem. Daarnaast zorgt het ervoor dat onze gasten zich ervan bewust worden waar hun eten vandaan komt. Dat alles komt terug in onze voedselvisie. Maar we zijn ervan overtuigd dat we dit niet alleen kunnen. Door de juist samenwerkingen aan te gaan kunnen we grotere stappen zetten.

Boeren, Natuurlijk!

We zijn aangesloten bij het landelijk collectief Boeren, Natuurlijk! Dit initiatief is geïntroduceerd door MVO Nederland en vereenvoudigt het omschakelen naar natuurlijke landbouw voor boeren. De 35 aangesloten organisaties hebben een maatschappelijk en financieel belang bij een toename van de biodiversiteit in de Nederlandse landbouw. MVO Nederland stuurt als onafhankelijke partij de deelnemers van idee naar actie. Een initiatief dat perfect past bij onze voedselvisie dus.

True Price

Een middel om bewustwording te creëren bij gasten is True Price. In samenwerking met onze partner True Price rekenen we de echte prijs van producten in het buffet uit. Hiervan laten we aan de gast zien wat de milieuen sociale kosten zijn. Zo hopen we bewustwording te creëren bij onze gasten. We hebben in 2024 bij verschillende opdrachtgevers pilots gedaan met het weergeven van de echte prijs. Gasten hadden daarbij de keuze om al dan niet de echte prijs te betalen.

OP WEG NAAR ZERO WASTE SPEERPUNT 3 VOEDSELVISIE

Als bewuste cateraar willen we een toekomst zonder voedselverspilling creëren. Wat we precies onder voedselverspilling verstaan? Dat is het verlies van eetbaar voedsel tijdens productie, inkoop, voorbereiding, presentatie en distributie. En we meten dit in vier stromen: tijdens de bereiding, in de uitgifte, in de banqueting en op het bord van de gast.

Onze bedrijfsvoering is zo ingericht dat we makkelijker stappen kunnen zetten. We hebben geen centrale menuplanning en geen centrale inkoop. Op iedere locatie stelt het team zelf het menu samen - op basis van de wensen en behoeften. En koopt dus ook zelf in wat daarvoor nodig is. Het eten en drinken kan gericht worden ingekocht en verwerkt. Bovendien is het dankzij deze werkwijze mogelijk om eventueel toch overgebleven ingrediënten te verwerken in het menu van de volgende dag. Onze standaardprocedures helpen dus al veel verspilling te voorkomen.

We hebben in onze voedselvisie een ambitieus doel opgenomen: jaarlijks reduceren wij onze voedselverspilling met 10% ten opzichte van het voorgaande jaar. Dus zetten we ons continu in om dit doel te behalen.

Zo meten we voedselverspilling

Wil je de voedselverspilling effectief terugdringen, dan moet je eerst meten. Dus brengen we de voedselverspilling op een aanzienlijk aantal van onze locaties in kaart. Dit doen we door het food afval handmatig te wegen. Dit doen we met het afval in de keuken, in de uitgifte en in de banqueting. De eerste nulmeting op deze locaties heeft in 2024 plaatsgevonden.

Daarnaast werken we op een aantal locaties samen met Orbisk. Deze organisatie levert een monitor die het afval op een locatie fotografeert, analyseert en weegt. Bij het weggooien wijst de medewerker het afval toe aan bijvoorbeeld restaurant of banqueting. De slimme software van de monitor rapporteert de hoeveelheid afval per uitgifteonderdeel en deelt het afval in naar categorie, waardoor gerichte acties mogelijk zijn om de hoeveelheid afval te reduceren.

Bewustwording creëren tijdens de Verspillingsvrije Week Het terugdringen van voedselverspilling begint bij het creëren van bewustwording van wat er verspild wordt. Dat is dan ook één van de redenen dat we in september op onze locaties hebben meegedaan aan de Verspillingsvrije Week, een initiatief van Samen Tegen Voedselverspilling. Hoe? Door in onze restaurants informatie over dit onderwerp te delen, zoals recepten voor overgebleven ingrediënten en tips om ook thuis verspilling tegen te gaan.

2.500

GEZONDE LEVENSSTIJL SPEERPUNT 4 VOEDSELVISIE

Vitam wil bijdragen aan de gezonde levensstijl van volwassenen en kinderen. In 2030 zorgen we ervoor dat alle locaties voldoen aan de richtlijn Eetomgevingen van het Voedingscentrum. Dat wil zeggen dat een gast op al onze locaties altijd een gezonde lunch kan samenstellen. Dit meten we aan de hand van de kantinescan van het Voedingscentrum.

Gezond eten en drinken bij Vitam

Eten dat je goed doet. Daar zorgen we voor bij Vitam. We kiezen onze ingrediënten bewust en gebruiken meer groente en peulvruchten, meer vezels en meer plantaardige eiwitten. En minder zout en minder suiker. We kiezen er ook bewust voor om te verleiden tot de gezonde en verantwoorde keuze. We leggen dus niets op, maar maken het voor de gasten makkelijker en aantrekkelijker om de gezonde keuze te maken. Daarom richten we ons op lékker eten en drinken, natuurlijk smaakvol gepresenteerd!

Voor de definitie van een gezond eetpatroon volgen we de Richtlijnen Schijf van Vijf van het Voedingscentrum. Daarnaast hebben we een voedingsdeskundige in dienst die voor Vitam beleid schrijft op het gebied van gezonde voeding en de medewerkers op locatie ondersteunt met advies, trainingen en tips. Zo volgen alle medewerkers een verplichte training Gezonde voeding. Zodat zij de gasten in de restaurants kunnen helpen bij het maken van de gezonde keuze. Zowel met een gezonder aanbod als met persoonlijk advies.

GEZOND ETEN EN DRINKEN –NATUURLIJK!

Lekker en gezond eten en drinken; basisvoorwaarde voor onze dienstverlening. En dus ook een belangrijk speerpunt binnen de voedselvisie. Vitam’s voedingsdeskundige Nadja Hanssen vertelt waar Vitam zich in 2024 op heeft gericht.

Wat waren de plannen voor 2024?

“In 2024 hebben we verdere stappen gezet in het gezonder maken en verduurzamen van ons aanbod op locatie. Dit hebben we zoals gebruikelijk gedaan aan de hand van onze vijf speerpunten; meer groente, meer plantaardige en minder dierlijke eiwitten, meer vezels, minder suiker en minder zout. En dit jaar hebben we gekozen voor extra focus op het tweede speerpunt ‘meer plantaardige eiwitten’. Dit sluit aan op de voedselvisie, en we zien dat de markt zich steeds meer richt op duurzaamheid. Het is sowieso een bredere maatschappelijke trend waarbij bedrijven, overheden en consumenten samen stappen zetten om een duurzamere toekomst te realiseren. Voor Vitam ligt de nadruk op het combineren van duurzaam en gezond. Het is een uitdaging om de eiwittransitie op een verantwoorde én gezonde manier aan te vliegen. Zo zijn vleesvervangers vaak nog niet gezond.”

En welke stappen zijn er gezet?

“Het is mooi dat we met plantaardige zuivelalternatieven al goede stappen hebben gezet in 2024. Zowel in het buffet als in de keuken. Zo bieden we in de yoghurtbar altijd minimaal één plantaardig zuivelalternatief. Dit hebben we ook opgenomen in het Vitam Kompas - onze richtlijnen waaraan alle locaties moeten voldoen. Daarnaast zijn we Vitam-breed volledig overgestapt naar plantaardige kookroom. Daar realiseren we een aanzienlijke CO2-reductie mee. En we hebben ingezet op peulvruchten.”

Wat was er anders aan de aanpak ten opzichte van 2023?

“Een interessante ontwikkeling binnen het team Culinaire kwaliteit is de introductie van menu engineering. Dit betekent dat we een menu- en receptontwikkelaar in dienst hebben genomen

die recepten ontwikkelt. De medewerkers kunnen deze terugvinden in onze recepturendatabank. Al deze recepturen zijn gelabeld op gezondheid en op vegetarisch of vegan. Op die manier ondersteunen we de locaties bij het aanbieden van een gezond en duurzaam assortiment zonder te werken met vaste weekmenu’s. Daarnaast is het team uitgebreid met een duurzaamheidscoach. Zij helpt de locaties bij het verduurzamen en gezonder maken van het aanbod met training-on-the-job. Een goede aanvulling op de twee culinaire coaches die we al in ons team hadden. Waar de duurzaamheidscoach zich specifiek focust op duurzaamheid, hebben de culinaire coaches als doel om de culinaire vaardigheden op locaties te vergroten, zodat de gezonde en duurzame gerechten die we aanbieden ook echt lekker zijn.”

Je vertelde net dat peulvruchten een grotere rol hebben gekregen. Kun je uitleggen waarom daarvoor gekozen is?

“Ik zie peulvruchten als een fantastische onbewerkte productgroep die echt kan bijdragen aan de eiwittransitie. Peulvruchten zijn namelijk niet alleen heerlijk, maar ook super voedzaam, gezond en duurzaam. Ze hebben een heel lage ecologische voetafdruk per gram eiwit. En veel peulvruchten kunnen lokaal geteeld worden. Deze lokale teelt zorgt voor een gezonde en vruchtbare bodem. Peulvruchten zijn namelijk vlinderbloemige gewassen. Dit houdt in dat ze stikstof kunnen binden en daarmee de bodemkwaliteit verbeteren. En ze hebben grote gezondheidsvoordelen. Peulvruchten zijn goed voor de darmen, en het regelmatig eten van peulvruchten wordt in verband gebracht met een verminderd risico op het ontwikkelen van harten vaatziekten, diabetes type 2 en darmkanker.”

Kunnen peulvruchten bijdragen aan een volwaardig eetpatroon?

“Absoluut. Het Voedingscentrum adviseert om minimaal één keer per week peulvruchten te eten. Dat halen veel mensen nog niet; Nederlanders eten gemiddeld ongeveer twee keer per maand peulvruchten. Dat is jammer, want zoals gezegd hebben peulvruchten veel positieve eigenschappen. Zo zijn ze rijk aan eiwitten en vezels. Hierdoor zorgen ze voor een langer verzadigd gevoel. Daarnaast bevatten ze veel vitamines, en mineralen zoals zink, ijzer, magnesium, kalium en fosfor. Ze verlagen je slechte (LDL) cholesterol. Wat helpt om je bloedvaten gezond te houden.”

En kunnen peulvruchten vlees 1 op 1 vervangen?

“Peulvruchten vormen in de meeste opzichten een goede vervanger voor vlees. Ze bevatten net als vlees eiwit en andere belangrijke voedingstoffen die in vlees voorkomen, zoals ijzer en vitamine B1. Peulvruchten bevatten echter geen vitamine B12. Ook is het belangrijk om te weten dat peulvruchten, met uitzondering van sojaboontjes, geen volledig aminozuurprofiel hebben. En dat hebben dierlijke eiwitbronnen zoals vlees wel. Maar het incomplete eiwitprofiel van peulvruchten is heel makkelijk op te lossen door peulvruchten te combineren met granen. Op die manier maak je gebruik van de aanvullende waarde van de eiwitten in deze twee verschillende plantaardige eiwitbronnen en creëer je een maaltijd met een vergelijkbare eiwitkwaliteit als die van een maaltijd met vlees.”

Dus de rol van peulvruchten is veel groter geworden binnen Vitam. Dat was misschien best een verandering. Hoe is dit aangepakt?

“We hebben in onze communicatie met collega’s op locatie veel aandacht besteed aan peulvruchten. Onder andere door kennis te delen over de voordelen en veelzijdigheid van peulvruchten. Maar ook met praktische trainingen in het Vitam Lab – onze eigen kookschool. En aan de aanbodzijde zijn peulvruchten een standaard onderdeel van de saladebar geworden. De menu- en receptontwikkelaar heeft de locaties ook veel geholpen door voor elk buffetonderdeel recepturen te ontwikkelen waarin peulvruchten zijn verwerkt. Bijvoorbeeld groentespreads op basis van peulvruchten, peulvruchtensalades voor in de saladebar, soepen met peulvruchten, warme lunchgerechten met peulvruchten of lekkere toppings van geroosterde peulvruchten. Dat kan hartig, zoals geroosterde witte bonen met specerijen

als topping voor de soep, maar ook zoet, zoals geroosterde cacao kikkererwten als topping bij de yoghurtbar. En we hebben eind 2023 een module ontwikkeld met peulvruchten in de hoofdrol; Bowls & Beans. Daarmee wonnen we de publieksprijs en juryprijs op het Groentecongres. En die module hebben we in 2024 natuurlijk veel ingezet.”

Wat waren over het algemeen de reacties van opdrachtgevers en gasten?

“Eigenlijk alleen maar positief. Dit komt ook omdat peulvruchten een toevoeging zijn aan het aanbod, dus we ontnemen de gasten er niets mee.”

Verwacht je dat deze rol voor peulvruchten nog groter en blijvend groter wordt?

“Absoluut. In het volgende tweejarenplan op gezonde en duurzame voeding dat ik heb geschreven is het speerpunt - meer plantaardige eiwittenweer het belangrijkste focuspunt. Uitdaging voor de komende jaren blijft om dit op een gezonde en duurzame manier aan te vliegen. Peulvruchten zijn hierin een mooie oplossing. Want ze zijn goed voor ons én goed voor de wereld. Volgend jaar willen we extra aandacht besteden aan het combineren van peulvruchten en granen. Daarmee verhogen we niet alleen het aandeel plantaardige eiwitten in ons buffet, maar dragen we dus ook bij aan een volwaardige aminozuursamenstelling van de gerechten die we aanbieden.”

Hoe gaat Vitam dat aanpakken?

“We gaan extra inzetten op gemak. We vergroten het assortiment peulvruchten en zorgen ervoor dat we ook peulvruchten- en granenmixen beschikbaar stellen. Zo kan een locatie met gemak een volwaardige plantaardige maaltijd samenstellen. Daarnaast zijn peulvruchten ook een belangrijk onderdeel van ons jaarthema voor 2025. Er zal dan ook weer een mooie module worden ontwikkeld met peulvruchten in de hoofdrol. De ideeën daarvoor zijn er al. Ik ben heel enthousiast en denk dat het weer een succes zal worden!”

NADJA HANSSEN Voedingsdeskundige

PEULVRUCHTEN: RESULTATEN

In 2024 hebben we extra aandacht besteed aan het verwerken van peulvruchten in alle onderdelen van onze buffet, en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. In 2024 kochten we 12,7% meer peulvruchten in per gast dan in 2023!

MEER VEZELS

In 2024 hebben we opnieuw stappen gezet in het verbeteren van de voedingswaarde van ons assortiment. Meer vezels is daar een onderdeel van. Vezels spelen namelijk een belangrijke rol in een gezond voedingspatroon.

Brood

Het gemiddelde vezelgehalte van het ingekochte brood steeg van 5,56 gram per 100 gram in 2023 naar 5,74 gram in 2024 - een toename van 3,2%. Daarmee blijft het gemiddelde vezelgehalte van ons brood ver boven de norm voor vezelrijk brood (minimaal 4,5 gram vezels per 100 gram). Door te kiezen voor vezelrijkere varianten dragen we bij aan een bewuster en voedzamer voedingsaanbod voor onze gasten.

In 2021 hebben we samen met Bakkers Brigade ons eigen vezelrijke Vitam-brood ontwikkeld, nadat we eerder al succesvol de Vitam vezelrijke witte bollen introduceerden. Deze bewuste keuzes werpen hun vruchten af: in 2023 kochten we met uitsluitend de inkoop van deze broden en broodjes 134 kg vezels in, en in 2024 steeg dit naar 169 kg vezels - een toename van 25%.

Wraps

In juli 2024 hebben we nog een belangrijke stap gezet in het vezelrijker maken van het assortiment door volledig over te stappen op volkoren wraps en groentewraps die voldoen aan het vezelcriterium (minimaal 4,5 gram vezels per 100 gram). Door deze omzetting is de totale hoeveelheid ingekochte vezels binnen de categorie wraps met 33% gestegen.

Pasta’s

In juli 2024 hebben we alle pastasoorten waarvoor een volkoren variant beschikbaar is omgezet naar volkoren. Dit betekent dat de witte varianten van deze pasta’s zijn uitgefaseerd, en volkoren de nieuwe standaard is geworden. Door deze aanpassing is de totale hoeveelheid ingekochte vezels binnen de categorie pasta’s met 12% toegenomen.

VITAM-BROOD

25% MEER VEZELS

33% MEER VEZELS IN WRAPS WRAPS

MINDER SUIKER

Frisdranken

In 2024 hebben we opnieuw stappen gezet in het verlagen van het suikergehalte binnen de categorie frisdranken. Door het opstellen van assortimentsvoorstellen hebben we het aandeel suikerrijke frisdranken verder teruggedrongen. Hierbij speelt niet alleen onze eigen assortimentskeuze een rol, maar worden we ook ondersteund door de voedingsmiddelenindustrie via het NAPV, Nationale Aanpak Productverbetering. Dit initiatief stimuleert fabrikanten om suiker, zout en verzadigd vet in voedingsmiddelen te verlagen en draagt zo bij aan een gezonder aanbod. Samen werken we toe naar een evenwichtiger frisdrankassortiment dat aansluit bij onze ambities op het gebied van gezondheid en duurzaamheid.

Dit heeft geleid tot een aanzienlijke daling in het gemiddelde suikergehalte van onze frisdranken: van 99 gram per liter in 2023 naar 76 gram per liter in 2024 – een reductie van 23%.

MINDER ZOUT

Ook in 2024 hebben we maatregelen genomen om de hoeveelheid ingekocht zout te verlagen. Zo zijn we eind 2023 overgestapt op een zoutarme specerijenlijn van Verstegen en zoutarme bouillons van Unilever.

Bewuste keuzes met resultaat: in 2024 hebben we binnen de productgroepen specerijen en bouillons 11% minder zout ingekocht ten opzichte van 2023. Hierbij is gecorrigeerd voor de hoeveelheid ingekocht tafelzout.

SPEERPUNT 5 VOEDSELVISIE

UIT EERLIJKE EN INCLUSIEVE KETENS

Eten moet eerlijk en inclusief zijn. Dus we kiezen onze ingrediënten bewust. In samenwerking met onze groothandels en partners brengen we de herkomst van alle producten in kaart. Bij het inkopen van verse producten kiezen we voor lokaal (Nederland). Is een bepaald product niet verkrijgbaar in Nederland maar wel nodig voor een gevarieerd aanbod, dan kiezen we voor Europa en bij uitzondering mondiaal. We vermijden vliegtransport van producten en kiezen in dat geval liever voor vervoer per boot en/of vrachtwagen. We hebben de voorkeur voor lokale en korte ketens, zodat we goed zicht kunnen houden op de keten en zo direct afspraken kunnen maken met de producent. Bovendien is het op deze manier makkelijker om onze gasten bewust te maken van waar het eten vandaan komt.

We willen onze gasten verleiden tot de gezonde keuze. Dit ondersteunen we met een verantwoord inkoopbeleid. Hierin is het uitbannen van sociale misstanden - als onderdeel van de internationale sociale voorwaarden - een belangrijk aspect. Ons uitgangspunt hierin is dat we alleen inkopen uit verantwoorde ketens. Daar waar nog geen certificaat beschikbaar is om dit te borgen, onderzoeken we samen met onze leveranciers de mogelijkheid om deze risicovolle ketens alsnog te certificeren.

Daarnaast vinden we het belangrijk dat iedereen in onze maatschappij gelijke en goede kansen krijgt. We zijn ons bewust van ieders talent en geloven in leuk werk voor iedereen. Wel of geen beperking. We werken dan ook met onze opdrachtgevers en partners samen om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar zo regulier mogelijk werk te begeleiden. Waar mogelijk kiezen we voor sociale inkoop en werken we samen met verschillende toeleveranciers, zoals zorgboerderijen en sociale werkplaatsen.

SOCIALE INKOOP

Waar het kan kiezen we voor sociale inkoop en initiatieven. Een aantal voorbeelden:

• We kopen diverse producten in bij sociale leveranciers. Bijvoorbeeld haverkoeken van Twente Uniek. Deze zijn er in een Goedemorgen en een Goedemiddag variant en bieden we aan in de banquetingdienstverlening. Twente Uniek is een werk- en dagbestedingslocatie in Nijverdal, onderdeel van Stichting Philadelphia Zorg. Hier werken mensen met een (licht) verstandelijke beperking.

• We kopen presentatiemateriaal in bij Heppiehout, een werkplaats waar cliënten van Iriszorg Nijmegen het presentatiemateriaal in elkaar zetten van gerecycled hout.

• Cello Printservice verzorgt een deel van onze repro-werkzaamheden, en verpakt en verstuurt de middelen ook. Cello is een werkplaats voor mensen met een verstandelijke beperking.

ZO HELPEN WE ANDEREN

Good Camp

19 januari stond in het teken van goed doen. Met honderd medewerkers van het servicekantoor gingen we een dag op pad om goed te doen voor de samenleving. We hebben goede doelen in ‘s-Hertogenbosch en omgeving geholpen met verschillende activiteiten. Er is onder andere een lunch voor minderbedeelde mensen verzorgd en op verschillende locaties geklust en geschilderd. Wat een geslaagde dag! Die gaan we in 2025 herhalen.

Spullen voor Stichting hulp voor Oekraïne

Ook buiten onze dagelijkse dienstverlening dragen we een steentje bij aan een betere wereld en bieden we hulp aan mensen die dit heel hard nodig hebben. Daarom hebben we ons ingezet voor Stichting Hulp voor Oekraïne. Deze stichting zamelt geld en goederen in voor mensen in nood in Oekraïne. Vitam besloot de kosten voor een vrachtwagenrit op zich te nemen én ervoor te zorgen dat die vrachtwagen gevuld werd. Niet alleen doneerden enthousiaste Vitammers zelf noodzakelijke spullen en geld, we gingen ook op zoek naar partijen die ons konden helpen. En dat is gelukt! Een grote vrachtwagen werd gevuld en vertrok naar Oekraïne. Met dank aan de gulle organisaties die hulpgoederen doneerden.

BEWUST VAN IEDERS TALENT

We geloven in de kracht van onze medewerkers. Zij brengen onze missie tot uiting in de dagelijkse praktijk. We werken op basis van ondernemerschap op locatie: de teams op locatie hebben de ruimte om de dienstverlening zelf in te vullen, natuurlijk langs de lat van Vitam en die van de opdrachtgever. In de praktijk betekent dit dat zij zelf het menu samenstellen op basis van de behoeften en wensen van de gasten, zelf inkopen, zelf roosters maken en zelf inzicht hebben in de financiële administratie van de locatie. De medewerkers krijgen dus de ruimte om een eigen sausje over het werk te gieten. Iedereen doet dit op zijn eigen manier, op de verschillende locaties door heel Nederland. Het werk is dus iedere dag anders. Het resultaat is altijd verbluffend. Om dit te bereiken begeleiden we de employee journey - van begin tot eind. Van nieuwe medewerker tot trotse ambassadeur. Belangrijk hierin zijn de bedrijfscultuur, ontwikkelingsmogelijkheden, vitaliteit, persoonlijke milestones en financiële fitheid van de medewerkers. Met onze focus op deze thema’s garanderen wij de goede zorg voor onze medewerkers. Zodat we goed doen voor de mens en de wereld, én Vitam’s werkwijze en merkbelofte in de praktijk kunnen worden gebracht.

WE BLIJVEN INVESTEREN IN IEDERS

TALENT: TRAINING EN ONTWIKKELING

Goed werkgeverschap betekent voor Vitam ook investeren in de talenten. Met een eigen online opleidingsplatform V’Academy, met praktische trainingen in het Vitam Lab én met aansprekende, laagdrempelige communicatiemiddelen. Die het mogelijk maken voor de Vitammers om makkelijk informatie en inspiratie te delen. Goed voor de kennisdeling én de onderlinge verbinding.

V’Academy

Wij hebben ons eigen opleidingsplatform, V’Academy. Aan de basis hiervan staat onze overtuiging dat leren een continu proces is en geen eenmalige gebeurtenis. Daarom voorzien zij onze medewerkers doorlopend van nieuwe leermomenten op het gebied van onder andere duurzaamheid, gastvrijheid, culinaire inspiratie, leiderschapsontwikkeling en ondernemerschap.

In 2024 zijn er 4.735 trainingen gevolgd op V’Academy.

Vitam Lab

In het Vitam Lab in Amstelveen hebben we de beschikking over een goed uitgeruste keuken met volledig ingerichte workstations. We verzorgen er uiteenlopende trainingen en werken aan productinnovaties en culinaire ontwikkeling. In 2024 waren er 132 deelnemers aan trainingen in het Vitam Lab.

V’Talent

Wij bieden (assistent-)restaurantmanagers de mogelijkheid om een managementtraineeship te volgen binnen Vitam: V’Talent. Tijdens dit traineeship maken de deelnemers kennis met alle afdelingen van het servicekantoor. Vanuit hun expertise delen deze afdelingen hun kennis over uiteenlopende onderwerpen. Zo krijgen de deelnemers nog beter inzicht in hoe alles binnen Vitam werkt. Daarnaast gaan zij op bezoek bij leveranciers en leren zij praktisch leidinggeven. Op basis van een assessment stellen de deelnemers aan het begin van V’Talent hun persoonlijke leerdoelen op die aan het einde worden geëvalueerd. Met dit interactieve programma stomen wij deze Vitammers klaar voor een vervolgstap, waardoor doorgroeien binnen Vitam nog makkelijker én leuker wordt.

In 2024 namen 7 Vitammers deel aan V’Talent en sloten dit met goed gevolg af.

Inspiratie

Naast de uiteenlopende trainingen bieden we de Vitammers ook culinaire inspiratie. Zo kunnen zij op het interne communicatieplatform tips en gerechten delen met collega’s. Ook vinden ze daar een uitgebreide receptendatabank. De recepten zijn ontwikkeld door team Culinaire kwaliteit en met name de menu- en recepten engineer. In samenwerking met onze voedingsdeskundige labelt zij deze op gezond, vegetarisch en vegan.

Vitam Journaal

Onze medewerkers helpen de gasten op weg om bewuste keuzes te maken. Om dit iedere dag te kunnen realiseren én om bij te dragen aan het behalen van de doelstellingen van de voedselvisie, bieden onze voedingsdeskundige en concept- en kwaliteitscoach hun ondersteuning met het Vitam Journaal. Tijdens dit journaal bieden zij inspiratie, inkooptips en video’s. En delen zij de groente die op dat moment in het seizoen is: de seizoensheld.

Online meetings

Voor de restaurantmanagers organiseren wij één keer per kwartaal een online meeting. Daar worden tips gedeeld en ontwikkelingen besproken.

BEKIJK DE

AFTERMOVIE

Vitam Managers Event

In oktober 2024 vond voor de tweede keer het Vitam Managers Event plaats. Met veel inspiratie, informatie, veel lekker eten en drinken én gezelligheid. Restaurant- en locatiemanagers en koks uit het hele land kwamen samen in De Rijtuigenloods in Amersfoort voor dit bijzondere evenement. Op het programma stonden workshops met uiteenlopende onderwerpen, zoals Vitam’s voedselvisie, vitaliteit, recruitment, concepten en smaken en geuren.

Naast dit leerzame gedeelte van de dag konden de Vitammers over de culinaire markt lopen. Bij de food stands van verschillende leveranciers vonden zij volop inspiratie en informatie. Natuurlijk was er ook veel ruimte om bij te praten met collega’s tijdens de lekkere lunch en de afsluitende borrel.

RECRUITMENT

Ook bij Vitam merken we dat het vinden van voldoende geschikt personeel uitdagend kan zijn. Om het sollicitatieproces te optimaliseren hebben we een handige toolkit ontwikkeld voor de restaurantmanagers. Daarin vinden zij tips en achtergrondinformatie om de sollicitatiegesprekken op locatie nog beter te kunnen voeren. Daarnaast hebben we verschillende wervingscampagnes opgezet en aandacht besteed aan employer branding.

Het welkom bij Vitam en daarna

Al voordat nieuwe medewerkers hun eerste werkdag hebben gehad, start de onboarding. Dit proces is in 2024 verder uitgebreid. Nieuwe Vitammers ontvangen al voor hun eerste werkdag leuke welkomstberichten als voorbereiding. Daarnaast hebben ze ook al toegang tot het interne communicatie- en opleidingsplatform.

Welkom bij Vitam-dag

In 2024 hebben we een vertrouwd initiatief weer nieuw leven ingeblazen: de Welkom bij Vitam-dag. Deze dag is er voor restaurantmanagers die nog niet zo lang in dienst zijn. Zij worden ontvangen op het servicekantoor. Daar krijgen zij de kans om kennis te maken met de verschillende afdelingen van het servicekantoor en leren ze collega’s van andere locaties kennen. Na het succes van deze dag wordt dit in 2025 een vast programmaonderdeel.

Vitam All Stars-dag

Naast de Welkom bij Vitam-dag organiseerden we juist ook een dag voor medewerkers die al langere tijd in dienst zijn. Zij gingen onder andere met het directieteam in gesprek over verschillende onderwerpen. Om kennis, ervaringen en inspiratie uit te wisselen.

Partner Trees For All Sinds 2024 zijn we partner van Trees For All. Dit houdt in dat er voor iedere nieuwe medewerker die we aannemen een boom wordt geplant. In samenwerking met Trees For All dus. Zo vieren we een succesvol sollicitatieproces en koppelen we goed doen voor de mens aan goed doen voor de wereld.

VITALITEIT

We nemen onze verantwoordelijkheid als werkgever. Dus zetten we ons in om ervoor te zorgen dat onze medewerkers duurzaam inzetbaar kunnen blijven in een fysieke baan. Het verzuimpercentage daalde in 2024 dan ook verder naar 5,5% (in 2023 was dit 6,1%). We stimuleren vitaliteit door hier continu aandacht voor te hebben en door persoonlijk in gesprek te gaan met medewerkers wanneer het werk te zwaar of te intensief wordt. We denken mee en dragen bij aan een maatwerk oplossing. Laat de gezondheid het toch afweten of zit een medewerker minder lekker in zijn vel, dan bieden we persoonlijke begeleiding. Hierbij zetten wij een interventie in als dit bijdraagt aan de vitaliteit. Want we zijn een mensgerichte organisatie.

We kijken daarbij verder dan de werkvloer. We helpen als er tegenslagen of uitdagingen zijn. Financieel of in de privésfeer. Van de inzet van een budgetcoach tot flexibele arbeidsvoorwaarden en van meedenken bij mantelzorgsituaties tot ondersteuning bij rouw. Sociaal dus.

Vakantiehuisje

Natuurlijk gunnen we de Vitammers ontspanning, maar we weten ook dat dat voor sommigen duur is. Daarom huurden we voor heel 2024 een vakantiehuisje waarvan de medewerkers een weekend of midweek gebruik konden maken. En daar was veel animo voor, het huisje werd 104 keer geboekt!

Financiële hulp

Merken medewerkers dat het steeds lastiger wordt om rond te komen, of zijn er al grotere problemen ontstaan, dan kunnen ze dat aangeven bij hr. We kijken dan samen welke hulp het beste past. Dit kunnen algemene tips zijn zoals het wijzen op de diverse praktische websites rondom financiën, of het uitbreiden van het aantal contracturen en het inzetten van flexibele arbeidsvoorwaarden. Zijn de problemen moeilijker op te lossen, dan is er de mogelijkheid om een budgetcoach in te schakelen. We zijn bovendien aangesloten bij de Nationale Coalitie Financiële Gezondheid (NCFG). Dit betekent dat we samen met andere werkgevers in Nederland bekijken hoe we onze medewerkers ondersteuning kunnen bieden en de financiële gezondheid van huishoudens in Nederland kunnen verbeteren.

ANNEMARIE LAMBREGTS

EN JILDOU BAKKERTOLSMA OVER INCLUSIE EN DIVERSITEIT BIJ VITAM

Bewust van ieders talent. Vitam gelooft in leuk werk voor iedereen. Wel of geen beperking. Niet voor niets zijn we koploper in inclusie en diversiteit in de cateringmarkt. Geen enkele commerciële cateraar in Nederland heeft in verhouding zoveel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst. Dat doen we gewoon. Gewoon anders. Met de juiste persoonlijke begeleiding en aandacht. Op maat dus. Zodat iedereen zich goed voelt en zich optimaal kan ontwikkelen. En zo laat Vitam een inclusieve voetafdruk achter.

Dat is Vitam’s visie op social return. Die in 2023 is gevormd en in 2024 verder tot uiting is gebracht. Daar vertellen hr-manager Annemarie Lambregts en coördinator Social Return Jildou BakkerTolsma meer over.

staat voor sociaal – doing good

Een belangrijk onderdeel van Good Doing FoodVitam’s belofte en werkwijze - is goed en sociaal werkgeverschap. En dus zetten we ons in voor medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Annemarie: “Vitam heeft echt een sociaal hart, dat is ons DNA. En het hoort erbij om mensen die moeilijker aan een baan kunnen komen een kans te geven. Jildou vult aan: “We zijn ons bewust van ieders talent, dus ook van dat van de kwetsbare doelgroep.” Daarnaast is er vanuit opdrachtgevers en de markt ook vraag naar de inzet van deze doelgroep in de cateringdienstverlening. Annemarie: “Dat is ook een reden om ons hiervoor in te zetten.”

Waarom dit zo goed past binnen het personeelsbeleid en de visie op goed werkgeverschap

Het werk leuk maken; dat is onderdeel van Vitam’s visie op werkgeverschap. Voor iedereen. Dus voor de SR-medewerkers zelf, maar ook voor de begeleiders op locatie. Annemarie legt uit: “We merken dat het begeleiden van de SR-medewerkers op locatie door de restaurantmanagers wordt gezien als een verrijking van het werk. Over het algemeen zorgen onze medewerkers graag. Ze willen het voor de gasten zo goed mogelijk doen. Dat doen ze ook voor anderen, zoals collega’s. Het geeft een extra dimensie aan hun werk. Een win-win situatie dus.”

De doelstellingen op het gebied van SROI

Vitam is niet voor niets koploper op het gebied van inclusie en diversiteit in de arbeidsmarkt. Daar horen ambitieuze doelstellingen bij. Annemarie: “Het is ons doel om het percentage medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt te laten stijgen. Dat betekent dat in 2030 20% van ons medewerkersbestand tot een SR-doelgroep behoort. En we willen de certificering voor de PSO Ladder trede 3 behouden. Daarvoor worden we zowel kwantitatief als kwalitatief beoordeeld.” Het draait natuurlijk niet alleen om cijfers en externe audits. Jildou legt uit dat de Vitammers in het medewerkerstevredenheidsonderzoek ook wordt gevraagd in hoeverre zij Vitam als een organisatie ervaren waarin veel aandacht is voor inclusiviteit en diversiteit. “Doel is dat 75% van de respondenten daar tevreden over is.”

De functie van de coördinator social return

In 2024 kwam Jildou in dienst als coördinator social return - een nieuwe functie voor Vitam. Annemarie vertelt waarom deze functie werd gecreëerd. “We staan voor goed werkgeverschap en willen voorop blijven lopen op het gebied van social return. Dat kan alleen maar slagen als je het aandacht geeft. Als er focus en eigenaarschap zijn. Als er één contactpersoon is, heb je meer controle en kan het proces beter gestructureerd worden.”

Vitam

De functie is heel divers. Jildou: “Enerzijds is het de bedoeling dat we groei realiseren, dus een hoger percentage SR-medewerkers. Daarom zet ik me in om ons netwerk te versterken. En anderzijds willen we de kwaliteit hoog houden en borgen. Dus doorbouwen aan de kwaliteit van de begeleiding door de restaurantmanagers daarvoor de juiste tools te geven. Met als resultaat meer doorstroom en natuurlijk tevreden, goed functionerende medewerkers die een bijdrage leveren aan onze dienstverlening.”

Dit waren de acties in 2024

Jildou kwam in april in dienst. “Ik ben begonnen met overzicht en structuur maken. Een beeld krijgen van wat we allemaal al doen op dit gebied. Zo hebben we een meerjarenplan kunnen maken voor de komende jaren met bijbehorende doelstellingen. En we zijn al gestart met de voorbereiding op de audit voor de PSO Ladder die in 2025 wordt uitgevoerd. Bovendien gaan we dit ook van onze leveranciers vragen; in 2030 moet 75% van ons inkoopvolume afkomstig zijn van leveranciers die ook gecertificeerd zijn voor de PSO Ladder. Dat stemmen we af met collega’s van Inkoop. Daarnaast heb ik Sales advies gegeven bij aanbestedingen.”

Zo borgen we de begeleiding van de SR-medewerkers

Annemarie: “Dat is een essentieel onderdeel van het werk van Jildou. We vinden het belangrijk dat alle medewerkers gelijk worden behandeld, maar sommige medewerkers hebben extra aandacht nodig.” Jildou legt uit hoe Vitam dit aanpakt. “Ik heb een basis toolkit ontwikkeld voor de restaurantmanagers. Daar kiezen zij de meest geschikte begeleidingsmethodes uit voor de betreffende SR-medewerker. Daarmee borgen we gelijke begeleiding, maar wel op maat dus. En soms heeft een medewerker ook een jobcoach vanuit het UWV.”

Hoe de SR-medewerkers bij Vitam komen

De meeste SR-medewerkers komen bij Vitam terecht via werkgeverservicepunten, het UWV en re-integratieorganisaties. Jildou: “We hopen natuurlijk dat kandidaten ons ook zelf gaan vinden als we nog meer bekend komen te staan als een sociaal maatschappelijke organisatie. Het helpt als er Vitam-ambassadeurs zijn; restaurantmanagers die enthousiast zijn over hun ervaring met het begeleiden en dit delen.”

Wat we hebben bereikt in 2024

Annemarie: “We hebben weer een mooi percentage behaald, dus een groei in het aantal arbeidsplaatsen. Dat is mooi. En Jildou heeft de basis gelegd voor de Talententuin.” Dit licht Jildou graag toe: “De Talententuin is eigenlijk een nieuw concept voor SR waarmee we onze aanpak borgen en de kwaliteit van begeleiding en werkomgeving verder verhogen. Zo leggen we vast aan welke voorwaarden locaties moeten voldoen om een SR-medewerker te begeleiden. En wordt daaraan voldaan, dan krijgt de locatie het predicaat Talententuin.”

De plannen voor 2025

Jildou: “In 2025 gaan we verder met het uitwerken en uitvoeren van de Talententuin. En we gaan een ontwikkelpad voor de medewerkers bieden, zodat er groei mogelijk is in de loopbaan.” Annemarie vult aan: “En we hopen natuurlijk ook weer de certificering voor de hoogste trede (3) van de PSO Ladder te behalen. De verwachting is dat dat wel gaat lukken. Dus volop mooie vooruitzichten!”

ANNEMARIE LAMBREGTS JILDOU BAKKER - TOLSMA

Hr-manager Coördinator Social Return

STICHTING VITAM DOET GOED

Kinderen helpen goed te eten. Dat vinden we dus belangrijk. Zo belangrijk dat we daarvoor een eigen stichting hebben: Stichting Vitam Doet Goed. De stichting heeft vijf bestuursleden en haalt inkomsten vanuit Vitam, uit het statiegeld in de restaurants van Vitam, donaties, kerstpakketten, Vitammers en leveranciers. Bestuursleden Klaartje Bauwens en Wouter Hoevenaars vertellen graag over het doel van de stichting en wat ze hebben ondernomen in 2024.

Stichting Vitam Doet Goed heeft als doel kinderen kennis te laten maken met goed eten en drinken. Samen met andere organisaties zet de stichting zich in om kinderen te leren waarom gezond en duurzaam eten en drinken belangrijk is, wat dat precies inhoudt en vooral hoe leuk én lekker het is om goed te eten. Klaartje vertelt over de totstandkoming van de stichting: “Het was een spontaan idee vanuit een aantal Vitammers, omdat we het bij Vitam belangrijk vinden om mensen al op jonge leeftijd mee te nemen in gezond eten. Kinderen worden uiteindelijk ook de doelgroep in onze restaurants. Het is in 2018 begonnen met een lesprogramma voor basisschoolleerlingen ‘Harry@school’. Dit programma is erop gericht om kinderen echte groente-experts te maken.”

Centraal in het programma staat stripfiguur Harry Covèrt, een groene boon uit Kenia. Deze vrolijke boon neemt kinderen op aansprekende wijze mee in de wereld van groente en fruit. Zo leren de kinderen spelenderwijs waar de groenten vandaan komen en waarom ze gezond zijn. Wouter vertelt dat er in 2024 nieuwe stripverhalen zijn ontwikkeld en dat Harry er in de loop van de jaren veel vrienden bij heeft gekregen. “De Spaanse aardappel Delano, de gele peper Madame Jeanette, de Nederlandse bospeen Carasta, de Twentse Boer Kool, het spruitje Spruitelf en de Bitterbalboys als snack voor in het weekend én met groentevulling. De strips bedenken we zelf en hebben altijd een maatschappelijk thema, zoals de klimaatverandering of minder vlees eten.”

De vraag is hoe dit bij Vitam en de voedselvisie aansluit. Klaartje legt uit dat we van gasten eigenlijk ook groenteeters voor het leven willen maken. “In onze restaurants draait het tenslotte om lekker, gezond en duurzaam. En daar beginnen we graag vroeg mee. En we hebben een groot bereik; we kunnen naar de basisscholen van de kinderen van Vitammers, of van opdrachtgevers. We bieden het programma gratis aan.”

Het bleek de afgelopen jaren wel een uitdaging om bij basisscholen binnen te komen met het lesprogramma. Klaartje vertelt: “We hebben het programma nu aangepast, zodat het meer afzonderlijke workshops zijn. Het wordt dan makkelijker om per aanvraag te schuiven en mee te bewegen. Er is meer maatwerk mogelijk.”

Een heldere ontwikkeling. Maar naast het lesprogramma doet de stichting nog meer. En ook in 2024 werden er veel initiatieven opgezet. Wouter vertelt: “Tijdens het 1Ander festival in Schijndel hebben we een speurtocht georganiseerd voor 60 kinderen. Zij gingen naar verschillende ‘haltes’ waar ze kennis opdeden van goed eten en drinken en vragen konden beantwoorden om uiteindelijk een puzzel op te lossen.”

Ook een belangrijke stap in 2024 was de start van de samenwerking met TommyTomato. Deze organisatie levert (warme) groentelunches op basisscholen en verzorgt lessen over groente eten. Hun missie ‘kinderen groente-eters voor ’t leven maken’ sluit goed aan bij die van Stichting Vitam Doet Goed. Klaartje: “Door samen op te trekken bij verschillende initiatieven vergroten we het bereik en de impact. Een mooi initiatief was dat bij Hockeyclub ’s-Hertogenbosch. Daar hebben we een lesprogramma over gezond en duurzaam eten verzorgd voor 25 kinderen uit Bossche aandachtswijken. Het initiatief ‘Sportief Ontdekken’ was opgezet door oudhockeyinternational Jacques Brinkman. De kinderen volgden eerst de lessen en kwamen daarna in beweging op het hockeyveld.”

De zomervakantie bood natuurlijk ook gelegenheid om kinderen te bereiken. Wouter vertelt dat de mascotte Harry Covèrt de hoofdrol had tijdens de Kindervakantieweek in Rossum. De 200 deelnemende kinderen organiseerden een Italiaans feest waarvoor de stichting een ‘Build your own pasta’-lunch met volkorenpasta en veel groenten trakteerde. En we hebben een Harry Covèrt Doeboek uitgebracht, waarin kinderen spelenderwijze kennis kunnen opdoen over goed eten.”

Wat de plannen zijn voor 2025? Wouter is heel enthousiast: “Het is leuk om met het bestuur de plannen verder op te pakken. Dat doen we ieder vanuit een eigen invalshoek. Zo ben ik zelf recruiter en ik vind het goed dat kinderen al zo met goed eten bezig zijn. Zij zijn de toekomst en kunnen dan zelf misschien wel in de wereld van eten en drinken gaan werken. Maar we hebben ook vertegenwoordiging vanuit mvo en gezonde voeding, van marketing en communicatie, hr en business control.” Klaartje vult aan: “We hopen met de nieuwe aanpak nog meer kinderen te bereiken. Ben je geïnteresseerd of wil je doneren? Laat het ons dan weten per mail: goeddoen@vitam.nl.”

DIT DEDEN WE OOK IN 2024

• 4 nieuwe stripverhalen ontwikkeld.

• Lessen verzorgd op basisschool de Trumakkers in Heeze voor 86 kinderen.

• Lunches gesponsord op de Monseigneur Bekkersschool in Delft.

• Speurtocht met een app ontwikkeld voor het Vitaminibos in Schijndel.

• Kookschort laten maken voor kinderen met stripfiguren Harry Covèrt.

LEES DE

STRIPVERHALEN

VITAM DE BEWUSTE CATERAAR: 2024 IN CIJFERS

BEWUSTE CATERAAR: CIJFERS

Onderwerp / KPI

% van de locaties dat minimaal een 8 of hoger scoorde voor Goed & Groen 69,1%

% van de locaties dat minimaal een 8 of hoger scoorde voor de mvo audit 90,1%

Cijfer medewerkerstevredenheid 7,8

Cijfer opdrachtgeverstevredenheid 7,8

Cijfer gasttevredenheid 7,5

Gedoneerd statiegeld

€41.744,87

Aantal verkochte maaltijden via Too Good To Go 2.500

Aandeel plantaardige eiwitten ingekocht assortiment 45,6%

Aandeel dierlijke eiwitten ingekocht assortiment 54,4%

CO2 impact scope 1 en 2 (eigen organisatie) 561 ton CO2

CO2-impact ingekocht assortiment 18.154 ton CO2

CO2 scope 3 (inkopen eten en drinken incl. woon-werkverkeer) 20.060 ton CO2

CO2-compensatie 1.122 ton CO2

% biologische inkoop 4%

% inkoop erkende keurmerken 21%

% gezonde inkoop 49,8%

Stijging volume ingekochte peulvruchten per gast ten opzichte van 2023 12,7%

Aantal vezels per 100 gram ingekocht broodproduct 5,56 gram per 100 gram

Stijging vezelinname pasta door overstap naar volkoren pasta 12,2%

Stijging aantal vezels in wraps ten opzichte van 2023 33,1%

Suikerreductie in categorie dranken door omzetting (exclusief sappen), ten opzichte van 2023 22,6%

Ziekteverzuim 5,5%

Aantal trainingen gevolgd op V’Academy 4.735

Aantal deelnemers trainingen in het Vitam Lab 132

Aantal medewerkers die V’Talent hebben afgerond 7

% medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt ten opzichte van totale medewerkersbestand 12,2%

MATERIALITEITSMATRIX

Overlap in onderstaande onderwerpen: - 4 en 6 met 13 - 9 en 10 met 11 - 24 met 25 - 2 en 3 - 1 en 17 - 16 en 20

Behoorlijk bestuur

Werkgelegenheid en verhouding tussen werkgever en personeel

Gezondheid en veiligheid van personeel

Opleiding en Onderwijs

Diversiteit en kansen

Mensenrechten van werkenden in de waardeketen

Gelijke behandeling van kwetsbare groepen

Vrijheid van vereniging en collectieve arbeidsonderhandelingen

Kinderarbeid in de waardeketen

Gedwongen en verplichte arbeid in de waardeketen

Rechten van inheemse bevolking

Eigendomsrecht en betalingen

Corruptie en omkoping

Publiek beleid

Concurrentie belemmerend gedrag

Gezondheid en veiligheid van consumenten en eindgebruikers

Productinformatie

Marketing en communicatie

Privacy

Grondstoffen

Energiebehoefte voor productie en faciliteiten

Water

Biodiversiteit

Uitstoot, afvalwater en afvalstoffen

Transport

Betrokkenheid bij en ontwikkeling van de samenleving

1 Behoorlijk bestuur MVO Jaarverslag: goedkeurende verklaring is ontvangen.

2 Werkgelegenheid en verhouding tussen werkgever en personeel 8 34%

MTO 7,8

3 Gezondheid en veiligheid van personeel 3, 8 5,51% 1,93%

4 Opleiding en onderwijs 4 4.735 trainingen gevolgd in V'Academy; 7 V'Talent deelnemers; 132 deelnemers aan Vitam Lab.

5 Diversiteit en kansen 5, 10 PSO ladder trede 3 behaald

6 Mensenrechten van werkenden in de waardeketen 12 94%

7 Gelijke behandeling van kwetsbare groepen 5, 10 x

11 Rechten van inheemse bevolking

10 Geen keten doorgelicht; 78% gedragscode ondertekend

16 Gezondheid en veiligheid van consumenten en eindgebruikers 2, 3 G&G 69,1% ≥ 8

MVO 90,1% >8

Toename inkoop vezelrijke producten; Brood + 25,2%, Wraps + 33,1%, Pasta + 12,2%. 12,7% meer peulvruchten; reductie suikergehalte dranken: 22,6%;

GTO 7,5

OTO 7,8

Behouden certificeringen 9001, 14001 & MVO prestatieladder

Gerealiseerd 2023

MVO Jaarverslag: goedkeurende verklaring is ontvangen.

23,7%

MTO: 7,8

Gerealiseerd 2022

De jaarlijkse goedkeurende verklaring is ontvangen.

Nieuw salarissysteem en personeelplanning.

Inzet 360° feedback, PMO/PSA/MTO, start overname enquête.

6,14% 7,69%, verzuimtrainingen afgerond

20 ongevallen; 1,72% 12 ongevallen; 1,25%

Er is een L&D roadmap opgesteld voor 2023 met alle ingeplande trainingen

Deels gerealiseerd of in 2022 ingezet en doorlopend naar 2023.

PSO ladder trede 3 behaald 10,30%

Doelstelling 2025

MVO jaarverslag: goedkeurende verklaring accountant.

Verloop < 30%

MTO uitvoeren

AFAS < 8,5% BOOQ < 6,5%

Aantal bedrijfsongevallen onder de 2% van de gemiddelde bezetting in dat jaar.

L&D jaarplan met o.a. V'Academy, onboardingproces, V'Talent, leidinggeven, Vitam Lab, Welkom bij Vitam-dag

Behouden PSO-ladder trede 3 94%

95% inkopen via A/B leveranciers, ISV

Keten van thee

G&G 72,9%

Keten van meloen

G&G 76,3% en 45,5% van de opgestrate locaties.

Jaarlijks één keten doorlichten (Internationale Sociale Voorwaarden); 100% getekende gedragscode

Normec inspectie G&G 80% ≥ 8; 90% opgestarte locatie bij eerste bezoek Normec ≥ 8

MVO 94% 94,2% MVO audit >8

62,6% gezond

Gezonde voeding: 61,2%; Geen leveranciersaudits plaatsgevonden.

7,7 8,1

7,7 7,9

ISO 9001, 14001, MVO prestatieladder en MVO register certificaat behouden

ISO 9001, 14001, MVO prestatieladder en MVO register certificaat behaald

Rapportage inkoop gezonde voeding: > 70%.

Meting gasttevredenheid ≥ 8

Meting Opdrachtgeverstevredenheid ≥ 8

Behouden certificeringen 9001, 14001 & MVO prestatieladder

*Groene velden zijn relevante thema’s in relatie tot ISO14001.

17 Productinformatie 12 HACCP en allergenen lessen aangepast

18 Marketing en communicatie 12 De implementatie van de nieuwe positionering is gedeeltelijk gerealiseerd. Wordt voortgezet in 2025

19 Privacy 1 Voortzetting procedure

20 Grondstoffen 12 18.514 ton CO2 (ingekocht assortiment)

Verhouding plantaardig 46%: dierlijk 54% o.b.v. ingekochte eiwitten

Inzet Land van Vitam.

21 Energiebehoefte voor productie en faciliteiten 7, 13 CO2 Prestatieladder, trede 3 behaald

23 Biodiversiteit 14, 15 Kweepeer compote en jam gemaakt van oogst uit het voedselbos.

24 Uitstoot, afvalwater en afvalstoffen 9, 13 Voortzetting verduurzaming

Er zijn 2.500 Too Good to Go pakketjes verkocht.

Nulmeting wegen food afval.

25 Transport 9, 13 Voor het servicekantoor 2 elektrische poolauto’s. Die kunnen Vitammers die geen leaseauto hebben gebruiken voor zakelijke dienstreizen.

26 Betrokkenheid bij en ontwikkeling van de samenleving 1, 8, 11 Kweepeer compote en jam gemaakt van oogst uit het voedselbos.

Vitam heeft € 41.744,87 gedoneerd aan goede doelen. Vitam heeft 250 Harry Covèrt Doeboeken verkocht en hebben voor 170 kinderen lessen verzorgd.

Nieuwe allergenen toets is gelanceerd.

In 2023 is de nieuwe positionering "Good Doing Food" gelanceerd.

Voortzetting procedure

Duurzaam percentage wordt CO2 impact; SUP wetgeving ingevoerd.

Nieuwe allergennen toets gemaakt, uitrol in 2023.

In samenwerking met PR-bureau hebben we op verschillende manieren nieuwe initatieven gedeeld.

Voortzetting procedure

32,6% duurzaam ingekocht; inzet 100% duurzame disposables.

x x

91% uit het seizoen

x x

De oogst van het voedselbos is verwerkt op 2 locaties.

Alle medewerkers hebben de verplichte cursussen uiterlijk op 1 juni van het jaar afgerond.

Uitvoering communicatieplan

Geen incidenten

Reduceren 10% CO2-impact assortiment versus 2024.

uit het seizoen 90% uit het seizoen

Afname van voedselbos in Schijndel als het product geoogst kan worden (verwachting eerste oogst binnen 3 jaar).

Voortzetting verduurzaming Voortzetting verduurzaming

Er zijn 2.506 Too Good to Go pakketjes verkocht.

Er zijn 6.543 Too Good To Go-pakketjes verkocht.

Er zijn 10 filmpjes ingezet t.b.v. voorkomen voedselverspilling. x

Gem. uitstoot 77,0 gr/km

Behoud CO2 Prestatieladder certificaat

Metingen Land van Vitam i.s.m. HAS en Yuverta, start metingen met Foodstep.

Verduurzamen assortiment reinigingsmiddelen

Verder inzetten "Too Good To Go"

Inzet weging van afval bij alle Belastingdienst-locaties t.b.v. nulmeting Gemiddelde uitstoot wagenpark: 76 gram/km; de reductie van het aantal vervoersbewegingen is niet gerealiseerd.

De oogst van het voedselbos is verwerkt op 2 locaties.

Afname voedselbos binnen ongeveer 3 jaar verwacht.

In kaart brengen diverse leveranciers per locatie met als doel om het aantal leveranciers te verminderen per locatie; volledige elektrisch wagenpark in 2028.

Afname 23.000 kg product Land van Vitam

154 kinderen lesgegeven 314 kinderen lesgegeven Harry@school programma aanbieden i.s.m. TommyTomato

Blijf op de hoogte: