6. Financieel verslag

Een goed werkende organisatie is er een die ook financieel gezond is, nu en in de toekomst. In dit hoofdstuk leest u hoe vfonds er financieel voor staat en hoe we onze financiële middelen inzetten. Verder in dit hoofdstuk een overzicht en een doorkijk naar 2021.

Het financieel beleid van vfonds is primair gericht op de continuïteit van de organisatie, zodat we steeds kunnen beschikken over voldoende financiele middelen voor het realiseren van onze doelen en ambities. Daarnaast is het beleid gericht op cashmanagement, om ervoor te zorgen dat we altijd over voldoende liquide middelen beschikken om de subsidies en bureaukosten te betalen. Financiële middelen op zowel korte als op de lange termijn zijn essentieel voor de realisatie van de doelstellingen van vfonds. Dat betekent dat we enerzijds moeten sturen op inkomsten (baten) en anderzijds op (rendement op) het vermogen. Voor een betrouwbaar en gedegen financieel beleid beantwoorden wij steeds de volgende vragen:

• Hoe zorgen we dat we financieel gezond blijven? • Hoe ontwikkelen de liquiditeiten zich? • Hoe zetten we onze financiële middelen in? • Hoe gaan we om met gebeurtenissen na balansdatum? Een financieel gezonde organisatie

De inkomsten (baten) van vfonds bestaan uit financiële steun van drie goede doelenloterijen, giften van particulieren en inkomsten uit rendementen. In 2020 bedroegen de reguliere inkomsten van vfonds € 15,7 miljoen.

Inkomsten uit loterijen Vfonds kan niet zonder de steun van de drie goede doelenloterijen: Nationale Postcode Loterij, BankGiro Loterij en de Nederlandse Loterij. Samen gaven zij vfonds in 2020 bijna € 15,5 miljoen. Dit bedrag komt direct ten goede aan de projecten die wij ondersteunen.

Nationale Postcode Loterij (NPL) De belangrijkste inkomstenbron van vfonds is de Nationale Postcode Loterij, vaste partner van vfonds. Vfonds heeft een contract met het NPL tot 2032, waarbij het een gestaffeld percentage ontvangt van de opbrengst (met een maximum van € 10.000.000). Dit contract wordt een keer per vijf jaar geëvalueerd, zo ook in 2020. Als onderdeel daarvan heeft vfonds zijn werkwijze, keuzes en toekomstplannen toegelicht en de samenwerking met de Nationale Postcode Loterij, en de vele bijzondere projecten die we hiermee mogelijk kunnen maken,

onderstreept. We zijn verheugd met een positieve beoordeling op deze evaluatie vanuit de NPL. In 2020 heeft vfonds € 10 miljoen ontvangen van de NPL. Daarnaast heeft vfonds in 2020 een extra bijdrage van de NPL ontvangen van € 750.000 in het kader van 75 jaar vrijheid.

BankGiro Loterij Vfonds investeert in de lotenacties “op naam” van de BankGiro Loterij. In 2020 bedraagt de investering van de BankGiro Loterij € 2.500.000. De investering besteden we aan de actieve werving van deelnemers die loten kopen. De inkomsten die vfonds jaarlijks ontvangt zijn deels afkomstig van loten die in datzelfde jaar zijn verkocht en deels van loten die in de voorgaande jaren zijn verkocht. In totaal heeft vfonds over 2020 een bedrag van € 4.368.659 toegekend gekregen van de BGL.

Nederlandse Loterij In 2020 heeft vfonds € 370.769 van de Nederlandse Loterij ontvangen, een bedrag dat vergelijkbaar is met voorgaande jaren.

Inkomsten via particulieren In 2020 hebben ook particuliere donaties vfonds bereikt. De inkomsten uit particuliere giften bedroegen in 2020 € 48.347. De particuliere inkomsten bestaan uit donaties en giften van particulieren en zes fondsen op naam: het Ted Meinesfonds, het Mike Hoekendijk Fonds, Fonds op naam Stichting Pelita, WEP Projectenfonds en Fund4U van de BNMO. Vfonds beheert deze fondsen en de partners bepalen in overleg met vfonds de bestemming. Door onze partners te ondersteunen met deze fondsen op naam krijgen zij de mogelijkheid om, zonder extra administratieve lasten, gericht hun werkzaamheden te versterken en fiscaal aantrekkelijke schenkingen te ontvangen. Bij de fondsen op naam is het ook mogelijk dat donaties door leden of opbrengsten vanuit andere activiteiten aan dat specifieke fonds geschonken worden. Onder de paraplu van het Ted Meinesfonds heeft vfonds in 2019 € 2,5 miljoen toegekend voor de aanleg en de bouw van de Nationale Veteranenbegraafplaats Loenen en bijbehorend herdenkings- en educatiecentrum.

Nieuwe inkomsten Vanuit onze maatschappelijke opdracht vragen we iedereen om zijn of haar bijdrage te leveren aan onze vreedzame samenleving. Dat biedt ook een nieuwe basis voor fondsenwerving: hetgeen waarin vfonds ooit

Particuliere donaties in 2020

In 2020 heeft vfonds twee hele mooie donaties mogen ontvangen van een particulier initiatief en de gemeente Rotterdam. Bij het particuliere initiatief ging het over een donatie van het bedrijf MeisterSinger. Speciaal voor dit jubileumjaar heeft het horlogemerk een unieke, gelimiteerde editie van hun horloge gemaakt om 75 jaar vrijheid te herdenken en te vieren. Van elk verkocht horloge ging 75 euro naar vfonds. Dit leverde een bedrag op van € 5.625. De donatie van de gemeente Rotterdam is afkomstig van de verkoop van de oude ledlampen die sinds 2010 de zogenoemde ‘Brandgrens’ in Rotterdam markeren. De twaalf kilometer lange brandgrens laat zien tot waar de brand als gevolg van het bombardement van Rotterdam in 1940 de binnenstad had verwoest. We zoeken naar een goede manier om deze donatie ten goede te laten komen aan de stad Rotterdam om zo herinneringen en verhalen over onze geschiedenis, en in het bijzonder het oude Rotterdam, levend te houden en door te geven aan de nieuwe generatie.

Bridge to Liberation

Onder de noemer Bridge to Liberation vormt Arnhem sinds 2013 het decor voor een ervaring die jong en oud meeneemt in waargebeurde verhalen ten tijde van de Slag om Arnhem. Dat gebeurt met muziek, special effects, film en dans. Ieder jaar weer is het een onvergetelijk herdenkingsspektakel aan de voet van de John Frostbrug. Door de Bridge to Liberation te steunen wil vfonds de impact van oorlog en de waarde van vrijheid, toen en nu, zichtbaar en invoelbaar maken voor een breed publiek.

In 2020 wist de organisatie het evenement om te toveren tot een ‘screen experience’. Verteller Francis Broekhuijsen nam iedereen mee terug in de geschiedenis en Art Rooijakkers duidde de impact van oorlog en de waarde van onze vrijheid van vandaag. De emoties van het verhaal werden vertaald door muziek van diverse artiesten en een adembenemende moderne dans van Introdans. Een coronaproof voorstelling kon slechts enkele genodigden hebben, maar werd via de livestream door duizenden mensen thuis beleefd.

uitblonk en wat te ver naar de achtergrond is verdwenen. Op dit moment heeft vfonds, zoals gezegd, een bescheiden aantal Fondsen op Naam als onderdeel van een derde geldstroom. We gaan in 2021 verkennen of dit verder uitgebouwd kan worden. Vfonds heeft in dat opzicht een interessante achterban van veteranen en vrienden die zich sterk verbonden voelen met het werk van vfonds. Ook willen we inspelen op de mogelijke terugloop van inkomsten uit de loterijen die het gevolg kan zijn van de ingrijpende wijziging in de Wet op de kansspelen in de loop van 2021. Die wijziging maakt online spelen onder strikte voorwaarden mogelijk waardoor concurrentie op de kansspelenmarkt groeit. We streven de komende jaren naar een gezondere balans tussen de inkomsten via de loterijen en eigen inkomsten.

In 2020 is tijdens de Development audit onderzocht in hoeverre dit haalbaar is. Vfonds onderschrijft de potentie. Op basis van de audit is vastgesteld dat in 2021, in navolging van deze audit, een strategie ontwikkeld gaat worden voor inkomstenwerving bij private partners. 2021 staat naast strategievorming in het teken van het goed op orde krijgen van de interne processen die hiervoor nodig zijn.

Financiële baten De financiële baten bestaan uit de rendementen op de aandelen, obligaties en leningen van vfonds. Dit vermogen wordt belegd, waarbij we hebben gekozen voor een behoudend beleggingsbeleid. In 2020 waren de financiële baten ruim € 0,9 miljoen.

Beleggingsbeleid In 2020 is de beleggingsadviescommissie nauw betrokken geweest bij de begin 2021 vast te stellen beleggingsfilosofie. Belangrijk onderdeel daarbij was de vaststelling van het minimale vermogen waarover vfonds wenst te beschikken en het vermogen waarnaar vfonds maximaal streeft. Volgend op de begin 2021 vast te stellen beleggingsfilosofie zullen het eerste halfjaar van 2021 het nieuwe beleggingsplan en het daarop gebaseerde beleggingsmandaat worden geactualiseerd. Het beleggingsbeleid van vfonds is behoudend en gericht op de lange termijn. Het fonds belegt maatschappelijk verantwoord en conformeert zich aan de tien principes van United Nations Global Compact.

“We zijn heel blij met de nu al jaren lopende steun van vfonds. Die is tegenwoordig niet alleen meer puur financieel, maar wordt ook steeds inhoudelijker van aard. Dat is goed, want zo lukt het nog beter om ons gemeenschappelijke doel te bereiken.”

Jaap Smit,voorzitter Nationaal Comité Veteranendag

Bekijk hier ons beleggingsbeleid

Ontwikkeling liquiditeiten

We bewaken onze liquiditeiten door een prognose voor de komende twaalf maanden van de inkomende en uitgaande kasstromen bij te houden. Deze prognose monitoren we voortdurend en waar nodig stellen we deze bij. In de liquiditeitsprognose maken we onderscheid tussen de kasstromen voor bureau en organisatie, kasstromen voor de projecten en reünies, en inkomende kasstromen. In 2018 zijn we begonnen met het driejarige programma van de viering van 75 jaar vrijheid. Vfonds heeft hiervoor € 14 miljoen aan extra middelen ingezet, deels via extra trekkingen van loterijen en deels door geld in te zetten vanuit het eigen vermogen van vfonds. Het grootste deel van de extra subsidietoekenningen voor dit programma heeft plaatsgevonden in 2019. De daadwerkelijke uitgaande kasstromen zijn verdeeld over 2019 en

2020. In 2020 is daarom in totaal € 5.500.000 aan het belegd vermogen onttrokken voor een adequate liquiditeitspositie van vfonds. Vanaf 2021 zetten we weer in op groei van het belegd vermogen.

Inzet van financiële middelen

Vfonds zet zijn financiële middelen zoveel mogelijk in voor het realiseren van de doelstellingen. Uitgangspunt is dat we de inkomsten uit loterijen en donaties daar zo veel mogelijk voor inzetten, rekening houdend met de kosten van het bureau en de organisatie die in 2020 € 2,6 miljoen bedroegen. Op langere termijn streven we naar een evenwichtige inzet op de verschillende werkvelden en pijlers. Door de activiteiten rond de viering van 75 jaar vrijheid lag de nadruk in 2020 op de werkvelden Erkenning en Waardering en Herinnering, Herdenken en Vieren. De opbrengsten uit de beleggingen zijn bedoeld om het gedaalde vermogen weer aan te laten groeien.

Gebeurtenissen na balansdatum

Nieuwe subsidieaanvragen De coronacrisis zal ook in 2021 haar impact nog hebben op de wijze waarop projecten vormgegeven kunnen worden. Een belangrijk verschil met 2020 is dat aanvragers van subsidie daar nu in hun voorbereidingen en vormgeving zo veel als mogelijk al rekening mee kunnen houden. In 2021 zal dan ook naar verwachting veel minder sprake zijn van het annuleren, doorschuiven of aanpassen van subsidietoekenningen. Noodfonds Mogelijk zal er ook in 2021 sprake zijn van financiële ondersteuning van musea en herinneringscentra, die geraakt worden door de coronacrisis. Als daartoe in 2021 besloten wordt, zal daarvoor ruimte worden gezocht binnen de reeds begrote bestedingen aan doelstellingen. Er zal in die situatie dus geen sprake zijn van een additioneel vermogensbeslag

Begrotingsaanpassingen De coronacrisis heeft (vrijwel) geen invloed op de kosten die vfonds maakt voor bijvoorbeeld personeel, het kantoor en ICT. Tot op heden heeft de crisis slechts een beperkte impact gehad op de inkomsten vanuit loterijorganisaties. Afhankelijk van de verdere ontwikkelingen, kan het zijn dat we later in het jaar begrotingsaanpassingen zullen moeten doorvoeren.

Eigen vermogen Vfonds heeft voldoende eigen vermogen om eventuele lagere inkomsten in 2021 op te vangen en te voorkomen dat de continuïteit in het gedrang komt.

Jaarrekening

De jaarrekening geeft een volledig overzicht van onze financiële situatie in 2020. Bij het opstellen nemen wij de richtlijnen in acht die door de Raad voor de Jaarverslaggeving zijn uitgegeven. Dit zijn onder meer de Richtlijnen 640 (voor organisaties zonder winststreven), 650 (voor fondsenwervende organisaties) en de Richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen. De jaarrekening is opgemaakt op 25 juni 2021. Vfonds heeft geen deelnemingen of verbindingen.

Bekijk hier de vfonds jaarrekening 2020

Eerste paal geslagen Holocaust Namenmonument

Op 19 juni werd de eerste paal geslagen voor het Holocaust Namenmonument Nederland. Dat gebeurde door initiatiefnemer Jacques Grishaver van het Auschwitz Comité en burgemeester van Amsterdam Femke Halsema. Met het monument krijgt Amsterdam een indrukwekkende plek waar nabestaanden van de Holocaust hun familie kunnen herdenken. Het wordt een internationaal icoon dat dient als blijvende waarschuwing voor de dramatische gevolgen die racisme en discriminatie kunnen hebben. Op elk van de 102.000 stenen wordt een naam, geboortedatum en leeftijd bij overlijden gegraveerd van alle Joden, Sinti en Roma die vanuit Nederland zijn vervolgd en gedeporteerd. Verder ook de namen van gedeporteerde Nederlandse Joden woonachtig in andere landen, die in naziconcentratie- en vernietigingskampen zijn vermoord, alsook zij die zijn omgekomen door honger of uitputting tijdens transporten en dodenmarsen en waar geen graf van bekend is.

Het Holocaust Namenmonument komt in het hart van het Joods Cultureel Kwartier in Amsterdam en is een ontwerp van de wereldberoemde Pools-Joodse architect Daniel Libeskind, onder andere bekend van het Jüdisches Museum Berlin en de reconstructie van het World Trade Center. Ook ontwierp Libeskind de Vectors of Memory voor de Liberation Route Hiking Trail. Hoewel vfonds normaal gesproken de aankoop, restauratie of oprichting van monumenten niet financieel ondersteunt, vormt dit monument een uitzondering. Het zal worden opgenomen in de nationale herdenking van het Auschwitz Comité. Rond het Holocaust Namenmonument wordt een bijzonder educatief programma ontwikkeld om scholieren door heel Nederland te bereiken. Bij dit programma wordt een bezoek aan het monument gecombineerd met andere belangrijke historische locaties, zoals het Joods Historisch Museum, de Hollandsche Schouwburg, het Verzetsmuseum of het Anne Frankhuis. De oplevering zal in het najaar van 2021 zijn.