EEN KWESTIE VAN LANGE ADEM Onze vorige minister van VWS werd geroemd om de manier waarop zij beter grip wist te krijgen op de zorgkosten. Zeker een prestatie als je bedenkt dat mensen steeds langer leven. En dat voortdurend medische innovaties worden geïntroduceerd om die mensen ook bij toenemende kwetsbaarheid eigen regie en kwaliteit van leven te laten blijven ervaren. Bij de brancheorganisatie Nefemed klonk hierbij de vraag: worden wij onderdeel van het probleem of van de oplossing? Iris van Bemmel is als branchemanager namens Wissenraet van Spaendonck werkzaam voor Nefemed. Hoe hebben de leden van Nefemed - specifiek op het gebied van wondbehandeling - dit issue opgepakt? Van Bemmel: “Het is een kwestie van hele lange adem, want het is al jaren het belangrijkste terugkerende punt op de agenda van de leden in het wondcluster van Nefemed”.
Vier doelen dus, en ze vragen alle vier om samenwerking. Hoe verliep dat proces om samen te werken met die partijen in de zorg? “Voor de partijen in het Nefemend wondcluster was dit al direct een eerste obstakel. Want áls ze al een plek aan tafel hadden, dan was het toch vooral als de spreekwoordelijke kalkoen bij de kerstdis. Op wondproducten kon best wel wat bezuinigd worden. Dus moesten er ambassadeurs komen. Het belangrijkste breekijzer om verder te komen bleken uiteindelijk de zorgverzekeraars: die wilden weten waarom zoveel patiënten met complexe wonden zo slecht werden behandeld. En waarom zoveel wondproducten werden verspild. Hierdoor werd het een breder probleem dan alleen van de fabrikanten. Artsen en verpleegkundigen zagen het belang om een aantal zaken vast te leggen en zo zichtbaar de regie over die patiënt met een wond te verbeteren”.
DRIE MILJARD EURO Eerst wat cijfers. Wondzorg is een tamelijk onzichtbare, maar wel substantiële kostenpost in de gezondheidszorg. Nederland telt tussen de 350.000 en 500.000 mensen met een wond die niet zomaar overgaat. Zo’n complexe wond is bijna altijd het gevolg van een aandoening zoals diabetes of een hartziekte, soms ook een operatie. Zo’n wond heeft verstrekkende gevolgen voor de patiënt. Niet kunnen werken bijvoorbeeld, niet kunnen deelnemen aan sociale activiteiten, sociaal isolement. Het ministerie schat de kosten van complexe wonden op drie miljard euro. Van Bemmel: “De wondproducten die de bedrijven in het Nefemed wondcluster leveren, vormen een fractie van deze kosten. Ze leveren wel een bijdrage aan de oplossing voor het probleem van deze enorme kostenpost. De juiste toepassing ervan op basis van de correcte diagnose draagt bij aan snelle wondgenezing, en daarmee aan snellere terugkeer van de patiënt in het arbeidsproces en het voorkomen van persoonlijk leed”.
KEUZEVRIJHEID De leden van Nefemed hebben deze vragen dankbaar aangegrepen om aan te dringen op de ontwikkeling van een platform. Doel was om gezamenlijk na te denken over invulling en borging van de kwaliteit van wondbehandeling voor alle patiënten met een complexe wond. Het platform is gelukt, maar ook met deze basis bleek het nog niet eenvoudig om tot concrete resultaten te komen. Na veel lobbyen met meerdere partijen heeft dit Wondplatform gelukkig zijn eerste concrete resultaat opgeleverd. Zodra de Kwaliteitsstandaard Complexe Wondzorg geaccepteerd is, kan een groot deel van de problemen op het gebied van behandeling van de 350.000 mensen met complexe wonden adequaat worden opgepakt. “Dat biedt keuzevrijheid voor de patiënt én levert een enorme kostenbesparing op. Een kwestie van lange adem, maar wel met resultaat”.
BETAALBAAR HOUDEN VAN DE ZORG Worden deze wondproducten ook gezien als deel van de oplossing? “Niet vanzelfsprekend. Het Nefemed wondcluster zag daarom een opdracht voor zichzelf weggelegd. Het wilde invloed kunnen uitoefenen op de manier waarop andere partijen oordelen over behoud van wondproducten in de vergoede zorg. Verder wilde het patiënten laten beseffen dat complexe wonden ‘niet normaal’ zijn. En het wilde artsen, verpleegkundigen en zorginstellingen
15
Door samenwerking worden kleine dingen groot
ondersteuning bieden in keuzevrijheid van wondproducten voor de behandeling. Daarbij is ruimte voor innovatie van belang. Zo kan wondzorg steeds beter worden én een bijdrage leveren aan het betaalbaar houden van de zorg”.