TITEL
VAN OMME & DE GROOT | PROJECTONTWIKKELAARS EN BOUWERS #14 ZOMER 2017
Al 95 jaar legendarisch LEVENDE LEGENDES zomer 2017
ODE AAN GRONINGEN 1
ONDER HOOGSPANNING
PROJECT AFRICAN INN
PROJECT// African Inn, transformatie naar 56 sociale huurwoningen en commerciële ruimten te Rotterdam ARCHITECT// BTR architectuur + bouwkunde te Rotterdam OPDRACHTGEVER// Vestia te Den Haag DUUR VAN HET PROJECT// 2016-2017
ROTTERDAM PROJECT TITEL
TRANSFORMATIE Rotterdam
3
zomer 2017
Geen klus te klein
PRINS HENDRIKKADE 138 / 139. VAN BANK NAAR HOTEL! In 2016 was het dan eindelijk zover. Na een voorbereidingsperiode van jaren was de opdracht rond. Het pand was verworven door onze opdrachtgever en de omgevingsvergunning verstrekt. De Combi Rotterdam kreeg de opdracht voor de transformatie van het voormalige bankgebouw naar een viersterrenhotel met 25 kamers. Dit alles in de twee monumentale panden Prins Hendrikkade 138 en 139 te Amsterdam. Vlak voor de zomer van 2016 zijn de sloop- en de saneringswerkzaamheden gestart. In augustus is vervolgens ook het daadwerkelijke bouwkundige werk gestart. Complicerend aan de werkzaamheden waren de steeds veranderende uitgangspunten. Oorspronkelijk zou het hotel over minder kamers beschikken. De wijziging naar meer kamers leidde ertoe dat er een
nieuwe vergunning moest worden aangevraagd. En dat kost tijd. Zeker bij een monument. De werkzaamheden mochten hier niet op wachten, hetgeen behoorlijk wat inspanning gevraagd heeft op alle fronten. Op het moment van schrijven van dit artikel worden de laatste werkzaamheden aan het hotel ‘The Hendricks’ verricht. Naar verwachting zullen de eerste gasten in juli in het hotel overnachten. Wij zijn ervan overtuigd dat ze niet teleurgesteld zullen worden. Het hotel is geheel opgeknapt met respect voor het gebouw. Daarnaast is de locatie perfect. Midden in het centrum, vlak bij het station en met uitzicht over het Oosterdok.
“WIJ ZIJN ERVAN
OVERTUIGD DAT ZE NIET TELEURGESTELD ZULLEN WORDEN.”
Dat Van Omme & De Groot niet terugdeinst voor de grootte van een opdracht is inmiddels wel bekend. Voor de kleine klussen hebben we (naast Van Omme & De Groot) De Combi Rotterdam. Voor diverse opdrachtgevers verzorgen wij onderhoudswerkzaamheden. Dat doen wij dus niet alleen voor corporaties. Naast de typische installatieklussen zoals een lekkende kraan kun je hierbij denken aan problemen met het sluiten van deuren en ramen, lekkages, repareren van kit en tegelwerk, etc. Mochten wij iets voor u kunnen betekenen, schroom dan niet contact met ons op te nemen.
De Combi Rotterdam Keenstraat 25 3044 CD Rotterdam T 010 - 292 15 55 M info.rotterdam@de-combi.nl
GUUS DE GROOT VOORWOORD
SCOREN UIT EEN-TWEETJES Vraag een willekeurige Rotterdammer over 30 jaar maar eens waar hij of zij was op 14 mei 2017 om 16:15. Zelf was ik in De Kuip, waar op dat moment het stadion op z’n grondvesten schudde. Dirk Kuyt had zojuist de laatste pagina van zijn jongensboek voltooid: in je laatste wedstrijd drie doelpunten scoren en Feyenoord na 18 jaar kampioen maken. Ik durf hier best te bekennen dat ik, in die kolkende mensenmassa, een traan heb gelaten. Kuyt is daarmee net zo’n Rotterdamse legende geworden als bijvoorbeeld Moulijn, Kindvall of Van Hanegem. Uit zo’n verhaal en gebeurtenis pik ik, als ik er zo over nadenk, een aantal dingen op. Het eerste is: je kunt nooit kampioen in je eentje worden. Dat denken we in deze tijden van selfies en ‘kijk mij eens’ op social media te vaak, naar mijn smaak. Nee, kampioen word je samen. Ik mis dat onderlinge respect en de gezamenlijk gevoelde verantwoordelijkheid wel eens. Vroeger was dat veel vanzelfsprekender dan nu. Vandaar dat ik het in dit nummer met het thema ‘Legendarisch’ fijn vond om eens samen met ons gehele managementteam aan tafel te zitten voor een artikel. Dat ‘samen’ zie je ook terugkomen in onze afdelingen Onderhoud en Verbouw en bij zusterbedrijf De Combi Rotterdam. Met hen pakken we dé
grote uitdaging van deze tijd aan: transformatie, verduurzaming, renovatie en onderhoud. Daarin is nog enorm veel te doen en daarin zit ook onze grote kracht. Lees in deze DOEN maar eens het verhaal over ons werk aan de Dagelijkse Groenmarkt in Den Haag. We pakken die arbeidsintensieve projecten met graagte op, maar er is één ding dat mij wel bezighoudt. Er zijn vandaag de dag steeds minder vakmensen, zeker praktisch geschoolde. Zij zijn onmisbaar om gezamenlijk dat een-tweetje te maken en kampioen te worden. Waar dat in onze macht ligt, doen we er alles aan om die vakmensen aan boord te krijgen en te houden. We investeren daarin. We creëren ons eigen Varkenoord, zou je kunnen zeggen. We zijn ook scherp op het aantrekken van de juiste talenten van de hogere vakopleidingen. Zij introduceren bij ons de noodzakelijke innovaties en technieken. Je hebt in een organisatie als de onze dat cruciale een-tweetje nodig van ervaren oude rotten in het vak en enthousiaste jonge honden. Dat valt niet altijd mee, maar het lukt nog altijd. Sterker nog, in ons segment en in omvang zijn we inmiddels zo’n beetje de kampioen van Rotterdam en omstreken. Misschien ooit ook eens van Nederland?
5
zomer 2017
REDACTIE COLOFON
#14 ZOMER 2017
REDACTIE Van Omme & De Groot: Marco Dijkshoorn, Guus de Groot, Linda Kronshorst, Vincent van Valen CONCEPTEN enzo: Rachel van Diggele
AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Marco Dijkshoorn, Frans Donders, Rob Drenth, Guus de Groot, Olaf Lange, Piet van der Linden, Ruud de Schepper, Jos van der Zijde
EINDREDACTIE Mirca Groenen
IN OPDRACHT VAN Van Omme & De Groot Heemraadssingel 223 3023 CD Rotterdam www.vanomme-degroot.nl
VORMGEVING Presskit Media: Gisella van Geenen, Daisy Lobker, Dennis van der Velden TEKST Rachel van Diggele, Henk de Kleine, Serga van Roon FOTOGRAFIE Paul de Graaff, Dennis van der Velden, Marit Veringmeier
INTERVIEW 10
21 African Inn. Symbool van het nieuwe
© Auteursrecht voorbehouden Niets uit dit magazine mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotografie, microfilm of anderszins, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hierboven genoemde personen en/of bedrijven.
15
Ode aan Groningen
36
Onder hoogspanning
MODE 28
Morgen in het licht van gisteren
PROJECTEN
Hebben wij u met dit magazine weten te interesseren voor Van Omme & De Groot? Neem dan voor meer informatie over onze verschillende woonconcepten, mogelijkheden voor samenwerkingen, onze kantoorontwikkelingen en uiteraard onze brede kennis en ervaring op alle gebieden van ontwikkelen en bouwen contact met ons op!
02
African Inn Rotterdam
08
Watermeesters Rotterdam Nesselande
26
Thuis in Overschie Rotterdam Overschie
42
Piet Lanserhof Rijsenhout
54
Dagelijkse Groenmarkt Den Haag
FAVORIETEN 44
De mensen van
facebook.com/vanommedegroot
ACTUALITEITEN
@vanommedegroot
48
Van Omme & De Groot Projectontwikkelaars en Bouwers
ALLE MAGAZINES ZIJN TERUG TE LEZEN OP: www.vanomme-degroot.nl/over-ons/doen-magazine zomer 2017
Rotterdam Zuid
REPORTAGE
COVER FOTOGRAFIE Paul de Graaff ASS. FOTOGRAFIE Marit Veringmeier STYLING Miquel Mohamedjar ASS. STYLING Deion van der Voort VISAGIE Clarissa Sonneveld MODEL Erin @ Touché Models
Postbus 26033 3002 EA Rotterdam Heemraadssingel 223 3023 CD Rotterdam T 010 - 477 58 11 F 010 - 476 53 90 E info@vanomme-degroot.nl
Guus ontmoet – directie
6
Een blik vooruit
DOEN #14 INHOUD
02
08
10
26
15 44 21 42
28
36
54 7
zomer 2017
TI
D
ER
C
UN
ON
PROJECT WATERMEESTERS
CONSTRU
PROJECT// De Watermeesters, 12 waterwoningen te Rotterdam Nesselande ARCHITECT// PBV Architecten te Wassenaar OPDRACHTGEVER// AM DUUR VAN HET PROJECT// 2016-2017
ROTTERDAM NESSELANDE PROJECT TITEL
12 WATERWONINGEN Rotterdam Nesselande
9
zomer 2017
INTERVIEW TEKST: HENK DE KLEINE BEELD: PAUL DE GRAAFF
zomer 2017
10
INTERVIEW
DIKKE SIGAREN, BRANDENDE KWESTIES 11
zomer 2017
INTERVIEW VRAAG EEN AMERIKAAN WAAR DIE TROTS OP IS, EN JE KRIJGT METEEN EEN SPONTAAN ANTWOORD. DE VLAG OF HET VADERLAND. ZIJN AUTO OF ZIJN BASEBALLCLUB. ZIJN VROUW EN KINDEREN. YOU NAME IT. VRAAG HET VIER ROTTERDAMSE MANNEN OP EEN LATE WOENSDAGMIDDAG EN ER VALT EERST EEN ONGEMAKKELIJKE STILTE. TJA, TROTS. ZIJN WE DAT WEL? EN WAAROP EIGENLIJK? DAN KOMEN DE FLESSEN OP TAFEL EN WORDT DE HUMIDOR MET HAVANNA’S OPENGEBROKEN. EN DAN KOMT HET. EERST SCHOORVOETEND, MAAR UITEINDELIJK KOMT HET BOVEN WATER.
De werkdag zit erop voor het managementteam van Van Omme & De Groot. De heren druppelen een voor een binnen in de ‘rooksalon’. Technisch directeur Ruud de Schepper. Al 29 jaar bij ‘de firma’. Begonnen als timmerman en daarna alle mogelijke opleidingen in de avonduren gedaan. De man die met pijn in het hart ziet dat het steeds moeilijker wordt om goeie jongens en meiden te vinden die in de bouw willen werken. Commercieel directeur Olaf Lange. Ook al tientallen jaren aan boord. Zoon van een vader met een klein aannemersbedrijfje. “In de vakanties werkte ik veel in zijn bedrijf. Zagen zetten, beitels slijpen, vloertjes vernieuwen. Rioleringen vervangen en uitkijken dat je niet alles over je heen kreeg. Zo heb ik veel geleerd, soms door schade en schande.” Dan is daar Guus de Groot zelf. De derde generatie die in de jaren 80 een in zwaar weer verkerende boedel overnam en alles letterlijk en figuurlijk bijna van de grond af aan moest opbouwen. “Alles waarmee we moesten werken, was oud en tweedehands. Het dal toen was dieper dan wat we recent hebben meegemaakt. Maar we zijn er nog steeds, bijna als laatste der Mohikanen.” Ten slotte komt Marco Dijkshoorn binnen. De enige 40’er tussen de anderen, die bijna de 60 aantikken. En uitgerekend hij opent het gesprek met “Vroeger was alles beter”, als antwoord op de vraag wat je nu de legendarische wapenfeiten van 95 jaar Van Omme & De Groot zou kunnen noemen. Vroeger was alles beter... Hmm, is dat wel zo? We zitten
hier aan de whisky en de sigaren. In een fraai monumentaal pand aan de Heemraadssingel in Rotterdam. Was vroeger écht alles beter? “Nee”, zegt Marco met een lichte twinkeling in z’n ogen. “Maar ik denk: dit heb ik hier al zo vaak gehoord, ik kleun ’m er even in.” Mooi. De stilte is verbroken. We zijn begonnen. OVERLEVERS
“Dat we er na al die jaren nog zijn”, zegt Guus, “daar ben ik wel trots op, als ik er zo over nadenk. Er zijn hoegenaamd geen Rotterdamse bouwondernemingen – laat staan familiebedrijven – van onze schaal overgebleven. Je hebt de heel grote – veelal beursgenoteerd – en je hebt de kleintjes. Daartussen zit bijna niets. Dat vind ik best een prestatie.” “En dat wij hier al zo lang werken”, vult Olaf aan. “Dat is eigenlijk ook heel bijzonder, in deze tijden van jobhoppers.” Die observatie leidt tot een korte rondgang langs allerlei oud-collega’s die meenden dat het gras elders groener was. “Dan hadden we op vrijdag afscheid van iemand genomen en belde hij dinsdag op. Het beviel ’m daar toch niet. Of hij niet terug kon komen. Natuurlijk, graag. No hard feelings. Je weet iets pas zeker als je het geprobeerd hebt.” Marco ziet in dat honkvaste gedrag van de gemiddelde Van Omme & De Groot-medewerker een voordeel. “Maar het is ook onze valkuil. Want ook wij moeten vernieu-
Marco Dijkshoorn
“VROEGER WAS ALLES BETER.”
Ruud de Schepper
“HIER HEEFT ALLES HISTORIE, IN SOMMIGE KAMERS LIJKT HET WEL EEN MUSEUM.”
zomer 2017
12
INTERVIEW wen. Dan heb je nieuwe mensen nodig, met nieuwe ideeën. Zien we die vernieuwing wel goed? Dat zie ik wel als opdracht aan elkaar, dat we daar scherp op blijven. We zullen denk ik nooit de grootste innovators worden. We wachten bij nieuwe ontwikkelingen tot de kinderziektes eruit zijn.” Ruud pakt het over: “Als ik er zo nog eens over nadenk, hebben we hier toch best een hoop jonge mensen die ’s avonds vervolgopleidingen doen. Daar halen we ook de nieuwe ontwikkelingen vandaan, kijk maar eens naar de enorme progressie die we de afgelopen jaren hebben geboekt in het gebruik van BIM. Al onze eigen woningbouwprojecten worden met bouwpartners volledig in BIM uitgewerkt, daar hebben we in het voorbereidingstraject en tijdens de uitvoering veel profijt van. Maar ja, het is waar, we zijn als managementteam niet snel te overtuigen. We lopen nu eenmaal niet als een kip zonder kop overal achteraan. En daarbij: heel veel van wat als nieuw wordt verkocht, doen we al lang. Neem nou dat fenomeen transformatie. Dat is nu zo’n beetje het toverwoord. Transformatie. Wij noemden dat vroeger gewoon verbouwing. Nu het transformatie is gaan heten, zie je ineens allemaal nieuwe partijen erop inspringen. Wij doen dat eigenlijk al tientallen jaren.” UNIEKE POSITIE
Naarmate de discussie vordert en de glazen leger raken, komen er toch steeds meer aanknopingspunten om trots op te zijn. “Ik had het daar laatst nog met iemand over”, zegt Marco. “Iemand van een veel groter bedrijf. Die kon bijna niet geloven dat wij iets van 40 busjes voor het onderhoud hebben rondrijden. Allemaal vakmensen die met onderhoud en renovatie bezig zijn.” Guus: “We doen nou eenmaal alles. Altijd al gedaan ook. Alleen zie je nu dat dit steeds meer in ons voordeel gaat werken, nu het karakter van nieuwbouw zo snel verandert. Bijna alles wordt in kant-en-klare componenten op de bouwplaats gebracht, je hebt daar steeds minder mensen meer nodig. Dus dat er steeds minder vakmensen zijn, is op dat vlak een zegen. Wij hebben van meet af aan altijd alles aangepakt. Nu zie je dat daardoor steeds meer kruisbestuiving plaatsvindt: de ene klus leidt tot de andere. Renovatie en onderhoud zijn veel arbeidsintensiever, dus veel anderen lopen daar met een grote boog omheen. In Poeldijk zijn we bezig met de renovatie van flats, terwijl de bewoners er nog gewoon in zitten. Aan de Haagse Groenmarkt werken we in een pand op een locatie midden in de stad, waar je eigenlijk geen kant op kunt. We moeten daar ’s nachts – nadat de laatste tram de remise is ingereden – als een speer een kraan opbouwen. Vanaf halftwee hebben we dan een paar uur de tijd om nieuw materiaal te lossen en daarna de kraan weer af te bouwen, voordat de eerste trams weer voorbijkomen. (Lees meer hierover op pagina 36) Daar heeft niet elke bouwer zin in, of de expertise voor. En daar kon nog weleens een enorme kans liggen, want er zit nog heel wat transformatie aan te komen. Wij hebben onze schaalgrootte mee om dat goed op te pakken. Iedereen voelt zich betrokken, iedereen doet wat nodig is.” Kijk, en dan komen toch de legendarische anekdotes op tafel.
Guus de Groot
“ER STONDEN ZELFS SECRETARESSES WANDEN TE SLOPEN.”
ORANJEGEVOEL
Er worden herinneringen opgehaald over de renovatiewerkzaamheden voor de Effectenbeurs. Het moest af, dus er moest in de avonduren doorgebuffeld worden. “Er stonden zelfs secretaresses wanden te slopen”, herinnert Guus zich. “Echt iedereen van kantoor moest ‘s avonds naar Amsterdam om de klus te kunnen klaren.” “Wat dacht je dan van Centrumplan Oosterheem?”, vervolgt Marco. “Dat hebben we ook alleen
»
13
zomer 2017
INTERVIEW
Olaf Lange
“IK HOOR VAAK VAN POTENTIËLE OPDRACHTGEVERS DAT WIJ VOORAL VAN DIE ONGEWONE VRAGEN STELLEN.”
»
maar goed kunnen doen omdat zo’n beetje iedereen twee jaar lang structureel overwerkte. Je weet met z’n allen: als het fout gaat, dan gaat het ook goed fout. Dat is ook wel een beetje de heroïek van het vak. Een soort van Oranjegevoel. Dat Centrumplan is – met een onvang van €75 tot 80 miljoen – verreweg het grootste project dat we ooit gedaan hebben, terwijl de recessie net de kop begon op te steken. Daar kan ik nog steeds met trots langsrijden.” “Ik heb dat als een groot doek van ons aan een bouwkraan hangt”, zegt Olaf. “En heb je nu dat enorme bouwbord aan de Blaak gezien? Dat is immens. Mooi, zo midden in het centrum.” Ruud heeft een andere invalshoek. “Ik vind het altijd wel grappig als relaties ons vragen waar ons kantoor is, als ze hier binnenkomen. Ze verwachten bij een bouwonderneming kennelijk glanzend marmer en veel uiterlijk vertoon. Hier heeft alles historie, in sommige kamers lijkt het wel een museum. We gooien nou eenmaal niet veel weg, het geld gaat niet in grootse uitspattingen zitten. Dat vind ik wel mooi. Ik voel me wel thuis bij dat oude vertrouwde. Het is hier vandaag de dag zoals het jaren geleden al was. Misschien is dat ook wel onze kracht.” GEWOON DÓÉN
Vanuit die terugblik op het verleden komt het gesprek bijna als vanzelf op de toekomst. Want successen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. “Hoewel”, meent Guus, “het is altijd zo geweest dat opdrachtgevers alles bij ons over de schutting konden gooien. We losten het hoe dan ook op. Gewoon dóén, dat is altijd ons motto geweest. We zijn geen duiventil, de ervaring is hier volop aanwezig. Alleen, ik denk dat we dat beter moeten verkopen. Beter vertellen wat we nou eigenlijk doen. Ik zie dat andere bedrijven beter zijn in het sterke verkoopverhaal. Dat is onze makke.” “Helemaal waar”, vindt Ruud. “Wij denken altijd vanuit de inhoud, de techniek. Dat heeft natuurlijk alles te maken met het
zomer 2017
14
feit dat ook bij ons hier aan tafel de praktijk met de paplepel is ingegoten. Wij denken in schroeven, bouten en moeren. We vertellen dus bij elke opdracht vooral hoe we het gaan doen. Tegenwoordig zitten opdrachtgevers steeds minder op die achtergrond te wachten. Ze kijken vooral naar het eindproduct, hoe het eruitziet. Dan speel je als het ware op verschillende velden. Dat nieuwe presenteren is een vak apart en dat moeten we ons meer eigen gaan maken.” Olaf herkent dat wel: “Ik hoor vaak van potentiële opdrachtgevers dat wij vooral van die ongewone vragen stellen. We duiken helemaal in de techniek, willen het naadje van de kous weten voor we eraan beginnen. In dat voortraject steken we veel energie. Dat zijn we van oudsher zo gewend. Opdrachtgevers zitten vandaag de dag dus wezenlijk anders in de wedstrijd. Zij zijn vooral bezig met het eindresultaat. Als je een gat wilt hebben, moet je niet meer beginnen over een boor. Mensen kopen liever simpel gaten. Dat is een slag die we moeten maken. Maar daar gaan we aan werken.” GEWÓÓN DOEN
En zo komen we dan toch tot de kern: waar is dit viertal nu het meest trots op? Wat is in hun ogen het meest legendarische dat je over Van Omme & De Groot zou kunnen zeggen? “Dat we nooit zijn meegegaan in de managementcultuur die je nu overal ziet, met het bijbehorende jargon. We zijn nog nooit met het hele team een dag op de hei geweest. We hebben nog nooit bewust aan sessies teambuilding gedaan. Misschien is dat het wel. We zijn hier heel erg van ‘what you see is what you get’. Als je daarbij past en het fijn vindt om in dit bedrijf je eigen plek te verwerven, dan wil je hier nooit meer weg. Niet voor niets hebben we het magazine waar dit verhaal in komt ooit DOEN genoemd. Een heel gewoon oer-Hollands woord. We zijn met z’n allen Van Omme & De Groot. Bij mooi weer en bij tegenwind. Waarschijnlijk is dat het.” •
REPORTAGE TEKST: SERGA VAN ROON BEELD: DENNIS VAN DER VELDEN
Ode aan Groningen OUD EN NIEUW, RUST EN VERTIER, WATER EN LAND: IN GRONINGEN KOMT ALLES SAMEN. EN HOE! WANDEL MET ONS MEE EN ZIE HOE EEUWENOUDE HOFJES SAMENGAAN MET VERNIEUWENDE ARCHITECTUUR. GENIET VAN DE GRACHTEN EN DE ‘DIEPEN’, HET BRUISENDE UITGAANSLEVEN, DE VELE MUSEA. HAAL DIEP ADEM EN SNUIF – MET EEN BEETJE INLEVINGSVERMOGEN – DE ZILTIGE GEUR VAN DE WADDENZEE OP. NEEM TOT SLOT EEN GLAASJE FLADDERAK EN BEZING LUIDKEELS DE MARTINITOREN.
Groningers weten het al lang, maar Randstedelingen verbazen zich er steeds weer over: het is goed toeven in Grunnen. Een historische stad met een rijk verleden, maar ook met bijzondere moderne architectuur. Tel daarbij op het Groningse uitgaansleven, het vele water in en om de stad, de opvallend jonge, hoogopgeleide bevolking, de kunst, de cultuur en de talrijke festivals. Natuurlijk, Groningers worden dankzij de gaswinning flink geplaagd door trillingen en bevingen van de aarde. Maar hoe vervelend ook, dat is zeker geen reden om Groningen links te laten liggen. Want bevingen of niet, Groningen is en blijft gewoon fijn.
15
zomer 2017
REPORTAGE
Kleine oases van rust Wie anno 2017 in een hofje woont, heeft het goed getroffen. Vroeger was dat wel anders. Een gasthuis, zoals Groningers een hofje noemen, was een plek waar armen, geesteszieken (‘dollen’) en moeilijk opvoedbare jongens werden opgevangen. Ook weduwen en pelgrims vonden hier vroeger onderdak. De binnenstad van Groningen telt maar liefst 32 van deze oude, lieflijke hofjes. Ze zijn bijzonder goed bewaard gebleven en vormen oases van rust in de stad. Het Prinsenhof is een van de mooiste voorbeelden. Een speciale ‘Hofjes Wandeling’ leidt langs 20 van deze gasthuizen.
Vernieuwende architectuur Oud en nieuw gaan prima samen in Groningen. Want Grunnen staat behalve om geijkte monumenten als de Martinitoren, het Hoofdstation (Groningen CS), het Goudkantoor en de vele panden gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School ook bekend om zijn hypermoderne architectuur. De stad toont lef en maakt soms gedurfde keuzes. Het Groninger Museum is daar een mooi voorbeeld van. Dit kleurige gebouw is een van de topattracties van de stad. En dat niet alleen door de collectie en de tentoonstellingen, maar ook omdat het gebouw zelf als een hoogtepunt van het postmodernisme wordt beschouwd. Ook het Waagcomplex, het DOT (Full Dome 3D Theater), het Wall House en stadion Euroborg zijn stuk voor stuk architectonische toppers.
zomer 2017
16
REPORTAGE
Studentenstad Over drank gesproken... Groningen is echt een studentenstad. Dat betekent: leven in de brouwerij! De stad telt zo’n 160 kroegen en discotheken. En ook voor wie zich te oud voelt om te mengen met studenten is er genoeg vertier. Groningen staat bekend om zijn vele (pop)festivals, met grootschalige festijnen als Noorderslag, Noorderzon en Rapalje Zomerfolk naast kleinere als het Melodica Festival en het Jonge Harten Theaterfestival. Als toegift zijn veel van deze festivals ook nog eens gratis toegankelijk.
Smullen op z’n Grunnens Fladderak, fieterknutten, pronkjewail en kniepertjes. Spekdikken, klont, schoten en stip-in-’t-gat. Om de namen alleen al zou je willen proeven van deze Groningse streekgerechten. Ouderwetse, stevige kost, waarin ingrediënten als spek, bonen, bloedworst, rogge en gort vaak een hoofdrol spelen. Groningen eert zijn traditie, getuige de vele winkeltjes met streekproducten (Groninger mosterd en worst!), maar kent ook talloze hippe eettentjes en goede restaurants. De stad biedt bovendien onderdak aan drie culinaire festivals: Proeven in Groningen, het MultiCulinair Food Festival en De Culinaire Verleiding. Met onder meer foodtrucks, lekkernijen uit alle windstreken en probeersels van toprestaurants. Als je de kans hebt, proef dan in ieder geval een Groningse fladderak. Deze likeurachtige sterkedrank met kaneel en citroen wordt volgens geheim recept gedestilleerd door de familie Hooghoudt.
d’Olle Grieze De wildernis van de Wadden Groningen heeft nog een laatste troef in handen. En wat voor een! De stad ligt hemelsbreed op zo’n 20 kilometer van de Waddenzee, de enige ‘wildernis’ van Nederland en UNESCO Werelderfgoed. Geniet van het immer veranderende getijdenlandschap, de zeehonden die uitrusten op de zandplaten, de vogels die er hun voedsel zoeken. Wadlopen, zeilen, fietsen. Uitwaaien, bijkomen, zonnen. Nu snap je het pas echt: er gaat niets boven Groningen!
Je kunt Groningen natuurlijk niet verlaten zonder de Martinitoren te hebben beklommen, ook wel d’Olle Grieze genoemd. Op 97 meter hoogte heb je bij helder weer een fantastisch uitzicht over de stad. In de toren kun je ook een van de grootste klokkencombinaties van Nederland bekijken. De naastgelegen Martinikerk is beslist ook een bezoekje waard. Al in de eerste helft van de 13de eeuw werd de basis voor deze kerk gelegd. Binnen in de kerk zijn prachtige muuren gewelfschilderingen te bewonderen. Tegenwoordig worden in de Martinikerk congressen, concerten en tentoonstellingen gehouden, en het is natuurlijk ook een mooie trouwlocatie.
17
zomer 2017
REPORTAGE
Kajakken door de grachten Grachten, kanalen, diepen en meren: Groningen is verbonden met en omringd door water. Wie een deel van zijn ontdekkingstocht over het water wil afleggen, komt voor leuke verrassingen te staan. Zo is het mogelijk om te kanoĂŤn of kajakken door de stadsgrachten en op verschillende plekken kun je ook sloepjes, waterfietsen en fluisterbootjes huren. Onderweg kom je schitterende oude pakhuizen tegen en gezellige terrassen, en je kunt aanleggen bij het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Gaat er een brug open in het Verbindingskanaal? Let dan goed op: onder elk van de drie bruggen zit een kunstwerk verstopt...
zomer 2017
18
REPORTAGE
Wonen aan het Hoendiep WONEN IN DE STAD GRONINGEN IS POPULAIR. ZEKER DE VRAAG NAAR HOOGWAARDIGE HUUREN KOOPWONINGEN IS MOMENTEEL ONGEKEND GROOT. STERKER: GRONINGEN STAAT IN DE TOP 10 VAN GEMEENTEN MET WONINGSCHAARSTE. MAAR ER IS GOED NIEUWS. NOG DIT JAAR START VAN OMME & DE GROOT MET DE VERKOOP VAN 180 WONINGEN IN DEZE VRIENDELIJKE, BRUISENDE STAD. DE LOCATIE IS IDEAAL.
Op een voormalig fabrieksterrein aan de rand van de stad, aan het Hoendiep, is maar liefst 2,5 hectare bestemd voor de ontwikkeling van woningen voor het project Van Heemskerckstraat. Jarenlang lag de grond braak, op wat stadsnomaden na. Daar komt nu verandering in. Verspreid over drie aparte blokken zullen er diverse koop- en huurwoningen worden gebouwd. Denk aan ruime eengezinswoningen, kadewoningen en studio’s. Op dit moment worden de plannen nader uitgewerkt.
Groen & stads Makelaar Piet Cazemier: “Vooral de ligging is ideaal. Het bouwterrein ligt in het westen van de stad, strategisch ingeklemd tussen het centrum, de ontsluitingswegen en het voormalige Suikerunieterrein. Het is een mooie, beetje verscholen locatie die een stadse uitstraling krijgt. De wijk wordt groen en ruim opgezet met voldoende parkeerruimte.”
19
zomer 2017
Aan het water Het project Van Heemskerckstraat – vernoemd naar de nabijgelegen straat die doorgetrokken zal worden – ligt bovendien aan het Hoendiep. Cazemier: “De gemeente gaat het water verbreden en legt een kademuur aan, die wordt doorgetrokken richting het Suikerunieterrein. Ook dit terrein zal in de toekomst worden ontwikkeld. Langs de kademuur komt een mooie fiets- en wandelroute, die de gebieden met elkaar verbindt. Zo ontstaat een hele nieuwe, gevarieerde stadswijk.”
Alle voorzieningen dichtbij Toekomstige bewoners profiteren enerzijds van de rust en het groen in een ruim opgezette wijk en zijn anderzijds in een mum van tijd in de gezellige, historische binnenstad van Groningen. Voorzieningen zoals scholen, winkels en horeca zijn dus altijd nabij. Wethouder Roeland van der Schaaf van Stadsontwikkeling en Wonen is blij met het
plan. “Ik ben er trots op dat de verschillende bouwplannen in Groningen steeds beter op stoom raken. Dit plan is daar zeker een van. Samen met de ontwikkeling van het Suikerunieterrein is dit een enorme impuls voor de westkant van de stad.”
Project Van Heemskerckstraat in vogelvlucht Ontwikkelaar Van Omme & De Groot 's 53
udio
10 st
AAS Groningen en MD Landschapsarchitecten
udio
5 st 9.0
00
io's
udio
60 st
9.7
e
5.4
00
entre
00 00 5.4 5.4
00
000
19.
10.
00 5.4
0
Najaar 2017
37 b:337
Start bouw 2018
nd
ne gro
Meer informatie Pandomo Makelaars www.pandomo.nl
zomer 2017
900
10.
b 900
f:6
Start verkoop
200
10.
vid
5.4
Woningen 180 huur- en koopwoningen, variërend van eengezinswoningen, appartementen en studio’s tot herenhuizen en kadewoningen
t/
87m
ud 96 st 00
Architecten
20
10.
200
INTERVIEW TEKST: HENK DE KLEINE BEELD: PAUL DE GRAAFF, MARIT VERINGMEIER
AFRICAN INN. SYMBOOL VAN HET NIEUWE ROTTERDAM ZUID
LEGENDARISCH, DAT IS HET THEMA VAN DEZE DOEN. EN ALS ER ÉÉN DEEL VAN ROTTERDAM LEGENDARISCH IS, DAN IS HET WEL ZUID. VERBONDEN AAN WOORDEN ALS FEIJENOORD (MET IJ ÉN Y), KATENDRECHT, AFRIKAANDERWIJK. MENSEN DIE ER NOG NOOIT GEWEEST ZIJN, KRIJGEN ER ALLERLEI BEELDEN BIJ. STEEDS VAKER DE VERKEERDE BEELDEN. WANT ZUID MAAKT EEN WARE METAMORFOSE DOOR. EN DIE WORDT NOG GROTER ALS STRAKS FEYENOORD CITY AF IS. MAAR VOORLOPIG ZIJN HET NOG DE KLEINERE PROJECTEN DIE DE KAR TREKKEN EN ZUID WEER AANTREKKELIJK MAKEN. ZOALS DE AFRICAN INN, IN HET HART VAN DE AFRIKAANDERWIJK.
21
zomer 2017
INTERVIEW VAN ZWART-WIT NAAR KLEUR
In de entree van de nieuwe African Inn hangt een serie foto’s die de geschiedenis van deze plek mooi laten zien. In 1913 werd aan het Afrikaanderplein de Sint Franciscuskerk gebouwd, een klassiek vormgegeven katholieke kerk. Deze was omringd door fraaie panden, zoals de zwart-witfoto laat zien. Maar in 1975 ontsnapten ook deze kerk en de omliggende bebouwing niet aan de drift tot stadsvernieuwing. De sloophamer maakte er een einde aan. Er verrees een bejaardencomplex, in die typische jaren 70-stijl. Veel beton, galerijen, baksteen. Met de ogen van nu zouden we zeggen: “Geen verbetering.” In 2001 liep het concept bejaardenhuis op zijn laatste benen en de African Inn werd omgebouwd tot 155 studentenappartementen. In 2015 verlieten de laatste studenten het pand. Dat maakte de weg vrij voor Vestia, architectenbureau BTR architectuur + bouwkunde en Van Omme & De Groot om in 2016 de African Inn volledig te transformeren. Het bestaat nu uit 56 huurappartementen, waarvan maar liefst 45 in de vrije sector. Dat laatste was vooraf ondenkbaar. Het geeft aan dat de ooit ietwat problematische wijk Afrikaanderbuurt weer aantrekkelijk wordt voor een nieuwe doelgroep: redelijk welstandige Rotterdammers, in alle kleuren van de regenboog. Dit is nu weer een wijk waar eigenlijk iedereen wel wil wonen. We spreken over deze bijzondere ontwikkeling in de African Inn met Henk van Aalst en Peter van Gennip van Vestia, architect Nico Bos en Gerard Peeman, projectleider bij Van Omme & De Groot.
“IK BEN HELEMAAL WEG VAN DIT GEBOUW.” Henk van Aalst van Vestia is een beetje getrouwd met de African Inn. “Ik ben verantwoordelijk voor dit pand. Al sinds het een bejaardenhuis was, dus al tientallen jaren. We hebben het in de loop van die tijd natuurlijk regelmatig opgeknapt. Denk daarbij aan schilderwerk, het reguliere onderhoud en af en toe de gevel moderniseren. Maar nu is het of er een heel nieuw gebouw is verrezen. Het is zowel vanbinnen als vanbuiten onherkenbaar veranderd. Het verrassende vind ik ook: vanbuiten ademt het een heel andere sfeer uit dan vanbinnen. Hierbinnen mag ik graag een tijdje voor de fotografische kunstwerken van architect Nico Bos staan. Echte kijkplaten, waarin je steeds weer iets nieuws ziet. Het is prachtig geworden. En dan te bedenken dat deze transformatie gelukt is, terwijl aan de andere zijde van het pand een restaurant al die tijd in bedrijf is gebleven. Een logistieke puzzel soms. Maar uiteindelijk is alles mooi op z’n plek gevallen."
zomer 2017
- HENK VAN AALST VESTIA
22
INTERVIEW
“FIJN DAT DE VAKMENSEN AANVOELDEN WELKE SFEER WE WILDEN CREËREN.” Opeens viel het kwartje bij architect Nico Bos, toen hij zocht naar de juiste uitstraling voor de nieuwe African Inn. “Je wilt iets maken dat echt bij deze locatie past. Er is te lang te veel gebouwd met weinig oog voor de omgeving. In het verleden lag de nadruk op betaalbare woningen die goed geïsoleerd waren. Het aanbod was ook vooral gericht op de zittende bewoners van de wijk. Dat waren in de tijden van de oude stadsvernieuwing de ijkpunten. Hier hadden we veel meer speelruimte. Er is tegenwoordig meer aandacht voor de beeldkwaliteit. Dus geen goedkope materialen meer. Bij ons bureau vinden we het een uitdaging om de context op te pakken, dat doen we ook in bijvoorbeeld Kralingen. Bij de African Inn was voor ons een van de uitgangspunten het gegeven dat we hier in de Afrikaanderwijk zijn. Dat bracht ons op de vormgeving van de gevel. De gevelplaten doen denken aan leembouw. De houten afwerking in de plint is geïnspireerd op hoge grassen die in de savanne staan. Het gezeefdrukte glas roept associaties op met gebarsten aarde, of zelfs zebrahuid.” Het interieur echter is compleet anders vormgegeven. “We zijn nog eens goed gaan nadenken over het type bewoner dat we hier graag zouden zien. We kwamen uit op mensen die op de stad gericht zijn. Creatief. Een beetje individualistisch. Dan heb je binnen een andere stijl nodig. Minder gepolijst. Vandaar de entree met een hoge vide, die gemetseld lijkt. Ik heb de verschillende vakmensen duidelijk moeten maken dat het juist allemaal wat verweerd en gebruikt mocht lijken. Zie de getrommelde bakstenen. De deuren die gemaakt lijken van geroest plaatstaal. En we maakten kunstwerken met afbeeldingen van industrie en handwerk. Het is mooi om te zien dat de schilders, timmerlieden en metselaars dat met gevoel hebben opgepikt. Het is zo bijzonder geworden als ik me had voorgesteld.”
23
- NICO BOS BTR ARCHITECTUUR + BOUWKUNDE
zomer 2017
“TRANSFORMATIE IS EEN VAK APART, DAT BLIJKT MAAR WEER.”
INTERVIEW
- GERARD PEEMAN
“Transformaties als deze vragen om een intensief contact tussen de vakmensen en de architect”, zegt Gerard Peeman. Hij was namens Van Omme & De Groot de projectleider van dit project. “Bij klussen als deze is niets standaard. Zeker hier niet, omdat Nico Bos allemaal bijzondere details had bedacht. Vakmensen zijn erop getraind om alles zo glad en strak mogelijk af te werken. Hier moesten ze juist ook een verweerde sfeer creëren. Een betonnen stabilisatiewand waarin je de nerf van de houten bekisting nog ziet, bijvoorbeeld. Normaal zou de stukadoor dat glad afstrijken. Je moest er dus soms goed op letten dat zo’n ‘onaf’ detail juist ‘af’ was, en dat er dan voorzichtig mee werd omgegaan. Een complicerende factor was het gegeven dat het restaurant aan de andere kant van het gebouw het hele jaar openbleef. In de maand april is het restaurant zelf ook onder handen genomen door Van Omme & De Groot, dus alleen toen was het dicht. Het was een hele race om het voor elkaar te krijgen, maar door perfecte samenwerking met de betrokken partijen is het toch gelukt. Daarvoor moeten er veel verschillende disciplines naadloos samenwerken. Je kunt bijvoorbeeld niet ineens alle stroom en water afkoppelen. Het was ook nog even zoeken naar de optimale draagstructuur. Maar het is geweldig geworden. En wat me ook veel voldoening geeft: we hebben bij dit project met de inzet van leerlingen de norm van social return en de leerlingbouwplaats behaald. Dus we hebben in alle opzichten iets moois aan Rotterdam gegeven.”
VAN OMME & DE GROOT
“SYMBOOL VAN DE REVIVAL VAN ROTTERDAM ZUID.”
- PETER VAN GENNIP VESTIA
Peter van Gennip van Vestia loopt al flink wat jaren mee in de wereld van de Rotterdamse stadsvernieuwing. Maar het blijft altijd spannend of een project aanslaat. “Aanvankelijk hadden we nooit gedacht dat we op deze plek in de stad zoveel huur in de vrije sector konden realiseren. Maar gaandeweg de uitwerking hebben we de lat hoger gelegd en het plan bijgesteld. Vandaar de extra aandacht voor details, zowel binnen als buiten. En het werkte, boven verwachting. Binnen anderhalve maand waren alle woningen verhuurd. Een keihard bewijs dat ook dit stadsdeel weer in de lift zit. Mensen met hogere inkomens komen terug naar de wijk. Een transformatie als deze zet dus eigenlijk een nog veel grotere omslag in: meer kwaliteit van wonen en leven in Rotterdam Zuid. Je ziet dat ook in omliggende projecten, waar onze commerciële partners nu ook met succes investeren in het hogere segment. Voor ons – met een bedrijfskantoor op de hoek en veel panden in de wijk – was er veel aan gelegen om dit goed te doen. En het smaakt naar meer.”
zomer 2017
24
25
zomer 2017
PROJECT THUIS IN OVERSCHIE
PROJECT// Thuis in Overschie P. Cottaarstraat, 48 woningen te Rotterdam Overschie ARCHITECT// Toverstralen Architectuur BV te Rotterdam / Uitwerking: Ingenieursbureau IOB te Hellevoetsluis OPDRACHTGEVER// Eigen ontwikkeling DUUR VAN HET PROJECT// 2016-2017
ROTTERDAM OVERSCHIE PROJECT
27
zomer 2017
MODE TEKST: HENK DE KLEINE FOTOGRAFIE: PAUL DE GRAAFF ASS. FOTOGRAFIE: MARIT VERINGMEIER STYLING: MIQUEL MOHAMEDJAR ASS. STYLING: DEION VAN DER VOORT VISAGIE: CLARISSA SONNEVELD MODEL: ERIN @ TOUCHÉ MODELS
MORGEN IN HET LICHT VAN GISTEREN ALS JE HET WEET, DAN ZIE JE HET. DE KLEUREN VAN DE FOTO’S HIERNAAST. DAT LICHT. DIE FELHEID. HET CONTRAST. VALT JE IETS OP? PRECIES! HET IS HET LICHT VAN FOTO’S UIT DE JAREN 60.
BALKON VAN DE OLYMPUSFLAT
De jaren van grote iconen als Jacky Kennedy en Sophia Loren. De jaren waarin Playboy begon, de eerste James Bond-films uitkwamen en Ove Kindvall in De Kuip speelde. Fotograaf Paul de Graaff heeft de sfeer van die tijd gevangen in beeld. Een periode waar veel mensen – in de onrustige tijden van nu – naar terugverlangen. Dat verklaart de populariteit van vintage spullen en kleding. Je ziet het zelfs in de bouw. Ineens zien we weer de waarde en pracht van bijvoorbeeld de Olympusflat in Hillegersberg. Deze herstellen we samen met ons zusterbedrijf De Combi Rotterdam. Een mooi stukje toen bewaard voor later. Maar ook nieuwe projecten kunnen meteen al iconisch en legendarisch zijn. Zie De Rotterdam op de Kop van Zuid, een van de grootste gebouwen van Nederland, een verticale stad. Daar maken we van twee appartementen één royale woning. Dat is de toekomst, gefotografeerd in het licht van het verleden.
1 bodysuit ZARA bril PRADA
zomer 2017
28
MODE
BALKON VAN DE ROTTERDAM
2 badpak DSQUARED2 jasje H&M
29
zomer 2017
MODE
UITZICHT VANUIT DE OLYMPUSFLAT
3 badpak ZARA jas MARTIN MARGIELA VIA WENDELA VAN DIJK schoenen SILHOUETTE ROTTERDAM
zomer 2017
30
MODE VERBOUWING DE ROTTERDAM IN DE ROTTERDAM – HET BEROEMDE GEBOUW VAN REM KOOLHAAS OP DE WILHELMINAPIER – VOEGT DE COMBI ROTTERDAM MOMENTEEL TWEE APPARTEMENTEN SAMEN TOT EEN APPARTEMENT VAN CIRCA 235 M2. OOK NEEMT DE COMBI DE INTERNE VERBOUWING OP ZICH EN PAKT DE INSTALLATIES AAN. ZO ONTSTAAT ER EEN GROOT APPARTEMENT MET EEN UITZICHT DAT BIJ GOED WEER STREKT TOT HOEK VAN HOLLAND EN SCHEVENINGEN.
2 hoed BRIXTON jurk H&M kimono H&M schoenen SILHOUETTE
4 badpak ZARA jasje HAIDER ACKERMAN VIA WENDELA VAN DIJK schoenen SILHOUETTE ROTTERDAM 31
zomer 2017
MODE
DE COMBI ROTTERDAM In april 2014 heeft Van Omme & De Groot De Combi Rotterdam overgenomen uit het faillissement van de gehele Combi Groep. De Combi Rotterdam is gespecialiseerd in onderhoud, verbouw en renovatie en een goede aanvulling voor de afdeling onderhoud Van Omme & De Groot. De Combi Rotterdam heeft veel ervaring in het werken voor corporaties. Daarnaast voert De Combi Rotterdam ook werkzaamheden uit voor particulieren.
Iets wat Van Omme & De Groot niet of nauwelijks doet. De afgelopen jaren zijn gebruikt om De Combi Rotterdam qua cultuur en stijl af te stemmen op Van Omme & De Groot. De kracht van Van Omme & De Groot en De Combi Rotterdam samen moet immers juist uit de samenwerking komen. Hierdoor is de schaalgrootte toegenomen, wat zich vertaalt in betere efficiency. Dit komt iedereen, maar zeker onze klanten, ten te goede.
Olympusflat
VOOR
Olympusflat
NA
5 badpak H&M jurk H&M jas JOSEPH VIA MOSTERT EN VAN LEEUWEN schoenen GIANVITO ROSSI MILANO VIA MOSTERT EN VAN LEEUWEN zonnebril SHPPR
zomer 2017
32
MODE
UITZICHT VANUIT DE ROTTERDAM
6 body MARTIN MARGIELA VIA WENDELA VAN DIJK rok INDRESS schoenen SILHOUETTE ROTTERDAM 33
zomer 2017
MODE RENOVATIE DE OLYMPUSFLAT IN 2016-2017 HEEFT DE COMBI ROTTERDAM DE OLYMPUSFLAT GERENOVEERD. DE OLYMPUSFLAT HAD EEN DUIDELIJKE JAREN 50/60-UITSTRALING MET ZIJN GEMETSELDE GEVEL. DAARNAAST BLEEK DE VERANKERING VAN HET METSELWERK AAN DE CONSTRUCTIE NIET MEER TE VOLDOEN EN WAS ER SPRAKE VAN VEEL BETONROT IN DE CONSTRUCTIE, DE GALERIJEN EN DE BALKONS. DE COMBI ROTTERDAM HEEFT DE BETONCONSTRUCTIE GEHEEL HERSTELD, DE GEVELS GERENOVEERD, DE BALKON HEKKEN VERVANGEN EN HET GEHEEL GESCHILDERD. DE GEKOZEN LICHTE KLEUR VAN DE GEVEL ZORGT TEN SLOTTE VOOR EEN FRIS, NIEUW EN CHIC UITERLIJK, EVENALS DE LIJNEN IN DE GEVEL DIE DOORLOPEN IN DE HEKWERKEN.
7 top ERDEM VIA MOSTERT EN VAN LEEUWEN zonnebril SHPPR lingerie LA PERLA
zomer 2017
34
MODE
8 hemd : VETEMENS X COMME DES GARCON VIA WENDELA VAN DIJK badpak : H&M schoenen SILHOUETTE ROTTERDAM
35
zomer 2017
REPORTAGE TEKST: HENK DE KLEINE BEELD: PAUL DE GRAAFF
ONDER HOOGSPANNING “GAAT LUKKEN.” ROB DRENTH WEET HET ZEKER.
Maar als we een ronde maken door het werk aan de Dagelijkse Groenmarkt in Den Haag, dan denk je eerder aan de naam van het naastgelegen winkelgebied: Haagse Bluf. En toch, Rob weet het zeker: “Natuurlijk gaat het lukken, linksom of rechtsom.” De rondgang over de drie verdiepingen in het historische pand doet in de ogen van de leek nog het meest aan een georganiseerde chaos denken. De ruimte in het pand is beperkt. Overal zijn alle mogelijke vakmensen tegelijkertijd aan het werk: tegelzetters, stukadoors, timmerlieden, elektriciens. Alles lijkt door elkaar te gebeuren: wanden zetten, daken dichten, vloeren leggen, de liftschacht aanbrengen. We zijn in een oud pand in hartje Den Haag. Boven een vestiging van Flying Tiger is Van Omme & De Groot bezig om in bestaande bouw een groot aantal zogenoemde short-stay woningen te realiseren. Rob legt uit: “Dat zijn kleine woningen die voor korte tijd – bijvoorbeeld een kwartaal – worden verhuurd aan mensen die tijdelijk in de stad verblijven. Denk aan expats. Ze huren dan een ruimte die volledig is ingericht.” Het zijn de puntjes op de i die nu gezet worden, maar het zijn toch nog best wel heel veel puntjes. Bijna een jaar al werken in deze beperkte ruimte op elk moment zo’n 30 man. “Je moet heel veel rekening met elkaar houden, dit is compleet anders dan nieuwbouw. Daar komen de verschillende disciplines mooi na elkaar. Hier dus niet.” Het verhaal van Rob maakt in één keer duidelijk waarom nogal wat bouwbedrijven met een grote boog om opdrachten als deze lopen. Niets is standaard of vanzelfsprekend. “Je komt de gekste dingen tegen. Je moet bijna dagelijks improviseren, met elkaar in het werk tot een oplossing komen. Transformatie is echt een vak apart. Maar ook geweldig leuk om te doen. Je loopt tegen dingen aan die je anders nooit tegenkomt.” Rob doelt onder andere op de nachten dat de vrachtwagens met nieuw materiaal in hoog tempo gelost moeten worden, met een kraan via het dak. “Vanaf halftwee hebben we een paar uur de tijd voordat de tram weer gaat rijden. De spanning moet van de bovenleiding af, anders slaat die over op de kraan. Tegen halfzes is het gelukt, en kan de spanning weer op de leiding.” Nu nog een paar weken onder hoogspanning werken. Dan is ook deze transformatie weer gelukt.
zomer 2017
36
REPORTAGE
37
zomer 2017
REPORTAGE
zomer 2017
38
REPORTAGE TITEL
39
zomer 2017
REPORTAGE
zomer 2017
40
REPORTAGE
41
zomer 2017
PROJECT PIET LANSERHOF
PROJECT// Piet Lanserhof, 25 woningen te Rijsenhout ARCHITECT// Maat Architecten te Rotterdam OPDRACHTGEVER// Eigen ontwikkeling DUUR VAN HET PROJECT// 2016-2017
RIJSENHOUT PROJECT
25 WONINGEN Rijsenhout
43
zomer 2017
FAVORIETEN TEKST: SERGA VAN ROON BEELD: PAUL DE GRAAFF
LEVENDE LEGENDES JE HEBT VAN DIE COLLEGA’S DIE JE NOOIT VERGEET, HOE LANG ZE OOK AL GEPENSIONEERD ZIJN. OUD-WERKNEMERS DIE BIJ VELEN NOG WARME HERINNERINGEN OPROEPEN, GOED ZIJN VOOR EEN GLIMLACH EN SOMS ZELFS EEN RONDUIT LEGENDARISCHE REPUTATIE GENIETEN. AANGEZIEN VELE COLLEGA’S VAN OMME & DE GROOT JARENLANG TROUW BLIJVEN, WAS HET NOG MOEILIJK KIEZEN...
zomer 2017
44
FAVORIETEN
PIET VAN DER LINDEN Leeftijd: 71 In dienst: 42 jaar (tot 2008) Functie: Timmerman en later projectleider Liefst 42 jaar werkte Piet van der Linden bij Van Omme & De Groot en daarmee is hij recordhouder. “Ome Jan en ome Luut, zo noemden we onze bazen toen. Luut was de vader van Guus, die ik nog heb meegemaakt als jongen van twaalf. Uiteindelijk werd hij mijn baas. De lijntjes waren altijd kort; ik kon zo binnenlopen als er iets was.” “Toen ik bij Van Omme begon als timmerman, kreeg ik vrijstelling van militaire dienst omdat ik meewerkte aan de wederopbouw van het land. Dat was toen zo.” Piet werkte zich op van timmerman tot uiteindelijk projectleider en werkte onder meer als opzichter van het project Zuidplein en – jarenlang – als opzichter van het onderhoud en de verbouwing van de Effectenbeurs. “Bij Van Omme moest je hard werken en van alles aanpakken.” Lachend: “Soms stonden de muren bol, als de twee broers ome Jan en ome Luut weer eens onenigheid hadden. Maar daar moest je tegen kunnen.”
45
zomer 2017
FAVORIETEN
JOS VAN DER ZIJDE Leeftijd: 79 In dienst: 35 jaar (tot 1995) Functie: Timmerman en de laatste 15 jaar onderhoud Jos van der Zijde stond bij collega’s vooral bekend om de mooie verhalen die hij kon vertellen. En die hij nog steeds vertelt, want hoewel hij (dankzij de VUT) inmiddels al 22 jaar gepensioneerd is, komt hij nog elk jaar naar de kerstborrel. “Ik heb altijd met veel plezier gewerkt bij Van Omme & De Groot. Het was een goede werkgever, een menselijk bedrijf. We hebben altijd hard gewerkt, maar wel met een hoop gezelligheid. We namen mensen regelmatig in de maling.” "Vooral de jonkies waren geschikt om een geintje mee uit te halen. Zo maakten we ‘een nieuwe’ eens wijs dat er met Sinterklaas ’s avonds altijd een leuk feestje werd gegeven op de bouwplaats, met cadeautjes. “Op 5 december gingen we ’s middags naar huis en riepen tegen de nieuwe: ‘Tot vanavond!’ Niet meer over nagedacht, tot de volgende ochtend. Komt hij naar ons toe: ‘Wel g&^*. Stond ik hier gisteravond, helemaal met mijn brommer gekomen, was er niemand.’ Nou, dan lagen wij natuurlijk krom van het lachen.”
zomer 2017
46
FAVORIETEN
FRANS DONDERS Leeftijd: 65 In dienst: 11 jaar (tot 2011) Functie: Metselaar, voorman van de metselaars en later assistent van de uitvoerder Al lang voordat Roy Donders een BN’er werd, liep vader Frans al vol trots met cd’tjes van hem rond bij Van Omme & De Groot. Tegen iedereen die het maar horen wilde, riep hij dat zijn zoon later beroemd zou worden. Daarin heeft hij gelijk gekregen... Sterker: Frans Donders en zijn vrouw zijn door de real-life soap van hun zoon inmiddels zelf ook een soort BN’ers geworden. Hoe dan ook: Frans kijkt zeer positief terug op zijn jaren bij Van Omme & De Groot. “Door artrose moest ik helaas stoppen, anders had ik er nog gewerkt. Ik ben in goed overleg met Guus ermee opgehouden. Dat heeft hij heel netjes geregeld. Trouwens: álles was goed geregeld. Bij Van Omme was je geen nummer.” Frans herinnert zich ook de feestjes. “Die waren legendarisch! Ik herinner me een feest bij Van der Valk in Nootdorp. Zat iedereen zo chic te kijken, vroeg ik Margot Jaquet ten dans. Zij ging lekker meedansen!”
47
zomer 2017
ACTUALITEITEN EEN BLIK VOORUIT
AMERSFOORT
AMERSFOORT BUYTEN IS HOT HET IS OPMERKELIJK HOE SNEL HET SENTIMENT IN DE MARKT VOOR NIEUWBOUWWONINGEN IS OMGESLAGEN. DE JAREN DAT HET ERG LASTIG WAS OM EEN PAAR WONINGEN VERKOCHT TE KRIJGEN, LIGGEN NOG MAAR AL TE VERS IN ONS GEHEUGEN.
Die situatie is 180 graden gedraaid, zoals we ook weer merkten bij de start verkoop van het project Amersfoort Buyten op zaterdag 22 april. Om 11.00 uur startten we met het evenement, waarbij de 28 woningen uit de eerste fase in de verkoop gingen. De projectlocatie aan de Laan 1914 in Amersfoort werd meteen druk bezocht. Dat zal ongetwijfeld gelegen hebben aan de cappuccino of latte macchiato van de barista, maar zeker ook aan de fraaie presentaties van de woningtypen, de plattegronden en de opzet van het plan. Nieuwbouwproject Amersfoort Buyten ligt ten zuidwesten van het centrum van Amersfoort, vlak bij het schilderachtige Oud-Leusden, het Bergkwartier en Klein Zwitserland. De Laan 1914 ligt op de grens van stad en land. Op deze geweldige locatie verrijzen binnenkort 55 zeer royale vrijstaande en halfvrijstaande villa’s. Vanuit hier ligt het centrum van Amersfoort op fietsafstand. Al op 5 mei jl. bleek de belangstelling zo groot dat een loting door de notaris noodzakelijk was. Een groot deel van de woningen uit de eerste fase is inmiddels verkocht en alle woningen staan onder optie. Op korte termijn verwachten wij te kunnen starten met de verkoop van fase 2. Houd het in de gaten!
www.amersfoortbuyten.nl
zomer 2017
48
ACTUALITEITEN
ROTTERDAM HEIJPLAAT
KAPERS OP DE KUST: WIE WEET EEN WONING OP ROTTERDAM HEIJPLAAT TE BEMACHTIGEN? VROEGER GINGEN DE MEESTE MENSEN ER MET EEN GROTE BOOG OMHEEN, MAAR INMIDDELS IS ROTTERDAM HEIJPLAAT WEER HELEMAAL ‘HOT AND HAPPENING’. DE REVIVAL VAN INDUSTRIËLE OMGEVINGEN ALS DEZE IS GOED TE ZIEN.
Dat bleek maar weer tijdens de start van de eerste fase van het nieuwbouwproject Het Verborgen Geheim in Heijplaat Nieuw Dorp. Het project start met 29 woningen en dat werd onlangs feestelijk gevierd. Onder leiding van een heuse piraat en wethouder Ronald Schneider ging een aantal kopers op zoek naar de schat om Het Verborgen Geheim te ontdekken. Daarna werd er nog gezellig nagepraat in Café Restaurant
Courzand. In Het Verborgen Geheim komen in totaal 170 nul-op-de-meter-nieuwbouwwoningen. Verleden en toekomst komen hier dus samen. De eengezinswoningen sluiten met voortuinen en groene perkjes aan bij de bestaande bebouwing van het historische tuindorp op Heijplaat. Parkeerhoven tussen de woningen maken de straten autoluw. Het industriële en stoere karakter van de haven komt terug in de kadewoningen, die pal aan de Heysehaven worden gebouwd. De wijk wordt ruim opgezet, met veel groen, heel veel ruimte voor kinderen om te spelen en voldoende parkeergelegenheid.
fase in verkoop gegaan. Deze fase wordt Hof van Heij genoemd. In totaal komen hier 16 kadewoningen en 32 eengezinswoningen, in dezelfde stijl als fase 1. Het bijzondere van Hof van Heij is de grote binnentuin, waar de woningen in een carré omheen liggen. In deze gezamenlijke tuin is er alle ruimte om te spelen, te ontmoeten én te tuinieren. Want naast speel- en zitgelegenheid vind je er ook een moestuin en een echte kas. Wil je hier wonen? Snel beslissen, want er zijn veel kapers op de kust!
www.hetverborgengeheim.nl
Fase 2 nu ook in verkoop! Door de toeloop bij de eerste fase is nu ook de tweede
ROTTERDAM
VAN OMME & DE GROOT: NIEUW ONDERWEG BOUWBEDRIJF VAN OMME & DE GROOT IS MET M. DE KONING AUTOBEDRIJVEN IN ZEE GEGAAN VOOR DE VERVANGING VAN EEN GROOT DEEL VAN HAAR BEDRIJFSWAGENS ÉN EEN AANTAL PERSONENAUTO’S.
In totaal zijn 11 gloednieuwe Volkswagen Transporters geleverd én 2 hybride personenauto’s. Van Omme & De Groot is al een flink aantal jaren een klant van ons die vooral personenauto’s en de kleinere bedrijfsauto’s als de Caddy afnam”, vertelt verkoopadviseur Fred de Boer. De directie van het bouwbedrijf heeft de samenwerking sterk geïntensiveerd, want de manier van werken van beide bedrijven ten aanzien van maatwerkdienstverlening sluit goed op elkaar aan. En daaruit volgde dus een grote order met uitzicht op een lange relatie. HEBI Bedrijfswageninrichting heeft gezorgd voor de inrichting van de 11 Transporters. De auto’s werden compleet met trekhaak, imperiaal en bestickering afgeleverd. In alle auto’s werd het VW Connected-(volg)systeem ingebouwd.
49
zomer 2017
ACTUALITEITEN EEN BLIK VOORUIT
HAASTRECHT
OPDRACHT SCHILRENOVATIE VOOR GROEN WONEN VLIST 22 WONINGEN IN HAASTRECHT.
Op donderdag 22 juni jl. tekenden Olaf Lange en Ruud de Schepper – namens Van Omme & De Groot – de aannemingsovereenkomst met de heer J. Reniers van Groen Wonen Vlist. Groen Wonen Vlist geeft hiermee opdracht voor de schilrenovatie van 22 woningen in Haastrecht.
ROTTERDAM HOOGVLIET
FASE 2 DE PARELVISSER IN HOOGVLIET NU IN VERKOOP. EN HET GAAT HARD! DE UITDRUKKING ‘ACHTER HET NET VISSEN’ IS WEL VAN TOEPASSING OP HET PROJECT DE PARELVISSER IN ROTTERDAM HOOGVLIET. NIEUWE, GEZELLIGE BUURTJES ALS DEZE GAAN OP DIT MOMENT HEEL HARD.
De eerste fase (met 26 woningen) was twee maanden na de start verkoop al uitverkocht. Op zaterdag 8 april is de tweede fase in de etalage gegaan. En weer was het verkoopevenement heel druk bezocht. Veel potentiële kopers hadden hun weg gevonden naar Villa Vonk in Hoogvliet en vrijwel meteen werden de eerste inschrijfformulieren ingeleverd. De tweede fase van De Parelvisser omvat 35 woningen. Dit is meteen ook de laatste fase. Het nieuwe buurtje heeft een heel aantrekkelijke opzet. De wisselende rijlengtes van de woningblokken en de combinatie van verschillende gevelstenen zorgen voor een speels en levendig geheel. De Parelvisser biedt veel groen, rust en ruimte. Juist die groene ‘touch’ sprak Van Omme & De Groot erg aan. Alle huizen aan de rand van het plan hebben een voor- én achtertuin. In het hart van het plan staan de woningen aan een autovrij hofje, waar de kinderen veilig kunnen spelen. Geen wonder dat inmiddels meer dan 70% van de woningen verkocht is en dat de nog resterende woningen onder optie staan. Zo’n vangst wil iedereen wel binnenhalen.
zomer 2017
www.wonenindeparelvisser.nl
50
ACTUALITEITEN
DEN HAAG SCHILDERSWIJK
NIEUW VERFJE (EN NOG VEEL MEER) IN DE HAAGSE SCHILDERSWIJK IN DE REITZSTRAAT IN DE HAAGSE SCHILDERSWIJK GAAT VAN OMME & DE GROOT VOOR WONINGCORPORATIE STAEDION GROOT ONDERHOUD UITVOEREN AAN 81 WONINGEN.
Daarmee krijgt deze straat een flink nieuw aanzien. Na de zomervakantie zullen de busjes van Van Omme & De Groot af en aan rijden, want het gaat om heel veel verschillende werkzaamheden. In de woningen worden keukens, badkamers, toiletten, plafonds, binnendeuren, wandafwerking en elektra
hersteld en waar nodig vervangen. De woningen ondergaan vanbinnen dus in feite een complete make-over. De werkzaamheden worden verricht na inspectie door medewerkers van Staedion, zij bepalen wat waar gedaan moet worden. Ook de buitenzijde van de woningen krijgt een grote opknapbeurt. De
gevelkozijnen en -ramen van de woningen worden aan de buitenkant uitgevoerd in wit- en grijstinten. De portiekdeuren en woningentreedeuren worden in de typische Haagse geel- en groentinten geschilderd. Ook worden de deuren van de balkons zodanig verplaatst dat de balkons handiger te gebruiken zijn.
VOOR
NA
51
zomer 2017
ACTUALITEITEN EEN BLIK VOORUIT
AMSTERDAM
EXPLOSIEVE OPDRACHT VOOR SHELL AMSTERDAM INMIDDELS DOET VAN OMME & DE GROOT VEEL MEER DAN WONINGBOUW EN TRANSFORMATIE VAN KANTOREN NAAR WONINGEN. WE ZIJN OOK VOLOP ACTIEF IN DE INDUSTRIE, DE ZOGEHETEN UTILITEITSBOUW. VOOR SHELL AMSTERDAM STARTEN WE NA DE BOUWVAKVAKANTIE VAN 2017 MET EEN COMPLEXE OPDRACHT: HET SAMENVOEGEN VAN EEN EXPEDITIECENTRUM MET EEN GEBOUW DAT ALS EXPLOSIEGEVAARLIJK GEBIED IS AANGEMERKT. DAT BETEKENT: NÓG ALERTER ZIJN OP PROTOCOLLEN EN REGELS.
De opdracht draait om de verhuizing van het huidige expeditiecentrum in gebouw L-Oost. Dit moet in het bestaande TMC-gebouw worden gehuisvest. Het nieuwe expeditiecentrum bestaat onder andere uit een meeting room, hal, postkamer, toiletten en een logistieke ruimte. Voor deze samenvoeging moet het TMC-gebouw opnieuw worden ingedeeld en aangepast. Tot zover niets nieuws onder de zon.
Maar... aan het TMC-gebouw hangt een ATEXlabel. ATEX staat voor ATmosphère EXplosible. In dit gebouw moeten verschillende opslagruimten opnieuw worden ingedeeld. In een aantal daarvan is de PGS 15-regelgeving van kracht. PGS staat voor Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen. Kortom: geen routineopdracht. Het TMC-gebouw moet bouwkundig worden aangepast, evenals de technische instal-
laties. Zo gaat het onder andere om het plaatsen van wanden, ramen en deuren, het aanbrengen van nieuwe vluchtwegen, het aanpassen en uitbreiden van de verwarmings-, ventilatie- en koelinstallaties en de regel- en elektrotechnische installaties, en een aanpassing van de beveiligingsinstallaties. We pakken het vol energie op!
KRITISCHE OMWONENDEN BIJGEPRAAT OVER HET PLAN WESTEINDERHAGE IN KUDELSTAART HET IS NIET MEER DAN LOGISCH DAT OMWONENDEN VAN EEN NIEUW TE ONTWIKKELEN PLAN SOMS ZO HUN ZORGEN HEBBEN.
Zo ook bijvoorbeeld in Kudelstaart, Noord-Holland. Van Omme & De Groot heeft een intentieovereenkomst gesloten met de gemeente Aalsmeer over de ontwikkeling van de locatie Westeinderhage in Kudelstaart. Deze locatie was ooit een kassengebied. Er liggen plannen om hier een nieuwe, kleinschalige woonwijk te realiseren. Het gaat om zo’n 250 tot 300 woningen en appartementen. Om de omwonenden van meet af aan mee te nemen in de plannen organiseerden we in april in samenwerking met de gemeente Aalsmeer en Kuiper Compagnons een participatieavond. Tijdens deze avond konden de aanwezigen met een zogenaamde BuzzMaster hun reacties geven. Met een BuzzMaster kun je op je smartphone direct reageren op (meerkeuze)stellingen en open vragen. Een belangrijke zorg van de omwonenden blijkt het verkeer van en naar de nieuwe wijk. “Gaat dit door ons dorp Kudelstaart heen?”, was een veelgehoorde vraag. In juni is een tweede avond belegd, waar het gespecialiseerde bureau Goudappel Coffeng verkeersmodellen en oplossingsrichtingen presenteerde. Dat gaf veel inzicht in hoe het kan verlopen en nam daardoor veel vragen en zorgen weg. Alle ontvangen informatie wordt nu verwerkt tot een Startnotitie. Deze wordt na de zomer aangeboden aan de gemeenteraad van Aalsmeer, die dan een besluit kan nemen. Uit de Startnotitie zal later het bestemmingsplan vloeien.
zomer 2017
52
ACTUALITEITEN
SLIMME WONINGEIGENAREN IN 010 PARTICULIERE WONINGEIGENAREN DIE SAMEN DE RENOVATIE EN VERDUURZAMING VAN HUN PORTIEKFLAT ORGANISEREN. DIE VINDEN WE IN ROTTERDAM LOMBARDIJEN, DE MOLIÈREBUURT OM PRECIES TE ZIJN. ZIJ WETEN WAT ER MOET GEBEUREN, WANT ZE HEBBEN DE RENOVATIE AL VIRTUEEL UITGEVOERD IN EEN DIGITAAL MODEL VAN HET GEBOUW WAARIN ZE WONEN.
Je kent ze wel, de flats die in de jaren 60 snel en efficiënt gebouwd werden om de woningnood tegen te gaan. Inmiddels zijn deze gebouwen hard aan verduurzaming toe. Eigenaren van de appartementen hebben behoefte aan beperking van kou en tocht, minder geluidsoverlast en een lagere energierekening. Maar wat is de beste aanpak en waar te beginnen? Daarom richtte de gemeente de vraagbaak VVE-010 op. De vraagbaak geeft gratis deskundig advies en zette in samenwerking met WoonConnect de renovatiehulp Connect 010 online. Connect 010 geeft huiseigenaren in de Molièrebuurt duidelijk inzicht in de toestand van hun huis en wat ze eraan kunnen verbeteren. Met een digitale enquête voeren ze zelf een woningopname uit. Vervolgens kunnen ze uitproberen wat het kost en wat het ze bespaart, als ze bijvoorbeeld dakisolatie, gevelisolatie of zonnepanelen toepassen. Ook kunnen ze zien wat het
53
kost als ze de balkons vervangen én hoe dat er dan uit komt te zien. In een online 3D-model van hun eigen portiekflat. Het platform van VVE-010 en WoonConnect is er specifiek op gericht alles inzichtelijk en duidelijk te maken voor de bewoners. Connect 010 laat zien of er subsidie- of financieringsmogelijkheden zijn en wat de terugverdientijd is van een investering. VvE’s pakken het onderhoud op, VVE-010 ondersteunt waar nodig. Honderden eigenaren van de portiekflats in Lombardijen hebben inmiddels rondgelopen in een virtuele versie van hun straat en een advies gekregen via de online tool. Wellicht begin jij binnenkort ook met een virtuele verbouwing in je eigen digitale huis...
www.woonconnect.nl
zomer 2017
PROJECT GROENMARKT TITEL
PROJECT// Transformatie Dagelijkse Groenmarkt 29-30 te Den Haag ARCHITECT// MBW Architecten te Delft/Den Haag OPDRACHTGEVER// DeZa Vastgoed te Alphen aan den Rijn DIRECTIEVOERING// Barcon Beheer BV DUUR VAN HET PROJECT// 2016-2017
GROENMARKT DEN HAAG PROJECT PROJECT
TRANSFORMATIE Den Haag
55
zomer 2017
TITEL
zomer 2017
56