02 inhoud colofon
spui 37 02 | 2012 www.uva-alumni.nl
p 07
•
Uitgever Alumnirelaties en Universiteitsfonds UvA
p 08
Redactie Albert Goutbeek (hoofdredacteur), Laura Erdtsieck, Daan Meijer, Carolyn Wever
p 16
Redactieraad Frank Aarts, Jim Jansen, Astrid Helstone, Marjolein Lever, Ron Plattel, Aleid Truijens, Ger Wieberdink, Fione Zonneveld
p 18
Ontwerp en beeldredactie Mattmo Fotografie/illustraties Bob Bronshoff, Yvonne Compier, Kees Hummel, Monique Kooijmans, Marc Kruse, Eduard Lampe, Peter Lowie, Jeroen Oerlemans, Frank Ruiter, Tjebbe Vennema Op de cover Metrobowl Amsterdam, Frederik Roijé, www.roije.com. Foto: Kees Hummel Druk Habo DaCosta Aan dit nummer werkten verder mee Han Ceelen, Lea Dyer, Shirley Haasnoot (eindredactie), Ben Haveman, Zef Hemel, Jacqueline Hoefnagels, Jannah Loontjens, Floor Milikowski, Marion Rhoen, Michiel Röling, Harry Starren, Ellen Stoop, Joris Tjaden, Elke Veldkamp, Robin van Wechem, Mirjam Windrich Reacties SPUI, Alumnirelaties en Universiteitsfonds UvA, Postbus 94325, 1090 GH Amsterdam. SPUI @uva.nl ISSN 667-939X De redactie heeft ernaar gestreefd de rechthebbenden van de foto’s te achterhalen. Degenen die desondanks menen rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich wenden tot Alumnirelaties en Universiteitsfonds UvA. SPUI is een magazine voor, door en over alumni en vrienden van de Universiteit van Amsterdam. SPUI verschijnt twee keer per jaar in druk in een oplage van 95.000 exemplaren en wordt toegestuurd aan alle UvA-alumni (van wie het adres bekend is) en aan medewerkers van de UvA. Daarnaast verschijnt zes keer per jaar SPUI digitaal. www.uva-alumni.nl/spui
Harry Starren, voorzitter AUV Waar voor ons geld In sommige kringen wordt wel eens denigrerend gesproken over de samenwerking tussen universiteiten. Laat bij de VSNU, de vereniging van Nederlandse universiteiten, de S van samenwerking maar weg, hoorde ik laatst iemand zeggen. Concurrentie en de tucht van de markt worden momenteel als stimulans voor kwaliteitsverbetering gezien. De vele rankings hebben die werking. Prestatiebeloning is op die veronderstelling gebaseerd. Maar ‘Zo veel wordt bij het winnen ook verloren’, dichtte Judith Hertzberg. Concurreren met elkaar en met de wereld is nodig, maar dat is slechts de helft van het verhaal. Want concurreren heeft alleen zin als de optelsom van de Nederlandse universiteiten een hoger niveau bereikt. Dan zijn we economisch bezig in de echte betekenis van dat woord. Dat betekent dat de universiteiten elkaar moeten aanvullen, om zo een compleet aanbod te creëren waarbij ieder zich op kracht onderscheidt. Een combinatie tussen VU en UvA op het terrein van de bètawetenschappen is een eerste stap. Dubbelaanstellingen, joint programs en Europese onderzoeksprogramma’s versterken dit effect. In een tijd van vervagende grenzen ontstaat zo een Nederlandse kennishub, een knooppunt van kennis in internationale netwerken, die zich juist door samenwerking onderscheidt van vergelijkbare instellingen binnen Europa. Onze samenwerkingscultuur zou wel eens een concurrentievoordeel kunnen blijken, waarbij we onze meervoudige identiteit koesteren en in China vermelden dat we uit Europa komen, om in Europa te memoreren dat we Nederlander zijn. Het feestje waarop het heil van marktwerking werd gevierd, lijkt over zijn hoogtepunt heen. Er worden steeds meer vraagtekens geplaatst bij de dominante geldeconomie waarin nut alleen in geld lijkt te worden uitgedrukt. Profijt had ooit een bredere betekenis. We kennen, om het in de woorden van Oscar Wilde te zeggen, de prijs van alles, maar de waarde van niets. De crisis heeft een belangrijk gevolg: een herijking van de moraliteit en ethiek van ons handelen. Waardevol zijn onderzoek en onderwijs die nieuwsgierigheid bevredigen, de kwaliteit van ons samenzijn verhogen en duurzame ontwikkeling mogelijk maken. Daartoe moeten we de eigen positie versterken, uitdagingen het hoofd bieden en normen stellen om beunhazen buiten te houden. Dat kan gebeuren in dialoog met de overheid als wegbereider en stimulator, een niet weg te denken factor als het gaat om de orkestratie van succes. Het gaat daarbij om het vergroten van voorsprongen. Tot dusverre hebben we het er niet slecht van afgebracht. Toegankelijk onderwijs van een gemiddeld hoog niveau tegen gemiddeld en vergelijkenderwijs lage kosten. Waar voor ons geld. Om uit het peloton van de economische concurrentie te kunnen ontsnappen, is samenwerking nodig, en scherp strategisch inzicht in het koersverloop. Waar kunnen we het verschil maken en waarde toevoegen? Dat vergt leiderschap, en vooral samenwerkingsbereidheid. Het kan. Omdat het moet. Harry Starren (Politicologie / Bestuurskunde 1985) is voorzitter van de Amsterdamse Universiteits-Vereniging.
werk ‘Eet niet in een keer de hele snoeppot leeg.’ Laura Prat Bertrams helpt ADHD’ers
de studie
Visies op de stad van GPIO’ers Marijke van Schendelen en Ad Korf
UVA-GESCHIEDENIS Solidariteit in de universiteit: Peter de Goeje schrijft boek over UvA-steun aan Vietnam
voetsporen Ze zaten niet met thee en koekjes thuis. Vier generaties vrouwen (en ook mannen) uit de apothekersfamilie Bosch.
p 20
kalender
p 22
post
p 23
UVA IN BEWEGING
p 24
WETENSCHAP
p 26
WETENSCHAP
p 31
PROEFSCHRIFT
p 32
personalia
p 33
OVERLEDENEN
p 34
IN MEMORIAM
p 35
A MSTERDAMSE UNIVERSITEITS-
Joris Tjaden doet onderzoek voor Obama’s verkiezingscampagne
Annemarie Mol ontvangt Spinozapremie
Wat doen onze hersenen als we beslissingen nemen of juist dagdromen? Birte Forstmann onderzoekt het
Kort nieuws
Privacy? Matthijs Koot kon geanonimiseerde gegevens twee van de drie keer herleiden tot unieke personen
Journaliste Ikram Akachaou Achaffaye
V ERENIGING EN KRINGEN
Vier nieuwe kringen opgericht op AUV-dag
p 36
ALUMNIVARIA
p 38
A MSTERDAMS UNIVERSITEITSFONDS
Postdoctorale leergang voor juristen
Henriëtte van Dam van Isselt liet geld na voor studiereizen Italië
p 39
column Jannah Loontjens zegt sorry