29
VARIA
BAS HAAK WINT UVASCRIPTIEPRIJS Uitreiking tijdens Universiteitsdag 2016
Tijdens de Universiteitsdag van zaterdag 4 juni zijn de jaarlijkse UvA-scriptieprijzen uitgereikt. Op de foto de winnaars: v.l.n.r. Stephan Jagau (Economie, derde prijs), Bas Haak (Geneeskunde, eerste prijs) en Pepijn Lewis (Geschiedenis en Wijsbegeerte, tweede prijs). De dag begon met een college van universiteitshoog leraar Frank Vandenbroucke in de Aula (zie ook het Gesprek vanaf pagina 8), ’s middags waren er colleges en debatten in de Oudemanhuispoort. Op het Science Park Amsterdam vond het Ouder-en-kindprogramma plaats, met workshops en demonstraties voor jonge kinderen. Foto’s: Monique Kooijmans en Marc Kruse. Voor alle foto’s van de Universiteitsdag zie alumni.uva.nl/universiteitsdag.
‘ N A DE UNIVERSITEIT GING IK DIRECT DOOR NA AR DE HUISHOUDSCHOOL’ Betty Hogeweg-de Haart groeit op in NederlandsIndië, studeert eind jaren dertig Sociale geografie aan de UvA en wordt huisvrouw. Maar als de kinderen op eigen benen staan maakt ze carrière binnen de KNAW. In juli wordt ze honderd jaar. Haar vaders werk voor de Bataafse Petroleum Maatschappij bracht Betty de Haart in 1920, op driejarige leeftijd, naar Nederlands-Indië. Aanvankelijk woonde het gezin op het Molukse eiland Ceram, waar ze het enige Europese kind was en vooral met de jongens op het strand speelde. Op de middelbare school op Java woonde ze in bij verschillende gezinnen, zeven dagen reizen bij haar ouders vandaan. ‘Eens per jaar had ik een vakantie die lang genoeg was om naar huis te gaan. En mijn moeder kwam eens per jaar naar mij toe. Eigenlijk ging ik op mijn twaalfde uit huis.’ Ze deed eindexamen en toen iemand haar over de studie Sociale geografie in Amsterdam vertelde, schreef ze zich in. ‘In die tijd was de universiteit nog erg klein, met in totaal zo’n drieduizend studenten. Ik studeerde met zeven jaargenoten. De opleiding werd geleid door Henri Nicolaas ter Veen, die helaas een nogal schoolse aanpak had. Vakinhoudelijk was de studie echter zeer interessant. De mens stond echt centraal, in tegenstelling tot de opleiding in Utrecht, die meer geografisch gericht was.’ De Haart studeerde af in 1940 en trouwde in 1941 met Lodewijk Hogeweg, die in Amsterdam op het mede
door zijn vader opgerichte accountantskantoor Frese en Hogeweg werkte. ‘Ik had geen idee hoe je een huishouden moest organiseren en wist echt niet hoe een keuken eruit zag. Dus na de universiteit ging ik direct door naar de huishoudschool.’ De oorlogsjaren brachten twee dochters: Margreet (1942) en Paulien (1943). Begin 1947 werd zoon Gert Jan geboren. Het gezinsgeluk was echter van korte duur want in 1948 overleed haar man. ‘Hij kreeg een vorm van kanker die op dat moment niet behandelbaar was. Amper twee jaar later zouden zijn vooruitzichten veel gunstiger zijn geweest.’
‘ Vorig jaar heb ik de auto weggedaan’ Alle drie haar drie kinderen studeerden aan de UvA. Margreet werkte als oogarts veel in ontwikkelingslanden. Paulien werd hoogleraar Theoretische biologie aan de Universiteit Utrecht en Gert Jan directeur-generaal monetaire zaken bij de Europese Centrale Bank in Frankfurt. Ook Hogeweg zelf ging aan de slag. Een studievriendin bij de universiteit zorgde dat ze aan huis werkcolleges etnografie kon geven, over de indianen van Zuid-Amerika. Een baan bij de Sociaal Wetenschappelijke Raad van de Koninklijke Nederlandse Akademie
tekst en beeld • Michiel Röling
van Wetenschappen volgde. In 1963 begon ze met het inventariseren van sociaalwetenschappelijk onderzoek, wat in 1964 leidde tot het eerste Register van lopend onderzoek in de sociale wetenschappen. Hogeweg stond aan de wieg van het Sociaal Wetenschappelijk Informatie- en Documentatiecentrum (SWIDOC), waarvan ze directeur werd. ‘Met de oprichting van de rapportencentrale zorgde ik ervoor dat oude onderzoeksgegevens niet in een bureaula verdwenen.’ In 1981 ging ze met pensioen. Haar honderdste verjaardag is op 12 juli. ‘Ik heb drie kleinkinderen en het vijfde achterkleinkind is onderweg. Ja, ik merk dat ik wat ouder word. Vorig jaar heb ik de auto weggedaan, rijden was niet meer zo verstandig. Daardoor ben ik wel afhankelijker van mijn omgeving, maar gelukkig heb ik over de hulp die ik krijg niets te klagen.’ Op de Universiteitsdag is Betty Hogeweg een graag geziene gast. ‘Ik voel me erg verbonden met de universiteit.’ •