18
Leidraad
NAJAAR 2014
Het gebeurt niet vaak dat wetenschappers ‘zomaar’, zonder complexe subsidieaanvragen, een flink geldbedrag beschikbaar krijgen voor hun onderzoek. Sinoloog Frank Pieke (Faculteit Geesteswetenschappen) en zijn collega’s overkwam het wel: de erfenis van mevrouw Elias-Vaes ter hoogte van 4 miljoen euro werd als fonds ondergebracht bij het Leids Universiteits Fonds (LUF) en geheel geoormerkt voor hun onderzoekscentrum.
Legaat blaast onderzoekscentrum nieuw leven in
Wat zou het mooi zijn om te kunnen vertellen dat er op een dag een telefoontje kwam waarin het heuglijke feit van de schenking totaal onver wacht werd meegedeeld. Pieke, hoogleraar moder ne Chinese studies in Leiden (Faculteit Geesteswe tenschappen) en een van de directeuren van het Modern East Asia Research Centre (MEARC) glim lacht. ‘Nee, zo ging het niet. Het was een meerja rig proces waarvan de uitkomst lang onzeker bleef. Als MEARC-directeuren wisten we dat dit speel de. De details, zoals de hoogte van de schenking, kenden we lange tijd niet.’ Uiteindelijk bleek dat 4 miljoen euro te zijn (zie kader). Dankzij inspan ningen van het MEARC-bestuur kozen de bestuur ders van de stichting er uiteindelijk voor om het geld voor het MEARC te bestemmen. De onderte kening van de overeenkomst in juli 2013 betekende een keerpunt voor het aan de Leidse universiteit verbonden onderzoekscentrum. Pieke: ‘De ambi tie om een internationaal kenniscentrum op het gebied van het moderne Oost-Azië te worden, kon den we met de schenking van de Stichting Vaes-Eli as nieuw leven inblazen.’
Al direct in het eerste jaar kon vanuit het fonds een aantal Oost-Aziatische onderzoekspro jecten van veelbelovende Leidse universitair docenten worden gefinancierd. PhD-studenten kregen beurzen om naar Azië te reizen en ook de recente tentoonstelling “Korea tussen oorlog en vrede” in Rotterdam ontving steun. Pieke en zijn mede-directeuren Remco Breuker (hoogle raar Koreastudies) en Kasia Cwiertka (hoogleraar Japanstudies) willen het geld vooral gebruiken om grotere onderzoeken van de grond te tillen, bij voorbeeld over de thema’s “China in Nederland”, “Milieubewustzijn in Oost Azië” of “De huidige betekenis van de Tweede Wereldoorlog in Azië”. Daarbij zoekt het MEARC ook samenwerking met partners in media en bedrijfsleven. ‘Waarom? We willen op die manier maatschappelijke meerwaar de creëren’, benadrukt Pieke. Het is moeilijk om voor dergelijke onderzoeken subsidies van instel lingen als NWO te krijgen, dus het fonds biedt hier daadwerkelijk nieuwe mogelijkheden. ‘We profile ren zo niet alleen het MEARC, maar stimuleren het totale veld van Aziatisch onderzoek in Leiden.’
Van kunst naar wetenschap Wilhelmina Elias-Vaes (1908-2002) was een van de grootste particuliere kunstverzamelaars in Nederland. Haar collectie bracht zij onder in het Kralings Museum, waar zij met name de jeugd in aanraking wilde brengen met andere culturen. Na haar overlijden in 2002 werd de opbrengst van haar collectie ondergebracht in de Stichting Vaes-Elias die op zoek ging naar een passende bestemming. Het bedrag van 4 miljoen euro is nu ondergebracht bij het LUF in een Fonds op Naam met een speci fiek doel: het financieren van wetenschappelijk onderzoek van het MEARC. Het LUF beheert het fonds en beoordeelt samen met een bestedingscommissie de MEARC-aanvragen. Het levenswerk van mevrouw Elias-Vaes is zo verbonden aan een insti tuut dat haar fascinatie deelt voor de historie en gebruiken van verschillende culturen.