1
De ruimtelijke structuur van onze leefruimte
WAT WE WILLEN BEREIKEN ...
INTRO
Je kunt • de structuur van de bebouwde en de open ruimte onderzoeken • problemen verbonden aan ruimtelijke versnippering herkennen
… Vanuit een vliegtuig ziet België eruit als een door een krankzinnige aaneengenaaid lappendeken van bijeengeknoeid afval met daarop als door een woest geworden reus met verachting uitgestrooide blokkendozen … Of ben je het eens met de uitspraak ‘België is het lelijkste land van de wereld’? (Renaat Braem, architect)
1 Onze leefruimte is versnipperd 1.1 Het wilde wonen in Vlaanderen 1.1
Vlaamse ruimtelijke wanorde met verspreide bebouwing en lintbebouwing langs de Vlaamse wegen (en Wallonië volgt het slechte voorbeeld) is niet enkel lelijk, maar ook gevaarlijk en duur: meer opritten, duurdere nutsvoorzieningen (riolen, leidingen, gas, water e.a.)
Nederland is een van de dichtst bevolkte landen van de wereld en toch is slechts 9 pct. van de landoppervlakte bebouwd. Al vanaf 1900 wordt er door de overheid over gewaakt dat men compacter gaat wonen. De bebouwing is er meer geconcentreerd. Van de Belgische huizen is 1/3 alleenstaand t.o.v. 1/7 van de Nederlandse.
1.2 Oorzaken … de groei van antistedelijkheid 1.2.1 Geworteld in de industriële maatschappij ‘De concentratie van arbeiders in steden bij het begin van de industrialisatie had voor heersers op zijn minst bedreigende effecten: – de gezondheid werd bedreigd door te kleine huisjes en rook van de fabrieken; – de vrees voor sociale onrust en moreel verval – lees ontkerkelijking van de stedelijke inwijkeling (afkomstig van het ook arme platteland)’. (naar: C. Kesteloot – geograaf) 1.2.2 De creatie van een pendelcultuur ‘De burgerij werd met een paradox geconfronteerd: om braaf en nederig te blijven, moesten de arbeiders in hun dorpen blijven. Om de economie te laten draaien, moesten ze naar de fabrieken in de steden. Daartoe werd gaandeweg een zeer dicht net van spoor- en buurtspoorwegen uitgebouwd.’ (naar: M. Verleyen – historica)
4