STARTEN MET GENIE Opbouw van een thema
In de CHECK IN maak je kennis
Wat op school gebeurt in een labo, doet de industrie op grote
schaal. Ze gebruiken en stockeren chemische stoffen volgens de
richtlijnen die vanuit de overheid worden opgelegd. Hoewel er heel wat veiligheidsmaatregelen zijn, loopt er toch
met het onderwerp van het thema.
soms iets mis. Zo ontplofte in 1976 in Italië een
chemische fabriek en kwamen er giftige dampen In de video zie je hoe de ramp kon gebeuren en welke lessen eruit getrokken werden.
BEKIJK DE VIDEO
In het kadertje onderaan vind
De overheid houdt een overzicht bij van alle bedrijven in België die gevaarlijke stoffen produceren, behandelen of transformeren: de Sevesobedrijven. 1
je een aantal vragen die je op
Scan de QR-code en zoek via de website op welke Sevesobedrijven bij jou in de buurt liggen. Noteer ze hier. OPEN DE WEBSITE
2
het einde van het thema kunt
De vier grootste gevaren voor de bevolking in de directe omgeving van een Sevesobedrijf zijn vastgelegd in vier veiligheidspictogrammen. Welke van de onderstaande pictogrammen zijn dat?
beantwoorden.
Ga op zoek op de website en kruis aan.
? ` Welke veiligheidsmaatregelen moet je in een labo op school respecteren?
1
etiketten aandachtig.
2
Beantwoord de vragen. a
hebt over het onderwerp
20/05/2021 12:58
Je leerkracht laat vijf chemische producten zien die je ook thuis kunt terugvinden, bijvoorbeeld producten om te poetsen, om te wassen of af te wassen, te koken, te tuinieren of jezelf te verzorgen. Bekijk de producten en de
merken dat je al wat kennis
CHECK IN
597489-Genie-Ch3-Th1.indd 18
Waarom wordt er in reclame over huishoudproducten vermeld dat je ze buiten het bereik van kinderen moet
In de verkenfase zul je
` Wie of wat moet je beschermen?
` Welke veiligheidspictogrammen kun je in een labo op school terugvinden?
THEMA 01
OPDRACHT 1
Welke gevaren loop jij bij je thuis?
houden? Waarom zijn die producten zo gevaarlijk en hoe kunnen we dat gevaar beter inschatten?
VERKEN
In het labo is het ook belangrijk om op te letten tijdens het uitvoeren van een proef.
18
VERKEN
Hoe gevaarlijk zijn huishoudproducten?
ds
in het nabijgelegen stadje Seveso terecht.
tu k
CHECK IN
CHECK IN
Safety first!
oo f
1
Welke pictogrammen vind je terug op de verpakkingen? Zet telkens een kruisje onder het pictogram per keer dat je het tegenkomt op een verpakking.
dat in het thema aan bod
el dh
komt. Jouw voorkennis
HOOFDSTUK 1
Waarmee moet je rekening houden in een labo? LEERDOELEN Je kunt al: de gevaren inschatten bij het werken met chemische producten; jezelf en je omgeving beschermen voor gevaren;
bewust omgaan met stoffen en hun gevaren en zo een veilige omgeving creëren.
Je leert nu:
de veiligheidsmaatregelen in een labo kennen en juist toepassen; de meest gebruikte labomaterialen benoemen en hun functie beschrijven;
THEMA 01
VERKEN
597489-Genie-Ch3-Th1.indd 19
19
20/05/2021 12:58
Na het activeren van de voorkennis volgen een aantal hoofdstukken.
In het labo kun je heel wat
extra (veiligheids)materialen
Een thema bestaat uit meerdere hoofdstukken. Doorheen de hoofdstukken
je niet in een ander klaslokaal
ziet. Ze zorgen ervoor dat je kunt
be
de veiligheidspictogrammen interpreteren en bespreken;
producteigen
pictogrammen
DE HOOFDSTUKKEN
of voorwerpen terugvinden die
een chemisch etiket lezen en naar de betekenis handelen;
werken in een veilige omgeving.
de werking en het nut van H- en P-zinnen interpreteren en
verwerf je de nodige kennis en vaardigheden om uiteindelijk een antwoord
Raadpleeg zeker altijd het
bespreken;
reglement vóór het uitvoeren van
de onderdelen van een verslag begrijpen en toepassen.
een labo, zodat je altijd veilig te werk kunt gaan.
te geven op de centrale vraag of het probleem uit de CHECK IN.
1.1 Het gebruikte veiligheidsmateriaal
OPDRACHT 2
Hoe ziet mijn labolokaal eruit? 1
andere
wordt hier geactiveerd.
Loop rond in het labolokaal en kruis aan welke materialen je ziet. Ontbreekt er iets? Vul dan gerust het lijstje aan. EHBO-kistje
branddeken
handblusser
beschermende kledij: labojas, labobril, handschoenen
vo or
gaskranen
nooddouche oogdouche trekkast
aparte eilanden
brandblusser met
label: A/B/C/D/E/F
waterkranen noodstop aangepast tafelblad
THEMASYNTHESE SYNTHESE
THEMA 01
HOOFDSTUK 1
597489-Genie-Ch3-Th1.indd 21
de algemene regels CONTRACT Als leerling verbind ik mij ertoe om de volgende regels altijd toe te passen in het labo. Bij fouten tegen deze regels weet ik dat er gevolgen zijn voor mijn veiligheid en die van anderen rondom mij.
21
Ik draag steeds het juiste beschermingsmateriaal op de juiste manier: labojas dichtgeknoopt, veiligheidsbril op de neus, handschoenen indien nodig. Losse haren bind ik samen.
Mijn labotafel is altijd ordelijk.
In het labo houd ik de doorgang vrij en leg ik alle onnodige materialen, zoals mijn boekentas, op de daartoe voorziene plaats.
20/05/2021 12:58
SYNTHESE EN CHECKLIST We vatten de kern van het thema voor je samen in de hoofdstuksynthese en themasynthese.
Vervolgens willen we graag dat je vorderingen
maakt en dat je reflecteert op je taken en leert
uit feedback. De checklist is een hulpmiddel om
Ik gedraag me steeds rustig, blijf zo veel mogelijk aan mijn werkbank en speel niet in het labo. Ik neem geen materialen of stoffen mee uit het labo. Eten of drinken doe ik niet in een labolokaal.
Ik giet een gebruikte stof nooit terug in de fles, maar verwerk ze als afval.
Wanneer ik aan een stof ruik, doe ik dat steeds op de correcte manier, door te wuiven.
Klaar met de proef? Dan maak ik alles schoon, berg alles correct op en was mijn handen grondig.
de naam en toepassingen van het labomateriaal
Ik kom steeds goed voorbereid naar het practicum.
CHECKLIST
Ik ken de brandprocedure en weet hoe ik moet reageren bij brand.
Als leerling van deze klas verklaar ik me tijdens een labo altijd te houden aan de bovenstaande regels. Ik respecteer de extra maatregelen die in mijn school genomen worden.
JA
NOG OEFENEN
• • •
•
• • • • • •
Datum,
H- EN P-ZINNEN
1 Begripskennis
Naam en handtekening,
zie p 28
Ik kan de algemene regels binnen een labo opsommen.
Ik kan de verschillende veiligheidsmaterialen in een lokaal benoemen en de functie bespreken.
Ik kan de verschillende onderdelen van een chemisch etiket herkennen en de informatie gebruiken om veilig te werken in een labo.
Ik herken de veiligheidspictogrammen en weet hoe ernaar te handelen.
TOEPASSINGEN LABOMATERIAAL
om veilig in een labo te werken ken/kan ik:
Ik kan de H- en P-zinnen opzoeken, interpreteren en ernaar handelen. Ik weet hoe een labo verloopt.
Ik weet dat een labo afval met zich meebrengt en verwerk dat op een correcte manier.
Ik kan de verschillende onderdelen van een bunsenbrander benoemen.
Ik kan de stappen om een bunsenbrander aan te steken in de juiste volgorde
de basishandelingen
opsommen.
Ik kan de verschillende vlammen van een bunsenbrander benoemen en de
de veiligheidspictogrammen
warmste plek aangeven.
2 Onderzoeksvaardigheden • • • •
Ik kan een bunsenbrander aansteken. Ik kan een balans gebruiken.
Ik kan werken met trechter en filtreerpapier.
Ik kan het vloeistofniveau in glaswerk correct aflezen.
` Je kunt deze checklist ook op
invullen bij je Portfolio.
zelf zicht te krijgen of je de leerdoelen al dan niet onder de knie hebt.
BEKIJK DE KENNISCLIP
38
THEMA 01
597489-Genie-Ch3-Th1.indd 38
THEMA 01
597489-Genie-Ch3-Th1.indd 39
597486_GENIE CHEMIE KOV 3_2.indb 11
Als er iets misloopt, haal ik er meteen de leerkracht bij.
de betekenis van H- en P-zinnen
CHECKLIST
het laboverloop
het chemisch etiket lezen
THEMASYNTHESE
20/05/2021 12:59
39
20/05/2021 12:59
STARTEN MET GENIE
11
15/06/2021 10:28
