TALENT 5 - Spellingschrift - Thema 3

5

Spellingschrift Naam: Klas:

71123_TALENT 5_SPELLINGSCHRIFT 5A_ 580257-2.indd 2

Nr.:

22/01/18 14:23

TALENT 5 - Spellingschrift Bij TALENT voor het 5e leerjaar horen volgende materialen: Voor de leerling: • Taalschrift A • Taalschrift B • Taalschrift C • Spellingschrift • Projectbundel - De Warmste Klas • Projectbundel - Loop naar de maan • Projectbundel - Daar zit muziek in • Werkwoordenblok Voor de leraar: • Handleiding A • Handleiding B • Handleiding C • Correctiesleutel Taalschrift A • Correctiesleutel Taalschrift B • Correctiesleutel Taalschrift C • Correctiesleutel Spellingschrift • Zorg- en evaluatiemap A • Zorg- en evaluatiemap B • Zorg- en evaluatiemap C • Map curriculumdifferentiatie Voor de klas: • Talentbib • Wandplaten • Cd- en dvd-box Digitale ondersteuning (zie ook www.talentvoortaal.be/digitaal) • Bingel Max • Bingel Plus • Bingel Start

Fotokopieerapparaten zijn algemeen verspreid en vele mensen maken er haast onnadenkend gebruik van voor allerlei doeleinden.

Jammer genoeg ontstaan boeken niet met hetzelfde gemak als kopieën. Boeken samenstellen kost veel inzet, tijd en geld. De vergoeding van de auteurs en van iedereen die bij het maken en verhandelen van boeken betrokken is, komt voort uit de verkoop van die boeken. In België beschermt de auteurswet de rechten van die mensen. Wanneer u van boeken of van gedeelten eruit zonder toestemming kopieën maakt, buiten de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen, ontneemt u hun dus een stuk van die vergoeding. Daarom vragen auteurs en uitgevers u beschermde teksten niet zonder schriftelijke toestemming te kopiëren buiten de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen. Verdere informatie over kopieerrechten en de wetgeving met betrekking tot reproductie vindt u op www.reprobel.be. Ook voor het digitale lesmateriaal gelden deze voorwaarden. De licentie die toegang verleent tot dat materiaal is persoonlijk. Bij vermoeden van misbruik kan die gedeactiveerd worden. © Uitgeverij VAN IN, Wommelgem, 2018 De uitgever heeft ernaar gestreefd de relevante auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen.

Wie desondanks meent zekere rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht zich tot de uitgever te wenden.

Eerste druk 2018 Art. 580257 / 2

71123_TALENT 5_SPELLINGSCHRIFT 5A_ 580257-2.indd 3

22/01/18 14:23

les 5

Woorden net als restaurant en fabrikant Een chauffeur bracht een kapitein en elf piraten naar een restaurant.

“Eén dinosaurus en twaalf flessen limonade!” bestelde de kapitein.

Binnen een paar minuten stond er een enorm skelet op tafel.

“Het gaat om het idee”, zei de ober. “Dat is dan 285 euro.”

“Dat is bizar en gemeen!” riep de kapitein.

“Dit is een maaltijd van niks!”

Nog geen minuut later deed hij alsof hij geld op tafel legde.

‘Hé, daar ligt niets”, zei de ober direct.

“Ach ja”, zei de kapitein. “Het gaat om het idee, nietwaar?”

1

Kijk goed. Bedek het woord en schrijf het in de zin. woorden net als restaurant

spellingweter 17

het restaurant

Mijn broer heeft een heel goed

de chauffeur

Rijdt de

. van de taxi veilig?

woorden net als fabrikant de benzine

De

de dinosaurus

Ik zou graag eens een

het diploma

Ik werk hard voor mijn

de helikopter

Een

spellingweter 18 van de auto is bijna op. in het echt zien. . kan lang in de lucht blijven hangen. is het begin van een nieuw jaar.

januari het idee

Wat een leuk

de kapitein

De

de limonade

Heb je de

de minuten

In een uur zitten zestig

de piloot

De

de olifant

Een

de piraten

De

bizar

Mijn broer had een heel

direct

Mama vraagt of we

om morgen bij Janne te gaan spelen! bestuurt het schip. teruggezet in de koelkast? . stelt alle passagiers gerust. is heel erg groot. kaapten een zeilschip. idee. naar huis kunnen komen.

Thema 3 - les 5

Talent5_Spellingschrift.indb 27

27

26/01/18 10:59

2

Zet de letters in de juiste volgorde. Breng de letters met een nummer samen tot een zin.

1 sau di no rus 3

18

9

2 taar gi 12

3 li ter kop he 8

2

20

4 a nu ja ri 17

15

16

5 ma di plo 7

19

11

21

6

6 na li mo de 4

7 mi ten nu 1

14

5

8 fant li o 10

1

2

15

16

3

4

5

6

b

3

17

18

7

8

v

13

9

2

10

11

12

13

14

.

19

20

21

Rangschik de woorden alfabetisch. bizar – restaurant – direct – chauffeur – kapitaal – titel

4

1

2

3

4

5

6

Noteer een samenstelling met deze woorden. Maak een zin met de gevonden samenstelling.

1 televisie

2 piloot

3 rivier

28

Thema 3 - les 5

Talent5_Spellingschrift.indb 28

26/01/18 10:59

5

Noteer het juiste woord in de zin. De eerste letter krijg je.

1 Ken jij de (t)

. van de bus moet tanken

4 want hij heeft een tekort aan (b)

.

5 Ik zit vol goede plannen. Heb jij ook een goed (i) 6 De (k)

6

Fout? Verbeter.

van dat leuke boek nog?

2 Ik heb lekker gegeten in het (r) 3 De (c)

Ik twijfel.

?

van de boot houdt van hoge golven.

Markeer de woorden net als fabrikant in de tekst. Schrijf ze op.

De skileraar leert mij skiĂŤn. Dat vraagt heel wat organisatie. Soms is er gevaar voor lawines.

Er vliegt een helikopter over de skipiste. De piloot houdt alles in de gaten.

In de namiddag houden we af en toe een wedstrijd. Morgen is de grote finale.

Als ik win, zal mijn familie heel trots zijn. Dan spring ik een kilometer in de lucht. Ik tel de minuten al af.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

7

Maak met volgende woorden een zin.

1 lawine: 2 horizon: 3 sirene:

Thema 3 - les 5

Talent5_Spellingschrift.indb 29

29

26/01/18 10:59

8

Luister goed. Schrijf op wat je hoort.

Ik twijfel.

1 2 3 4 5 6 7 8 Heb je een fout gemaakt? Schrijf het woord opnieuw.

9

Schrijf een kort krantenartikel met deze woorden. lawine – skilift – skileraar – chauffeur – benzine – piloot

30

Thema 3 - les 5

Talent5_Spellingschrift.indb 30

26/01/18 10:59

les 10

Woorden net als heerlijk, rustig en cent VR W (e – i – ij)

1

LL

G

R

C RK (e – i)

L

D (e)

C

L

MB

R

C F (e – ij)

R

P NT (i – u)

G

C (e)

N C (a – e - i)

M

C TR (i – oe)

N

NG L FL (e – o – ij – oo)

K

Kijk goed. Bedek het woord en schrijf het in de zin. woorden net als heerlijk

spellingweter 6

ongelooflijk

Ik behaalde

gruwelijk

Deze moord is

. dacht ik dat de toets moeilijk zou zijn.

aanvankelijk koninklijk

goede punten.

We werden

ontvangen in het hotel.

woorden net als rustig

spellingweter 5

de vrijwilliger

De

merkwaardige

Onze buur is een

grondig

Ik studeer altijd

komt mee knutselen op school. man. voor mijn toetsen.

woorden net als cent

spellingweter 19

precies

Ik sta

op de juiste plaats.

december

In

het cijfer

Als je het

de citroen

De

de centimeter

Mama maakte mijn broek een

korter.

de cirkel

Kun jij de oppervlakte van een

berekenen?

de centen

Als ik een computer koop, zijn mijn

het proces

De advocaat werkt hard voor het

de cinema

De man gaat elke week naar de

de cel

In de gevangenis zit je in de

het winkelcentrum

Er zijn heel veel winkels in het

zijn er veel feestdagen.

9 omdraait, wordt het een 6. is heel zuur.

op. . . . .

Thema 3 - les 10

Talent5_Spellingschrift.indb 31

31

26/01/18 10:59

punt

oren

gruwel

ongeluk

grond

studie

koning

paleis

ongeloof

verhalen

aanvang

macht

leger

schrift

toets

mens

lichaam

regelmaat

hartslag

Schrijf de woorden los.

r

ci

ge ll i

a

na

eter

kel o

ng

rijw

i

m

Zoek de woorden.

kv

ij

troe

ti

e rc n

va

el

sci

n

nk

ce

4

ecies

n te p

ro

pr

n

3

Schrijf de afleiding met ig(e) of (e)lijk(e) op.

ce

2

el

ooflijk

Ik twijfel. Fout? Verbeter.

1 twaalfde maand van het jaar

(d)

2 Het ... 3 lijkt wat op een 8.

(c)

3 opmerkelijk, raar

(m)

4 enorm, onvoorstelbaar, niet te geloven (o)

32

5 Zo zitten er honderd in een meter.

(c)

6 Hier kun je overdekt winkelen.

(w)

7 Hier kun je naar de film gaan.

(c)

8 eerst, in het begin

(a)

Thema 3 - les 10

Talent5_Spellingschrift.indb 32

26/01/18 10:59

5

Kleur: de woorden als cent.

Noteer ze achter elkaar.

1 Wij haalden een flesje citroensap in het winkelcentrum.

2 Er zijn heel wat cellen in de centrale gevangenis.

3 De cinema ligt in het centrum van de stad.

4 Proficiat met jouw knappe cijfers!

6

Schrijf de zinnen opnieuw, maar met hoofdletters en leestekens.

1 het koninklijk paleis ligt in het centrum van de stad

2 het is ongelooflijk hoeveel vrijwilligers er kwamen helpen in het winkelcentrum

3 in december zag ik een merkwaardige vogel in de stad

7

Vul het verhaal aan met woorden net als cent, rustig en heerlijk. De eerste letter krijg je.

Een reiziger vaart met een boot over de (o)

. Er zijn weinig golven. .

De zee is heel (r)

Helaas is de kapitein van het schip ziek. . De reizigers moe-

De ziekte is heel (b)

ten opletten dat ze ook niet ziek worden.

Gelukkig is de ziekte niet (d)

.

8

De kapitein ligt in zijn kajuit. Het (c) staat op zijn deur. Een matroos klopt aan de deur.

Hij heeft een (s) (h)

perzik mee. Die zorgt voor wat extra vitaminen. Zo zal de kapitein snel genezen. Dan kan de (r)

zijn reis verderzetten.

Thema 3 - les 10

Talent5_Spellingschrift.indb 33

33

26/01/18 10:59

8

Luister goed. Schrijf op wat je hoort.

Ik twijfel.

1 2 3 4 5 6 7 Heb je een fout gemaakt? Schrijf het woord opnieuw.

9

Wat klopt niet? Pas de zin aan.

Let op: je mag telkens maar één woord aanpassen!

De laatste maand van het jaar is februari en telt 31 dagen.

De laatste maand van het jaar is december en telt 31 dagen.

1 Een blauwe balpen kost in de winkel 40 euro.

2 De ober dient het eten op in een café.

3 Een vliegtuig kan op één plaats in de lucht blijven hangen.

4 Een film bekijk ik in een winkelcentrum.

5 De bestuurder van een vliegtuig is een machinist.

6 Deze film doet me echt lachen, want hij is gruwelijk.

34

Thema 3 - les 10

Talent5_Spellingschrift.indb 34

26/01/18 10:59

les 14

Werkwoorden in de verleden tijd (1) De professor tovert de zin Nu loop ik weg tevoorschijn en zegt: “Let op, ik maak er gisteren van.”

“Gisteren liep ik weg”, leest Kim. “Loop wordt liep.

De klank verandert. Sterk hè?”

“Precies!” roept de professor opgetogen. “En nu de zin Nu kook ik pap met gisteren ervoor.”

“Gisteren kookte ik pap”, ziet Kim staan. “Er verandert weinig, na de stam volgt de uitgang te.”

“Bij een werkwoord als landen, volgt na de stam de uitgang de”, zegt de professor. “Hij landde gisteren.”

“Ik ga u testen, professor”, zegt Kim. “Zeg maar of de klank verandert in de verleden tijd, of niet. Spelen, werken, zeggen, landen, vinden ... ” “Neenee, daar begin ik niet aan”, zegt de professor.

“Boeh”, zegt Kim heel zacht. “Zwak hoor, professor, heel zwak.”

Spellingweter 34 1

Zo schrijf je werkwoorden in de verleden tijd.

a Kleur in deze zinnen: alle werkwoorden.

1 Hij vond na lang zoeken de schat.

6 Hij lachte, terwijl wij moesten zwijgen.

2 Die auto reed veel te snel door het centrum.

7 Hoeveel bood ze voor dit kunstwerk?

3 Wij wachtten heel lang.

8 We vermoedden iets.

4 Hij antwoordde op de vraag.

9 De boot dobberde rustig op zee.

5 Gisteren brandden de groenten aan.

10 De hond blafte de hele tijd.

b Noteer de werkwoorden in de juiste kolom.

Verleden tijd (v.t.)

Geen klankverandering STAM + de(n) STAM + te(n)

Geen pv Klankverandering Infinitief

Thema 3 - les 14

Talent5_Spellingschrift.indb 35

35

26/01/18 10:59

2

3

Markeer het onderwerp met geel en onderstreep de persoonsvorm.

Staat de zin in tegenwoordige tijd of verleden tijd? Omcirkel het juiste antwoord.

1 Twee maanden geleden overstroomde hier alles.

t.t. / v.t.

2 Die vrouw neemt iedereen bij de neus.

t.t. / v.t.

3 Ga je vanavond naar huis?

t.t. / v.t.

4 De agenten achtervolgden de overvaller drie uur lang.

t.t. / v.t.

5 Hoe kon ik dat weten?

t.t. / v.t.

6 Op de tennisclub wordt de overwinning gevierd.

t.t. / v.t.

7 Er liggen kapers op de kust.

t.t. / v.t.

8 Heksen kregen van alles de schuld.

t.t. / v.t.

Onderstreep de persoonsvorm. Noteer de stam van het werkwoord.

Schrijf de pv op -de(n) in het blauw en de pv op -te(n) in het groen.

Stam

Persoonsvorm

1 Hij bestelde zelf de taarten.

2 Er gebeurde een vreselijk ongeval.

3 Zij wachtten op de bus.

4 Landde jouw vliegtuig op Zaventem?

5 Je besliste dat zomaar alleen!

6 Ik wenste je het allerbeste.

7 Besteedde jij veel aandacht aan mooie kleren?

8 De boeren plantten aardappelen.

9 Betaalde jij mijn rekening?

10 Zij weigerden nog mee te doen.

11 De ouders dansten heel de avond.

12 Jana bloedde hevig.

36

Thema 3 - les 14

Talent5_Spellingschrift.indb 36

26/01/18 10:59

4

5

6

Dit zijn werkwoorden zonder klankverandering in de v.t. Vul de juiste vorm van het werkwoord aan in de zin. Gebruik je werkwoordschema.

1 bouwen

We

gisteren een kamp in het bos.

2 planten

We

een vlag.

3 halen

Simon

4 passen

Het

hem perfect!

5 slingeren

Hij

aan een touw

6 landen

en

in het gras.

7 maken

We

ook een kampvuur.

8 branden

Het

tot laat in de nacht.

een apenpak.

Dit zijn werkwoorden met klankverandering in de v.t. Vul de juiste vorm van het werkwoord aan in de zin. Gebruik je werkwoordschema.

1 bezoeken

Ik

gisteren het voetbalstadion.

2 zijn

Er

een belangrijke wedstrijd.

3 zoeken

Ik

een plekje op de tribune.

4 krijgen

Ik

van papa een flesje limonade.

5 betreden

Mijn broer Younes

het veld.

6 fluiten

De scheidsrechter

voor de aftrap.

7 winnen

Dankzij Younes

ze de wedstrijd.

8 geven

De supporters

hem een luid applaus.

Vul de zinnen aan met de juiste persoonsvorm in de verleden tijd.

Gebruik je werkwoordschema.

Ik twijfel.

1 proesten

Luca

2 kiezen

Wij

3 voetballen

Adam

4 doden

De soldaten

5 duiken

Tim en Brahim

Fout? Verbeter.

het uit. een klasburgemeester. heel de dag. vijanden. het water in.

Thema 3 - les 14

Talent5_Spellingschrift.indb 37

37

26/01/18 10:59

7

Luister goed. Schrijf op wat je hoort.

Ik twijfel.

1 2 3 4 5 Heb je een fout gemaakt? Schrijf het woord opnieuw.

8

Onderstreep de persoonsvorm in elke zin.

Schrijf de tekst in de verleden tijd: vervang de persoonsvorm.

1 Ilka wacht op de bus.

2 Ondertussen loopt Jax naar de halte.

3 Hij verstopt zich achter de boom.

4 De bus komt aan.

5 Ilka stapt langs de boom.

6 Net op dat moment steekt Jax zijn voet uit.

7 Ilka struikelt en mist zo haar bus.

8 Dat is wel heel gemeen van Jax.

38

Thema 3 - les 14

Talent5_Spellingschrift.indb 38

26/01/18 10:59

71123_TALENT 5_SPELLINGSCHRIFT 5A_ 580257-2.indd 4

22/01/18 14:23

Bingel is hét leerplatform voor lagere scholen in Vlaanderen.

Met de inloggegevens die je kind van de school ontvangt, kan het digitaal oefenen en leren.

Bij bingel hoort ook een tablet-app: Bingel Raket. Door een pagina uit dit schrift te scannen, ziet je kind meteen welke opdrachten het op bingel kan maken. Je herkent de pagina’s voor Bingel Raket aan .

Bingel en Bingel Raket kunnen zowel op school als thuis gebruikt worden. Je kind krijgt er tips en werkt op een eigen niveau en tempo.

580257 / 2

vanin.be

Meer informatie: www.bingel.be – www.bingelraket.be

71123_TALENT 5_SPELLINGSCHRIFT 5A_ 580257-2.indd 1

22/01/18 14:23