KATEDRALNY SHOW
KATEDRALNY SHOW
Katedra Nauk Politycznych Skąd przychodzimy, czyli historia Katedry Nauk Politycznych
Na zdjęciu siedzą od lewej: dr Dominika Karwoth-Zielińska, dr Joanna Dzwończyk, dr Agnieszka Latosińska, prof. nadzw. dr hab. Jerzy Kornaś, mgr Agata Marcisz, mgr Łukasz Danel, dr Karolina Kotulewicz, prof. nadzw. dr hab. Robert Jakimowicz
Obchodząca 40-lecie swego istnienia Katedra Nauk Politycznych stanowi samodzielną jednostkę naukowo-dydaktyczną Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, umiejscowioną w strukturze Wydziału Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych. Nasza geneza sięga końca lat 60. XX w., kiedy to w 1969 r. w ramach reorganizacji szkolnictwa wyższego powołano w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie Międzywydziałowe Studium Nauk Politycznych. Wskutek różnego rodzaju przekształceń strukturalnych i organizacyjnych w ramach Uczelni nazwa i status jednostki kilkakrotnie ulegały zmianom – od 1994 r. nieprzerwanie funkcjonuje jako Katedra Nauk Politycznych. Patrząc na kilkadziesiąt lat historii Katedry, warto podkreślić, iż kierowały nią tak znakomite postaci polskiej nauki, jak: doc. dr Jerzy Szafruga (w latach 1969– 1972), prof. zw. dr hab. Erhard Cziomer (1972–1983), prof. nadzw. AE dr hab. Jerzy Indraszkiewicz (1983–1996), prof. nadzw. AE dr hab. Kazimierz Urban
42
(1996–2006) i prof. nadzw. UEK dr hab. Jerzy Kornaś (od 2006 r.). Wśród jej pracowników znaleźli się na przestrzeni tych lat liczni historycy, socjologowie, prawnicy czy ekonomiści, by wspomnieć choćby prof. zw. dra hab. Jerzego Hausnera – dziś kierownika Katedry Gospodarki i Administracji Publicznej UEK. Od początku działalności Katedry Nauk Politycznych dwunastu jej pracowników uzyskało tytuł naukowy doktora, sześciu – doktora habilitowanego, a kolejnych sześciu – profesora nadzwyczajnego. Spektrum tematów podejmowanych przez pracowników w ramach badań naukowych było zawsze bardzo szerokie – od spraw międzynarodowych począwszy, poprzez zagadnienia związane z problematyką socjologiczną, wyznaniową i religijną oraz myślą polityczną, na kwestiach dotyczących przekształceń ustrojowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej i relacji między polityką a gospodarką skończywszy. Wśród instytucji bądź ośrodków naukowych, z który-
mi podejmowano w ramach Katedry współpracę, wymienić można między innymi: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Polskie Towarzystwo Religioznawcze, Polskie Towarzystwo Nauk Politycznych czy Fundację im. Friedricha Eberta. Kim jesteśmy, czyli Katedra Nauk Politycznych dziś Obecnie Katedra zatrudnia ośmiu pracowników naukowo-dydaktycznych: profesorów nadzwyczajnych UEK, doktorów habilitowanych – Jerzego Kornasia oraz Roberta Jakimowicza, adiunktów w stopniu doktora – Joannę Dzwończyk, Agnieszkę Latosińską, Dominikę Karwoth-Zielińską, Karolinę Kotulewicz oraz Martę Kijak-Bloch, a także jednego asystenta w stopniu magistra – Łukasza Danela. Obsługę administracyjną Katedry prowadzi mgr Agata Marcisz. Jesteśmy więc Katedrą w znacznym stopniu sfeminizowaną, co niewątpliwie dodaje nam uroku.
Nasze zainteresowania naukowo-badawcze są bardzo zróżnicowane1. Prowadzimy badania nad wieloma zagadnieniami z pogranicza takich dyscyplin naukowych, jak: politologia, stosunki międzynarodowe, socjologia czy ekonomia. Jako przykład wskazać można choćby badania Jerzego Kornasia nad elitami władzy w Polsce w okresie międzywojennym oraz polską myślą polityczną XX i XXI wieku, analizy Roberta Jakimowicza dotyczące stosunków politycznych w Azji Wschodniej, badania Joanny Dzwończyk nad populizmem i społeczeństwem obywatelskim, Marty Kijak-Bloch nad samorządem terytorialnym, Agnieszki Latosińskiej nad włoską myślą polityczną, Dominiki Karwoth-Zielińskiej nad bezpieczeństwem międzynarodowym, Karoliny Kotulewicz nad systemami politycznymi krajów byłego ZSRR czy Łukasza Danela nad brytyjskim parlamentaryzmem. Uczestniczymy w licznych konferencjach naukowych – zarówno ogólnopolskich, jak i międzynarodowych, a nasze publikacje ukazują się w wielu opracowaniach pokonferencyjnych, pracach zbiorowych, czasopismach naukowych oraz innych wydawnictwach. Trwałym odzwierciedleniem zainteresowań badawczych poszczególnych pracowników Katedry są publikacje zamieszczane na łamach „Zeszytów Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Prace z zakresu nauk politycznych”, ukazujących się systematycznie od 1973 r. Staramy się również poszerzać i doskonalić ofertę dydaktyczną. Od kilkunastu miesięcy opiekujemy się dwiema specjalnościami w ramach kierunku Stosunki międzynarodowe. Na studiach pierwszego stopnia prowadzimy specjalność Studia wschodnie, a na studiach drugiego stopnia – specjalność Międzynarodowe stosunki polityczne. Na większości kierunków Wydziału Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych realizujemy wykłady, konwersatoria oraz ćwiczenia z bardzo wielu przedmiotów, takich np. jak: nauka o polityce, współczesne systemy polityczne, międzynarodowe stosunki polityczne, nauka o państwie, polityka zagraniczna RP, zasady ustroju politycznego państwa, systemy polityczne Europy Wschodniej i wybranych krajów azjatyckich, stosunki międzynarodowe w rejonie Azji i Pacyfiku, Bliski i Środkowy
Wschód w relacjach międzynarodowych, konflikty polityczne i militarne we współczesnym świecie, przemiany polityczno-społeczne i gospodarcze we współczesnej Rosji i WNP. Prowadzimy również seminaria magisterskie i licencjackie na kierunku Gospodarka i administracja publiczna i Stosunki międzynarodowe (Jerzy Kornaś) oraz Europeistyka (Robert Jakimowicz, Joanna Dzwończyk). Przy Katedrze Nauk Politycznych afiliowane są dwa prężnie działające koła naukowe: Koło Nauk Politycznych „Homo Politicus” (opiekun naukowy Jerzy Kornaś, koordynator bieżącej działalności Łukasz Danel) oraz Azjatyckie Koło Naukowe (opiekun naukowy Robert Jakimowicz). Jako Katedra jesteśmy również od trzech lat współorganizatorami Olimpiady Wiedzy o Polsce i Świecie Współczesnym, odpowiedzialnymi za przeprowadzenie zawodów szkolnych i okręgowych Olimpiady dla województwa małopolskiego. Przewodniczącym Małopolskiego Komitetu Okręgowego Olimpiady jest Jerzy Kornaś, sekretarzem – Łukasz Danel. Warto zaznaczyć, iż prof. Jerzy Kornaś jest członkiem Komisji Senckiej ds. Wydawnictw UEK oraz przewodniczącym Komitetu Redakcyjnego „Zeszytów Naukowych UEK. Seria Problemy Społeczno-Polityczne i Prawne” oraz członkiem Rady Programowej Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej, natomiast prof. Robert Jakimowicz pełni od 2008 r. funkcję prodziekana Wydziału Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych. Dokąd zmierzamy, czyli plany Katedry Nauk Politycznych na najbliższą przyszłość Niewątpliwie najważniejszym celem, jaki przed sobą stawiamy, jest nieustanny rozwój – zarówno nas samych jako pracowników naukowo-dydaktycznych, jak i całej Katedry będącej coraz aktywniejszą jednostką w ramach Wydziału Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych. Już w najbliższych dniach (26–27 maja br.) odbędzie się w Krakowie i Niepołomicach Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. „Polska transformacja – oczekiwania i rzeczywistość”. Konferencja ta, nad którą honorowy patronat objął Prezydent Miasta Krakowa prof. Jacek Majchrowski oraz Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych, sta-
nowi główną część obchodów 40-lecia naszej Katedry i zarazem wpisuje się w obchody jubileuszu 85-lecia Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Organizatorzy tego przedsięwzięcia naukowego stawiają sobie za cel analizę dwudziestu lat przemian, które dokonały się w naszym kraju. W konferencji wezmą udział wybitni znawcy problematyki transformacji w krajach postsocjalistycznych, także zagraniczni, którzy w swych badaniach szczególne miejsce poświęcili Polsce. Wśród nich warto wymienić m.in. prof. Davida Osta czy prof. Mario Nutiego. Referaty wygłoszą także: prof. Teresa Sasińska-Klas, prof. Juliusz Gardawski, prof. Erhard Cziomer, prof. Andrzej Antoszewski, prof. Mariusz Gulczyński, prof. Tadeusz Kowalik, prof. Jerzy Jaskiernia i inni (patrz: s. 58). Mamy nadzieję, iż doświadczenia wyniesione z prowadzenia dwóch specjalności zawodowych pozwolą nam w najbliższych latach ukierunkować naszą działalność naukową poprzez dalszy rozwój kadry naukowej oraz wyodrębnienie w ramach Katedry Nauk Politycznych dwóch naukowych zakładów. Będziemy również czynić starania zmierzające do uruchomienia w przyszłości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie nowego kierunku studiów – Politologii.
mgr Łukasz DANEL asystent w Katedrze Nauk Politycznych UEK *** Informacje historyczne zostały zaczerpnięte z opracowania Kazimierza Urbana „Dwudziestopięciolecie Katedry Nauk Politycznych w Akademii Ekonomicznej w Krakowie”, które ukazało się w Zeszycie Pokonferencyjnym „Polityczne uwarunkowania transformacji ustrojowej w Polsce” z okazji 25-lecia Katedry Nauk Politycznych w 1995 r.
Szczegółowy opis zainteresowań naukowych poszczególnych pracowników, a także wykaz ich publikacji znajduje się na głównym portalu UEK w zakładce poświęconej Katedrze Nauk Politycznych. 1
43