Lelystad Airport Krant Nummer 6 2020 by Studio Typo Dynamo

Lelystad Airport augustus 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Lelystad Airport Het nieuwe vakantievliegveld van Nederland!

Nieuwe directeur Lelystad Airport Wilma van Dijk: “We zijn ready for take-off!”

SPECTO Aerospace: een hoogvlieger in ambachtswerk en techniek Een dag uit het leven van een luchtverkeersleider

Technasiumstudenten zien de toekomst: Olifantengras Ina Adema, Jan de Reus en Janneke Sparreboom: “Aan alle voorwaarden is voldaan”

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Column Dick Benschop, Chief Executive Officer (CEO) Schiphol Gran Canaria, Ibiza, Kos, Albufeira, Sicilië, Nador, Dubrovnik en Malaga. Stuk voor stuk prachtige vakantiebestemmingen. Voor een vakantie waar heel veel mensen een jaar lang hard voor werken en naar uitkijken. Binnen een paar uur vliegen ben je in een andere wereld met lekker weer, prachtige natuur, gezellige steden, musea, goed eten en fijn gezelschap. En dat allemaal te bereiken vanuit onze eigen prachtige polder. De splinternieuwe terminal van Lelystad Airport is er klaar voor en onze collega’s staan te trappelen de eerste vakantiegangers te ontvangen. In 2008 werd het besluit genomen dat Flevoland een vakantievliegveld rijker zou worden. Sindsdien hebben vier kabinetten op rij dat besluit bekrachtigd. Toch is –vanzelfsprekend- niet iedereen enthousiast. Er zijn mensen die vinden dat Lelystad Airport niet open mag. Omdat vliegen slecht is voor het milieu. Of omdat vliegtuigen (te veel) geluid maken. Of omdat je ook met de trein op vakantie kan.

Als de richting helder is, dan komt het aan op de stappen die we nu gaan zetten. Zorgen dat de nieuwste, schoonste en stilste vliegtuigen worden ingezet. Investeren in de hogesnelheidstreinen zodat de kortere afstanden steeds meer met de trein kunnen worden afgelegd. Net als bij de elektriciteitsopwekking onze brandstoffen verduurzamen – van fossiele energie naar duurzame vliegtuigbrandstoffen. En het bevorderen van innovatie om tot elektrisch vliegen of vliegen op waterstof te kunnen komen. Laten we de herstelperiode van de corona-crisis gebruiken om deze stappen daadwerkelijk vorm te geven. Als ik naar mijn eigen kinderen kijk, zie ik waar we heen willen. Zij zijn tegelijk hyperbewust als het om het milieu gaat, en hypermobiel als het om hun reisgedrag gaat. Dat is de combinatie die we moeten maken: verantwoord en duurzaam vliegen aanjagen, zodat wij de wereld kunnen blijven verkennen.

Ik denk dat de richting die we op gaan helder is. Nederland en de Nederlanders hebben groot belang bij goede verbindingen met de wereld – voor zaken, voor vakantie, voor het ontdekken van de wereld. Dat moet gepaard gaan met minder hinder voor de omgeving van de luchthavens en met ferme stappen op weg naar een duurzame luchtvaart. Dat moeten wij vervolgens vormgeven in een samenspel tussen Schiphol, Lelystad en de regionale luchthavens. © Schiphol Amsterdam Airport

Inhoudsopgave Lelystad Airport Krant, editie augustus 2020

Kijk ook op de website! www.uitbreidinglelystadairport.nl.

In deze zesde editie van de Lelystad Airport Krant weer een aantal inspirerende en mooie verhalen over wat er allemaal plaatsvindt op en rond Lelystad Airport. • Column Schipholdirecteur Dick Benschop over de toekomst van de luchtvaart pagina 2 • Interview met Wilma van Dijk, de nieuwe directeur van Lelystad Airport pagina 3 • Portret van een inspirerende ondernemer en zijn bedrijf: Jeroen Mast van SPECTO Aerospace pagina 4 en 5 • LAB-directeur Rini Schoutsen en Dennis Meerburg over de duurzame waterketen pagina 6 • De Brandweer Lelystad Airport staat paraat en hoeft zich niet te vervelen pagina 7 • Windesheim- en technasiumleerlingen werpen zich op duurzaamheid: pagina 8 en 9 van Olifantengras tot het personeelsbeleid middenblad • Feiten op een rij: wetenswaardigheden over Lelystad Airport pagina 10 en 11 • Het Aviodrome: met wilskracht en visie bereik je een hoop pagina 12 • Zonne-initiatieven en de toekomstbestendige luchthavenomgeving • Burgemeester Ina Adema, gedeputeerde Jan de Reus en pagina 13 wethouder Janneke Sparreboom over waar Lelystad Airport nu staat pagina 14 en 15 • De nieuwe verbindingsweg naar de A6 in woord en beeld pagina 16 • Het geluidinformatienetwerk: meten is weten, en weet wat je meet pagina 17 • De Airport Express: de abri’s zijn geplaatst en de bussen zijn er klaar voor pagina 17 • Een dagje meekijken met luchtverkeersleider Denis

Colofon

De Airportkrant is een uitgave van Lelystad Airport, provincie Flevoland en gemeente Lelystad. De Lelystad Airportkrant wordt huis-aan-huis verspreid in heel Flevoland. Daarnaast wordt de krant verzonden aan partners van Lelystad Airport en stakeholders. De krant is digitaal beschikbaar via de website: www.uitbreidinglelystadairport.nl

Lelystad Airport staat volop in de belangstelling. Elke week verschijnt de luchthaven wel in het nieuws: als onderwerp van discussie, als onderwerp van een politiek debat en als onderwerp van de schijnbare tegenstelling tussen voorstanders en tegenstanders. Ondertussen vinden er op en rond Lelystad Airport allerlei inspirerende ontwikkelingen plaats, denken bedrijven na over uitbreiding of vestiging rond de luchthaven, zijn de brandweer en de luchtverkeersleiding volop in bedrijf en werken

alle betrokkenen hard aan het verduurzamen van de omgeving. Die ontwikkelingen verdienen een plek in het nieuws. Daarom vertellen wij daarover in de Lelystad Airport Krant. De feiten rond Lelystad Airport, de mooie en inspirerende ontwikkelingen die er plaatsvinden en het enthousiasme en de bevlogenheid van de mensen die er(aan) werken. Verhalen die het waard zijn verteld te worden.

Oplage: 190.000

Grafische vormgeving en omslagontwerp: Fuser - Ed van der Linden

Hoofdredacteur: Kees Bakker

Productie: Stichting Flevo Zakenfestival

Eindredactie: Afdelingen communicatie van Lelystad Airport, provincie Flevoland, gemeente Lelystad.

Projectbegeleiding: Fuser - Wim de Bruijn

Beeldredactie: Peter Rijsenbrij Producties

Tekst: Kees Bakker, Irma Brus, Richard Sikkema, Tom van der Weegen, Annelies Houtzagers, Wim de Bruijn Drukwerk en verspreiding: NDC Media

Veel leesplezier!

Lelystad Airport augustus/september 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Lelystad Airport Het nieuwe vakantievliegveld van Nederland!

Nieuwe directeur Lelystad Airport Wilma van Dijk: “We zijn ready for take-off!”

SPECTO Aerospace: een hoogvlieger in ambachtswerk en techniek Een dag uit het leven van een luchtverkeersleider

Technasiumstudenten zien de toekomst: Olifantengras Ina Adema, Jan de Reus en Janneke Sparreboom: “Aan alle voorwaarden is voldaan”

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Nieuwe directeur had gelijk een goed gevoel bij Lelystad Airport

“Wij zijn ready for take off”

Airport

Wilma van Dijk, nieuwe directeur Lelystad Airport

Lelystad Airport heeft een nieuwe directeur: Wilma van Dijk. Ze is enthousiast over haar nieuwe rol en vertelt over haar drijfveren en de belangrijke plek die het vliegveld inneemt. Door Kees Bakker Van ministerie naar airport De luchtvaart is voor Wilma van Dijk geen onbekend terrein, zo vertelt ze: “Ik werk nu vierenhalf jaar in de luchtvaart. Daarvoor heb ik twintig jaar voor de overheid gewerkt, op het Ministerie van Justitie.” Binnen het ministerie vervulde zij diverse directiefuncties, waaronder die van plaatsvervangend Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding & Veiligheid en directeur Bewaken, Beveiligen & Burgerluchtvaart. “Dat deed ik met veel plezier. Bij Justitie had ik al veel te maken met de luchtvaart, vanuit het veiligheids oogpunt, dus het leek me leuk om te zien hoe men daar aan de andere kant van de tafel mee om zou gaan.” Zo’n vijf jaar geleden diende zich een mooie kans aan. Van Dijk werd directeur Safety, Security & Environment op Schiphol. “Vanuit een organisatie als Schiphol heb je een breder blikveld en een bredere belangenafweging. Dat leek me boeiend. Veiligheid gaat boven alles natuurlijk, maar je hebt ook te maken met de economische positie die een luchthaven inneemt, hinder die het voor de omgeving oplevert; een veelheid aan belangen. Die belangenafweging is interessant.” De kennis

die Van Dijk al had door haar werkzaamheden binnen de overheid en de politiek, heeft haar geholpen de positie van de luchthaven te verbeteren. Een nieuwe uitdaging kwam begin dit jaar op haar pad, toen Schiphol-directeur Dick Benschop haar belde en vroeg of ze interesse had om directeur te worden van Lelystad Airport.

“Ik begrijp het vraagstuk, ik begrijp de verschillende belangen en ik begrijp ook het waarom van het vliegveld. Dat alles maakt het dus ook nog een dynamisch dossier” Unieke kans, een dynamisch dossier “Dat was natuurlijk wel een mooie kans. Hoeveel luchthavendirecteuren zijn er nou in Nederland? Ik ben een gevoelsmens, dus ik ben in de auto gestapt om te ervaren wat de omgeving van Lelystad Airport met me zou doen. En dat was een plezierige ervaring,” zegt Van Dijk. “Bijna iedereen in Nederland kent Lelystad Airport en iedereen heeft er wel een

mening over. Het is dagelijks in het nieuws. Dat is bijzonder. Ik begrijp het vraagstuk, ik begrijp de verschillende belangen en ik begrijp ook het waarom van het vliegveld. Dat alles maakt het dus ook nog een dynamisch dossier. Een definitief besluit Waar staat Lelystad Airport op dit moment eigenlijk? Van Dijk:

Korte lijnen Wilma van Dijk heeft niet alleen veel ervaring binnen de luchtvaart maar ook binnen de politiek. Dat komt door haar tijd in Den Haag, als ambtenaar op het Ministerie van Justitie, maar ook door haar veiligheidsrollen in overleggen met burgemeesters en andere lokale bestuurders. In Flevoland werd ze verrast door iets wat ze nog niet eerder zo tegengekomen is. “Ik ben verrast door de korte lijnen hier. Ik werd direct welkom geheten; het voelde als thuiskomen. Het was natuurlijk een lastige tijd, zo met de coronacrisis, waardoor veel kennismakingen virtueel plaatsvonden. Toch gaven Ina Adema, Janneke Sparreboom, Jan de Reus en andere bestuurders uit Flevoland en de wijdere omgeving me onmiddellijk het gevoel dat ik welkom was. Ze zijn altijd bereikbaar als dat nodig is, dat is fijn.”

“De luchthaven is klaar voor de volgende stap. De terminal is duurzaam en innovatief gebouwd, waarmee we koploper zijn in Nederland en zelfs in Europa. Het wordt nu echt tijd dat er een definitief besluit komt over de openstelling voor passagiersvliegtuigen.” Is Lelystad Airport, juist als het gaat om die openstelling, niet een beetje een politieke speelbal geworden? “Het gaat erom dat aan alle voorwaarden is voldaan, dat alle procedures zijn doorlopen en dat alle eerdere afspraken zijn nagekomen. Daar richt ik me dan ook op.” Verschillende belangen Van Dijk vervolgt haar verhaal door op te sommen welke belangen er allemaal spelen rondom de luchthaven: “Het is het belang van Schiphol om Lelystad Airport te ontwikkelen als passagiersluchthaven. Daarnaast heb je de regio. Die heeft vooral op economisch gebied belang bij de luchthaven, omdat het onder andere werkgelegenheid oplevert. Maar ook de omgeving heeft haar belangen. Een luchthaven en vliegverkeer zorgen nu eenmaal voor hinder bij omwonenden. In die belangenafweging is er in Flevoland ruimte voor een vliegveld. Dat neemt niet weg dat je respectvol met de verschillende belangen moet omgaan, zodat je met elkaar de juiste weg vindt en naar elkaar blijft luisteren.” Verschillende functies Wilma van Dijk wijst dus op de belangen van de regio en de omwonenden, maar kijkt ook verder dan dat: “Je moet ook het grotere belang in het oog

houden. Het is voor de economische concurrentiepositie van Nederland van groot belang dat Schiphol de mainportfunctie van ons land goed kan vervullen. Dat betekent dat bepaalde functies worden verdeeld over de verschillende luchthavens: Schiphol richt zich hoofdzakelijk op het zakelijke en intercontinentale verkeer en Lelystad op vakantieverkeer.” Vakantievluchten vanaf Lelystad “Dat staat los van de huidige hoeveelheid vluchten, want ook nu – midden in de coronacrisis – is er op Schiphol schaarste. Dat komt doordat alle slots (de starten landingsrechten) nog steeds in het bezit zijn van de luchtvaartmaatschappijen. Om ruimte te creëren op Schiphol, is Lelystad Airport dus nodig. Vakantievluchten kunnen dan van Schiphol naar Lelystad worden verplaatst.” “Aan die vakantievluchten is zeker nu weer behoefte. Die starten het snelst weer op. Mensen willen ontspannen: lekker uit eten, naar de bioscoop en op vakantie. Dat hoort bij ons leven. Door vluchten te verplaatsen naar Lelystad, ontstaat er ruimte op Schiphol om het intercontinentale en zakelijke netwerk te behouden en te versterken. Nachtvluchten op Schiphol kunnen hierdoor naar de dag worden verplaatst. Zo dragen we bij aan een gezonde, economische concurrentie positie van Nederland. En wat heel belangrijk is om te verduidelijken: op Lelystad Airport komen geen nacht- en vrachtvluchten.”

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Lelystad past als gegoten bij de groeiambities van het relatief jonge bedrijf: met 18 jaar in dit vak begin je net

SPECTO Aerospace: een hoogvlieger in ambachtswerk en techniek “Hoe meer mensen zeiden dat het niet kon, hoe meer ik ervoor ging. Dat werkte als een soort rode lap….”

Jeroen Mast van SPECTO Aerospace.

“Wat mijn ogen zien, kunnen mijn handen maken.” SPECTO Aerospace op Lelystad Airport is het bedrijf van Jeroen Mast (48), een selfmade ondernemer. Het bedrijf, met vestigingen in Lelystad en Woensdrecht, heeft inmiddels 55 mensen in dienst en groeit nog steeds. Geen geringe prestatie voor iemand met vooral twee rechterhanden en een voorliefde voor techniek. Een portret van een inspirerend en boeiend bedrijf, en haar oprichter.

vaak veel meer tijd en geld, ook omdat het niet altijd beschikbaar is.”

“Een vliegtuig dat noodgedwongen aan de grond staat, kost geld en de onder delen zijn zeer kostbaar”

Door Kees Bakker Hightech reparaties SPECTO Aerospace is een ‘hightech ambachtsbedrijf’ dat lichtgewicht structuurdelen van vliegtuigen repareert: composiet en lichtmetalen onderdelen van kleinere zakenvliegtuigen tot zeer grote passagiersvliegtuigen. “Je moet je voorstellen dat een vliegtuig beschadigd kan raken tijdens een vlucht. Een hagelbui met flinke hagelstenen, een botsing met een vogel, blikseminslag, er kan van alles gebeuren op grotere of minder grote hoogte. Maar ook op de grond kan er van alles misgaan. Een botsing met een onderhoudstruck of bagagewagen. Sterker: zo’n 60 procent van alle beschadigingen vindt op de grond plaats in plaats van tijdens de vlucht,” legt Mast uit. “Wij richten ons op de composieten en lichtmetalen onderdelen van het vliegtuig. Als een vliegtuigonderdeel beschadigd of versleten is, stuurt de maatschappij of het vliegtuigonderhoudsbedrijf het beschadigde onderdeel naar ons op. Wij repareren het dan en kunnen desgevraagd ook een tijdelijk leenonderdeel leveren, zodat het vliegtuig zonder grote vertraging weer de lucht in kan. We kunnen ook ter plekke, on site, reparaties uitvoeren. Dit doen wij internationaal, dus ook op luchthavens in het verre buitenland. Een vliegtuig dat noodgedwongen aan de grond staat, kost geld en de onderdelen zijn zeer kostbaar. Dat is ook een reden waarom maatschappijen er vaak voor kiezen een onderdeel te laten repareren. Je kunt ook een nieuw onderdeel bestellen, maar dat kost

Unieke kans gegrepen Maar eerst eens over het ontstaan van het bedrijf: Hoe komt een gewone jongen met twee rechterhanden in zo’n business terecht? Dat verhaal leest als een jongensboek. “Ik heb de Middelbare Technische School gedaan (MTS Fijnmechanische Techniek), maar had het gevoel dat ik als jochie van 18 daarna niet was uitgeleerd,” begint Mast zijn verhaal. “Daarom ging ik de HTS Scheepsbouwkunde doen. Ik heb een liefde voor zeilen, dus het leek me fantastisch zeilboten te gaan bouwen.” Het was een kleine vergissing. “Het ging daar meer om het ontwerpen van olietankers, en dat had mijn interesse niet, want ik wilde zelf het stuurhoutje vasthouden.” Maar er deed zich gedurende de opleiding wel een unieke kans voor. “Ik liep in het tweede jaar van de opleiding stage op een jachtwerf. Daar kwam een zeldzaam type zeezeiljacht binnen, dat tijdens de afvaart door een kraanincident zwaar beschadigd was geraakt. De eigenaar wilde een nieuw schip laten maken. Ik heb een deal met hem kunnen sluiten over het ‘wrak’. Dat heb ik voor een zacht prijsje gekocht en ben ik gaan herstellen op de werf. Een uit de hand gelopen stageproject dus. Ik heb toen met hulp een businessplan geschreven, financiering geregeld, het schip afgebouwd en ben er daarna beroepsmatig mee gaan zeilen: trainingen, internationale zeereizen, het was een jongensdroom die uitkwam.” Freelancer op Valkenburg Het professioneel zeilen speelde zich

voornamelijk in de zomer af en in de winter verhuurde Mast zich als freelancer in de maakindustrie. “Proces- en staalindustrie, machinebouw, utiliteitsbouw, gemeentelijke overheden… ik had allerlei opdrachtgevers. Het freelancen werd een fulltime job, maar na een jaar of elf was ik er wel klaar mee. Ik wilde iets opbouwen voor mijzelf, iets duurzaams neerzetten.” Er diende zich in 2002 een kans aan bij de Koninklijke Marine. “Die had een vliegbasis op Valkenburg, waar de toenmalige Orion-verkenningsvliegtuigen stonden. Men had daar ook een volledig eigen onderhoudsen reparatiebedrijf, waar ik als freelancer aan de slag kon. Een technisch wonderland! Daar leerde ik de luchtvaart van nabij kennen en ontwikkelde ik een technische liefde voor vliegtuigen. Component reparaties, structuurreparaties, het spuiten van vliegtuigonderdelen, alles gebeurde via vaste procedures en voorschriften, maar binnen die hele strakke kaders moet je wel degelijk creatief denken. Problemen en oplossingen aan elkaar koppelen, overleggen met de engineeringafdelingen over hoe iets gerepareerd moet worden, de strakke vastlegging daarvan... Ik vond het fascinerend.” Rode lap Mast beleefde er zoveel plezier aan, dat hij besloot een eigen bedrijf in vliegtuigonderdelenreparaties op te zetten. “Het is geen makkelijke wereld om er een plekje binnen te veroveren, maar hoe meer mensen zeiden dat het niet kon, hoe meer ik ervoor ging. Dat werkte als een soort rode lap,” lacht hij. “We hebben in die periode vrijwel alle composietonderdelen van de Orions gerepareerd.” Toen vliegveld Valkenburg sloot en de Orions werden verkocht, diende zich bovendien een kans aan. “Ik heb een aantal werkplaatsen van de Koninklijke Marine kunnen overnemen. Daar zijn we begonnen, met drie man. De eerste jaren alleen, op een verlaten vliegveld midden in de Randstad! ‘Soldaat van Oranje de Musical’ werd op een gegeven moment onze buurman.”

Lelystad voelt goed SPECTO Aerospace is ruim zes jaar geleden naar Lelystad verhuisd. “We konden niet in Valkenburg blijven, groeien en onze droom vervullen. Dan ga je op zoek naar een andere plek. Omdat we soms in de voorste linies moeten meeknokken om een vliegtuig weer op de lijn te krijgen, was de focus gericht op een actieve luchthaven met ambitie.” Mast is veel luchthavens langs geweest. “Overal werd ik gewezen op beperkingen: dit kan niet, daar hebben we niet zoveel ruimte. Hier was de houding volstrekt anders. Het was ‘Welkom!’, om vervolgens te gaan kijken naar wat er wel kon. Ik voelde me hier meteen thuis. Het voelde goed in Lelystad, alles klopte.” Lelystad paste en past ook goed bij de toekomstverwachtingen van SPECTO Aerospace. “Dit is een luchthaven met potentie en wij zijn ook een bedrijf met groeipotentie. Dat blijkt ook wel: toen we hier kwamen, hadden we 18 man in dienst. Nu 55, verspreid over twee vestigingen. Een wat kleiner team op de Luchtmachtbasis in Woensdrecht, waar we gespecialiseerd zijn in de reparatie van helikopteronderdelen, en een groot team in Lelystad gericht op ‘gewone’ vliegtuigen.” Er was en is ook veel technische know-how op de luchthaven. “Dat is ook fijn, als je bijvoorbeeld buren hebt die begrijpen wat je doet en waar je mee bezig bent. Zoals één van onze buren, Satys, een bedrijf dat hele vliegtuigen spuit, ook zo’n ambacht. Wij doen ook reparaties aan zakenvliegtuigen. Satys is als gespecialiseerde vliegtuigspuiterij ook actief in die markt. En dan hoef je echt niet alleen te denken aan kleine vliegtuigen hoor, daar zitten ook hele omgebouwde passagiersvliegtuigen bij. Business jets zijn de Ferrari’s onder de vliegtuigen, dat is waar we allebei mee werken.” Boekwerken met voorschriften Terug naar het werk dat SPECTO Aerospace levert. Vliegtuigreparaties:

dat klinkt gemakkelijk, maar er zit veel achter. SPECTO Aerospace is niet voor niets een ‘hightech’-bedrijf met diverse luchtvaartcertificeringen. “Ten eerste vinden reparaties niet vanuit de losse pols plaats. Alles is omschreven in dikke boekwerken; alle onderdelen die gerepareerd worden, de omgevingscondities en de materialen die je bij de reparatie gebruikt, zijn gecertificeerd en worden geregistreerd. Als je ergens een lijm of een boutje voor nodig hebt, kun je niet even in een blik of doosje zoeken of je ergens nog iets hebt liggen dat past. Je bestelt het bij de fabrikant of gespecialiseerde leveranciers en je ontvangt een geregistreerd product. Bij binnenkomst wordt altijd het papierwerk en de fysieke staat gecontroleerd. Dat wordt digitaal vastgelegd in onze systemen en het onderhoudsdossier. Dat is allemaal nodig om de veiligheid en de traceerbaarheid van onze reparaties te kunnen waarborgen.”

“Als je ergens een lijm of een boutje voor nodig hebt, kun je niet even in een blik of doosje zoeken of je ergens nog iets hebt liggen dat past” Alles moet kloppen De boekwerken die onlosmakelijk horen bij het reparatieproces bevatten de onderhoudsen reparatievoorschriften van de fabrikant van het vliegtuig. “Want het materiaal moet een temperatuur van -60 graden Celsius bij een snelheid van 900 kilometer per uur op tien kilometer hoogte aan kunnen, maar ook tegen een temperatuur van meer dan 40 graden Celsius kunnen als het vliegtuig stilstaat op de grond in de brandende zon.” Voor veel schades zijn oplossingen bedacht. “En waar er sprake is van een combinatie van gebeurtenissen of omstandigheden die niet in de boeken beschreven staan, biedt onze opgebouwde expertise uitkomst. Wij ontwerpen in dat geval vaak zelf de gehele reparatie en het verwerkingsproces en bieden die – uiteraard verplicht – ter goedkeuring aan bij de vliegtuig fabrikant. Door de kwaliteit van ons

Het pand van SPECTO Aerospace aan de Uiverweg.

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

werk hebben wij dan ook met de meeste bekende vliegtuigfabrikanten goede relaties opgebouwd en doen wij zelfs werk rechtstreeks in opdracht van deze fabrikanten. Als onaf hankelijke partij, dat wil zeggen niet verbonden aan of onderdeel van een vliegmaatschappij, zijn wij een aantrekkelijke businesspartner geworden. Dat was een langdurig traject waar je niet alleen geduld voor moet hebben, maar ook van nature op de kleine dingen moet letten.” it s niet “SPECTO, afgeleid van het Latijnse met woord “spectare” betekent zoveel als . “Ten “goed kijken, waarnemen, observeuit de ren”. Naast de knipoog naar ons even oorspronkelijke werk aan de Oriondelen verkenningsvliegtuigen gaat het bij ons vooral ook om “verder kijken dan die je neus lang is”. Een eigenschap waarin wij ons van de grote jongens onderscheiden.” en et Technisch ambachtswerk of Er komt veel handwerk bij kijken. past. “Het is ambachtswerk. Maar wel met

Kwalitatief groeien Rest de vraag: wat is dan de groei ambitie van SPECTO Aerospace? “Nou, we hebben sinds enkele jaren ook op vliegbasis Woensdrecht een strak georganiseerde SPECTO-vestiging, waar we onder andere het onderhoud en reparaties doen aan de rotorbladen voor alle helikopters van de Koninklijke Luchtmacht. We maken mét onze krijgsmacht het verschil, we halen ook daar werk van over de landsgrenzen. Zo werken wij voor de NATO en hebben diverse licenties van helikopterfabrikanten. Onze fantastische ruimte op Lelystad Airport begint structureel te krap te worden. Onlangs hebben we een overbruggingsopslag gebouwd om de grote kisten en wachtende vliegtuigonderdelen van klanten kwijt te kunnen.” Maar SPECTO heeft niet de ambitie om alleen maar groter te worden. “Het gaat niet om geld verdienen alleen. We willen technisch groeien, we willen kwalitatief groeien, we

e uct.

“Het voelt voor mij bovendien verkeerd om het beste jongetje of meisje uit de klas te willen uitpikken, zonder dat je ook iets aan de voorkant hebt gedaan voor en met het onderwijs”

het al

ies

ns en

daar ook een eigen belang bij, want we bieden hoogwaardig werk waarvoor je veel specifieke kwalificaties moet hebben’” “Ambachtswerkers in zo’n technische omgeving zijn schaars vandaag de dag. Dus het is voor ons ook van belang te investeren in dat talent. Maar je verwerft je er ook een plek mee in de omgeving, zodat je daar ook deel van uitmaakt. Het voelt voor mij bovendien verkeerd om het beste jongetje of meisje uit de klas te willen uitpikken, zonder dat je ook iets aan de voorkant hebt gedaan voor en met het onderwijs. Dat is voor mij ook een principieel punt.” Dat laatste geldt ook voor de werkgever die SPECTO Aerospace wil zijn. “Ik wil graag dat mensen fluitend naar hun werk komen; dat onze werknemers trots kunnen zijn op hun vak en daardoor trots zijn op het bedrijf waar ze voor werken. We investeren daarom ook in de sociale samenhang binnen het bedrijf en hebben een familiaire sfeer binnen het team.”

Een reparatie aan een vliegtuigonderdeel.

een hightech-component, want we hebben hier state-of-the-art machines staan die nodig zijn bij het werk. k atten Nauwkeurige fixtures, mallen, een autoclaaf (hogedrukoven, red.) en ook robotica; van alles is bij SPECTO te t oet vinden. Bovendien moeten de luchtvochtigheid en temperatuur in dit gebouw constant zijn vanwege ter de materialen die we gebruiken. Dit gen gebouw hebben wij als SPECTO-team 0 zelf in 2012 ontworpen en in 2013 laten bouwen, geheel gericht op ons de proces en de hoge luchtvaarteisen es waar het aan moet voldoen. Alles om ar er de reparaties goed, veilig en ook snel te kunnen uitvoeren, maar zeker ook en om een prettige werkomgeving voor de medewerkers te zijn, zodat men maximale focus kan houden op het en in kritische werk.” ratie den Vertrouwen Het laat zich raden dat een bedrijf met werkzaamheden als SPECTO ons Aerospace gebouwd is op vertrouwen. “Luchtvaartmaatschappijen moeten het vertrouwen hebben dat wij ospacereparaties goed en vakkundig uitvoeren. Maar ook de fabrikanten moeten vertrouwen in ons werk hebben. Dat is een kwestie van lange adem, maar dat vertrouwen is er inmiddels ruimschoots. En dat is solide en zorgt ervoor dat we volop werk hebben en ook kunnen investeren in de toekomst. Als je goed bent binnen een nichemarkt, ben je weliswaar ook enigszins kwetsbaar, maar onze ambitie is om reparaties zo goed uit te voeren, dat het de kwaliteit van ‘nieuwbouw’ benadert. Ik kan zonder meer zeggen dat we op dat punt zijn beland. Als zelfs fabrikanten zeggen ‘Daarmee moet je naar SPECTO gaan’, is het geen hoogmoed dat te zeggen.”

willen internationaal de beste zijn: een Center of Excellence. De klanten zullen uiteindelijk wel bepalen of we in die missie geslaagd zijn. We zijn nog steeds een ‘normale’ mkb-onderneming, maar wel in een heel bijzondere markt, met een nicheproduct. De combinatie van kwalitatief ambachtswerk en hoogwaardige techniek, dat is wat ik leuk vind, dat is waar we goed in zijn en iedere dag nog beter in willen worden.”

“We zijn nog steeds een ‘normale’ mkb-onderneming, maar wel in een heel bijzondere markt, met een nicheproduct” Samenwerking met onderwijs “Om de cirkel rond te maken willen we het liefste personeel uit de regio. Van gedisciplineerde vakmensen die met hun twee rechterhanden de overstap durven te maken naar onze markt tot jong talent wat nog een vak wil leren, of het nu gaat om handwerk of denkwerk. Maar als je alleen voor een baan komt, kom je niet door de sollicitatieronde: je moet ook de wil tonen om iets met je talenten te doen, je moet trots willen zijn op je werk.” SPECTO wil daarbij ook iets betekenen voor de omgeving. “We werken bijvoorbeeld veel samen met de scholen om ons heen. We bieden stages, geven les en workshops, nodigen ze hier uit. We bieden bootcamps aan de toppers van opleidingen. Natuurlijk hebben we

Coronacrisis Passen kwalitatieve en kwantitatieve groeiambities wel in de luchtvaartsector, een sector die door corona in crisis is? “Zeker! De coronacrisis geeft ons wel zorgen, maar geen stress. Kijk, de luchtvaart was al een overspannen markt. Dat je voor 40 euro naar Barcelona kunt vliegen, ligt niet aan vliegtuigen, maar aan de mensen die voor een dubbeltje op de eerste rang willen zitten en vliegmaatschappijen die de mensen daarin bedienen. Een uitwas en het is vreemd dat daar nooit iets aan gedaan is. De luchtvaart heeft daardoor ook een ‘vuil’ imago gekregen. De discussie over de luchtvaart en haar toekomst is relevant en hard nodig en er moet zeker een normalisatie plaatsvinden.”

Een ‘on site’-reparatie.

Een composietworkshop voor het onderwijs.

“Maar het versimpelde idee dat we luchtvaart stil moeten zetten om de problemen op te lossen… men ziet alleen maar die vakantietripjes, maar niet de absolute noodzakelijkheid voor landen en continenten om verbonden te blijven. Focus daarom liever op verschoning, duurzaam vliegen. De lichtgewichtconstructies die juist dáárvoor worden ontwikkeld en gebouwd, en door ons worden onderhouden, vormen zo’n schakeltje in een enorm grote wereldwijde keten.” Vandaag doen “De luchtvaart heeft nog zoveel potentie. Het is niet alleen zo dat mensen na de coronatijd zeker weer gaan vliegen, al is het met mate, de luchtvaartindustrie is ook aanjager van heel veel innovatieve ontwikkelingen in tal van andere sectoren. Bovendien heeft de luchtvaart de afgelopen decennia wel degelijk bewezen veel zuiniger en duurzamer te kunnen worden, dus is het een groot goed dat de ontwikkelingen op dat gebied keihard doorgaan in plaats van te roepen dat je beter kunt stoppen. In zekere zin dragen wij ook bij aan de verduurzaming van de luchtvaart. Het is toch beter een onderdeel te repareren, waardoor het weer 25 tot 30 jaar mee kan, dan het weg te gooien en te vervangen door iets nieuws? Bovendien zijn het juist deze lichtgewichtconstructies die vliegtuigen nóg minder zwaar maken en dus zuiniger zijn, wat weer bijdraagt aan het verminderen van de milieubelasting. We zijn geen

wereldverbeteraar, maar we proberen het binnen onze armlengte wel zo goed mogelijk te doen. En als je dat doet als bedrijf, zit er altijd ruimte in om te ontwikkelen en blijf je relevant.” “Ons soort werk werd vroeger wel vergeleken met de ‘quick & dirty’. Zo van: “Daar krijg je vuile handen van”. Maar als je ziet op hoe hoog niveau, hoe schoon en hoe duurzaam wij werken, dan zijn wij echt een koploper. Is het genoeg? Nee. Daarom is mijn motto: Doe vandaag datgene waarvan je morgen denkt ‘had ik het gisteren maar gedaan’. Dat is SPECTO ten voeten uit.” www.spectoaerospace.com.

Het heeft zo moeten zijn. Dat SPECTO uiteindelijk op Lelystad Airport terechtkwam, moet een vorm van lotsbestemming zijn. “De grap is dat ik hier al jaren woonde en elke dag tussen Valkenburg en Lelystad pendelde. Ik kende Lelystad ook goed als watersportstad. En ik moet ook zeggen dat, toen we hier in dit gebied gingen kijken, we buitengewoon veel medewerking van de gemeente en de provincie kregen. Problemen waren er om te worden opgelost, men dacht actief mee, de lijnen waren kort. Kortom: ik voel me hier als een vis in het water.”

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

“We moeten alles nieuw aanleggen en dan doe je dat dus toekomstbestendig”

Lelystad Airport Businesspark investeert in duurzame waterketen Het mag inmiddels als bekend worden verondersteld: bij de bouw en toekomstige exploitatie van Lelystad Airport wordt volop ingestoken op innovatie en duurzaamheid. Lelystad Airport wordt daarmee de meest duurzame en innovatieve luchthaven van Nederland. Ook bij de ontwikkeling van Lelystad Airport Businesspark (LAB) staan duurzaamheid en innovatie hoog in het vaandel. In dit artikel gaan we in op één van de aspecten daarvan: de waterketen. Door Kees Bakker Innovatief en duurzaam “Lelystad Airport Businesspark gaat voor een innovatieve en duurzame gebiedsontwikkeling,” zegt LABdirecteur Rini Schoutsen. “De keuze daarvoor is goed te verdedigen en te begrijpen. We zitten hier in een ‘greenfield’: er is niets, we moeten alles aanleggen. Dan doe je dat dus toekomstbestendig.” Als je denkt aan een duurzame waterketen zijn er drie aspecten: minder drinkwater verbruiken, het water efficiënt transporteren, en energie en grondstoffen terugwinnen uit het verbruikte water. Zodat afval een grondstof wordt. “Dat kunnen we niet alleen. Hiervoor werken we samen met de gemeente Lelystad en het Waterschap Zuiderzeeland, die allemaal hun eigen verantwoordelijkheid en taken hebben op specifieke

weinig spoelwater voor nodig en geen dikke buizen zoals bij een riool. Dat zwarte water wordt getransporteerd naar een decentrale zuivering. Daar wordt het gezuiverd en worden er energie en grondstoffen uitgehaald. Het residu dat overblijft na zuivering is namelijk ook te hergebruiken voor tal van andere toepassingen. Afval is daarmee een grondstof geworden.”

Dennis Meerburg (projectleider Duurzaamheid) en Rini Schoutsen (directeur). © Kees Bakker Communicatie

energie en grondstoffen kan het water ook hergebruikt worden, bijvoorbeeld voor het spoelen van het toilet of als bluswater. Een ander deel kan na zuivering terugvloeien in het oppervlaktewater.”

onderdelen van de waterketen,” legt Schoutsen uit. Circulaire waterketen Projectleider duurzaamheid bij LAB, Dennis Meerburg, legt uit hoe dat in de praktijk werkt. “In 2017 hebben alle bij de waterketen betrokken partijen een intentieovereenkomst ondertekend, waarin ieders rol beschreven staat. De leidingen liggen er nu.” “Er is gekozen voor een decentrale waterzuivering in het gebied. Je moet je voorstellen dat bij een standaard huishouden al het afvalwater op het riool wordt geloosd,” vervolgt Meerburg. “Met decentrale waterzuivering kun je in het gebied een circulaire waterketen op gang brengen. Na het terugwinnen van

Energie en grondstoffen “Er is gekozen voor een vacuüm systeem, waarbij we grijs en zwart water apart houden. Grijs water is het in de douche, wasbak of bad gebruikte water. Zwart water is het water dat uit het toilet komt. Grijs water is doorgaans maar heel weinig vervuild en kan redelijk eenvoudig gezuiverd worden voor hergebruik. Voor zwart water is het vacuümsysteem van belang. Als je het toilet doorspoelt, wordt dat vacuüm door een dunne buis gezogen. Je hebt daar maar heel

comfort. “Denk bijvoorbeeld aan een hotel dat zich hier wil vestigen. Als je dan laat zien dat er feitelijk niets verandert, de leidingen er al liggen en ze daar alleen maar op hoeven aan te sluiten, is een groot deel van de zorg al weg. Bij het horen van de voordelen op het gebied van duurzaamheid en prestaties, zijn ze vervolgens overtuigd. Zien doet makkelijker geloven.”

Buffers voor regenwater Daarnaast wordt al het regenwater opgevangen. Dat kan rechtstreeks terug als oppervlaktewater en hoeft niet door een zuivering heen. Meerburg: “Daarvoor leggen we buffers aan. Zodat al het regenwater, ook dat wat er op de parkeerterreinen valt bijvoorbeeld, in die buffers wordt opgevangen en zo terugvloeit in het oppervlaktewater.” Overtuigd van de voordelen De gebruiker merkt er allemaal niets van, verzekert Meerburg, de prestaties zijn hetzelfde als bij een gewoon systeem. “Als je het toilet doorspoelt, gaat dat precies zoals anders. Bedrijven zullen hoogstens bij de keuze voor het sanitair rekening moeten houden met het systeem dat hier ligt.” Toch moeten bedrijven soms nog wel overtuigd worden van de voordelen. Omdat het nieuw is, is het bij sommigen onbekend en bedrijven willen voor de gebruiker optimaal

Rini Schoutsen is sinds 1 februari 2020 directeur van OMALA, de gebiedsontwikkelaar van Lelystad Airport Businesspark. Hoe gaat het met Lelystad Airport Businesspark? “Goed!,” stelt Schoutsen. “We zien veel gebeuren in de omgeving. Ondanks de coronacrisis wordt hier een echte werkgelegenheidssprong gemaakt. Op het A6 District is Inditex in bedrijf en groeiende, Giant breidt uit op Larserpoort. Op Zuiderpoort werken 120 mensen bij Simei Diensten, de strijkcentrale. Kortom: er is veel gaande”. Zo langzamerhand beginnen de lege plekken op te vallen, waar eerder de gevulde plekken opvielen. Schoutsen: “Afgelopen jaar zijn verschillende kavels verkocht, op A6 District, daar zien we komend jaar de bouwactiviteiten van. Op het Flight district nabij de luchthaven zijn er nog meerdere kleinere en grotere kavels beschikbaar.”

RUIMTE OM TE ONDERNEMEN OP LELYSTAD AIRPORT BUSINESSPARK TUSSEN LELYSTAD AIRPORT EN DE A6 LIGT BEDRIJVENTERREIN LELYSTAD AIRPORT BUSINESSPARK [LAB]. EEN DYNAMISCHE PLEK WAAR INNOVATIE EN DUURZAAMHEID CENTRAAL STAAN EN WAAR ONDERNEMERS RUIMTE KRIJGEN OM TE ONDERNEMEN. Centraal in Nederland is LAB goed bereikbaar, met Lelystad Airport en de multimodale overslaghaven Flevokust Haven om de hoek. Het bedrijventerrein groeit en breidt verder uit richting de nieuwe luchthaven. Gevestigde bedrijven zoals Giant, Donkervoort en het Spaanse Inditex hebben LAB al lange tijd omarmd.

• Centraal in Nederland • Uitstekend bereikbaar • Luchthaven en multimodale haven om de hoek • Snelle treinverbindingen naar A’dam, Schiphol en Utrecht • Rechtstreekse busverbindingen • Directe aansluitingen A6 (afslag 10 en de toekomstige afslag 9) en N302 • Kavels vanaf 1 ha tot XXL kavels • Hoge milieucategorieën (3.2 en 4.1) • Kort vergunningentraject • Sterke regionale samenwerking • Gunstige arbeidsmarkt • Moderne infrastructuur en voorzieningen

De drie gebieden van LAB zijn naadloos met elkaar verbonden. Flight District I biedt mogelijkheden voor hoogwaardige kantoren, hotels en commerciële voorzieningen. Flight District II geeft o.a. ruimte aan (grootschalige) logistiek en productiebedrijven.

“ WEET U DAT HET VERPLICHT IS EEN RISICO-INVENTARISATIE TE MAKEN IN UW BEDRIJF?”

LAB biedt bedrijven een hypermoderne locatie met de voordelen van al bestaande faciliteiten. We informeren u graag over de mogelijkheden.

N309

RISICO INVENTARISATIE

BHV- BASISTRAININGEN vanaf € 115,BHV – UPDATE TRAINING € 90,-

CT N302

A6 FD

TRAINING-OP-MAAT VOOR GROTE ORGANISATIES N302

Lelystad Airport Businesspark (LAB) Pelikaanweg 44, 8218 PG lelystad Rini Schoutsen, directeur T (+31) (0)320 82 02 16 info@lelystadairportbusinesspark.nl www.lelystadairportbusinesspark.nl

EHBO – TRAINING VCA – BBMI - AED REANIMATIE

Kijk voor meer informatie op onze website www.bhv-ehbocursus.nl

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Brandweer op Lelystad Airport oefent op wat hopelijk niet gebeurt

“Het is een doorlopende oefening in alertheid” “Kijk, elk incident is weer anders. Dat betekent dat wij op verschillende gebieden oefenen: Skill-based, alles wat standaard is, beheers je goed, je hebt je vaardigheden op orde; Rule-based, je kent de afspraken waarbinnen we onze werkzaamheden uitvoeren; Knowledge-based, op basis van je kennis en ervaring speel je in op veranderende omstandigheden. Zodat je als team op elkaar ingespeeld raakt. Daarom oefenen we ook zoveel mogelijk verschillende scenario’s.” Het is ook de vreemde paradox van het werken op een luchthaven. “Je bereidt je elke dag voor op het ergste, maar je hoopt dat er niets gebeurt. Dat zorgt voor een grote druk op je schouders. Maar bij de incidenten die ik heb meegemaakt op Schiphol, was dat dan ook vaak de grote voldoening bij collega’s achteraf: “Het ging precies zoals we geoefend hebben”.”

een Als je

en n an de -

De brandweerkazerne met de crashtenders.

Pieter Hoogeveen is de brandweercommandant van Lelystad Airport. Nu eind vorige maand de nieuwe brandweerkazerne technisch is opgeleverd, zijn hij en zijn manschappen bezig met de inrichting. De brandweer is al sinds 7 november 2019 volledig paraat op het vliegveld. En wie denkt dat ze niet zoveel te doen hebben, nu er nog geen passagiersvliegtuigen landen, doet er goed aan dit artikel te lezen. Door Kees Bakker In actie gekomen “We werken hier met 26 mensen. In ploegendiensten. Allemaal profes sionele brandweermensen. Er is op dit moment overcapaciteit als gevolg van het uitstel voor opening voor commercieel verkeer. Dat betekent dat er vijf collega’s worden ingezet op Rotterdam Airport en er straks ook een aantal wordt ingezet op Schiphol, waarmee we een hechte samenwerking hebben en dus snel kunnen schakelen. Maar van vervelen is

geen sprake hoor. Er is hier genoeg te doen,” zegt Hoogeveen. Oké, er zijn ook wat minder spannende werkzaamheden. “Schoonmaken, allerhande werkzaamheden voor de luchthaven, voorbereidende werkzaamheden, het sneeuwschuiven van de baan in de winter, dat hoort er ook allemaal bij. Maar we zijn nu ook al actief op Lelystad Airport. Er wordt hier, ook tijdens coronatijd, gewoon gevlogen. Dat betekent dat we tijdens openingst ijden van de luchthaven altijd inzetbaar zijn en zelfs ook al een paar keer in actie zijn gekomen. Natuurlijk zijn dat andersoortige incidenten dan je je bij een grote luchthaven zou voorstellen en gelukkig was er ook geen letsel of erger bij te betreuren, maar toch…” Oefenen, oefenen en oefenen Voor de rest bestaat de werkdag van de professionele brandweerlieden uit oefenen, oefenen en oefenen. “Ons werk is ons voorbereiden op incidentbestrijding. Je moet je optimaal

voorbereiden op iets wat plaats kan vinden. Dat vergt continue oefening. Je bent constant bezig je kennis en vaardigheden bij te spijkeren.” Het is goed dat door te laten dringen, de betekenis daarvan. “Het is een doorlopende oefening in alertheid. Want als het geen oefening is en er echt iets gebeurt, heb je maar één mogelijkheid het goed te doen. En dat moet dan ook nog eens onder grote tijdsdruk en stress. Wij hebben drie minuten om ter plaatse te komen. In die tijd moet alles gebeuren. Iedereen moet dus van de ander weten wat hij doet en daarop kunnen vertrouwen. Daarom oefenen we zoveel: om te zorgen dat er automatismes insluipen.”

“Daarom oefenen we: om te zorgen dat er automatismes insluipen, om te zorgen dat iedereen precies weet wat hij doet en de ander weet dat hij daarop kan vertrouwen.”

Laat maar komen En nu is het wachten op de eerste passagiersvliegtuigen. “Daarom zijn enkele collega’s ook ‘uitgeleend’ aan andere luchthavens, omdat je voor nu een mindere bezetting nodig hebt dan straks. Dan moet er gewoon al die tijd dat er op de luchthaven gevlogen wordt, brandweer paraat staan. Nu doen we dat met een team van vier personen en straks met zes.”

“Wij hebben drie minuten om ter plaatse te komen. In die tijd moet alles gebeuren” De crashtender in actie op Schiphol.

Pieter Hoogeveen in actie tijdens een oefening.

Alle professionals op Lelystad Airport hebben de opleiding ‘Manschap’ doorlopen, maar hebben daarnaast ook de specialisatie ‘Vliegtuigbrand bestrijding’ gedaan. “Werken op een luchthaven is een specialisme. Je werkt hier in een speciale omgeving met eigen regels, een aparte infrastructuur, vliegtuigen met andere materialen en je werkt op een groot voertuig (crashtender) met blusschuim en bluspoeder. De incidenten op een luchthaven waar je mee te maken kan krijgen, zijn anders dan de incidenten waar de gewone brandweer mee te maken krijgt en dat maakt ons vak juist zo boeiend. Neemt niet weg dat je ook de vaardigheden moet blijven onderhouden voor normale brandbestrijding als brandweerman. Overigens zijn veel van onze mensen ook nog brandweervrijwilliger in hun woonplaats. Ik ook. Dat zegt ook iets over hun drijfveren en enthousiasme. Staan we in onze vrije tijd alsnog een woningbrand te blussen. Klaarstaan voor anderen zit in ons bloed,” zegt Hoogeveen.

Speciale omgeving Het werken op een luchthaven is speciaal. “Ik heb er persoonlijk wel over getwijfeld, hoor, voor ik in 1998 begon op Schiphol. Maar de complexe inzetten die nodig zijn op een luchthaven, dat maakt het werk wel boeiend. Bovendien is het een hele dynamische omgeving met een eigen risicoprofiel en uitdagingen. Tel daarbij op dat je ook met speciaal gereedschap werkt en speciale voertuigen, dat alles maakt dat ik er nog nooit spijt van heb gehad.” Team met spirit Hoogeveen heeft de afgelopen periode het team mogen samenstellen voor Lelystad Airport, na hiervoor al lang actief te zijn geweest op Schiphol. “Dat is een mooie taak. Je kunt je voorstellen dat de teamspirit erg hoog is bij de brandweer. Je moet blindelings op je collega’s kunnen vertrouwen. Bij de werving van brandweermensen is het al zo dat mensen die zichzelf vooropstellen niet de juiste zijn, je moet een echte teamplayer zijn.”

Ja, de brandweer kan en mag ook helpen bij grote incidenten in de omgeving in de luchthaven. “Maar dat mag niet ten koste gaan van de paraatheid op de luchthaven. Dat kan bijvoorbeeld wel tijdens de wisseling van de dienst, als de ene ploeg begint terwijl de andere er net mee ophoudt. Dan kun je, in overtijd, ingezet worden op branden en incidenten buiten de luchthaven. Zo zijn we laatst ook actief geweest, bij de natuurbrand nabij de carpoolplaats langs de A6.” Maar het wachten is wel op de openstelling van Lelystad Airport als passagiersluchthaven. “Ja, dat is waarom we hier zijn begonnen en dat is de dynamiek die we zoeken. Nu zijn onze acties erop gericht dat we er klaar voor zijn als het zover is. En dat zijn we. We hebben een mooie brandweerkazerne, we hebben prachtige voertuigen, we hebben een geweldig gemotiveerd team waar we trots op kunnen zijn. Kortom: laat maar komen, die passagiers.”

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Studenten storten zich op een nog duurzamer Lelystad Airport

Flevoland is rijp voorO

Lelystad Airport is nu nog een vlak terrein binnen onze toch al vlakke polder. Er langs rijdend zie je een vliegveld, omgeven door akkers. Maar wat als datzelfde vliegveld over een decennium in een bosrijke omgeving ligt? Als er links en rechts langs het vliegveld rijen walnootbomen staan, waar tussenin landbouw plaatsvindt? Bomen en landbouw die bovendien zorgen voor een opname van de stikstof en een reductie van CO2? Wellicht hebben we dat dan te danken aan de technasiumstudenten van de SGL. Zij presenteerden eerder dit jaar hun plan in het provinciehuis aan onder andere gedeputeerde Jan de Reus.

Door Kees Bakker Het project Vier groepen studenten hebben zich maanden gestort op verschillende aspecten van de verduurzaming van Lelystad Airport. Twee groepen van Hogeschool Windesheim uit Almere, een groep van het technasium van RSG Slingerbos/Levant Harderwijk en een groep van het technasium van de Scholen Gemeenschap Lelystad (SGL) hadden zelf, na te zijn uitgedaagd door experts, een onderwerp uitgekozen waarop die verduurzaming kan plaatsvinden. Zij presenteerden de vrucht van hun inspanningen en onderzoek in het provinciehuis,

aan elkaar, geïnteresseerden en de gedeputeerde. De laatste legde de lat aan het begin van de avond hoog. “Ik ben als gedeputeerde onder andere verantwoordelijk voor Lelystad Airport. Dat is daarmee toch één van mijn kindjes en ik hoop dat die nu eindelijk eens gaat bevallen en er een mooie gezonde baby komt,” sprak hij de studenten toe. De gezonde baby zou de openstelling van Lelystad Airport voor passagiersvliegtuigen moeten zijn. Maar dat is niet de hoge lat waar we het over hebben. “Begin dit jaar kregen we als provincie een fantastische presentatie van studenten van Windesheim over hoe we met onze samenwerkingspartners, waaronder de Dienst wegverkeer (RDW), het toekomstige Mobiliteit en Infrastructuur Testcentrum kunnen inrichten. Die was zelf ook verrast door de inhoud, over waar de studenten mee kwamen.” Daarmee sprak de gedeputeerde impliciet de hoop uit deze avond weer verrast te worden. Talent behouden Eén van de groepen van Windesheim had zich gestort op de ‘Talentenhub Flevoland’. Zij concluderen na onderzoek dat jongeren Flevoland veelal verlaten als ze gaan studeren en daarna niet terugkeren, een conclusie die de provincie, gemeenten en het onderwijs in Flevoland delen. Hoe zorg je ervoor dat die jongeren wel terugkeren? Hoe bind je als provincie talent aan je?

Volgens deze groep is één van de middelen daarvoor een jaarlijks of maandelijks evenement, waarbij werkgevers van bedrijven en studenten elkaar kunnen ontmoeten. Waar werkgevers een probleem of uitdaging kunnen neerleggen en daarover in gesprek gaan met studenten. Het mes snijdt aan meerdere kanten: werk gevers ontmoeten studenten en leren het talent van Flevoland kennen, studenten leren het bedrijfsleven in Flevoland kennen en dat laatste is voor die bedrijven ook weer goed, grotere naamsbekendheid. En als bedrijven dan ook nog goed voor het daglicht kunnen brengen wat zij (afgestudeerde) studenten te bieden

hebben, komt het studerende talent wel weer terug naar Flevoland. In de Bedrijfskring Lelystad en de Vereniging Bedrijfskring Almere hebben ze al twee ‘partners in crime’ gevonden en ook hebben ze al enkele geïnteresseerde bedrijven gestrikt. Kortom: wordt vervolgd. Duurzame koffie en kerosine De groep technasiumstudenten van Slingerbos/Levant legde zich toe op de keuzes die vliegtuigmaatschappijen en reizigers maken. Als een kopje koffie op de luchthaven twee euro kost, kost een extra duurzaam kopje koffie dat bovendien Fairtrade is waarschijnlijk drie euro. Hoe verleid

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

rOlifantengras

je de reiziger dan toch om dat duurzamere kopje koffie te nemen? Met andere woorden: hoe verleid je de reiziger tot duurzamer gedrag? Ook het vervoer naar de luchthaven moet duurzaam. Als je met het openbaar vervoer naar de luchthaven gaat, is dat beter dan dat je met de auto komt. Daarom heeft deze groep bedacht dat je de reiziger die voor een duurzaam alternatief kiest, moet belonen. Door bijvoorbeeld op vertoon van het treinkaartje korting te krijgen op de koffie. Maar ook door ‘geforceerde verduurzaming’, waarbij bij alle goederen en diensten die op Lelystad Airport worden aangeboden, bij inkoop al is geregeld dat die duurzaam en betaalbaar moeten zijn. Voor wat betreft de luchtvaart zelf zou de bevoorrading van brandstof voor de vliegtuigen niet meer via tankauto’s, maar via een pijpsysteem moeten plaatsvinden. Schiphol maakt daar al gebruik van en dat scheelt vele duizenden kilometers vrachtverkeer per jaar en levert Lelystad Airport mogelijk een CO2-reductie van 855.000 kilogram op. Dus of de pijplijn van Schiphol wordt doorgetrokken naar Lelystad, of er wordt een aftakking gemaakt op een bestaande pijplijn van defensie die al naar de Veluwe loopt. En de brandstof wordt dan natuurlijk wel door een elektropomp voortgestuwd, dat spreekt voor zich. Gelukkige koeien Een tweede groep studenten van Windesheim stortte zich op een duurzamer hr-beleid (human resources) van de luchthaven. Want hoe zorg je ervoor dat mensen die werken gelukkig zijn in hun werk en er voldoening uit halen en hoe zorg je ervoor dat dat ook zo blijft? De studenten hadden onderzocht in hoeverre het hr-beleid van Viggo, die de operationele diensten op de luchthaven gaat uitvoeren, nu al duurzaam is. En dat viel niet tegen: Viggo heeft de zaken goed op orde. Maar er zijn altijd verbeteringen mogelijk, bijvoorbeeld door werk nemers ook de mogelijkheid te geven zich te verbeteren en daartoe opleidingen te volgen. Vervolgens hebben de studenten ook contact gehad met Lelystad Airport

Vandaar dat de overheid startsubsidies zou moeten geven aan agrariërs die hiermee aan de slag willen. Maar uiteindelijk is het een ecologisch en economisch aantrekkelijk plan, denken de techasiumstudenten uit Lelystad.

Foto’s: © Fotostudio Wierd

Businesspark en Lelystad Airport zelf. Want ook bij het vliegveld moet een duurzaam hr-beleid voorop staan, net als bij de bedrijven die zich op of rond Lelystad Airport gaan vestigen. En dat allemaal onder het motto dat gewaardeerde werknemers hun werk beter en effectiever doen: “Happy cows give more milk”. Walnoten en Olifantengras Tot slot hadden de studenten van het technasium van de SGL zich dus gestort op de omgeving van Lelystad Airport. Hun idee: agroforestry, een

duurzame vorm van landbouw waarbij eenjarige gewassen worden gecombineerd met meerjarige gewassen. Met bijvoorbeeld walnootbomen, die niet alleen zeven jaar na aanplant walnoten leveren, maar bovendien meer CO2 vastleggen dan andere bomen. Maar ook peren-, appel- en pruimenbomen, want bomen nemen stikstof op en kunnen dat via de grond teruggeven aan andere te planten gewassen, waardoor je dus minder mest nodig hebt. De studenten hadden zelfs een formule bedacht voor de onderlinge

afstand tussen de rijen bomen, zodat daar ook gewassen kunnen worden verbouwd die voldoende zon krijgen en de boer er met zijn machine tussendoor kan rijden. Ja, de studenten hadden zich zelfs gestort op welke gewassen dat zouden moeten zijn. Zoals kersen. En granen. En, let op, Olifantengras. Dat is een gewas dat vier keer zoveel CO2 opneemt als bomen en allerlei toepassingen kent: van constructieve toepassingen in bijvoorbeeld pallets tot duurzaam verpakkingsmateriaal tot geo-kleding. Ja, één en al vergt flinke investeringen.

Olifantengras: de CO2-afvanger De mogelijkheden met Olifantengras worden ook onderzocht door Lelystad Airport Businesspark, en het Koninklijke Nederlandse Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR). Dit project maakt onderdeel uit van het programma Toekomstbestendige Luchthavenomgeving (www.flevoland.nl/dossiers/ lelystad-airport/ duurzame-luchthaven), dat de provincie Flevoland, samen met Lelystad Airport, aanjaagt en coördineert. Bedrijfsleven, omwonenden, overheid en onderwijs vinden elkaar in het Olifantengras! Kortom: als zich over een aantal jaren een bloeiende bedrijfstak in Lelystad bevindt waar allerlei toepassingen van Olifantengras worden gemaakt? We weten aan wie we dat te danken hebben. Talent kleurt Flevoland Dit project maakt deel uit van ‘Talent kleurt Flevoland’, waarbij middelbare scholieren met een bèta-interesse en hbo-studenten direct worden betrokken bij het werk van de provincie Flevoland. Sterker nog: ze gaan zelf aan de slag met maatschappelijke vraagstukken. Bij de uitwerking daarvan maken de leerlingen, vaak op locatie, kennis met de specifieke bedrijven en organisaties die betrokken zijn bij de vraagstukken. Ook zijn de provincie en het betrokken bedrijf op zoek naar innovatieve ideeën en oplossingen. Jong talent verstaat de kunst om buiten de kaders te denken wat van toegevoegde waarde is. ‘Talent kleurt Flevoland’ past in de ambitie van de provincie om te komen tot een betere aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt. Bovendien hoopt de provincie zo ook talentvolle jongeren in het vervolg van hun carrière aan Flevoland te binden. www.flevoland.nl/dossiers/ talent-kleurt-flevoland

Duurzaamheid & Innovatie Bij de ontwikkeling van Lelystad Airport en haar omgeving staan duurzaamheid en innovatie voorop. Benieuwd welke initiatieven er zijn?

Start-/landings-/taxibaan Lelystad Airport is een compacte luchthaven. Daardoor hoeven er minder grote afstanden getaxied te worden door vliegtuigen, wat zorgt voor minder uitstoot van ultra fijnstof, CO2 en stikstof.

Gas De passagiersterminal is niet aangesloten op het gasnetwerk en loopt daarmee vooruit op de doelen van de overheid om per 2050 geen gasaansluitingen meer te hebben in Nederland.

Toekomstbestendige Luchthavenomgeving Wist je dat Lelystad Airport en de omgeving bij uitstek zeer geschikt zijn voor onderzoek naar duurzame ontwikkeling en innovaties? Lees het volledige artikel over de toekomstbestendige luchthavenomgeving op pagina 14 van deze Airportkrant.

Geluidmeetpunten Wist je dat er voor de opening al een nulmeting plaatsvindt over het geluidsniveau in de omgeving? Zo weten we na de opening exact wat de komst van de grotere toestellen doet met het geluidsniveau in de omgeving. Geen theoretisch model, maar metingen. Meer hierover lees je op pagina 18 van deze krant.

Feiten op een rij In de discussie over de ontwikkeling van Lelystad Airport lopen feiten en meningen door elkaar heen. Dat is te begrijpen bij een onderwerp waar veel mensen zich om verschillende redenen en vanuit verschillende belangen druk om maken, maar het is wel goed de feiten van meningen te onderscheiden. Daarom op deze pagina’s per thema een aantal interessante feiten over Lelystad Airport en haar betekenis voor de omgeving.

Regionale economie & werkgelegenheid Met de opening van Lelystad Airport krijgt de werkgelegenheid een impuls. Er worden nieuwe banen gecreëerd en toekomstig talent krijgt de ruimte om zich te ontwikkelen.

Educatie SCALA MBO

Wist je dat Lelystad Airport een hechte samen werking heeft met ROC SCALA om toekomstig talent op te leiden voor een baan in de luchtvaart sector. En dat de meeste toekomstige banen vragen om een mbo-opleiding?

Wil je meer weten over de onderwerpen? Scan de QR-code of kijk op uitbreidinglelystadairport.nl/kies en laat ons weten over welke onderwerpen jij in de nieuwsbrief van de uitbreidingswebsite meer wilt lezen.

Bereikbaarheid Met de komst van de luchthaven krijgt de bereikbaarheid van de gehele regio een impuls. Hiervan profiteer je niet alleen als je op vakantie gaat, maar ook in je vrije tijd en in het woon-werkverkeer.

Airport Express

Arriva laat iedere 15 minuten een elektrische Airport Express rijden naar Lelystad Airport vanaf het station Lelystad Centrum. Op deze manier kun je gemakkelijk met het openbaar vervoer naar de luchthaven komen.

Werkgelegenheid

Snelfietsroute

De opening van Lelystad Airport zorgt direct voor 385 banen en het aantal groeit met de luchthaven mee naar 2.000 banen in de toekomst. Het gaat hierbij om nieuwe banen.

Lelystad Airport is bereikbaar via twee snelwegen, de A6 en een fietssnelweg. De fietssnelweg zorgt voor een directe fietsroute tussen het station Lelystad Centrum en de luchthaven.

30 km werving en selectie

Lelystad Airport hanteert als selectiecriteria voor personeel een straal van 30 kilometer om de luchthaven. Ben je benieuwd welke banen er in de toekomst bij komen? Kijk dan op onze uitbreidingswebsite.

Ruimtelijke ontwikkeling

Wist je dat de komst van de luchthaven bijdraagt aan de aantrekkelijkheid van het gebied voor de vestiging van bedrijven en instellingen? Een duurzame en innovatieve plek, centraal in Nederland en goed bereikbaar.

Loopafstand/parkeerplaatsen Er zijn meer dan voldoende parkeerplaatsen op Lelystad Airport: waar je ook staat, binnen 10 minuten sta je in de terminal.

Bereikbaarheid Flevoland

Wist je dat de ontwikkeling van de luchthaven zorgt voor verbetering van de bereikbaarheid van Flevoland en de doorstroming van auto- en vrachtverkeer ten goede komt? Denk aan de verbinding tussen de noordelijke Randstad en Flevoland, en tussen Noord- en Oost-Nederland en Flevoland.

Beleving en ontspanning Op de luchthaven begint de vakantie. Op Lelystad Airport zetten we alles in het teken van een stressvrije start van jouw vakantie. Ben jij benieuwd hoe we dat gaan doen?

Halen en brengen

Blijft het niet bij Kiss & Ride, maar loop je nog mee naar de terminal? Dan kun je als haler en brenger van vakantiegangers in de nieuwe terminal op je gemak een kop koffie drinken of een broodje eten.

Ontspannen op reis

Reizigers ervaren vaak een vorm van stress bij het maken van een vliegreis. Maak een ontspannen reis door de nieuwe terminal. Bij binnenkomst zie je precies welke stappen je doorloopt.

Panoramaterras Je kunt vanaf het panoramaterras in de nieuwe terminal de activiteiten op de luchthaven goed volgen. Benieuwd of jouw vliegtuig al klaarstaat voor vertrek? Neem voor je vlucht een kijkje op het panoramaterras.

De Lelystadse Boer

In de terminal geniet je van lokale en verse producten van De Lelystadse Boer. Wil je alvast een voorproefje van De Lelystadse Boer, kijk dan op www.etenvandelelystadseboer.nl

Duurzaamheid & Innovatie Bij de ontwikkeling van Lelystad Airport en haar omgeving staan duurzaamheid en innovatie voorop. Benieuwd welke initiatieven er zijn?

Gas De passagiersterminal is niet aangesloten op het gasnetwerk en loopt daarmee vooruit op de doelen van de overheid om per 2050 geen gasaansluitingen meer te hebben in Nederland.

Educatie SCALA MBO Wist je dat Lelystad Airport een hechte samen werking heeft met ROC SCALA om toekomstig talent op te leiden voor een baan in de luchtvaart sector. En dat de meeste toekomstige banen vragen om een mbo-opleiding?

Werkgelegenheid De opening van Lelystad Airport zorgt direct voor 385 banen en het aantal groeit met de luchthaven mee naar 2.000 banen in de toekomst. Het gaat hierbij om nieuwe banen.

30 km werving en selectie Lelystad Airport hanteert als selectiecriteria voor personeel een straal van 30 kilometer om de luchthaven. Ben je benieuwd welke banen er in de toekomst bij komen? Kijk dan op onze uitbreidingswebsite.

Ruimtelijke ontwikkeling Wist je dat de komst van de luchthaven bijdraagt aan de aantrekkelijkheid van het gebied voor de vestiging van bedrijven en instellingen? Een duurzame en innovatieve plek, centraal in Nederland en goed bereikbaar.

Airport Express Arriva laat iedere 15 minuten een elektrische Airport Express rijden naar Lelystad Airport vanaf het station Lelystad Centrum. Op deze manier kun je gemakkelijk met het openbaar vervoer naar de luchthaven komen.

Snelfietsroute Lelystad Airport is bereikbaar via twee snelwegen, de A6 en een fietssnelweg. De fietssnelweg zorgt voor een directe fietsroute tussen het station Lelystad Centrum en de luchthaven.

Loopafstand/parkeerplaatsen Er zijn meer dan voldoende parkeerplaatsen op Lelystad Airport: waar je ook staat, binnen 10 minuten sta je in de terminal.

Bereikbaarheid Flevoland Wist je dat de ontwikkeling van de luchthaven zorgt voor verbetering van de bereikbaarheid van Flevoland en de doorstroming van auto- en vrachtverkeer ten goede komt? Denk aan de verbinding tussen de noordelijke Randstad en Flevoland, en tussen Noord- en Oost-Nederland en Flevoland.

Beleving en ontspanning Op de luchthaven begint de vakantie. Op Lelystad Airport zetten we alles in het teken van een stressvrije start van jouw vakantie. Ben jij benieuwd hoe we dat gaan doen?

Halen en brengen Blijft het niet bij Kiss & Ride, maar loop je nog mee naar de terminal? Dan kun je als haler en brenger van vakantiegangers in de nieuwe terminal op je gemak een kop koffie drinken of een broodje eten.

Ontspannen op reis Reizigers ervaren vaak een vorm van stress bij het maken van een vliegreis. Maak een ontspannen reis door de nieuwe terminal. Bij binnenkomst zie je precies welke stappen je doorloopt.

De Lelystadse Boer In de terminal geniet je van lokale en verse producten van De Lelystadse Boer. Wil je alvast een voorproefje van De Lelystadse Boer, kijk dan op www.etenvandelelystadseboer.nl

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Met wilskracht en visieb Aviodrome ziet enorme dynamiek om zich heen “Ik denk echt dat de spin-off van de ontwikkeling van het vliegveld veel gaat betekenen, voor de hele regio, en dus ook voor ons.” Het Aviodrome is één van de bedrijven rond Lelystad Airport met een bijzonder karakter. Sinds de nieuwe start van het luchtvaartthemapark in 2012 gaat het uitstekend en de groei van Lelystad Airport maakt dat er nog meer muziek zit in het Aviodrome. Door Kees Bakker Blijven vernieuwen “Na de overname door Libéma in 2012 van het toen failliete museum zijn er veranderingen doorgevoerd. Er zijn speelgelegenheden toegevoegd voor de kinderen bijvoorbeeld. Daarbij komt dat Libéma veel kennis heeft van de potentiële doelgroepen. Met een gerichte marketingstrategie weten we hen te bereiken. Doordat we regelmatig wisselende exposities en themadagen of –weken organiseren, komen bezoekers ook vaak terug,” zegt Serena van Kammen, General Manager van Aviodrome. Daarnaast is een half jaar geleden de compleet opnieuw ingerichte binnenexpositie open gegaan. “We blijven vernieuwen. Dat doen we omdat we geloven in de potentie van Aviodrome. Er zijn groeimogelijkheden.” Serena van Kammen

Foto: © Kees Bakker

Bezoekers van Aviodrome zitten straks eerste rang bij het landen en opstijgen van de grote vliegtuigen

Verhalen vertellen De uitdaging daarbij is een balans te vinden tussen het uitbreiden van de collectie en de presentatie daarvan. “Je moet de collectie natuurlijk blijven vernieuwen. Anders ben je niet actueel meer en zijn sommige vliegtuigen wellicht voor altijd verdwenen. Maar een vliegtuig aanschaffen, is niet goedkoop. Je moet dus ook investeren in het presenteren van de collectie.” Dat is één van de redenen dat de binnenexpositie in de grote hal is vernieuwd. “Tot de vliegtuigen uit de jaren ’60 was die chronologisch en goed ingericht, daarna was het een beetje een rommeltje. In de nieuwe inrichting wordt het doorlopende verhaal van de luchtvaart verteld en wordt er ook een blik op de toekomst geworpen. Daarbij worden de verhalen van die vliegtuigen en haar bouwers of ontwerpers verteld, maar ook andere persoonlijke verhalen. Van de vliegers bijvoorbeeld, of van passagiers die een bijzondere herinnering hebben aan een bepaald vliegtuig.” Dat gebeurt in kleine ruimtes, waar ook voorwerpen liggen die iets met dat verhaal te maken hebben, zoals mascottes, insignes en een model van het

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

ebereik je een hoop “We blijven vernieuwen. Dat doen we omdat we geloven in de potentie van Aviodrome. Er zijn groeimogelijk heden.” vliegtuig. “Als je die ruimte dan uitkomt, kun je het vliegtuig in het echt zien.” Enorme dynamiek De groei van Lelystad Airport maakt dat er straks een constante stroom van toeristen op en rond het vliegveld is. Verwacht Aviodrome daar meer bezoekers van? “Niet direct. Misschien dat mensen die familie komen uitzwaaien ook gelijk even bij ons langskomen, maar ik denk niet dat mensen die op vakantie gaan eerst

nog even Aviodrome bezoeken. Maar indirect verwacht ik er wel veel van.” Want bezoekers van Aviodrome zitten straks wel eerste rang bij het landen en opstijgen van de grote vliegtuigen. “Dat zorgt natuurlijk voor een enorme dynamiek. We zitten niet voor niets op een operationele luchthaven, we weten dat dat door onze bezoekers wordt gewaardeerd. Dat merken we nu al, op drukke dagen, als er veel vliegverkeer plaatsvindt. Dat wordt straks alleen maar indrukwekkender.” Ontwikkeling regio De dynamiek zit ‘m wat Serena betreft in meer. “De regio ontwikkelt zich ook, mede door de groei van Lelystad Airport. Het toerisme groeit, er worden hotels gebouwd. Dat heeft allemaal een positief effect op het hele gebied, dat hoor je ook terug. En het levert werkgelegenheid op.” De ontwikkeling is ook belangrijk voor het imago van Lelystad. “Lelystad wordt door veel mensen in den lande nog gezien als ‘ver weg’, terwijl we in het centrum van het land liggen en goed bereikbaar zijn. Kortom: ik denk echt dat de spin-off van de ontwikkeling van het vliegveld veel gaat betekenen, voor de hele regio, en dus ook voor ons.”

Foto: © Kees Bakker Foto: © Kees Bakker

“Je zou bijna denken dat de vliegtuigen ons achterna komen”

Twee keer thuiskomen Voor Serena zit daar een leuk persoonlijk tintje aan, want zij is opgegroeid in Lelystad. “Vanaf mijn eerste levensjaar tot ik ging studeren, heb ik er gewoond. Ik vind het erg leuk dat ik hier nu weer werk en zie hoe Lelystad zich aan het ontwikkelen is. De regio groeit en er liggen daardoor zoveel mogelijkheden.” En waar Serena is teruggekeerd naar de regio van haar jeugd, kun je dat in zekere zin ook van Aviodrome zeggen. Want de voorganger van het luchtvaartthemapark, het Aviodome, zat tenslotte op Schiphol. Een passagiersluchthaven. “Ja,”lacht Serena, “je zou bijna denken dat de vliegtuigen ons achterna komen. Maar mooi is het zeker. Vooral ook omdat Aviodrome nu in een andere positie zit als het Aviodome vroeger op Schiphol. Die zat toch een beetje in de verdrukking, op een alsmaar groeiende luchthaven. Wij hebben ons plekje al veroverd en zien de groei nu om ons heen. Dat laat maar zien: met wilskracht en visie bereik je een hoop.”

Coronaschade wordt ingelopen De coronacrisis heeft er ook voor Aviodrome ingehakt, maar toch ziet Serena de toekomst vol vertrouwen tegemoet. “We zijn natuurlijk twee-en-een-halve maand dicht geweest en dat heeft effect. Daardoor mis je inkomsten. Gelukkig konden we 1 juni weer open. Er zijn aanpassingen gedaan, zodat de bezoeker ook veilig bij ons terecht kan. Zo is er éénrichtingsverkeer ingesteld, is er voor bepaalde ruimtes een maximum aan bezoekers en moet je reserveren voor je ons kunt bezoeken.” “We hebben natuurlijk het voordeel dat we de ruimte hebben, zowel binnen als buiten. Daar boffen we mee.” En bezoekers weten Aviodrome ook alweer te vinden. “Het is iets rustiger dan in vergelijkbare periodes vorig jaar, maar in het algemeen gaat het goed. Ik hoop en denk dat we in de zomer veel van de schade van de tijd dat we dicht waren, kunnen inlopen. Veel mensen gaan niet op vakantie dit jaar en dan is Aviodrome een perfect dagje uit. Zeker omdat je hier met het hele gezin terecht kan. Dat zien we nu ook al: er komen gemiddeld iets meer gezinnen dan normaal het geval is.” En wat voor weer hoort er bij een goede zomer voor Aviodrome? “Niet te warm, niet te koud,” lacht Serena. “Een beetje weer zoals vandaag (er valt af en toe een buitje en het is een behaaglijke 20 graden buiten als het interview plaatsvindt, red.). Dus als de zomer niet al te warm is, zie ik de toekomst zonnig tegemoet.”

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Uniek gebied met ruimte voor unieke samenwerkingen

Duurzame gebiedsontwikkeling op en rond Lelystad Airport luchthaven. Dit gewas heeft namelijk de unieke eigenschappen om geluid te weren, vier keer zoveel meer CO2 op te nemen dan bomen en is als grondstof te gebruiken voor bouwmaterialen of bioplastics. Daarnaast heeft Olifantengras een vogelwerende werking wat de vliegveiligheid bevordert. “Op dit moment werken we samen met

Opwekking zonne-energie nabij akkerland

De luchtvaart heeft impact op de omgeving en hinderbeleving. Reden temeer dat de luchtvaartsector stappen moet maken in de balans tussen luchtvaart en leefomgeving. Lelystad Airport en het gebied eromheen willen hierin een belangrijke rol spelen. Nu en in de toekomst. Welke initiatieven bestaan er zoal? Door Irma Brus In eigen energiebehoefte voorzien Het luchthavengebied is in ontwikkeling. En een goed begin is het halve werk. Er is ruimte en er vestigen zich nieuwe bedrijven die een bijdrage willen leveren aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Initiatiefnemers Lelystad Airport, Lelystad Airport Businesspark, Liander, De Lelystadse Boer, gemeente Lelystad en provincie Flevoland hebben het streven om een zo hoog mogelijk percentage schone energie op te wekken in het gebied. Via een zonne-energiesysteem wil het gebied zoveel mogelijk in haar eigen energiebehoefte voorzien. Drie vliegen in één klap: productie, lokaal gebruik en balancering/opslag van energie. Op termijn is de ambitie om ook de parkeerterreinen te overkappen met solar carports en te integreren met laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. Een pilot van dit concept genaamd PowerParking vindt aankomende winter plaats op het parkeerterrein van het gemeentehuis Dronten. Meer informatie: www.flevoland.nl/actueel/slim-duurzaam-energiesysteem-opparkeerterrein-gem De samenwerkende partijen zijn een proces gestart om de initiatieven zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. In juni 2019 is een intentieovereenkomst tussen Lelystad Airport, Lelystad Airport Businesspark, Liander, De Lelystadse Boer, gemeente Lelystad en provincie Flevoland getekend. De eerste fase van het haalbaarheidsonderzoek is afgerond. Een vervolgonderzoek heeft in kaart gebracht wat de aanvullende technische, economische en juridische haalbaarheid is.

Bloemrijke bermen voor meer biodiversiteit

Door met de ontwikkelaars rondom Lelystad Airport samen te werken, kan de energie-infrastructuur tijdig en volgens de nieuwste inzichten worden aangelegd. Met als resultaat dat netwerkkosten worden bespaard en duurzame energieprojecten financieel haalbaar worden. Toekomstbestendig Samen weet je meer, inspireer je elkaar en kun je ontwikkelingen slim en duurzaam realiseren. Met oog voor behoeften van nu én van toekomstige generaties. Daarom slaan verschillende omgevingspartners en onderzoeksinstellingen de handen ineen om het gebied zo toekomstbestendig mogelijk te ontwikkelen. Lelystad Airport (Businesspark) is bij uitstek een geschikt gebied voor pilots en onderzoek voor duurzame verbeteringen van de luchthaven(omgeving). Lelystad Airport, Lelystad Airport Businesspark, gemeente Lelystad en

Olifantengras

provincie Flevoland hebben in december 2019 hun handtekening gezet onder het programma ‘Toekomstbestendige Luchthavenomgeving’. Met als stip op de horizon een nationaal innovatiecluster waarin publieke en private instellingen, onderwijs en kennisinstellingen onderzoeken doen, innoveren en nieuwe kennis en technologie ontwikkelen en toepassen. Binnen het programma ‘Toekomst bestendige Luchthavenomgeving’ worden de volgende initiatieven verder uitgewerkt: Olifantengras, proeftuin koolstof, biodiversiteit, citizen science en Lelystad Airport als opleidings airport. Een kijkje in de keuken van drie projecten: Olifantengras De toepassing van Olifantengras biedt kansen om grondgeluid en ultrafijn stof te reduceren in het gebied rond de

Lelystad Airport Businesspark en Nederlandse Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) een onderzoeksopzet uit voor onderzoek naar de reductie van grondgeluid met Olifantengras en metingen naar de verspreiding en reductie van ultrafijn stof”, aldus Bart Tolboom, projectleider van provincie Flevoland. Proeftuin koolstof De Lelystadse Boer onderzoekt de mogelijkheid om koolstof vast te leggen in de bodem. Tjeerd Hoekstra van De Lelystadse Boer: “Door meer organische stof (koolstof) vast te leggen in de bodem wordt de bodemkwaliteit beter. Er ontstaat meer bodemleven. Door meer CO2 uit de lucht als organische stof in de bodem langdurig vast te leggen dragen we bij aan de klimaatdoelstellingen. Ander positief effect is het tegengaan van uitspoeling van voedingsstoffen en een hoger

waterbindend vermogen.” Door een drietal studenten van de Aeres Hogeschool is onderzocht hoeveel koolstof door verschillende maatregelen kan worden vastgelegd in de bodem. Naast Aeres zijn ook Hogeschool Windesheim en het Nederlands Lucht- en Ruimtevaart

centrum in Marknesse aangesloten als onderzoeks- en onderwijsinstellingen. “Iedereen heeft baat bij meer koolstofopslag in de bodem, maar de kosten van de boeren wegen nog niet op tegen de opbrengsten. We zijn op zoek naar een manier waarop we de CO2 meetbaar kunnen maken en een onkostenvergoeding kunnen realiseren voor de gedane inspanningen”, aldus Hoekstra. Hierbij wordt de samenwerking opgezocht met andere initiatieven in het land. Biodiversiteit Het is alom bekend: de biodiversiteit staat onder druk. Juist in gebieden die in ontwikkeling zijn, is het dan het juiste moment om te kiezen voor een fundamenteel andere ruimtelijke indeling en voor een toekomst bestendige aanpak. Gebiedspartners op en rond Lelystad Airport grijpen de kans aan om de biodiversiteit van de natuur en de bodem in het gebied te verbeteren. Karin Maatje, projectleider provincie Flevoland: “Samen met gebiedspartners, waaronder De Lelystadse Boer, zijn we begonnen met de ontwikkeling van een gezamenlijk gebiedsplan. Hierbij zien we de beste mogelijkheden om de groene verbindingen in het gebied te versterken en de insectendiversiteit te verhogen.” Anne Marie van Raalten-Ligtenberg van De Lelystadse Boer schetst waarom: “Door de akkerranden met verschillende mengsels in te zaaien, dragen we bij aan het vergroten van de natuurwaarde en het behoud van soorten, inclusief het creëren van een verbindingszone tussen bedrijven terrein en platteland. Ook wordt de landschappelijke waarde groter. Alles wordt mooier als de biodiversiteit weer toeneemt!” Over de projecten ‘citizen science’, ‘Lelystad Airport als opleidingsairport’ en andere duurzaamheidsprojecten lees je meer in de duurzaamheidsnotitie op: www.flevoland.nl/dossiers/ lelystad-airport/duurzame-luchthaven

A a

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

De voorwaarden die worden gesteld aan de ontwikkeling van de luchtvaart ten aanzien van hinderreductie, leefbaarheid en milieu zijn goed nieuws voor Lelystad Airport

Alle seinen staan op groen, aan alle voorwaarden is voldaan

de gd in

en als ngen. Ina Adema.

“Goed beschouwd staan we vlak voor de opening van Lelystad Airport. Alle procedures zijn doorlopen, aan alle voorwaarden is voldaan, alles is gereed voor de aankomst van de eerste passagiersvliegtuigen.” Burgemeester nin- Ina Adema is duidelijk in haar rdt de standpunt over ‘waar we nu staan met dere Lelystad Airport’ en verwacht dat het besluit om per 1 november 2021 open te gaan, binnenkort bevestigd wordt door het kabinet. iteit Door Kees Bakker n an voor Maatschappelijk belang lijke “We zijn ons heel erg bewust van het maatschappelijke debat over vliegen ners en de impact die de luchtvaartsector en heeft op de omgeving en hinderbelevan ving. De luchtvaart brengt geluids bied hinder en emissies van CO2, stikstof en fijnstof met zich mee. We vinden : het alle drie zeer belangrijk dat de negatieve effecten van luchtvaart zo jn veel mogelijk worden beperkt. Er zal ng behoefte blijven om te vliegen en . daarom zal de sector stappen moeten khe- maken in de balans tussen luchtvaart in en leefomgeving. Lelystad Airport speelt naar onze mening een blijvende belangrijke rol vanuit het erg perspectief van leef baarheid, milieu en hinderreductie, en vanuit het met herstel van de luchtvaartsector uit en, de coronacrisis,” zegt Adema an Gedeputeerde Jan de Reus vult aan: van “Vliegen op Lelystad Airport heeft n een per saldo minder geluidshinder tot n gevolg. Het vliegen van en naar de Lelystad Airport zorgt voor ruim 150 Alles ernstig geluidgehinderde personen; voor een zelfde hoeveelheid vluchten vanaf Schiphol zijn dat er ruim 100.000. Ook is Lelystad Airport e’, compact en modern. Omdat de rafstanden op de luchthaven kort zijn, rojec- is er minder uitstoot: minder taxiën betekent minder uitstoot van ultrafijn stof, stikstof en CO2 .”

r de niet n op de n een

aven Stikstofhobbel De enige hobbel die nog genomen moet worden, is de compensatie van de stikstofuitstoot. “Maar dat is een

zaak van Schiphol zelf, niet van de politiek,” legt De Reus uit. “Bovendien is de luchthaven daarbij geholpen door het eindrapport van de commissie-Remkes over de stikstofuitstoot.” Dat is een technisch verhaal, dat toch makkelijk valt uit te leggen. “Doordat vliegtuigen op grotere hoogte vliegen, vindt de stikstofuitstoot over een groot gebied plaats. Uit het eerste deelrapport van Remkes had je kunnen afleiden dat de compensatie van de stikstofuitstoot dus ook over een groot

Jan de Reus.

gebied zou moeten plaatsvinden. In haar eindrapport, dat twee maanden geleden is gepresenteerd, zegt de commissie echter dat dat niet werkbaar is. Compensatie kan en moet in de directe omgeving van het vliegveld plaatsvinden. Dat kan door het zogenaamde ‘extern salderen’. En dat is een stuk beter uitvoerbaar en dus goed nieuws,” aldus De Reus. Lelystad als oplossing Ook het besluit van het kabinet over de steun aan de KLM en de voorwaarden die daarbij horen, zijn een zet in de goede richting voor wat betreft de openstelling van Lelystad Airport. “Lelystad Airport staat daar expliciet in genoemd. Ook al wordt er op dit

moment minder gevlogen, Schiphol heeft nog altijd een tekort aan ‘slots’ (de toewijzing die een luchtvaartmaatschappij heeft om gebruik te maken van een vliegveld, red.). Maatschappijen willen die, ook al maken ze er nu geen gebruik van, niet opgeven,” legt De Reus verder uit. “Als Lelystad Airport vakantievluchten van Schiphol overneemt, ontstaat daar weer ruimte voor het uitgeven van nieuwe slots. En dat is precies waar Lelystad Airport voor bedoeld is: als overloopluchthaven van Schiphol.” Hij vervolgt: “Het kabinet heeft gezegd dat KLM het aantal nachtvluchten moet verminderen en stelt dat als voorwaarde voor de steun van 3,4 miljard euro aan het bedrijf om deze moeilijke tijd door te komen. Het verdergaand kunnen verminderen van het aantal nachtvluchten op Schiphol wordt met de openstelling van Lelystad Airport makkelijker. Let wel: niet om hier nachtvluchten naartoe te halen, die zijn hier niet toegestaan. Maar als er ruimte moet worden gecreëerd op Schiphol om weer extra vluchten toe te staan, dan kan dat door vluchten te verplaatsen naar Lelystad.”

“Lelystad Airport is juist een essentieel onderdeel van het herstel van de luchtvaart na coronatijd!”

Alle seinen op groen Kortom: dat zijn twee goednieuws berichten die maken dat de opening van Lelystad Airport nu echt nabij zou moeten zijn. Adema somt de voorwaarden waaraan is voldaan nog maar eens op. “Er is een oplossing voor de laagvliegroutes gevonden, de milieueffectrapportage is geactualiseerd, Europa heeft haar akkoord gegeven op de verkeersverdelings regeling, de Ontwerp-Luchtvaartnota is vastgesteld door het kabinet. Tel daarbij dat er door vier achtereen volgende kabinetten beloofd is dat Lelystad een vakantieluchthaven voor overloop van vluchten van Schiphol wordt, en ik kan niet bedenken waarom een openstelling dan toch

Janneke Sparreboom.

weer zou worden uitgesteld.” Maar de coronacrisis? Gooit die geen roet in het eten? Er wordt toch minder gevlogen? “Zeker wordt er minder gevlogen. Maar de verwachting is dat de luchtvaart snel weer aantrekt als er weer volop gevlogen mag worden,” zegt Adema. “Daarnaast heeft Schiphol nog altijd, zoals Jan de Reus net ook aangaf, - zelfs in coronatijd een capaciteitsprobleem met betrekking tot het aantal beschikbare slots. De coronacrisis is voor Lelystad Airport dus geen bedreiging, Lelystad Airport is juist een essentieel onderdeel van het herstel van de luchtvaart na coronatijd!” Van groot belang Wethouder Janneke Sparreboom geeft aan dat de openstelling voor Lelystad en de wijde regio van groot belang is. “Het is niet alleen dat er al heel veel geïnvesteerd is in Lelystad Airport. Het is met name dat de opening en de geleidelijke groei van het aantal vliegbewegingen voor werkgelegenheid gaat zorgen en goed is voor de economie. Veel bedrijven staan te trappelen om zich op of rond Lelystad Airport te vestigen. Sommige wachten met het zetten van de definitieve handtekening tot er ook echt een datum bekend is. Denk aan hotels die zich op het vliegveld willen vestigen: het is logisch dat die eerst willen weten wanneer er gevlogen gaat worden.” “Lelystad Airport is voor de logistieke functie van dit gebied van groot belang,” vervolgt Sparreboom. “We staan nu al op de derde plek van Nederland bij de logistieke hotspots. Dat is een plek die je wil vasthouden en moet uitbouwen. Lelystad Airport kan ook bijdragen aan het herstel van de economie in deze regio na de coronacrisis.” Voor de bestaande stad Burgemeester Adema geeft daarbij aan dat Lelystad Airport niet alleen van belang is voor het aantrekken van nieuwe werkgelegenheid en nieuwe inwoners, maar ook voor de bestaande stad van enorm belang is. “We doen dit niet alleen om nieuwe inwoners te krijgen, maar juist ook voor de mensen die hier nu al wonen. Als stad moeten we doorontwikkelen. Dat is

belangrijk om alle voorzieningen in stand te kunnen houden. Daarbij kun je denken aan het Stadshart, maar ook aan zaken als het ziekenhuis, het theater, De Kubus, sociale en maatschappelijke voorzieningen of nieuwe voorzieningen, die we nu nog niet hebben. Op het moment dat je als stad serieus groeit, maak je daar ook serieus kans op. En daar profiteren ook de huidige inwoners van.” Mooi toekomstbeeld Hoe zien de drie bestuurders de omgeving van Lelystad Airport en Lelystad zelf, als ze tien jaar in de toekomst kijken? Adema wijst op de kaart van Lelystad. “Zie je al die gele plekken? Die zijn nu nog leeg. Ik verwacht dat die over tien jaar voor een aanzienlijk deel zijn ingevuld met nieuwe wijken, en de gele plekken bij het vliegveld met nieuwe bedrijven. De groene plekken blijven. Want Lelystad blijft een groene stad, met veel ruimte voor natuur en recreatie. We zijn en blijven hoofdstad van de nieuwe natuur. Maar de gele plekken kunnen worden ingevuld.” “Dat past ook perfect bij Lelystad Next Level: de afspraken die we met allerlei partijen hebben gemaakt om Lelystad de volgende sprong te laten maken,” vult Janneke Sparreboom aan. “Lelystad Airport speelt daarin een cruciale rol. Dat is één van de redenen waarom deze kabinetsperiode er echt een besluit over de openstelling moet worden genomen. Als je het over de verkiezingen heen zou tillen, ben je zomaar weer twee jaar verder.” Feestelijk welkom Jan de Reus heeft er vertrouwen in dat de openstelling per 1 november 2021 nog door dit kabinet wordt aangekondigd. “Als wij dat vertrouwen niet zouden hebben, zouden we hier nu niet zitten. Zoals de burgemeester al zegt: aan alle voorwaarden is voldaan. Als je nu niet besluit tot openstelling, toon je je geen betrouwbare overheid. Dat zou echt kwalijk zijn. Niet alleen naar de lagere overheden, niet alleen naar deze regio. Ook naar bedrijven die al in Lelystad Airport geïnvesteerd hebben of staan te trappelen om dat te doen. En reken er maar op dat wij het eerste vliegtuig dat volgend jaar landt, feestelijk zullen verwelkomen.”

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Aanleg aansluiting A6 en Anthony Fokkerweg

De uitvoering in beeld De afgelopen maanden hebben er verschillende werkzaamheden plaatsgevonden rond de A6 voor de nieuwe aansluiting. De toekomstige aansluiting is al goed zichtbaar bij de A6 en in het gebied tussen de Lage Vaart tot aan de Meerkoetenweg. Het viaduct over de A6 en twee grote ecoduikers (onderdoorgangen) zijn inmiddels klaar. De fotorapportage geeft een terugblik op de werkzaamheden van afgelopen periode. Komende periode gaan de werkzaamheden bij de Meerkoetenweg en Talingweg beginnen. Bij de Meerkoetenweg wordt een rotonde aangelegd zodat de nieuwe aansluiting wordt

verbonden met de bestaande Anthony Fokkerweg. Later dit jaar wordt ook de Talingweg op het nieuwe tracé aangesloten. Sinds begin februari 2020 is bouwbedrijf Heijmans in opdracht van de provincie Flevoland gestart met de aanleg van de aansluiting op de A6 en de Anthony Fokkerweg. De nieuwe aansluiting zorgt voor een betere verdeling van het verkeer en vermindert daarmee de verkeersdruk bij aansluiting 10 Lelystad Centrum. Daarnaast verbetert de aanleg van deze aansluiting ook de bereikbaarheid van de bedrijfsterreinen en Lelystad Airport.

Een schets van de toekomstige situatie

De duwboot “Water Lady” wordt gebruikt voor aanvoer van het zand. De motor van dit schip is voor dit project omgebouwd en voldoet aan de nieuwste emissienormen. Hierdoor stoot de boot 30 procent minder CO2 uit.

Door het aanvoeren van 130.000 m³ zand per schip vanaf de Lage Vaart wordt 2500 ton CO2 minder uitgestoten.

Foto’s links: Een ecoduiker verbindt het water onder het nieuwe tracé van de Anthony Fokkerweg. De looprichels in de ecoduiker zorgen ervoor dat kleine zoogdieren, zoals bevers, otters en boommarters, veilig de weg kunnen kruisen.

De Hollandse Tocht langs de A6 is verlegd zodat er ruimte ontstaat voor de nieuwe afrit vanuit Almere. De 21 meter brede tocht is belangrijk voor de waterafvoer in het gebied. De oever van de watergang is geschikt voor het passeren van kleine zoogdieren. Rasters voorkomen dat deze dieren op de A6 terechtkomen.

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

voland

Asfalteren van de nieuwe afrit vanuit Almere.

Het nieuwe viaduct over de A6 is binnen anderhalve maand (45 dagen) gebouwd.

Verkeerssituatie A6 tijdens de werkzaamheden voor het nieuwe viaduct.

De betonnen balken voor het viaduct boven de A6 werden binnen één dag geplaatst. De betonnen balken zijn 37,5 meter lang en wegen maximaal 73.000 kilogram per stuk.

De ecoduiker onder de A6 verbindt de Hollandse Tocht met de Lage Vaart aan de andere zijde van de A6 voor afvoer van water. Ook verbindt de ecoduiker de veilige uitwisseling van kleine zoogdieren onder de A6 tussen de Lage Vaart en Natuurreservaat de Burchtkamp. De ecoduiker is 4 meter breed en 3 meter hoog en heeft een totale lengte van 86 meter.

FLEVOWEGEN.NL Kijk op www.flevowegen.nl voor meer informatie over de aanleg van de N727 Anthony Fokkerweg en aansluiting 9, planning van de werkzaamheden en eventuele hinder en omleidingen. Ook kunt u zich hier aanmelden voor onze sms-waarschuwingsdienst. Hiermee wordt u op de hoogte gehouden van alle werkzaamheden en calamiteiten op de door u geselecteerde provinciale wegen.

Planning De komende periode worden de volgende werkzaamheden uitgevoerd: • Z andtransporten vanaf de Lage Vaart over het nieuwe viaduct naar de Meerkoetenweg voor de aanleg van de Anthony Fokkerweg. • Vanaf 10 augustus starten de werkzaamheden op het nieuwe tracé tussen de Meerkoetenweg en de Talingweg. De Meerkoetenweg wordt niet afgesloten en blijft altijd bereikbaar voor alle weggebruikers. De Talingweg blijft ook bereikbaar voor alle weggebruikers op een enkele dag na. • De werkzaamheden zullen eind november 2020 grotendeels klaar zijn. In februari 2021 wordt het project afgerond en opgeleverd.

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Netwerk van geluidmeetpunten levert een schat aan informatie op

“Niet alleen meten, maar ook weten wat je meet” ‘Meten is weten’. In het zuiden en het midden van Flevoland staan 23 geluidmeetpunten, die real time op internet te volgen zijn en het geluid in de omgeving weergeven. Het gaat om 8 provinciale geluidmeetpunten, die een aanvulling zijn op de 15 meetpunten die de gemeenten Dronten, Lelystad en Zeewolde en Lelystad Airport hebben geplaatst. Vooruitlopend op de opening van Lelystad Airport voor passagiersvliegtuigen verzamelen deze meetpunten nu al data, om een goede vergelijking te kunnen maken tussen nu en straks. Door Kees Bakker Real time “Je kunt in één oogopslag het omgevingsgeluid van dat meetpunt zien,” zegt Remko Kreton van

Sensornet, het meetinstituut dat de data verzamelt en weergeeft. “Door op een individueel geluidmeetpunt te klikken kun je bovendien het gemeten geluid van de afgelopen 24 uur zien.” “Alle informatie die we real time verzamelen, kunnen we achteraf omzetten in rapporten. Het is objectieve data, er zit geen filter of een bewerking tussen. Je ziet wanneer er geluidspieken zijn, maar je kunt die ook koppelen aan een gebeurtenis. Een grasmaaier die in de omgeving bezig was, voorbijrijdend vracht verkeer, en ja, een overvliegend vliegtuig.” De meetdata zijn te vinden op www.sensornet.nl/project/ nina_lelystad Objectief beeld Want dat laatste is waarom ze er staan. “Om een objectief beeld te

Een overzicht van de geluidmeetpunten in Flevoland.

Aankomstroute Vertrekroute

krijgen van het geluid van nu en van straks, als er passagiersvliegtuigen landen op Lelystad Airport,” zegt

Nulmeting en initiatief geluidmeetnetwerk In editie 4 van de Airportkrant van oktober 2018 kun je op pagina 7 meer lezen over het initiatief van het geluidmeetnetwerk en de nulmeting die de provincie Flevoland en gemeenten uitvoeren. Wil je dit artikel teruglezen, kijk dan op: www.uitbreidinglelystadairport.nl/airportkrant

Johan Elzinga van de provincie Flevoland. Eerder al besloten de gemeenten Dronten, Lelystad en Zeewolde dergelijke meetpunten in te richten. Die dienen als ‘nulmeting’, om het gemiddelde geluidsniveau van nu te meten. En om te kunnen zien of daarin straks, als er passagiersvliegtuigen landen, een verandering plaatsvindt. Lelystad Airport en de provincie Flevoland sloten daarbij aan met meer geluidmeetpunten en dat heeft nu een heel geluidmeetnetwerk opgeleverd. “Omdat nu ook alle informatie van alle meetpunten op één punt wordt verzameld en via een website te raadplegen is, maak je het maximaal inzichtelijk en transparant, voor iedereen die daarin geïnteresseerd is,” zegt Elzinga. Kwetsbaar opstellen De site van Sensornet is bovendien gekoppeld aan radargegevens. Dat betekent dat je live het geluidsniveau rondom een meetpunt kan volgen, maar ook ziet als daar een vliegtuig overvliegt. “Je snapt dat dat enorm

Ga voor een vliegende start!

Het geluidmeetpunt bij Lelystad Airport.

veel informatie oplevert,” zegt Kreton. “Zeker straks, als Lelystad Airport operationeel is voor groot commer cieel handelsverkeer. Je kunt van ieder individueel vliegtuig zien hoeveel geluid dat veroorzaakt.” “We delen de data daarom ook met het ministerie,” zegt Elzinga. “Die zijn ook benieuwd. Het te verwachten geluid van vliegtuigen en een luchthaven wordt nu namelijk berekend via theoretische modellen. Je weet niet wat het in de praktijk exact zal betekenen. Inzicht hierin bestaat straks wel op de 23 meetpunten. Daarmee stellen we ons ook kwetsbaar op, want je kunt straks via objectieve data zien of de rekenmodellen kloppen of niet. Het ministerie gaat deze vergelijking uitvoeren.” Weten wat je meet De nulmeting is best lastig. “Er wordt nu ook al veel gevlogen over Flevoland door vliegtuigen van Lelystad Airport

en Schiphol. Dat vliegverkeer veroorzaakt nu ook geluid, maar is minder specifiek,” legt Elzinga uit. “Ook andere factoren zijn van invloed op hoeveel geluid nu wordt gemeten: harde wind, verschillende vormen van neerslag en de bedrijvigheid in de directe omgeving van het meetpunt bijvoorbeeld. Bij de nulmeting kijken wij daarom naar patronen: tijden van de dag, jaargetijden, seizoenen. Passagiersvliegtuigen van Lelystad Airport houden zich straks aan vastgestelde routes en vlieghoogtes. Het geluidmeetnetwerk is specifiek gericht op de registratie van deze passagiersvliegtuigen. De meetpunten staan onder de routes of er vlak langs. De objectieve geluiddata worden straks verzameld en gekoppeld aan gebeurtenissen en weers omstandigheden. Je brengt meten en weten dichterbij elkaar. Zodat je niet alleen meet, maar ook weet wat je meet.”

Lelystad Airport wordt naar verwachting binnen afzienbare tijd de thuishaven voor vluchten binnen heel Europa en landen rond de Middellandse Zee. Dit biedt volop kansen voor Luchtvaart, Travel & Hospitality maar ook voor grote (logistieke) organisaties die gebruik willen maken van de mogelijkheden van Lelystad Airport en de centrale ligging van Lelystad. Kortom, de vraag naar goed opgeleide, enthousiaste professionals met talent zal de komende jaren in binnen Lelystad alleen maar toe gaan nemen! Al onze opleidingen worden zo ingericht dat ze zijn afgestemd op de wensen van het bedrijfsleven op o.a. Lelystad Airport en Schiphol. Alles wat jij binnen een opleiding bij SCALA gaat leren is precies waar je toekomstige werkgever straks om vraagt! Ben jij klantgericht, enthousiast en wil je graag de theorie en praktijk al tijdens je studie zoveel mogelijk combineren? Dan is een opleiding bij SCALA echt iets voor jou!

Nieuwsgierig geworden? Kijk voor ons volledige aanbod op:

www.rocvf.nl/scala

Lelystad Airport AUGUSTUS 2020

WWW.UITBREIDINGLELYSTADAIRPORT.NL

Busverbinding tussen station Lelystad t”Centrum en Lelystad Airport Arriva gaat de komende 10 jaar met de Airport Express passagiers tussen station Lelystad Centrum en de nieuwe terminal op Lelystad Airport vervoeren. Vanaf de openingsdatum van de luchthaven start Arriva met een non-stop verbinding tussen beide eindpunten. Arriva gaat er elektrische bussen voor gebruiken die met groene stroom worden opgeladen. De bussen krijgen een eigen huisstijl en worden speciaal ingericht voor vliegtuigpassagiers: er is extra ruimte aanwezig voor bagage. De bussen gaan weliswaar volgens een dienstregeling rijden maar er wordt ook rekening gehouden met de vluchtschema’s en eventuele De bushalte van de Airport Express op Lelystad Airport. Een impressie van de bus die de dienst gaat verzorgen.

vertragingen. De Airport Express staat voor hoogwaardige kwaliteit en flexibiliteit. Achter de schermen werken de samenwerkingspartners Arriva, Lelystad Airport, gemeente Lelystad en provincie Flevoland hard aan de laadinfrastructuur voor de elektrische bussen en de aanleg van bushaltes. De bushalte bij de nieuwe terminal in de kleuren van de Airport Express is het eerste zichtbare resultaat. Momenteel vindt een studie plaats naar de mogelijkheden van een busbaan tussen Lelystad en de

luchthaven: in hoeverre is een busbaan noodzakelijk en haalbaar, en welke varianten zijn er? Als een busbaan op termijn inderdaad noodzakelijk is, dan biedt deze studie ook handvatten om deze busbaan fysiek in te passen in de omgeving. Ook zijn er vergevorderde plannen om het busstation Lelystad Centrum opnieuw in te richten, inclusief een verbetering van de busroutes. Met deze verbeteringen aan de infra structuur kan ook op lange termijn een snelle verbinding tussen station Lelystad en Lelystad Airport worden aangeboden.

Er is zo’n grote diversiteit aan vliegverkeer, dat houdt ons werk afwisselend en boeiend”

Een dag uit het leven van een luchtverkeersleider de overstap naar bijvoorbeeld burgerluchtvaart is niet zomaar gemaakt. Toen LVNL luchtverkeers leiders voor Lelystad zocht, raakte ik geïnteresseerd. LVNL bood mij de kans om omgeschoold te worden tot luchtverkeersleider op een burgerluchthaven. En het is ook een unieke kans om betrokken te zijn bij een vliegveld dat luchtverkeersleiding invoert, dat gebeurt niet zo vaak.”

Luchtverkeersleider Denis.

Om half zes ging vanochtend de wekker in Huizen. Ochtenddienst voor Denis, luchtverkeersleider van Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) op Lelystad Airport. Om zeven uur gaat de luchthaven open, dus hij moet op tijd in de verkeerstoren zijn om de computer- en radarsystemen op te starten en zichzelf op de hoogte te stellen van de situatie op het veld en in de lucht. Met vijf diensten per week is Denis eraan gewend om regelmatig voor dag en dauw in Lelystad te zijn: “Het is inderdaad vroeg opstaan, maar het heeft ook voordelen. Omdat er nog niet veel vliegverkeer is op de vroege ochtend, kun je rustig beginnen aan je dienst. En ik houd na mijn dienst nog een groot deel van de dag over om andere dingen te doen.” Door Tom van der Weegen, LVNL Denis is één van de dertien lucht verkeersleiders op Lelystad Airport

die het vliegverkeer in goede banen leidt op de luchthaven. Na een intensieve maandenlange training is hij in november 2019 in de rood-witte verkeerstoren op Lelystad Airport als luchtverkeersleider van start gegaan. Samen met een assistent-verkeers leider handelt hij minstens vier keer per week het vliegverkeer op Lelystad af. Daarnaast is Denis coach voor LVNL’s luchtverkeersleiders in opleiding. Hoe ben je in Lelystad terechtgekomen? “Ik kom uit België en heb daar jarenlang als luchtverkeersleider voor Defensie gewerkt. Over de hele wereld heb ik op militaire vliegvelden mijn werk uitgeoefend. De militaire basis van Kleine-Brogel, niet ver van Lommel in België, was het laatste veld waar ik werkte voordat ik naar Lelystad kwam. Ik wilde wel eens wat anders, maar

Hoe ziet een doorsnee werkdag eruit voor jou? “Elke week heb ik een ander rooster, dat ik een aantal weken van tevoren ontvang. Er zijn vier verschillende diensten op één dag: een vroege ochtend- en late avonddienst, en twee diensten daar tussenin. Af hankelijk van de dienst die ik heb, ben ik de ene keer dus al vroeg aan het werk, de andere keer pas tegen de avond.” “Tijdens de dienst, die inclusief pauzes zes of zeven uur duurt, werk ik samen met één assistent-verkeersleider. Samen met medewerkers van de luchthaven leiden wij het vliegverkeer op Lelystad in goede banen. De basis van ons werk zijn de uitgebreide vliegprocedures, die zijn vastgelegd in nationale en internationale weten regelgeving. Een kwartier voordat mijn dienst begint, bereid ik me voor door informatie over het weer en de situatie op het veld en in de lucht door te nemen. En dan zet ik mijn headset op en ga ik aan het werk. Vaak bepaalt het weer hoe druk ik het heb tijdens mijn dienst.” Wat vind je leuk aan je werk als luchtverkeersleider? “Ik vind de veelzijdigheid erg leuk en uitdagend, geen dag is hetzelfde. Als er veel vliegverkeer is, moet je als luchtverkeersleider snel denken en

handelen om het vliegverkeer veilig en efficiënt te laten vertrekken en landen op Lelystad. Via de radio sta ik in contact met de piloten, die mij bijvoorbeeld laten weten wat hun intenties zijn. Ik geef ze instructies die voor een deel af hankelijk zijn van het overige vliegverkeer op de grond en in de lucht. Het samenspel met de piloot is waar het uiteindelijk om draait. In die zin is het een dienst verlenend beroep, dat vind ik er mooi aan.” Lelystad Airport is een druk vliegveld met veel klein vliegverkeer. Levert die drukte soms ook stress op? “Op dagen met mooi weer kan het inderdaad erg druk zijn. Ik heb veel vliegvelden gezien en heb de indruk dat Lelystad Airport voor dit type vliegverkeer één van de drukste vliegvelden van Europa is. Dus ja, soms is het erg druk en zijn we in de toren hard aan het werk om het vliegverkeer in goede en veilige banen te leiden. Dat is mijn werk, ik vind dat doorgaans niet zwaar of moeilijk. Wat soms wel lastig is, zijn de onregelmatige diensten. Een ‘normaal’ weekend waarin ik niet hoef te werken, komt niet vaak voor. Verlof moet ik ruim van tevoren aanvragen, dus spontaan een weekendje weg is er ook niet bij.” Wat hebben de corona-maatregelen voor gevolgen op je werk? “We hebben een paar weken in april gehad waarin veel minder vlieg verkeer was dan gebruikelijk. De luchthaven heeft toen ook haar openingstijden beperkt, waardoor we een tijdje minder en kortere diensten hadden. Verder zitten mijn assistent en ik anderhalve meter uit elkaar op de toren. Daarvoor hebben we wel

wat beeldschermen en andere apparatuur moeten verschuiven, maar het werkt goed.” De openstelling van Lelystad Airport voor vakantievluchten is al een paar keer uitgesteld. Hoe is dat voor jou? “Ik ben als luchtverkeersleider opgeleid om zowel klein als groot vliegverkeer af te handelen op Lelystad Airport. Het grote vlieg verkeer is er voorlopig nog niet, maar met het huidige vliegverkeer hoeven we ons zeker niet te vervelen. Er is zo’n grote diversiteit aan vliegverkeer op Lelystad: lesvluchten, formatievluchten, aerobatics, rondvluchten, zakenvluchten. Dat geeft ook een grote diversiteit aan vliegtuigtypes, die ook in snelheid nogal verschillen. Dat houdt ons werk afwisselend en boeiend.” Lelystad Airport wordt voor bereid om in de toekomst vakantievluchten van Schiphol over te nemen. Ter voorbereiding hierop is op 7 november 2019 luchtverkeersleiding geïntroduceerd. Sindsdien moeten piloten toestemming vragen aan de luchtverkeers leiding om te landen of te starten en zijn de veiligheids regels aangescherpt in het gebied op en rondom de luchthaven. In de periode tot de komst van vakantievluchten kunnen zowel de luchtverkeersleiding als de huidige gebruikers van de luchthaven ervaring opdoen met de wijzigingen in procedures en systemen, zodat de transitie naar een luchthaven met vakantievluchten straks veilig en soepel verloopt.

TE HUUR OP BEDRIJVENTERREIN LELYSTAD AIRPORT BUSINESSPARK

VLIEGENSVLUG NAAR KANTOOR?

Aan de Larserpoortweg 50 in Lelystad hebben wij ruim 1.100 m2 aan kantoor-/bedrijfsruimte te huur op een toplocatie, direct grenzend aan

info@mac3park.nl 0320 - 28 69 69

www.mac3park.nl

opnemen met 0320 - 28 69 69.

1.100 m2 aan kantoor- en bedrijf

24/7 toegang

BEREIKBAAR

gratis Wi-Fi

gratis parkeren

sruimte

elektrische laadpalen

SERVIC EGER IC HT

optimaal bereikbaar

airconditioning

FLEXIBEL