encyklopedia wiary fot. archiwum
K
ościół od XIX w. w sposób oficjalny uznaje i podaje do wierzenia prawdę o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. Dogmat, bo o nim będzie mowa, zostaje ustanowiony przez Urząd Nauczycielski Kościoła i zawiera w sobie treści, których żaden wierzący nie ma prawa podważyć. Jeśliby ktoś w jakikolwiek sposób sprzeciwił się temu, co oczywiste, sam wyłącza siebie ze wspólnoty wiernych ekskomuniką latae sententiae. Papież Pius IX dnia 8 grudnia 1854 r. bullą Ineffabilis Deus ogłosił prawdę dogmatyczną, dotyczącą Bogurodzicy. Brzmi ona tak: „Oświadczamy, stanowimy i wyrokujemy, że od Boga jest objawiona, a przeto przez wszystkich wiernych mocno i stale ma być wiarą wyznawana nauka, według której Najświętsza Dziewica Maryja w pierwszej chwili swego Poczęcia za szczególniejszą łaską i przywilejem Boga Wszechmogącego, przez wzgląd na przyszłe zasługi Jezusa Chrystusa Zbawiciela rodzaju ludzkiego, zachowana była wolną od wszelkiej zmazy pierworodnej winy”. Powyższy tekst wyraźnie zaznacza, że Maryja, ze względu na swoje wybraństwo przez Boga na Matkę Zbawiciela, została obdarowana szczególną łaską, dzięki której nie została dotknięta grzechem pierworodnym. Co to oznacza? Aby odpowiedzieć na to pytanie, musimy najpierw zastanowić się nad tym, czym jest ów grzech pierworodny. Po nieposłuszeństwie okazanym Bogu, jakiego w raju dopuściła się Ewa, a za nią także Adam, natura ludzka, mimo iż jest dobra, stała się przez wolny ludzki wybór skłonna również do czynienia zła. W serce człowieka wdarła się pożądliwość i pragnienie władzy. Utracił on przyjaźń z Bogiem, oddalił się od Niego. Skutkiem tego wyboru jest cierpienie, w którym każdy z nas bezpośrednio lub pośrednio uczestniczy. Wolność Maryi od grzechu pierwszych ludzi nie polegała na uniknięciu cierpienia. Doskonale wiemy z Biblii o proroctwie Symeona, iż Jej duszę miecz przeniknie (por. Łk 2,35), co wiązało się z niewinną męką i śmiercią Jej Syna. Ale będąc Bożym stworzeniem Jej ludzka natura nie była skłonna do wyrażenia nieposłuszeństwa Bogu, czyli do popełnienia grzechu. Jest to szczególna łaska. Maryja żyła po wydarzeniach z ogrodu Eden, i nikt poza Nią w tamtym czasie nie rodził się bez skazy. W swojej bulli papież Pius IX podaje kilka argumentów przemawiających za tym, że owa prawda nie bierze się znikąd. Podstawowym aspektem w tej kwestii jest TRYBY NR 5 (23)/2013
Kaprys Kościoła, czy prawda objawiona? Słów kilka o Najczystszej ze stworzeń
Rzecz o Niepokalanym
Poczęciu… Beata Pochopień
pragnienie Boga, który zechciał przyjąć postać ludzką, aby w ten sposób objawić się światu. Wybierając Maryję do zrealizowania swojego cudownego planu, obdarował Ją „w sposób tak cudowny, że Ona sama była wolna od jakiejkolwiek zmazy grzechowej, a cała piękna jaśniała wielką niewinnością i świętością”. Przekonanie o niewinności Maryi istniało od najdawniejszych czasów. Kościół od samego początku nie podważał tej prawdy, wręcz przeciwnie – strzegł jej i rozgłaszał po wszystkich zakątkach ziemi. Świętość i czystość wewnętrzna Bogurodzicy była tak oczywista, że nikt nie myślał, iż mogłoby być inaczej. Ten sposób myślenia ściśle związany był z publicznym oddawaniem kultu przez wiernych. Kolejnym argumentem papieskim jest powołanie się na działalność swoich poprzedników, którzy z aprobatą reagowali na wszelkie propozycje wiernych, pragnących z całego serca obrać sobie za patronkę miasta czy narodu Niepokalaną. Zgoda dotyczyła także naznaczania zakonów i szpitali. Biskupi Rzymu bardzo rzewnie zachęcali wiernych do oddawania wszelkiej czci Maryi poprzez umieszczanie wezwań w modlitwach mszalnych czy też w licznych nabożeństwach, np. poprzez odmawianie Litanii Loretańskiej.
Ojcowie Kościoła, których mądrość przywołuje papież Pius IX, dostrzegali czystość, niewinność i świętość Maryi w figurach starotestamentalnych. Określenie Jej Arką Noego miało podkreślić, że jak łódź, która została zbudowana bez skazy i nie było na niej śladów potopu, tak Bogurodzica nie nosi w sobie żadnego grzechu. Z kolei porównanie do drabiny Jakubowej, po której zstępują i wstępują Aniołowie Boży, wskazuje na Jej szczególne miejsce przy Bogu. Innym, tym razem Nowotestamentalnym argumentem Ojców, są słowa Archanioła Gabriela, jakie skierował do Maryi podczas zwiastowania. Nazwanie Ją „pełna łaski” eksponuje Jej wyjątkowość. Maryja wypełniona jest wszelkimi Bożymi przywilejami. Cała jaśnieje pięknem Bożym. Nie mieszka w Niej nawet najmniejszy grzech czy najmniejsza wina. Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Kościele katolickim obchodzimy 8 grudnia. W tym dniu nie obowiązuje nas uczestnictwo w Eucharystii i powstrzymanie się od prac niekoniecznych, jednak jeśli tylko możemy warto znaleźć czas, aby podziękować Bogu za wielki dar, jaki otrzymaliśmy – Maryję.
17