95 96 97 98
Gelderselaan100
memory lane magazine ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Gelderselaan in Nijmegen
2|
G EL D ERSEL A A N
100
10
colofon
Gelderselaan 100 uitgave ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Gelderselaan in Nijmegen mei 2011 concept en productie
Beerens en Van Ierland creative communication bv, Nijmegen kernredactie Paul van den Anker Gottfried Erdtsieck aan dit nummer werkten mee Bert Op de Beek Eugenie Tilman Judith de Wijs Mart Kremers Willem Leedekerken foto’s/afbeeldingen Archief Familie Boumans Archief Marc van Loon Archief Sandra van Beek Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945 Privé-collecties van de (oud)bewoners Gelderselaan Regionaal Archief Nijmegen Stichting Marius van Beek deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door bijdragen en/of inzet van Beerens en Van Ierland, creative communication bv, Nijmegen Café Faber Gemeente Nijmegen Janssen Repro, Nijmegen
bestel het magazine on line*
G EL D ERSEL A A N
100 jaar Gelderselaan Lang zal die leven! Een klein jaar geleden ontdekte Paul van den Anker dat in 1910 het eerste huis aan de Gelderselaan werd gebouwd en in 1911 op de riolering aangesloten. Hij besprak zijn ‘ontdekking’ met straatgenoten en de aanleiding voor weer een straatfeest was geboren! Deze uitgave ‘Gelderselaan 100’ kan daarvan niet worden los gezien. Het idee om tijdens het bijzondere straatfeest op 14 mei 2011 iets blijvends aan de geschiedenis toe te voegen, is hiermee gerealiseerd. Van die honderd jaar Gelderselaan is ‘de Kazerne’ van grote invloed geweest. Negentig jaar lang was ‘de overzijde’ militair terrein met een hek dat weliswaar een barrière vormde, waar we soms ‘overheen’ konden kijken, maar dat in verschillende opzichten altijd relaties met de laan heeft gehad. Bijvoorbeeld gedurende de oorlogsjaren: trieste verhalen, waaruit blijkt dat beschietingen op de kazerne slachtoffers in de laan hebben gemaakt. Pas eind 90-er jaren werd het hek van de kazerne gesloopt en ontstonden na intensieve planvorming in overleg met de Gemeente een voor Nijmegen uniek bouwplan en een prachtig park. De Gelderselaan kreeg daarmee een totaal ander aanzien. Maar belangrijker dan de stenen zijn de mensen, de bewoners van de Gelderselaan, die de straat een gezicht geven en hebben
win een ssage! heerlijke ma
ie wie is wu kennisq iz bestel e t e h magaz*in e in on l
gegeven. ‘Gelderselaan 100’ probeert dat gezicht te beschrijven. Van boerderij Groenewoud (het eerste woonhuis van de straat), Geldersch Hof, Centrale Antenne Inrichting en oudste bewoonster tot Koninginnedagen, hardlopen, WK wielrennen, Sinterklaas en nog veel meer. Met anekdotes, persoonlijke herinneringen en historisch beeldmateriaal biedt ‘Gelderselaan 100’ een veelzijdige en kleurrijke blik op de straat en haar bewoners door de jaren heen. Een uitgave bovendien, die uitnodigt tot een hernieuwde kennismaking met de Gelderselaanbewoners van vandaag:
*bestel het magazine op: www.beerensvanierland.nl/wonenopdegelderselaan
met de ‘Wie-is-Wie Kennisquiz’ is een avondje puzzelen gewaarborgd onder het motto: “Ken uw straat!” De redactie
100
|3
4|
G EL D ERSEL A A N
Gelderselaan
100
Mejuffrouw Straetter, kleindochter van de heer Bahlmann, eigenaar en bouwer van het Geldersch Hof, in de koets voor het landhuis in 1908. De koetsier is Gerardus Boumans, die volgens de familieoverlevering het boerderijtje Groenewoud van de familie
Was nummer 50 wel het eerste huis aan
romeinen
Bahlmann cadeau had gekregen.
de laan? Hoe oud is de Gelderselaan?
Om maar te beginnen met die Romeinen: die
Waarom heet de Gelderselaan de Gelder-
hadden de pracht van de laan nooit bewust
selaan? Wat deden de Romeinen op de
meegemaakt. Ze vochten wat robbertjes uit
Gelderselaan? Prangende vragen, die roe-
met de Germanen aan de oostzijde van de
pen om een antwoord. Genoeg reden om
Rijn. Ze hadden hun kampen op de heuvels
eens in de archieven te duiken, met (oud)
van de Hunnerberg, het Kops Plateau en
bewoners te praten en sporenonderzoek
langs de Waal. Als je in de tuinen van de
te doen.
Gelderselaan gaat graven, vind je waarschijn-
[ Foto uit het archief van de familie Boumans ]
lijk geen enkel leuk Romeins hebbedingetje. De kans op een restantje oorlogsschade uit de Tweede Wereldoorlog is veel groter
12 |
G EL D ERSEL A A N
100
90 jaar gezichtsbepalend
De Kazerne
14 |
G EL D ERSEL A A N
100
an hendriks de oudste bewoonster van de gelderselaan
BERT OP DE BEEK
“En nu, ingerukt mars!”
An Hendriks: “Vanuit het huis een plekje op de eerste rang: hier de optocht bij de herdenking van de bevrijding op 5 mei 1980”.
marjo stevens en marjan meddens zien in
Al snel ontstaat behoefte aan een dirigent: die
In 1998 telt het koor ca. 40 leden, met ook
1993 een gat in de muzikale markt: Het straat-
is snel gevonden. mariëlle theunissen tilt
deelnemers uit Malden, Groesbeek en zelfs
koor Ex Falso wordt opgericht. Ze vinden al snel
het koor naar een hoger niveau; de repetities
Apeldoorn. En nog slechts 7 bewoners van de
een tiental bewoners van de Gelderselaan, die
worden verplaatst naar café Groenewoud. Het
Gelderselaan; Het wordt professioneler, maar de
het ook wel zien zitten. Omdat in zowat ieder
repertoire wordt uitgebreid, er komen ook ‘niet-
‘straatsfeer’ is natuurlijk verdwenen.
huis wel een piano staat, wordt in het begin bij
straatbewoners’ bij het koor. Het koor treedt ook
de leden thuis geoefend. Naast het zingen gaat
écht op, eerst nog eenvoudig in verzorgingshuis
De belangstelling onder de Gelderselaners
het ook om de gezelligheid: er wordt vaak meer
Joachim en St. Anna, later ook voor een groter
neemt verder af; uiteindelijk hangt ook paul
gekletst dan gezongen. We hebben zelfs een
publiek zoals op de Straatmuziekdag in de bin-
van den anker als laatste Gelderselaan-
‘Gelderselaanlied’ op de melodie van ‘Sum-
nenstad.
bewoner het liedboek aan de wilgen.
mertime’ (zie hiernaast).
16 |
D E G EL D ERSEL A A N 19 0 0 – 19 40
Pas in 1874 werd voor Nijmegen de status als vestingstad opgeheven en mochten En wat belangrijker was: er mocht gebouwd worden buiten de oude stad, waar Er werd een plan voor uitbreiding van de stad gemaakt.
ß
Gel Gelderselaan
De straat nog zonder klinkers en auto’s! [ Foto familie Ingenbleek ]
12-12-1936
ß Tot 1923 vormden de eerstgebouwde huizen een soort eilandje in een verder lege straat. Dit vogelvluchtperspectief (datering tussen 1915 en 1923) laat dat prachtig zien. [ Archief Mark van Loon ]
19-08-1938
20 |
G EL D ERSEL A A N
100
de gelderselaan kijkt uit op een fraai park: het resultaat van intensief overleg met diverse partijen. de kerngroep limos speelde daarin een wezenlijke rol.
van Kazerne naar
G EL D ERSEL A A N
100 |
29
Dal maakten de laan ideaal om op te nemen in het parcours van sportook minder hard gelopen: jarenlang startte op de kazerne de Vierdaagse
Rennen!
ZevenHeuvelenLoop
Na 14 kilometer zweten en zwoegen door de heuvels komt het bevrijdende moment: je daalt van de Postweg de Gelderselaan in. De muziek bij Peter Kuipers op nummer 62 geeft je vleugels, je krijgt nét weer de energie die je nodig hebt om de laatste honderden meters tot de finish af te leggen! “Gelderselaan: da’s pas kicken!”
|
ing ezond e n me d e d e ling
|
monumentaal wonen Exclusief wonen, werken ĂŠn recreĂŤren. Met betrokken buren in een bruisende laan. Met veertien hectare wijkpark voor de deur. Met uitgestrekte bossen om de hoek. Met het stadscentrum op loopafstand. En, met mensen die midden in het leven staan.
Dat is wonen op de Gelderselaan. Al 100 jaar.
Meer informatie? Kijk op www.beerensvanierland.nl/wonenopdegelderselaan | mogelijk gemaakt door Beerens en Van Ierland | creative communication bv, Nijmegen
|