İnşaat sektöründe yaşam döngüsü bakış açısı her adımda inovasyona odaklanmayı gerektirmekte İnşaat sektöründe inşaat malzemelerinin tüm yaşam döngüsüne (tasarım, üretim, lojistik, uygulama, kullanım ve geri dönüşüm) dikkat edilmesi sadece üretim süreçlerinde değil, tüm kullanım ömründe fayda sağlayabilecek önemli inovasyon fırsatlarının tespit edilmesine yardımcı olmaktadır. Nitekim, ürünlerin karbon ayak izleri, enerji verimlilikleri çıkarılırken sadece üretim aşaması değil kullanım ve bertarafı da dikkate alınmaktadır. Yaşam döngüsü bakış açısı aynı zamanda, inşaat sektörü ve inşaat malzemelerinde inovasyonu zorlaştıran etkenlerden biri olan yüksek ilk yatırım maliyetleri sorununun da bertaraf edilmesine fayda sağlamaktadır. Yapılacak inovasyon sonucu, inşaat malzemelerinin tüm yaşam döngüsünde elde edilecek kazançlar doğru resmedildiğinde, ilk yatırım maliyetlerinin yapılmasını da haklı çıkaracaktır. Örneğin, geliştirilen daha kolay uygulanabilir malzemeler inşaat sürelerinin kısaltılmasını sağlayacak, süreçlerde enerji verimliliği sağlayan yeni yaklaşımlar enerji maliyetlerinin düşürülmesini mümkün kılacak, akıllı malzemeler kullanım sırasında getireceği maliyet, güvenlik avantajları ile ürünlerin müşteri tarafından tercih edilmesini sağlayacaktır.
İnşaat malzemeleri kendi başlarına tüketilen ürünler olmadığından yapı sektöründeki gelişimler inovasyonu tetiklemekte Eko-binalar ve akıllı binalar inşaat sektöründe önemli bir gelişim potansiyeline sahip, hayata geçirilmeye başlanmış ve gelecekte de sayıları giderek artacak yeni yapı anlayışlarıdır.
Eko-binalar: Eko-binaların, sürdürülebilir binalar, yeşil binalar, pasif evler, sıfır enerjili – sıfır karbonlu binalar gibi çok farklı isimleri de bulunmaktadır. Tasarımdan inşaata, kullanımdan yıkıma kadar CO2 salımını azaltan, çevreye minimum ölçüde zarar veren, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanan, dayanıklı malzemelerden yapıldığı için daha az bakım gerektiren, sürdürülebilir malzemelerden inşa edilen, daha az kaynak kullanılarak tasarlanmış, düşük enerji kullanılarak üretimi yapılan, etkin su ve atık yönetimi olan binalardır. 42 Akıllı binalar: Çevresel değişimlere, dış hava şartlarına göre otomotik olarak bina içindeki koşulları ayarlayarak kaynak kullanımını optimize eden binalardır. Örneğin, içinde insan varken çalışmaya başlayan ısıtma, havalandırma ve klima sistemlerinden, binalarda yapısal elemanların paslanma, stres, mekanik etkiler karşısında performanslarının analiz edildiği, problemlerin otomotik olarak tespit edilip raporlandığı sistemlerden, yangını zamanında tespit ederek koruyucu sistemleri devreye sokan ya da depreme karşı önlem alan sistemlerden oluşan binalardır.42 Çevre ve sürdürülebilirlik konularının gündemde olması ve artan bilinç seviyesi ile bu yeni yapı anlayışı sadece konutlarda değil diğer yapılarda da hayata geçirilmeye başlanmıştır. Bu bakış açısıyla inşa edilen binaların artmasıyla, inşaat malzemeleri üreticilerinden beklentiler de artacak, akıllı ve eko-binalara malzeme tedarik edebilmek için inşaat malzemeleri üreticilerinin ürünlerinin tüm yaşam döngüsünde inovatif olmaları gerekecektir. Ancak Türkiye’de üreticilerin bu tip yeni gelişmeler karşısında ağırlıklı olarak sunulana yönelmek yerine kendi ortak görüşünü, modelini oluşturması bilinci de bir ihtiyaç olarak ortaya çıkmaktadır.
78