jaargang 29 • nummer 2 • mei 2019 UITGEVER TIENPLUS • SPUIWEG 89 • 3311 GT DORDRECHT • TELEFOON 078 - 750 89 66 • E-MAIL WIJKKRANTREELAND@LIVE.NL • FACEBOOK.COM/WIJKKRANTDEREELANDER
2
Zaza Wouters Een hoofd vol beestjes
3 De Vijf
Bij de Draad
4
De wereld van het Wantijbad
5 Verleden & Heden Op ‘t Hoekje
Duurzaamheid is een beetje een modewoord aan het worden. We moeten ‘met z’n allen’ duurzamer worden. Maar hoe dan en wat kost ons dat? Gelukkig heeft deze stad een Platform Duurzaam Dordrecht en laat nu net degene die daar verantwoordelijk is voor de PR in het Reeland wonen. We gaan op bezoek bij Conny Taheij. Conny is, behalve lid van het Platform, ook tekstschrijver en journalist. Ze maakt graag tijd om uit te leggen wat het Platform en duurzaamheid is. “Het Platform is opgericht in 2010 door een groep Dordtenaren die vond dat er meer moest gebeuren op het gebied van duurzaamheid. Veel van de eerste leden zijn nog steeds bij het platform betrokken. Maar nieuwe mensen en organisaties zijn altijd welkom om mee te denken en te doen.” Het is duidelijk dat Conny blij wordt van duurzaamheid. Ogenschijnlijk zonder adem te halen en met glinsterende ogen gaat ze verder. “Drechtse Stromen is ontstaan uit het Platform. De stichting maakt mensen ervan bewust dat ze bijvoorbeeld eerst moeten isoleren voordat ze iets gaan doen aan zonnepanelen of andere alternatieve manieren van energie opwekken. Daaruit is ook weer Drechtse Energie voortgekomen. Je kunt via hen, als je zelf geen dak hebt, zonnepanelen kopen en gebruiken die op andermans dak staan. Er is een groep die doet aan stadslandbouw en jarenlang braakliggende terreinen heeft ingezaaid. En een groep die bezig is met water en groen in de stad. Zo zijn er allerlei pro-
Conny’s duurzame platform
Conny Taheij tussen het groen in de Sumatrastraat. Foto Robert Kraak
Start van jaarlijkse schoonmaakbeurt
6 Buurt AED
voor Reeweg Oost
van de Wouwstraat
8 Het Nestcafé
tijdelijk mobiel
Esle Schrauwen met een schoonmaakploeg in de Reigerstraat.
De jaarlijkse editie van Reeland Schoon begon op zaterdag 20 maart zoals gewoonlijk in de Vogelbuurt. Dit is een wijkgebonden onderdeel van Nederland Schoon dat zaterdag 23 maart van start ging. Je eigen buurt netjes maken en houden is het begin van een mooi schoon land. Er waren behoorlijk wat vrijwilligers die gehoor hadden gegeven aan de oproep. De start verliep niet zo strak als vorig jaar omdat mensen direct begonnen met opruimen nadat ze de benodigde attributen in ontvangst hadden genomen: een grijper en afvalzak. Enthousiast verspreidden de
Maar dat gaat vaak toch in de papieren lopen? “Er is van alles te doen op kleine schaal. Tochtstrips, folie achter je verwarming, gordijnen dicht ’s avonds, minder lang douchen, meedoen aan Warmetruiendag. Als je je huis goed isoleert en ventileert heb je veel meer comfort, zeker in de wat oudere wijken waar de huizen veel gaten en kieren hebben. Natuurlijk kun je niet alles helemaal veranderen, maar wees je bewust van jouw impact op de natuur, op Moeder Aarde. Daar kun je zelf wat aan doen.” Heeft u nog vragen? Dan kunt u deze stellen via www.platformduurzaamdordrecht.nl of secretaris@duurzaamdordrecht.nl. Op de site vindt u ook de data van de Duurzaamheidscafés.
jecten ontstaan vanuit het platform, sociale aspect. Mensen moeten een ook in samenwerking met Cirkellab. goede werkomgeving hebben zodat ze duurzaam inzetbaar zijn. DuurDuurzaamheid is heel breed.” zaamheid raakt alles. Ieder kan zijn ei Inmiddels haken partijen als Tiny Hou- er in kwijt, circulaire economie, water, ses, Milieudefensie, de Fietsersbond en groen, zwerfafval.” het IVN aan bij het platform. Waarom? “Het idee is dat we met elkaar kijken Maar wat kan ik als bewoner zelf doen hoe elkaar te versterken, kennis te de- zonder dat het me veel tijd of geld len en nog meer mensen te informeren kost? “Haal de tegels uit je tuin, plant meer over het belang van duurzaamheid.” groen in je tuin of op je balkon, plaats Het Platform organiseert al jaren een regenton. Meedoen met tuintelDuurzaamheidscafés. Welke thema’s lingen helpt ook, dan ontstaat er een beeld van hoe het is gesteld met de behandelen jullie daar zoal? “Energie, het klimaat, voedsel, het vogels, egels, insecten en vlinders. Tekst Sylvia Korpel
Reeland Schoon
7 Vervreemdend afscheid
Ga lopen of met de fiets naar de supermarkt, koop lokaal via het Groene Kratje of Rechtstreex bijvoorbeeld, gebruik het openbaar vervoer. Plant plantjes in de boomspiegel (dat is de grond waar de boom in staat), maak geveltuintjes en adopteer groen via de Wijkwens van de gemeente. En natuurlijk: raap zwerfafval op of zorg in ieder geval dat afval niet op straat komt. Wat je ook kunt doen is met de straat een energieambassadeur van Drechtse Stromen uitnodigen om te kijken hoe je gezamenlijk energie kunt besparen. Er wordt dan een scan gemaakt. De energieambassadeur vertelt wat de beste maatregelen zijn. Je kunt dan kijken wat je gezamenlijk kunt doen, dat scheelt ook weer kosten bij bijvoorbeeld isolatie.”
mensen zich over het plein en in kleine groepjes werden straat voor straat onder handen genomen.
Muntjes als beloning
Groenmarkt Vogelplein Het is inmiddels een jaarlijks terugkerende traditie. Op woensdag 8 mei wordt op het Vogelplein weer een Groenmarkt georganiseerd. Er staan verschillende kraampjes met plantjes, Stadslandbouwkas de Oude Beer, De Zuidpunt en zelfgemaakte spulletjes. Ook zijn er voor de kinderen weer leuke activiteiten.
Iedereen is welkom van 12.00 tot 16.00 uur op het Vogelplein. En in speeltuin het Oosterkwartier wordt voor de kinderen een kleedjesmarkt gehouden. De kinderen mogen vanaf 12.00 uur hun spulletjes klaar zetten, en vanaf 13.00 uur Is het open voor publiek. Mariska Gennisse
maandagmiddag mee kunnen doen. Ze kunnen zich om 15:30 uur aanmelden bij het Nestcafé en gaan gezamenlijk op pad om het zwerfvuil op te ruimen. Het project heet de Zakgeldclub en staat onder leiding van Esle Schrauwen. Als beloning worden er muntjes uitgedeeld. Hierdoor kunnen ze sparen voor een bioscoopbezoek of die besteden in speeltuin Oosterkwartier. Zo wordt rommel opruimen leuk! Ook vandaag werden de muntjes uitgedeeld en in speeltuin Oosterkwartier werd de dag feestelijk afgesloten met patat en limonade.
De kinderen kregen een veiligheidshesje aan. Ook hoefden zij het niet voor niets te doen. Er is namelijk via het Vogelnest een zwerfafvalproject gestart waaraan alle kinderen elke Tekst en foto’s Coby Janssen
Aicha en Nada in actie bij het Nestcafé aan het Vogelplein.
Bewoners weten het beste wat er speelt in de wijk • Buurtwerk Dordrecht
column
De ORANJE bak
Gerard Zwinkels
2
We kloppen aan met vier wakende kattenogen priemend in onze rug. Als Zaza de deur opendoet lopen de katten mee naar binnen alsof ze er wonen. Dat doen ze ook en ze zijn niet de enige beestjes in het huis. Zaza Wouters is een getalenteerd kunstenares. Haar werken aan de muren van de knusse woning laten een sprookjesachtige sfeer zien met vooral dieren. Heel veel dieren. “Ik heb een hoofd vol diertjes en die moeten er uit”, verklaart Zaza. Haar favoriete modellen zijn niet, zoals u misschien zou denken, haar twee geredde katten. Naast het verblijf van Bertje, de witbuikegel, staat om de trap heen gebouwd een enorm verblijf met daarin maar liefst tien tamme ratten. Allemaal mannen met elk een eigen gezichtje en, zo verzekert Zaza ons, ook een eigen karakter. “Kijk, die daar bijvoorbeeld is altijd heel erg verlegen.” We zien een staart en een neus en verder niets. Inderdaad erg verlegen. Twee zitten er vast in een van de buizen, volgens Zaza gebeurt dat regelmatig omdat één duidelijk wat aan de zware kant is. Dan komen jij en je tegenligger klem te zitten. Ze lopen wel eens los maar alleen als Whuv (spreek uit Woef ) de kater buiten is; hij ziet ze toch teveel als een lekkere snack. Andere fascinaties van Zaza zijn fantasy, sprookjesachtige paddenstoelen en draken. Van die laatste maakt ze handpoppen voor op festivals. Ze laat een exemplaar zien; het is een wonderlijk prachtige constructie van aluminiumfolie, stof en draden van een lijmpistool. Naast haar eigen tekenwerk geeft Zaza ook tekenles en op maandag is haar haakgroep. De tekenlessen zijn voor volwassenen. Ze heeft nu een groep van zo’n zes deelnemers, maar
als je interesse hebt dan kun je altijd instromen. Ze begeleidt de cursisten persoonlijk. Ze begint met de basis en daarna zijn de deelnemers vrij in wat ze zelf willen leren. Ieder is bezig met een eigen project en het is heel gezellig.
Kunstenaarsfamilie Momenteel krijgt ze veel opdrachten, de meeste naar aanleiding van haar website. Als ze exposeert, gebruikt ze het huis annex atelier van haar ouders aan de Toulonselaan. Haar vader is Ferdi Wouters, edelsmid, en haar moeder is dichter. Haar opa was ook kunstenaar en als kind ging ze mee naar kunstmarkten en werd dan aan een tekentafel in het kraampje gezet. Of het de volgende generatie doorzet is de vraag; haar zoontje van acht wil uitvinder worden. En Ninja. Om dat te bereiken zit hij op karate en freerunnen wat een soort veredeld apenkooien is volgens Zaza. Aan de bokszak aan de trap te zien neemt hij het wat serieuzer. Zaza is, als we haar spreken, bezig met een opdracht voor illustraties bij een kinderboek. Het boek heeft allemaal verschillende verhalen en daar moeten
ningen is het materiaal: om een extra heldere tekening te krijgen werkt ze met markers; de felgekleurde stiften. Ze werkt niet met de computer, alles gaat zo op papier met potlood, olieverf of nu met stiften. Potlood heeft zeker haar voorkeur: “Dan werk je samen met het papier. Verf leg je echt óp het papier. Voor licht en schaduw maak je gebruik van je papier en je kunt lekker priegelen.” Ze laat een dikke, uitvouwbare etui zien met daarin een keur aan verschillende potloden. Van schetspotloden die lekker hard moeten zijn, dunne voor bijvoorbeeld het tekenen van Kunstenares haartjes tot wat zachtere en dikkere Zaza Wouters potloden voor de schaduwen. in haar woning in De fotograaf maakt zich los van Mao Hof de Vriendschap. (spreek uit Mauw) de poes. Tijd voor de Foto Robert Kraak foto. Als ze op verzoek van de fotograaf een ratje op haar schouder neemt, zien zo’n twintig tekeningen bij. Ze is net we de ogen van Whuv slinks oplichten: begonnen aan de derde, dus het zal ‘snackje’. nog even duren voor het boek in de winkel ligt. Het bijzondere aan de teke- Tekst Sylvia Korpel
Geefkast
Bewoners van Valkhorst en Romboutslaan plaatsten op 3 maart een weggeefkast op de hoek van de Romboutslaan en het Romboutsplantsoen. Het doel van de kast is dat je neemt wat je nodig hebt en geeft wat je over hebt. Het is een leuk initiatief van buurtbewoonster Lotti Hesper. Binnenkort gaat zij samen met buurtkinderen de kast opvrolijken door er bloemen op te schilderen. Helaas hebben kwaadwillenden nog geen week na plaatsing de inhoud van de kast vernield en op straat gegooid. Hopelijk was dit een eenmalige actie en zullen de bewoners zich hierdoor niet laten ontmoedigen om de kast blijvend in gebruik te nemen. Margriet van Beek
Dat verdient een bloemetje! Het mooie doorgeefboeket van de Reelander gaat deze keer naar het leuke echtpaar Wout en Adrie Verbeek. Wil Polak vindt dat zij het boeket verdienen omdat ze altijd voor iedereen klaar staan. Ze hebben elkaar leren kennen toen Wil nog in de Reigerstraat woonde en Wout en Adrie altijd langs kwamen fietsen. Zo raakten ze bevriend. Nu wonen ze alle drie in het appartementencomplex aan de Bankastraat. Wout heeft 36 jaar bij Fokker gewerkt en Adrie heeft haar hele leven lang vrijwilligerswerk gedaan. Adrie vertelt dat ze het wel leuk vindt om het bloemetje te krijgen. ”Maar het had niet gehoeven. Het zit gewoon in onze aard om mensen te helpen, we zijn zo opgevoed.” Zo heeft Adrie zes jaar geleden ook een koninklijke onderscheiding gekregen. Wil had haar daarvoor opgegeven.
Het Reelander boeket is beschikbaar gesteld door
Flora Calendula Reeweg Oost 83
&
Kopij E wijkkrantreeland@live.nl F FBredactiereelander@gmail.com De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken in te korten, te bewerken of te weigeren. Volgende editie: 26 juni
ELAND HEEFT GESOLLICITEERD VOOR EEN BAAN ALS STRIPFIGUUR IN ENGELAND.... Brexit of geen Brexit Ik ga carrière maken in Engeland
Is dat niet eng Eland? In dat enge land?
JasPer
42
De Reelander verschijnt vijf keer per jaar in een oplage van 5500 exemplaren. De krant wordt door vrijwilligers / wijkbewoners gemaakt en huis aan huis bezorgd in het Reeland. Redactie Margriet van Beek André Boesberg Mariska Gennisse Peter Jansen Annette Janssen Coby Janssen Ad Klous Janna Koekkoek Sylvia Korpel Robert Kraak Paul van der Steen Ans van der Westen Gerard Zwinkels
Tekst en foto Mariska Gennisse
R E ELAND
colofon
Sommige mensen hebben er niet eens één. Anderen wel vijf. Vijf? Ja vijf! De AFVALBAK. In vele kleuren en sinds kort ook in ORANJE. Voor het PMD afval. De Gemeente is er in Dordrecht samen met HVC al een tijdje mee aan het experimenteren. Niet zo heel lang geleden, 35 jaar om precies te zijn, flikkerden we alles nog in die ene gegalvaniseerd metalen grijze bak. Zo’n emmer met een raar hengsel en een deksel dat nooit helemaal sloot, omdat er al zoveel butsen en deuken in zaten. Dat heerlijk kletterende geluid als de vuilnisman, met peuk in de mondhoek, de bak weer op de straatstenen donderde. Maar ja, we consumeerden toen nog niet zoveel en wat we overhielden, gebruikten we eerst zelf nog honderd keer opnieuw. Want zuinigheid met vlijt…. afijn u weet het wel. De krant bijvoorbeeld werd hergebruikt achter het behang of als opvang van de aardappelschillen, bescherming van de edele delen op koude schaatstochten en uiteindelijk als aanmaak van de kachel. En wij maar roepen dat hergebruik iets van de laatste tijd is. Ja, we consumeren nu veel meer. Alles zit netjes verpakt en dat geeft een berg troep. Aan huishoudelijk afval zo’n negen miljard kg per jaar. Best veel! Maar het leuke is dat het overgrote deel daarvan, zo’n 90%, je gelooft het bijna niet, nuttig wordt verwerkt. Dat wil zeggen efficiënt verbrand of gerecycled. En over dat laatste gaat nu die nieuwe oranje bak. Ik ben even gaan googelen en was stomverbaasd. Zoek even op Youtube naar Suez sorteerintstallatie PMD en je weet niet wat je ziet. In Rotterdam scheidt deze PMD afvalscheidingscentrale dagelijks zo’n 200.000 kg. Plastic- van Metaal- en Drinkpakken-afval. Over kilometerslange, tussen elkaar doorkronkelende, stijgende en dalende loopbanden worden infrarood-, blaas- en drijftechnieken ingezet om soort bij soort onder te brengen. Al 80% van de PMD wordt hergebruikt in nieuwe producten. Terug naar Dordrecht. De gemeente wil bewoners helpen om het PMD afval nog beter te scheiden. Want er moeten landelijke doelstellingen worden gehaald. Dat moet ze dan wel even beter organiseren en communiceren dan ze nu soms doet. Niet een brief met “dit en dat gaan we doen”, maar netjes komen uitleggen waar het allemaal goed voor is. Luisteren naar buurtbewoners en hun opmerkingen serieus nemen. Dat voorkomt een hoop onbegrip en weerstand. Want uiteindelijk hebben we één gezamenlijk belang: Onze eigen troep opruimen! Voor mijn part door heel Dordrecht ORANJE te kleuren.
Zaza Wouters: een hoofd vol beestjes
Uitgever, advertenties en bezorging TIEN Plus Spuiweg 89, 3311 GT Dordrecht T 078 - 750 89 66 E TienPlus@MeePlus.nl W www.tienplus.net Opmaak Peter Jansen
Druk DKZET offsetrotatie
De Reelander
De Vijf Bij de Draad
Over opvouwbare spinnewielen en tupperware schapen Buurtsteunpunt ‘Bij Bosshardt’ van het Leger des Heils timmert hard aan de weg om hèt ontmoetingspunt voor de buurt te worden. Een van de nieuwe activiteiten, de handwerkclub Bij de Draad, is sinds twee maanden de meest recente publiekstrekker. Elke derde woensdag van de maand, tussen tien en twaalf, komen gezellige handwerkers bijeen om – uiteraard – te handwerken maar vooral ook om te kletsen en tips uit te wisselen. Door het rondwarende norovirus is het op 20 maart bij de handwerkers een beetje stil. We treffen er slechts drie. Daarom laten we ook een stagiair en een medewerker aan het woord. Annette is stagiair Sociaal Cultureel Werk en Sociaal Maatschappelijke Dienstverlening bij De Linde en Bij Bosshardt. Ze heeft net afscheid genomen van een negentigjarige buurtbewoonster met wie ze een geanimeerd gesprek had over parkietjes. Eigenlijk weet ze nog niet welke kant ze op wil; werken bij de politie lijkt haar ook wel leuk. Maar anatomie vindt ze eigenlijk ook superleuk. Als het maar sociaal is. Ze is voor haar stage bezig om er achter te komen aan welke activiteiten de buurt behoefte heeft. “Er komen langzamerhand meer activiteiten dus ik heb veel zin om dingen te gaan organiseElca’s naam is een samenvoeging van ren”, glundert ze. Madelon woont in het Land van Valk. Elizabeth en Catharina. Haar ouders Overdag is ze thuis voor de kinderen wilden haar oma’s met het vernoemen en ’s avonds werkt ze in de beveiliging. Ze werd gevraagd om de handniet voor het hoofd stoten. Ze woont werkclub op te starten omdat ze altijd in het centrum en heeft daar samen aan het handwerken is. Ze haakt al met haar man een aantal appartesinds haar tiende en heeft dat, zoals menten die ze verhuurt. De appartoen gebruikelijk, van haar moeder tementen en haar eigen huis zijn onen het breien van haar oma geleerd. derdeel van een monumentaal pand Met deze club leer je ook dingen van dat al drie generaties in bezit van haar elkaar. Voor Madelon is handwerken schoonfamilie is. Elca en Wilma zitten geen modegril: “Het is gewoon leuk bij Spingroep De Drechtspinners. Elca om te doen en heel ontspannend. is de penningmeester. Ook al praat ze Scheepjes (een bekend wolmerk) soms in guldens, ze heeft duidelijk iets was bijna failliet maar nu is het hip en met geld; in het dagelijks leven doet zij komt weer met nieuwe producten als de financiën en de contracten voor de alpacawol. Superzacht. Als we vrij zijn appartementen die ze verhuurt. Elca kijkt mijn man op TV naar voetbal en heeft, zegt ze, totaal geen verstand ik heb mijn handwerken, het is zo ontvan computers, maar “met optellen en spannend om te doen.” aftrekken kom je een heel eind”.
Bij PLUS begint de Victorie
Tekst Sylvia Korpel Foto’s Robert Kraak
In haar herkenbare Leger des Heils jas zit Ineke te midden van de aanwezigen in de gemeenschappelijke ruimte van Bij Bosshardt. Ondanks het feit dat het een grote groep is vandaag, vanwege de aanloop van het stemlokaal, heeft ze voor iedereen een luisterend oor en alle aandacht. Ze werkt sinds 2000 bij het Leger; eerst als meewerkend Teamleider in de Linde en nu als aandachtsfunctionaris Maatschappelijke Ondersteuning. Ze woont zelf in Stadspolders. Bij Bosshardt is uit de wens van de Majoor ontstaan en inmiddels zijn er zo’n veertig Bij Bosshardt’s. Net als de Majoor houdt Ineke ervan om mensen te verbinden, een Wilma woont in de Indische Buurt welkom-thuis gevoel te geven. en is vrijwilliger bij het Parkhuis waar ze activiteiten onderneemt met de bewoners. Ze is secretaris van De Drechtspinners en één keer per maand spinnen ze daar hun eigen wol. Wilma heeft een opvouwbaar spinnewiel dat ze op de fiets mee kan nemen. “En voor de wol ga ik ’s nachts het weiland in”, grapt ze. “Soms gebruiken we wol van een tupperware-schaap: restjes wol of afgekeurde wol worden door opkopers ingekocht bij modehuizen en dat wordt samengevoegd en verkocht. Daar kun je dan iets van maken maar daar zit soms ook wel synthetische draad tussen.” Plastic dus. Wilma heeft, net als de andere twee, iets makkelijks meegenomen vandaag. Met al dat geklets raak je zo de draad kwijt.
Ook dit jaar waren er diverse Reelandse organisaties actief tijdens NL Doet. Ik ging langs bij Scouting Johan en Cornelis de Witt. De scoutingvereniging is de snelst groeiende in Dordrecht. Trotse secretaris Giljam was druk bezig met het coördineren van de diverse klussen: “Het loopt lekker, ondanks het weer. NL Doet wordt door de scouts voornamelijk benut om achterstallig onderhoud aan te pakken. Als scouts ben je het hele jaar druk bezig voor de buurt maar daardoor blijven de eigen klussen liggen.” Op 15 maart waren zo’n tien vrijwilligers en een blije teckel actief op het terrein met schoonmaken, schuren, verven, snoeien en opruimen. Giljam: “In groot onderhoud hebben we de afgelopen jaren helaas niet kunnen investeren; door de bouw van Plan Tij II is de toekomst van de scouting op het huidige terrein onzeker. En dan kun je niet investeren in onderhoud en duurzaamheidsmaatregelen.” Naast het opruimwerk moest ook het materieel, net als elk jaar, van het clubhuis naar de boten. Aansluitend werden de boten zeilklaar gemaakt. Annemiek, bestuurslid en “alHet buurtontbijt bij speeltuin Victorie trok tal van gasten uit het Land van Valk. tijd al bij de scouting gezeten”, leidde me via een olifantenpaadje over het grasveld naar de steiger. Daar zag ik nog De koffie is gezet. De eitjes zijn gekookt. De krentenbollen zijn ge- eens vijftien vrijwilligers met veel plezier de boten hozen smeerd. De yoghurtjes staan netjes op een rijtje. De tafels zijn gedekt. en schoonmaken. Klaar voor het nieuwe zeilseizoen!
NL Doet in het Reeland
Tekst en foto Sylvia Korpel
Het ziet er verzorgd uit als we bij speeltuin Victorie binnenkomen. Al vroeg, voordat wij er zijn, zijn gastvrouw Dianne en gastheer Brian in de weer. Victorie organiseert voor het eerst een buurtontbijt op 2 maart. Best spannend, want er waren meer dan 90 aanmeldingen. De belangstelling is erg groot. Buurtbewoners zitten gezellig te ontbijten, de een aan de yoghurt met muesli, de ander aan een broodje ham of kaas. Ook De Reelander is uitgenodigd een vorkje mee te prikken. Wij houden het op een kopje koffie. Het idee voor een gratis buurtontbijt is ontstaan bij de speeltuin als leuke activiteit in de wintermaanden. En, het werkt. Dianne en Brian zijn erg tevreden over de opkomst en de enthousiaste reacties van de gasten. En de gasten vinden het ook super. Vooral de
mei 2019
ouderen uit de buurt. “We waren ook bij het herfstdiner van het Wartburg College, dat was gezellig en deze uitnodiging konden we ook niet afslaan. Leuk dat er op het Land van Valk zoveel extra’s wordt gedaan voor ons, die tijd hebben om de gezelligheid met elkaar in de buurt op te zoeken”, vertelt een echtpaar aan tafel. Maar, wie zit er nog meer aan tafel? Joost, chef Kruidenierswaren van de PLUS-supermarkt Valkzicht. Wat zou Joost hier komen doen, vroegen we ons af. Bij het inschenken van ons tweede kopje koffie door Dianne wordt het ons duidelijk. Ze vertelt dat zo’n ontbijt natuurlijk wel wat kost. “Toen we het idee van een gratis ontbijt voor de buurt verder uitwerkten, gingen we
Kunstwachtershuisje
naar de PLUS met ons boodschappenlijstje. Richard Bierbooms, de eigenaar, was zo enthousiast over het idee, dat hij spontaan zei ‘Koop je boodschappen maar, ik sponsor jullie’. Alles wat hier op tafel staat, is dus geschonken door de PLUS.” Joost liet ons weten dat Richard al eerder had nagedacht om buurtactiviteiten met Victorie te organiseren. Zo’n ontbijt past daar goed bij. De speeltuin wil zeker in de toekomst verder gaan met dit idee. Zij zijn ook blij met de sponsor. Bij de PLUS begint voor de speeltuin Victorie de victorie Het werk van kunstenares Christine Slurink is terug in het brugwachtershuisje van een reeks gratis buurtontbijtjes, op de Prins Hendrikbrug. Na een jaar van afwezigheid mag zij tot eind van dit jaar haar kunst weer tentoonstellen. Het zijn foto’s van het gebied zoals het voor zullen we maar zeggen. 1939 was. Door de afbeeldingen te bewerken met gekleurde halve rondjes krijgt het een vrolijke uitstraling. Margriet van Beek Tekst en foto Ad Klous
3
voor een veilige Bankastraat Wantijbad opent de poort Stemmen “Als je voor 29 april 2019 veertien jaar of ouder bent mag je stemmen.” Nee, je hoefde nu eens niet achttien jaar te zijn om mee te mogen stemmen over een veilige buurt. Een formulier op de website van de werkgroep Bankastraat Veilig kon vorige maand worden ingevuld door iedereen van veertien jaar en ouder en worden ingeleverd bij Zorgcentrum De Linde.
Foto Robert Kraak Het nieuwe zwemseizoen gaat weer van start. Vanaf zaterdag 4 mei kunnen Reelanders een duik nemen in het Wantijbad. Dit fraaie buitenbad is, afhankelijk van het weer en de watertemperatuur, zeven dagen per week geopend van 10.00 uur tot 17.30 uur. Op dinsdag, woensdag en donderdag kan ook ’s avonds worden gezwommen. Seizoensabonnementen kunnen tot en met 4 mei worden aangeschaft in de voorverkoop. Dat kan aan de kassa van 10.00 - 15.00 uur of via de website. Een abonnement kost dan € 60 in plaats van € 75. Informatie: www.wantijbad.nl
Het Reeland Cursief Snuffelen in het Reeland Ik ben nieuw in het Reeland. Eigenlijk nieuw in Nederland. Ik kom uit Portugal. Op het nippertje gered van de dood. Daar is het lekker warm, maar voor mij helemaal niet zo leuk. Mijn haar zag er niet uit en ik had erge jeuk. En vliegen met ontstoken oren is ook niet fijn. Hier heeft eerst iemand in een witte jas in m’n oren gekeken. Auww…. Maar nu gaat het allemaal beter. Het ruikt allemaal anders hier maar het is ook koud en die regen en wind, brrr. Als ik naar buiten moet trek ik mijn jas aan. Ik zie buiten grote vogels, die vind ik leuk, maar ik mag er nooit lang naar kijken. “Die zijn soms gevaarlijk”, hoor ik dan zeggen. Ik zie mooie kleine bloemetjes en de geluiden zijn ook anders. Veel auto’s en treinen, maar ook lekkere rust in het park, waar ik regelmatig rondwandel. Ik krijg wel afgesleten voetzooltjes van al dat gewandel, maar ik wil alles beleven in mijn nieuwe omgeving. Kennis maken met alle bewoners en de meeste willen dat ook met mij. Maar niet allemaal. Sommige willen me ook opeten, lijkt het. Wegwezen dan maar. Veel mensen dragen plastic zakjes bij zich en ruimen poep. Raar, dat deden ze in Portugal niet. Daar zat ik in een huis met tralies, nu een huis met een deur. Soms krijg ik iets lekkers van de bakker, waar ik voor de deur moet blijven. Maar de lekkere eierkoek maakt het buiten wachten helemaal goed. Wat een leuke buurt om te mogen gaan wonen als kleine asielhond uit Portugal. Annette Janssen
Heb jij een verhaal of gedicht voor Het Reeland Cursief ? Stuur het - met je naam - naar wijkkrantreeland@live.nl
Bloemen plukken en spelen op bouwterrein
Mojgan Irvani op het braakliggende terrein aan de Noordendijk Op 21 februari organiseerde de gemeente een informatiebijeenkomst voor haar inwoners over ontwikkelingen in het scholengebied aan de Noordendijk. Deze locatie wordt herontwikkeld tot woongebied. Daadwerkelijke plannen worden pas medio 2021 verwacht. Daarom konden inwoners tijdens de bijeenkomst ook ideeën inbrengen voor tijdelijk gebruik van het braakliggend terrein aan de Baden Powelllaan. Volgens mevrouw Mojgan Irvani, verantwoordelijk gemeentelijk projectmanager, zijn er vier voorstellen serieus onderzocht. “Gekozen is voor een combinatie van speeltuin en bloemenweide. Het is niet goed voor een buurt als zo’n groot terrein een paar jaar ontoegankelijk blijft liggen. Het is veel beter om het nuttig door omwonenden te laten gebruiken. We willen het nieuw ingerichte gebied graag voor de zomer opleveren. De tijdelijke gebruikers gaan het over een paar jaar misschien nog missen”, lacht ze. “Maar het brengt ontwikkelaars wellicht wel op nieuwe ideeën.” Gerard Zwinkels
Dordtse roomboter SCHAPEKOPPEN leuk om te trakteren of cadeau te geven!
Op deze website staan ook de plannen uitgelegd voor de herinrichting van de Bankastraat, gesplitst in drie delen. Het eerste gedeelte (van de Oranjelaan tot de Riouwstraat) is al aangepakt en ziet er geweldig uit met nieuwe beplanting, waaraan de bewoners zelf een steentje hebben bijgedragen. Voor het tweede gedeelte (vanaf de Riouwstraat tot de Ceramstraat) en het derde gedeelte (vanaf de Ceramstraat tot het Halmaheiraplen) zijn de plannen al gemaakt. Voorop staat dat voor alle gedeeltes de weg versmald moet worden naar 4,8 meter. De 30 km norm, die geldt voor deze zones, kan anders nooit gehandhaafd worden.
Tekst Annette Janssen Foto Robert Kraak
De Bankastraat. Het deel vanaf de Oranjelaan is opnieuw ingericht.
van de dezelfde rijbaan. Dit heeft een regulerende werking op de snelheid. De paaltjes worden vervangen door twee fietsdoorsteken met paaltjes en een uitwijkstrook. Er komt een parkeerplaats bij. Op de versmalde stukken komen weer borders met groen, die ook de waterafvoer beter reguleren en de straat een fleuriger aanzien geven.
Plan voor deel III
Deze weg wordt ook versmald naar 4,8 meter. Er komen lange parkeervakken aan de zijde van de straat waar de Plan voor deel II versmalling wordt gemaakt, waardoor De fietsstroken komen te vervallen. er meer parkeerruimte ontstaat. Bij de Alle weggebruikers maken gebruik T-kruisingen komen witte cirkels op de
weg, die het verkeer moeten stimuleren tot rechts rijden en in de zijstraten te kijken. Ook hier komen borders met groen, voor een fleurige straat en betere waterberging. Er komt een schoolzone bij het Halmaheiraplein om meer ruimte te geven aan de fietsers en het passeren van de vuilniswagen te vergemakkelijken. De weg wordt 2 meter smaller, zodat het inrijden moeilijker wordt. Alle voorstellen en tekeningen zijn uitgebreid te vinden op de website van de werkgroep: www.bankastraatveilig. nl. Ideeën voor een veilige Bankastraat zijn nog steeds welkom.
De wereld van het Wantijbad
Vroeger te water
Zuurstokroze is de abonnementskaart die ik enkele weken terug onverwacht in een multomap aantrof. Geldig voor het seizoen 1969, voor het Gemeentelijk Wantijbad. Een halve eeuw geleden gekocht in de voorverkoop, dan had je twee gulden korting op de aanschafprijs van een tientje. Voor dat bedrag mocht je heel de zomer het zwembad in. Een andere wereld waar alle jeugd van Dordrecht samen kwam. Er was in die tijd één openluchtzwembad in de stad en ook vanuit Wielwijk en Crabbehof fietsten de kinderen naar het Wantijbad. Die andere wereld, waar het altijd een soort van vakantie was. Wanneer ik in de rij stond te wachten voor het witgeschilderde kantoortje, badtas om de schouder, abonnement in de hand, voelde ik het plezier al. Dat kwam je tegemoet, de geur van chloor, het gepraat en gegil van de kinderen. En dan keek de badmeester naar je kaart, knikte en.... was je binnen. Direct na de entree was er links en rechts een lange rij kleedhokjes, de grasvelden waren vol met mensen in badkleding en in de verte zag je de twee diepe zwembaden. Achter die zwembaden was een verhoogd terras, het leek op de brug van een schip. Je ging via de wenteltrap het terras op, naar het winkeltje om daar voor een dubbeltje een schuimblok te kopen. De wereld van het Wantijbad, hele zomers waren we er zoet. Wanneer je in die tijd als lichtblond kind vaak ging zwemmen dan had je aan het eind van de zomer een zachtgroene gloed in je witte haren. Dat kwam van het chloor in het water. Er werd ook zwemles gegeven, dat was ’s ochtends voor schooltijd, je moest een leskaart kopen. Mijn ouders vonden dat indertijd een goed idee voor mij. Het was vroeg en fris maar resulteerde niet in het gewenste
als enige bezoekers in het zwembad. Daarna languit op onze badlakens, de door Ans van der Westen zon scheen, beetje praten. Omdat het gras zo nat was zijn we op het tegeldiploma. Uiteindelijk leerde ik zwem- pad gaan liggen.... men, zoals veel Dordtenaren, in het Sportfondsenbad, daar liepen we met Ik word wakker, ogen open: wat is dit? heel de schoolklas wekelijks naar toe. Ik til mijn hoofd iets op en kijk: overal ’Het Spatbordenfonds’, er is altijd wel om me heen bewegen benen, ze loiemand die dat roept wanneer het pen, ze zijn op weg naar de duikplank, over dit, inmiddels verdwenen, bin- naar het winkeltje, naar het trapje. We hebben uren liggen slapen, intussen is nenzwembad gaat. Tijdens een zomerse nachtdienst in het zwembad volgestroomd met behet Gemeenteziekenhuis kwamen zoekers die in een aangepaste route mijn collega en ik op het plan om na om deze twee slapende nachtzusters ons werk te gaan zwemmen in het heen slalommen. Geschrokken schud Wantijbad. Omdat zij geen badpak ik mijn collega wakker en snel schuihad stonden we om acht uur al bij mijn ven we met onze badlakens het grasbuurvrouw op de stoep want “dat kun- veld op. Grinnikend, en een tikje zuurnen we vast wel van haar lenen”, had ik stokroze van zoveel zon, vertrekken gezegd. Dat was inderdaad geen pro- we even later naar huis om daar verder bleem en om half negen zwommen we te slapen.
Ik woon hier al een tijdje
Het Wantijbad, eind jaren zestig. Foto A. Barten
Marketingcommunicatie voor de kleine ondernemer die wil uitblinken • inspiratie, frisdenken en anderskijken • coaching bij het persoonlijk stappenplan • praktische hulp bij het uitvoeren
BANKETBAKKERIJVANDERBREGGEN.NL
REEWEG OOST 31 • 078- 6134702
4
Margriet Aalberts | 06 4317 6256 | www.zinsels.nu
De Reelander
Verleden & Heden
Het was ooit het buitenverblijf van de burgemeester, totdat er een groot pand werd neergezet. Het werd een bakkerij, een sigarenmagazijn, een woning, een manufacturenwinkel, een orgelhandel, een schoenmakerij, een bouwval.... en nu is het een appartementencomplex. De hoek Toulonselaan - De la Reystraat heeft heel wat gedaanteverwisselingen ondergaan.
Een stukje Reeland door de jaren heen Door Peter Jansen
Op ‘t Hoekje van de Toulonselaan De Toulonselaan omstreeks 1905, links richting Dubbeldamseweg en rechts richting Vrieseweg. De drie hoge panden met de fraaie gevels en balkons staan aan weerszijden van de De la Reystraat.
Verleden Oorspronkelijk was de Toulonselaan een smal pad met sloten aan weerszijden en het lag op Dubbeldams grondgebied. Naast enkele bedrijven lagen er weilanden, tuinen en buitenverblijven. Na een grenswijziging in 1871 kwam de Toulonselaan binnen de gemeente Dordrecht te liggen en werd begonnen met woningbouw. De sloten werden gedempt en de weg werd verbreed. Aan de oostzijde van de Toulonselaan kwam een bebouwing van herenhuizen, middenstandswoningen en winkels. Zijstraten werden nog niet aangelegd.
Drie fraaie gevels Ter hoogte van de huidige De la Reystraat lag destijds een tuin met koepel. Het was het buitenverblijf van burgemeester De Raadt. Hier, bij nummer 46, stokte de woningbouw om voorbij de tuin verder te gaan met nummer 50. In 1897 kocht varkensslager Bozuwa het terrein en liet er drie grote winkelwoonhuizen neerzetten. Die kregen - noodgedwongen - de nummers 48, 48a en 48b. De panden waren vrijwel identiek; drie verdiepingen hoog met balkons en fraai metsel- en stucwerk. Het geheel was maar liefst 36 meter diep met beneden winkel- en woonruimte, een tuin en een lange gang naar een werkplaats. De bovenverdieping was verdeeld in appartementen. Nummer 48 onderscheidde zich door een sierlijke neo-renaissancegevel, de andere twee panden kregen fraaie trapgevels. Ook de werkplaatsen mochten er zijn qua bouwstijl. Tussen
en er komen vier buurtbewoners bij. We zijn nu met twaalf volwassenen en een jongetje van drie jaar. We krijgen fruit, kaakjes en bonbons. Het is afkomstig uit de winkel van de Coöperatie. We begrijpen dat die in brand staat. En dan gaat de drukkerij er ook aan. De ruiten bij ons springen en we horen het instorten van de zolders aan de overkant. De vlammen loeien boven al het andere lawaai uit. Dan wordt er geroepen: “Raus, raus”. In de vestibule deinzen we terug voor de hitte. We haasten ons langs de brandende huizen. Nauwelijks hebben we de straat verlaten of de zijmuur stort met donderend geweld in. De bewoners van het huis boven dat van de Coöperatie vertellen dat enkele Hollandse soldaten bij hen naar binnen waren gerend, terwijl de Duitsers hen op de hielen zaten. Die gooiden enkele handgranaten door de ruiten en het was afgelopen. De drukkerij en de winkel van de Coöperatie werden volledig verwoest. Pas eind jaren ’50 kwam hier nieuwbouw. Ook de winkel Op ’t Hoekje had schade opgelopen. Een jaar later werd het dak hersteld en de renaissancegevel vervangen door een strakke topgevel.
de panden was ruimte vrijgelaten voor een zijstraat. In 1904 kwam hier de De la Reystraat.
Brood en bier In het hoekpand op nummer 48 kwam de bakkerswinkel van Willemsen met in de werkplaats een brood- en beschuitbakkerij. Vijftien jaar later maakte hij plaats voor bakker Brokking. In 1919 werd de houten onderpui van de winkel vervangen en vestigde zich hier sigarenmagazijn De Ster. In het andere hoekpand, 48a, kwam een bierhuis, dat na enkele jaren plaatsmaakte voor de tapperij van Baars, die er in de werkplaats ook nog een smederij op nahield. In het pand ernaast, 48b, vestigde zich een spekslager en vervolgens een kruidenier.
tot vernummering. Toulonselaan 48, 48a en 48b werd nummer 68, 70 en 72. In 1922 kocht vleeshouwer Van der Sijde Toulonselaan 68 en liet het pand ombouwen tot dubbele woning. De winkelruimte werd een salon en in de werkplaats kwamen slaapkamers. Voor 4500 gulden transformeerde het in een huis met een twintigtal kamers. Zes jaar later werd het pand ter veiling aangeboden. Het “op zeer gezochte stand gelegen, solide gebouwde en gerieflijk ingerichte huis met afzonderlijke bovenwoning met riant uitzicht” moest 15.000 gulden opbrengen. Vervolgens werd het opnieuw verbouwd, nu tot winkel met pension. Het balkon verdween en de onderpui kreeg grote etalages en een ingang op de hoek. Mej. Havelaar begon hier haar winkel in fournituren Op ’t Hoekje.
,,Op ’t Hoekje”
Manufacturen, Tricotages en Kousen Mej. L. Havelaar, Toulonschelaan 68 In het hoekpand op nummer 70 was sinds 1918 Boek- en Handelsdrukkerij Dordrecht van de familie Geradts gevestigd. Op nummer 72 kwam een kruidenierswinkel van de Coöperatie.
Oorlog Op ‘t Hoekje
12 mei, eerste pinksterdag ‘s Middags zien we vluchtelingen van Krispijn komen. Weldra horen we hevig schieten. De buren van boven komen bij ons en we vluchten allemaal de kelder in. Terwijl we hier opgesloten zitten gaan de gedachten naar onze familie met hun kinderen. Zullen wij ze ooit terugzien? Maar nu kunnen we niemand meer bereiken, want de oorlog woedt in alle hevigheid boven ons. We horen mitrailleurgeroffel, zware knallen en ook het gekerm van de getroffenen. Later verandert dit in ijzige stilte. We kruipen uit de kelder op handen en voeten naar de winkel. Vanuit de keuken zie ik achter de huizen een grote brand. Plotseling staan er Duitse soldaten tegenover ons. Ze schuiven het raam open en plaatsen een mitrailleur op de vensterbank. 13 mei, tweede pinksterdag ‘s Ochtends begint het schieten opnieuw. Er staat nu ook een mitrailleur in de vestibule. De kelderdeur wordt opengerukt
Heden In 1955 zijn de woningen in Dordrecht opnieuw vernummerd. Toulonselaan 68 kreeg nummer 88 - 90. Bronsema begon hier een piano- en orgelhandel en werd opgevolgd door orthopedisch schoenmaker Van Wijk. Tien jaar geleden kwam het pand leeg te staan. De onderpui werd gesloopt, waarna het ooit zo fraaie pand in verval raakte en werd dichtgemetseld. Sindsdien zijn door opeenvolgende eigenaren diverse bouwplannen ingediend, die keer op keer werden afgewezen; ze waren incompleet of voldeden niet aan de veiligheidseisen. Het vorig jaar ingediende bouwplan is wél goedgekeurd. De fundering, de gevel en het dak zijn hersteld en het pand is verbouwd tot een complex van zes woningen, appartementen en maisonnettes. Op ‘t Hoekje heeft nu als adres Toulonselaan 88, 90 en 90a, en De la Reystraat 2, 2a en 2b.
De Tweede Wereldoorlog had grote gevolgen voor de drie gevelpanden. Het stadsbestuur wilde af van huis- Op 10 mei 1940 landden Duitse panummers met een a, b of c en besloot rachutisten op de weilanden ten zuiden van de spoorlijn. Vandaar trokken ze via de Toulonselaan naar het park Merwestein, waar zich een Hollandse Lichte Divisie bevond. Mej. Havelaar schreef in haar dagboek: 11 mei, zaterdag De parachutisten zijn geland. Ons leger is ze de baas. Mijn winkel is nog de hele dag open. Steeds komen er auto’s met gewonden voorbij. ‘s Middags komt een regiment wielrijders langs vanuit Papendrecht. Ze houden de wapens bij de hand. De buurtbewoners gaan met thee en beschuit rond. De jongens zijn helemaal van streek, want tijdens de overtocht met de pont zijn ze beschoten door Op ‘t Hoekje is nu verbouwd tot een complex van zes woningen. Foto Robert Kraak Tijdens de Duitse inval in mei 1940 werden de drukkerij en de Coöperatie verwoest. Duitse vliegtuigen.
Verbouwen
Horloge-Batterijen
Beter Voor Dordt vertegenwoordigt uw belang in het Reeland.
Ook voor uw horlogebandjes Leder: =C8,95 Metaal: =C11,50
Krommedijk 51 Heren T 078 - 614 26 88 3312 CD Dordrecht Dames Heren T 078 - 614 26T 078 88 - 647 27 37 www.harryskapsalon.nl
Dames T 078 - 647 27 37
David Schalken
Herman van der Graaf
Paul Hendriks
Nu ook bereikbaar via WhatsApp; 06 - 1220 1572 Krommedijk 51 3312 CD Dordrecht www.harryskapsalon.nl
mei 2019
Los gekocht: =C3,50 Met inzetten: =C4,95
Heren T 078 - 614 26 88 Dames T 078 - 647 27 37
Gratis gemonteerd
Ted Bogers
Vogelplein 40 Tel. 078 - 613 94 64 tedbogers@gmail.com www.tedbogers.nl
5
Gevelkunstenaar gezocht
Er klinkt een vrolijke kindercanon uit de aula van de Dordtse Vrije School in het Land van Valk. Zo starten de 275 leerlingen van de school elke maandagochtend de schoolweek. En dit jaar met nog meer enthousiasme, want het Vrije Schoolonderwijs bestaat 100 jaar en de Dordtse Vrije School in het bijzonder 40 jaar. Dat willen ze laten zien door op 19 september een mooi gevelkunstwerk te onthullen. Maar dat moet dan nog wel eerst bedacht en gemaakt worden. Amateur en professionele creatievelingen uit Dordrecht en omgeving, liefst met een of andere connectie met de school, kunnen tot 5 mei aanstaande hun schetsvoorstel hiervoor indienen. Kort dag, maar de beste ‘vrije’ ideeën ontwikkel je tenslotte in een uurtje. Verdere kunstzinnige informatie vindt u op www. lottihesper.nl/oproep-gevelkunstdordtse-vrije-school Gerard Zwinkels
ELANDER E R
ZOEK
nze buurt – Reeweg Oost en omliggende straten – PLAATJE heeft n eigen AED nodig. Zo redden we levens !
eef uw donatie online (liefst vóór 15 mei) op :
ww.buurtaed.nl – Reeweg Oost.
ok voor u kan het van levensbelang zijn! Lotti Hesper en Ria van der Kraan bij de jubilerende Dordtse Vrije School.
In elke editie van de Reelander wordt een detail van een object getoond, dat alleen in het Reeland voorkomt. Het Reelander Zoekplaatje is dus te vinden in de Vogelbuurt, Indische buurt, Transvaalbuurt, Wantijbuurt of het Land van Valk.
Herkent u wat het is en waar het staat? Stuur dan uw oplossing met naam en adres binnen veertien dagen na het verschijnen van deze krant naar de redactie: wijkkrantreeland@live.nl of naar Wijkkrant De Reelander, Spuiweg 89, 3311 GT Dordrecht. Onder de goede inzenders wordt een cadeaubon van € 15,- verloot. De winnaar wordt in de volgende krant bekendgemaakt. Daarin vindt u ook de complete afbeelding met het verhaal er achter. En een nieuw Reelander Zoekplaatje natuurlijk.
ien het benodigde behaaldOost wordt, wordt uwvandonatie terug gestort) Initiatiefnemer de actie was MariBuurt AEDbedrag voorniet Reeweg ette Bakker: “Elk jaar krijgen zo’n 17.000 mensen in Nederland een hartstilstand buiten het ziekenhuis. In 70% van de gevallen vindt zo’n hartstilstand thuis plaats. De kans op overleven is het grootst als binnen zes minuten gestart wordt met reanimeren met een AED. Het lukt de ambulance meestal niet om binnen die tijd aanwezig te zijn bij het slachtoffer. Daarom is het belangrijk dat ook in onze buurt een AED binnen de ‘zes minutenzone’ aanwezig is. Sneller dan verwacht is het benodigde bedrag gehaald en ik wil alle donateurs dan ook hartelijk bedanken.”
atie AED: centraal punt Nieuwe LTS (buitenzijde) Onlangs startte Reeweg Oost een actie om geld op te halen voor een AED in de buurt. Via het platform BuurtAED.nl van de Hartstichting konden buurtbewoners geld doneren om samen een levensreddende AED te kopen. De actie had succes. Het beoogde bedrag is inmiddels binnen.
or eventuele vragen/informatie : tcltsdordrecht@gmail.com.
De AED zal geplaatst worden aan de muur van het hoofdgebouw van de Dit is de oplossing van het Zoekplaatje uit de krant van maart. Het is op het Land Nieuwe LTS aan de kant van de ingang van Valk een bekend gebouw met zijn ronde stalen vormen. Het is de nieuwbouw of beter de aanbouw aan de basisschool De Repelaer in de StandhasenTimorstraat. straat. In 2011 is dit gebouw wegens ruimtegebrek in het bestaande schoolgebouw uit 1934 aangebouwd. Oorspronkelijk heette de school de Groen van Prinstererschool en was gebaseerd op een gereformeerde grondslag. Tegenwoordig is het een van de H3O-scholen. De redactie van de Reelander had het al voorspeld: dit keer bleek het Zoekplaatje niet al te moeilijk. Er waren maar liefst negen goede inzendingen. Dat werd dus loten met veel lootjes. Als gelukkige winnaar kwam Mevrouw Claudia Wagemakers van de Krommedijk uit de bus. Ze wilde graag een bioscoopbon. De Reelander ging bij haar langs om die te brengen. Het bleek dat ze echt verrast was dat ze had gewonnen. Normaal bladert ze even snel door de Reelander en schenkt ze niet zoveel aandacht aan het Zoekplaatje. Maar haar oog viel op het bijgebouw van de Repelaer en haar zoon, die in groep 8 zit op die school, zei: ”Dat is onze school. Doe eens mee met de prijsvraag”. En zo zie ja maar weer. Het is niet de eerste keer dat kinderen het goede antwoord raden, ma of pa overhalen mee te doen en dat ma of pa met de cadeaubon gaat strijken. Maar, zoals een goede moeder gaat Claudia haar kinderen belonen met een bezoek aan Kinepolis. “Als u wegbent, gaan we gelijk kijken welke leuke film voor de kids er draait”, zei ze stellig. Tekst Ad Klous, foto’s Sylvia Korpel en Robert Kraak
Het speeltuinseizoen is weer gestart ! Op 6 april openden de poorten van Speeltuin Victorie en Speeltuin Oosterkwartier weer voor een heel seizoen speelplezier. Victorie (onder) op de vrolijke tonen van Quiznix - de Dordtse kapel - en een hoop lekker eten en Oosterkwartier (links / rechts) met het enveloppenspel en de popcorn en de carrousel van Jan Snoep. En natuurlijk kon er in beide speeltuinen behalve gespeeld ook geknutseld worden. Nu maar hopen op een speeltuinwaardige zomer! Sylvia Korpel en Paul van der Steen
Kunstenaars in Sporthal Er was veel moois te zien op zondag 14 april in de Reeweghal van Fortius aan het Halmaheiraplein. Waar normaal sporters trainen of met een wedstrijd bezig zijn, waren nu 61 kunstenaars aanwezig om hun kunstwerken te exposeren tijdens de Kunst-Expo-Dordt.
Speeltuin Oosterkwartier
Speeltuin Victorie
Meerkoetstraat 50A www.oosterkwartierdordrecht.nl
Heysterbachstraat 103 www.speeltuinvictorie.nl
Activiteitenkalender
Activiteitenkalender
8 mei Kleedjesmarkt + Groenmarkt 13:00-17:00 25 mei 65-jarige Jubileum 14:00-17:00 4 - 7 juni Avondvierdaagse open tot 20:30
11 mei Oud papier aktie vanaf 9:00 31 mei Verkeerstheoriecentrum 16:00 – 22:00 4 - 7 juni Avondvierdaagse 18:00 8 juni Oud Papier aktie vanaf 9:00 28 juni Verkeerstheoriecentrum 16:00 – 22:00
6
Het gratis toegankelijke evenement werd voor de derde keer georganiseerd. De variatie in de geëxposeerde kunst werd al direct bij binnenkomst duidelijk. Daar hingen namelijk vrolijke doeken om een tuinmuur of schutting mee op te vrolijken naast beelden en schilderijen voor binnenshuis. Verder was er veel kleurig glaswerk, mooie sieraden maar ook tassen, sjaals en textielkunst te bewonderen en natuurlijk ook te koop. Er waren Dordtse schapenkoppen, waarvan twee geweldige felgekleurde exemplaren helaas
net voor mijn neus verkocht werden. Veel van de aanwezige kunstenaars geven ook workshops. Een leuk idee bijvoorbeeld als verjaardagscadeau. Er werd gezellig genetwerkt en de hapjes en drankjes werden verzorgd door de kantine van Fortius. Voor alle geïnteresseerden: op de website van KunstExpo-Dordrecht zijn de namen en websites van alle aanwezige kunstenaars te te vinden. www.kunst-expo-dordt.jimdo.com Tekst en foto Annette Janssen
De Reelander
Klinkende namen op Wantijpop Wantijpop is een gratis muziekfeest voor vrienden en families. Op zaterdag 15 juni kun je terecht voor de beste pop, hiphop, rock en soul in het Wantijpark. De gemoedelijke sfeer en de prachtige locatie is kenmerkend. Wantijpop verwacht 15.000 bezoekers en duurt van 13:00 uur tot 23:00 uur. Het evenement is vrij toegankelijk, dus het terrein kan tussentijds verlaten worden. Het is niet toegestaan zelf eten en drinken mee te nemen. Voor ouders met kinderen jonger dan 12 jaar is er een familie-ingang. Hier kun je ook met een rolstoel het terrein op.
Hoofdpodium Jong en oud kan zich tijdens Wantijpop vermaken bij het Ames podium. De hele dag met je voetjes van de vloer, terwijl je geniet van de beste acts die Nederland te bieden heeft.
Kindertuin Koning Eik
078 Podcasts Geheime Deuntjes
De allerkleinsten kunnen terecht in de Kindertuin van Koning Eik, waar je je kunt laten schminken of kunt genieten van de poppenkast.
Een ‘verborgen’ stage, op een unieke locatie aan het water van het Wantijpark. Relaxte house muziek zal de boventoon voeren op dit podium. De Geheime Deuntjes wordt gehost door 078 Podcasts.
Regionaal Talent Popcentrale Het Popcentrale podium programmeert de beste regionale acts met uiteenlopende stijlen zoals hiphop, SKA, reggae, (death) metal en grunge. Naast het Popcentrale podium bevinden zich hier ook nog het Kweekvijver podium en de Silent sessions.
Vervreemdend afscheid van de Wouwstraat
8X9M
Foodarea Lekker Smullen Op Wantijpop wordt zoveel mogelijk samengewerkt met partners uit de regio, ook als het om eten gaat. Zo kun je heerlijk eten bij diverse lokale foodpartijen.
Ilse de Lange
Al op achtjarige leeftijd begon ze haar loopbaan in de muziekwereld. Ilse de De Vogelbuurt is inmiddels een renovatiewijk geworden. Wat vandaag Lange won in 1998, 2001, 2004 en in 2009 een Edison en haar albums bereikten nog fier in de bakstenen staat, wordt morgen tot puin gemaakt. maar liefst achttien keer platina. Begin dit jaar nam ze de Edison Pop Oeuvreprijs Dit lot treft ook de flats in de Wouw- door het continue gekraak van de in ontvangst, vanwege haar veelzijdigheid en talloze hits. straat. Als afscheid werden acht kun- stemmen uit de versterkte scanner die stenaars losgelaten op een aantal flats op een van de daken was neergelegd. met de opdracht de toeschouwer ‘Ver- Een indrukwekkende, zeer geslaagde Hij was de best scorende artiest in de Top 40 vorig jaar. Zijn nummer Lil Craney vreemding’ te laten ervaren. Op een en vervreemdende afsluiting. kreeg dubbel platina met meer dan 160.000 verkochte platen. De afgelopen tijd gure 9 maart voerde een rondleider was hij te horen met hits als DRUP, Traag, Ja, Liefde In De Lucht en Sigaret. In april tientallen geïnteresseerden via de ach- Tekst Sylvia Korpel in een uitverkocht Afas Live en nu gratis op Wantijpop! terdeuren door en langs de leegstaan- Foto’s Paul van der Steen de flats. In het eerste appartement stond een ziekenhuisbed op bierkratten op een grindvloer en in de voorDit zinderende zevental raast al zes jaar loeihard door de feesttenten, festivals malige woonkamer keek een opgeen clubs. 120 hits in 120 minuten worden met ongeëvenaard enthousiasme op zette bok uit over een vloer van stukjes je afgevuurd. Tel daarbij op een arsenaal aan special effects waar je de oorlog glas van oud neon. In een andere flat mee kan winnen en je weet genoeg: Let’s Get Dirty! legde de kunstenaar uit hoe de hij de donkere kamer tot stand had gebracht en even verderop waren twee kunstenaars nog volop aan het werk om de Als vijftienjarige deed ze mee aan het televisieprogramma Holland’s Got Talent. vervreemding te vervolmaken. En wat In 2017 kreeg ze bekendheid met haar nummers Words en Up to Something. gebeurt er als je twintig kinderen met Vorig jaar verscheen haar eerste EP Bits Of Naaz en won ze twee Edison awards een paar potten verf loslaat in een wovoor Beste Nieuwkomer. Deze opkomende jonge artiest wil je niet missen. ning? Hoe voelt het om over een vloer van boeken of in een mistige en donkere junglekamer te lopen? Het vervreemdende effect werd nog versterkt De muziek van deze Nederlandse band is het beste te omschrijven als ‘nu-punk’, een combinatie van rock en punk met psychedelische elementen, geïnspireerd op muziek uit de jaren zestig, zeventig en negentig. Indian Asking was de afgelopen tijd te horen met hun nummers On and On en I Feel Something.
Kraantje Pappie
The Dirty Daddies
Naaz
Indian Askin
a Janzonek
Merol
op nieuws naar
DeDordtse Merol Baldé is zangeres en actrice. Ze speelde in verschillende theatervoorstellingen, waaronder Soldaat van Oranje - de musical. Sinds vorig jaar maakt ze als Merol Nederlandstalige popmuziek. Haar single Lekker met de meiden kwam op 1 in de Viral Top 50 en Kerst met de fam werd dé kersthit van nu.
Nana Adjoa
Deze Nederlands-Ghanese zangeres begon al op jonge leeftijd met gitaar spelen en liedjes schrijven. In Amsterdam studeerde ze basgitaar op het Jazz Conservatorium. Nana Adjoa is een multi-talent. Met haar warme stem en poëtische teksten weet ze melancholie en vreugde in haar muziek bijeen te brengen.
Ahoy landrotten! Ga je mee naar zee? (ook al is het wel nog een beetje koud! brrr)
Pinautomaat weg wegens plofgevaar ‘Gomaristische theoloog met supralapsarische subtiliteiten’ U zult zich afvragen ”Wat lees ik nu”. En dezelfde gedachte had ik toen deze woorden werden voorgelezen tijdens het Groot Leerpark Dictee, op 21 maart voor de elfde maal georganiseerd door het Wartburg College in het Reeland. Met een voortdurende glimlach rond de mond las historicus prof. dr. Fred van Lieburg het dictee van zijn hand voor. Thema: de Synode van Dordrecht. Zo’n negentig liefhebbers hadden zich voor het dictee opgegeven. De meesten uit Dordrecht en omgeving, veelal leerlingen van het college. Sommigen kwamen van verder. René Dijkgraaf bijvoorbeeld helemaal uit Den Helder.
mei 2019
Randy van Halen uit Dordrecht: “Ik heb er zelfs mijn vriendin Marissa bij een dictee in Hilversum aan overgehouden.” De winnaars van het dictee werden verdeeld over zes categorieën. Prijzen werden uitgereikt door wethouder Peter Heijkoop. In het oog springend was de Zwijndrechtse Janneke van Helden. Derdejaars gymnasiaste op het Wartburg College, won alweer voor de derde maal na een heuse shoot-out. René Dijkgraaf had uiteindelijk de minste Janneke van Helden, blij verrast met fouten. Slechts twee. Ik deed het met haar overwinning. zeventien fouten een stuk minder. Had ik maar beter mijn best moeten doen Samen met nog wat taalliefhebbers op school. reist hij Nederland en België af om aan wedstijddictees mee te doen. Zo ook Tekst en foto Gerard Zwinkels
Onlangs is de pinautomaat bij Ted Bogers aan het Vogelplein verwijderd. “Ik vind het heel jammer maar wil niet het risico lopen dat er een plofkraak plaatsvindt. Bovendien gaf de pinautomaat problemen. Er kon niet veel geld in en hij was om de haverklap leeg.” Plus Doesburg overweegt om een kleine pinautomaat in de winkel te plaatsen. De winkel van Bogers gaat binnenkort drie weken dicht voor een verbouwing. Paul van der Steen
7
Natuurlijk Reeland
Eigenaardig Reeland
Kijk in de Wijk Bewoners, maatschappelijke organisaties , ondernemers en gemeente werken samen aan een leefbaar, sociaal en veilig Reeland. Wijkwens
Roek op het restant van het lyceum aan de Noordendijk. Foto Gerard Zwinkels
Nieuw leven op het Schapenlandje. Foto Paul van der Steen
Heb jij een bijzondere Eigenaardig Reeland foto? Stuur ‘m - met je naam - naar wijkkrantreeland@live.nl
Heb jij een mooie Natuurlijk Reeland foto? Stuur ‘m - met je naam - naar wijkkrantreeland@live.nl
Historicus levend in het heden
aan dichters denkt, denkt men alleen maar aan Kees Buddingh’ en Jan Eijkelboom, die je natuurlijk moet koesteren, maar er is nu ook veel talent in deze stad aanwezig is. Typerend voor Dordt is dat we na Marieke van Leeuwen geen stadsdichter meer hebben.” Ik vraag of de oorzaak daarvoor het ontbreken van een universiteit is. “Ja, het feit dat deze stad geen universiteit heeft, is treurig. Ik pleit voor een University College, bijvoorbeeld als dependance van de Universiteit Utrecht, maar dan wel gericht op de geestenswetenschappen.”
Kees Klok, historicus, schrijver, dichter en vertaler. Een bescheiden mens, levend in het Reeland. Lezend, schrijvend en denkend over verleden en toekomst. Afgestudeerd in de contemporaine geschiedenis van Griekenland en auteur van onder andere Oude dromen (verhalen 2017), Over de vloedlijn (gedichten, 2017 en Dijkbewaking (literair dagboek, 2018). Ik zocht hem op en had een boeiend gesprek met hem. Hoe veelzijdig hij ook is; in de eerste plaats voelt hij zich historicus. “Ik heb niet voor niets me jarenlang verdiept in het verleden. Ik voel me Dordtenaar, maar bezoek vaak Griekenland en Cyprus waar het klimaat aangenamer is en de cultuur me meer boeit.”
Vertalen is verraden “Ja, ik weet het. Het vertalen van gedichten, zeker uit het Engels, is een moeilijk en weerbarstig werk, maar ook fascinerend. Poëzie vertalen is sowieso lastig, maar je hoopt wel iets toe te voegen. Het is soms zwoegen en zweten, maar is de moeite waard. Ik heb bij dat werk veel steun gekregen van mijn vrouw Stella die zelf dichteres en vertaalster was. Ook met Kees Buddingh’ heb ik over het vertalen gesproken. Ik kende hem vrij goed omdat we in hetzelfde schaakteam zaten.”
Griekenland “Dat land is voor mij heel speciaal. Mijn vrouw Stella was Griekse, ze is helaas te vroeg en te jong overleden. Toch is zij nog steeds mijn Muze met wie ik van gedachten wissel en aan wie ik brieven schrijf.” Een streep zonlicht over het bureau, een glimlach. “Een mens kan nu eenmaal niet zonder een beetje zelfbedrog.” Ik voel me hier ineens thuis, alsof ik hier al vaker ben geweest. “Ik heb één keer een korte cursus Nieuwgrieks gegeven aan het Johan de Wittgymnasium. Dat was leuk om te doen en de leerlingen hebben er naar eigen zeggen ook wel wat aan gehad. Me aan een school binden wil ik niet meer, zoals ik al schreef in mijn boek ‘Idioten ontloop je nergens’. We zijn te oud, te dik en te grijs geworden voor dit werk.
Denk nu niet dat ik slechte herinneringen heb aan mijn tijd als docent. Ik heb altijd de narratieve methode gevolgd: geef de leerlingen in het verhaal de betekenis van het verleden en laat ze daarvan genieten. Opvoeden tot kritisch denkende mensen die het verschil zien tussen feit en fictie, is altijd een van mijn drijfveren geweest.” Een kleine zucht. “Ik heb niet echt de illusie dat de mensheid iets leert van het verleden. Ja, in dat opzicht ben ik een beetje een cultuurpessimist.”
De Tempel der Beschaving
“Ja, met hoofdletters. Zo noemen wij (vrienden en liefhebbers van F.C. Dordrecht) het stadion aan de Krommedijk. Ik probeer zoveel mogelijk thuiswedstrijden te bezoeken en heb al jarenlang een seizoenskaart. Ik ga alleen niet als de weersomstadigheden bitter koud zijn, vanwege mijn gezondheid.” Met een glimlach. “Ik zou het een goed idee vinden om op de Noordtribune vloerverwarming te laten aanleggen voor de wat oudere supporter. Een grap die we nogal eens laten teLetteren in Dordrecht rugkomen in de voorbeschouwingen “Dordrecht is nooit een stad van ‘let- die ik samen met journalist Emile van teren’ geweest. Vanaf de 17e eeuw is de Velde schrijf voor de website van de deze stad verweven met de beeldende supportersvereniging.” kunst. De literatuur was een ondergeschoven kindje. Als men in Dordrecht Tekst André Boesberg - Foto Elisa Kuster
Het Nestcafé tijdelijk mobiel Je kunt het niet ontkennen: bij het Vogelnest zijn ze best creatief. Vanaf 10 april staat er aan het Vogelplein een unieke mobiele koffiebarbakfiets. Medebedenker en -bouwer is buurtwerker Joeke Warmerdam. Blonde kuif, hip knotje en dito oorsieraden. Joeke (32jaar) is zo’n twee jaar geleden bij het Vogelnest gekomen toen de koffiebar op het Vogelplein werd geïnstalleerd en er gezocht werd naar iemand met horeca-ervaring. Nou dat heeft hij wel. Tien jaar een cateringbedrijf gehad en zes jaar uitbater van restaurant de Lachende Gans aan de Spuiweg. Hij kan aanstekelijk enthousiast vertellen over de laatste ontwikkelingen. Het was al langer bekend. Vanaf 8 april moest de plek, waar het Nestcafé alweer drie jaar gestaan heeft, ontruimd zijn. Ook hier aan het Vogelplein wordt gestart met woningbouw. Acht maanden geleden startte het Vogelnest daarom met het proces voor realisatie van nieuwe huisvesting van het Nestcafé op het plein. Maandag 15 april kwam eindelijk de verlossende mede-
8
Heb je een goed idee om je wijk, buurt of straat mooier, leefbaarder, schoner of veiliger te maken? Dan kun je een wijkwens indienen. De gemeente geeft jaarlijks een bedrag voor het vervullen van deze wensen. Aanmelden en informatie: wijkendordrecht.nl/wijkwensen
Wijkwebsite Vr i j w i l l i g e r s en medewerkers van organisaties verzorgen het wijknieuws voor het Reeland op de website van DordtCentraal: reeland.dordtcentraal.nl Wil je zelf nieuws of foto’s plaatsen? Meld je aan als wijkverslaggever via TienPlus@MeePlus.nl
Wijklijn Voor meldingen, vragen en opmerkingen over onder meer onderhoud aan wegen, groenvoorzieningen en straatverlichting: Wijklijn, tel. 14 078 www.dordrecht.nl/wijklijn
BuurtApp De Buurtapp is een initiatief van Buurtcontact.nl en heeft als doel het contact tussen buurtbewoners te bevorderen en vergemakkelijken. Elkaar beter leren kennen, elkaar helpen en ondersteunen. Meer informatie en downloaden van de app: www.buurtapp.nl
BUURbook Buurbook is een onafhankelijk, sociaal platform voor de wijk. Een digitaal dorpsplein waar bewoners, ondernemers, en professionals die wonen of werken in de wijk elkaar op de hoogte houden. reeland.buurbook.nl
Het Nestcafé aan het Vogelplein wordt gesloopt. deling dat vergunning is verleend. De afstemming tussen gemeente, omgevingsdienst, omwonenden en het Vogelnest was niet ideaal. Het proces duurde daarom langer dan verwacht. Joeke: “Om uit die negatieve spiraal te komen bedachten we binnen ons team de mobiele koffiebar om de periode tussen sloop en nieuwbouw van het Nestcafé te kunnen overbruggen. Want stel je voor dat we hier weken of maanden verdwenen zouden zijn. Dan wordt wat we in de loop van de tijd in de buurt hebben opgebouwd snel afgebroken. De koffiebarbakfiets hebben Robis (kunstenaar in de Vogelbuurt) en ik toen in twee weken in
Een mobiele koffiebar staat er tijdelijk voor in de plaats.
elkaar getimmerd. Hij is super chique geworden. Voorzien van elektra, waterpomp, gasaansluiting, afvoer en met bijbehorend tentje en biertafel. En het belangrijkste: met een koffiemachine, geleverd door de stadsbranderij (Barista Service Nederland) uit de Vriesestraat. Garantie voor een heerlijk bakkie koffie. Als de nieuwe huisvesting van het Nestcafé weer op het Vogelplein staat, kan de mobiele koffiebar ook bij andere activiteiten in de wijk worden ingezet. Het nieuwe Nestcafé heeft straks een fraaie uitschuifbare glazen serre, om ook bij minder weer beschut te kunnen zitten. Het heeft een werk-
atelier, een keuken en natuurlijk de koffiebar. Ook willen we er een fietsenwerkplaats bij organiseren.” Joeke verwacht dat de nieuwe behuizing er voor de zomer staat. Ze zijn er goed in, die gasten van het Vogelnest: activiteiten organiseren, zondagochtendontbijt serveren, fruitbomen planten, moestuinen regelen, samen een naaiatelier draaien, kunstenaarexposities opzetten, bewoners met raad en daad bijstaan. Om zo aan een buurt te werken waar het prettig wonen is. Geniet voorlopig van uw mobiele bakkie koffie!
Wijkkrant De Reelander heeft een Fa c e b o o k p a g i n a . Hiermee speelt De Reelander ook op internet een actieve rol bij het informeren, interesseren en verbinden van buurtbewoners en organisaties in de wijk het Reeland. facebook.com/wijkkrantdereelander
Sociaal Wijkteam In het Sociaal Wijkteam werken mensen van verschillende organisaties samen. Je kunt er terecht met alle vragen waar je in het dagelijks leven tegenaan loopt. Bijvoorbeeld over gezin, relatie, kinderen, opvoeden, wonen, werk en inkomen, zorg, gezondheid en vrijetijdsbesteding. Bankastraat 10, tel. 078 - 22 10 200 centrum@sociaalteamdordrecht.nl
Tekst en foto’s Gerard Zwinkels
De Reelander