De Poorter
Jaargang 26, december 2020, nummer 6
Al 25 jaar uw vertrouwde binnenstadkrant!
Molen Kyck over den Dyck:
Wieken moeten blijven draaien Dordrecht kent veel monumenten en twee daarvan zijn iconisch te noemen, beeldbepalend en door hun hoogte bijzonder in het oog vallend: de Grote of Onze-Lieve-Vrouwe Kerk en molen Kyck over den Dyck. Het ene gebouw heeft een bijzondere toren, het andere heeft wieken die nog draaien. En daar gaat dit stukje over, want daar is iets ernstigs mee aan de hand. Ik bezoek de molenwinkel op woensdagmiddag - dat is voor de eerste keer mogelijk naast de zaterdag - om te praten met Erna Steingröver die de communicatie voor de molen verzorgt. Uit jullie berichtgeving heb ik begre pen dat er nogal wat reuring is rond de molen? “Dat klopt, het gaat om de molen wieken. In 2000 is de molen helemaal gerestaureerd, maar het bedrijf dat de wieken onder handen nam, maak te daarbij ingrijpende fouten. Bij de lasnaden van de metalen roeden zijn daardoor bellen ontstaan. Datzelf de is gebeurd bij andere molens en daar zijn de wieken afgebroken. Die molens stonden gelukkig in landelijk gebied, dat is bij Kyck over den Dyck niet het geval. Sinds vijf jaar bestaat er een röntgensysteem, waarmee de roeden op luchtbellen doorgelicht kunnen worden en bij de toepassing daarvan bleken ‘onze’ wieken ook scheuren te vertonen. Wij hebben de molen per direct stilgelegd. Het be treffende bedrijf is failliet en kan dus niet aansprakelijk gesteld worden.”
Dat betekent dat jullie ook niet meer ‘op de wind’ kunnen malen? “Dat klopt, niet meer met de originele molenstenen, maar nog wel met de elektrisch aangedreven stenen. Dat gaat alleen veel trager, waardoor we minder productie kunnen maken en wij genereren geld door de verkoop van onze producten in de winkel en aan anderen zoals Christa’s Coo kies, Broodcafe JAAP, de bakkers van Breggen en van Herk en de Plus in Dubbeldam.” De kosten van de reparatie zullen niet gering zijn. Wie betaalt daarvoor? “De reparatie kost rond de 150.000 euro en omdat de molen een rijks monument is, hebben wij subsidie aangevraagd. Maar die zal hooguit 60 procent van de kosten dekken.” Lees verder op pag. 2
Erna Steingröver, die de communicatie voor de molen verzorgt bij de stelling in de winkel.
Van Dirk IV tot 3000: 50 vensters op de stad De digitale Canon van Dordrecht die op 31 oktober de ‘première’ beleefde, is bingewatching waardig. Normaal gesproken gebruik je het begrip bingewatchen, oftewel marathonkijken, voor een spannende serie van Netflix of Videoland. De Dordtse Canon is echter zo pakkend, dat je de neiging hebt te blijven kijken en alle 50 vensters in één sessie te openen. Het eerste venster biedt een blik op Thuredrech en Dirk IV en loopt via de Munt van Holland, Stadsontwikkeling in de zestiende en zeventiende eeuw en Kees Spijkervet naar De toekomst van Dordrecht in 3000. Bij alle vensters staan ‘links’ naar filmpjes of bronnen met uitgebreidere informatie.
stemd was, is aantrek kelijk zowel qua inhoud en uiterlijk als wat prijs betreft. Met Henk ’t Jong en Kees Klok, twee bekende Dordt se geschiedkundigen, bespreek ik de Canon, omdat zij met hun des kundigheid kunnen be palen of het initiatief van Jan Willem Boezeman en Ad Bosch geslaagd is. Henk bijt de spits af, als ik de vraag stel of de Dordtse Canon aan de verwachtingen voldoet.
Ook de gedrukte Canon, waarvan het eerste exemplaar op 17 novem ber voor de in Dordrecht geboren dochter van burgemeester Kolff be De gedrukte Canon, verschenen op 17 november.
elk tijdperk. Dat bleek te hoog gegre pen: je kwam als leraar lang niet aan alles toe. In 2008 verscheen daarom de Canon van Nederland, met 50 vensters gebaseerd op die tijdperken. Daar zat echter zoveel ruimte tus sen, dat de onderwerpen losse feiten werden die niets meer met elkaar te maken hadden. En ook die pasten niet in de steeds kleinere ruimte voor geschiedenisonderwijs en werden maar fragmentarisch behandeld, het bleef te veel. Vandaar dat ik de Ne derlandse Canon een onding vind. In de Dordtse Canon is er wel connectie tussen de verschillende vensters, om dat een stad minder complex is dan een land. Hij is zelfs te gebruiken op Henk ’t Jong: “In 2001 de basisschool.” werden de tien tijd perken van de commis Kees Klok vervolgt: “De Canon van sie De Rooy ingevoerd, Nederland is als leidraad voor het vergezeld van een boek onderwijs weinig zinvol, omdat het van 160 pagina’s over aantal lesuren dat voor geschiedenis
is uitgetrokken zo gering is, dat er slechts een fragmentarisch gebruik van kan worden gemaakt, terwijl het onderwijs ook nog eens geacht wordt aandacht te besteden aan Europese historie, nietwesterse geschiedenis en nog een aantal andere domeinen.” Tijdens ons interview brengt Jan Wil lem Boezeman, één van de ontwer pers van de Canon, een papieren ver sie langs en neemt even deel aan het gesprek: “Het plan is om in het cul tuurhistorische magazine Dordrecht Monumenteel/Dordts Geboren, dat vier keer per jaar verschijnt, meer te gaan doen met de Canon door on derwerpen aan vensters te koppelen. Er ligt ook een idee in de week om iedereen die in Dordrecht geboren wordt en nieuwe inwoners een exem plaar van het boekje te schenken.” Lees verder op pag. 2
In deze krant:
Huis voor stad en regio pag 3
Wijkmanager Binnenstad pag 4
Wat doen we met Kerst? pag 5
Kinderpoort pag 6
Rivier-Stad-Boot pag 7
Polder de Biesbosch pag 8
Bewoners weten het beste wat er speelt in de wijk l Buurtwerk Dordrecht
Column Van Dirk IV tot 3000: Vervolg van pag. 1
50 vensters op de stad
Diaken Franck Baggen H. Theresia van Ávila Parochie
Regels die je vrij maken Als moderne mensen hebben we weinig op met regels en wetten. We voelen ons al snel gekaderd, vooral nu met coro na. Dat idee bestaat ook rond kerk en geloof. Gij zult niet dit, gij zult niet dat... Voor velen is dat een reden om kerk en geloof te mijden. “Ik bepaal zelf wel wat ik doe en laat, daar heb ik geen God of kerk voor nodig”, hoor ik vaak. Het klinkt te genstrijdig, maar de vele regels en wetten van kerk en geloof willen je juist vrij maken. Laat ik dat illustreren aan de hand van een voorbeeld. Ik heb eens deelgenomen aan een golfclinic, een beginnersles in golfen. Voor het eerst van mijn leven stond ik op een golfbaan en mocht ik een ‘full swing’ doen (de bal zo ver mogelijk wegslaan). Alles wat je fout kunt doen, deed ik. Ik sloeg een krater in het gras en de graspol len vlogen door de lucht. De bal kwam niet ver. De instructeur ging vervolgens allerlei regels aan mij opleggen: hoe ik moest staan, hoe ik moest draaien vanuit mijn heupen, hoe ik de club moest vasthouden, hoe ik de club moest zwaaien, en zovoort. Pas nadat ik mij de vele regels had eigengemaakt, deed ik een prachtige swing en de bal zoefde door de lucht. Precies dat is wat geloof met je doet. Het legt je, net als het golf spel, allerlei regels op. Die regels willen je helpen om ten volle en waardig te kunnen leven, zodat je je ten diepste vrij voelt. Kijk eens naar beroemde sporters. Zij zijn volledig vrij in hun spel. Dat wil niet zeggen dat zij de regels aan hun laars lappen. Het is juist omdát zij zich aan de vele regels houden niet al leen de spelregels, maar ook de regels van conditie en techniek dat zij zo goed zijn. Ze zijn er volledig één mee geworden. Evenzo legt het geloof je al lerlei regels op, niet om je te kaderen, maar om je te laten excelleren, om je ten volle te laten leven, zoals je als ge liefd en liefhebbend mens ten diepste bent bedoeld.
2
Jan Willem verdwijnt en wij gaan verder met mijn vraag wat er gemist kan worden in de Canon. Zowel Henk als Kees vinden dat de legenden over Sint Sura, die van het wiegje en de kat in 1421 en Dirk IV die in de Gravenstraat door een giftige pijl om het leven gekomen zou zijn, niet in het geheel passen. Deze verhalen horen thuis in de categorie Dordtse volksverhalen.
tegen krijgen wel een prominente plek in het geheel.”
Henk: “Voor mij had er meer nadruk gelegd kunnen worden op Dirk VII en Willem I, zij hebben heel veel voor Dordrecht betekend: Dirk met het invoeren van het tolsysteem en Willem, die in 1220 Dordrecht het keurrecht gaf, waardoor de stad zijn eigen wetten mocht maken zonder toestemming Waarom zo streng, het zijn toch leu te hoeven vragen aan de graaf.” ke verhalen? “Het kan wel leuk zijn, maar fic- We beëindigen het gesprek door te tie en non-fictie moet je niet door constateren, dat het maken van de elkaar halen, dat schept verwar- Dordtse Canon een dapper besluit ring”, is beider mening. was. Hij is in korte tijd gemaakt en in begrijpelijke taal voor de burNaast wat in het algemeen gemist ger, dat verdient veel waardering. kan worden, wat missen jullie per De digitale versie is te vinden op soonlijk? www.Agustijnenhof.nl, activiteiten: Kees: “Ik mis de patriotten in Canon van Dordrecht. Het boekje Dordrecht. Cornelis de Gijselaar (7,95) is te koop bij het VVV, in de bijvoorbeeld speelde een belangrij- boekhandels en te bestellen bij het ke rol in de landspolitiek. De ‘Vrij- Augustijnenhof. heid’* was het eerste excercitiegenootschap en dat had zijn weerslag * Militaire organisatie opgericht door op de rol van latere genootschap- de patriotten met als doel het bewa pen in de Dordtse politiek en in het penen van burgers tegen het Oran maatschappelijk leven. De letteren jegezinde leger. krijgen wat weinig aandacht, evenals de muziek. De schilders daarenHeintje Groesbeek 50 vensters op de stad in beeld: ‘bingewatching waardig’ Vervolg van pag. 1
Molen Kyck over den Dyck:
Wieken moeten blijven draaien
Kan de gemeente, gezien het belang van dit beeldbepalen de monument, niet bijsprin gen? “De gemeente wil support geven bij de acties die wij gaan voeren en doet dat in de vorm van ondersteuning door het pr-bedrijf van de stad.”
Inmiddels is vrijwillig molenaar Peter Raggers erbij gekomen. Hij maalt iedere zaterdag het goede volkorenmeel dat Kyck over den Dyck verkoopt. Met hem praten we verder over de grote reparatie die de molen te wachten staat, want niet alleen de wieken vertonen mankementen, ook de sprinklerinstallatie heeft het begeven en er staat het nodige voegwerk op de herstellijst.
Een beetje mager naar mijn mening. Maar... wat hebben jullie inmiddels voor acties bedacht? “Een crowdfundingactie waarbij we crowdfunders bedanken met een belo- Er zijn kerstballen te koop met afbeelding van de molen. Een prangende vraag: ning, zoals een weekend in wanneer kan de molen een Duitse watermolen (bij een be- timeter. Het zou ook heel fijn zijn, weer op volle kracht zijn drag van 1000 euro). En misschien als bedrijven ons willen sponsoren.” werk doen? zijn de Limburgse molens waarmee we connecties hebben ook wel bereid om een bijdrage te leveren. Verder hebben wij mondkapjes, kerstballen en kaarten met een afbeelding van de molen. Binnenkort Op 17 december is er een online veiling om geld in te zamelen voor verkopen we per opbod een kerst- Bamenda, onze zusterstad in Kameroen. De opbrengst is voor de strijd bal met een doorsnede van 30 cen- tegen corona. De veiling wordt vanaf 15.30 uur via een livestream uitgezonden vanuit de raadszaal op het Stadhuis, met niemand minder dan burgemeester Kolff als veilingmeester. Deelnemers kunnen zich tot 16 december aanmelden via info@dordrecht-bamenda.nl en krijgen dan U kunt ook iets doen! instructie hoe ze de veiling kunnen volgen en bieden op de prachtige veiling-items. Goede ideeën voor de mo-
Online veiling voor Bamenda
lenactie zijn meer dan welkom bij Erna Steingröver: mail naar educatie@ molen-dordrecht.nl of naar het redactieadres. Bezoek de winkel: open op woensdagmiddag van 13.00-16.00 en op zaterdag van 10.00-16.00 uur, en koop producten zoals ongebleekte bloem, cake-mixen en artikelen in het kader van de ‘Molenactie’. Of word sponsor!
Stichting Dordrecht-Bamenda organiseert de veiling voor verschillende partnerorganisaties in Bamenda: de Ntankah vrouwen, CBCHS, bekend van basisschool Mbingo voor doven en slechthorenden, en de Polytechnische Universiteit. De initiatieven zijn enerzijds gericht op de preventie van COVID-19 en anderzijds op het helpen van mensen die door de Corona-crisis in de problemen zijn geraakt, variërend van een leerachterstand, isolement, verlies van werk en inkomen tot armoede en honger. In totaal belopen de kosten van deze projecten een bedrag van circa 22.000 euro. De helft van dit bedrag wordt bijgedragen door Wilde Ganzen. De andere helft zamelt Stichting Dordrecht-Bamenda in. We missen nog 2.500 euro. Dit bedrag hopen we met de veiling bijeen te brengen. Op de website is een pagina waar je meer kunt lezen over de veiling. www.dordrecht-bamenda.nl
“Hopelijk kunnen de wieken in het voorjaar weer draaien, want een stilstaande molen gaat hard achteruit. In vier weken tijd is dat al zichtbaar. Bijvoorbeeld de duiven hebben ontdekt dat de wieken niet meer draaien en hun uitwerpselen bevatten puur ammoniak dat zijn giftige werk doet op hout, steen en dergelijke.” Heintje Groesbeek
Colofon Redactieadres: Wijkcentrum Koloriet, Jacob Marisstraat 70, 3314 TK Dordrecht Tel. 078 - 750 89 66 E-mail: r.besjes@kpnmail.nl Website: www.tienplus.net/poorter
Redactie:
Ria Besjes, Ton Delemarre, Kees Dijkman, Gerard Goudriaan, Heintje Groesbeek, Anne Nies Keur, Els Kobec, Jole Kraaijo, Mary Ruisch
Medewerkers: Lucy Wouters, Franck Baggen
Druk: Dordt Centraal
Kopij binnen: vóór 9 februari Bezorging volgende nummers: 3 maart 28 april De Poorter niet in de bus gekregen? Haal de krant op bij een van de volgende adressen: Uitgeverij TIEN Plus: Jacob Ma risstraat 70, SPUI93: Spuiweg 93, Stadsbi bliotheek Dordrecht: Groenmarkt 153, Albert Heyn Supermarkt, Achterom. Of stuur een mailtje naar het redactieadres:
r.besjes@kpnmail.nl Kijk ook op:
www.tienplus.net/poorter en
Volg ons op Facebook!
Een prikkel voor de stad Op de voorpagina van het digitaal verschenen oktobernummer, prijkte het eerste deel van het artikel over het nieuwe Huis van Stad en Regio in Dordrecht. Hierin was Elif Tinaztepe, partner van het Deense architectenbureau Schmidt Hammer Larsen en projectarchitect voor het nieuwe Stads- en Regiokantoor, aan het woord over de visie van haar bureau. Zie: www.tienplus.net/wijkkranten/poorter Het tweede deel volgt hieronder, met veel aandacht voor de plek van het nieuwe Huis van Stad en Regio. Elif Tinaztepe en haar team hebben veel moeite gedaan om de kern te vinden van de gewenste verbinding tussen het project en de stad. Ze keken naar de bredere context en bezochten Dordrecht. Dordrecht is een stad van betekenis, en heeft, als oudste stad van Holland, ook een lange geschiedenis en traditie. De Nederlandse collega’s van het kan toor gaven inzicht in de stad, zijn geschiedenis, de huidige tijd en zijn toekomst. ”Toen we in dat gebied rondliepen”, aldus de projectarchi tect”, realiseerden we ons dat we een gebouw moesten creëren dat uit nodigend voor het publiek is, waar je zomaar kunt binnenlopen, rond kunt dwalen en je meteen thuis voelen. We hebben het over een gebouw dat zorgt voor persoon lijke interactie met zijn gebruikers: toeristen, bezoekers, burgers en mensen die er werken.”
Wat hierbij sterk meespeelt is de menselijke maat. Daarom begon het team te denken over het weg laten van een wand met de Spui boulevard en creëerde het een gebouw dat binnen en buiten aandoet als een gebouw met 360 graden uitzicht. Een gebouw dat voordeel haalt uit zijn ligging met de Spuiboulevard, zijn buren en de stad. Dit maakte het voor het team mogelijk te denken aan nieu we typen publieke ruimten voor diverse gebruikersgroepen. Het gebouw is van binnen naar buiten ontworpen en heeft ruimtes met dubbele hoogten, waardoor in tern plaatsen van verbondenheid ontstaan. Vanuit die ruimtes is er verbinding met de stad (Spuibou levard, toegangsplein, station, his torisch centrum) via zorgvuldig doordachte uitzichten. Binnen het gebouw willen Tinaztepe en haar team ruimtelijke en flexibele diver siteit bieden met overal publieke ruimtes. Het ontwerp van het ge
Ruimtelijkheid in het nieuwe stadskantoor, hierin komen kunst en architectuur samen.
Beeld: Deens architectenbureau Schmidt Hammer Larsen
kunst, maar ook cultureel erfgoed, zoals waardevolle tapijten, die de gemeente in bezit heeft. Hoe passen die in haar interactie- en ontmoetingsconcept? Tinaztepe verwacht discussie met de gemeente te kunnen voeren over hoe de verbinding tussen de tapij Hier direct op aansluitend: hoe ziet ten en het project kan plaatsvinden. Elif Tinaztepe de relatie tussen ar- De context is van bijzonder belang, chitectuur en kunst? En niet alleen gezien de geschiedenis van de bou wplaats en zijn omgeving. In het algemeen heeft integratie van kunst in ieder project prioriteit. In een van de centrale ruimtes in Dokk1 in Aarhus, luidt er een gong iedere keer als daar een kind geboren wordt. Dokk1 is een openbare bib liotheek en cultuurcentrum die lijkt op het Huis van Stad en Regio.
is in alle opzichten flexibel en biedt kansen om nadere vragen op te lossen en verbeteringen aan te brengen. Het eindresultaat is een optimistisch gebouw als toekomstig monument van Dordrecht.’
Tot slot vroegen we Elif Tinaztepe waarop ze het meest trots is. Haar antwoord is duidelijk: de doelen en ideeën van haar bureau over het Stads en Regiokantoor zijn duidelijk naar voren gekomen in het competitieproces. En ze werden gesteund door de jury, zoals blijkt uit het volgende juryoordeel.
Van veel belang is het proces hoe het gebouw een open en gastvrij huis gaat worden voor de stad, de regio en de gehele samenleving. Zoals Elif Tinaztepe opmerkt: “Het echte werk begint nu pas, als we gaan samenwerken met de stad, het stadsbestuur en de inwoners van Dordrecht... met Dordrecht en voor Dordrecht.”
bouw moet zodanig zijn dat spon taan bezoek mogelijk is. Het moet een reis opleveren die op straat niveau begint en met uitzicht naar het historische centrum op de top eindigt. Waar je de stad vanuit een ander perspectief kunt zien.
Beter een goede buur dan een verre vriend! Met Anne Nagtegaal en Lindsay Kom, coördinatoren van buurtbemiddeling Dordrecht praat ik over hun werk. Anne werkt al ruim zeventien jaar bij MEE, zij ondersteunt vrijwilligers en mantelzorgers en is vanaf augustus ook actief als coördinator buurtbemiddeling. Lindsay woont in Amsterdam en volgt aan de Vrije Universiteit in Amsterdam de master conflicthantering, rechtspraak en mediation. Net als Anne werkt zij sinds augustus bij buurtbemiddeling. In Amsterdam is Lindsay nauw betrokken bij vrijwilligerswerk in haar buurt. Buurtbemiddeling is opgezet om bewoners te ondersteunen als er tussen buren onderling spanning optreedt door overlast van welke aard dan ook. Lindsay en Anne begeleiden samen het team van buurtbemiddelaars in Dordrecht. Alle buurtbemiddelaars zijn vrij willigers. Mensen die belangstelling hebben om buurtbemiddelaar te worden hebben eerst een gesprek met Anne of Lindsay om kennis te maken en om te zien of het werk biedt wat hij of zij ervan verwacht. Als de kennismaking van beide kanten als positief wordt ervaren is de nieuwkomer van harte wel kom in het team. Voor dat de nieu we buurtbemiddelaar aan het werk kan krijgt hij of zij eerst een gede gen training. Die wordt verzorgd door een externe organisatie.
’De opgave wordt radicaal, vindingrijk en volledig opgelost. Het plan
Anne Nagtegaal en Lindsay Kom, coördinatoren van buurtbemiddeling Dordrecht makingsgesprek en een oriëntatie wordt geadviseerd dat eerst te op de problematiek via de telefoon doen. De coördinatoren geven tips of op het MEEkantoor. en adviezen hoe dit aan te pakken. Als het contact darna niets oplevert Wat komen de buurtbemiddelaars worden de buurtbemiddelaars zoal tegen? ingeschakeld. Voor de bewoners In de praktijk maakt het nogal wat moet duidelijk zijn dat zijzelf het uit hoe intensief mensen die in con probleem moeten oplossen, anders flict zijn met elkaar te maken heb gezegd: “Buurtbemiddelaars treden ben. Als mensen in hetzelfde flatge op als raadgever en intermediair bouw wonen en over dezelfde trap maar gaan niet op de stoel van de naar hun huisdeur moeten, komen bewoner zitten.” De praktijk leert zij elkaar regelmatig ongevraagd dat conflicten vaak ontstaan door tegen. Als er spanningen zijn is dat een verschillend dagritme, maar best confronterend. Wanneer het ook omdat de leefwereld van be naaste buren zijn die in het aanpan woners aanzienlijk verschilt. Als dige huis wonen kan de overlast een gezin met kleine kinderen best groot zijn maar kan je elkaar woont in een flat onder de woning toch enigszins ontlopen. De eerste van een gezin met pubers waar vraag die altijd wordt gesteld is: dagelijks stevige housemuziek “Wat heb je zelf ondernomen naar dreunt op alle uren van de dag en de overlastgever, heb je de buren er nacht, is de bron van ergernis en al op aangesproken, hebben jullie al overlast duidelijk te benoemen en dus te reguleren. gekeken naar oplossingen?”
Iets meer over de praktijk: alle hulpvragen die binnenkomen lopen via de coördinatoren. Zij leggen het eerste contact met de hulpvrager. Eerst is er een kennis Als dat nog niet is gebeurd dan Een ander probleem kan zijn dat
bewoners in een appartemen tengebouw totaal verschillend omgaan met de gezamenlijke ruim ten. Bijvoorbeeld, de volle (soms stinkende) huisvuilzakken worden in de hal gezet en blijven daar da gen staan. Of een paar fietsen met lekke banden en andere defecten die allang niet meer worden gebrui kt, staan maanden in de gemeen schappelijke entreehal. Voor de één een gruwel en ergernis, voor de ander een normale zaak. Als er bij beide partijen de bereidheid is om elkaar tegemoet te komen dan zijn veel problemen redelijk snel op te lossen. Zeker met ondersteuning van de buurtbemiddelaars In de gevallen waar het om ernstiger za ken gaat bijvoorbeeld fysiek geweld, bedreiging of intimidatie wordt de wijkagent bij de zaak betrokken. Er is goed contact met de wijk agent, hij kent de meeste bewoners en geniet het vertrouwen van veel mensen. Ook de woningcorporatie of de wijkmanager wordt soms in geschakeld als er geen oplossing wordt gevonden.
Dit oordeel belicht volgens haar de sterke kanten van het project: een helder, sterk en doelgericht ont werp dat openstaat voor toekom stige ontwikkelingen. Precies waar het team wilde uitkomen: een plek voor verdere ontwikkeling en het uitstralen van optimisme. Dit heeft ze ook ervaren met het project Dokk1: hoe een dergelijk gebouw in een kleinere stad innovatie kan bevorderen en bevolkingsgroepen samenbrengen.
Gerard Goudriaan
Tot slot: werken als buurtbemid delaar is niet alleen nuttig voor de buurtbewoners, Lindsay en Anne vertellen wat de meerwaarde is voor de buurtbemiddelaars. Er wordt gewerkt in een team, dit levert vaak onverwachte leuke nieuwe contacten en zelfs vriend schappen op. Bovendien is het heel bevredigend en iets om trots op te zijn als jij als buurtbemiddelaar kan bijdragen aan de oplossing van een conflict tussen buren waardoor het dagelijks leven van deze mensen er een stukje beter op wordt. Ze wij zen op inhoudelijke gesprekken in de teamvergaderingen waarin de buurtbemiddelaars elkaar bevragen en ondersteunen waardoor ieders kwaliteit en professionaliteit groeit, een vorm van intervisie. Kortom, het is uitdagend en leuk om buurtbemiddelaar te zijn. Als je door dit artikel enthousiast of nieuwsgierig bent geworden en je denkt dat het ook iets is voor jou, meld je dan aan via de mail: buurtbemiddeling@desocialebasis.nl Mary Ruisch
3
Chris Hoogerwaard, spin in het web Aan het woord is Chris Hoogerwaard, hij werkt al 30 jaar bij de gemeente Dordrecht, is er begonnen als buschauffeur-controleur. Verder had hij diverse functies, zoals marktmeester en wijkmanager Noordflank. Laatste functie was een tijdelijke aanstelling als regionaal coördinator Handhaving op de Noodverordening covid-19 bij de Veiligheidsregio. Hij is nu net gestart als wijkmanager binnenstad. Chris: “Iedere wijk had zo’n mana ger als aanspreekpunt voor bewoners en instellingen, maar de binnenstad had alleen een gebiedsmanager die verantwoordelijk was voor een groter gebied: het hele centrum, dus ook de Schil en de Noordflank. Dat vonden wij als wijkmanagers vreemd en dat heeft geleid tot een wijkmanager als aanspreekpunt voor de binnenstad. Je hebt dan te maken met tal van con tacten: met de programmamanager binnenstad: Rick Naaktgeboren, met de afdeling Vastgoed van de gemeen te, de accountmanagers, de Markt meester, de eigenaars en huurders van winkels en woningen, de Wo ningbouwverenigingen, de Wel standscommissie, de culturele in stellingen en verbanden, buurtwerk, kerken, maar ook en vooral met de bewoners van de binnenstad.”
functie. Ik heb wel een uitgebreid netwerk dat me in staat stelt om dringende zaken aan te pakken. Neem de handhaving in coronatijd. In maart werd er flink op aangezet met borden op de markt en strepen op straat. Naast boa’s werden acteurs ingehuurd om ludiek de klant en op de markt terug te fluiten. Daarna zakte het in tot een warboel. Nu hebben we nieuwe borden en strepen gezet en zetten meer boa’s in (die best veel meer respect verdienen). Of de acteurs terugkomen, durf ik niet te zeggen. Het zou voor door corona werkloze theatermensen wel een uitkomst zijn.”
“Hoe dat bureau er precies uit komt te zien en exact gaat heten, weet ik niet. ‘We willen het organisch en in goed overleg met alle betrokken partijen laten groeien, dan komt de juridische vorm later wel’, volgens Rick Naakt geboren.”
Woningen in winkels
Bewonerspatform
“Het bewonersplatform, een groep van zo’n 20 mensen uit alle buurten van de binnenstad, onder aanvoe ring van Marie José Ansems, kan in het overleg een belangrijke rol gaan spelen. De gemeente onders teunt dat platform, vooral omdat het ook een positieve inbreng zal heb ben. Het is geen klaagclub over al les wat er vroeger is misgegaan. Het platform gaat juist werken vanuit de voorhoede, aan de hand van een aantal opgestelde thema’s zoals vei ligheid, schoon en heel, evenemen Er is een Bureau Binnenstad in op- ten, bereikbaarheid, duurzaamheid, richting hoe zal dat gaan werken? historisch karakter en toerisme, en
Campagne ‘Orange the World’
Chris Hoogerwaard, wijkmanager binnenstad: “Mijn zwaartepunt is het contact met de bewoners.”
dergelijke. Kortom, alles wat betrekking heeft op de leefbaarheid.”
“Er is veel te doen. Denk aan de concentratie van de winkels in een kernwinkelgebied. We willen dat de komende jaren in de binnenstad ruim 200 woningen in winkels worden ge bouwd. Op die manier daalt de leegstand en nemen de levendigheid en de sociale controle in winkelstraten toe. Daar horen ook sociale huurwoningen bij. Denk ook aan ateliers voor kunstenaars, zeker nu DOOR in de Munt veel minder ruimte heeft dan aan de Spuiboule vard. Dordrecht moet zijn naam als cultuur stad waarmaken.”
“Denk ook aan groen in de stad waar bewoners Het is een hele berg en een kluwen van betrokkenen. Heb je al een lijstje in mee kunnen doen. We hebben bijvoorbeeld de Operatie Steenbreek om tuinen en geveltu van prioriteiten, een werkplan voor de komende jaren? “Nee, nog niet, ik ben immers zojuist begonnen met deze nieuwe intjes te stimuleren. We zouden weer schou wrondes met de bewoners kunnen organiseren. Genoeg zaken om mij mee bezig te houden. Mijn rol is een schakel te zijn tussen alle partners die betrokken zijn. En mijn zwaartepunt is het contact met de bewoners. Die moeten betrokken worden in al die een online programma ‘Samen naar Zie ook: onderwerpen en hun stem kunnen een duurzame aanpak van huiselijk www.orangetheworld.nl laten horen. Ik ben voor hen de spin geweld.’ Door een panel van beleids www.masker19.org in het web.” makers, uitvoerders van het beleid en mail: info@transitiehulpverlening ervaringsdeskundigen werden ver huiselijkgeweld.nl Ton Delemarre schillende onderwerpen besproken.
Stop geweld tegen vrouwen Wilt u of uw organisatie meedoen en uitspreken dat geweld tegen vrouwen en an dere huisgenoten niet kan en niet mag? Laat het ons weten en help mee. Help mee om samen een vreedzame vuist te kunnen maken tegen geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld in het algemeen.
Was getekend...
Illustratie Lucy Wouters
Geweld tegen vrouwen komt nog steeds veel te veel voor, is onacceptabel en creëert bovendien een onveilige omgeving voor kinderen met alle gevolgen van dien. In het buitenland, maar ook hier, misschien wel bij u om de hoek. De corona pandemie zet spanningen in huiselijke situaties nog meer onder druk. De Orange the World campagne van de Verenigde Naties vraagt aandacht hiervoor.
Kees Dijkman
Meer informatie:
De oranje verlichting voor het Stadhuis en meer gebouwen in de stad werd aangezet als start van de campagne. Foto: Kees Dijkman
De landelijke campagne liep in Ne derland van woensdag 25 november tot 10 december (Dag van de Rechten van de Mens). Een van de onderdelen was het in oranje verlichting zetten van gebouwen en bouwwerken. Ook de gemeentes Dordrecht, Papen drecht en de Hoeksche Waard deden mee, door een aantal gebouwen en objecten in oranje uit te lichten. De Soroptimistenclub Dordrecht, en Gemeente Dordrecht ondersteunen de campagne en kwamen gezamen lijk in actie. Op 25 november om 16.30 uur werd door wethouder Rik van der Linden de Oranje schakelaar voor het Stadhuis, De Grote Kerk, bioscoop The Movies en het Dor drechts Museum omgezet. Daarvoor werd door Saskia Franken namens de werkgroep THHG het Manifest Masker19 ‘Stop hernieuwd
4
slachtofferschap bij huiselijk geweld’ aan de wethouder aangeboden. Zij benadrukte dat zij zich geen slachtof fer voelt, maar overlever! Slachtoffers van huiselijk geweld zijn weliswaar kwetsbaar, maar daarom niet zwak. Kwetsbaarheid zit vol kracht. Het manifest is te downloaden op de web site van THHG (Stichting Transitie Hulpverlening Huiselijk Geweld). Naast het oranje laten kleuren van gebouwen, organiseerden Soropti mistenclub Dordrecht en THHG ac tiviteiten om vrouwen die in akelige situaties verkeren te ondersteunen. Daarbij kunnen ze uw inzet en (fi nanciële) bijdrage gebruiken. Voor slachtoffers van huiselijk geweld wa ren er op 26 november en 3 december workshops: ‘Samen staan we sterker.’ Orange the World is afgesloten met
Soroptimistenclub Dordrecht Anneke van Veen en of Barbera van Schaik mail ae.van.veen@kpnmail.nl of bel 06 - 3073 1003 of Barbera 06 - 2348 6326.
Dwaallicht route Dwaal-Licht-Spoor is een idee van Sprits Concepten, een collectief dat bestaat uit Jasper Stamm, Gabien Hitzerd en Jacoline de Heer. Al wandelend door de binnenstad word je verrast door verlichte scenes op his torische gebouwen. Bij iedere locatie is een QRcode waardoor je meer informatie kunt krijgen over het project. Alle scenes zijn op zichzelf staand, de moeite waard en te vinden op de dwaalkaart. Die is af te halen bij VVV Dordrecht, Spuiboule vard 99, of te downloaden op de website. Het project loopt van 7 december tot 3 januari, elke avond van 17.0022.00 uur. Ook bruggen en schepen in de haven zijn bijzonder verlicht. Meer info:
www.dordtse decemberdagen
Lucy Wouters tekende voor u een gebrandschilderd raam na uit de Grote Kerk. Kunnen we daar toch eventjes zijn...
Wat doen we met Kerst? Op het moment dat ik dit schrijf is Sinterklaas nog niet eens vertrokken. Maar als deze Poorter bij u in de bus valt is het bijna Kerstmis. ‘Wat doen we met Kerst?’ is nu al de grote vraag. In ieder geval zijn de feestdagen aan het eind van het jaar anders dan anders. Ik ben daarom de straat op gegaan om kerstverlichting te verbeelden. Het maakte al met al in de week voor Sinterklaas en door Corona een sobere indruk. Kerst vieren verandert sinds jaar en dag en is voor iedereen anders. Corona is een gebeurtenis die vanaf dit jaar een stempel op de kerstviering zal drukken. Er zijn opgelegde beperkingen. Misschien maakt dat het zoeken naar de essentie van Kerst makkelijker. Als klein jongetje herinner ik mij de kerstviering thuis met echte kaarsjes en engelenhaar en zilveren sliertjes in een echte boom. Prachtig en spannend om in het donker naar te kijken. De geur van kaarsvet en hars hing in de kamer. Een emmer en een natte dweil stonden onder de boom. De kaarsjes werden lampjes. De boom hield zijn kluit, of werd een Pinus Plasticus (plastic dennenboom) de lampjes werden LED-lichtjes, beter voor het klimaat. Komt er dan ooit nog een winter in Nederland? Zal het een witte kerst worden? Op basis van ‘de elfjarige zonnecyclus’ en wat schaatserswijsheid hebben we déze winter een relatief goede kans op wat schaatsweer. Januari en februari 2021 zijn dan kanshebbers voor wat extra oostenwind. Met als herkansing de volgende winter. Een Elfstedentocht zit er deze winter niet in. Of het nu vriest of niet. Daar kun je alleen van dromen. Coronamaatregelen verhinderen immers massa-evenementen.
Tekst en foto’s: Kees Dijkman Schone Schijn en Werkelijkheid
Kerst vieren gebruiken veel mensen om familiebanden en vriendschappen aan te halen. Gek genoeg moest ik denken aan de film ‘Fanny og Alexander’ (1982 Ingmar Bergman). De film speelt in Uppsala Kerst 1905. Als de vader van Alexander en Fanny sterft, hertrouwt hun moeder Emilie met een bisschop die zeer streng blijkt te zijn voor zowel moeder als kinderen. Ze leven opgesloten in de kanselarij van de bisschop totdat de kinderen door vrienden van hun familie het huis uit gesmokkeld worden. Emilie, inmiddels zwanger, geeft haar man een slaapmiddel en sluipt het huis uit. In het huis breekt brand uit en de bisschop komt om. Voor de buitenwereld is het thuis gezellig en alles is koek en ei. We willen graag pracht en praal en luxe uitstralen. Champagnekurken en vuurwerk willen we laten knallen. Die gezelligheid is schone schijn en een droomwereld zolang we geen aandacht aan elkaar geven en niet met elkaar praten. Corona drukte ons met de neus op de feiten. Oranje verlichte gebouwen in onze stad herinneren ons aan de werkelijkheid van huiselijk geweld tegen vrouwen, kinderen en ouderen. Ook kunnen winkeliers dit jaar niet rekenen op record omzetten voor kerst en oud- en nieuwjaar. De kerstmarkt gaat niet door en vuurwerk is verboden.
Kerstbubbels en Knuffelcontact
Het is nu nog niet bekend hoe het kabinet de feestdagen voor zich ziet in coronatijd. De regering is zich ervan bewust dat veel besmettingen achter de voordeur plaats vinden. Duitsers mogen straks met tien personen thuis zijn. In Frankrijk mogen de feesten met de familie worden gevierd, de avondklok wordt daar tijdelijk opgeheven. Britten hanteren een tijdelijke ‘kerstbubbel’ van drie huishoudens waarmee zelfs geknuffeld mag worden. Eind november presenteerden de Belgen de plannen voor Kerst en Oud en Nieuw. Zou de Belgische aanpak een voorbeeld kunnen zijn? Veel moet en weinig mag daar rond de Kerst: Groepen of ‘Kerstbubbels’ worden knuffelcontact. Per gezin mag slechts één knuffelcontact in huis komen. Wie alleen woont, mag bij hoge uitzondering tijdens één van de kerstdagen twee personen thuis ontvangen, maar knuffelen mag maar met één van de twee. In de tuin mag een samenkomst van vier personen, maar enkel als je daarvoor niet eerst een huis door moet lopen. Overal geldt een avondklok, dus buiten komen om 12 uur op oudjaarsavond is niet mogelijk. Als je BOA (Belgisch Opsporings Ambtenaar) bent, dan heb je tijdens de feestdagen wel wat te doen. Nederland hakt pas half december de knoop door.
De Dordtse Decemberdagen
Die zijn van 6 december tot en met 3 januari. De nadruk ligt op het verhogen van de sfeer en dienstverlening in de binnenstad. Dit krijgt vorm door extra aankleding en uitbreiding van de winterverlichting, meer (grote) kerstbomen, bijzondere lichtprojecten en lichtobjecten, een lichtdwaal- en wandelroute, drie locaties met een inpakservice. Aansluitend bij het tv-spektakel Scrooge Live wordt geld ingezameld voor Fonds Kinderhulp. Op oudejaarsdag en nieuwjaarsdag zullen lasers vanuit diverse locaties in de stad verbinding brengen tussen de wijken. Bewoners kunnen dit thuis meemaken.
Kerstlichtjes
Maar hoe het ook zij, het eindejaar wordt bijzonder sober. Toch geeft het sobere straatbeeld van nu mij een warm gevoel. Voor mij als fotograaf heeft dat alles te maken met licht. Kern van kerstvieren is het licht waarin je jezelf ziet of waarmee je anderen en je omgeving aanstraalt. Daarmee wil ik hoopvol afsluiten: In het donker zie je lichtpuntjes het best. Bedenk ook dat na 21 december de dagen gewoon weer langer worden en er meer licht komt. Geniet hier en nu van de warmte, van elkaar en de lichtjes.
Bronnen:
Wikipedia: ‘Fanny en Alexander’ De Correspondent, Rolf Schuttenhelm: ‘Hoe de winter met de noorderzon vertrok’ NRC-Next 12 dec 2020, Anouk van Kampen: ‘Coronakerst’
5
Zoals elk jaar, na hard werken in de Klooster tuin, maakte Morris Mol zijn huisje onder de grond weer netjes voor de feestdagen. Alles was rustig en stil, maar plotseling klonk er een doffe klap bij zijn voordeur. “Wat nu weer!” dacht Morris geërgerd terwijl hij drif tig naar de deur beende. Toen hij opendeed, viel er me teen een flinke kluit aarde en allemaal modder naar binnen, zijn hele gang lag gelijk vol. “Dat heb ik weer”, dacht hij nijdig, “Is alles net schoon, kan ik weer opnieuw beginnen!” Hij pakte zijn schop en begon luid mopperend de aarde naar buiten te werken. Maar opeens kwam er tot zijn verbazing uit de hoop een ster tevoorschijn die helemaal onder de modder zat. “Wat doe jij hier?” vroeg Morris verbaasd, “Moet jij niet aan de hemel staan?” “Ja, maar ik ben hard naar beneden geval len”, kreunde de ster, “En nu ben ik mijn licht kwijtgeraakt, terwijl ik juist vanavond in de kerk moet zijn om alles te ver lichten!” Het huilen stond hem nader dan het lachen. “Je moet eerst maar eens in bad, dan kijken we wel verder”, zei Morris, die altijd alles praktisch bekeek. Na een flinke schoonmaakbeurt was de ster weer wat opgeknapt en be
De kerstster
zuchtte moede loos: “Ach, een ster kan nu een maal niet va naf de grond opstijgen, daar heeft hij hulp bij nodig.” “Dan help ik je toch!” bood Morris aan, “Weet je wat? Ik ga met je mee en gooi je dan gewoon om hoog, dan lukt het misschien.” De ster ging nog helderder stralen en riep dankbaar, “Ja, Morris, dat moet lukken! Gooi me in de kerk maar zo hoog als je kunt, dan kom ik los en kan dan Hij keek somber heel goed verder voor zich uit en klaagde: “Als ik niet zweven.” En zo gingen ze kom, zal iedereen ontzettend verdrie samen op stap. Bij de kerk ston tig en teleurgesteld zijn, dan kan er geen feest zijn!” “Je licht doet het nu toch weer den al heel veel mensen te Hij schoof zenuwachtig op zijn goed?” vond Morris, “Dan kun wachten op het luiden van de stoel heen en weer en zuchtte: je toch gaan?” Maar de ster klokken en ook op het sterren “Hoe kom ik nu in de kerk? Als de klokken gaan luiden moet ik er echt zijn en het is nu al bij na tijd!” Ondertussen was het licht van de ster zo helder ge worden, dat Morris zijn ogen moest dichtknijpen om niet te worden verblind. gon zelfs weer wat licht te geven. Mor ris zette een grote pot thee en even la ter zaten ze samen aan tafel. “Ik ben de kerstster”, zei de ster, “De hemel koning heeft mij uitgekozen om met Kerstmis mijn licht op aarde te laten stralen. Dat is een hele grote eer! Maar onderweg was ik zo nieuwsgierig naar al les wat ik zag, dat ik niet oplette en toen hard naar beneden ben gevallen. En nu zit ik dus hier onder de grond en kan ik niet weg. Zo gaat het allemaal mis!”
Beeldpuzzel
Zoek de 9 verschillen
Schrijf de namen van de tekeningetjes in de vakjes. Van boven naar beneden lees je dan in de cirkels een woord dat past Kun je in de bovenstaande plaatjes van de kerstman alle negen in deze tijd. verschillen vinden? Doe je best!
6
Tekst en illustratie Els Kobec
licht dat dan zou gaan schijnen. De ster en Morris waren pre cies op tijd, want de klokken begonnen net te luiden met hun prachtige galm. Morris pakte de ster op, haalde diep adem en riep: “Daar ga je!” En met een enorme zwaai gooide hij hem zo ver omhoog dat hij helemaal tot aan het plafond opsteeg! Daar liet de ster zijn heldere licht over de mensen schijnen, tot grote vreugde van iedereen. “Het is weer een fijn kerstfeest met zo’n mooie ster!” zeiden de mensen tegen elkaar. Morris was heel trots op zich zelf dat hij zo goed heeft kun nen helpen en ging tevreden en heel gelukkig weer naar huis.
DwaalLicht Spoor In de binnenstad is bijzon dere verlichting te zien bij DwaalLichtSpoor. Ver lichte gevels vertellen over de natuur in de winter. Bewegende lichtprojecties la ten sprookjesachtige scenes zien. Kinderen die kunnen lezen en schrijven kunnen meedoen met een puzzel en daar een leu ke prijs mee winnen. Kinderen die nog niet kunnen lezen kunnen op zoek naar een dier dat in iedere verlichte ge vel verstopt zit. De scenes zijn te vinden op de dwaalkaart, af te halen bij VVV Dordrecht, Spuiboulevard 99, of te down loaden bij: www.dordtsedecemberdagen.
Kunstproject Rivier, Boot, Stad
Clafoutis met pruimen
Het project rivier, boot, stad van de Schots-Deense kunstenaar Edward Clydesdale Thomson is in september van start gegaan. Gedurende zes maanden wordt in een Dordtse scheepswerf met vereende krachten gebouwd aan een vijftien meter lange tjalk. Het project komt tot een hoogtepunt wanneer het schip zich in het voorjaar van 2021 een weg baant door de straten van het Hofkwartier, van het Dordrechts Museum tot aan het Hof van Nederland. In het komende jaar wordt ge werkt aan een uniek kunstproject. Het Dordrechts Museum vroeg drie kunstenaars om een voorstel om de (wandel)route in het Hof kwartier een kunstzinnig karakter te geven. Er werd gekozen voor het plan van kunstenaar Edward Clydesdale Thomson, die zich laat inspireren door de bijzonde re geschiedenis van Dordrecht als handelsstad aan het water. Deze maand gaan de voorbereidingen van start. Gedurende een half jaar bouwt hij in zijn tijdelijke studio in het voormalige DordtYart een tjalk naar historisch voorbeeld. De tjalk zal in het voorjaar, zwartge blakerd, door de straten en stegen van het Hofkwartier worden ge trokken. De route voert van de tuin van het Dordrechts Museum naar de binnenplaats van het Hof van Nederland. Het schip valt daarbij gecontroleerd uiteen en laat sporen na, die nadien de basis vormen voor permanente kunstwerken die
‘Hangt ’t ijs op Kerstmis aan de twijgen, ge zult met Pasen palmen krijgen’, zegt deze oude spreuk. Een koude Kerst geeft dus goede hoop op een warm voorjaar, fijn voor een nieuw groeiseizoen. Maar een net zo’n oude spreuk zegt ook: ‘als met Kerstmis de muggen zwermen, moet men met Pasen de oren wermen’, dat is weer niet zo fijn misschien.
zo de twee monumenten visueel met elkaar verbinden. Thuredrith
Dordrecht is ontstaan aan een plaats in het riviertje de Thuredrith die zo ondiep was, dat schepen er met mankracht doorheen moesten worden gesleept. Deze cruciale plaats tussen de binnenwateren en de open zee werd onder meer een centrum voor de handel in hout, dat in de vorm van vlotten van gebundelde boomstammen de stad bereikte. Ook de scheepsbouw bloeide en dat doet ze in deze regio nog steeds. Thomson sluit op deze geschiedenis aan. Nieuw hoofdstuk
Koken uit de tuin
In de tijdelijke studio in het voormalige DordtYart wordt een tjalk gebouwd Foto: Kees Dijkman naar historisch voorbeeld. participatie van zoveel mogelijk Dordtenaren, uit alle lagen van de samenleving. Je kunt als vrijwil liger meehelpen aan de bouw, die onder leiding staat van een pro fessionele botenbouwer waarbij wordt samengewerkt met diverse maatschappelijke organisaties in de stad. Je kunt als onderdeel van een team meehelpen om de tjalk een stukje verder te verplaatsen. Denk hierbij aan wijken, families, vereni gingen, werkkringen en dergelijke.
het project tijdens de bouw en de uitvoering. De gedeelde ervaring en het ontstaan van een nieuwe ‘urban legend’ staan centraal. Het project wil de verscheidenheid onderkennen van de mensen die anno 2020/2021 bijdragen aan de samenleving en de nooit stollende identiteit van de stad.
Thomson richt zich met rivier, boot, stad op de vraag: hoe kunnen Kees Dijkman burgers zich niet alleen betrokken voelen bij de geschiedenis van hun Bron: Dordrechts Museum stad, maar daar zelf een hoofdstuk aan toevoegen? Daarom is een be www.dordrechtsmuseum.nl/ langrijk element van dit project de En als bezoeker ben je getuige van activiteiten/rivier-boot-stad
Zeeridder op Groothoofdspoort boven water
Ons landje ligt er nu behoorlijk kaal bij, alleen de winterrammenas en de prei houden nog stand. De bloementuin was deze zomer, dank zij de tropische temperaturen, een eldorado voor de vele insecten. Op dit moment hebben we voor de (eventuele) winter weer een flink stuk tuin ‘gemulcht’, dus met bladafval bedekt en de rest ‘gewoon’ gespit. Ook was het weer tijd om voor de wilde vogeltjes nestkastjes op te hangen om in te slapen en voedersilo’s voor het eten, waarvan dankbaar gebruik wordt gemaakt. In deze ongewone tijd gaan we voor onszelf voor bij het kerstdiner maar eens een niet te moeilijk, maar lekker nagerecht maken, clafoutis bijvoorbeeld, een klassiek Frans dessert. En nu niet met kersen, maar met gedroogde pruimen. Die moeten wel eerst ruim een nacht in water worden geweld.
In het decembernummer van 2017 schreef De Poorter: Al eeuwen prijkt op de koepel van het Groothoofd een fraaie windvaan. Op een tekening van Aelbert Cuyp, midden 17e eeuw, priemt de vaan echt de hemel in. Twee jaar geleden is de figuur van een ridder op een dolfijn (of is het een meerman?) verdwenen, want die hing er gevaarlijk bij.
Wanneer hij gevangen wordt en men probeert hem dood te slaan, doet men hem slechts met grote moeite pijn.” Naast Dordrecht heeft ook Ber gen op Zoom een zeeridder als windvaan. Daar heeft men zelfs een kostuum voor hem ge creëerd en heeft de Vrije School de naam ‘De Zeeridder’ aange nomen.
Gemeentevoorlichter Mark Ben jamin schreef ons: “Na een blik seminslag is schade ontstaan aan het lood en koperwerk en is de windvaan verwijderd. Er zijn werkzaamheden uitgevoerd om het dak weer wind en waterdicht te maken. Voor de werkzaamheden aan het lood en koperwerk én voor het terugplaatsen van de windvaan moeten er steigers worden ge plaatst. In overleg met de huurder (Ad Janssen) gebeurt dit komend jaar. Het dak is tot die tijd veilig en wind en waterdicht. Kortom, we moeten het nog even zonder vaan stellen, maar hij komt terug!” We stellen het dus nog een jaar zonder, maar Dordrecht rekent met eeuw en en met de wind meedraaien lukt ook wel zonder vaan.
Misschien een idee voor Dordt? Onze Vrije school heeft nog Voor 6 porties: geen specifieke naam. 750 gr gewelde pruimen zonder pit 100 gr suiker Ton Delemarre 2 eieren 2 eiwitten Foto onder: 60 gr bloem Kees Dijkman 2,5 dl magere melk 2 eetlepels zure room (of crème fraîche) 1 eetlepel (Bulgaarse) yoghurt 1 theelepel vanille extract 1 theelepel sinaasappelrasp (van goed gewassen sinaasappel) wat poedersuiker
Mythisch figuur
En jawel: in het decembernummer 2020 kunnen we melden dat de windvaan na vijf jaar weer draait. Dankzij de foto van Fokko van der Straaten kunnen we nu ook beter zien wat de figuur op de top echt voorstelt. Men spreekt van een zeeridder. Maar wat is een zeerid der, waar komt hij vandaan en hoe ziet hij er uit? Wikipedia helpt ons: Een zeeridder of zitiron is een mythisch figuur dat besta at uit een ridder met helm, schild en zwaard, met een vissenlijf en staart. De Vlaamse dichter Jacob
Dankzij deze foto kunnen we nu ook beter zien wat de figuur op de top echt Foto: Fokko van der Straaten voorstelt: een zeeridder. van Maerlant beschreef de zeerid der in zijn ‘Der naturen bloeme’ (1270), de eerste natuurencyclo pedie in volkstaal. Hierin worden tal van zeemonsters beschreven, zoals de zeemeermin, zeemonnik, de Serra, en de Xiphias maar ook de krokodil en de zwaardvis. Wonderbaarlijk monster
Volgens van Maerlant kwamen de zeeridders voor in de zee rond En geland: “De zitiron of zeeridder is een wonderbaarlijk monster. Vol gens de beschrijving in het ‘Liber rerum’ ziet hij er aan de voorkant uit als een ridder: op zijn kop draagt hij een helm van harde, ruwe huid, een soort leer of eelt en aan zijn ene zijde hangt een schild, dat lang, hol en tamelijk breed is en waarmee het dier zich kan beschermen te gen slagen en steken. Het schild, dat met sterke pezen aan zijn lichaam is gehecht, is driehoekig en on doordringbaar. Met zijn in tweeën gespleten handen kan de zeerid der geduchte klappen uitdelen. Dit maakt hem tot een moeilijke prooi. De toren staat nog in de steigers, maar de vaan prijkt er al bovenop.
Snijd de gewelde pruimen in partjes van zo’n 1 cm dik. Schep in een middelgrote kom de pruimenpartjes om met 1 eetlepel suiker. Klop in een andere kom de hele eieren, de eiwitten en de resterende suiker goed door elkaar. Klop daar dan geleidelijk de bloem, melk, zure room, yoghurt, vanille extract en sinaasappelrasp door. Verdeel de pruimenpartjes over een ingevette ovenschaal van 25 cm doorsnee. Schenk hier zorgvuldig het beslag overheen. Bak in een voorverwarmde oven (200 gr C) de clafoutis zo’n 30 minuten, de massa moet net gestold zijn. Neem uit de oven en bestuif met poedersuiker. Serveer warm en genieten maar! Maartje Schaffels
7
WOORDZOEKER
Op de wijs van mijn vlakke Land Wanneer een tere bloem des morgens vroeg zijn bladen openvouwt en ’s avonds laat wanneer het donker wordt die bladen zorgvuldig weer toesluit Hoe weet die bloem dat dan? Heeft hij een tijdklok ingebouwd? Wat is het ritme dat hem stuwt? Waar komt zijn wijsheid van? Wanneer een honingbij des daags de bloem bezoekt en uit haar tere kelk de zoete nectar snoept Voelt dan de bloem dit flirten als een warme groet of als een inval bruut die hij woest en blind vervloekt ? Wanneer de boze herfst komt verscheurend ieder blad hoe weet die arme bloem op dat moment dat hij zijn levenssap weer naar de bol toevoert onder de grond en dat zijn levensenergie gespaard wordt voor een nieuwe voorjaarsdag?
Welke van deze verborgen woorden komt niet voor in de woordzoeker?
FAMILIE KERSTPUDDING CHOCOLADEMELK KERSTNACHT ERWTENSOEP KERSTSTAL FEESTDAGEN KERSTSTOL GLUHWIJN KERSTVERLICHTING KAARSLICHT MARIAH CAREY HOMEALONE RENDIER JINGLEBELLS SCHAATSEN KALKOEN SJAAL KERSTBOOM SNEEUWPOP KERSTMARKT Deze keer een leuke kerstpuzzel gemaakt door Caroline van Café Americain, het leescafé in de bibliotheek. Puzzel mee en maak kans op een VVV-cadeaukaart van 10 euro. Laat ons weten welk woord niet in de puzzel voorkomt. Stuur uw oplossing vóór 24 november naar: De Poorter, Jacob Marisstraat 70, 3314 TK Dordrecht. Of mail uw oplossing onder vermelding van uw naam en adres naar: r.besjes@kpnmail.nl. Voor de puzzel in krant 5 kwamen geen oplossingen binnen, dus hebben we geen winnaar geloot.
Hoe voelt die tere bloem de zoete kleuren van zijn blad heeft hij enig idee hoezeer zijn bonte kleurenpracht mij tot de ziel ontroert en mij betekent dat hij meer is dan een simpele bloem: symbool van onverwonnen levenskracht (2 keer) Ton Delemarre
Ontstaan polder De Biesbosch Het is al deel 40 in de reeks Verhalen van Dordrecht. Uitgever van de serie is het Historisch Platform, dat ook de cursus Dordtologie verzorgt.
Eigenlijk vormt deze reeks Verhalen ook een Canon van Dordrecht. Wat kwam er allemaal langs? Onder meer: de Synode, het Minderbroedersklooster, het Dolhuis, de Holland van 1859, het Zakkendragersgilde, de Sint Elisabethsvloed, de Eerste Vrije Statenvergadering, Kunstmin, , de Dordtse Impressionisten, van Zeil naar Stoom en Diesel. En nu dus: Het ontstaan van Polder De Biesbosch. Je denkt een saai onderwerp, maar je valt van je stoel als je de onverwachte wendingen van het eiland van Dordrecht onderdeel de historie ziet. Het zou een mooie was van twee provincies en vijf geQuizvraag zijn: Wist u dat tot 1970 meenten: Dordt en Dubbeldam, maar ook Sliedrecht, Werkendam en Lage Zwaluwe. Langzaam maar zeker nadert de oplever- En dat de gemeente Dordrecht, om ing van de Prins Clausbrug. Zomer 2021 de grond die nodig was voor de inis nog steeds de planning. Iets afwijkend poldering te kunnen onteigenen, in van de planning is het werk aan de brug- een geheime raadsvergadering ijlings delen in de werfloodsen in Middelburg en een vereniging uit de grond stampte? Vlissingen. Dat zal niet het eerste kwarta- Dat in 1924 met een inwonertal van al van 2021 klaar zijn, maar in het voor- 55.000 burgers 2200 werklozen stonjaar. De brugdelen gaan in twee keer, een den ingeschreven: 17 procent van alle paar weken na elkaar, per binnenvaarts- kostwinners? De gemeente gaf de chip naar Dordrecht. Daar kan de brug helft van haar belasting uit inkomsten in een paar maanden in elkaar worden (750.000 gulden) uit aan steun. Dat gezet. Enig voorbehoud is wel nodig. Vol- leidde tot grote werkverschaffingsgens Peter de Vet, de projectleider van de projecten waaronder ook de inpolgemeente, zijn niet alle zaken precies in dering van een deel van de Biesbosch. te plannen. Er komt nog een winter en Meer dan 150 hectare. Tussen 1926 transport en plaatsing zijn sterk afhanke- en 1930 hebben rond 3000 werkloze Gerard Goudriaan lijk van de wind. arbeiders verplicht aan de inpolde-
Werk aan Prins Clausbrug in volle gang
Foto: Kees Dijkman Voel je je vaak alleen? Of zou je meer contacten willen? Dan is de cursus ‘Creatief Leven’ iets voor jou! Je ontvangt individuele begeleiding en gaat aan de slag in een kleine groep.
n de cursus ontvangt Creatief Leven.
021
De cursus is inclusief e en materialen voor
Dordrecht
week op dinsdag van
anuari via 86 85 83 of lebasis.nl.
Een tere bloem
Faktor5.nl
is er voor jou
Tijdens acht bijeenkomsten maak je een positieve omslag in je leven door op zoek te gaan naar je eigen waarden, interesses en vaardigheden. Je wordt zowel individueel als in klein groepsverband gecoacht. Op een creatieve manier, met eenvoudige opdrachten, leer je je gevoelens van eenzaamheid zelf aan te pakken. Zo leer je jouw leven in eigen hand te nemen. Er wordt gewerkt met het werkboek Creatief Leven. De opdrachten voer je zowel tijdens de bijeenkomsten als thuis uit.
Hierbij krijg je begeleiding van een specialist eenzaamheid. Waar? Wijkhaven de Staart Maasstraat 25 3313 GE Dordrecht Wanneer? Vanaf 19 januari om de week op dinsdag van 13:00 tot 16:00 uur. Deelname is kosteloos. De cursus is inclusief het werkboek, koffie, thee en materiaal voor de acht bijeenkomsten. Meedoen? Aanmelden kan vanaf 7 januari bij Viveca Chatlein via 06-52 86 85 83 of viveca.chatlein@desocialebasis.nl
Wij wensen u een Beter Voor Dordt 2021!
ring meegewerkt voor een basisloon van 42 cent per uur. Met hard werken kon je nog een bonus van één, drie of vijf gulden per week bijverdienen. Er zijn meer verbazingwekkende gegevens. In het boekje staat een kaartje van rond 1560, waarop het tracé van de Oude Maas met zalmsteken en bolbakens en de steden Dordrecht boven en Geertruidenberg onder. Je hebt echt een vergrootglas nodig om links in de boevenhoek een miniem vlekje te ontdekken dat het eiland van Dordrecht voorstelt. Al deze gegevens en nog veel meer, zijn bijeengegaard door Rob Haan, een bevlogen natuurbeschermer en enthousiast amateurhistoricus. En zoals steeds fraai vormgegeven door Herman A. van Duinen. Te koop in de Dordtse boekhandel voor € 4,75. Ton Delemarre