De Reelander
UITGEVER: TIENPLUS
078 - 750 89 66
WWW.TIENPLUS.NET
WIJKKRANTREELANDER@LIVE.NL
Jaargang 32 Nummer 3 Juni 2022
FACEBOOK.COM/WIJKKRANTDEREELANDER
Joop Sindorf, jeugdherinneringen aan WO2
2 Een vlag of een kroon
3
Schade Cronjéstraat bombardement 1944, Dordts Archief Van het gas af, hoe dan?
4 Al fijn op streek
5 Uitbreiding sterke arm Reeland
6 Gezond actief in het Wantijpark
7 Ik woon hier al een tijdje
8 Uw papieren Reelander en de toekomst
Joop bij moeder op schoot met broers Siem en Hennie, Foto Sindorf Hij woont nu samen met zijn Janneke aan de Werkenmondestraat in het Land van Valk en kan boeiend vertellen over wat hij in zijn leven allemaal heeft meegemaakt als kind, als voetballer en voetbaltrainer. Joop’s verhalen over zijn Stationsemplacement met draaischijf vanaf voetgangersbrug, Dordts Archief jeugd tijdens de Tweede Wereldoorlog in de La Reystraat zullen bij zitten lezen. Totdat ze mij thuis misten. en die heeft mijn vader verkocht voor de oudere Reelanders onder ons, De halve straat heeft me een keer lo- twee zakken erwten. In onze straat veel herinneringen oproepen. pen zoeken, weet ik nog. Zuurkool uit stonden allemaal mooie bomen, maar het vat haalden we bij groenteboer die hebben het einde van de winter “Het is september 1944. Ik zie dat Eng- van Noort. Dan zei mijn moeder ga niet gehaald. Alles ging de kachel in. else vliegtuig nog zo rondcirkelen. eens een pondje zuurkool halen. En Over het spoor langs de TransvaalIedereen kijken. Daar kwam die weer, dat nam ik dan mee in een pannetje. straat lag een voetgangersbrug die de en nog een keer. Urenlang voor mijn Maar ik ben vaak teruggestuurd, om- Dubbeldamseweg Noord met Dubgevoel. Later bleek dat hij al zijn brand- dat ik het onderweg al zat op te smik- beldamseweg Zuid verbond. Vlakbij stof aan het lozen was om zo veilig als kelen. Zo lekker vond ik dat.” restaurant-café ‘het Paviljoen’. Ik ging mogelijk een noodlanding te kunnen er vaak heen als er van die indrukwekmaken, daar waar nu sportpark Krom- Voetballen op het Oranjevrijstaat kende stoomtreinen stonden te blamedijk ligt. Tegen de Koeiendijk, of in plein zen en je al die heerlijke warme rook de volksmond het vrijersdijkje in het “Op het schoolplein van de Oranje- in je gezicht kreeg. Er was zo’n grote verlengde van de Krommedijk, kwam vrijstaatschool (nu Wantijschool) aan draaischijf waar de locomotieven dan zijn kist tot stilstand. De boordwerker het Oranjevrijstaat plein voetbalde opreden, draaiden en weer terug konkon zich al eerder met een parachu- ik vaak. Samen met Thijs Tulp van de den rijden. Het was ook een bevoorte redden. De piloot is na de nood- groentewinkel op de Krommedijk, radingsplek van water en kolen. De landing meteen gearresteerd. Ik heb Dick Mookhoek, de broertjes Janus en as werd daar weggegooid, en samen dat zelf niet zien gebeuren, maar ben Hugo de Lange en mijn eigen broers. met mijn moeder stond ik er ‘s morgens later met vriendjes nog wel gaan kijken Een mannetje of acht á tien. Poten, kie- vroeg die as te zeven, want daar zaten en toen heb ik nog zo’n dik stuk glas zen en lekker uren lang spelen. Ik was dan nog wel eens bruikbare kooltjes van het vliegtuig gevonden. Daarmee de kleinste en moest altijd keepen. De tussen voor in de kachel. Op de hoek konden we door de prismawerking zo bal maakten we dan van aan elkaar van Eigenhaard en Marthinus Steynmooi gaatjes in papier branden.” gebonden stukjes fietsband. Meneer straat zat kolenboer van Tol. Die verBiard woonde aan het schoolplein. Als kocht dus kolen, maar hij had ook een De Afrikaanderwijk we dan aan het spelen waren, en we grote warmwater stokerij, met een hele Het is een van de herinneringen van zagen hem lopend vanaf zijn huis ver- grote ketel in de werkplaats. En iedere Joop uit zijn jeugd tijdens de Tweede trekken, dan wisten we dat we nog 10 maandagochtend, heel vroeg, ging ik Wereldoorlog. Hij was 3 jaar toen die minuten konden spelen en dat we dan samen met mijn moeder daar een paar begon en 8 jaar toen die eindigde. weg moesten wezen, want dan kwam emmers heet water halen voor de was. “We woonden met ons gezin, vader meneer Biard terug met de agent van Ze huurde een Hoover wasmachine moeder en broers Hennie en Siem in de de wijk op de fiets vanaf het politiepost- op wieltjes, met zo’n wringer erboven. La Reystraat. Het was een indrukwek- je. We zijn wel eens opgepakt hoor. En En dan hielp ik, voordat ik naar school kende tijd. Maar ik was kind hè, dus ik dan moesten we mee naar het bureau. moest, met wringen. Ik zie mijn moeder speelde gewoon onbezorgd op straat Je mocht daar eigenlijk niet voetballen. nog zitten bij het ontbijt, met de hanmet mijn vriendjes. Ik herinner me de Omwonenden waren natuurlijk bang den rood en koud van het water in de razzia’s. Er werd gezocht naar onder- dat er een ruitje zou sneuvelen. De vrieskou. Alles aan de waslijn was dan duikers. In de straat liepen de Duitsers, Duitsers zaten ook in de school. Twee stijf bevroren. In de Oranjestraat kon in de tuinen zaten de Engelsen. De Tou- jongens hadden eens wat gestolen bij je bukshag kopen. Eén cent voor een lonselaan was in die tijd een voorname de kruidenier aan de Toulonselaan en sigaret. Dat heeft mijn vader één keer laan, met heel veel winkels, wel een waren gesnapt en afgeleverd bij de gedaan, maar hij vond het zonde van stuk of dertig schat ik. Restaurant ‘Het school. En dan gluurden we op onze het geld. Ga jij maar even peuken zoePaviljoen’, Kantoorboekhandel Retèl tenen door de schoollokaalramen, en ken, zei hij tegen mij. En dan vond ik met alles voor school, bloemenzaak zagen dat die jongens werden ver- inderdaad een pet vol peuken. Ik vond Beatrix, De Gruyter natuurlijk en nog hoord en flinke klappen kregen.” het helemaal niet erg, en mijn vader heel veel meer. Bij kapper Smit, die was er blij mee.” scheerde en knipte, had je een leestafel Hongerwinter met allemaal interessante blaadjes. En “De winter van 1944 was een moei- Geallieerden bombardement daar ging ik dan na schooltijd lekker lijke tijd. We hadden thuis een piano “Op 24 oktober 1944 heb ik het bom-
bardement van de Engelsen op Duitse militaire doelen in de stad meegemaakt. En daarbij vielen ook bommen op de verkeerde plek natuurlijk. Onder anderen bij ons in de Afrikaanderbuurt, want dat grensde aan Merwestein park waar een Duits hoofdkwartier lag. In iedere straat zijn wel een paar huizen geraakt. Ik heb het bombardement zien gebeuren hè. Ik was bij ons in de straat met een paar vriendjes sneeuwhutten aan het bouwen. Ik hoorde vliegtuigen in de verte en vloog naar binnen. Mijn broer Hennie zat in de tuin houtjes te hakken. Moeder was binnen en we kropen in de kast onder de trap. Boem boem boem om ons heen. Toen het rustig werd zijn we naar buiten gegaan en zagen we dat het huis van de familie Nederlof aan de achterzijde geraakt was. Als je de slaapkamer uitstapte zou je zo naar beneden vallen. Het huis van de familie Wassink was ook ingestort aan de achterkant en zij zijn daarbij omgekomen. Hun papegaai stond in de woonkamer en mankeerde niks. Een projectiel was door twee huizen gegaan en verderop op het aanrecht in een keuken terecht gekomen. Een blindganger. Alle ruiten in de straat lagen aan diggelen. Een halfjaar hebben we met dichtgetimmerde ramen gezeten.” Bevrijding “Ik weet nog dat het gerucht in de buurt rondging dat de bevrijding kwam. ‘Er is vrede er is vrede en er komt straks een trein’, werd er overal geroepen. Blij en opgewonden heb ik uren op de uitkijk gestaan bij het spoor. Want de la Reystraat ligt precies tegenover de bocht naar Breda. Maar die trein die kwam maar niet. Geen idee wat of wie er op die trein had moeten zitten. Na de bevrijding gingen we kijken op het Eemsteynplein en op het Oranjevrijstraat plein naar het kaalscheren van vrouwen en meisjes die iets met de Duitse bezetter zouden hebben gehad. En dan werd er nog een liedje bij gezongen ook. Die hele oorlog, de angst en zorgen waren voor mijn ouders. Voor mij en mijn vriendjes was het een spannende tijd. Er gebeurden erge dingen, maar we speelden gewoon door, nauwelijks bewust van gevaar. Gelukkig maar.”
Bewoners weten het beste wat er speelt in de wijk • Buurtwerk Dordrecht •
Tekst Gerard Zwinkels
1
Column
Een vlag of een kroon
Etiquette anno 2022 Ik werk bij Villa Augustus. Technisch gezien aan de verkeerde kant van de Oranjelaan om Reeland te zijn, maar wel de aanleiding van deze column. En of je nou dagelijks ermee te maken hebt zoals ik, of je vind jezelf op date met een ander, we worden allemaal wel tot op zekere hoogte geconfronteerd met etiquette, de sociale omgangsnormen. Mocht je echter niet veel van etiquettes afweten dan volgen hier een paar ‘do’s’ en ‘don’ts’. Een goed voorbeeld van etiquette is het laag vastpakken van het glas bij het uitserveren. Vooral een praktisch voorbeeld om te demonstreren hoe je als etablissement zorgvuldig en schoon te werk gaat. Een ander voorbeeld is jezelf beleefd opstellen tegenover de gast, ook al lopen de frustraties op door knippende vingers of gefluit. Er zijn echter ook een aantal etiquette die niet meer kunnen in deze tijd. Hiermee duid ik op een aantal etiquette die afstammen van ridderlijke gebaren, zoals het openhouden van de deur voor een dame, het aanschuiven van een stoel, of het ten eerste uitserveren van de dames. Laat ik u eens vertellen dat zeker niet al deze etiquette even feministisch zijn als ze zich voordoen.
Tevens is het beledigend hoe ik oplossen wie van de gasten aan de tafel het oudst is. Etiquette pleiten er namelijk voor dat ik eerst de dames hun bestelling opneem, van oud naar jong, gevolgd door die van de heren. Waar het op neer komt, is dat ik op basis van stereotypen; van wie is de leesbril; wie zou crodino drinken; wie is hardhorend, mijn beslissing maak. Het is niet vleiend om oud ingeschat te worden door de bediening. Vooral niet als daar bovenop ook nog eens een schepje gender identiteit komt. Dat is zó 2021. Daarom pleit ik voor asocialere etiquette. Willem Moerman
2
Er zijn vergevorderde plannen voor de renovatie en vergroting van het woongebouw op de hoek van de Oranjelaan – Noordendijk. Eigenaar ontwikkelaar D.I.O.G. Vastgoed BV uit DenHaag heeft daarvoor begin dit jaar een omgevingsvergunning aangevraagd.
plannen goedgekeurd te krijgen door de gemeente. Maar daarbij te weinig oog heeft voor architectuur en zorgvuldige afstemming op de omgeving”, zegt dhr. Van Loon, die als bewoner en bestuurslid ook namens de Vereniging van Eigenaren van de naastgelegen flat aan de Nagtegaalplaats spreekt. “Ik vind het opgeknapte Enecogebouw aan de Noordendijk bijvoorbeeld wél een voorbeeld van fraaie architectuur. Ook daar is het bestaande gebouw opgeknapt en verhoogd met een laag nieuwe appartementen. Maar nieuw en bestaand vormen daar veel meer één geheel. Hier heeft de nieuwe opbouw niets te maken met de bestaande onderbouw en lijkt er als het ware opgeplakt. Een vlag op een modderschuit”.
De vastgoedonderneming kocht het woongebouw uit 1959 vier jaar geleden voor 2.3 miljoen euro. Omgerekend zo’n 110.000 euro per woning. De bestaande 21 huurwoningen met een oppervlak van zo’n 80 m2 hebben te maken met flink wat achterstallig onderhoud, slechte isolatie en vochtproblemen. De huren variëren er van zo’n 600 euro voor huurders die er al langere tijd wonen tot 1200 euro voor de nieuwste bewoners. Aanpassing en nieuwbouw De verbeteringen bestaan, volgens Kritiek de ontwikkelaar, onder andere uit: “Ik heb een beetje het gevoel dat de het schoonmaken en opnieuw voeontwikkelaar de nood op de woning- gen van het gevelmetselwerk, het markt gebruikt om zijn verbouwings- gedeeltelijk isoleren van de gevel,
Impressie vanaf de Noordendijk, Door Laurens Boodt Architekt het gedeeltelijk vervangen van gevelkozijnen en plaatsen van dubbelglas. Er komen zonnepanelen op het dak en de mechanische ventilatiesystemen worden vervangen. De twee bovenste nieuwe verdiepingen vormen volgens architect Laurens Boodt als het ware een kroon op het bestaande gebouw. Ze bestaat uit zeven nieuwe woningen die opgebouwd worden uit een lichte houten constructie met een gevel die wordt gevormd door een recht hoekig grid van gladde lichtgrijze gevel-platen. Procedure De omgevingsvergunning is eind vorig jaar voor de eerste keer aangevraagd. En in februari dit jaar in aangepaste vorm voor een tweede maal. Op verzoek van Welstand zijn de aansluiting van de nieuwe met de bestaande gevel iets aangepast en is er meer groen in de bestrating rondom het gebouw verwerkt. In maart dit jaar adviseerde zij positief over het ontwerp naar de gemeente.
Reeland van Boven
Bezwaar Dhr. Van Loon is er nog niet klaar mee en hij is daarin niet de enige. Meerdere omwonenden zijn slecht te spreken over het ontwerp. Ze overwegen, zodra de plannen officieel door de gemeente worden gepubliceerd, bezwaar aan te tekenen. “We zijn echt niet tegen nieuwe woningen, want we snappen dat er enorme tekorten zijn. Maar dan wel bij starters en niet bij mensen die 1400 euro aan huur per maand op kunnen brengen. Bij deze ontwikkeling krijgen we toch echt het gevoel dat er gekozen wordt voor een goedkoop en slecht ontwerp en het economisch gewin van de ontwikkelaar hierin bepalend is. Bij verwachte huurprijzen van 1400 euro per maand moet er, natuurlijk met een kleinere winstmarge voor de ontwikkelaar, een voor iedereen acceptabeler ontwerp bedacht kunnen worden. Zeker op zo’n prominente plek, bij de entree van onze fraaie stad.” Tekst Gerard Zwinkels
Colofon
Nou valt het tegenwoordig wel mee, met de snelheid waarop een gemiddelde restaurantkeuken functioneert. Maar beeld je eens in als vrouw op een middeleeuws banket. Allemaal zatte mannen om je heen die hongerig zitten te hunkeren naar een opgemaakt speenvarken wat voor je neus wordt neergezet. Etiquette zou erop wijzen te wachten totdat de hele tafel voorzien is van eten voordat je mag toetasten. Oftewel, wanneer tien minuten later bij de heren, op hun beurt gewacht hebbende, hun diner wordt uitgeserveerd kan het feestmaal beginnen. Eén klein probleem, jouw eten is nu koud. Dat is de reden waarom vrouwen als eerste uitgeserveerd worden. Het heeft niets te maken met ridderlijkheid. Nee, de mannen mogen warm eten. Daar gaat het om.
Impressie aangepast woongebouw vanaf de Oranjelaan, door Ad van Loon
De Reelander verschijnt vijf keer per jaar in een oplage van 5500 exemplaren. De krant wordt door vrijwilligers / wijkbewoners gemaakt en huis aan huis bezorgd in het Reeland. Redactie Margriet van Beek André Boesberg Coby Janssen Robert Kraak Willem Moerman Tara Roosken Ans van der Westen Gerard Zwinkels
Dat verdient een bloemetje! De tuin van Berlinda en Arnout van Delden is een prachtig groen en vrolijk kleurend bloeiende oase. In het warme ondergaande zonnetje drinken we er met zijn allen thee. Achterbuurman Herman van Rooijen overhandigt hen het fraaie boeket. Gewoon, omdat ze van die behulpzame betrokken buurtgenoten zijn. Die als vanzelfsprekend altijd klaar staan voor anderen. En dan met name voor hun buurvrouw, die na het overlijden van haar man wel de nodige hulp kon gebruiken. Arnout en Berlinda waren en zijn voor haar nog steeds luisterend oor, steun en toeverlaat. Daarnaast maken ze de eigen buurt mooi groen. Van rotstuintjes op het mandelige achterpad tot een, van de gemeente geadopteerde, groenstrook aan de
beschikbaar gesteld door Flora Calendula Reeweg Oost 83
Kopij E wijkkrantreeland@live.nl F FBredactiereelander@gmail.com De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken in te korten, te bewerken of te weigeren. Volgende editie 21 september 2022
Uitgever | advertenties | bezorging TIEN Plus Jacob Marisstraat 70 3314 TK Dordrecht 078 - 750 89 66
Kees Boekelaan. “Steeds vaker zie ik er plantjes verschijnen, die dan door andere buurtgenoten worden geplant. Dat is zo leuk”, zegt Berlinda. Ook werkt zij mee aan het moestuinbakkenprojekt bij het Romboutsplantsoen. Die met die mooie, uit een boomstam
gezaagde, zitbank aan de rand van het Leerpark. “Als we wel eens ’s avonds een ommetje maken, dan zeggen we lachend tegen elkaar, we gaan even een rondje maken langs onze landerijen”. Tekst en foto Gerard Zwinkels
tienplus@buurtwerkdordrecht.nl www.tienplus.net
Opmaak Willem Moerman Druk Rodi rotatiedruk
De Reelander
Giljam Val, woont in een leuke jarendertigwoning in de Werkenmondestraat. Zijn huis wordt sinds oktober vorig jaar opgewarmd door een warmtepomp. De gas cv-ketel is de deur uit. Zijn energierekening is nu zo’n 34 euro per maand!
Van het gas af, hoe dan?
Eerst isoleren “De meest efficiënte manier om energieverbruik te verminderen is natuurlijk ervoor te zorgen dat je die energie niet onnodig verliest. Dus zijn we raamkieren gaan afdichten met tochtstrips, is er radiatorfolie aan de achterzijde van de radiatoren bevestigd. En natuurlijk hebben we de woning beter geïsoleerd door dubbelglas in de gevelkozijnen, EPS-korrels in de spouwmuur en super isolerende Resol isolatieplaten onder de begane grondvloer. Het gasverbruik ging hierdoor meteen flink omlaag”, vertelt Giljam. Aanpassing Centrale Verwarmings (CV) - Installatie De overheid streeft ernaar om alle woningen in Nederland van het gas af te krijgen. Verbranding van aardgas zorgt namelijk voor teveel CO2 in de lucht, en dat zorgt weer voor opwarming van de aarde. Een alternatief voor een gasketel is een warmtepomp. “Veel installateurs denken nog dat oudere woningen daarvoor niet geschikt zijn, want slecht geïsoleerd”, weet Giljam. Hij wil die angst bij installateurs graag wegnemen. “In principe kan elke redelijk geïsoleerde woning worden voorzien van een warmtepomp. Ze werken met een maximale cv-watertemperatuur van 50 graden. De meeste gasketels staan vaak op 60 graden of hoger
Zonnepanelen en ‘winddelen’ Giljam heeft ook 17 zonnepanelen op het dak. Maar die leveren voornamelijk veel stroom op in de zonnige zomer. En de warmtepomp gebruik je voornamelijk in de winter. Dus daarnaast heb ik ‘winddelen’ van de Windcentrale gekocht. Je wordt daarmee een stukje eigenaar van een windmolen. Eén winddeel levert ongeveer 450-550 kWh per jaar op. Je koopt zoveel winddelen als je nodig hebt voor jouw stroomverbruik. Giljam’s warmtepomp installatie ingesteld. Ik ben een paar jaar geleden begonnen om de temperatuur van mijn gasketel te verlagen naar 50 graden. Ook bij die temperatuur bleek dat we de woning, zelfs bij min 15 graden buiten, comfortabel warm konden houden. Je moet je stookgedrag wel een beetje aanpassen. Dus ’s nachts de thermostaat niet teveel verlagen, want de opwarmtijd van de woning met 50 graden cv-water is wel iets langer”. Type warmtepomp “Een water-water warmtepomp haalt zijn energie uit het temperatuurverschil met het grondwater. Hiervoor moet je wel een bronboring naar dat grondwater doen. Dat kost zo’n 5000 euro.
Energiezuinig van kelder tot dak
Menno wijst aan waar zijn derde waterpomp gaat komen Duurzaamheid, klimaat, transitie, ‘van het gas af’: allemaal kreten die dagelijks worden gebezigd. Er moet iets gebeuren om het klimaat te redden maar hoe is de vraag. Bij nieuwbouw is het te doen, maar alle bestaande woningen? Menno de Bruijn heeft een oud huis in de Borneostraat gekocht en dit heeft hij transitie klaar gemaakt. Hij vertelt graag aan De Reelander wat er allemaal bij komt kijken en hoe hij dat gefikst heeft. Menno is ZZP’er in kluswerkzaamheden. Hij heeft het razend druk dus was het wel een dingetje om tot een afspraak te komen. Ik was ook wel nieuwsgierig naar zijn werk. De papadag gaf uitkomst: terwijl zijn zoontje een middagdutje deed,
juni 2022
buitenunit met ventilator voorzien van een zelfgemaakte houten omkasting die ik aan de binnenzijde heb voorzien van noppen schuimplaten. Als het heel koud wordt hoor je hem wel een beetje blazen, maar in de winter zit je toch niet buiten. Mijn buurman hoort het eigenlijk niet of nauwelijks. En dat vind ik wel belangrijk, want ik wil geen overlast veroorzaken”.
vond het interview plaats. Enthousiast steekt hij van wal: “Ik heb geluk gehad dat ik dit huis, mijn ouderlijk huis, kon kopen van mijn vader. Ik heb het officieel gekocht in januari 2021. Je hoefde dan geen overdrachtsbelasting meer te betalen, maar twee maanden eerder zijn we begonnen met het strippen van de woning. Je keek door de vloerlagen heen. Het dak was ook lek, dat werd later vernieuwd en verder bleven alleen de buitengevels staan. De doos die overblijft is maximaal geïsoleerd. De oude gevels zijn steensmuren: dat zijn 2 rijen bakstenen naast elkaar zo’n 22 cm dik. Daartegen hebben we, aan de binnenkant, een laag PIR van 12 cm gelijmd. Die lijmmethode voorkomt breuken en het isoleert nog extra. (Vroeger maakte men eerst een frame van hout of blik en dat veroor-
Tekst en foto Gerard Zwinkels
Voordeel is echter dat je geen geluidproductie hebt van een ventilator van een buitenunit. Ik heb zelf voor een lucht-water warmtepomp gekozen die zijn energie haalt uit het temperatuurverschil met buitenlucht.” Een lucht-water warmtepomp haalt via de buitenunit de warmte uit de buitenlucht en geeft deze door aan de binnenunit. De buitenunit hangt bij Giljam onder zijn balkon. Binnen in het onderhuis, iets bukken onder de houten vloerbalken, hangt de binnenregelunit. Deze is iets groter dan een cv-ketel. Ook staat er een groot 300 liter boilervat voor bad- en douchewater, dat eenmaal per dag wordt opgewarmd. Daarnaast ook een groot 300 liter buffervat voor de cv-installatie, maar
dat kan natuurlijk ook een stuk kleiner. Hierin wordt warmte opgeslagen als de warmtepomp niet direct zijn energie aan de radiatoren kwijt kan.
zaakte breuken en gaf weinig isolatie.) Daarna werkten we het af met gipsplaten. Perfecte isolatie van binnenuit. De ramen zijn overal voorzien van triple glas en op de bovenverdieping zijn ook nog alle kozijnen vernieuwd. Die zijn van Accoya hout. Dit is getest als het meest duurzame hout: consistent, maatvast en betrouwbaar. Ook die ramen zijn voorzien van triple glas. Het dak is vernieuwd en ook hoogwaardig geïsoleerd.”
Tuin uitgegraven De tuin ziet er prachtig uit maar die is letterlijk op de schop gegaan. Die is anderhalve meter uitgegraven tot het grondwaterpeil. Daarin heeft hij een buizenstelsel liggen van 950 meter, dezelfde buizen als van de vloerverwarming. Daardoor wordt in de winter de warmte uit het grondwater gehaald. Dat wordt naar het huis gepompt en vervolgens wordt de warmte door de warmtepomp er uitgehaald en door het huis gepompt.
Warmtepompen en vloerverwarming Na een korte pauze vervolgt Menno zijn verhaal: ”Mijn vader had een bedrijfje in energiebesparing en had jaren geleden twee kleine warmtepompen aangeschaft: voor elke etage één. Die twee pompen hergebruik ik nu maar ik heb er een derde bij gekocht voor voldoende capaciteit. Die wordt nog geplaatst. De buitenunits staan op het dak van de aanbouw. Het kan ook anders maar wij hebben hiervoor gekozen. De waterpomp heeft bovendien een dubbele functie. In de zomer kan hij koelen met koud water en in de winter verwarmen met warm water. Vloerverwarming is een vereiste bij gebruik van een warmtepomp omdat die maar verwarmt tot 35 graden. Dat is te koud voor radiatoren. De koeling gaat door dezelfde soort buizen die in het plafond zitten. Het leuke is dat mijn vader goed is in die pompen en energiebesparende alternatieven en ik veel ervaring heb in het leggen van de vloerverwarming. Ik heb twee jaar als vloerverwarmingsmonteur gewerkt. Dat komt mooi bij elkaar.”
Aanschaf en installatie “Ik heb de installatie door een installateur uit Dordrecht laten plaatsen. Ik was zo’n 12.000 euro kwijt en heb door eigen werk zo’n 2000 euro bespaard. Een flinke investering, maar met een verwachte terugverdientijd van zo’n 5 tot 9 jaar toch de moeite waard. Daarnaast is dit jaar de overheidssubsidie op warmtepompinstallaties verhoogd naar maximaal 3750 euro. Ik heb gekozen voor een pomp uit de gemiddelde prijsklasse, maar wel eentje die stil is. Verder heb ik de
Ze gebruiken twee pompen voor de verwarming en één voor het tapwater. De elektriciteit wordt geleverd door de 36 zonnepanelen op het dak. Dus geheel zelfvoorzienend. Verder is het huis prachtig afgewerkt. Dat is het voordeel van een gestript huis: je kunt helemaal opnieuw ver-
Advies “Neem de tijd om een aantal zaken uit te zoeken en af te stemmen op jouw bestaande installatie”, adviseert Giljam. “Als jouw gasketel plotseling aan vervanging toe is, ben je eigenlijk te laat, want dan moet je nog gaan uitzoeken wat je allemaal moet doen om jouw woning geschikt te maken voor een warmtepomp. Begin met het nemen van efficiënte isolatiemaatregelen en verlaag de watertemperatuur van de gasketel eens naar 50 graden. Als dat goed lukt, kan je de installateur overtuigen dat ook jouw woning geschikt is voor een warmtepomp”. Wil je nog meer weten over Giljam’s ervaringen, neem dan contact met hem op via www.slimmebuur.nl bouwen en inrichten naar je eigen ideeën. De voorzieningen in de keuken zijn natuurlijk allemaal energiezuinig zoals de elektrische kookplaat en een quooker. Menno is heel blij en trots: “Het was 7 maanden hard werken, maar het is heel bijzonder dat zo’n oud huis, het is zelfs een dubbele woning, helemaal vrij van gas is en tot in de puntjes heel duurzaam. Het is een geluk dat wij dit plan zo konden realiseren: alles verbouwen en in je eigen huis blijven wonen tot het helemaal klaar is. Nu geeft het rust dat het klaar is. We kunnen we ervan genieten en dat is fijn want binnenkort komt er een tweede kindje bij. Dat geeft ook weer reuring.” Tekst en foto Coby Janssen
REE & ELAND WILLEN WIJ + OF GROEN!? PLUS! PLUS! PLUS! MAAR HET NESTCAFE IS TOCH GROEN?
REEVOLUTIE!
3
?
Reelander Zoekplaatje Tekst Coby Janssen Foto’s Robert Kraak
In elke editie van de Reelander wordt een detail van een object getoond, dat alleen in het Reeland voorkomt. Het Zoekplaatje is dus te vinden in de Vogelbuurt, Indische buurt, Transvaalbuurt, Wantijbuurt of het Land van Valk.
Al fijn op streek We schrijven geregeld over kunstenaars in het Reeland. Om die reden bezoek ik Agnes de Vos de Vries. Ze woonde vroeger bij ons in de straat en blijft altijd mijn buurmeisje.
Voor buurtspeurders en -kenners Herkent u wat het is en waar het staat? Stuur dan uw oplossing met naam en adres binnen veertien dagen na verschijnen van deze krant naar de redactie: wijkkrantreeland@live.nl of naar Wijkkrant De Reelander, Jacob Marisstraat 70, 3314 TK Dordrecht. Onder de goede inzenders wordt een cadeaubon van € 10,- verloot. De winnaar wordt in de volgende krant bekend gemaakt. Daarin vindt u ook de complete afbeelding met het verhaal erachter. En een nieuw Reelander zoekplaatje natuurlijk. “Jan en Ineke Stolk zijn de winnaars van het Zoekplaatje in de vorige krant. Zij waren blij met de VVV- cadeaubon. Op de foto is de pangedekte tribune van het sportpark Reeweg aan het Halmaheiraplein te zien.”
Het Reeland Cursief Kleurrijk De laatste weken zijn er kleuren op mijn pad gekomen. Daar heb ik niet naar gezocht, ze kwamen vanzelf. Het begon met een collega die me kwam vragen of zo’n test waarbij er gekeken werd ‘wat voor kleur je was’ bruikbaar zou zijn op onze afdeling. “Dan kun je zien waar iemand geschikt voor is en in wat voor werkgroep die kan”, legde ze me uit. Ik had er nog niet eerder over gehoord. Een week later woonde ik online een vergadering bij over een grote onderwijsverandering. De enthousiaste voorzitter riep meermaals: “ooo toch, ik ben zo geel, gelukkig ben jij blauw Marloes, daar vaar ik op.” Aannemend dat het blauwe van Marloes niet bedoeld was als een staat van te veel alcoholinname leek het me dat het over gedrag zou gaan. Maar toch, wat bedoelde ze?
Ze schildert sinds november 2020 en haar werk is bekend onder de naam: ’de streken van Agnes.’ Thuis heb ik al een kleine verzameling van haar ansichtkaarten, verzonden door haar familie; zoals een wieg op de maan of een kerstboom op een enorme we- Plezier reldbol. Ik vraag wat ze over wil brengen. ”Vrolijkheid, warmte en iets moois in Thema’s de drukte van het leven.” Agnes legt “Tekende je als kind al veel?”, vraag me uit dat ze in haar eigen omgeving ik haar. “Nee, we knutselden thuis wel altijd de schoonheid vindt die haar vaak maar ik tekende of schilderde op ideeën brengt voor het schilderen. niet.” Zit het in de familie? “Mijn vader Zoals een merel in de tuin of oranje en mijn zus schilderen”. Agnes wijst op klaproosjes. Agnes schildert één dag twee flinke doeken aan de wand van in de week, want je moet er leeg voor de woonkamer; een interieur uit een zijn zegt ze, anders lukt het niet goed. metro van haar vader en een schilderij Op die dag is hun dochter Nora bij met rode bloemen van haar zus Ilse. oma en opa. Daartussen staat haar ezel met het werk erop waar ze aan bezig is. Een Agnes werkt vierentwintig uur per week diepdonkere hemel met witte sterren in Rotterdam, op personeelszaken, en en een grote, grijze maan. In je werk dat is een leuke baan. Ze heeft eerst als zie ik vaak de maan en de wereldbol kok gewerkt. Vanwege gezondheidsterugkomen. Zijn dat je thema’s? “Ja, problemen moest ze daarmee stoppen. en ook de lucht en het heelal,“ vult Dat maakte haar verdrietig en somber. Agnes aan, “die komen steeds terug, Het schilderen bracht haar weer pleik houd ervan om een leuk klein detail zier in het leven, ze begon er zo maar in iets groots te verwerken”. aan en tot haar verrassing bleek ze te
kunnen schilderen. Het maakte haar zo blij dat ze hele dagen achter haar ezel stond. In die tijd produceerde ze veel doeken. In de zomer van 2021 begon ze haar bedrijf. Romantisch, magisch. Dat is de stijl van Agnes. Ze vertelt hoe ze bij een van haar eerste doeken ontdekte dat je iets kan maken wat eigenlijk niet kan, dat je je fantasie kan gebruiken en dat je dat in een doek kan verwerken. Dat je een werkelijkheid maakt die eerst alleen in je eigen hoofd bestond. De toekomst Ik vraag haar wat ze voor wens heeft op het gebied van haar kunst? Agnes vertelt enthousiast dat ze weleens een expositie zou willen organiseren, met als thema kermis of circus. “Ik zie het al voor me, een heel groot reuzenrad in de wolken. Het zou fijn zijn als er dan een collectie te zien is, dat je ziet dat ze bij elkaar horen. Dat ze wel te koop zijn maar bij toch elkaar blijven tijdens de tentoonstelling.” Het is een mooi plan. Als het zo ver is kondigen we het aan in de Reelander. Agnes zal de komende tijd echter wat minder schilderen. Ze is zwanger en haar lichaam vraagt om extra rust. In het najaar hopen ze twee baby’s te verwelkomen in hun gezin. Tekst Ans van der westen Foto’s Agnes de Vos de Vries
Reelands Groen Foto’s & tekst Ans van der Westen
En ook nog klaprozen.
Vorige week liep ik tegen het boek: ’Omringd door idioten’ aan. Het gaat over de verschillende gedragsstijlen van de mens. Er is een indeling in vier kleuren, geel, rood, blauw, groen. Deze persoonlijkheidstest wordt veel gebruikt in de werkomgeving. Daar gingen die opmerkingen dus over. Zo vertelde mijn buurvrouw dat ze op haar werk ook getest zijn op kleur. Nu stimuleert zij haar blauwe collega om haar werk op tijd af te hebben zodat ze ook om halfvier naar huis kan. En probeert haar rode collega minder bazig te doen. Boeiend zo’n kleurenpalet. Ik lees het boek en denk: hoe is dat in onze familie, op het werk? Maar ook; welke kleuren hebben we in de redactie? Wie bewaakt de tijd? Wie komt er met nieuwe plannen? Wie neemt de leiding? Alle kleuren zullen erbij zijn en met elkaar maken we een kleurrijke krant, voor het Reeland. *Wil je nog meer kleur inbrengen? Nieuwe redactieleden zijn welkom.
Ze laat me wat voorbeelden zien, haar eerste werk; een huisje dat opgehangen aan een wolk, door de lucht zweeft. (foto 2) “Ik teken graag huisjes, een huisje is een thuisje. Het is veilig en knus.” Agnes toont me een andere kaart. “Dit is de kaart die het meest gekocht wordt.” Het is een tuin vol paarse verbena, door de bloemen loopt een pad naar de deur van een huis. De was hangt buiten en de zon gaat oranjeroze onder. Je zou wel in die kaart willen gaan zitten. (foto 3)
Een rondje Reeland leverde deze serie rozen bij de voordeur op...
Ans van der Westen
Heeft u een verhaal of gedicht voor Het Reeland Cursief Cursief?? Stuur het - met uw naam - naar wijkkrantreeland@live.nl
4
Achter de hekken bij de te slopen panden groeien de planten gewoon door, zoals deze klim- en ook de campanula en akelei hortensia... (roze).
De Reelander
Uitbreiding Sterke Arm Reeland De laatste jaren was de bezetting op de wijkagentpost Reeland minimaal door personeelsgebrek bij de politie. Met de komst van Evert Muller per 1 april jl. is de bezetting weer op het normale niveau. Samen met Mike Verzijl bemand Evert het Reeland en André Klijmij draagt zorg voor de scholen in het Leerpark. Evert stelt zichzelf voor aan de lezers van De Reelander. “Ik ben 23 jaar geleden begonnen bij de politie in Rotterdam. Ik heb daar tien jaar in het centrum gewerkt. Ik deed voornamelijk dienst in de horecanachten. Vooral in het weekend maar ook doordeweeks kon het druk zijn: patrouilleren in een busje en we gingen ook naar de 112- meldingen. Daarnaast zat ik al bij een onderdeel genaamd de Voetbaleenheid. Na tien jaar nachtleven ben ik volledig overgestapt en werd coördinator van een groep van 65 agenten die bij alle wedstrijden van het betaald voetbal de orde handhaven. In Rotterdam bij Feijenoord, Sparta en Excelsior zowel bij thuis- als uitwedstrijden en
Wijkagenten Mike Verzijl (links), en Evert Muller (rechts) in binnen- en buitenland. Was ook wel mooi: je staat dichter bij de supporters: je maakt een praatje, ziet ze in een café (bv. bij uitwedstrijden) en hoopt door dat contact alles in goede banen te leiden. Bij thuiswedstrijden draag je het uniform, maar uit ben je in burger. En elke professionele voetbalclub heeft zo’n eenheid. Dat was
een geweldige tijd.” Wijkagent “Maar in 2013 werd ook na die periode tijd om te wisselen van onderdeel. Een andere plek is goed om je blik te verruimen. Door reorganisatie werd Dordrecht bij Rotterdam ingedeeld door samenvoeging van
regio’s Zuid-Holland-Zuid en Rotterdam-Rijnmond. Dus het was makkelijk om naar Dordrecht over te stappen. Ik kwam hier een beetje rondkijken als brigadier in de trant van wat is er allemaal; wat komt er op mijn pad en dat was de functie als wijkagent in de Stadspolders. Dat was heel leuk want ik ben geboren en getogen Dordtenaar. Ik heb zelfs 17 jaar in de Ceramstraat gewoond. Ik had nog niet heel veel ervaring in de wijk, maar het is interessant werk. Je staat dicht bij de mensen. Je kent de problemen van A-Z en probeert ze op te lossen wat natuurlijk niet altijd lukt. Ik heb het altijd erg naar mijn zin gehad en na 7 jaar Stadspolders ben ik nu hier in de Vogelbuurt; terug in mijn oude ‘wijkie’. Je leert de wijk natuurlijk anders kennen dan als je er woont of als politieagent werkt, maar er gebeurt hier veel op straat en dat vind ik erg leuk. Het leeft en dat geeft veel energie. Ook de samenwerking met Mike is plezierig. Met z’n tweeën door de wijk fietsen is al leuker maar we proberen ook samen de problemen aan
te pakken, het zgn. ‘4 ogen principe’. Ieder vanuit zijn eigen insteek. Dan kan tot mooie resultaten leiden. We doen samen ook het spreekuur in het gebouw van het Sociaal Wijkteam: elke 2de donderdag van de maand van 19.30 – 20.30 uur. Als Mike en ik samen avonddienst hebben, geven we eventuele aandachtspunten door aan de surveillancedienst. Die houdt dan overdag een oogje in het zeil. We gaan de wijk een beetje in kaart brengen en netwerken zodat we de komende jaren het aanspreekpunt zijn. Het Vogelnest is wel het centrale punt. Het is goed opgezet.” Nog hobby’s Evert? “Ja zeker, in mijn vrije tijd houd ik mij bezig met mijn gezin: mijn grootste hobby. En verder heb ik thuis de gelegenheid om fitness/krachttrainingen te doen, maar ook hardlopen en fietsen doe ik graag. Daardoor kan ik ontspannen en blijf ik in vorm,” besluit Evert enthousiast zijn verhaal. Tekst en foto Coby Janssen
Stoom op het spoor Oooo, ja, het is ‘Dordt in stoom’! Als je geen erg hebt in de datum dan hoor je het ineens aan de stoomfluit. Wanneer je langs de spoorlijn woont die door het Reeland loopt weet je zeker dat het stoomweekend begonnen is. De fluit van de stoomtrein schalt over de buurt, twee keer per uur. En natuurlijk kun je dan gaan kijken bij de spoorwegovergang. Daar komt de locomotief uit bouwjaar 1952 langs. De machinist steekt zijn hoofd uit het raam, de passagiers zwaaien je toe. En de stoomfluit fluit.
Zicht op de Toekomst Op 3 juni vierde Zicht op de Toekomst haar eerste lustrum met een receptie op hun vestigingsadres Reeweg Oost 81. Deze stichting zorgt voor scheidingsbegeleiding voor ouder en kind. Echtscheidingen komen steeds vaker voor. Bij een (v)echtscheiding kan de ontwikkeling van een kind beschadigd worden. Daarom is het belangrijk dat zowel met de ouders als met het kind gesproken wordt zo-
Tekst en foto Ans van der Westen
Een Paddenstoel voor 1,7 miljoen Aan Huibert van Broekhuizen van het gelijknamige metselbedrijf zal het niet liggen. Maar of in het, in Dordrecht wereldberoemde, paddenstoel-kinderbad deze zomer kinderen spartelen is nog maar de vraag. In zijn korte broek is Huibert nog laat bezig aan het prachtig gebogen schoonmetselwerk van het kinderbadje in het Wantijpark. Hij wil zijn werk vandaag nog afmaken, want volgende week start de voeger. Hij merkt het zelf ook. “Er is een schreeuwend tekort aan bouwpersoneel. Ik werk voor mezelf, en soms huur ik collega’s voor een grotere metselklus in. Maar tegenwoordig hoef ik niet eens meer te bellen. Iedereen zit tot over zijn oren in het werk”. Tegenvallers Oorspronkelijk zou het badje al in de zomer van vorig jaar zijn opgeleverd. Maar het project wordt achtervolgd door tegenvallers. Begin vorig jaar bleek de grond onder het oude poedelbadje vervuilt. Dat moest eerst worden weggehaald. In febru-
juni 2022
ari van dit jaar kon pas met de daadwerkelijke bouw worden begonnen. De hoop was om de poedelplaats voor peuters voor de zomer gereed te krijgen. Maar door problemen met de levering van bouwmaterialen blijkt volgens de gemeente ook dat niet haalbaar. Wethouder Marco Stam verwacht dat de waterspeelplaats pas in de tweede helft van de zomer open kan. Het is dan wel volledig vernieuwd en bovendien voorzien van een filterinstallatie en een mooi toiletgebouwtje. Kosten Goedkoop is het allemaal niet. Voor de grondsanering betaalde de gemeente al 450.000 euro extra en door vertraging en gestegen bouwkosten komt daar nu nog eens 740.000 euro bij. De klus kost uiteindelijk zo’n 1,7 miljoen. Bijna tweemaal zoveel dan oorspronkelijk begroot. “Maar dan hebbie ook wat”, lacht Huiberts werkmaat van vandaag. Hij werkt bij een ander bedrijf met de misschien wel toepasselijke naam Lugtkasteel Metselwerken. Tekst en Foto 2 Gerard Zwinkels
dat het kind gezien wordt door beide ouders. Het belang van het kind staat centraal. Het kind krijgt een luisterend oor, onafhankelijk van partijen. Voor informatie kunt u op de website terecht: www.zichtopdetoekomst.nl Per e-mail contact opnemen kan ook: info.@zichtopdetoekomst.nl Tekst en foto Margriet van Beek
Dordtse roomboter SCHAPEKOPPEN leuk om te trakteren of cadeau te geven! Met het originele verhaal!* (* zie ook boek DORDT 800 jaar nr.10) BANKETBAKKERIJVANDERBREGGEN.NL
REEWEG OOST 31 • 078- 6134702
Impressie nieuw paddenstoelbadje, door Dirkjan van Es
Krommedijk 51 3312 CD Dordrecht www.harryskapsalon.nl
Huibert van Broekhuizen aan het werk
Krommedijk 51 Heren T 078 - 614 26 88 3312 CD Dordrecht Dames Heren T 078 - 614 26T 078 88 - 647 27 37 www.harryskapsalon.nl
Dames T 078 - 647 27 37
Krommedijk 51 3312 CD Dordrecht www.harryskapsalon.nl
Heren T
Dames T
5
Gezond actief in het Wantijpark Irene Zwinkels is leefstijlcoach en trainer. Van beroep was zij CVA-verpleegkundige. De switch naar gediplomeerd leefstijlcoach heeft zij gemaakt omdat ze als verpleegkundige mensen hielp te behandelen terwijl ze, met wat ze nu doet, probeert te voorkomen dat mensen in een ziekenhuis behandeld moeten worden. ‘In stadpolders werk ik momenteel als trainer met dertien sportgroepen, waaronder een wandelgroep en twee ouderengroepen 55+. In 2019 ben ik met de trainingen begonnen in het Wantijpark en dat beviel goed. Daarom ben ik in mei weer teruggegaan naar dit park. Hier geef ik nu twee keer per week trainingen samen met een fantastische en jonge fitness trainer Dick Groenendijk. Hierdoor kan ik, of beter wij, veel meer groepen trainen. Een groep bestaat uit maximaal tien mensen. Een uur lang werken we aan conditie en spierkracht.’ Ouderengroepen ‘Met de 55+ groepen werk ik aan conditie, spierkracht maar ook aan balans. De Nederlandse richtlijn zegt dat mensen van 55+ tweemaal per week aan balansoefeningen moeten doen. Dat is goed voor het evenwicht maar zeker ook goed voor het brein. Het is boeiend dat het effect van de training bij ouderen heel groot is, heel zichtbaar ook. Mensen zeggen: “ik voel meer balans, ik voel me sterker, kom makkelijker mijn bed uit, ik val wat minder snel om als ik iets of iemand moet ontwijken”. Dit
komt natuurlijk ook omdat door de oefeningen de buikspieren veel sterker worden, waardoor je ook steviger blijft staan. Dat wat de mensen ervaren vind ik zelf heel inspirerend. Naarmate je ouder wordt gaan de spieren achteruit. Dit begint al rond je twintigste maar naarmate je ouder wordt, rond je vijftigste, zestigste, zeventigste gaat dat best wel snel. Als je spierkrachtoefeningen doet dan vang je dat op. Je krijgt nooit jongere spieren, je kan nooit jonger worden dan je bent maar je krijgt wel je biologische spierleeftijd. Dat is waar we naar toe willen met de trainingen en dat is wat we doen met de ouderengroep. Het gaat gepaard met lol, het is ontspannend, het is buiten wat heerlijk is. Op de foto ziet u mij met een weerstandsband, dit gebruiken we vaak om de spierkracht in de armen te verbeteren.’
Winter ‘Ook in de winter doen we het buiten. Alleen als het heel erg slecht weer is doen we een onlinetraining. Ik had niet verwacht dat de ouderen allemaal meededen met onlinetrainingen. Het is natuurlijk zo dat als je gewend bent om te trainen je het niet meer wilt missen. Zelf vind ik onlinetraining geven lastig omdat het dan moeilijker is om te zien wat de deelnemers doen. Mijn groepen zijn juist zo klein omdat ik dan iedereen persoonlijk aandacht kan geven. Bij onlinetrainingen is dat veel lastiger. Daarom trainen we dus ook zoveel mogelijk buiten. De achteruitgang van de spiermassa, sarcopenie, voorkomen dat is echt belangrijk bij het ouder worden. In het Wantijpark ga ik ook een oudere groep starten.’
Zin in leuk vrijwilligerswerk? Doe de vrijwilligerscheck op www.inzet078.nl INZET078
het centru ! voor vrijw m illige inzet.
Samen maken we Dordrecht mooier. 6
Aanmelden en tijden Heb je interesse neem dan contact op met Irene: Sportgroepen Telefoon 06 24 20 82 26 ‘De andere groepen heten de sport- irene@vanav.fit groepen. Dat zijn volwassen vanaf www.vanav.fit achttien jaar. Hier zitten ook zestigplussers bij want de ene oudere heeft Op vertoon van deze krant krijgt u een een betere conditie dan de andere. gratis proefles en een bidon cadeau! De oudere met een wat mindere conditie kan beter in de ouderengroep De trainingslessen in het Wantijpark trainen. In de sportgroepen worden zijn op: wel intensief getraind zoals hardlo- Dinsdagochtend van 09.00 tot 10.00 pen en springen waarbij de hardslag uur voor alle leeftijden. omhooggaat. We werken iedere Donderdagavond van 19.00 tot training dertig minuten aan de con- 20.00 uur vanaf 18 jaar tot ongeveer ditie. Elke training heeft een thema 60 jaar dat ik van tevoren aan geef zoals benentraining. Dan wordt er inten- Er wordt geen gebruik gemaakt van sief gewerkt met de beenspieren. Het een abonnement. Deelnemers kopen rouleert per les, bijvoorbeeld been, een strippenkaart voor 10 trainingen/ buik, armen. Op de foto zien we twee lessen. sporters in de muursquathouding. Pittig voor de benen maar ook heel leuk Tekst Margriet van Beek om te doen.’ Foto’s Irene Zwinkels
Adverteren in De Reelander ‘n Heel Jaar voor 465,-
vijf keer per jaar huis aan huis bezorgd in het Reeland De Reelander wordt zes en is ook beschikbaar bij openbare afhaalplekken in de wijk. Uw advertentie verschijnt in een afgebakend gebied en dat betekent lage tarieven. Dit formaat van 1/4 pagina kost bijvoorbeeld € 465,- per jaar.
De opmaak is altijd gratis. Als u in drie of meer Dordtse wijkkranten adverteert krijgt u 10% korting. Meer weten? Kijk op www. tienplus.net of mail naar tienplus@buurtwerkdordrecht.nl
De Reelander
Tuinfair op het Vlijpark Je heb moestuintjes en moestuintjes. Maar die van Volkstuinvereniging het Vlijpark aan de Nieuwe Noordpolderweg behoren misschien wel tot de buitencategorie. Twee maal per jaar organiseren ze er een Tuinfair voor bezoekers. Die van 28 mei werd door honderden liefhebbers bezocht.
“Het is hier één grote groene oase. Ik ben nu zo’n 6 jaar alweer eigenaar van een van de 98 huisjes op het park, en kom hier in de zomer bijna elke dag wel even. En dan verbaas ik me telkens weer over de rust en de prachtige omgeving, met de mooiste bloemen die je je maar kunt bedenken”, straalt Marjan van den Hoek.
Super schoolspeelplaats zondag open voor de buurt
Tuinfair “De eerste stonden met hun kratje al om half tien bij kweekkas”, vertelt Marjan als lid van de communicatiecommissie. “We verkopen er planten voor een appel en een ei, dat wil zeggen 1 euro voor een vaste plant en 50 cent voor eenjarigen. Normaal alleen aan onze eigen parkleden, maar twee maal per jaar dus ook aan geïnteres-
seerde bezoekers”. En die waren er dus volop. In de stralende voorjaarszon genoten ze op het terras van zelfgemaakte groenten en fruittaarten, koffie en soep. In de standjes waren informatie, boekjes, planten, groenten en kruiden te koop. En Leo bakte voor de kinderen de door hen zelf gerolde en belegde pizzaatjes in de buitenoven.
Biodiversiteit en vergroening Het park past perfect in de ontwikkelvisie van de gemeente van de Dordtwijkzone tot groene long van de stad. Het Vlijpark doet volop mee aan de promotie en uitwerking van het natuur- en milieubeleid. “Samen met andere organisaties als, Groei en bloei, Duurzaamheidscentrum Weizigt, Het Biesboschcentrum, organiseren we lezingen en workshops. En in het park bouwen we egel- vleermuis-, vogel-, insectenhuisjes en bijenkasten. En leggen we vlindertuinen en poeltjes aan. Maar voornamelijk natuurlijk bieden we ruimte aan Dordtenaren om te tuinieren en te genieten van al dat moois. Het park is van april t/m september tussen 8.00 en 20.00 uur vrij toegankelijk voor iedereen. Kom ruiken, voelen en kijken!” Tekst en foto’s Gerard Zwinkels
Ik woon hier al een tijdje
Door Ans van der Westen
ROOD MET WITTE STIPPEN
In april is het groenblauwe schoolplein van de Dordtse Vrije School in het Land van Valk door wethouders Stam en Heijkoop feestelijk geopend. Sinds mei is de fraaie speelplaats ook op zondagen toegankelijk. Niet alleen schoolkinderen maar alle kinderen uit de buurt zijn dan van harte welkom. Selma Steenhuisen is een van de ouders die dan toezicht houden. Haar kinderen zitten in groep 2 en 6 van de DVS. Zij kunnen zich met alle andere schoolkinderen in de schoolpauzes uitleven in de prachtig groen en vrolijk aangelegde speelplaats. Met klimtoestellen en klimmuur, met grasveldjes, houtsnipperpaadjes, tribunes, glijbaan, waterspeeltoestel, tafeltennistafel en heel veel zitjes en bankjes. “Maar het zou natuurlijk erg jammer zijn als alleen de schoolkinderen daar overdag en door de week,
gebruik van kunnen maken”, zegt Selma. Zij woont sinds vorig jaar in de Heysterbachstraat, vlakbij speeltuin Victorie. “Maar die is op zondag gesloten. Dus dat onze speelplaats dan wel open is, komt extra goed uit. Kinderen kunnen terecht op alle zondagen van 11.00 tot 15.00 uur. Behalve in de vakanties. We zijn nog op zoek naar buurtbewoners of ouders die ons kunnen helpen met het toezicht in deze groene speeloase aan de Dubbelmondestraat. Dus wie komt er op zondag vier uurtjes of een deel daarvan met ons in de zon zitten om onze spelende schatjes af en toe een aai over de bol, een pleister op een knie of een luisterend oor te geven”. U hoeft geen ouder van de school te zijn en kunt zich per mail melden bij selmasteenhuisen@pm.me
De laatste maanden is er veel geschreven over het laagwaterzwembad in het Wantijpark. Het beste bekend als: de paddenstoel. Het bad wordt gerenoveerd en hoe dat allemaal loopt, daar praat Dordt over.
In mijn archief, dat van wanorde en willekeur aan elkaar hangt, want waarom bewaar ik het een wel en het ander niet? In dat archief dus trof ik een krantenartikel uit januari 2001 over de dreigende sluiting van de padde-stoel (toen nog zonder een tussen-N). De kop: ‘Flutrapportje basis voor sluiting spartelbad’, wat je noemt een pakkende titel. Twee bewoners uit de Vogelbuurt, jonge vrouwen met kinderen, waren van Tekst Gerard Zwinkels plan een actie te beginnen om de geFoto Lotti Hesper meente te overtuigen dat het bad dit
jaar weer open moest. In de zomer van 2000 zouden er vier kinderen ziek zijn geworden van het spelen in het water van deze vijver. Om hygiënische redenen zou het bad niet meer gebruikt mogen worden. De moeders in de krant hadden een brief geschreven naar de gemeente, een rapport opgevraagd bij de Gemeentelijke Geneeskundige Dienst en een consultatiebureauarts geraadpleegd. De uitkomst liet zich als volgt samenvatten: ‘de vier kinderen hadden last van braken en diarree, bij een van de kinderen waren er acht klasgenoten ziek met dezelfde klachten. Daar ging waarschijnlijk een virus rond op school, meldde de GGD. De CB-arts zei dat de kans dat dergelijke klachten veroorzaakt worden door spelen in het badje zeer klein is.’
En de paddenstoel is in 2001 weer opengegaan en gebleven. Zoals die nu in 2022 ook weer open zal gaan. In het artikel vertelt een van de vrouwen dat ze er zelf als kind al speelde en dat ze er mooie herinneringen aan heeft. Het is een sfeervolle plek. Je zit in het park, het is er rustig en schoon. En dan is er midden in het bad die paddenstoel, een klassieke; rood met witte stippen. Dat geeft toch een sprookjesgevoel. Een paddenstoelfontein, waar soms een ondeugende elf de waterstraal tegenhoudt. Onze kinderen hebben er fijn gespeeld, echt een superplek. En misschien komen we er over een paar jaar weer, dan kan onze allernieuwste en kleinste kabouter mee. Gewoon een volgende generatie voor de waterpret bij de paddenstoel.
Bij Thuiszorg Maasland kunt u terecht voor: Beter Voor Dordt bedankt alle kiezers voor het vertrouwen dat we hebben gekregen voor de komende vier jaar! We hebben de afgelopen jaren met uw steun veel kunnen betekenen voor de stad. We horen graag van u wat belangrijke punten zijn om in uw wijk op te pakken de komende periode.
Dagbesteding Individuele begeleiding Persoonlijke verzorging en/of Verpleging Huishoudelijke hulp
Laat het ons weten!
Open spreekuur!
Thuiszorg Maasland
Elke dinsdag tussen 10:00 en 12:00 is er een vrije inloop bij ons op kantoor. U bent van harte welkom voor al uw vragen omtrent thuiszorg of andere zorgmogelijkheden! Onze professionals staan klaar om u van dienst te zijn en samen met u te kijken naar uw hulpvraag of benodigdheden.
Admiraalsplein 417 3317 BK Dordrecht
juni 2022
Hoofdkantoor: Tel: 010-311 80 90 of 06-176 0 9210
Voor uw wijk zijn Dave, Claudia, Jacques, Jan-Willem en David de wijkvertegenwoordigers, meer informatie daarover vindt u op onze website. Natuurlijk hebben we ook actieve leden in de wijk.
REELAND@BETERVOORDORDT.NL
06 1220 1572
VOORSTRAAT 367, 3311 CT DORDRECHT
7
De boom op de hoek Wie heeft er weleens gehoord van ‘kwarren’? Lang geleden had mijn moeder het over een plant in onze vensterbank, die floreerde niet en zij zei: “die plant staat daar maar te kwarren”. Ik was een jaar of tien en ik rolde over de grond van het lachen om dat gekke woord. Een halve eeuw later heb ik het nagezocht, ik geef de definitie:’ kwarren. (van gewassen) te velde staan zonder noemenswaard te groeien, maar ook zonder dood te gaan.’ Zo gek was dat woord toch niet.
Nieuw begin In maart van dit jaar arriveert er een graafmachine bij de lege plek. Leeg; een boomspiegel met daarin het afgezaagde stammetje. De straat rondom de boomspiegel wordt opengebroken, er wordt een diep gat gegraven. De wortelkluit en het zand voeren ze af, de enorme kuil is volgestort met voedzame grond. De gemeente werkt zo aan bodemverbetering.
Einde Nu ga ik vertellen over een kwarrende boom in onze wijk. Hij staat op de hoek van de Djakartastraat en de Mataramstraat. Op een dag in april 2021 komt de groenvoorziening van de gemeente langs om de overhangende takken boven de weg af te zagen, die zijn hinderlijk voor vrachtwagens. De kwarrende boom is zo klein dat die in zijn geheel wordt afgezaagd. De gemeente belooft een Dan is er een korte pauze doch op nieuwe boom. Lange tijd gebeurt er 14 april is het Boomplantdag in deze niets. straat! De bus van Drechtwerk-Groen
komt al vroeg in de morgen aanrijden, met aan boord gereedschap, een kruiwagen en een boom. Bas en Peter gaan aan de slag, graven een kuil, slepen de boom van hun werkauto en plaatsen hem. Daar staat hij, het is een Pyrus; een sierpeer. De boom is in vruchtbare aarde geplant en heeft geregeld water gekregen van het team van de groenvoorziening. Hij staat er florissant bij. Niets te kwarren, deze nieuwe boom op de hoek. Tekst en Foto’s Ans van der Westen
Kijk in de Wijk Bewoners, maatschappelijke organisaties, ondernemers en gemeente werken samen aan een leefbaar, sociaal en veilig Reeland. Wijkwens Heb je een goed idee om je buurt of straat mooier, socialer, of veiliger te maken? Dan kun je een wijkwens indienen. De gemeente geeft jaarlijks een bedrag voor het vervullen van deze wensen. Aanmelden en informatie: www.wijkendordrecht.nl/wijkwensen Wijkkrant De Reelander wordt gemaakt door wijkbewoners. Lijkt het je leuk om ook een stukje te schrijven over je eigen wijk? Meld je dan aan bij uitgever TIENPlus via tienplus@desocialebasis.nl. Meer informatie: www.tienplus.net
Peter (links) en Bas:”daar staat ie!”
Uw papieren Reelander en de toekomst
Eigenaardig Reeland
Schoorsteen basisschool De Repelaer aan de Vorensaterstraat
Heb jij een bijzondere Eigenaardig Reeland foto? Stuur ‘m met je naam - naar wijkkrantreeland@live.nl
Natuurlijk Reeland
Eind vorig jaar heeft u als lezer misschien meegedaan aan een onderzoek naar de kwaliteit van de Dordtse wijkkranten. Met u hebben ruim 1300 Dordtenaren daarvoor een vragenlijst ingevuld. TienPlus, de uitgever van de negen kranten, maakte in maart van dit jaar de uitslag van dit onderzoek bekend. In Dordrecht worden al dertig jaar wijkkranten gemaakt, door en voor de Dordtenaren. De negen wijkkranten zijn: De Poorter, De Sterrenburger, De Polderkrant, De Nieuwe Dubbeldammer, De Stem van Krispijn, Wielwijk Ahoy, De Galerij, De Staartenaar en natuurlijk uw Reelander. Redacties bestaan uit onbetaalde vrijwilligers die met veel enthousiasme en plezier vijf of zes kranten per jaar vol schrijven over buurt- en wijknieuws. Verhalen over en voor de wijkbewoner. Waar hij zelf aan heeft meegedaan, die hij herkent of waarnaar hij misschien geïnteresseerd is. En dat wordt door de lezers van de krant gewaardeerd, blijkt ook uit de cijfers. Een paar conclusies uit het rapport van Onderzoekcentrum Drechtsteden op een rijtje. Bereik en waardering Gemiddeld leest tweederde van de Dordtenaren de wijkkrant. Van de mensen die de krant niet lezen heeft 50% een nee-nee sticker op de deur, en 30% van de vragenlijstinvullers kent de wijkkrant niet. De lezers waarderen de wijkkrant met een ruime voldoende. Met name het leesgemak scoort hoog.
Ooivaar en reiger aan de Twintighoevenweg, door Irma Brouwers
Heb jij een bijzondere Natuurlijk Reeland foto? Stuur ‘m met je naam - naar wijkkrantreeland@live.nl
8
Leeftijd Zoals misschien een beetje te verwachten, wordt de krant het meest gelezen door 65-plussers (bijna 90%). Maar ook de middengroep
Wijklijn Voor meldingen, vragen en opmerkingen over onder meer het onderhoud aan wegen, groenvoorziening en straatverlichting: Wijklijn, tel. 14078 www.dordrecht.nl/wijklijn BuurtApp De Buurtapp is een initiatief van buurtcontact.nl en heeft als doel het contact tussen buurtbewoners te bevorderen en vergemakkelijken. Elkaar beter leren kennen, elkaar helpen en ondersteunen. Meer informatie: www.buurtapp.nl
vanaf 35 jaar scoort goed en zelfs bij jongeren onder de 35 jaar wordt de krant nog door 40% doorgebladerd en/of gelezen. Papier of digitaal Er is een duidelijke voorkeur (97% van de lezers) voor de papieren wijkkrant. Ook in de toekomst wil 84% de krant vers knisperend onder zijn neus. Slechts 8% heeft een voorkeur voor de digitale versie of nieuws op de Facebookpagina van de krant. Verbeteringen Voorstellen tot verbetering gingen vaak over de opmaak, die voor een aantal kranten wat moderner mag. Ook de actualiteit zou wat beter gevolgd kunnen worden en wat meer diepgang in de artikelen zou worden gewaardeerd. Ook mag de wijkkrant veel vaker, dan de huidige vijf edities per jaar, worden uitgegeven. Wat de opmaak betreft voegt uw Reelander meteen de spreekwoordelijke daad bij het woord: Deze juni-editie is verschijnt in geheel nieuwe stijl. We hopen dat u er weer veel plezier aan beleefd. Bent u geïnteresseerd naar alle getallen van het onderzoek: kijk op het ‘prikbord’ van www.tienplus.net
Wijkagenten Voor het Reeland: Mike Verzijl & Evert Muller michael.verzijl@politie.nl evert.muller@politie.nl Voor het Leerpark: André Klijmij andre.klijmij@politie.nl. Tel. 0900 - 8844. Spreekuur: tweede donderdag van de maand 19:30-20:30, Bankastraat 10
Facebook Wijkkrant De Reelander heeft een Facebookpagina. Hiermee speelt De Reelander ook op internet een actieve rol bij het informeren, interesseren en verbinden van buurtbewoners en organisaties in de wijk het Reeland. facebook.com/wijkkrantdereelander Sociaal Wijkteam In het Sociaal Wijkteam werken mensen van verschillende organisaties samen. Je kunt er terecht met alle vragen waar je in het dagelijks leven tegenaan loopt. Bijvoorbeeld over gezin, relatie, kinderen, opvoeden, wonen, werk en inkomen, zorg, gezondheid en vrijetijdsbesteding.Bankastraat 10, tel. 078-2210200 www.swtdordrecht.nl
Tekst Gerard Zwinkels, Foto TIENPlus
De Reelander