Thoi Bao 2634 part 1

SATURDAY

ISSUE 2634

THỨ 7 APRIL 27 2019

THE VIETNAMESE NEWSPAPER - www.THOIBAO.COM R

PUB Agreement N0 40009120

Tưởng niệm ngày Mê Linh khởi nghĩa

Toronto thoibao.com

2

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

3

Toronto thoibao.com

4

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

TIN BẮC MỸ Toronto

MUÏC LUÏC QUAÛNG CAÙO ACCOUNTING - KẾ TOÁN

Kim Hoa Lưu Mây V.Nguyễn-CPA,CA TaxCare Luân Lê CPA TNC Accounting & Tax

61 21 99 19

ASTROLOGER - BÓI TOÁN

Maruthi Astrologer-T.Ramji 108 Phong Thủy Gia Đạt La 51

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ

Huong Law Office 97 Lang-Mckee-Sobirov Law Firm 117 Lily Nguyễn Trần 72 Phan Tấn Thiện 35 Trương Tấn Hùng 17

AUTO BODY - GLASS - REPAIR 187 Weston Auto Repair ACME Auto Centre Active Green+Ross Auto AMC Auto Mechanic Highlight Auto Collision Nhien Phat VN Auto Omega Auto Body Paul’s Auto Service Rutherford Transmission TACH Automotive Vina Auto Repair

44 50 71 39 27 75 39 71 55 62 9

AUTO SALES - BÁN XE

Don Valley North Lexus Northwest Lexus Number 7 Honda Ready Honda

48 77 83 37

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC

Lăng Skin Care 6 Mỹ Hương 87 Young & Beauty Spa 103

DENTIST - NHA SĨ

Hoàng Bảo-Châu Sophia Nguyễn Thanh Nhàn Phạm Tiến Lộc Phí Thịnh Long Sharon Nguyễn Tom Mạnh Nguyễn Trần Công Minh Trần Hiếu Liêm Trương Văn Bé Văn Xuân Hội Võ Châu Bảo

37 1 10 1 95 61 24 1 1 31 1

EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI

Bondy Law-Tuyển Người 121 Connect Staffing Serv. 109 Explore Employment Agency 87

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

All Debt Solutions 57 Bế Minh Đức 61 Billy Triệu-Công Triệu 21 Goldhar & Associates 105 Linh Nguyễn 93 Nancy Truong 51 Phong (Vincent) Su 49 Phượng Cao 1 Robert Huynh 12 Sasha Trang Võ 55 Suzy Phương Nguyễn 35 Ted Ang-RBC Mortgage 25 Tommy Ly 63 Vicky Tan 42 Vy Nguyễn 81

FUNERAL - NHÀ QUÀN

Mai Táng Quốc Tế-SCI

127

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Green Furniture Hyatt Furniture Club P & S Furniture Paramount Furniture Ulti - Matt Inc.

4 38 37 55 69

HEARING AIDS - TRỢ THÍNH

Lifetime Hearing Centre 76 Trợ Thính Life Care Hearing 77

HERBALIST - ĐÔNG Y

Amida Life Man Of Iron 108 Amida Life-Slim Body Green Coffee 97 Bài Viết Amida Life Acai Berry 104 Châm Cứu Đông Y 99 dShopping-SureMeal 78 Y Sĩ Lưu Bình 45

INSURANCE - BẢO HIỂM

Bành Ngọc Muội-Ampex 17 Đăng Nguyễn 45 Hoàng Nga 11 Jennifer Phương Nguyễn 31 Lợi Nguyễn - Allstate 29 Lynn (Phụng) Lâm 23 Mai Phương Trần-Able Ins. 115 Nguyễn Mỹ Linh 41 Steven Hiền Trần 69

Sương Phan 53 Tany Thanh Le Ly 51 Thắng Đỗ 53 Trần Diệu Trinh 64 Trần Thiện 44 Trương Phát Tài (Tony) 111 Vy To 14

JEWELLERY - TIỆM VÀNG

Alena Fine Jewellery DT Jewellery KC Kim Cuong Tiệm Vàng Thành Đạt

18 65 29 79

LEGAL - PHÁP LÝ

Bond Legal Services 46 Injury Claims Network 160 Lá Phong Immigration 53 Le Immigration 91 VP Di Trú-Tư Vấn Du Học 115

MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG Kim Phượng Video Mini Cash Mart Sexy Nails

41 17 65

OPTICAL - MẮT KIẾNG

ABC Optical 45 BT Optical 47 Fresh Eyes Optical 101 TN Optical 99 Vina Vision Optical 153 You & Eye Optical 82

OPTOMETRIST - ĐO MẮT

Chánh Ngô Lý Gia Khương Vũ Thuỳ Oanh

75 45 99

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY J.C. Pharmacy Lily Pharmacy Nam Pharmacy Wellcare Pharmacy I.D.A.

49 97 9 17

PHYSIOTHERAPIST - TRỊ LIỆU V. LÝ

Foot Specialist-Lương.T.Ái 41 Orthotic Comfort Inc. 16

PRINTING - NHÀ IN

Forever Printing & Signs

19

PRIVATE ANNOUNCEMENT TANG SỰ, HỶ SỰ

P/U- “Huỳnh Thị Bạch Lang” 138 P/U- “Lê Thị Bưởi” 140 P/U- “Lê Thị Bưởi” 141 P/U- “Nguyễn Kim Thời” 139

PUBLIC ANNOUNCEMENT THÔNG BÁO CĐ

dShopping-All Products 132 dShopping-LeSean Products 84 dShopping-Mủ Trôm Vĩnh Hảo 32 ĐNH Thời Báo 2019 158 J. Trudeau’s Event 1 Lời Cảm Ơn (1)-Nhà Thuốc Đức Hội 119 Lời Cảm Ơn (2)-Nhà Thuốc Đức Hội 121 Phiếu Đặt Mua Báo Dài Hạn 127 Saigon’s Night-Hè Sang 155 Show Tình Người-Thư Cám Ơn 125 Tech Solutions 156 Thời Báo New Media 154 Thông Báo 75 UNO IP TV Box 102 VAT-Lễ Thượng Kỳ Ottawa 134 VAT-Lễ Thượng Kỳ Toronto 135 VBPMA-Báo Cáo 133 Vinh Danh Các Bậc Phụ Huynh 136 Vinh Danh Các Bậc Phụ Huynh 137

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC

Ann Vương 69 Brian Quang Lâm 59 Châu Dũng (Jimmy) Trần 74 Châu Đoàn Ân 106 Danny Huy Nguyễn 11 Dean Trần 33 Dzung Lily Trần 23 Đức Dũng Nguyễn 17 Hiếu Hồ 119 Hồ Trọng Bích 25 Hứa Tấn Khánh 34 Huỳnh Hữu Tỷ 93 Jason Ang 16 Jimmy Hoàng Lê 52 John Nguyen 7 Johnny Phan-Vy Nguyễn 80

Keng Pham 19 Khánh Ly Trần 42 Kim Hien Nguyen 26 Lê Quốc Tuấn 8 Mark Tran 13 Mike Phan 95 Nancy Nguyễn-Thọ Lê 109 Nguyễn Bá Thành 113 Nguyễn Viết Tốn 21 Phan Chánh Nghĩa 111 Phú Nguyễn 22 Phước Tạ 73 Quang Nguyễn 39 Sam Mcdadi-Tracy Nguyễn 102 Sơn Nguyễn-Huy Nguyễn 15 Thanh Phạm 23 Tiến Nguyễn 9 Trần Hùng (Jim) 20 Trans Asian 6 Tuấn Văn 13 Việt Nguyễn 91 Wendy Uyên Lê 33 William Nguyễn 93 Zin Nguyễn 73

RESTAURANT-CAFE

Bánh Cuốn Thanh Trúc 61 Bún Bò Huế 13 Chay Hoa Đăng 115 Cơm Bún Phở Việt 117 Cơm Phở Thế Kỷ 16 Cơm Tấm 168 36 Dynasty House Seafood 31 Hủ Tiếu Nam Vang Hồng Phát 67 Nhà Hàng Bò 7 Món 67 Phở An 2 88 Phở Ao Sen 65 Phở Challenge 123 Phở Chay 88 111 Phở Con Bò 43 Phở Friendly 18 1 Phở Lam 63 Phở Linh 15 Phở Mì Việt Hoa 68 Phở Mỳ Tân Ký 119 Phở Queen City 87 Phở Tiến Phát 67 Phở Tiến Thành 11 Phở Trúc Lâm 119 Phở Vaughan 63 Phở VExpress 160 Phở Việt Express 71 Phở Việt Nam/Phở Toronto 129 Phở Weston 63 Phố Xưa 67 Picko Lime Cuisine 87 Tịnh Tâm Trai 78

SERVICES - DỊCH VỤ

B2A Learning Center 34 Bus Tours Phục Vụ CĐ 121 Co-op Tiêu Dao 115 Dạy học:TTGD Hùng Vương 19 Van Group - Du Học 43 Viet Link Communication 25

SIGNS - BẢNG HIỆU

New Signs & Services

93

SUPERMARKET - SIÊU THỊ

Bến Thành 107 Btrust Supermarket 157 Nations Fresh Foods 131 Oceans Fresh Food 3

thoibao.com

Cựu phó Tổng thống Hoa Kỳ khởi động chiến dịch tranh cử

C

ựu phó Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden hôm 25/4 khởi động cuộc chạy đua vào Bạc ốc và ngay lập tức trở thành người dẫn đầu trong số các ứng viên tranh cử tổng thống của đảng Dân chủ. Là một người ôn hòa, ông đã lôi cuốn các cử tri thuộc tầng lớp lao động – những người đã bỏ đảng Dân chủ năm 2016 – để trở thành một phần quan trọng trong bản sắc chính trị của ông. Ông Biden công bố chiến dịch tranh cử tổng thống lần thứ ba trong sự nghiệp của mình bằng một video trên YouTube và trên các phương tiện truyền thông xã hội khác. Ông dự kiến sẽ xuất hiện trước công chúng lần đầu tiên với tư cách là một ứng cử viên tổng thống vào ngày 29/4 tại một sự kiện ở Pittsburgh, bang Pennsylvania, có sự tham dự của các thành viên công đoàn, một khu vực bầu cử quan trọng. Ông Biden, 76 tuổi, đã cân nhắc suốt mấy tháng qua về việc có nên tranh cử hay không.

Ra tranh cử, ông phải đối mặt với nhiều câu hỏi, bao gồm việc liệu tuổi tác của ông có quá cao và liệu quan điểm quá trung dung của ông có giúp ích cho Đảng Dân chủ đang khao khát những gương mặt tươi mới và ngày càng được thúc đẩy bởi những người theo chủ nghĩa tự do và dám lên tiếng hơn.

Tuy nhiên, ông vẫn khởi đầu với tư cách là người dẫn đầu các cuộc thăm dò dư luận về nhóm các ứng cử viên tranh chức tổng thống của đảng Dân chủ mà giờ đây sẽ có tổng cộng 20 ứng viên đang tìm cơ hội thách thức Tổng thống Donald Trump. Ông Trump có phần chắc sẽ là ứng cử viên đại diện đảng Cộng hòa ra tranh cử vào tháng 11 năm 2020.

Các nhà phê bình cho rằng vị trí dẫn đầu của ông Biden trong các cuộc thăm dò phần lớn là do ông được biết tiếng từ khi ông là thượng nghị sĩ Mỹ đại diện tiểu bang Delaware, người có hơn bốn thập kỷ phục vụ

Ông Joe Biden

công chúng bao gồm 8 năm làm người đứng thứ 2 sau Tổng thống Barack Obama trong Nhà Trắng.

Do có những lời nói hớ hênh trong các lần tranh cử trước đây, ông Biden đã không thể thu hút cử tri trong các cuộc đua vào năm 1988 và 2008. Ông Biden đã bỏ ngang chiến dịch tranh cử năm 1988 giữa lúc có các cáo buộc ông đã đạo văn một số bài diễn thuyết và các bài viết học thuật trước kia. Nhưng kinh nghiệm và những tranh luận mạnh mẽ của ông trong năm 2008 đã gây ấn tượng với ông Obama, đủ để ông Obama chọn vào liên danh tranh cử với mình. Ông Biden đã quyết định không tranh cử tổng thống năm 2016 sau một thời gian dài thiếu quyết đoán khi vật lộn với những câu hỏi về việc liệu ông và gia đình ông có sẵn sàng cho một chiến dịch mệt mỏi trong khi đang để tang con trai của ông hay không.

Beau Biden, con trai của ông, đã chết vì ung thư não vào tháng 5 năm 2015. Con ông là người đã đã hối thúc ông ra tranh cử. u

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP

Buffalo Cook Ware 49 Jessica Nail Supplies 2 Kimmy Skincare 117 Monument Direct 127 Nina Nail Supplies 13 Nurture Growth Bio Fertilizer 4 Pacific Range Hood 85 Piano Depot 20 Sakura Turbo Hood 89 TJ Home Medical Equipment 109

TAILOR - TEXTILE - NHÀ MAY Cash One Hour Cleaners

70

TRAVEL - DU LỊCH

Advance Travel & Tours 29 Golden Bell Tours 122 Hai Van Travel 65 K & K Travel Agency 95 Transcontinent Travel 21 Vietnam Travel Centre 56 Vikit Tours 28

VIDEO STORE - TIỆM BĂNG Châu Video

70

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

5

TIN BẮC MỸthoibao.com Toronto

Tân chính quyền của P.E.I là một chính quyền thiểu số

Ông Dennis King

Trong cuộc bầu cử lại nghị viện tỉnh bang Prince Edward Island, diễn ra hôm 23 tháng 4, đã không có đảng nào chiếm được đa số ghế, với điều ngạc nhiên là sự ủng hộ của cử tri đã gia tăng đối với đảng Xanh và giúp cho đảng này trở thành đảng đối lập ở nghị viện tỉnh bang P.E.I. Kết quả cuộc bầu cử cho thấy đảng Bảo Thủ Cấp Tiến với thủ lãnh Dennis King chiếm 12 ghế, đảng Xanh

6

chiếm 8 ghế và đảng cầm quyền cũ Tự Do chỉ chiếm có 6 ghế.

Tuyên bố với báo chí trong hôm 24 tháng 4, thủ lãnh và tân thủ hiến tương lai, ông Dennis King cho biết là ông ta sẽ không liên kết với bất cứ đảng nào trong hai đảng Tự Do và Xanh, trong việc thành lập một chính quyền mới, mà sẽ giải quyết những vấn đề của tỉnh bang này theo từng việc một.

Như thế có trường hợp nếu cả hai đảng Xanh và Tự Do không đồng ý, mà phối hợp để bỏ phiếu bất tín nhiệm, thì chính quyền đảng Bảo Thủ Cấp Tiến sẽ đổ và cư dân trong tỉnh bang sẽ phải đi bầu lại.

Tỉnh bang P.E.I. thật ra là một hòn đảo ở ngoài khơi Đại Tây Dương và là một tỉnh bang nhỏ nhất của Canada. u

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Khu nhà nghỉ mát ở Ontario được đặt trong tình trạng khẩn cấp Hôm 24 tháng 4, ông Graydon Smith, thị trưởng thành phố Bracebridge, tỉnh bang Ontario đã công bố tình trạng khẩn cấp vì nước lụt.

Thành phố Bracebridge nằm cách thành phố Toronto khoảng 2 giờ lái xe về hướng bắc, và là nơi có những khu nhà nghỉ mát nổi tiếng và đắt giá ở Canada.

Trong cuộc họp báo và có sự hiện diện của Thủ hiến Doug Ford, ông thị trưởng Smith cho biết là các nhân viên của các cơ quan cứu

cấp sẽ đi gõ cửa từng nhà trong khu vực Springdale Shores, và yêu cầu mọi người trong khu vực này phải di tản.

Trong những ngày qua mưa lớn vẫn tiếp tục diễn ra trong khu vực phía bắc thành phố Toronto, cũng như mực nước sông hồ ở trong khu vực này cũng đã dâng lên cao đến những kỷ lục mới.

Nạn lụt đang diễn ra ở tỉnh bang Ontario, tỉnh bang Quebec và các tỉnh bang ở miền Đại Tây Dương. u

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

7

TIN BẮC MỸthoibao.com Toronto

Một nữ du khách Alberta bị lừa gạt ở Việt Nam

Bà Violet Reid

8

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Đó là trường hợp của bà Violet Reid, gốc từ Beaumont, Alberta, bị một phụ nữ Việt “thân thiện” mà bà đã gặp trước đó trong một công viên lừa.

Sự việc xảy ra vào một ngày tối thứ Sáu của đầu tháng 3.

Bà Reid kể lại rằng bà được người đàn bà Việt này mới đến nhà, bị dụ chơi đánh bài poker bởi một ông nói chuyện rất khéo – kẻ tự xưng là chú bác cậu dượng gì đó của bà người Việt, rồi sau đó đã bị bắt buộc phải trả những món nợ mà bà không mắc, để cuối cùng phải giao luôn cả chiếc điện thoại di động cho một thằng cháu trai rất dữ dằn của họ.

Bọn chúng đã dẫn bà đến một tiệm nữ trang và ra lệnh cho bà phải rút hai ngàn đô la trên thẻ tín dụng của mình để đưa cho chúng.

Bà Reid kể lại bà bị lạc

trong một khu vực xa lạ, bị mắt kẹt giữa một rừng xe hai bánh chật cứng và những lối đi bộ đầy ắp người qua lại. Rất may là khi bước vào một nhà hàng thức ăn nhanh bên cạnh tiệm nữ trang đó, và tiến đến gần một ông đang đứng chuẩn bị nhận thức ăn để xin được giúp đỡ thì bà mới biết hóa ra ông này là một người đồng hương, gốc từ Red Deer, cách Beaumont 1 giờ rưỡi lái xe. Ông này tên là Jack Foulston, 70 tuổi. Ông đã lấy ra bản đồ để giúp bà định hướng và tìm đường quay trở lại khách sạn an toàn. u

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

9

Toronto thoibao.com

10

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

11

TIN BẮC MỸ Toronto thoibao.com

Ngân hàng trung ương Canada sẽ không cho tăng lãi suất Các thống đốc của ngân hàng trung ương Canada đã giữ nguyên mức lãi suất căn bản, trong những công bố định kỳ diễn ra vào ngày thứ tư 24 tháng 4: mức lãi suất căn bản của Canada vẫn ở mức 1.75 phần trăm và mức lãi suất này đã giữ nguyên trong vòng 4 lần công bố liên tiếp vừa qua.

Theo bản nhận định của ngân hàng trung ương Canada thì người ta lo ngại là nền kinh tế Canada đang chậm bước tiến, mức phát triển kinh tế sẽ không tăng và sẽ gây khó khăn cho những cư dân, khiến họ mất việc, không có tiền trả nợ nhà, khi mức lãi

12

suất gia tăng.

Cũng theo những báo cáo thì hiện nay tỷ lệ tiền nợ so với mức lợi tức của dân Canada đã lên đến mức kỷ lục, và có thể nhiều người sẽ phải phá sản nếu mức lãi suất nợ nần tiếp tục gia tăng, nếu ngân hàng trung ương Canada cho gia tăng thêm mức lãi suất. u

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Tuần này đi đâu chào cờ?

*Tại Toronto City Hall ( 1 0 0 Q u e e n S t . We s t , Tornto, ON., M5H 2N2) lúc 11:00am thứ Bảy 27/04, do các Hội đoàn trong Cộng đồng Người Việt Tỵ nạn tại GTA và vùng Phụ cận tổ chức. * T ạ i To à T h ị C h í n h Mississauga (300 City Center Dr., Mississauga, ON., L5B 3C1) lúc 11:00am thứ Bảy 27/04. *Tại Nghị viện Tỉnh bang

Ontario (1 Queen Park, Toronto, ON., M7A 1A8) lúc 2:00pm Chúa nhật 28/04. *Tại Toronto City Hall ( 1 0 0 Q u e e n S t . We s t , Tornto, ON., M5H 2N2) lúc 12:00pm thứ Ba 30/04, do Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH Ontario tổ chức *Tại Tiền đình Quốc Hội Canada (Ottawa) lúc 12:30pm thứ Ba 30/04, sau đó sẽ đến tòa đại sứ Việt cộng để biểu tình u

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

13

TIN BẮC MỸthoibao.com Toronto

Trump cấm giới chức dự dạ tiệc Hiệp hội Ký giả

Tổng thống Donald Trump

Tổng thống Donald Trump ngày 23/4 ra lệnh cấm nhân viên Tòa Bạch Ốc và các thành viên trong chính quyền Trump không được dự dạ tiệc thường niên của Hiệp hội Ký giả Tòa Bạch Ốc tổ chức vào ngày 27/4.

Trước đó, Tổng thống Trump đã tuyên bố ông sẽ không dự dạ tiệc mà thay vào đó sẽ đi Wisconsin dự một cuộc tập họp chính trị, nhưng chưa

14

quyết định là có ai trong bộ tham mưu của ông tham dự hay không.

Quyết định mới được Thư ký Nội các Tòa Bạch Ốc Bill McGinley loan báo cho các nhân viên Tòa Bạch Ốc và những đại diện khác của chính quyền trong cuộc họp buổi sáng, các giới chức nói.

Việc này gây nên xáo trộn vì nhiều nhân viên đã nhận lời mời vì nghĩ

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

rằng ông Trump sẽ cho phép họ tham dự. Ông Trump xem truyền thông dòng chính là “tin vịt” và thường xuyên khuyến khích ủng hộ viên của mình xem đài Fox News. Kể từ khi nhậm chức Tổng thống vào tháng 1/2017, ông Trump chưa bao giờ dự buổi dạ tiệc thường niên này.

Sự kiện này được các Tổng thống

tham dự hàng năm kể từ khi Hiệp hội Ký giả Tòa Bạch Ốc được thành lập vào năm 1914. Tổ chức này quyên tiền cấp học bổng và vinh danh Tu chính Án thứ I của Hiến pháp Mỹ về “tự do báo chí.” u

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

15

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Blogger Lê Anh Hùng đã được ra khỏi trại tâm thần Hôm 24/4, blogger Lê Anh Hùng đã được ra khỏi Viện Pháp y tâm thần Trung ương tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương I, xã Hòa Bình, huyện Thường Tín, Hà Nội để về lại Trại tạm giam số 2 – Công an thành phố Hà Nội tiếp tục bị tạm giam.

Anh vừa qua một đợt tái Giám định Pháp y tâm thần từ ngày 01/4/2019 theo quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung lần 2 của Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội. Kết quả Giám định sẽ được gửi về Cơ quan An ninh Điều tra trong vài ngày tới.

Lê Anh Hùng (sinh năm 1973) bị bắt ngày 05/7/2018 và bị tạm giam 3 tháng về hành vi: “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.”

Cụ thể anh Hùng đã cho in biểu ngữ, cầm chụp hình và treo trên cầu bộ hành, có nội dung tố cáo Hoàng Trung Hải là “gián điệp Tàu” và Nguyễn Phú Trọng là “kẻ bao che, đồng lõa”; và trên blog cá nhân đã đăng “Thư tố cáo lãnh đạo Đảng và Nhà nước lần thứ 111”.

Ngoài ra, anh Hùng còn “trả lời phỏng vấn một số báo đài, báo có trụ sở ở nước ngoài” về việc treo biểu ngữ nêu trên.

Cơ quan An ninh điều tra đã trưng cầu giám định pháp y tâm thần đối với anh Hùng, kết quả:

16

“Trước, trong khi thực hiện hành vi phạm tội và tại thời điểm giám định bị can Lê Anh Hùng mắc bệnh rối loạn hoang tưởng dai dẳng” “Tại các thời điểm trên bị can hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.”

Tuy nhiên Bản kết luận điều tra cho rằng: “Khi thực hiện hành vi phạm tội, bị can Lê Anh Hùng có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự và nhận thức được việc mình làm là trái luật, nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn mong muốn thực hiện được hành vi đó, do vậy “cần phải được xử lý về hình sự”.

Ngày 18/12/2018, Viện kiểm sát trả hồ sơ điều tra bổ sung lần thứ nhất. Ngày 14/02/2019 Cơ quan An ninh điều tra đã có Bản kết luận điều tra bổ sung nhưng không có gì mới. Trên cơ sở đó Viện kiểm sát đã không ra được Cáo trạng.

Trả hồ sơ điều tra bổ sung lần hai, kéo dài 2 tháng từ 6/3/2019 – 6/5/2019, trọng tâm là tái giám định pháp y tâm thần đối với anh Hùng.

Luật sư Nguyễn Văn Miếng cho biết đã tiếp xúc với Lê Anh Hùng hai lần, mỗi lần 1 tiếng đồng hồ vào ngày 11/10/2018 và 24/01/2019. Anh cho biết không muốn giảm nhẹ hình phạt, không xin khoan hồng nhưng chỉ yêu cầu xử đúng pháp luật; yêu cầu trả tự do cho anh ngay lập tức vì việc khởi tố và bắt anh là trái pháp luật và trái đạo lý; anh sẵn sàng

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Blogger Lê Anh Hùng

cung cấp bằng chứng, chứng cứ để chứng minh những gì anh tố cáo là sự thật; anh không quan tâm đến Bản kết luận điều tra, anh chờ khi nào có Cáo trạng anh sẽ làm việc với luật sư và muốn vụ án được đưa ra Tòa xét xử để anh có dịp trình bày trước Tòa và tranh luận với Viện kiểm sát.

Tính đến nay anh Lê Anh Hùng đã bị tam giam gần 10 tháng. 

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

17

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Hơn 300 xác thai nhi tại nhà máy rác Theo báo Thanh niên trong nước, liên tục phát giác nhiều thai nhi trong khuôn viên Nhà Máy Xử Lý Rác Thải thành phố Cà Mau, nên chủ đầu tư cầu cứu, yêu cầu tỉnh can thiệp.

Ngày 23/4, ông Nguyễn Đức Thánh, chánh Văn Phòng Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Cà Mau, đã có văn bản gửi Ủy Ban Nhân Dân thành phố Cà Mau yêu cầu cơ quan này chủ trì, phối hợp với các cơ quan hữu trách “kiểm tra, xác minh về tình trạng thai nhi bị bỏ theo lượng rác thải đưa về Nhà Máy Xử Lý Rác Thải thành phố Cà Mau.” Trước đó, ông Tô Hoài Dân, tổng giám đốc Công Ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Xây Dựng Thương Mại Du Lịch Công Lý, chủ đầu tư Nhà Máy Xử Lý Rác Thải thành phố Cà Mau, có tờ trình nhờ chính quyền “hỗ trợ xứ lý tình trạng trên.”

18

Nhà Máy Xử Lý Rác Thải thành phố Cà Mau phát hiện nhiều xác thai nhi trong khuôn viên

Tờ trình của công ty nêu “hiện vấn đề nhức nhối mà đơn vị gặp phải là tình trạng thai nhi bị bỏ theo lượng rác thải hằng ngày chuyển về nhà máy. Tính từ khi đi vào hoạt động (năm 2012) đến nay đã có hơn 300 thai nhi.

Và nhà máy đã phải chôn cất các thai nhi trên trong khuôn viên nhà máy, đến nay quỹ

đất đầy, không còn chỗ chôn cất mà hỏa thiêu thì đơn vị không có kinh phí.”

Công ty Công Lý đề nghị ủy ban tỉnh Cà Mau “xem xét hỗ trợ chi phí chôn cất cho thai nhi, đồng thời kiểm tra, kiểm soát rác từ đầu nguồn để giảm thiểu việc thai nhi theo xe rác vào nhà máy.” 

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Việt Nam cấm nhập máy móc hơn 10 năm tuổi T h e o R FA , t ừ n g à y 15/6/2019, tất cả máy móc và thiết bị đã qua sử dụng chỉ được phép nhập vào Việt Nam với mục đích sản xuất trực tiếp; không quá 10 năm tuổi và được sản xuất theo tiêu chuẩn kỹ thuật của Việt Nam, Nam Hàn hoặc một trong các nước nhóm G7.

Truyền thông trong nước loan tin hôm 24/4 cho biết các máy móc cũ nhập cảng phải còn ít nhất 85% công suất ban đầu và mức tiêu thụ năng lượng cũng như nguyên liệu thô không vượt quá 15% so với thiết kế nguyên mẫu.

Công nghệ của các máy móc, thiết bị được yêu cầu phải sử dụng ở ít nhất 3 cơ sản xuất trong các quốc gia thành viên Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).

Tin cho hay Chính phủ Việt Nam đã chỉ đạo Bộ Khoa học và Công nghệ công bố danh sách các máy

móc và thiết bị cũ cấm nhập cảng vì phẩm chất kém, gây ô nhiễm môi trường ở nước xuất xứ.

Báo trong nước nhận định quy định mới này sẽ khiến việc nhập máy móc và thiết bị cũ vào Việt Nam khó khăn hơn xưa.

Tổng cục Hải quan Việt Nam cho biết trong năm 2018, Việt Nam đã chi hơn 32 tỷ USD để nhập máy móc thiết bị. Gần 40% trong số đó là từ Trung Quốc.

Thực trạng Việt Nam nhập khẩu máy móc từ Trung Quốc với số lượng lớn đã xảy ra từ bấy lâu.

Một trong những nguyên nhân là giá thành rẻ hơn so với máy móc của các nước Phương Tây.

Tuy nhiên, các chuyên gia trong nước tỏ ra lo ngại cuộc cách mạng công nghệ tại Trung Quốc đang đào thải một số lượng lớn máy móc cũ, lạc hậu mà Việt Nam có thể đã và đang nhập về. 

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

19

VIỆT NAM Toronto thoibao.com

Nóng kỷ lục, hàng ngàn trẻ em nhập viện Truyền thông trong nước vào ngày 25/4 trích dẫn lời các bác sĩ bệnh viện nhi Đà Nẵng cho biết, do thời tiết nắng nóng bất thường, trẻ em bị mắc các bệnh về sốt, các vấn đề liên quan đến hô hấp, viêm phổi, phế quản và các bệnh về tiêu hóa tăng rất cao.

Theo thống kê từ đầu tháng 4 đến nay mỗi ngày bệnh viện có 1000-1500 trẻ em trong đó 200-300 em cần nhập viện và tăng 30% đến 50% so với ngày thường.

Theo báo Tiền Phong, tại khoa cấp cứu bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội, mỗi ngày tiếp nhận hàng chục trường hợp đến cấp cứu do bị đột quỵ, và con số này sẽ còn tăng khi dự báo tình hình nắng nóng liên tục tăng.

Hà Nội đạt nắng nóng kỷ lục với nhiệt độ lên tới 38,9’C theo số liệu quan trắc được đo vào ngày 20/4 tại khu vực này và đây được

20

LỜI HAY Ý ĐẸP Chẳng có gì đáng giá bằng nụ cười và tình yêu thương của bạn bè.

Belloy Tính ích kỷ là thuốc độc giết chết tình bạn.

La Fontaine Thất bại không phải là vấp ngã mà là cứ nằm lì sau khi ngã.

M.A.Carrera Loài người thích chinh phục những ngọn núi hùng vĩ, những giòng sông bất tận, và cả vũ trụ bao la. Thế nhưng, có mấy ai khám phá được hết bí ẩn trong chính con người mình.

St. Augustine

xem là nhiệt độ cao nhất trong 100 năm qua trong cùng thời điểm. Ông Nguyễn Văn Hưởng trưởng phòng dự báo khí hậu trung tâm dự báo khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, dù chỉ mới bước vào những ngày đầu hè nhưng khắp cả VN đã cảm nhận được đợt nắng nóng lịch sử. Nguyên nhân là do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino tác động rõ rệt

vào nửa đầu năm và không rõ vào nửa cuối năm nên nắng nóng năm nay ở Việt Nam bắt đầu sớm hơn mọi năm.

Cũng theo ông Hưởng từ ngày 19/4 đến nay khu vực Bắc Bộ và các tỉnh Trung Bộ đã xảy ra nắng nóng trên khu vực rộng. Nhiệt độ cao nhất một số nơi lên tới hơn 41’C như Hòa Bình 41,1’C, Tuyên Quang 43’C và Hương Khê – Hà Tĩnh 43,4’C. 

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Xử những việc khó xử càng nên khoan dung; Xử với người khó xử càng nên trung hậu; Xử thời buổi khó khăn càng nên tự nhiên như vô tâm.

Mạnh Tử Có làm việc sáu ngày trong tuần mới nhận thấy giá trị của ngày Chủ Nhật.

A.Benne Rượu nặng màu trắng nhưng làm đỏ mặt mũi và làm đen danh dự.

A.Tsekhov

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

21

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Hóa thạch khủng long rao bán 3 triệu đô trên eBay

Các nhà khảo cổ học đã tỏ ra tức giận sau khi một hóa thạch khủng long Baby T-Rex xuất hiện trên trang thương mại điện tử eBay. Chủ sở hữu bộ hóa thạch này là một nhà sưu tầm. Ông đang rao bán đấu giá bộ xương cốt hóa thạch của loài khủng long con Tyrannosaurus Rex. Bộ hóa thạch sẽ được chuyển đến tận tay người mua qua dịch vụ bưu điện.

Bộ hài cốt duy nhất còn sót lại trên thế giới của loài khủng long vị thành niên này đã trải qua hơn 68 triệu năm tuổi.

Theo Science Magazine, bộ hài cốt này có trị giá thấp nhất là 2,95 triệu Mỹ kim.

Mặc dù trên thực tế bộ xương khủng long Tyrannosaurus do một cá nhân tì m thấ y, nhưng các nhà khảo cổ học và khoa học của Viện Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên thuộc Đại

22

học Kansas và các nơi khác đã lên án việc nó được rao bán.

Sputnik trích bức thư ngỏ từ Hiệp hội Cổ sinh vật học (SVP) ở Bethesda, tiểu bang Maryland: “Các hóa thạch có giá trị quan trọng về mặt khoa học, như loài khủng long Tyrannosaurus nhỏ tuổi là manh mối về di sản thiên nhiên chung của chúng ta và chúng cần được lưu giữ”.

Nhà sưu tầm Alan Detrich và anh trai của mình đã phát giác hài cốt của con khủng long này vào năm 2013 trên một khu vực tư nhân ở Montana. Theo luật, phát giác này thuộc về họ.

Sau cuộc khai quật, nhà sưu tầm đã mang chúng đến việ n bảo tàng đề nghị lưu giữ chúng tạm thời nhưng sau khi Viện Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên của Đại học Kansas biết việc nó bị rao bán, họ đã quyết định trả lại bộ xương cho nhà sưu tầm.

Các nhà khoa học cho biết chúng có giá quá cao, trong khi điều kiện và tình trạng của xương không được bảo quản tốt nhất.

Ngoài ra, các nhà khảo cổ học cũng cho rằng bộ xương cốt của loài khủng long Nanotyrannus, họ hàng với loài Tyrannizards, vẫn tồn tại. 

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Nữ ký giả Anh tiết lộ thấy Bill Clinton đọc Kama Sutra Xuất hiện trong chương trình The Jonathan Ross Show, Emily Maitlis, người dẫn chính trong chương trình BBC Newsnight đã kể lại điều đặc biệt mà mình chứng kiến.

Theo lời Maitlis, cô đã vô tình gặp ông Clinton ở quầy bán đồ lưu niệm trong một khách sạn ở Ấn Độ, một ngày sau khi cô có buổi phỏng vấn ở đây vào năm 2014. Cựu Tổng thống Mỹ đi thẳng tới khu vực trưng bày sách và chăm chú đọc một cuốn trong số đó.

Ban đầu, Maitlis cứ nghĩ ông Clinton đọc sách lịch sử.

Nhưng khi tiến lại gần, cô phát giác ông đang đọc Kama Sutra, cuốn cẩm nang hướng dẫn về tình dục nổi tiếng của người Ấn Độ cổ đại. Lúc này, nhà báo Anh nhận thấy mình cần tránh đi nơi khác.

Theo báo Guardian, nữ ký giả Maitlis cũng kể về cuộc gặp đặc biệt với chính khách Donald Trump trước khi ông trở thành tổng tư lệnh của

nước Mỹ. Ông Trump đã trò chuyện với cô về thói quen bắt tay cũng như chứng sợ vi khuẩn của mình.

Maitlis kể: “Ông ấy tiến tới chỗ tôi và bắt tay rất mạnh và chặt. Tôi thực sự ngạc nhiên vì từng nghe rất nhiều về chứng sợ vi khuẩn của ông ấy cũng như việc ông ấy không thích bắt tay người khác như thế nào.

Tôi liền hỏi: ‘Ô, tôi cứ nghĩ là ngài mắc chứng sợ vi khuẩn cơ đấy’. Ông ấy đáp: ‘Không, không phải với cô.

Với họ, tôi sẽ không bắt tay đâu’. Khi tôi hỏi liệu đó có phải là những người đang đứng ở sảnh đợi hay không, ông ấy trả lời là đúng”. 

Emily Maitlis

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

23

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Sri Lanka “thay máu” lực lượng cảnh sát sau vụ đánh bom

Tổng thống Sri Lanka Maithripala Sirisena

Tổng thống Sri Lanka Maithripala Sirisena ngày 24/4 tuyên bố sẽ thay đổi các lãnh đạo của lực lượng quốc phòng trong vòng 1 ngày vì họ nắm thông tin tình báo nhưng không thể ngăn chặn vụ đánh bom hàng loạt khiến 359 người chết.

“Tôi sẽ tái cơ cấu hoàn toàn lực lượng cảnh sát và an ninh trong vài tuần tới. Tôi dự kiến sẽ thay đổi nhiều lãnh đạo thuộc lực lượng quốc phòng trong vòng 24 giờ tới”, Tổng thống Sirisena nói trong bài phát biểu được phát sóng trên truyền hình.

“Các giới chức an ninh nhận được thông tin tình báo từ nước ngoài về âm mưu tấn công, nhưng không chia sẻ với tôi và cũng không có bất kỳ hành động gì để ngăn chặn.

24

Tôi quyết định sẽ có biện pháp mạnh đối với những quan chức đó”, ông Sirisena cảnh báo.

Tính đến ngày 24/4, số nạn nhân thiệt mạng trong vụ đánh bom hàng loạt 3 nhà thờ, 4 khách sạn ở thủ đô Colombo cùng khu vực lân cận vào ngày lễ Phục Sinh 21.4 đã tăng lên ít nhất 359 người, trong đó có 45 trẻ em, và 500 người bị thương. Đến nay đã có 40 nghi phạm người Sri Lanka đã bị bắt giữ và các điều tra viên đang thẩm vấn một công dân Syria.

Tổ chức Nhà nước Hồi giáo cực đoan (IS) lên tiếng nhận trách nhiệm vụ tấn công. Chính phủ Sri Lanka cáo buộc hai nhóm Hồi giáo cực đoan trong nước ít tiếng tăm NTJ và JMI gây ra vụ tấn công đẫm máu, với sự tiếp tay của “mạng lưới cực đoan quốc tế” để trả đũa cho vụ tấn công chống lại người Hồi giáo ở thành phố Christchurch, New Zealand.

Hiện vẫn chưa rõ vì sao chính phủ không hành động gì sau khi nhận được thông tin tình báo. Tuy nhiên, Sri Lanka đã lâm vào tình trạng chia rẽ chính trị kể từ cuộc khủng hoảng hồi năm 2018. Khi đó, Tổng thống Sirisena cố thay thế Thủ tướng Wickremesinghe bằng một ứng viên mà ông ưu ái. Mặc dù ông Wickremesinghe được phục chức hồi tháng 12/2018 sau khi có sự can thiệp từ Tòa án Tối cao, nhưng chính phủ vẫn còn bị chia rẽ sâu sắc. 

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

“Giải mã” cử chỉ của Kim Jong-un và Putin trong cuộc gặp lịch sử Các chi tiết từ vẻ bề ngoài đến cử chỉ của Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un trong cuộc gặp lịch sử diễn ra hôm 25/4 đều thu hút sự chú ý của giới quan sát.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un vừa có cuộc gặp mặt đầu tiên để tiến hành hội nghị thượng đỉnh tại Đại học Viễn Đông ở thành phố Vladivostok (Nga).

Theo Yonhap, sau khi bước xuống chiếc limousine màu đen, Kim Jong-un đã tiến về phía Putin đang đợi sẵn ở lối vào tòa nhà nằm trong khuôn viên Đại học Viễn Đông. Putin đã đáp trực thăng xuống Vladivostok và có mặt tại địa điểm họp sớm 30 phút để đón mặc dù Kim Jong-un đã tới Vladivostok bằng đoàn tàu bọc thép từ chiều hôm trước.

Yonhap dẫn nhận định của một chuyên gia cho rằng: “Putin đã thể hiện rõ vai trò

chủ nhà mặc dù thời gian sắp xếp chương trình nghị sự cho cuộc họp này không nhiều”.

Hai nhà lãnh đạo đã có màn chào hỏi được cho là khá thân thiện khi mỉm cười bắt tay nhau và trao đổi ngắn gọn trước khi bước vào họp kín. Theo Sputnik, Putin và Kim Jong-un đã có cuộc thảo luận riêng kéo dài 2 giờ đồng hồ, gấp đôi so với thời lượng 50 phút thông thường.

Tổng thống Putin cho biết, đây là một cuộc thảo luận tích cực và toàn diện, trong đó hai nhà lãnh đạo bàn về quan hệ song phương cũng như tình hình trên bán đảo Triều Tiên.

Hội nghị thượng đỉnh giữa Kim Jong-un và Putin đánh dấu cuộc hội đàm đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo Nga, Bắc Hàn trong vòng 8 năm qua kể từ cuộc hội đàm của cố lãnh đạo Bắc Hàn Kim Chính Nhật với cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev. 

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

25

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Phi luật tân yêu cầu Canada nhận lại rác Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte yêu cầu Canada phải lấy lại hàng tấn rác đã xuất cảng trái phép đến Philippines hoặc có nguy cơ “chiến tranh”.

Theo AFP, ông Duterte nhiều lần yêu cầu Canada lấy lại các container chứa hàng tấn rác độc hại được chuyển trái phép đến Philippines hồi năm 2013.

Tuy nhiên, chính phủ Canada khẳng định không có thẩm quyền để buộc một công ty tư nhân chuyển rác trở về Canada.

Trong bài phát biểu tại thủ đô Manila ngày 24/4, Tổng thống Duterte khẳng định ông không quan tâm dù quan điểm cứng rắn của ông về vấn đề này có thể khiến hai quốc gia trở thành kẻ thù.

“Tôi muốn có một tàu được chuẩn bị sẵn. Tôi sẽ đưa ra lời cảnh báo cho Canada vào tuần tới rằng họ phải thu lại rác thải độc hại hoặc là tôi đích thân lái tàu đến đổ rác trả lại cho họ”, ông Duterte cảnh báo.

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte /// Reuters

26

“Chúng ta phải đấu tranh.

Tôi sẽ tuyên chiến chống lại Canada”, Tổng thống Philippines tuyên bố. Ông vốn thường hay dùng ngôn từ mạnh mẽ trong những bài phát biểu.

Rác thải chỉ là một trong số những vấn đề gây căng thẳng giữa hai bên. Thủ tướng Justin Trudeau lâu nay luôn lên tiếng chỉ trích cuộc chiến

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

bài trừ ma túy đẫm máu do ông Duterte khởi xướng kể từ năm 2016 đến nay khiến khoảng 5.000 người thiệt mạng. Tuy nhiên, các tổ chức nhân quyền cho rằng con số thương vong thật sự có cao gấp 3 lần con số này.

Hồi năm 2018, chính phủ Tổng thống Duterte đã hủy hợp đồng mua 16 trực thăng quân sự của Canada, trị giá

235 triệu USD sau khi Thủ tướng Trudeau chỉ trích cuộc chiến chống tội phạm ma túy.

Báo cáo mới của Tổ chức phi chính phủ Bảo tồn đại dương (OC, trụ sở tại Mỹ) xác định Philippines đứng hàng thứ ba trong số những quốc gia xả rác thải nhựa gây ô nhiễm đại dương nghiêm trọng nhất sau Trung Quốc và Indonesia. 

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

27

MỘT VÒNG QUA MẠNG Toronto thoibao.com

Tình tiết mới về nguyên nhân cháy Nhà thờ Đức Bà Paris Các mẩu thuốc lá được tìm thấy tại hiện trường cùng những giả thuyết về hệ thống chuông điện và thang máy đều được xem là những nguyên nhân có thể dẫn tới vụ cháy Nhà thờ Đức Bà Paris.

Công ty xây dựng Le Bras Freres, nhà thầu chịu trách nhiệm lắp giàn giáo cho công trình trùng tu Nhà thờ Đức Bà Paris, ngày 24/4 đã thừa nhận rằng các công nhân lắp giàn giáo đã hút thuốc trong lúc làm việc, bất chấp lệnh cấm của công ty.

Truyền thông Pháp đưa tin các giới chức điều tra vụ cháy Nhà thờ Đức Bà Paris đã phát giác 7 đầu mẩu thuốc lá. Giám đốc công ty Le Bras Freres cho biết các công nhân đã “thỉnh thoảng” hút thuốc, vi phạm quy định về an toàn lao động.

“Một số đồng nghiệp của tôi đã nhiều lần vi phạm quy

28

định và chúng tôi hối tiếc vì điều đó. Tuy nhiên, một mẩu thuốc lá không thể là nguyên nhân dẫn tới vụ cháy nhà thờ”, một phát ngôn viên của công ty Le Bras Freres nói với AFP, đồng thời cho biết các công nhân muốn hút thuốc vì họ phải làm việc ở môi trường trên cao trong suốt thời gian dài.

“Lửa bốc lên từ bên trong nhà thờ. Vì thế đối với công ty Le Bras, hút thuốc lá không phải là giả thuyết gây ra vụ cháy. Không thể

nào một đầu mẩu thuốc lá có thể khiến nhà thờ bốc cháy được”, đại diện của công ty khẳng định.

Công ty Le Bras thậm chí nghi ngờ việc các nhà điều tra tìm thấy mẩu thuốc lá tại hiện trường vì với một đám cháy lớn như vậy, đầu mẩu thuốc lá không thể còn nguyên vẹn.

Các báo cáo ban đầu cho thấy ngọn lửa bắt đầu từ phần gác mái của Nhà thờ Đức Bà Paris, nơi có cấu trúc bằng gỗ, sau đó lan ra

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

toàn mái và bốc lên tháp nhọn cao hơn 90m. Đài BFM-TV đưa tin không có công nhân nào làm việc trên giàn giáo ở gác mái khi vụ cháy xảy ra vào khoảng 18h20 chiều ngày 15/4.

Quy mô lan rộng của đám cháy được cho là có liên quan tới khoảng thời gian đám cháy này không được phát giác.

Chuông báo cháy kêu lần đầu tiên tại Nhà thờ Đức Bà Paris vào 18h20. Nếu được kiểm tra ngay lúc đó, đám cháy có lẽ đã không bùng phát. Tuy nhiên phải tới 23 phút sau, khi chuông kêu lần thứ hai, đám cháy mới được phát giác. Khi đó, mọi thứ đã vượt quá tầm kiểm soát.

Một số báo của Pháp nghi ngờ hệ thống chuông điện được lắp đặt tại nhà thờ đã không tuân thủ theo tiêu chuẩn an toàn. Do vậy, đây

có thể là nguyên nhân dẫn tới chập điện và khiến vụ hỏa hoạn xảy ra.

Một giả thuyết khác cũng được đặt ra liên quan tới khả năng chập điện từ hai thang máy được lắp đặt tại công trường để phục vụ cho hoạt động trùng tu nhà thờ. Tuy nhiên, khả năng này không cao vì hai thang máy nằm bên ngoài nhà thờ, cách vị trí tháp nhọn, nơi phát hiện ra đám cháy đầu tiên, vài chục mét. Hơn nữa, công nhân cũng đã cắt điện cấp cho thang máy vào lúc 17h50 khi họ rời công trường.

Liên quan tới nguyên nhân của vụ cháy, hệ thống dây điện chạy qua mái nhà thờ cũng nằm trong diện nghi vấn. Tuy nhiên, ban quản lý nhà thờ khẳng định hệ thống này được lắp đặt cẩn thận và luôn theo các quy định về an toàn. 

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

29

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com

S

Cờ Vàng bay trên kỳ đài tòa thị chính Brampton

au 44 năm mất nước, ước mơ cờ Vàng rợp bóng không chỉ ở thủ phủ Toronto mà luôn cả vùng phụ cận của Cộng đồng người Việt vùng Ontario đã trở thành hiện thực. Năm nay, lần đầu tiên, lá cờ Di sản, biểu tượng của người Việt ty nạn Cộng sản đã ngạo nghễ tung bay ở Tòa Thị chính Brampton trong suốt tuần lễ từ ngày 20/04 đến ngày 27/04.

Giữ vững truyền thống đã có trong hơn ba thập niên qua, để tưởng nhớ đến những đồng bào đã bỏ mình trong hành trình tìm Tự do, đồng thời thể hiện lòng biết ơn những người lính VNCH đã vị quốc vong thân và truy điệu các vị anh hùng đã tuẫn tiết trong những ngày cuối cùng của trong cuộc chiến tự vệ kéo dài trong 21 năm, hôm thứ bảy 20/04, Hội Cựu Quân nhân Quân lực Việt Nam Cộng Hòa vùng Ontario, mạng lưới Canadian Vietnamese Network, VOICE Canada và các hội đoàn quốc gia đã cùng phối hợp tổ chức lễ Thượng kỳ Tưởng niệm Quốc hận lần thứ 44 tại hội trường Tòa Thị chính Brampton, 2 Wellington St. West, Brampton lúc 11 giờ sáng, với sự tham dự của đại diện Trung tâm Cộng đồng người Việt Mississauga, Cộng đồng người Việt North York, các hội đoàn quân đội và đồng bào cư ngụ ở vùng Peel.

Hiện diện tại buổi lễ có TNS Ngô Thanh Hải, dân biểu liên bang thuộc đảng Tự Do, Ruby Sahota, dân biểu tỉnh bang Prabmeet Singh Sarkaria và các nghị viên thành phố Brampton:

Đại diện dân cử và thành viên ban tổ chức

Ban hợp ca Thép Súng

Cờ Vàng tung bay ở Tòa Thị chính Brampton

30

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Thị trưởng Patrick Brown (bìa phải) và các nghị viên thành phố Brampton

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

31

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG Toronto thoibao.com Rowena Santos, Pat Fortini, Paul Vincente, Charnaine Williams.

Nghi thức Tưởng niệm Quốc hận đã được cử hành trong không khí trang nghiêm vào lúc 12 giờ trưa.

Thị trưởng Brampton, ông Patrick Brown, trong phần phát biểu, đã đề cập đến thảm trạng xảy ra vào thập niên 70, 80, “hai triệu người Việt bị bức hại đã trốn chạy chế độ Cộng sản và hơn 250.000 người đã mất tích giữa lòng biển cả.”

“Tôi đã nói chuyện với vị đồng nhiệm, Thị trưởng Mississauga về việc đặt tên Công viên Sài Gòn để vinh danh những đóng góp của Cộng đồng người Việt. Chúng tôi cũng đã thảo luận với Hội đồng nghị viên và chúng tôi cũng muốn thực hiện một công trình tương tự như vậy ở thành

phố Brampton”, Thị trưởng Patrick Brown nói.

Thị trưởng Patrick Brown cũng nhắc đến sự kiện ba năm trước đây, các dân biểu tỉnh bang đã quàng khăn Vàng trong tháng Tư đen và mới đây, vào tuần trước, toàn thể nghị viên thành phố Brampton cũng đã quàng lá Cờ Vàng Ba sọc đỏ trong phiên họp hàng tuần. “Đất nước Canada ngày càng vững mạnh, càng thịnh vượng nhờ đặt nền tảng trên các giá trị của Tư do và Dân chủ. Chúng ta phải trân trọng và cổ súy các giá trị này. Vì thế chúng ta sẽ tiếp tục tranh đấu chống lại những kẻ phủ nhận các quyền căn bản của con người và quyền được sống trong Tự do ở quê nhà”, TNS Ngô Thanh Hải nói. 

Dân biểu Prabmeet Singh Sarkaria trao bằng Tưởng lục cho Chủ tịch Hội Cựu Quân Nhân Ontario, Đồng Văn Minh

32

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Thị trưởng Patrick Brown duyệt hàng quân danh dự

Nghi thức Chào cờ

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

33

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com

CHUYỆN NHỮNG NGƯỜI ĐÀN BÀ

ĐẶC BIỆT

ĐOÀN DỰ ghi chép

Chị Hằng với đầu và mặt bị thương

ĐÁNG MẶT PHỤ NỮ LONG AN Vụ đột nhập vào nhà vợ chồng anh

34

Võ Tấn Hội xảy ra trong đêm 10 rạng ngày 11/4/2019 tại ấp Thuận Bắc,

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

xã Thuận Thành, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An. Y đâm chết anh Hội và chính y cũng bị chị Hằng vợ anh Hội chém tử vong.

Theo kết quả điều tra ban đầu, chị Nguyễn Thị Thúy Hằng (31 tuổi, vợ anh Võ Tấn Hợi) khai rằng khoảng 0h30 ngày 11-3-2019, chị đang ngủ trên chiếc giường gần với giường chồng cùng đứa con nhỏ thì chợt thức giấc vì nghe có tiếng vật lộn luỵch uỵch trong mùng của chồng.

(Anh Hợi 38 tuổi, hơn vợ 7 tuổi, làm nghề thợ nề). Chị ngạc nhiên chạy sang coi thì thấy chồng đang giằng co với một tên bịt mặt, mặc áo khoác đen, tay cầm một con dao nhọn đang đâm anh Hội xối xả. Anh Hội chống lại và cả hai đều té xuống đất. Chị Hằng nhào vô giật lấy con dao, cứu

chồng nhưng y đâm anh Hội một nhát trúng ngực rất mạnh khiến anh không kêu lên được. Chị cắn vào tay y. Y buông tay cầm con dao, đấm vào mặt chị rồi dùng cả hai tay bóp cổ chị. Chị vùng vẫy, đạp cho y một cái , thoát ra được và chạy vào phía trong bếp. Y rút con dao nhọn trên ngực anh Hội, đuổi theo, đâm chị một nhát trúng đằng sau lưng nhưng không nặng lắm. Chị nhớ là dưới chân bàn bếp có dựng một con dao phay lớn bản vẫn dùng để chặt thịt nấu bún bò để bán ở chợ, bèn vội lượm lấy con dao, cầm chắc trong tay rồi quay mình lại, chém một nhát trúng mặt tên sát nhân đúng lúc y vừa đuổi tới đang định đâm chị. Y kêu rú lên một tiếng, đánh rớt con dao nhọn và bị chị chém liên tiếp

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

35

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com cho đến khi y gục xuống. Chị chạy vô bế con ra phía đằng trước kêu la, hàng xóm chạy sang, thấy hai người đàn ông đã chết bèn đưa cả hai mẹ con chị Hằng đi bệnh viện băng bó và gọi điện thoại báo công an.

Khi mọi người gỡ chiếc khăn bịt trên mặt tên cướp thì nhận ra đó là Nguyễn Thành Trung, một thanh niên ở cùng xóm, năm nay khoảng 29 – 30 tuổi, anh Hội vẫn coi như em ruột.

Trung có tật đá gà, cá độ bóng đá và chơi số đề, cứ hễ hết là mượn vợ chồng anh Hội. Thân nhân trong gia đình Nguyễn Thành Trung, gã thanh niên ham mê những thứ được coi là cờ bạc này còn nợ vợ chồng anh Hội 60 triệu đồng (khoảng 2.500 đô la nếu tính theo Mỹ kim.- ĐD), anh chị Hội đã nhiều lần đòi nhưng y cứ lần lữa và hứa sẽ trả vào ngày 11-3-2019. Đến quá nửa đêm sang ngày 11-32019, y bịt mặt, mặc áo khoác, mang theo dao nhọn lẻn vào lối sau định giết vợ chồng anh Hội để quỵt nợ.

Cảnh sát điều tra xác định chỉ một mình Trung đột nhập vào nhà anh Hội trong đêm; giữa Trung và chị Hằng không hề có quan hệ trước đó và cũng không có dấu hiệu cho thấy Trung có ý định cướp tài sản mà chỉ có mục đích giết người để khỏi phải trả nợ”.

Theo biên bản giám định, chị

Hằng bị 16 vết thương với thương tích 35%. Đặc biệt có vết đâm khá nặng trên lưng, một vết trên đầu và một vết cắn sâu trên cổ tay do chính Trung gây ra khi chị Hằng chụp được tay cầm dao của y. Trong khi đó, Trung bị 21 vết thương, trong đó có vết rất nặng trên trán nên chết tại chỗ. Án mạng xảy ra trong đêm, không có nhân chứng nên công an vẫn phải điều tra, đánh giá xem chị Hằng tự vệ chính đáng hay cố ý giết người.

Về phần bệnh viện, sau khi băng bó, điều trị các vết thương cho chị Hằng, đích thân bác sĩ giám đốc đã cấp giấy xuất viện cho chị về nhà vì chị còn phải lo tang lễ cho chồng.

Hôm đám tang anh Hội, dân chúng Cần Giuộc đi đưa rất đông để bầy tỏ cảm tình với người phụ nữ mà họ cho rằng rất quả cảm này..

“MÁY ĐẺ”!

14 lần sinh được 15 đứa con

Rạng sáng ngày 18/6/2017, chị Nguyễn Thị Sâm (quê ở Nghệ An) khi đi “du lịch” vào Sài Gòn cùng chồng thì bất ngờ cơn đau đẻ ập tới và chị đã sanh tại Bệnh viện Từ Dũ Sài Gòn 2 cháu bé gái sinh đôi.

Kể ra chuyện cũng chẳng có gì đáng nói khi một phụ nữ sinh đôi hai cháu bé. Nhưng điều khiến nhiều

Dân chúng Cần Giuộc đi đưa đám anh Hội rất đông để tỏ lòng quý mến chị Hằng

người và các bác sĩ trong bệnh viện đều ngạc nhiên là chị Sâm cho biết, trước khi sinh 2 cháu bé này chị đã có…13 đứa con và nay, có thêm 2 tí nhau nữa, nâng tổng số lên 15 con (6 trai, 9 gái) sau 14 lần sinh, vợ chồng chị rất mừng rỡ.

Mặc dầu vẫn còn hơi mệt sau sinh nhưng chị Sâm vẫn rất vui vẻ và có vẻ hài lòng khi đón thêm 2 thành viên mới. Chị nói: “Tôi rất biết ơn bác sĩ và các nhân viên bệnh viện Từ Dũ đã can thiệp kịp thời trong lúc tôi chuyển dạ bất ngờ và phải sinh mổ.

Sanh được 2 bé lần này, chúng tôi rất

mừng dù đã đông con. Hiện tại, vợ chồng tôi đã có 13 con và điều đáng mừng là các cháu đều khỏe mạnh, học hành chăm chỉ và rất thương yêu nhau. Có thêm hai cháu nữa là tổng số chúng tôi có 15 con”.

Về trường hợp của chị Sâm, bác sĩ Nguyễn Thị Từ Anh - trưởng Khoa Sơ sinh Bệnh viện Từ Dũ cho biết, chị Sâm sinh như thế là rất may mắn, vì hai cháu bé vừa song sinh lại vừa non tháng nhưng hiện cũng đã tạm ổn, có phản xạ bú, hô hấp tốt. Riêng đối với chị Sâm, chỉ sau 12 giờ đồng hồ chị đã tỉnh táo, sức khoẻ ổn định,

Cô giáo hư đốn và gã đàn ông cùng thứ

36

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

37

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com có thể chuyện trò với mọi người được, đó là điều khá đặc biệt.

Theo bác sĩ Từ Anh, trong sáng ngày 18/6/2017, bằng phương pháp mổ bắt con, các bác sĩ đã đỡ đẻ tốt đẹp cho chị Sâm. Hai cháu bé ra đời cân nặng lần lượt là 1,5kg và 1,6kg.

Bác sĩ Từ Anh nói: “Vì hai cháu bé vừa sinh thiếu tháng lại vừa rất nhẹ ký nên sẽ khó khăn hơn so với các trẻ sinh đủ tháng. Trẻ sinh non, lại nhẹ ký, có thể gặp nguy cơ như nhiễm trùng sau sinh do sức đề kháng kém, viêm ruột ..., vì vậy cần phải chăm sóc theo chế độ đặc biệt”.

Bác sĩ Từ Anh cũng khuyên chị Anh Thịnh, chị Sâm, cô con gái thứ 3 và hai em trai còn nhỏ Sâm là về lâu dài, nhất là hai năm đầu sau sinh, gia đình phải theo dõi để phát hiện sớm những bệnh lý thường gặp ở trẻ sinh non, như bệnh về võng mạc mắt và về các cơ vận động. Khi cần, phải đưa các bé tới bệnh viện Nhi đồng để bác sĩ xem xét, tư vấn, điều trị.

Cha của 15 đứa con: “Vợ tôi sinh rất dễ!”

Ở tại bệnh viện để chăm sóc vợ con, anh Trần Văn Thịnh (cũng 45 tuổi bằng với tuổi vợ) vui vẻ nói: “Chúng tôi rất bất ngờ khi nhà tôi chuyển dạ, sinh hai cháu bé tại bệnh viện Từ Dũ, Sài Gòn. Lúc đầu, cả hai Đại gia đình chị Sâm (đếm đủ 13 con!) dự định sau chuyến du lịch, chúng

38

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

tôi sẽ về quê và vợ tôi sinh con tại quê vì nhà có người thân chăm sóc, tiện hơn “.

Theo anh Thịnh, sau những lần sinh trước rất dễ thì những lần sinh sau có khó khăn hơn vì chị Sâm cũng đã lớn tuổi. Lần này, thai kỳ bị trục trặc gì đó, mới 32 tuần tức 8 tháng chị Sâm đã chuyển dạ nên 2 bé chào đời sớm hơn dự kiến. Vì gia đình quan niệm càng đông con càng vui nên anh chị không mấy bận tâm đến việc sinh nhiều con.

Anh Thịnh cho biết, hiện anh đang kinh doanh bất động sản, nhờ công việc thuận lợi nên cũng đủ trang trải và nuôi các con khôn lớn. Anh chỉ cầu mong các con mạnh khoẻ, còn mình thì vẫn tiếp tục cố gắng làm việc để lo cho 15 đứa con đến nơi đến chốn.

Cháu Trần Thuý Lan, 19 tuổi, con gái thứ 3 của anh chị Thịnh, đang học Cao đẳng Kinh tế ở Sài Gòn, cũng đến bệnh viện thăm mẹ và hai em. Cháu nói: “Bố mẹ cháu rất yêu trẻ con nên thường bảo trời cho bao nhiêu thì nuôi bấy nhiêu, có phước mới được như vậy”.

Hiện Lan có hai người chị cũng đã vào Sài Gòn thay phiên nhau chăm sóc mẹ, đợi đến khi nào mẹ khoẻ, cả nhà sẽ về Nghệ An đoàn tụ.

Theo gia đình đông con này, người con đầu tiên được sinh vào năm 1991

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

39

CHUYỆN BÊN NHÀ Toronto thoibao.com

tức năm nay 28 tuổi, đã lập gia đình, còn nhỏ nhất là hai em mới chào đời.

Mặc dầu đôi khi cũng có những khúc mắc nho nhỏ như bị hàng xóm láng giềng trêu chọc là “một đội bóng chuyền” hay “đẻ chi nhiều vậy”, nhưng nghe hoài cũng quen, không ai thấy khó chịu.

Kể ra, thời buổi này mà sinh tới 15 đứa con thì cũng… hơi nhiều. Thật đúng là một “máy đẻ”, còn can đảm hơn cả đàn ông nữa. Ủa, nhưng đàn ông đâu có biết đẻ?

CÔ GIÁO HƯ ĐỐN VÀ THỨ KỶ LUẬT NHƯ “GÃI NGỨA” Ở LẠNG SƠN Vụ một giáo viên tiểu học ở Lạng Sơn có quan hệ bất chính, lén lút vào nhà nghỉ ăn nằm với người bạn đồng nghiệp dạy cùng trường, bị chồng phát giác và quay clip, dư luận đặc biệt quan tâm khi sự giải thích của hai “nhà giáo” có lẽ ngay đến trẻ con cũng không nghe nổi: “Chúng tôi vô nhà nghỉ, phải cởi quần áo, trùm mền, ôm nhau để cô ấy chữa bệnh sốt rét cho tôi”.

Trước lý do họ đã nêu, ngày 18/4/2017, anh Khúc Văn L. (42 tuổi, ngụ tại khu Mỏ Đá, xã Quang Lang, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, giáo viên cùng dạy với vợ ở trường Mỏ Đá, chồng của nữ giáo viên Nguyễn Thị Vân T. ) đã chia sẻ trên báo Đất Việt: “Lời giải thích của anh Hoàng Văn Q., giáo viên dạy cùng trường tiểu học Mỏ Đá với chúng tôi về việc họ vào nhà nghỉ ăn nằm với nhau là rất trẻ con, không thể chấp nhận được”.

Anh Khúc Văn L. nói tiếp: “Tôi được biết, trong bản giải trình của anh Hoàng Văn Q. nộp lên Ban Giám hiệu nhà trường và Phòng Giáo dục huyện cũng ghi nội dung họ vào nhà nghỉ là để vợ tôi chữa bệnh sốt rét cho anh ta. Sự giải thích đó chỉ có thể nói với đứa trẻ lên 3 thôi chứ người lớn không ai tin được”.

Cũng theo anh L., đây là lần thứ 3 anh bắt quả tang chị Vân T. với anh Q. vào nhà nghỉ với nhau. Hai lần đầu chị T. đã hứa sẽ chấm dứt mối quan hệ bất chính đó nhưng chỉ được một tuần là họ lại lén lút gặp nhau.

Anh L. nói: “Có lần tôi bắt gặp Vân T. ở nhà anh Q. Trong nhà chỉ có hai người này thôi còn vợ con anh Q. đều đi vắng. Theo tôi biết, vợ anh Q. cũng là giáo viên mầm non nhưng đã nghỉ dạy. Lần gặp tại nhà, họ có mặc quần áo chứ không hoàn toàn khỏa thân như trong nhà nghỉ“.

Nói về tình cảm hiện tại của mình với vợ, anh Khúc Văn L. cho rằng, đã nhiều lần anh muốn bỏ qua để giữ cho gia đình được êm ấm, nhưng vợ không thay đổi nên bắt đắc dĩ anh phải làm đơn xin ly hôn.

40

Trước đó, vào tối ngày 15/4/2017, nhiều người đã xem đoạn clip ngắn trên Facebook quay lại cảnh đôi nam nữ tuổi trung niên bị bắt quả tang tại nhà nghỉ trong tình trạng đang đắp chăn, hoàn toàn không mặc quần áo.

Thấy mấy người bất ngờ ập vào trong phòng, người đàn ông bật dậy mặc quần áo, còn người phụ nữ thì chỉ kịp lấy chiếc mền hoa che trên ngực.

Giải thích về việc này, gã giáo viên tên Hoàng Văn Q. cho biết, giữa y và Nguyễn Thị Vân T. là bạn đồng nghiệp đã lâu. Sáng ngày 27/2/2017, do có việc cần nên y và Vân T. phải có mặt tại thành phố Lạng Sơn. Trong thời gian này, bỗng nhiên y bị ngộ độc thực phẩm, “miệng nôn, nôn tháo” và lên cơn sốt rét (?). “Thấy vậy, Vân T. đưa tôi vào nhà nghỉ, bảo tôi cởi quần áo ra để T. ôm chặt cho tôi khỏi rét. Nghĩ đơn giản như vậy nên tôi làm theo. Sau đó thì anh Khúc Văn L. chồng của T. cùng mấy người khác đột ngột mở cửa phòng vào, bật điện sáng, quay clip...”, Hoàng Văn Q. trình bày.

“Tôi nghĩ đến hai đứa con nên đã tha thứ nhiều lần”

Theo anh Khúc Văn L., suốt 2 năm qua, kể từ khi biết vợ có quan hệ ngoài luồng với Hoàng Văn Q., anh rất mệt mỏi. Vì hai con, dù đã nhiều lần bắt quả tang họ ăn nằm với nhau anh vẫn tha thứ, nhưng vợ anh vẫn ngựa quen đường cũ, không chịu thay đổi.

Ngày 16/4/2017, anh L. đưa lên mạng xã hội hai đoạn clip ngắn quay lại hình ảnh việc bắt quả tang vợ cùng đồng nghiệp tên Q. trong nhà nghỉ với tình trạng hoàn toàn không mặc quần áo. Đồng thời, anh cũng làm đơn tố cáo lên nhà trường và Phòng Giáo dục huyện Chi Lăng.

Chiều 17/4/2017, trao đổi với các phóng viên, anh L. cho biết cực chẳng đã anh mới phải quyết định đưa sự việc đó lên mạng để toà chấp nhận cho ly dị với vợ. “Có người đàn ông nào chịu nổi khi vợ mình cứ nhắn tin, xưng hô như vợ chồng với người đàn ông khác? Đã hai lần tôi bắt quả tang cô ta hoàn toàn khoả

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

thân, ăn nằm với tên Q. trong nhà nghỉ. Tôi tát cho cô ta một cái và nện cho tên Q. một trận. Cô ta sợ tôi giết thằng kia nên khóc lóc, xin lỗi, thề sẽ không tái phạm nữa nhưng rồi đâu vẫn hoàn đấy, người đàn bà hư vẫn không sửa chữa”.

Anh L. nói: “Cuộc sống gia đình tôi tồi tệ lắm rồi. Đã vậy khi tôi khuyên can cô ta còn thách thức: “Chưa có bằng chứng trai trên gái dưới thì làm gì tôi được”. Bây giờ có bằng chứng rồi đấy, tôi đưa lên Internet đàng hoàng, bắt buộc toà phải cho ly dị”.

Gã đàn ông sợ bị đuổi khỏi ngành giáo dục

Theo anh L., sau khi bị đưa lên Internet và bị tố cáo với Ban giám hiệu nhà nhà trường cũng như với Phòng Giáo dục, gã đàn ông tên Q. có gọi điện thoại hẹn gặp anh để xin lỗi và nhờ anh rút lại đơn tố cáo nhưng anh không tiếp. “Anh ta nói trong điện thoại rằng tất cả chỉ là hiểu lầm chứ sự thực anh ta ngộ độc thực phẩm, bị sốt rét đột ngột nên cô ấy giúp đỡ vậy thôi chứ không có gì mờ ám. Tôi hét lên: “Thôi im đi, nói như đồ trẻ ranh” rồi tôi tắt máy”.

Anh L. cũng chia sẻ rằng anh và vợ đã lấy nhau 18 năm và từng có cuộc sống gia đình hạnh phúc với hai đứa con một gái một trai. Các con của anh đã lớn, có sự hiểu biết nên rất buồn và bị mặc cảm, không còn thiết đến việc học. “Các nhà báo thấy không, mấy thằng đàn ông tham lam chài vợ người khác, chúng chỉ nghĩ đến sự thoả mãn của chúng thôi chứ không nghĩ đến sự

tan nát trong gia đình người ta”.

Một thứ kỷ luật như “gãi ngứa”

Liên quan đến sự việc này, đại diện phòng GD&ĐT huyện Chi Lăng tỉnh Lạng Sơn cho biết, sau khi nhận được thông tin, phòng đã nhanh chóng xác minh, qua đó xác định hai nhân vật xuất hiện trong clip lan truyền trên mạng nêu trên đúng là giáo viên giảng dạy cấp tiểu học tại địa phương.

Theo vị đại diện, hiện hai giáo viên này đã phải làm bản tự kiểm điểm và Phòng GD&ĐT huyện Chi Lăng đã kỷ luật họ dưới hình thức cảnh cáo đồng thời tạm đình chỉ công tác giảng dạy.

Anh Khúc Văn L. cũng xác nhận với báo chí rằng anh đã nhận được văn bản trả lời của Phòng Giáo dục huyện. Theo đó, trường tiểu học Mỏ Đá xác định bà Nguyễn Thị Vân T. và ông Hoàng Văn Q. đã vi phạm đạo đức nhà giáo được quy định trong Luật Viên chức. Trường này quyết định phạt cảnh cáo hai người nói trên. Thời hạn thi hành kỷ luật là 12 tháng kể từ ngày ký. Trong thời gian này, hai đương sự không được thăng thưởng hoặc nâng lương trong vòng 6 tháng.

Anh Khúc Văn L. không đồng tình với hình thức kỷ luật như trên. Anh viết trong Facebook: “Hình thức kỷ luật này giống như người “gãi ngứa”, vậy thì còn giáo dục ai được”. ĐOÀN DỰ

Muoán coøn baùo tieáng Vieät ñeå ñoïc, caàn uûng hoä baùo chí Vieät ngöõ

ÑOÏC VAØ COÅ ÑO ÑOÄNG THÔØI BAÙO

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

41

Toronto thoibao.com

42

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

43

LĂNG KÍNH ĐỜI TorontoCUỘC thoibao.com

Phụ nữ Bangladesh trong thời đại bạo hành

T

CHU NGUYỄN

hời đại nam nữ bình quyền đã tạo ra những khuôn mặt nữ lưu sáng giá nổi danh trên thế giới như Jacinda Kate Laurell Ardern của New Zealand, Thresa May của Anh và Angela Merkel của Đức...Tuy nhiên, trên thế giới ngày nay không phải ở bất cứ nơi nào nữ quyền cũng luôn luôn được bảo vệ như ở Âu Mỹ. Trái lại tại nhiều quốc gia đang phát triển như ở Phi châu, Á châu... vai trò phụ nữ trong mọi lãnh vực sinh hoạt gần như không được tôn trọng. Họ thường bị chèn ép, kỳ thị và bản thân người nữ còn là nạn nhân của nạn bạo hành. Mới đây trên các cơ quan truyền thông trên toàn thế giới đều đăng tin một nữ sinh trẻ đẹp bị thiêu sống chỉ vì đứng lên tố cáo bị vị hiệu trưởng tấn công tình dục ngay nơi theo học ở Bangladesh.

Bangladesh, còn gọi là Đông Hồi, nằm ở phía đông Ấn độ trên vịnh

44

Bengal, là một quốc gia khá lớn với dân số trên 160 triệu, có thủ đô là Dhaka, với đa số dân theo đạo Hồi.

Dân đông, quốc gia tuy hẹp nhưng có phần trù phú nhờ nhiều sông rạch và đồng bằng phì nhiêu với phong cảnh hữu tình. Trước đây Bangladesh là thuộc địa của Anh quốc, và khi lục địa Ấn độ bị chia ba (1947) thì xuất hiện Đông Hồi và Tây Hồi (Pakistan) bên cạnh Ấn quốc. Là đất hiểm, dân đông nhưng nơi này do hoàn cảnh lịch sử, nên xã hội phân hóa, nhiều mối xung đột về tôn giáo và sắc tộc. Ở đó, bên cạnh thành phần tiến bộ, lại có rất nhiều giới bảo thủ cực đoan trọng nam khinh nữ, tôn sùng hủ tục hơn nhân quyền. Dẫn tới, quyền của phụ nữ nhiều khi bị chà đạp và phụ nữ thường là nạn nhân của nạn bạo hành.

Không mấy người quên, giữa tháng 4, 2019 bi kịch của nữ sinh Jahhan Rafi, đã làm xúc động kẻ có lương tâm, không những tại Bangladesh mà

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Biều tình phản đối bạo hành nữ giới ở Dhaka

trên toàn thế giới.

THẢM KỊCH CỦA NUSRAT JAHAN RAFI Cô gái trẻ, 19 tuổi, vào hôm 6/4 bị một nhóm 4 người đội khăn trùm đầu dụ dỗ lên mái ngôi trường Hồi giáo nơi cô đang theo học ở hạt Feni, phía

đông nam Bangladesh, rồi trói chặt, và đổ dầu hỏa lên người thiêu sống.

Nguyên nhân là Rafi không chịu rút đơn kiện viên hiệu trưởng.

Trước đó, hôm 27/3, Rafi đã đi trình báo cho nhà chức trách rằng thầy hiệu trưởng Maulana Siraj Ud Doula gọi cô lên phòng và liên tục

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

45

LĂNG KÍNH ĐỜI TorontoCUỘC thoibao.com

Rumana Monzur bị chồng cắn mũi, khoét mắt ở Dhaka

sờ soạng, động chạm cơ thể cô. Nạn nhân cho biết Doula đã sàm sỡ mình nhưng các giáo viên trong trường khuyên cô nên giữ im lặng.

Lời khai của Rafi với nhà chức trách đã được một nhân viên cảnh sát quay lại và đăng lên mạng xã hội, một hành động trái pháp luật. Trong video, Rafi cầu cứu và cố dùng hai tay che mặt. Trong khi nam cảnh sát lại nói “đây không phải vấn đề gì lớn” và yêu cầu Rafi “ngừng khóc bởi chuyện chẳng có gì nghiêm trọng đến mức đó”.

Hiệu trưởng Maulana Siraj Ud Doula đã bị bắt nhưng gia đình Rafi bắt đầu nhận được những lời dọa giết từ những kẻ ủng hộ ông ta và các nam sinh.

Ngoài ra, các chính trị gia địa phương cũng kêu gọi thả tự do cho Doula.

Sau khi Rafi tử vong, người dân đã đổ xuống đường hay lên mạng xã hội để thể hiện sự phản đối trước cách đối xử với những nạn nhân bị

46

tấn công tình dục.

Ngày 8/4, cảnh sát bắt giữ 15 người liên quan, bao gồm ba nam sinh, một nữ sinh ở trường vì nghi ngờ đã thiêu sống Rafi. Cảnh sát cũng đã mở cuộc điều tra về việc nhà chức trách xử lý vụ án. Nam cảnh sát chia sẻ video quay cảnh Rafi tới trình báo đã bị thuyên chuyển và đang bị kiện theo Luật Bảo mật Kỹ thuật số.

Cảnh sát cho hay một trong số 17 nghi phạm bị bắt đã tố cáo hiệu trưởng của trường ra lệnh tấn công Rafi. Ông hiệu trưởng “yêu cầu họ gây áp lực buộc Rafi phải rút đơn kiện hoặc giết chết nếu cô từ chối”, Mohammad Iqbal, người đứng đầu cuộc điều tra, cho biết.

Iqbal cho hay ít nhất 5 trong số các nghi phạm, bao gồm ba bạn cùng lớp của Rafi, đã trói cô lại bằng khăn trước khi châm lửa.

“Kế hoạch được dàn dựng như một vụ tự sát nhưng thất bại khi Rafi cố gắng đi xuống cầu thang. Lửa làm cháy khăn, khiến chân tay Rafi được tự do”, ông nói.

Cô bị bỏng 80% cơ thể và qua đời tại bệnh viện hôm 10/4. Nhưng trước khi chết, cô đã quay lại video, lặp lại cáo buộc với hiệu trưởng. “Ông ấy đã sờ mó tôi, tôi sẽ chống lại tội ác này tới hơi thở cuối cùng”, cô nói, tiết lộ tên một số kẻ

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

tấn công mình.

Vụ án gây làn sóng phẫn nộ khắp Bangladesh. Thủ tưởng Sheikh Hasina tuyên bố sẽ trừng phạt hung thủ. Các nhóm bảo vệ quyền phụ nữ đổ lỗi cho số vụ cưỡng hiếp và tấn công tình dục gia tăng ở Bangladesh do chính quyền không truy tố những kẻ tấn công.

“Vụ sát hại kinh hoàng một phụ nữ dũng cảm đang tìm kiếm công lý cho thấy chính phủ Bangladesh đã thất bại trong việc bảo vệ nạn nhân bị tấn công tình dục”, Meenakshi Ganguly, giám đốc tổ chức Quan sát Nhân quyền khu vực Nam Á nói. Ganguly nói: “Cái chết của Nusrat Jahan Rafi

nhấn mạnh chính phủ Bangladesh cần phải bảo đảm an toàn cho những người sống sót khỏi nạn tấn công tình dục, đảm bảo họ tiếp cận được hệ thống pháp lý và không bị trả thù”,.

Không phải cái chết của Nusrat Jahan Rafi là trường hợp đơn lẻ tiêu biểu cho nạn bạo hành nữ giới ở Bangladesh, mà báo chí Canada còn nhắc tới bi kịch của Rumana Monzur, một trí thức Bangladesh từng du học ở đại học British Columbia (University of British Columbia) bị chồng móc mắt cắt mũi chỉ vì ngờ rằng vợ học giòi, bằng cấp hơn mình sẽ bỏ mình theo người khác.

RUMANA MONZUR,

Chân dung cô gái trẻ Nusrat Jahan Rafi bị thiêu sống ở Bangladesh

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

47

LĂNG KÍNH ĐỜI TorontoCUỘC thoibao.com MỘT NẠN NHÂN BỊ CỰC HÌNH VÌ BẠO HÀNH NHƯNG SỐNG SÓT! Nguyên nhân do chế độ “chồng chúa vợ tôi” ở Bangladesh. Ông chồng cảm thấy thất thế trước bà vợ tiến bộ, dẫn tới bạo hành, hủy hoại nhan sắc của vợ, có lẽ trong thời đại chúng ta khó kiếm ra ông chồng nào bằng Hasan Sayed Sumon của Bangladesh.

Bi kịch hôn nhân khởi từ một cuộc tình đẹp giữa một kỹ sư với một phụ nữ trí thức cùng quê hương Bangladesh.

Chàng trai có tên là Hasan Sayed Sumon ở Dhaka, một kỹ sư mới tốt nghiệp gặp một cô gái vừa xinh xắn vừa học giỏi có tương lai mở rộng, có tên là Rumana Monzur. Cả hai ở tuổi trên dưới ba chục và giấc mộng xây dựng tổ âm gia đình tràn trề trong tâm tư. Họ lấy nhau và căn nhà hạnh phúc được xây dựng ở Dhanmondi, Dhaka.

Sau năm năm hương lửa mặn nồng, một bé gái ra đời làm cho chuyện tình của Hasan-Rumana thêm đẹp. Đẹp hơn nữa là tương lai của người vợ trẻ. Rumana Monzur trở thành giảng sư tại Đại học Dhaka về môn bang giao quốc tế.

Trong khi ấy người chồng thì không may mắn bằng bà vợ, vì kinh tế toàn cầu suy thoái nên Hasan Sayed Sumon thất nghiệp dài dài.

Chồng trong cơn bĩ, sự nghiệp bế

48

tắc thì đường công danh của vợ lại hanh thông, vì Rumana Monzur được học bổng Fulbright sang Canada theo học cao học. Người phụ nữ thông minh này ghi danh vào Đại học British Columbia (UBC) về môn chính trị và hy vọng sau khi tốt nghiệp trở về nước sẽ trở thành giáo sư chính thức của đại học Dhaka và từ đó có thể tham gia vào phong trào nữ quyền cũng như sinh hoạt chính trị của một quốc gia đang trên đà phát triển dân chủ.

Thế là cuộc chia tay tạm thời diễn ra giữa Monzur và Sayed Sumon.

Có lẽ “xa mặt cách lòng” như người ta thường nói và Sayed Sumon hình như cũng nghĩ thế nên không yên tâm có một bà vợ trẻ đẹp ở một xứ văn minh trọng nữ quyền và trọng tự do cá nhân như Canada. Trong trí tưởng tượng của Sayed Sumon có thể Monzur đã có bạn trai mà như luận kháo rằng là một trí thức Iran, và rồi mai đây sẽ quay lại quê hương đòi ly dị với ông ta để ôm cầm thuyền khác.

Có thể từ ghen tuông và cả ghen tỵ nữa, nên tình yêu ban đầu Sayed Sumon dành cho Rumana Monzur dần dần bị bào mòn và thay vào đó là những cơn ghen ghét ngấm ngầm, càng tưởng tượng thì ghen ghét càng tăng. Rồi ghen ghét biến thành hận kẻ từng là nô lệ của mình sắp biến thành

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Rumana Monzur, vào năm 2017 trở thành luật sư sau khi tốt nghiệp Peter A. Allard School of Law của UBC

kẻ ngang hàng với mình.

Tuy nhiên cách trở đại dương, làm cách nào Sayed Sumon có thể bay sang Canada để thực hiện ý định trả thù.

Có lẽ cũng biết ông chồng ghen ghét, nên Monzur muốn chứng tỏ tấm lòng “phu xướng phụ tùy” với chồng, vì con, nên đã quyết định bay về Dhaka vào đầu tháng sáu, 2011 để giải tỏa sự nghi ngờ vô cớ của ông chồng đa nghi và độc đoán. Mặc dù thân thích ở British Columbia biết Sayed Sumon là anh chàng hẹp hòi lại võ phu nên khuyên Monzur cần suy nghĩ chín chắn trước khi mua vé máy bay bay về quê cũ, nhưng tất cả không lay chuyển được Monzur. Bà ta nghĩ rằng mùa hè đã trở về, bé gái ở quê nhà đang chờ đợi mẹ, mẹ con gặp nhau hạnh phúc nào bằng! Thế là

Monzur quyết định bay về “tổ ấm.”

Không biết rõ việc gì đã xảy ra ở nơi từng là tổ ấm ở Dhanmondi của cặp Rumana Monzur-Sayed Sumon vì nhân chứng duy nhất chỉ là bé gái 5 tuổi đời còn ngây thơ khờ dại. Chỉ biết hậu quả của nó đã là làm cho nhiều người bất bình. Khi người nhà tới hiện trường thì phát giác đôi vợ chồng đang lăn lộn trên mặt đất vì thương tích.

Họ tìm thấy Monzur trong tình trạng bị thương không nhẹ. Mặt bà ta đầy máu vì một phần mũi đã bị cắn đứt và ở miệng của người chồng có máu tươi, hình như ông ta đang nhai miếng thịt của kẻ từng yêu và giờ đây đang hận.

Tệ hại hơn nữa là đôi mắt xưa kia xinh đẹp và thông minh của một phụ

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

49

LĂNG KÍNH ĐỜI TorontoCUỘC thoibao.com nữ trí thức, giờ đây đã gần như lòi ra khỏi tròng. Nạn nhân thở dốc từng cơn biểu lộ đau đớn tới cùng cực sau khi bị hành hạ. Người ta vội đưa Monzur vào nhà thương cấp cứu.

Bệnh viện ở Dhaka sau khi chẩn đoán và sơ cứu nạn nhân đã cho biết Monzur có khả năng bị mù vĩnh viễn.

Báo chí toàn quốc Bangladesh đăng tải tin trên và dư luận toàn quốc nhao nhao bất bình vì tất cả cho rằng Sayed Sumon vì độc tài đã hành hạ và hủy hoại nhan sắc của vợ với ý nghĩ trả thù sự phụ bạc và trừng phạt bà ta vĩnh viễn không còn khoe mặt với đời và vui duyên tình mới được nữa. Hành vi thực là tàn ác, xuất phát từ một tâm hồn hẹp hòi, ghen tỵ, ích kỷ và đầy thành kiến với phụ nữ.

Nghi can Sayed Sumon mãi ngày 15 tháng 06 mới bị bắt giữ và bị truy tố về tội mưu toan giết vợ vì như lời khai của nạn nhân thì nếu không có sự can thiệp kịp thời của người thân bất ngờ tới nhà thì ông chồng cả ghen đã bóp cổ bà ta cho tới chết.

Tuy nhiên, Sayed Sumon không nhận tội. Ông ta một mực cho rằng bị vợ tấn công trước và bản thân chỉ tự vệ mà thôi. Dù không có ai chứng kiến trận ẩu đả giữa người chồng ghen tuông và bà vợ xinh đẹp ngoài đứa con thơ ngây của họ, nhưng chỉ căn cứ vào thương tích của Monzur

50

kẻ bàng quan cũng nhận ra bà ta mới là nạn nhân.

Nạn nhân Monzur mau chóng trở thành tiêu biểu cho nữ quyền ở Bangladesh bị chà đạp một cách tệ hại. Ở ngoại quốc dư luận cũng lên án việc làm của Sayed Sunon như như một hành vi dã man của nam giới trong những quốc gia nữ quyền không được tôn trọng.

Một đồng học của Monzur ở Đại học British Columbia tiết lộ Monzur chỉ là nạn nhân của một ông chồng ghen bóng ghen gió, chứ sự thực bà ta là một người tận tụy với gia đình, và cho rằng: “Mọi người chúng tôi đều xúc động trước tin Monzur bị hành hung tới mức độ khó chấp nhận. Ở thế kỷ này khó mà tưởng tượng lại xảy ra hành vi man rợ như thế đối với nữ giới!”

Chủ tịch của UBC là Stephen Toope khi ấy trong một thông báo, đã nhận định: “Bi kịch này là một dấu ấn nhắc nhở chúng ta phải làm hơn nữa để bảo vệ quyền theo đuổi học vấn dành cho nữ giới.”

Toope sau đó tiết lộ một quỹ đặc biệt đã được thành lập ở đại học để giúp Monzur gấp rút trang trải các tốn kém y phí mà hiện nay nạn nhân phải đối phó.

Cuối tháng sáu, đã nổ ra một cuộc biểu tình ở Vancouver tố cáo nạn bạo

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

hành đối với nữ giới. Đồng thời, nhiều cuộc vận động thành lập các quỹ cứu trợ dành cho Monzur cũng đã được tiến hành.

Tình trạng của Ruman Monzur sau đó ra sao?

Theo tờ Daily Star ở Bangladesh thì nạn nhân Monzur ban đầu sau khi cấp cứu ở Dhaka, đã được chuyển tới bệnh viện Sankara Nethralaya, một dưỡng đường chuyên khoa mắt mở Chennai, An. Sau đó vì thấy tình trạng của nạn nhân có nhiều nguy cơ mù lòa, vì giác mô bị tổn hại nặng nề, nhất là mắt trái hoàn toàn hư hại, còn mắt phải may ra có một chút sinh cơ, nên bà ta được chuyển ngay tới dưỡng đường chuyên môn về mắt cao cấp hơn tại Pondicherry và cuối cùng được mang sang Canada trị liệu, Monzur sau khi hồi tỉnh nghĩ sao về vụ mình là nạn nhân của cuộc hành hung?

Tình vợ chồng đã hết chỉ còn thù hận kẻ bạo hành mà thôi, bà nức nở tuyên bố với báo chí: “Hắn đã đẩy tôi rơi vào cõi tối tăm. Tôi không còn nhìn thấy con gái mình nữa. Con tôi còn quá trẻ, cha mẹ tôi bệnh hoạn, thế mà hắn nỡ lòng nào gây cho tôi thảm trạng này… Tôi cảm thấy bị đe dọa, bất an…Các vị hãy vì công bằng lên tiếng kêu gọi cho hắn sớm ra trước công lý.”

Hiệp hội nữ quyền trong nước Bangladesh trước vụ này cũng sôi nổi đòi trừng phạt thật nặng người chồng bất nhân, ích kỷ ghen ghét vợ giỏi giang hơn mình…

Quyền tổng thư ký của đảng Quốc gia Bangladesh BNP (Bangladesh Nationalist Party) khi ấy là Mirza Fakhrul Islam Alamgir qua báo chí đã gửi lới đòi hỏi chính quyền phải xử nặng Sayed Sumon về tội hành hạ phụ nữ.

Nhưng Hasan Sayeed Sumon không ở tù lâu vì chỉ mấy tháng sau khi bị bắt (tháng 6, 2011) thì vào cuối tháng 11, bị cáo tử vong tại nhà tù vì nguyên nhân không rõ. Phải chăng pháp luật không thể trừng phạt người chồng vũ phu vì dư luận tôn giáo bênh vực hắn nên chỉ còn cách để hắn chết cho xong chuyện!

Trong khi ấy, Rumana dù phải trải qua nhiểu cuộc giải phẫu, cuối cùng chấp nhận mù lòa. Nhưng người phụ nữ kiên cường quyết tâm đứng dậy và vào 2013 tiếp tục tới đại học và vào 2017 lấy được chứng chỉ hành nghề luật sư từ phân khoa Peter A. Allard School of Law của UBC với ước nguyện phần đời còn lại sẽ dành tranh đấu cho nữ quyền...

CHU NGUYỄN

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

51

HỒI KÝ SÂNthoibao.com KHẤU Toronto

Hậu duệ của cố nghệ sĩ Minh Tơ - Bầu Thắng dạy các bạn trẻ Pháp hát Bội!

SOẠN GIẢ NGUYỄN PHƯƠNG

T

ôi đọc facebook của Lưu B Nguyen tin: Thanh Sơn là người con trai út trong gia đình Bầu Thắng - Minh Tơ vừa làm được một kỳ tích là vào nhà hát truyền thống Le Mandapa ở Paris, để giới thiệu về bộ môn Nghệ Thuật Tuồng Cổ Việt Nam. Nghệ sĩ Thanh Sơn có được dịp may này nhờ bà Giám Đốc Trung Tâm Le Mandapa - Paris có xem một video clip phóng sự về nghệ sĩ Thanh Sơn với nghệ thuật tuồng cổ cha truyền con nối, nên mời Thanh Sơn qua Pháp biểu diễn và giới thiệu nghệ thuật tuồng cổ cho khán giả Pháp và Kiều bào Việt Nam. Xin được nhắc lại gia phả của nghệ sĩ Thanh Sơn, tính từ đời ông bà Cố nội là Bầu Hát Bội Vĩnh xuân đến thế hệ Thanh Tòng, Thanh Sơn thì gia tộc này đã có 5 đời theo nghề hát, trong đó hai thế hệ đầu theo nghề Hát Bội: Kép Vĩnh và vợ là

52

đào Xuân nổi danh trong Ban Hát Bội Phước Thắng của bà Bầu Hộ

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

diễn thường xuyên ở tỉnh Bà Rịa..

Con trai lớn của kép Vĩnh và đào

Xuân là kép Hai Thắng, kép chánh của Ban Hát Bội Phước Xương của

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

53

HỒI KÝ SÂNthoibao.com KHẤU Toronto

bà Ba Ngoạn (1914) hát tại đình Cầu Muối. Vợ của kép Hai Thắng là cô Hai Ngọc (được gọi là bà Bầu Thắng) bỏ tiền ra lập gánh hát lấy tên Vĩnh Xuân Ban - Bầu Thắng, đóng đô tại đình Thái Hưng quận nhứt Saigon. Đình Thái Hưng còn được biết với tên Đình Cầu Quan (sau đổi tên bảng hiệu là Ban Hát Bội VĨnh Xuân – Khánh Hồng). Ông bà Bầu Thắng có 7 người con, 2 con trai lớn là Thành Chí và Minh Quang chết trong Chiến Tranh Việt Pháp tại Saigon, còn lại 5 người con đều là nghệ sĩ tài danh: Minh Tơ (vợ là nữ nghệ sĩ Bảy Sự, em của nữ nghệ sĩ tài danh Năm Đồ), Khánh Hồng, Huỳnh Mai (vợ của kép Thành Tôn), Bạch Cúc (vợ của kép Hoàng Nuôi), và Đức Phú. Ông bà bầu Minh Tơ & Bảy Sự sanh các con: 1 - Nữ nghệ sĩ Xuân Yến, chồng là nghệ sĩ Hữu Cảnh có 3 con: nữ nghệ sĩ Trinh Trinh (1977), Bảo Trân, Bảo Châu. Trinh Trinh nhận được huy chương vàng Giải Trần Hữu Trang năm 1995 – 1996.

2 - Nghệ sĩ Thanh Tòng, vợ là Ngọc Nhung, sanh các con: Nhật Tân (1976) tốt nghiệp Đại Học Quản Trị Kinh Doanh, và nữ nghệ sĩ Quế Trân (1981), huy chương vàng giải Trần Hữu Trang (1998 – 1999).

3 - Nghệ sĩ Thanh Loan - chồng là Nghệ sĩ Trường Sơn: các con Tú Sương (1977) Huy chương vàng THT 1995-1996, Ngọc Trinh (1979),

54

Thanh Thảo (1981).

4 - Nghệ sĩ Công Minh, diễn viên sân khấu tuồng cổ.

5 - Nhạc sĩ tân và cổ nhạc Minh Tâm, chuyên viên thiết kế chương trình nhạc nền cho các tuồng biểu diễn trên sân khấu và thu vidéo.

6 - Nghệ sĩ Thanh Sơn, vai diễn đầu tiên là vai Tào Tháo trong tuồng Huê Dung Đạo hát tại rạp Đại Đồng quận 3 năm 1976, được anh là Thanh Tòng dạy nghề hát căn bản, trở thành giảng viên vũ đạo tuồng cổ Khoa Kịch hát dân tộc Trường Sân Khấu Điện Ảnh TPHCM trong 13 năm liên tục, hiện mở lớp riêng dạy vũ đạo sân khấu cho các bạn trẻ yêu thích nghệ thuật tuồng cổ.

7 - Nữ nghệ sĩ Xuân Thu là chuyên viên thực hiệc phục trang và đạo cụ cho sân khấu Hát Bội và Hồ Quảng. Để thực hiện hợp đồng với bà Giám Đốc Nhà Hát Le Mandapa – Paris, về chương trình trình diễn trích đoạn tuồng cổ và hướng dẫn học viên trẻ người Pháp học về hóa trang diễn viên tuồng cổ, vũ đạo, cách nói lối, ca hát, nghệ sĩ Thanh Sơn liên lạc được với nghệ sĩ Thanh Bạch và vợ là nghệ sĩ Bạch Lê hỗ trợ, khi anh thuyết trình về nghệ thuật tuồng cổ và cùng hát với anh hai trích đoạn tuồng cổ Bức Ngôn Đồ Đại Việt, San Hậu….

Nghệ sĩ Thanh Bạch và nữ nghệ sĩ Bạch Lê là hai nghệ sĩ tài năng nổi danh đồng thời với nghệ sĩ Thanh Tòng, Xuân Yến, Thanh Loan,

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Trường Sơn, Thanh Thế, Bửu Truyện.

Hai vợ chồng Thanh Bạch và Bạch Lê sang Pháp hơn hai chục năm qua, thông thạo Pháp ngữ. Con gái của nữ nghệ sĩ Bạch Lê tên Sophie vừa tốt nghiệp Đại Học Âm Nhạc Pháp, cả ba người Thanh Bạch, Bạch Lê, Sophie sẽ giúp rất nhiều cho Thanh Sơn khi Thanh Sơn giảng giải cho các học viên người Pháp đến học về hóa trang, diễn xuất, điệu bộ, những nét đặc sắc, độc đáo của nghệ thuật tuồng cổ… trong 6 trích đọan tuồng: Trần Bình Trọng, Lý Thường Kiệt, Câu Thơ Yên Ngựa, Ngô Tôn Quyền, Bao Công Tra Án Quách Què, Tống Nhơn Tôn. Nghệ sĩ Thanh Sơn với hai nghệ sĩ Thanh Bạch, Bạch Lê biểu diễn hai trích đọan tuồng San Hậu và Bức Ngôn Đồ Đại Việt...thể hiện qua âm nhạc, phục trang, cách vẽ mặt, hóa trang, vũ đạo, cách nói lối, cách ca, diễn của nghệ sĩ hát tuồng cổ.

Theo dõi chương trình làm việc của nghệ sĩ Thanh Sơn tại Trung Tâm Le Mandapa – Paris qua các clip vidéo, tôi thấy nghệ sĩ Thanh Sơn và Thanh Bạch dạy cho các em người Pháp, Ý… cách vẽ mặt các vai tuồng cổ, động tác vuốt râu, cách cầm quạt, múa gậy, thực hiện những động tác tỏ tình cảm vui, buồn, ghét, giận theo phong cách hát tuồng cổ. Lớp hướng dẫn động tác vũ đạo sân khấu thực hiện trong những ngày 25 đến 29 tháng 3 / 2019.

Sau khi xem cách dạy vũ đạo, hóa trang và diễn hai trích đoạn tuồng cô, các nhà nghiên cứu Pháp về nghệ thuật tuồng cổ VN nhiệt liệt khen ngợi ba nghệ sĩ lão thành Thanh Sơn, Thanh Bạch, Bạch Lê và chụp hình lưu niệm ngay trên sân khấu Nhà Hát Le Mandapa. Báo chí văn học nghệ thuật Pháp viết nhiều bài giới thiệu nghệ thuật tuồng cổ VN và ngợi khen nghệ sĩ Thanh Sơn.

Nhân dịp theo dõi hoạt động của nghệ sĩ Thanh Sơn tại Pháp, tôi liên tưởng đến nghệ sĩ và khán giả tại miền Nam dưới chế độ toàn trị của Cộng Sản. Cộng Sản VN xóa đi dấu vết và những điều hay của nghệ thuật sân khấu của cha ông để lại, khuyến khích những lối diễu hề dung tục, để làm cho dân trí thấp xuống, khiến cho dân chúng chỉ biết ăn chơi, sa đọa và quên đi đất nước đang bị giặc Trung Quốc xâm chiếm lần hồi. Và tôi lại nhớ lời nói của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu: «Đừng nghe những gì Cộng Sản nói, hãy nhìn kỹ những gì Cộng Sản làm». Cộng Sản VN bán nước cho giặc Trung Quốc (Thà mất nước hơn mất đảng) lời tuyên bố của TBT đảng CS Nguyễn Văn Linh).

Xem video clip thâu hình trích đoạn tuồng Bức Ngôn Đồ Đại Việt diễn tại nhà hát Le Mandapa, tôi mến phục tài năng diễn xuất của nghệ sĩ Thanh Bạch và Thanh Sơn. Thương tài nữ nghệ sĩ Bạch Lê, vẫn múa kiếm đẹp như thuở xuân thời.

Xin được chia sẻ niềm vui và mừng sự thành công của ba cháu.

Nguyễn Phương 97 tuổi vẫn mê hát hò! tháng 4 /2019 SOẠN GIẢ NGUYỄN PHƯƠNG

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

55

Toronto thoibao.com

56

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

57

ĐỊA ỐC

Toronto thoibao.com

58

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

59

BƯỚC LÃNG DU Toronto thoibao.com

Người dân Colombia là những bậc thầy trong trang trí nhà cửa

Thành phố sáng tạo bậc là ổn. Người dân Colombia rất tốt bụng và thân thiện nên nhất thế giới

Medellín –

Tảng đá Guatapé với khe nứt được biến thành bậc thang lên đỉnh

Phố núi đẹp nhất Colombia

Đúng giữa trưa, chúng tôi đặt chân lên Medellín. Đô thị lớn thứ nhì Colombia này chào đón cả nhóm bằng không khí cao nguyên mát rượi. Nằm trong thung lũng Aburra có độ cao 1.525m so với mực nước biển, Medellín thường được gọi là “thành phố mùa xuân vĩnh cửu” với khí hậu quanh năm ôn hòa và hoa nở khắp nơi.

60

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Trước khi đến Medellín, chúng tôi được bạn bè người Colombia dặn dò một số quy tắc an toàn. Trong đó kỳ quặc nhất là hai người đàn ông không được đi chung trên một xe máy nếu không muốn bị cảnh sát đứng dày đặc trên đường thăm hỏi! Thì ra mới hơn 10 năm trước đây thôi, thành phố mùa xuân còn là thủ phủ của các trùm ma túy sừng sỏ nhất đất nước Nam Mỹ xinh đẹp. Đến khoảng năm 2006, chính quyền nơi đây quyết tâm thay đổi cục diện và một loạt cuộc đối đầu đẫm máu đã diễn ra. Thành phố nhờ vậy mới được bình yên.

Tuy nhiên cảnh sát vẫn hiện diện khắp nơi và liên tục kiểm tra người đi đường, nghi ai là lục soát người đó. Luật cấm hai người đàn ông được đi chung trên một xe máy cũng là để phòng ngừa một tên lái, một tên vác súng bắn.

Nghe có vẻ nguy hiểm là thế nhưng thực chất, những ngày đi du lịch ở Colombia của chúng tôi diễn ra rất bình yên, vui vẻ. Tội phạm xứ này chủ yếu buôn ma túy hoặc băng đảng, không mấy khi nhắm đến khách du lịch. Du khách chỉ cần hạn chế ra đường buổi tối và không tự ý đến những nơi quá hoang vắng

mua sắm hay ăn uống ở đất nước này rất thoải mái.

Cần phải nói thêm rằng lễ hội Salsa lớn nhất Colombia hằng năm đều được tổ chức ở Medellín. Tham gia lễ hội này, du khách có cơ hội được tập các vũ điệu Latin bốc lửa, chứng kiến những vũ công thi tài hoặc tham gia vào những buổi khiêu vũ mang tính cộng đồng vô cùng sôi động. Một lễ hội khác nổi tiếng không kém của thành phố là lễ hội hoa La Feria de las Flores được tổ chức từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 8. Không chỉ ngập tràn sắc hoa, lễ hội này còn tập hợp những màn diễu hành lộng lẫy với ngựa và xe cổ cùng nhiều hoạt động bên lề khác.

Từng được mệnh danh là thành phố sáng tạo nhất thế giới, Medellín có rất nhiều công trình công cộng với thiết kế hiện đại và tráng lệ. Thư viện Espana được xây dựng năm 2007 là một khối ba tòa nhà sừng sững như những khối tinh thể đen khổng lồ, mọc lên giữa công viên nhiều cây xanh. Về đêm, thư viện vô cùng rực rỡ khi được chiếu sáng bằng hệ thống đèn nhiều màu sắc.

Thú vị nhất là được chiêm ngưỡng công trình kiến trúc tuyệt mỹ này từ trên cao nhờ hệ thống metrocable đem đến

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

61

BƯỚC LÃNG DU Toronto thoibao.com

Trung tâm Medellín

Kiến trúc phố cổ đặc trưng của vùng thung lũng Aburra

Trạm metro nằm giữa “khu ổ chuột” đầy màu sắc

cho du khách trải nghiệm thật độc đáo. Hệ thống cáp treo “khủng” dài 2km này – với ba đường cáp bắc qua thành

62

phố – là phương tiện tốt nhất để du khách ngắm nhìn toàn cảnh Medellín.

Nhờ địa hình thung lũng

thoai thoải với nhiều ngọn đồi xanh mát nên một trong những hoạt động phổ biến nhất ở Medellín là dù lượn – môn thể thao pha chút mạo hiểm, cho phép người chơi sau khi cất cánh bằng chân có thể bay lượn thoải mái.

Bay với chiếc dù kiểu dáng khí động học, sau khi đã ở trên không trung, du khách chỉ cần ngả lưng, hít đầy phổi không khí trong lành và

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

ngắm thành phố từ trên cao.

Vùng đất của cái đẹp và niềm vui

Nơi đông vui, náo nhiệt nhất của Medellín là trạm metro Parque Berrio. Trái cây, đồ ăn vặt giá bình dân được bán đầy đường, thỉnh thoảng lại có người diễn trò, diễn ảo thuật, ca hát khá chuyên nghiệp. Trạm cũng là nơi dành cho dân mê hội họa

vì có bảo tàng tranh rất đặc sắc. Sang trọng hơn là khu El Poblado với các dãy nhà hàng, quán cà phê cao cấp lộng lẫy. Ở ngoại ô thành phố có nhiều ngôi làng kiểu sơn cước thơ mộng mang nét văn hóa Nam Mỹ bản địa.

Chúng tôi thích nhất Pueblito Paisa – làng nhỏ trên đồi tập hợp nhiều đặc điểm đáng chú ý của nền văn hóa Antioquia. Trong

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

63

BƯỚC LÃNG DU Toronto thoibao.com

Vùng hồ Guatapé

làng có nhà thờ, cửa hàng mỹ nghệ, gallery ảnh… Đặc biệt có một dãy nhà hàng bán các món ăn truyền thống của Medellín. Làng Santa Elena cách trung tâm thành phố chừng 45 phút xe buýt cũng rất xinh xắn với nhà cửa toàn bằng gỗ, trước cửa treo những giỏ hoa đầy màu sắc.

Chỉ có điều đường đến làng rất khúc khuỷu, ai hay say xe sẽ rất mệt.

Cách Medellín khoảng hai giờ rưỡi đồng hồ xe buýt là thị trấn Guatapé, nơi bất kỳ ai đến với Colombia đều không thể bỏ qua, bởi ở đây có một

64

điểm du lịch cực kỳ nổi tiếng: Tảng đá Guatapé – một khối đá lớn nằm sát hồ nước, nhô lên khỏi mặt đất như một gã khổng lồ lực lưỡng khoác lên mình trang phục là lớp cây cỏ và rêu phong cổ kính. Tùy theo mùa, “chiếc áo” ấy biến đổi màu sắc, từ xanh, chàm đến tím vô cùng lạ mắt. Bề mặt tảng đá gần như nhẵn nhụi, nhưng có một khe nứt rộng từ đỉnh xuống tận mặt đất, và cư dân địa phương đã biến khe nứt này thành những nấc thang lên thiên đường.

Nhìn từ trên cao, hồ nước ở Guatapé rất đẹp, nơi đây yên

tĩnh và gần như còn nguyên sơ vì tàu thuyền không được phép chạy vào. Du khách dù già hay trẻ cũng không mấy khó khăn để leo lên 659 bậc thang của tảng đá Guatapé bởi lẽ khí hậu nơi đây quanh năm mát mẻ, gió lồng lộng, lại có nhiều chòi nghỉ chân để vừa hồi sức, vừa ngắm nhìn cảnh sắc thiên nhiên xung quanh. Sau quãng đường dù không quá dài nhưng cũng

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

đổ không ít mồ hôi, từ trên đỉnh cao lộng gió chúng tôi có cảm giác mọi mệt mỏi đều tan biến.

Rời tảng đá, cả nhóm đón xe tuk tuk vào trung tâm thị trấn Guatapé. Phố xá ở Guatapé tuyệt đẹp, với nhiều sắc màu sặc sỡ nhưng không quê mùa. Góc đường nào, mặt tiền nhà nào cũng khiến du khách phải dừng chân chụp ảnh. Đó là chưa kể hoa

tươi và đồ thủ công mỹ nghệ được trưng bày khắp nơi. Và chuyến xe buýt cuối cùng lúc 6 giờ chiều đã đưa chúng tôi rời thị trấn trong nỗi lưu luyến…

BÍCH HOÀNG/DNCT

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

65

TRÒ CHUYỆN VỚI @ Toronto thoibao.com

Khúc An - Trò Chuyện Với @ @ (a còng) là ký hiệu một địa chỉ, một nơi đến; có thể đến nhiều người, cũng có thể chỉ đến được một mình bạn, người đọc những dòng này.

Có Những Trang Thư...

KHÚC AN

D

ạo này bạn có nhận được thư không? Thư của ai không quan trọng, tôi chỉ muốn biết dạo này bạn có còn nhận được những tờ thư viết tay không? Chắc là hiếm lắm.

Từ khi có internet, chúng ta mất đi bao nhiêu thứ. Không còn những trang thư mà người viết nắn nót những dòng chữ mềm mại. Không còn những giây phút mà người viết ngồi cắn bút, cố tìm một chữ, một hình ảnh để nhờ cánh thư chuyển tới người nhận. Khoa học kỹ thuật đem lại nhiều thứ nhưng cũng lấy đi của chúng ta rất nhiều. Người ta không còn cầm cuốn sách trên tay, người ta thôi nắn nót những trang thư.

Người ta gõ lóc cóc trên bàn phiếm, rồi bấm nút gửi đi. Người ta gõ những con chữ trên điện thoại hoặc đọc tin nhắn, bấm nút cho bầy chữ biến đi, bạn nhận được trong chớp mắt, nhưng dù những tin nhắn có kèm theo hình ảnh, âm thanh; và email có đính kèm bao nhiêu attachment đi nữa, cũng chẳng gói ghém được cái ân cần của giây phút băn khoăn trước ngọn đèn, của giây phút thao thức giữa đêm dài, của tiếng thở dài gom góp những nhớ nhung,

66

khao khát... những thứ ấy đi theo những dòng chữ trên trang thư, dán kín trong phong bì, rong ruổi đường dài, dằn xóc trên xe cộ, bồng bềnh trên thuyền bè, chao chọng trên máy bay để cuối cùng đến tay người nhận.

Những tờ thư ngày trước là như thế, gói ghém biết bao nhiêu tình cảm. Thư tín bây giờ lạnh lẽo, vô cảm; dù lời lẽ ngọt ngào mấy đi nữa cũng không gợi được bao nhiêu cảm xúc. Những tờ thư ngày xưa nhiều khi còn ướp hương của tóc, ghi dấu vân tay của những ngón ngọc ngà, còn ghi dấu môi hôn mờ ảo trên trang giấy. Và trước khi đóng lại, chóp lưỡi màu hồng còn rà trên cạnh chiếc phong bì để nước bọt làm mềm lớp keo dán. Vì vậy những cánh thư thời trước có linh hồn. Những email thời nay là ngôn ngữ của robot.

Chúng ta đang biến dần thành những người máy còn rất lưa thưa cảm xúc.

Vì vậy tôi mới hỏi dạo này bạn có nhận được thư không. Nói rõ ra là dạo này bạn có nhận được những tờ thư viết tay như thế hay không? Nếu có thì chúc mừng bạn. Bạn vẫn còn sống trong thế giới con người đích thực.

Những tờ thư viết tay dần dần tuyệt

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

chủng, những cánh thiệp cũng hiếm hoi theo. Những lần vào nhà sách Chapters, tôi hay liếc nhìn những người đứng lựa thiệp. Những tấm thiệp viết sẵn câu chúc dù có lấy đi cái khả năng sáng tạo của người gửi nhưng vẫn còn quý hơn những cái thiệp điện tử gửi qua email.

Tôi ghét loại thiệp điện tử ấy. Không bỏ được thời gian viết cho nhau một câu chúc lành thì thà im lặng cho xong.

Internet giúp con người làm việc nhanh chóng và hiệu quả hơn nhưng cũng làm con người lười biếng hơn. Dạo chơi trên mạng, chắc bạn cũng thường gặp một người chúc sinh nhật ai đó trên Facebook thì lập tức một đám lau nhau nhảy vào chúc hùa. Và bạn chắc cũng có dịp thấy một người chia buồn với thân nhân ai đó vừa chết, lập tức một bầy khác ùa vào chia buồn ké. Tại sao người ta có thể bày tỏ tình cảm một cách nhạt nhẽo đến mức ấy nhỉ? Ở nhà sách, tôi thích nhìn trộm những người đứng lựa thiệp. Có thể là một tấm thiệp Giáng Sinh, một tấm thiệp chúc ai đó mau lành bệnh, một tấm thiệp mừng sinh nhật một người quen, hay một tấm thiệp chúc một vị cao niên về hưu an hưởng phần đời còn lại... và tôi hay liếc trộm xem những con người đích thực ấy khác những con người máy khác đầy dẫy chung quanh tôi ở chỗ nào.

Nhiều khi tôi tự hỏi trong quá trình tiến hóa, đến khi nào thì con người hoàn toàn không viết được nữa. Và giấy chỉ để cho máy in sử dụng bởi người ta không còn biết viết. Cần liên lạc, hỏi han, thăm hỏi... vài chữ trong email là đủ. Cái khô cằn lan dần từ trái tim ra đến ngoài da.

Bạn thân mến, những lá thư viết tay không còn bay khắp bốn phương trời như những cánh chim đem tin vui (hay buồn) nữa, chúng ta đành sống trong hồi tưởng vậy.

Chuyện kể rằng cái thuở chưa có internet (để chat), chưa có email (để gửi thư), chưa có điện thoại (để gửi text message), có hai người kia tạm gọi là ông A và ông B gửi thư cho nhau.

Lá thư ông A gửi đi chỉ vỏn vẹn có

một dấu hỏi “?” thật lớn. Ông B nhận được, “đọc” lá thư chỉ có một dấu hỏi ấy xong, ngồi xuống trước trang giấy, viết một dấu chấm than “!” cũng thật lớn rồi xếp lại, bỏ vào phong bì, ghi địa chỉ, gửi đi.

Thư hồi đáp đến tay ông A. Ông A mở ra xem, khẽ lắc đầu một mình và kín đáo thở dài.

Bạn thân mến, những lá thư kỳ lạ ấy bây giờ không còn nữa nhưng những ông A và ông B thì vẫn còn, và còn rất nhiều. Ông A là một nhà văn, ông B là chủ một nhà xuất bản. Sau khi gửi bản thảo đến nhà xuất bản, ông nhà văn chờ mỏi mòn, sau cùng, không còn kiên nhẫn nữa, ông gửi thư đến nhà xuất bản để hỏi thăm. Và được trả lời một cách mau mắn. Tôi yêu cái sự kiệm lời của cả hai ông và quý cái sự hồi đáp nhanh chóng của nhà xuất bản.

Không như bây giờ!

Ngày xưa, viết tay mà có những lá thư dài cả chục trang. Loại thư dài hàng chục trang ấy chỉ có thể là thư tình. Một lá thư tình gồm 10 trang giấy nhỏ viết trong hai ngày 6 và 7 tháng Bảy năm 1812 gửi cho Unsterbliche Geliebte mà tiếng Việt (tạm dịch) là Người Tình Bất Tử - được tìm thấy trong những giấy tờ, những tập nhạc, những đoạn viết rời của một trong những cột trụ của nhạc cổ điển Tây Phương: Ludwig van Beethoven. Lá thư không gửi đã khiến cho thiên hạ tranh luận về sự kiện ai là người tình bất tử của ông. Những người (có hơn một chục) được – hay bị - nghi ngờ là người tình của ông mang nhiều sắc tộc và nghề nghiệp khác nhau. Và cho đến hôm nay Người Tình Bất Tử của Beethoven là ai chắc chỉ một mình ông biết.

Thuở trước ở miền Nam nước Việt, những kẻ yêu nhau thường trao gửi tâm sự qua những trang giấy pelure màu xanh hay màu hồng. Nhưng rồi tình nào mà không phai, và chiều dài những trang thư (tình) cũng biến đổi theo thời gian. Thuở ban đầu viết hoài không hết điều để kể, càng về sau những điều để kể cạn dần, những tờ thư cũng ngắn đi cho đến khi đứt đoạn. Thư tình đến

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

67

TRÒ CHUYỆN VỚI @ Toronto thoibao.com giai đoạn này thường chỉ đến từ một phía, và mang âm hưởng của những tờ thư đòi nợ.

Cũng giống như thư của “những đứa con sống xa nhà”. Lúc mới đi định cư ở xứ người, đứa con xa nhà siêng viết thư phát sợ. “Mỗi tuần một lần thư”, rồi mỗi tháng một lần, rồi nửa năm một lần, rồi chỉ Tết Âm Lịch hay lễ Giáng Sinh mới “vắn tắt vài dòng” thăm bố mẹ. Rồi vài ba năm mới đặt bút viết cho bố mẹ vài dòng. Vì bận rộn sinh kế, vì công ăn việc làm... nhưng đúng nhất là vì tấm lòng càng ngày càng hóa thạch, con tim càng ngày càng vô cảm.

Thuở bé, tôi là đứa bé siêng viết thư.

Tối tối, tôi với mẹ tôi ngồi bên chiếc bàn gỗ cũ, cạnh ngọn đèn dầu, trang giấy trắng trước mặt. Mẹ ngẫm nghĩ và chậm rãi đọc cho tôi viết xuống. Thư gửi đến địa chỉ bắt đầu bằng chữ KBC nơi bố đóng quân. Tôi chấm ngòi bút vào lọ mực tím, nắn nót từng chữ. Mực loang tím những đầu ngón tay. Tôi cố không làm chữ bị nhòe để bố đọc cho dễ. Cứ xong một trang thư là hai mẹ con rơi không biết bao nhiêu nước mắt.

Những trang thư thấm nước mắt của mẹ, của con ngày xưa; email đời nay làm sao mà gói ghém?

Tôi không nhớ hết những gì mình đã viết cho bố, nhưng lá thư nào cũng đầy những chữ. Và hai mẹ con chắc hẳn lập đi lập lại nhiều lần những điều đã viết.

Bố đọc chắc bố buồn cười nhưng chắc

68

chắn bố sẽ cảm động, bởi bố sẽ nhận ra được tình cảm nồng ấm mẹ tôi và tôi gửi ra vùng lửa đạn cho bố.

Tôi thích những tờ thư viết tay. Tôi đã nói với bạn rồi. Hôm tết tôi đọc được một truyện ngắn trong ấy tác giả kể về “tờ thư” của mẹ mình. Tờ thư chỉ có vỏn vẹn một câu: “Tết này con có về không?” Trang thư chưa đổ chữ đầy một dòng nhưng gói ghém bao nhiêu là tình yêu thương của người mẹ.

Không biết bạn nghĩ sao, riêng tôi, tôi thành thật cho rằng đó là một trong những lá thư dài nhất thế giới.

Thư viết tay – như bất cứ thứ gì khác trên thế gian – có những nét đẹp thì cũng có những điều xấu xa, tồi tệ. Như thư tuyệt mạng, thư tống tiền, thư đòi nợ, thư từ chức, thư tuyệt tình... Nhưng lỗi không phải ở thư viết tay. Ngày nay người ta chửi bới, moi móc, kết bạn, rồi cắt bạn (tạm dịch từ chữ unfriend) qua internet, email, text message... tiện lợi, nhanh chóng và không tốn tiền tem.

Còn một loại thư nữa mà chỉ những người viết văn, làm thơ mới nhận được: thư độc giả. Ngày trước, khi đọc sách còn là một thú vui, viết văn còn là một việc làm có ý nghĩa, cả người viết lẫn người đọc cùng trân trọng chữ nghĩa thì viết được những điều ưng ý hoặc đọc được một truyện ngắn, một bài thơ hay, tự nó luôn là phần thưởng lớn lao cho cả hai bên. Người viết miệt mài với những gì mình viết ra, người đọc đón

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

nhận với niềm trân trọng. Không như bây giờ, internet hủy diệt thú vui đọc sách. Trên Facebook, ngay cả những bài viết thuộc loại mì ăn liền cũng chỉ được chú ý khi có hình minh họa. Và những bình luận thường nhao nhao mọc lên khi một “Internet celebrity” (thường là một cô gái) ho khan hay hắt hơi trên mạng.

Những tờ thư độc giả, tôi luôn giữ kỹ. Ngay cả những email ngắn, gọn, tôi cũng in ra để giữ làm kỷ niệm. Tuần trước tôi nhận được lá thư viết tay một độc giả gửi từ Montréal, Canada. Tòa soạn chụp lại và gửi cho tôi qua email attachment (vừa nhanh chóng vừa đỡ tiền tem!) Lá thư hai trang rưỡi của một độc giả nữ ở Montréal ghi lại sự xúc động của mình sau khi đọc “Nàng Công Chúa Ả Rập”. http://thoibao. com/nang-cong-chua-a-rap/ Và vị độc giả ấy chia sẻ ước mơ của mình về một thế giới nơi phụ nữ được đối xử bình đẳng như nam giới. Bà cảm thấy phẫn uất vì sự đối xử bất công của nhà cầm quyền xứ United Arab Emirates với Công Chúa Latifa bint Mohammed al Maktoum. Và bà cũng nghĩ như tôi là giả dụ mình có chút ảnh hưởng nào đó, mình sẽ yêu cầu nhà cầm quyền trả tự do ngay cho Công Chúa Latifa, tuy nhiên nỗi băn khoăn lại dấy lên trong trang thư, nghe như một tiếng thở dài: “nhưng không chừng cô ấy đã bị giết chết rồi!”

Bạn thân mến, khi có người đồng cảm với những điều mình viết ra và chia sẻ ý nghĩ của họ với mình, đó là khoản nhuận bút lớn hơn bất cứ phần thưởng nào. Xin cảm ơn vị nữ độc giả họ Nguyễn của thành phố Montréal. Và với không riêng gì nàng công chúa Ả Rập, mà cả những cô công chúa Việt Nam (cô con gái nào mà thuở ấu thơ không là công chúa trong mắt nhìn của bố mẹ mình?) đang lưu lạc ở Đài Loan, Hàn Quốc, Hoa Lục, Campuchia, Thái Lan, Mã Lai... và ở biết bao nhiêu nơi khác nữa trên mặt đất này, những “thân gái” đang mỏi mòn kéo lê kiếp sống xuất khẩu lao động, hay làm dâu xứ người - để cố trả những món nợ không bao giờ trả hết; cầu mong họ sớm thoát khỏi những ngục tù phi nhân; cầu mong họ được bình yên trong kiếp đời nghe ra có vẻ đơn giản nhưng vô cùng khó khăn và cao quý: làm Mẹ, làm Vợ, làm Chị, làm Người Yêu... làm bất cứ thứ gì họ mơ ước. Làm gì cũng được, miễn sao họ được sống như một con người đích thực.

Một lần nữa, xin cảm ơn lá thư viết tay của vị độc giả Montréal đã là nguồn cảm hứng cho chuyến “Trò Chuyện Với @” tuần này.

KHÚC AN

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

69

SỐNG KHỎE

Toronto thoibao.com HOÀNG CHIÊU ẤN

Bí mật sống khỏe và sống thọ của dân đảo

B

ác sĩ Sanjay Gupta, vừa là nhà giải phẫu thần kinh vừa là phóng viên trưởng về y khoa của đài CNN từng nói: “Tôi từ lâu đã bị mê hoặc bởi những người trăm tuổi (centenarians) và những bài học của

70

Okinawa

cuộc sống mà họ chia sẻ. Nhưng sự thật là tôi chưa bao giờ muốn sống lâu như vậy trừ khi nào tôi có thể chắc chắn rằng, bằng cách nào đó, tôi sẽ còn giữ được một cơ thể khỏe mạnh và một tâm trí sáng suốt”.

Bác sĩ Gupta đã đi khắp thế giới để

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

tìm kiếm những bí mật của sự sống khỏe và sống thọ. Gần đây, ông đến đảo Okinawa và lưu lại đó một thời gian để “điều tra” xem tại sao cư dân ở đó luôn có tuổi thọ cao nhất thế giới, tập trung nhiều người sống trăm tuổi. Theo con số thống kê, gần hai

Các cư dân bô lão Okinawa đang nhảy múa

phần ba cư dân Okinawa vẫn hoạt động độc lập ở tuổi 97; họ vẫn ở riêng trong nhà của chính họ, vẫn tự nấu bữa ăn và sống trọn vẹn gần trăm tuổi! Bác sĩ Gupta muốn tận mắt xem có đúng như vậy không.

Theo Bác sĩ Gupta, hầu hết các bác

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

71

SỐNG KHỎE

Toronto thoibao.com

sĩ không tập trung lắm vào tuổi tác.

Họ thực sự chỉ quan tâm nhiều hơn về tình trạng thể lý của bệnh nhân của họ hơn là theo tuổi tác. Họ muốn biết nhiều hơn về cuộc sống của bệnh nhân. Có rất nhiều người 50 tuổi có sức khỏe suy yếu giống như một người 70 tuổi. Và điều ngược lại mới là những gì mà Gupta muốn tìm khi ông quyết định đi du lịch Okinawa vào mùa hè năm ngoái.

Okinawa là một chuỗi các hòn đảo khoảng 400 dặm về phía tây nam của lục địa Nhật Bản. Tên này có nghĩa là “sợi dây ở biển khơi” bởi vì Okinawa nằm giữa đại dương, với Thái Bình Dương ở phía đông và Biển Hoa Đông ở phía tây. Nước có màu xanh ngọc lục bảo, bãi biển cát trắng và thời tiết nhiệt đới. Theo nhiều cách, nó có vẻ xứng đáng với cái tên gọi “Vùng đất của những người bất tử” đã có từ lâu.

Sau khi đặt chân lên đảo chính Okinawa, du khách có thể biết ngay rằng ở đó có một cái gì đó rất là khác biệt. Gupta thuật lại rằng mặc dù ông không thấy mọi người chạy ra ngoài hoặc đi đến phòng tập thể dục, nhưng ông thấy rất nhiều người già năng động: làm vườn trong sân của họ, tập thái cực quyền trong công viên, đi xe đạp và chơi một trò chơi giống như trò chơi bóng bàn với bạn bè.

72

Những người già ở đó ít bị bệnh tim, bệnh ung thư và bệnh mất trí nhớ như người già đồng tuổi sống ở Hoa Kỳ. Họ cũng khỏe về xương cốt so với tất cả những người cùng tuổi trên khắp thế giới. Bác sĩ Gupta đã có cơ hội đích thân tiếp xúc, quan sát và tìm hiểu một số những vị bô lão từng là đối tượng của những cuộc nghiên cứu lớn nhất về người trăm tuổi tiến hành ở Okinawa. Kể từ năm 1976, gần một ngàn người trăm tuổi đã được nghiên cứu và những bí mật tuyệt vời của họ được tiết lộ trong kỳ phát hình đầu tiên của loạt phim tài liệu “Chasing Life” chiếu trên đài CNN. Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn có thể sống lâu hơn chỉ bằng cách dành thì giờ nhiều hơn để theo đuổi công việc mà bạn thích làm nhất? Đó chính là “ikigai”, là “ý nghĩa của mục đích sống trong đời” (sense of purpose in life), là một lý thuyết hấp dẫn tìm thấy bằng chứng trong một cộng đồng trên đảo Okinawa có biệt danh là “Village of Longevity”, Làng Trường Thọ. Giải nghĩa thêm ra, “ikigai” đơn giản là hạnh phúc bắt nguồn từ việc luôn bận rộn trong sinh hoạt có ý nghĩa và mục đích. Ikigai là khái niệm “tìm kiếm mục đích sống của cuộc đời” hay “một lý do để thức dậy vào mỗi sáng”. Theo người Nhật, mỗi người đều có một ikigai ẩn. Nếu

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

bạn hỏi bất cứ ai ở Okinawa tại sao họ sống lâu như vậy, chắc chắn họ đều trả lời bằng hai chữ: “ikigai” và “moai”. Ở Okinawa, “ikigai” của con người càng thêm lên khi họ càng già đi. Đó là lý do sống của họ, và đó là động lực thúc đẩy họ mạnh dạn rời khỏi giường ngủ khi trời vừa sáng để hoạt động. Ở Hoa Kỳ, mọi người thường nghỉ hưu vào giữa những năm 60, nhưng không có từ nào tương tự trong tiếng Nhật vì khái niệm nghỉ hưu thậm chí không tồn tại.

Còn chữ “Moai” tiếng Nhật có nghĩa là một nhóm xã hội không chính thức gồm những người có chung sở thích và chăm sóc giúp đỡ

lẫn nhau. “Moai” của bạn là “bộ lạc” của bạn, là một lý do khác nữa khiến cho cư dân Okinawa tin rằng nó sẽ giúp họ sống lâu. Nhưng, hơn bất cứ điều gì khác, thực phẩm, chế độ ăn uống và cách thức ăn uống của người dân Okinawa, mới là lý do chính đáng từ lâu đã được đề cập đến nhiều nhất.

Hãy nhớ thuật ngữ này: “hara hachi bu”. Dịch: Ngừng ăn khi đã no 80%.

Với tất cả các cuộc nói chuyện về việc hạn chế nhiệt lượng calorie, khái niệm này thường khó kết hợp với cuộc sống của bạn, đặc biệt là trong văn hóa “ăn sạch đĩa”(clean your plate).

Với “hara hachi bu”, triết lý của nó

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

73

SỐNG KHỎE

Toronto thoibao.com là bạn nên ngừng ăn và đẩy đĩa thức mọi người ngốn thêm vào dạ dày vài ăn đi chỗ khác khi bạn còn cảm thấy trăm calorie nữa. Thay vì làm như hơi đói. Bạn hãy áp dụng thực hành vậy, nếu bạn đẩy đĩa thức ăn qua một này, bỏ qua món tráng miệng, giảm bên và đừng đụng đũa đến nó nữa và bớt số lượng của phần ăn, dùng đĩa chỉ chờ đợi, bạn sẽ ăn ít hơn mà vẫn đựng nhỏ hơn và ăn chậm hơn. Trong cảm thấy hài lòng no đủ. khi mức tiêu thụ nhiệt lượng trung Hầu hết mọi người trong cộng đồng bình cho một người đàn ông Mỹ là khoa học đều khuyến khích ý tưởng 2.500 calo mỗi ngày, thì ở Okinawa, ăn ít đi vì nó có liên quan đến tuổi nó chưa tới 1.900 calo. thọ, nhưng tất nhiên, điều đó cũng Theo như bác sĩ Gupta giải thích, còn tùy thuộc bạn ăn thức ăn gì, lành có một lý do sinh học căn bản khiến mạnh hay có hại. Ở Okinawa, bác sĩ cho phương thức này trở nên hữu Gupta đã chia sẻ một bữa ăn với tiến hiệu. Thời gian để dạ dày gửi tín hiệu sĩ Craig Willcox, đồng tác giả của đến não rằng nó đã đầy mất khoảng quyển sách “Okinawa Program”, để 20 phút. Thật chẳng may là trong tìm hiểu thêm về chế độ ăn uống địa khoảng thời gian 20 phút đó, hầu hết phương. Quyển Okinawa Program

BS Sanjay Gupta (thứ nhì bên phải) dự một bữa ăn gia đình ở Okinawa

74

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

chứa nhiều thông tin giá trị về sự trường thọ của người dân Okinawa có tựa phụ là “How the World’s LongestLived People Achieve Everlasting Health--And How You Can Too” (Làm cách nào những người sống lâu nhất thế giới đạt được sức khỏe vĩnh cửu - Và bạn cũng có thể làm như vậy).

Bác sĩ Gupta kể: “Chúng tôi nhận được thức ăn trên sáu khay, được gọi là hộp bento, hoàn toàn khác so với cách chúng tôi thường nhận bữa trưa ở Hoa Kỳ. Ăn kiểu hộp bento có nghĩa là ăn những phần nhỏ hơn và nhiều loại thực phẩm hơn. Sáu ngăn thức ăn đi kèm với cơm (được phục vụ trong hầu hết các bữa ăn, kể cả bữa sáng), khoai lang, một món khổ qua được gọi là “goya”, một lát cá rất nhỏ, rau củ và một phần trái cây.

Ngoài ra còn có một bát súp miso nhỏ và trà xanh để tráng miệng khi xong bữa ăn”.

Có hơn 400 cư dân Okinawa thọ hơn 100 tuổi. Mặc dù có vô số yếu tố có thể giải thích cho sự khác biệt về tuổi thọ, nhưng ẩm thực có thể là yếu tố lớn nhất. Mọi người từ khắp nơi trên thế giới đã cố gắng mô phỏng “chế độ ăn kiêng Okinawa” để gặt hái những lợi ích sức khỏe của nó, được cho là bởi vì nó đậm đặc về mặt dinh dưỡng nhưng ít calo.

Ẩm thực Okinawa bao gồm các bữa ăn nhỏ gồm các loại rau củ có màu xanh và màu vàng, cá, tương đối ăn ít cơm hơn so với Nhật Bản đại lục, cũng như thịt heo, đậu nành và các loại đậu khác. Thịt heo và cá thường được nấu cùng trong nước dùng với nhiều loại nguyên liệu và thảo mộc. Trọng tâm của chế độ ăn kiêng Okinawa là khoai lang Satsuma. Khác với khoai tây thông thường, khoai lang Okinawa không có ảnh hưởng lớn đến lượng đường trong máu. Không chỉ là khoai được sử dụng mà lá khoai cũng vậy. Lá thường được dùng trong súp miso.

Khổ qua Okinawa được chứng minh là có tác dụng chống tiểu đường. Ở Okinawa, khổ qua được gọi là goya và được phục vụ trong món ăn quốc gia, goya champuru. Khổ qua có hiệu quả trong việc điều chỉnh lượng đường trong máu tương tự như khoai lang.

Người dân Okinawa không ăn nhiều thịt mà chủ yếu ăn cơm, cá và các loại rau củ như khoai lang, rong biển, đậu hủ vừa ít nhiệt lượng vừa giàu chất chống oxy hóa. Các sản phẩm từ đậu nành lên men cũng giúp giảm đáng kể nguy cơ ung thư vú. Ở Okinawa, rong biển được phân theo nhiều loại như Wakame, rong nâu Mozuku, Mekabu..., mỗi loại có

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

75

SỐNG KHỎE

Toronto thoibao.com cấu trúc phân tử khác nhau nên công dụng cũng khác. Wakame là một loại rong biển lớn màu nâu có lịch sử lâu đời trong ẩm thực. Đây cũng là một trong những loại rong biển được tiêu thụ nhiều nhất, có vị ngọt thanh nhẹ của chất thịt mà người Nhật gọi là “umami”, vị thứ năm sau các vị ngọt, chua, đắng và mặn. Wakame thường xuất hiện trong món canh miso và món rau trộn. Loại rong này giống như nhiều cây xanh từ đảo, rất giàu protein, acid amin và khoáng chất như iốt.

Củ nghệ (turmeric) rất phổ biến trong chế độ ăn uống của cư dân Okinawa. Người dân Okinawa sử dụng bột nghệ như một loại gia vị và cũng như trà. Củ nghệ, giống như nhiều loại thảo mộc, đặt ra các đặc tính chống oxy hóa và chống lão hóa.

Hơn nữa, nghệ có mối tương quan còn chứa các thành phần chống bệnh với sức khỏe tâm thần và chứng mất nữa. Nghiên cứu 100 món trong chế trí. độ ăn uống Okinawa cho thấy một Nhìn chung, chế độ ăn uống dẫn số có “đặc tính chống béo phì” (antiđến nhiều lợi ích được nhìn thấy ở obesity properties). người dân Okinawa. Các lợi ích này Tiến sĩ Willcox cho biết người dân bao gồm ít tăng cân khi lớn tuổi, chỉ Okinawa thường ăn bảy loại trái cây số khối lượng cơ thể BMI thấp trong và rau quả khác nhau và 18 loại thực suốt cả đời, và nguy cơ bệnh liên phẩm khác nhau mỗi ngày và hơn quan đến tuổi già cũng thấp. Không 200 loại thực phẩm và gia vị khác những chế độ ăn uống lành mạnh của nhau thường xuyên trong chế độ ăn người dân Okinawa ngăn ngừa bệnh uống chung. Ở Hoa Kỳ, hiếm hoi mới tật, nhiều loại thực phẩm họ dùng có người ăn một chục món thực phẩm

76

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

khác nhau trong chế độ ăn uống hàng ngày.

Công bằng mà nói, ngay cả ở Okinawa, mọi thứ đang bắt đầu thay đổi, không phải tốt hơn mà tệ hơn.

Các thế hệ trẻ đang ăn nhiều thịt và thức ăn nhanh thay vì cá và đậu nành; người dân địa phương nói rằng họ đang đối phó với tình trạng kẹt xe thường xuyên khi mọi người ngày càng đổi xe đạp lấy xe hơi.

Người già ở đó vẫn được kính trọng hết mức, nhưng số người sống

tới 100 tuổi dần dần ít đi so với những thập niên trước. Okinawa có tuổi thọ cao nhất Nhật Bản trong gần 30 năm trước năm 2000. Tuổi thọ tương đối của người dân Okinawa đã giảm, do nhiều yếu tố bao gồm cả sự ảnh hưởng của lối sống theo văn hóa phương Tây khi cư dân trên đảo dần dần thích ứng với cách sống của người Âu Mỹ.

Cần lưu ý rằng ngày nay sự khác biệt về tuổi thọ giữa người Okinawa và người Nhật Bản đại lục đang giảm dần vì người dân Okinawa đang mất lợi thế về chế độ ăn uống. Trên thực tế, năm 2000 Okinawa đã giảm thứ hạng lợi thế về tuổi thọ nam giới xuống thứ 26 trong 47 quận trên toàn quốc Nhật.

Tuy nhiên, “Vùng đất của những người bất tử” nhắc nhở chúng ta về những gì chúng ta có thể làm để duy trì nếp sống với sức khỏe tốt về thể chất lẫn tinh thần, dù ở Okinawa hay ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới.

HOÀNG CHIÊU ẤN

(theo The Land of Immortals: How and what Japan’s oldest population eats”-bác sĩ Sanjay Gupta)

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

77

Toronto thoibao.com

Công viên Saigon:

S

Ước mơ trở thành hiện thực

au gần 2 năm ròng rã vận động và phối hợp với City Mississauga thực hiện dự án xây dựng công viên mang tên Sài Gòn ở một vùng đất bên ngoài lãnh thổ Việt Nam, cuối cùng Saigon Park cũng đã thực sự hình thành trong lòng thành phố Mississauga.

Tiến trình hình thành Saigon Park Đầu năm 2017, Ủy ban Vận động Saigon Park đã gửi thỉnh nguyện thư đề nghị với City Mississauga về việc đặt tên một công viên trong trung tâm thành phố Mississauga mang tên Saigon Park.

Ngày 27/06/2018, Ủy ban Vận động Saigon Park đã điều trần với Hội đồng Nghị viên thành phố Mississauga về việc đặt tên cho một công viên mang địa danh Saigon.

Hội đồng Nghị viên thành phố Mississauga, trong phiên họp thường lệ hôm 04/07/2018 đã bỏ phiếu thuận

78

với đa số tuyệt đối, không phiếu chống, thông qua đề nghị do Thị trưởng Bonnie Crombie và nghị viên Carolyn Parrish, đơn vị 5 đưa ra về việc đặt tên cho công viên 317 tọa lạc tại 240 Matheson Blvd. W. là Saigon Park.

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Với quyết định này, Saigon Park đã chính thức trở thành hiện thực.

Tiếp theo đó, Ủy ban Phối hợp Xây dựng Dự án Saigon Park (SPWGSaigon Park Working Group) được thành lập gồm đại diện: VOICE Canada, Trung tâm Văn hóa Phật

giáo Pháp Vân, tổ chức Canadian Vietnamese Network (CVN), Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH, Trung tâm Cộng đồng Mississauga, Thời Báo để trực tiếp liên lạc và và cộng tác với Cơ quan đặc trách Công viên và Lâm viên thành phố Mississauga về việc thực hiện Saigon Park.

Ngày 25/07/2018, Giám đốc Cơ quan Công viên và Lâm viên thành phố Mississauga, bà Jodi Robillos, trưởng nhóm đặc trách các dự án công viên, bà Jane Darragh và ông John Guth, phụ trách Tiếp thị đã họp với SPWG để thông báo diễn tiến công trình Saigon Park.

Ngày 29/07, B.s Nguyễn Hoành Khôi, Chủ tịch Ủy ban Saigon Park Working Group đã tường trình chi tiết về dự án Công viên Sài Gòn trong buổi họp Cộng đồng được tổ chức tại hội trường Trung tâm Văn hóa Phật giáo Pháp Vân. ¬¬ Xem tiếp trang 86

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

79

Toronto thoibao.com

80

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

81

Toronto thoibao.com

82

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

83

Toronto thoibao.com

84

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

85

Toronto thoibao.com

¬¬ Tiếp theo trang 78

vào thập niên 70, 80 đã tạo nên làn sóng bảo trợ thuyền nhân Việt Nam trên toàn thế giới trong đó có Canada.

Bảng này cũng nói đến việc Cộng đồng người Việt đã bảo trợ người tỵ nạn Syria, đồng bào người Việt ở Thái Lan vào năm 2014.

4

Saigon Park tháng 12 năm 2018

Nam Cộng Hòa, một thành phố từng được mệnh danh là “Hòn ngọc Viễn đông”, một trung tâm phát triển về kinh tế, văn hóa, giáo dục của Việt Nam. Bảng Saigon cũng khắc lại sự kiện sau ngày Cộng sản cưỡng chiếm miền Nam, 700.000 cư dân Sài Gòn bị Cộng sản giam giữ trong các trại tù Cộng sản. Qua bao thăng trầm, cho đến hôm nay, Sài gòn vẫn mãi mãi là thủ đô của Việt Nam trong lòng người Việt tỵ nạn Cộng sản. .

/Bảng đồng thứ 4 nhắc lại đạo luật “Hành trình tìm tự do” S-219, được ban hành ngày 23 tháng 4 năm 2015, để tưởng nhớ đến những mất mát, hiểm nguy của người Việt ra đi tìm Tự do, lòng biết ơn của Cộng đồng người Việt đối với chính phủ và người dân Canada, và nguyên nhân đưa đến sự hiện diện của người Việt tại Canada.

Trên các bảng đồng này sẽ có những hình ảnh minh họa cho các nội dung nêu trên.

Theo dự trù của Ban Quản trị Dự án Saigon Park, công viên Sài Gòn sẽ chính thức khánh thành vào ngày 05 tháng 10 năm 2019.

“Tuy Saigon Park là một công viên của thành phố Mississauga nhưng chúng ta phải đài thọ chi phí thực hiện các bảng đồng này”, bác sĩ Nguyễn Hoành Khôi, Chủ tịch Ủy ban Phối hợp Xây dựng Saigon Park, nói.

“Chúng tôi mong muốn có sự đóng góp của nhiều đồng bào đặc biệt là các cháu để thế hệ sau có thể tự hào về sự vươn lên của những người tỵ nạn. Ủy ban Phối hợp Xây dựng Saigon Park chỉ xin một sự đóng góp rất nhỏ ($10/ người)”, bác sĩ Nguyễn Hoành Khôi cho biết. u

3 Công viên Sài Gòn đã thành hiện thực

Ước mơ thành hiện thực Trong buổi họp với ban Quản trị Dự án Saigon Parkvào ngày 25/07/2018, SPWG đã đề nghị công viên nên thiết trí những dấu tích thể hiện chính thể Tự do Dân chủ và Nhân bản của Miền Nam Việt Nam, và gợi lại trong ký ức người Việt tỵ nạn về Sài Gòn, thủ đô Việt Nam Cộng Hòa đồng thời ghi lại hành trình tìm Tự do của Cộng đồng người Việt tại Canada.

Ban Quản trị Dự án Saigon Park đã chuẩn thuận yêu cầu nêu trên của SPWG. Saigon Park, rộng 8.76 mẫu Anh, có các trang thiết bị tập thể lực ngoài trời, đường đi bộ dài 1 cây số, hồ

86

nhân tạo, địa điểm BBQ. Trong công viên này sẽ có những công trình nghệ thuật và 4 tấm bảng đồng lớn có nội dung sau: /Bảng đồng mang tên Công viên Sài Gòn: Danh xưng Sài Gòn tượng trưng cho các giá trị của Tự do và Dân chủ. Trên bảng đồng này sẽ đề cập đến sự kiện 60.000 người Việt bỏ nước ra đi tìm Tự do vào thập niên 70 đồng thời ghi lại hội nhập và những đóng góp của Cộng đồng người Việt vào sự phát triển của thành phốp Mississauga.

1

2

/Bảng đồng thứ hai mang tên Saigon, nói về lịch sử hình thành thủ đô Sài Gòn của chính thể Việt

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

/Bảng đồng thứ 3 sẽ đề cập đến Dự án 4000 (Project 4000) và Chiến dịch Lifeline đón nhận 60.000 thuyền nhân Việt Nam tạm trú ở các trại tỵ nạn ở Malaysia, Hồng Kông, Indonesia và Philippines tái định cư tại Canada trong khoảng thời gian từ năm 1978 đến 1981. Bảng này cũng nhắc đến cuộc khủng hoảng nhân đạo

Quý đồng hương và bạn đọc muốn tiếp tay cùng với Ủy ban Phối hợp Xây dựng Saigon Park thực hiện các bảng đồng có thể đóng góp qua các hình thức sau đã được thiết lập trên trang mạng: https://www.saigonpark.org/ Email chuyển tiền (Interrac E- transfer) xin gửi về: saigondonation@gmail.com.

Chuyển gửi qua hệ thống Paypal (sẽ phải trả lệ phí 3%) Hoặc gửi chi phiếu đến 1065 Canadian Place, Suite 307, Mississauga, Ontario L4W 0C2.

Xin đề tên người nhận: Saigon Park Inc và ghi chú: Saigon Park Plaques

Toronto thoibao.com

27/04/2019 | THỜI BÁO | thoibao.com | Issue 2634

87

TRUYỆN NGẮN Toronto thoibao.com

“Hòa bình rồi sao Ngoại chết chi dzậy!”

“

HOÀNG CHÍNH

Chúng nó đến rồi! Chúng nó đến nơi rồi!” Bà hàng xóm – nhà ở tận cuối ngõ - vừa chạy từ đầu ngõ vào, vừa hớt hải gào không ra hơi. “Đến đâu rồi?” Bà cụ nhà bên ngóng cổ ra khỏi cửa, hỏi.

Một tràng súng liên thanh lốp đốp nổ. Tiếng đạn chiu chíu bay, nghe như tiếng ai dùng móng tay tuốt sợi dây cước.

Bà hàng xóm đứng sựng lại, trợn tròn con mắt, hai tay ôm chặt lấy ngực, miệng há hốc ra thở, “Gần lắm rồi! Gần lắm rồi!”

Con bé em vừa chạy ra tới cửa, thụt ngay lại nhưng cũng cố ngóc cổ ra, “Gần lắm là ở đâu vậy bác?”

Người đàn bà lắc đầu quầy quậy, “Hết rồi! Hết cả rồi!”

Mẹ ở tận dưới bếp, gọi với ra, “Có vào phụ mẹ một tay hay không, con bé kia?”

Bố đi ra đi vào. Cái radio cầm chắc trong tay như sợ nó sẽ biến đi bất cứ

88

lúc nào. Dưới bếp tiếng nồi niêu bát đũa chạm vào nhau lanh canh. Mấy đứa em luống cuống không biết làm gì. Tôi cũng đi ra đi vào. Rồi tôi đứng.

Tôi cũng không biết làm gì. Tôi nhìn mẹ, nhìn qua bố, rồi nhìn lũ em. Qua cánh cửa mở toang. Tôi thấy những con ruồi bay vòng vòng. Vẫn những con ruồi của mọi ngày. Nắng vẫn lên cao trên khóm tre trước nhà. Con mèo vàng lại vừa bắt được một con gián từ rãnh nước trước nhà, nó tha con gián vào bậc thềm, thả cho đi, rồi vồ bắt lại. Bà hàng xóm vẫn đứng trước sân, cúi gập thân người xuống để thở.

Miệng lẩm bẩm. “Hết thật rồi!”

Bà cụ nhà kế bên vẫn lom khom chờ câu trả lời của bà hàng xóm cuối ngõ. Con bé em cũng nóng ruột, đầu vẫn thò qua khung cửa, “Chúng nó đến đâu rồi bác?” “Đến ngã tư chợ rồi! Chúng nó bắt...”

“Bắt ai hở bác?” Con bé em xớn xác.

Issue 2634 | thoibao.com | THỜI BÁO | 27/04/2019

Một tiếng nổ vang làm rung rinh những cành tre đang đu đưa trong nắng, phá vỡ cái lao xao buổi sáng.

Người đàn bà ngồi thụp xuống sân.

Hai tay kéo cái nón, che vội lấy đầu.

Con bé em chạy ra kéo người đàn bà, “Vào đây đi bác ơi.”

Người đàn bà đổ xuống trong cánh tay yếu ớt của con bé. Tôi chạy ra phụ với nó kéo người đàn bà vào nhà.

Tôi nhìn lướt thật nhanh thân thể bà ta. Chỉ thấy lớp da nhăn nheo. Và mớ áo quần nhăn nhúm. Không chỗ nào loang đỏ. Không lạc đạn. Vậy là mừng. Nhưng thân hình gầy guộc của người đàn bà bỗng dưng nặng như cối đá. Chúng tôi ì ạch kéo bà vào nhà.

Cửa đóng sập lại. Bóng tối ập lấy căn nhà. Bố đứng ở góc nhà, loay hoay rà đài trên cái máy thâu thanh.

Bố bảo cái đài bố đang nghe tự nhiên bị cắt mất. Tôi với con bé em đỡ người đàn bà ngồi xuống chiếc ghế đẩu.

“Chúng nó bắt ai hở bác?” Mẹ

ngẩng đầu lên khỏi chỗ cơm đang vắt thành nắm, hỏi.

Người đàn bà vẫn ôm chặt lấy ngực, “Thanh niên. Chúng nó bắt thanh niên đi trước...” “Để làm gì hở bác?” Con bé em tròn mắt. “Để làm bia đỡ đạn chứ còn làm gì nữa!” Người đàn bà trừng mắt nhìn con bé.

Tôi chờ cái câu kế tiếp. Nhưng bà hàng xóm không nói thêm cái câu cửa miệng bà vẫn dùng để mắng thiên hạ.

“Sao mà ngu thế!” Giờ phút này ngu hay không thì cũng cùng chung số phận. Tôi nghĩ.

Mẹ bỏ vội nắm cơm xuống đĩa, “Bắt thanh niên à bác?”

“Bắt thanh niên đi trước, chúng nó đi sau để lính mình không dám bắn...”

Ngực tôi thắt lại. Tôi nhìn bố. Bố nhìn tôi. Tôi đọc trong mắt nhìn của bố niềm tuyệt vọng của con bệnh trong phút lâm chung không nói lên được một lời trăn trối. Tôi nhìn mẹ,