neemt de gynaecoloog de verantwoordelijkheid over. Een tweedelijnsverloskundige kan de bevalling verder begeleiden, maar zij zal een gynaecoloog inschakelen als er zich problemen voordoen. Het begin van de baring Er zijn vrouwen die de bevalling opgewekt tegemoet zien. Ze vinden het hoog tijd dat de zwangerschap eindigt en zijn benieuwd naar hun kind. Maar het kan ook zijn dat een vrouw een beetje in paniek raakt als de eerste tekenen zich voordoen. Ze vraagt zich af of ze nog wel weet hoe ze de weeën moet opvangen en kan onzeker raken. Het verloop van de bevalling Het verloop van de bevalling is in vier tijdperken in te delen: het ontsluitingstijdperk; het uitdrijvingstijdperk; het nageboortetijdperk; het postplacentaire tijdperk. De vier tijdperken volgen elkaar snel of kort op, afhankelijk van hoe snel de bevalling verloopt. De ene vrouw heeft hier nauwelijks last van, de andere lijdt hevige pijn en kan in paniek raken. De ontsluiting gaat gepaard met weeën en de baarmoedermond gaat open. Ontspanning tussen de ontsluiting weeën door en een veilige omgeving zijn erg belangrijk voor de barende. De verloskundige die bij de bevalling aanwezig is, meet de ontsluiting. Als er tien centimeter ontsluiting is, spreek je van volledige ontsluiting en kan de uitdrijving beginnen. uitdrijving Bij het uitdrijven voelt de barende persweeën: ze zal gaan persen om het kind te helpen geboren te worden. Daarbij heeft ze aanmoediging nodig, want dit kan een bijzonder pijnlijk proces zijn. Sommige vrouwen willen niets liever dan dat het kind er zo snel mogelijk uit is, andere vrouwen schrikken terug van de pijn en de heftigheid van het moment. Het uitdrijven duurt enkele minuten tot twee uur. Nadat het kind is geboren, wordt het op de buik van de moeder gelegd. De ouders kunnen het kind verwelkomen en bekijken. De bevalling is echter nog niet afgelopen. Er moet nóg iets worden geboren, de placenta of moederkoek. Deze komt meestal na een paar weeën naar buiten. Dit heet het placenta nageboortetijdperk. In dit stadium blijft aandachtige zorg nodig. Het is belangrijk dat de hele nageboortetijdperk placenta geboren wordt, omdat dit anders bloedingen en infecties kan veroorzaken. postplacentaire tijdperk Het postplacentaire tijdperk staat in het teken van controle. Zo controleert de verloskundige of de arts de gezondheidstoestand en de reflexen van het kind. De placenta wordt gecontroleerd, dit wil zeggen dat er gekeken wordt of de placenta en de vliezen compleet geboren zijn. Placentaresten of vliesresten kunnen in de baarmoeder bloedingen en infecties veroorzaken. Als verpleegkundige controleer je de kraamvrouw. Je let op de hoeveelheid bloedverlies, de vitale functies, zoals bloeddruk, pols en temperatuurmeting, en je controleert of de baarmoeder goed samentrekt.
18
9006924527_bw.indd 18
Thema 1
25-3-11 14:12