1.4 Zorgvragers met een handicap aan- en uitkleden In je werk kun je te maken krijgen met mensen met verschillende soorten beperkingen, zoals: een bewegingsbeperking, zoals een halfzijdige verlamming, een dwarslaesie, spasticiteit, ontbrekende ledematen en contracturen; een veranderd lichaamsbesef, zoals bij de zorgvrager die niet meer weet hoe hij zijn hand moet gebruiken of de zorgvrager die na een hersenbloeding een deel van het lichaam ‘vergeten’ is; een verstandelijke beperking; een visuele (gezichtsvermogen) of auditieve (gehoor) handicap. Iedere beperking vereist een aparte aanpak. Een algemeen uitgangspunt is dat je rustig blijft en de tijd neemt om de handelingen uit te leggen en uit te voeren. Verder is het vanzelfsprekend dat ook de kleding voor iemand met eenbeperking voldoet aan kwaliteits- en duurzaamheidseisen. Kleding moet makkelijk zitten, goed vocht opnemen en niet te snel slijten doordat het vaker gewassen moet worden. Buitenkleding moet voldoende bescherming bieden tegen wind- en water.
1.4.1 Zorgvragers met een bewegingsbeperking Als je een zorgvrager met een bewegingsbeperking helpt bij het aan- en uitkleden, laat hem dan eerst zelf doen wat hij kan. Verleen daarna zorg op maat. Een zorgvrager met een halfzijdige verlamming help je door bij het aankleden eerst de aangedane lichaamskant in de kleding te helpen, en daarna de gezonde kant. Dit heeft als bijeffect dat de zorgvrager zich bewust wordt van de aangedane kant van zijn lichaam. Bij het uitkleden werk je precies andersom: eerst de goede kant van het lichaam van kleding ontdoen, en daarna volgt de aangedane kant vanzelf. Een spastische zorgvrager heeft weer zijn eigen moeilijkheden. Hoe stressvoller de situatie, des te hoger de spierspanning. Maar als je de tijd neemt en rustig probeert de spierspanning te verminderen, dan zal dit je werk ten goede komen en de zorgvrager eveneens.
1.4.2 Zorgvragers met een veranderd lichaamsbesef Een veranderd lichaamsbesef komt onder andere voor bij mensen die een hersenbloeding hebben doorgemaakt, en bij mensen die dementeren. Zij zijn een deel van hun lichaam ‘vergeten’, of zijn vergeten hoe ze hun ledematen kunnen gebruiken. Met geduld kun je veel bereiken bij de mensen die na een hersenbloeding een deel van hun lichaam zijn vergeten. Met behulp van de NDT-methode (Neuro Development Treatment) dwing je deze zorgvragers er steeds weer toe om hun aangedane of vergeten lichaamshelft overal bij te betrekken. Bij dementerende zorgvragers is dit moeilijker. Zij verliezen steeds meer hun besef van alles. Dit proces
Thema 1
deel9.indd 15
15
03-05-10 14:52