Belangrijk is ook u te realiseren dat lichaamssignalen variëren met de cultuur. Verschillende culturen kunnen aan een bepaald signaal een verschillende betekenis geven. De tong uitsteken geldt hier als onbeleefd, maar in ZuidAmerika zijn er indianen die zo groeten. Een ‘O’ maken met wijsvinger en duim kan bij ons betekenen dat iets oké is, maar in sommige landen rond de Middellandse Zee is het een gebaar om aan te geven dat iemand homoseksueel is. Wijsvinger en middelvinger uitsteken met de handpalm naar boven en een beweging maken alsof je ergens onder tegen aan tikt is in Engeland een heel grof teken, bijna obsceen, dat iedereen kent, maar in Nederland betekent het voor de meeste mensen helemaal niets. Soms is er één betekenis waar verschillende culturen hun eigen tekens voor hebben. In enkele culturen moet je nee-schudden als je ja bedoelt. Beleefd zijn houdt in het westen in dat je een spreker aankijkt, maar in veel Middellandse-Zeelanden geldt het juist als ongepast om een meerdere aan te kijken.
1
1 Wat is lichaamstaal
totaalbeeld kijken, naar alle signalen, de hele context. Een rode gelaatskleur krijgen kan blozen van verlegenheid zijn, maar soms is rood worden woede. Lachen is normaal gesproken een teken van pret, maar soms doet iemand het uit pure zenuwen. Met een voet steeds op en neer schommelen kan op onrust wijzen of zelfs het verlangen in beweging te komen, weg te kunnen lopen, maar soms heeft iemand hinder van een te lang volgehouden houding en wil de stijfheid verdrijven. Er zijn dan stellig andere lichaamssignalen die daarop wijzen. Als er sprake is van samenhangende signalen dan zijn interpretaties betrouwbaarder. Bij tegenstrijdige signalen moet u uw oordeel opschorten. U mag wel concluderen dat er iets niet klopt.
Afbeelding 1.2 In het begin van ons leven moeten we het louter van lichaamssignalen hebben. Het is in het belang van baby’s als ouders erin slagen de tekens goed te interpreteren, bijvoorbeeld de verschillende soorten huilgeluiden. Daarvoor moeten ze onder andere letten op de hele situatie voor en tijdens het huilen en andere signalen zoals bijvoorbeeld bepaalde bewegingen. Die twee dingen (context en andere signalen) blijven bij lichaamstaal altijd van het grootste belang.
19