Medisch dossier 1808 oktober 2016

Jaargang 18 N o 8 oktober 2016

Eczeem

Een natuurlijk middel

Los nummer E 7,50

ADHD

Visolie of ritalin?

Glyfosaat

Een gevaarlijk goedje

Kom in beweging op je werkplek

Voor altijd klaar met rugpijn

2

Medisch Dossier | Oktober 2016

|||inhoud|||

4

14

|||colofon|||

16 Over Medisch Dossier Medisch Dossier is de Nederlandse vertaling en bewerking van het Britse maandblad What Doctors Don’t Tell You. Hiermee bieden we onafhankelijke informatie over zowel de risico’s en gevaren van medicijnen en behandelingen als over de beloften van mogelijke alternatieven.

Ons doel: patiënten stimuleren hun gezondheid meer in eigen hand te nemen. Medisch Dossier verzet zich niet tegen de reguliere geneeskunde, maar stimuleert de samenwerking tussen artsen en patiënten. Toonaangevende medische vaktijdschriften vormen de bron van onze artikelen, zodat alle informatie is gebaseerd op gevestigd wetenschappelijk onderzoek.

De redactie van What Doctors Don’t Tell You bevindt zich in Engeland; Medisch Dossier verzorgt de Nederlandse vertaling, bewerking en administratie.

Hoofdredactie: Bryan Hubbard en Lynne McTaggart Coördinatie: Els Kwaks en Sabina Knezevic Vertaling: Taalpraktijk Mieke Prins Artdirector: Carl de Vaal Vormgeving: Saskia Geleedts Drukwerk: Print Consult Redactieraad internationaal: Dr. John Mansfield, Dr. Leo Galland, Dr. Alan Franklin, Dr. Patrick Kingsley, Dr. Jean Monro, Dr. J. Anthony Morris, Annemarie Colbin, Anne Gaskell (La Leche League), Janet Balaskas, Dr. J. Levenson, Dr. Ellen Grant, Dr. Melvyn Wehrbach, Dr. Michel Odent, Dr. Keith Mumby, Dr. J. Wright,

4 10 12 14 12 16 18 18

Nooit meer rugpijn Rugpijn is vaak een gevolg van onze moderne manier van leven.

Biomechanicus Katy Bowman laat u de beste houdingen zien voor het werken aan een bureau.

nieuws Een beetje chocola kan diabetes voorkomen; hoe langer u vegetariër bent, hoe langer u leeft; voedingssupplement verbetert gedrag onhandelbare leerlingen; en meer.

Ritalin of omega 3 voor ADHD? Werkt visolie beter bij de behandeling van ADHD dan het krachtige stimulerende middel Ritalin? Medisch Dossier heeft het voor u uitgezocht.

Mijn strijd tegen eczeem Natalie Balmond was gefrustreerd over de conventionele behandelingen van haar dochters ernstige eczeem. Daarom besloot ze haar eigen middel te maken.

Moet je horen!

Als uw gehoor achteruitgaat, hoeft u zich daar niet zomaar bij neer te leggen. Probeer de oorzaak te achterhalen; u kunt er misschien iets aan doen.

Glyfosaat eindelijk in de ban?

Glyfosaat is het meest gebruikte bestrijdingsmiddel ter wereld en het is waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens. Wanneer gaat het in de ban?

Prof. Gordon Stewart, Dr. Vickie Rippere, Dr. Anthony Newburry, Sally Bunday Abonnementen Een jaarabonnement op Medisch Dossier (tien nummers) kost € 68,25 en geeft u onbeperkt toegang tot het digitale archief op www.medischdossier.org.

Abonnementen kunnen op elk moment ingaan.

Indien drie maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch verlengd. Adreswijzigingen en opzeggingen kunnen uitsluitend schriftelijk of per e-mail worden doorge­geven. Nieuwe abonnees ontvangen binnen vier weken na aanvraag hun eerste nummer.

Adreswijzigingen graag vier weken van tevoren doorgeven per post of e-mail.

Medisch Dossier behoudt zich het recht voor een keer per jaar een prijsindexatie toe te passen. Wij nemen uw gegevens op in een gegevensbestand. Deze gegevens worden gebruikt voor de met u gesloten overeenkomsten, zoals de abonnementen­administratie van de uitgeverij. Daarnaast kunnen wij uw gegevens gebruiken om u op de hoogte te houden van interessante informatie en/of het doen van aanbiedingen van Medisch Dossier of van door ons zorgvuldig geselecteerde bedrijven. Mocht u hiertegen bezwaar hebben, stelt u ons hiervan dan per post of via e-mail op de hoogte.

Abonneeservice Postbus 105, 2400 AC Alphen aan den Rijn Tel. 0172 476085 medischdossier@spabonneeservice.nl www.medischdossier.org/abonneeservice

Archief De eerste editie van Medisch Dossier verscheen in 1999. Via www.medischdossier.org kunt u oude nummers voor vijf euro exclusief verzendkosten per stuk nabestellen. Wanneer u abonnee bent, heeft u via uw abonneecode gratis toegang tot het digitale archief, dat al het gepubliceerde materiaal vanaf 2004 bevat.

Disclaimer Hoewel aan de voorbereiding van deze uitgave alle zorg is besteed, kan de uitgever niet verantwoordelijk worden gehouden voor eventuele schade of leed, veroorzaakt door behandelingen, advies of informatie gepubliceerd in dit nummer. Alvorens een behandeling te ondergaan is het raadzaam om een specialist te raadplegen. © Medisch Dossier. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en openbaar worden gemaakt zonder toestemming van de uitgever.

Deze nieuwsbrief wordt uitgebracht onder licentie van WDDTY Publishing Ltd (UK). Alle rechten op het gelicentieerde materiaal behoren toe aan WDDTY Publishing Ltd. Het materiaal mag niet worden gereproduceerd, als geheel of in delen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van WDDTY Publishing Ltd. De naam What Doctors Don’t tell You is eigendom van WDDTY Publishing Ltd.

Een onwrikbare toestand Het ontwerp van het menselijk lichaam is duidelijk gericht op één doel, namelijk: beweging. Vandaar dat het zo vernuftig is. Kogelgewrichten die in allerlei richtingen kunnen bewegen; banden en spieren die ervoor zorgen dat we kunnen buigen, strekken, hurken, knielen en alle kanten op kunnen draaien; een fantastische steun in de vorm van onze ruggengraat, met wervels die zich in allerlei bochten wringen om al deze verschillende bewegingen mogelijk te maken.

We zijn niet alleen gebouwd om te bewegen, maar net zoals een hond een paar keer per dag moet worden uitgelaten, móét ons lichaam bewegen om goed te kunnen functioneren.

Ergens in de loop van de twintigste eeuw zijn we dit belangrijke doel uit het oog verloren. De leefstijl waarin vele uren van beweging werden afgewisseld met korte pauzes, heeft plaatsgemaakt voor een patroon van urenlang stilzitten – aan een bureau, op weg naar ons werk, voor de tv – afgewisseld met een paar korte uitbarstingen van beweging.

Het moderne leven en de komst van elektronische apparaten hebben kinderen en volwassenen ertoe aangezet om overdag, op school of op het werk, aan een stoel vastgeplakt en aan een scherm gekluisterd te zitten, en daarna ’s avonds aan een bank en weer een scherm.

We zijn als renpaarden die dag in dag uit op stal staan, en zich afvragen hoe ze ook alweer moesten rennen.

Geen wonder dat ons lichaam – en met name onze rug – luidkeels klaagt. Maar liefst 80 procent van ons zoekt op enig moment medische zorg voor rugpijn. Elk jaar gaan wereldwijd 13 miljoen nieuwe patiënten naar een arts voor chronische lage rugpijn. In Nederland maken 3,4 miljoen mensen per jaar gebruik van een fysiotherapeut.

Dat komt niet doordat we ouder worden. Therapeut Esther Gokdale, die onderzoek deed onder inheemse volkeren, ontdekte dat mensen die bij het ouder worden regelmatig bewegen, lenig blijven tot ze in de tachtig of negentig zijn.

Rugpijn is niet langer het exclusieve domein van ouderen.

Oefentherapeut Nicole Parsons vertelde ons dat ze de laatste tijd regelmatig door haar volwassen patiënten gebeld wordt met de vraag of ze de nek en rug van bijvoorbeeld hun zeven jaar oude kind kan behandelen. Kinderruggen lopen vast doordat ze urenlang achter hun computer of tablet zitten.

Veel moderne oplossingen, bijvoorbeeld de walkdesk (een ‘loopband’-bureau), verbeteren de situatie wel, maar nemen het probleem niet weg. Dat komt doordat de hele dag staan in plaats van zitten de kern van het probleem niet oplost: onze behoefte om veel en op verschillende manieren te bewegen.

Daarom gaat ons hoofdartikel over een van de grootste gezondheidsproblemen van onze tijd: rugpijn. We belichten de oorzaken en wat u eraan kunt doen… zonder operatie, zonder medicijnen en nog belangrijker: zonder van baan te hoeven veranderen. Het belangrijkste daarbij is de wetenschap dat onze wervelkolom niet een op zichzelf staand lichaamsdeel is, maar een ingenieus bouwwerk dat verbonden is met ons bekken, onze heupen en ribben, spieren en banden, en zelfs met de organen die daarbinnen liggen.

Een duurzame oplossing van rugpijn richt zich niet alleen op de wervelkolom, maar op alles wat daarmee verbonden is.

Lynne McTaggart en Bryan Hubbard

3

|||van||de||hoofdredactie|||

Medisch Dossier | Oktober 2016

4

Medisch Dossier | Oktober 2016

|||DOSSIER:|gezond|blijven||| |||Door:||Katy|Bowman|||

Nooit meer rugpijn Rugpijn is vaak een gevolg van onze moderne manier van leven. In dit artikel van Medisch Dossier belichten we hoe u rugpijn kunt tegengaan. Biomechanicus Katy Bowman laat u zien hoe u het beste staat en in beweging komt aan een bureau.

Medisch Dossier | Oktober 2016

W

aarschijnlijk hebt u weleens vette koppen gelezen zoals ‘Zitten is het nieuwe roken!’ Deze koppen suggereren dat zitten, net als roken, vele gezondheidsproblemen veroorzaakt, waaronder hart- en vaatziekten, en dat het nog wel even zal duren voordat iedereen hiervan op de hoogte is en ermee stopt.

Toch is niet het zitten zelf het ware probleem, maar het alsmaar in dezelfde houding zitten; dat maakt ons letterlijk ziek. Uw spieren en cellen passen zich aan een vaak gebruikte houding aan, waardoor spieren en gewrichten steeds minder ver kunnen buigen en strekken. De wanden van slagaders in deze spieren kunnen daardoor ook stijver worden. Het goede nieuws is dat we onze gezondheid kunnen verbeteren door van houding te veranderen (vaker staan) en gedurende de dag regelmatig te bewegen.

Als biomechanicus help ik mensen te begrijpen dat onze lichaamshouding invloed heeft op de vorm van onze cellen. De manier waarop u altijd zit, heeft uw lichaam veranderd, bijvoorbeeld de vorm en dichtheid van uw botten, de lengte van uw spieren en pezen en de rustspanning in uw bindweefsel. Als u wilt profiteren van de voordelen van minder lang zitten, is er meer nodig dan de ene statische houding te verruilen voor de andere; er is een volledige omslag nodig in hoe u over uw lichaam denkt en hoe u beweegt.

In veel gevallen worden de lichamelijke effecten van te veel zitten niet alleen veroorzaakt door altijd op dezelfde manier te zitten, maar ook door veranderingen in de stofwisseling die daarvan het gevolg zijn. Op een andere manier gaan zitten, kan uw gezondheid dus op dezelfde manier verbeteren als gaan staan.

Het promoten van stilstaan als dé oplossing voor stilzitten laat de misleidende overtuiging overeind dat we ons kunnen veroorloven om langdurig niet te bewegen en toch gezond kunnen blijven.

Effecten op uw slagaders Slagaders liggen zo in het lichaam dat het bloed soepel kan doorstromen, maar dat kan veranderen door uw houding. Langdurige veranderingen in de slagaders kunnen ertoe leiden dat het bloed anders gaat stromen. Door de veranderde druk op de vaatwand kunnen cellen in de vaatwand zo veranderen dat ze niet meer beschermen tegen de vorming van zogenoemde ‘plaques’, maar die vorming juist bevorderen.

Het is zelfs zo dat er een verband bestaat tussen het aantal uren dat iemand met een gewone kantoorbaan doorgaans zit, en de verkalking van de kransslagader, wat een vroeg kenmerk is van een verhoogde

kans op hartziekten. Uit onderzoek is gebleken dat elk uur dat gemiddeld zittend wordt doorgebracht, gepaard gaat met een toename van kransslagaderverkalking met 14 procent. Het verband tussen verkalking en zitten was onafhankelijk van de hoeveelheid lichamelijke inspanning.1 Door ons nieuwe inzicht in het belang van regelmatig bewegen door de dag heen, in plaats van inspanning inplannen op een dag die verder hoofdzakelijk zittend wordt doorgebracht, is er een nieuwe trend in het gezondheidsonderzoek ontstaan, waarbij de fysiologische en biomechanische effecten van zitgedrag worden onderzocht.

Dit nieuwe inzicht is ook de reden dat een bureau op één plaats – of je er nu aan zit of staat – een probleem is. Als we blijven proberen om de vraag ‘Wat is de beste manier om achter mijn computer te zitten?’ te beantwoorden, komen we nooit tot het juiste antwoord, namelijk: ‘Zo min mogelijk’.

Er zijn manieren om beter te zitten en te staan die door onderzoek worden ondersteund, maar deze zijn beperkt. Daarom is het noodzakelijk om niet alleen uw houding aan te passen, zodat u uw lichaam anders belast en andere spieren gebruikt, maar ook door de dag heen meer te bewegen. De nieuwste onderzoeken laten zien dat u ook als u actief bent (een dagelijkse work-out, of ‘vandaag 7 kilometer hardlopen’), toch nog te veel kunt zitten (aan uw bureau als u werkt, en achter een beeldscherm in uw vrije tijd).

De perfecte werkplek De sleutel voor het verbeteren van uw gezondheid via een alternatieve werkplek is te zorgen dat uw opstelling zo flexibel mogelijk is. Hoe meer tijd u aan een ‘vaste’ werkplek doorbrengt – zelfs al is dat de meest geavanceerde – hoe dichter u bij de hele dag zitten komt. Na tien jaar zitten, is gaan staan geweldig, maar als uw cellen geen nieuwe prikkels krijgen, zal uw lichaam zich gewoon weer aanpassen aan uw nieuwe statische houding. En een aanpassing betekent niet altijd een verbetering.

Dus als u, terwijl u dit leest, met uw benen over elkaar in een stoel zit, is dat goed omdat u uw houding varieert. Probeer uw enkel over de knie van uw andere been te leggen. Wissel na een paar minuten van been. Zo kunt u ook achter uw bureau eindeloos variëren.

Werkplekken om staand te werken Een werkplek om staand te werken is een tamelijk eenvoudig concept: zet uw toetsenbord en scherm zo hoog dat u niet op een stoel hoeft te zitten. U kunt dit

5

6

Medisch Dossier | Oktober 2016

|||DOSSIER:|gezond|blijven|||

Niet het zitten zelf is het ware probleem, maar het alsmaar in dezelfde houding zitten: dat maakt ons letterlijk ziek snel en goedkoop doen met spullen die u waarschijnlijk al in huis hebt.

Voor kantoorgebruik zijn er stabiele en veilige kant-en-klare oplossingen om staand te werken. Dit kan de overgang op het werk gemakkelijker maken als u goedkeuring nodig hebt van uw chef of van de personeelsafdeling. Het enige nadeel, als je dat zo kunt noemen, is dat een vaste opstelling uw mogelijkheden zou kunnen beperken als u ook wilt zitten.

Het bovenlichaam is zwaar onderbelast en wordt te weinig gebruikt in vergelijking met de benen.

Het bewegingsbereik van de schouders wordt verbijsterend weinig ten volle benut. Met de nieuwste, gescheiden toetsenborden (met een aparte linker- en rechterhelft) kun je met je handen verder uit elkaar werken, waardoor de botten in het schoudergewricht van positie veranderen. Dat is goed voor de spieren, bloedvaten en zenuwen in dat gebied. Veel schouderproblemen worden veroorzaakt door ongezond veel dezelfde houding aanhouden, vaak gecombineerd met het maken van kleine bewegingen (bijvoorbeeld met de computermuis).

vaak belast, maar niet te zwaar.

Maar voor deze manier van naar achteren afzetten is wel een stabiele ondergrond nodig. De band van een loopband zit niet vast, maar beweegt al in de richting waarin u uw been wilt bewegen. Dat betekent dat u op een loopband op een totaal andere manier moet lopen. U wordt gedwongen om uw spieren niet te gebruiken om naar achteren af te zetten, maar om de loopband bij te houden, door uw benen actief vóór u op te tillen. Het lopen mag er dan hetzelfde uitzien, het patroon van spiergebruik is op een loopband heel anders dan bij lopen op vaste grond.

Lopen op een loopband geeft kans op blessures, door het veelvuldig buigen in de heupen en door de herhaalde, buitensporige klappen van het neerkomen, die moeten worden opgevangen en gedempt door de voeten, knieën en heupen. Op een loopband mist u niet alleen de vele voordelen van gewoon wandelen of hardlopen (zoals sterke bilspieren, die uw bekkenbodem goed ondersteunen), maar er is op termijn ook een kans op overbelasting, bijvoorbeeld van uw knieën, heupen en onderrug.

Als u op dit moment problemen hebt met uw botten en spieren in de heupen, onderrug, bekkenbodem of knieën, dan kunnen deze klachten verergeren als u op een loopband gaat lopen. U kunt veel beter tijdens uw werkdag korte wandelingetjes op vaste grond inplannen: wandel tijdens uw acht werkuren elk halfuur drie minuten en u beweegt elke dag al 48 minuten extra.

Bureauloopbanden Bureauloopbanden hebben ontegenzeggelijk voordelen; je kunt erop blijven bewegen op een manier die goed is voor de geest, de stofwisseling en de bloedsomloop. In een onderzoek beantwoordden proefpersonen die op een loopband hadden gelopen terwijl ze een tekst lazen, de achteraf gestelde vragen over die tekst vaker goed dan degenen die de tekst stilzittend hadden gelezen.2 Maar het kan ook allerlei nadelen opleveren, die in de loop van de tijd vergaande effecten kunnen hebben op onze gezondheid.

Om ons in deze wereld voort te bewegen, kunnen we onszelf ofwel achteruit duwen, waarbij we spierkracht gebruiken om naar voren te bewegen, of we kunnen vooroverbuigen en ons naar voren laten vallen, waarbij we de zwaartekracht het werk laten doen.

Onze natuurlijke reflexen zorgen ervoor dat we ons naar achteren afzetten om vooruit te komen.

Hierdoor zijn complexe spierbewegingen nodig van de heupspieren, bilspieren en hamstrings. Op deze manier blijft bij het lopen uw romp rechtop en uw wervelkolom stabiel, worden het bekken en de heupbeenderen optimaal belast (sterker gemaakt waar dit moet), en worden de knieën en heupen weliswaar

Instelbare bureaus De beste werkplek is een bureau waarmee u eindeloos kunt variëren, omdat eenvoudig wisselen van zithouding uw gezondheid al kan verbeteren.

Of u nu aan uw bureau staat of ergens in een wachtrij, u kunt altijd oefenen om zo te staan dat u meer spieren actief gebruikt.

Als u zo gaat staan dat u geen spierkracht hoeft te gebruiken, door ‘in uw banden te hangen’, kan dat uw bindweefsel beschadigen. De delen die anders uw lichaam zouden ondersteunen, zullen dan langzaam minder goed gaan werken. Als u bijvoorbeeld uw bekken naar voren duwt wanneer u staat, veroorzaakt dit spanning in spieren die uw lichaam rechtop moeten houden: uw dijbeenspieren en lendenspieren.

Het maakt ook dat uw bilspieren en kernspieren uw lichaam niet meer rechtop hoeven te houden.

En als u zo lange tijd – zes tot acht uur per dag – op één plaats staat, dan kan die passieve houding op de lange termijn schade toebrengen aan lichaamsdelen die zich minder goed aanpassen. Door al het duwen tegen de ribben kunnen de banden tussen uw wervels overstrekken, en door alle spanning op uw dijbeenspieren kunnen uw knieën verzwakken.

Medisch Dossier | Oktober 2016

Beter staan in acht stappen In de checklist hieronder staan acht stappen beschreven om u te helpen beter te staan op een manier die 1) meer spierkracht vraagt, en 2) de belasting verkleint van de voetbogen, kniebanden en onderrug, een belasting die op de lange duur slecht is voor het lichaam.

Door deze stappen te doorlopen, gaat u uw lichaam beter gebruiken als u achter uw bureau staat en past u uw houding zonodig aan.

Stap 1:

Voeten recht naar voren

Zet de buitenrand van uw voeten op één lijn met een rechte rand, bijvoorbeeld van een boek of een vloerkleed. Als u in deze neutrale positie stilstaat, werken de voet- en heupspieren die de voetbogen in stand houden optimaal. Omdat u lange tijd op uw voeten staat, wilt u dat de spieren die uw houding bepalen actief zijn. Bij de meeste mensen staat het onderbeen naar buiten gedraaid, als gevolg van te veel zitten en te vaak schoenen dragen tijdens het opgroeien.

Stap 2:

Voeten op heupbreedte

Zet uw enkels op heupbreedte uit elkaar. Uw heupbeenderen moeten zich recht boven het midden van uw enkels bevinden. Als u uw voeten verder of minder ver uit elkaar zet, belast u uw knieën extra, waardoor schade aan de knieën kan ontstaan. Door uw voeten op de juiste afstand van elkaar te zetten, kunt u om rechtop te staan de grote spiergroepen gebruiken die daar het meest geschikt voor zijn, in plaats van te vertrouwen op passieve weefsels, zoals uw banden. Ook om beter met de heup- en bilspieren naar achteren te kunnen afzetten, moeten uw voeten op heupbreedte staan.

Stap 3:

Stap 4:

Uw bekken (waar uw zwaartepunt ligt als u staat) moet tot achter uw hielen komen, in plaats van voor uw voeten uitsteken. Als u zichzelf van opzij (in profiel) bekijkt, moeten uw heupgewricht, kniegewricht en enkelgewricht allemaal op één lijn, recht boven elkaar staan.

De zachte weefsels in het midden van uw voet kunnen uw gewicht niet dragen, net zomin als het enorme hielbeen in de achterkant van uw voet dat kan. Als uw bekken voor uw voeten uitsteekt terwijl u staat, worden uw dijbeenspieren en lendenspieren onnodig zwaar belast, waardoor ook uw knieën weer overbelast worden.

Aan de linker- en rechterkant van uw bekken kunt u de darmbeenuitsteeksels voelen, die naar boven en naar voren uitsteken. Dit worden vaak de heupen genoemd (‘Zet je handen op je heupen.’). Onder aan de voorkant van het bekken komen de twee heupbeenderen samen in de zogeheten schaambeenvoeg. Dat is het laagste botuitsteeksel van het bekken, daaronder buigt het naar achteren weg naar de bekkenbodem.

Zorg dat uw heupbeenderen zich op een verticale lijn met de schaambeenvoeg bevinde, dus niet ervoor of erachter. Uw bekken vormt de basis voor uw wervelkolom.

Zoals een vaas alleen goed blijft staan als de tafel horizontaal is, zo kan uw wervelkolom alleen optimaal op uw bekken rusten als uw bekken daar de juiste basis voor biedt. Het rechtzetten van uw bekken is belangrijk als u veel staat, omdat een gezonde wervelkolom (wervels, tussenwervelschijven en banden tussen de wervels) daarvan afhankelijk is. De hoek waaronder uw bekken staat, heeft ook invloed op de spieren die eraan vastzitten. Van speciaal belang bij het staan, zijn de buikspieren. Om de spieren in uw romp in vorm te houden, moeten ze een lengte hebben waarmee ze optimaal kracht kunnen uitoefenen.

Overmatig intrekken van het bekken (of juist naar achteren kantelen; dat is ook een probleem) vermindert de efficiëntie van de spieren en daarmee de stabiliteit van de wervelkolom, wanneer lange tijd dezelfde houding wordt aangenomen. U wilt uw bekken – en eigenlijk uw hele lichaam – wel de hele dag door bewegen, maar als u uw bekken in een neutrale stand houdt wanneer u op één plaats blijft, betekent dat over het algemeen dat u zorgt dat uw onderrug de juiste kromming heeft voor uw postuur (waardoor u minder rugpijn hebt).

Benen verticaal

Bekken in neutrale stand

7

8

Medisch Dossier | Oktober 2016

|||DOSSIER:|gezond|blijven|||

Stap 5:

Ribben omlaag

Nadat u ervoor hebt gezorgd dat uw bekken recht staat, zet u uw handen in uw zij en schuift u ze vervolgens omhoog, zodat ze om uw ribbenkast liggen.

Voel met beide handen aan de voorkant waar het onderste deel van uw onderste rib zit (u vindt zowel links als rechts een punt). Laat deze uitsteeksels nu zo ver mogelijk zakken.

Uw wervelkolom is verbonden met uw ribben, dus als u uw borst op en neer beweegt, gaat uw wervelkolom mee. Uw wervelkolom kan niet in een neutrale stand staan zonder dat u eerst uw ribbenkast in een neutrale stand zet. Als u uw borstkas optilt en naar voren steekt (dit wordt vaak misplaatst als tip gegeven voor een betere houding), laat u bepaalde wervels in uw onderrug langs elkaar schuiven. Ook de halswervels moeten zich dan op een onnatuurlijke manier aanpassen. Het omlaag brengen van uw ribben zorgt er ook voor dat de spiervezels in uw middenrif de juiste lengte krijgen, waardoor u gemakkelijker kunt ademhalen.

Stap 6:

Knieholten in neutrale stand

Ga op uw blote voeten met uw rug naar een spiegel staan, voeten recht vooruit. Draai u dan om en bekijk de achterkant van uw knieën (uw knieholten). U ziet vier lijnen (twee op elk been) die de pezen van uw hamstringspieren aangeven. In het ideale geval liggen deze lijnen allemaal evenwijdig aan elkaar. Laat uw ribben tot de neutrale stand zakken, houd uw knieholten recht naar achteren en uw voeten recht vooruit.

Zo kunnen uw enkels en knieën het beste scharnieren in de richting waarin u loopt, dat wil zeggen: vooruit. Helaas liggen de hamstringpezen meestal niet evenwijdig aan elkaar. Om deze recht te richten, moeten de meeste mensen hun benen naar buiten draaien (de voorkant van de dijen van elkaar af draaien). Doe dit terwijl u in de spiegel blijft kijken en draai uw benen zo ver, dat alle vier de lijnen in een neutrale positie staan. Het is daarbij niet waarschijnlijk dat u uw linkerbeen even ver moet draaien als uw rechterbeen. De draaiing van uw voeten is zelden symmetrisch, dus zal de benodigde correctie dat ook niet zijn.

Als u voor het eerst probeert om uw voeten en uw knieën recht te zetten, is het bijna onmogelijk om uw voetzolen daarbij op de grond te houden. Houd uw voeten voorlopig niet geforceerd op de grond wanneer u uw dijen naar buiten draait.

Stap 7:

Stap 8:

Uw knieschijven hebben geen vaste positie, hun positie wordt bepaald door de samentrekkingen van uw dijbeenspieren. Om in balans te staan (dat wil zeggen dat alle spieren worden gestimuleerd om mee te doen) is geen constante spanning aan de voorkant van de dijen nodig. Dus als uw knieschijven vastzitten in een knieholteneutrale, opgetrokken positie, dan doen uw dijbeenspieren te veel werk. Laat de knieschijven zakken door uw gewicht op de achterkant van uw hielen te brengen (waar het toch al zou moeten zijn) en uw dijbeenspieren te ontspannen.

Waarom moet u uw knieschijven ontgrendelen? Door vergrendelde knieschijven verandert de bloedstroom in het lichaam, ofwel door overstrekking van de knieën, of door een constante spanning in de dijbeenspieren. Zoals u misschien weleens gehoord hebt, is langdurig staan met vergrendelde knieën een manier om de bloedstroom te verminderen. Als u voor uw gezondheid in de loop van de dag meer wilt staan, is het belangrijk om te zorgen dat u op de juiste manier staat, zodat dit goed is voor het hele lichaam.

Als uw ribbenkast eenmaal in een neutrale stand staat, schuift u uw hoofd naar de muur achter u totdat uw oren achter uw schouder uitkomen. Zorg ervoor dat u niet uw hoofd kantelt door uw kin op te tillen, en ook niet uw ribbenkast omhoogbrengt om deze positie te bereiken. Die bewegingen worden gemaakt in één enkel scharnier in de hals of de rug, en dat is geen goed idee. Het is beter om het hoofd naar achteren te brengen door veel gewrichten efficiënt te laten samenwerken.

Als u de kromming van uw wervelkolom probeert te herstellen – op enig punt tussen uw hoofd en uw bekken – dan helpt het om eraan te denken dat de krommingen door veel verschillende delen worden veroorzaakt. Het naar achteren brengen van het hoofd helpt om de neutrale kromming in de hals te herstellen, maar vermindert ook de overmatige kromming in de bovenrug, een probleem dat u mogelijk pas hebt ontdekt toen u uw ribben in de juiste positie bracht.

Knieschijven los

Op een andere manier gaan zitten, kan uw gezondheid dus op dezelfde manier verbeteren als gaan staan

Hoofd omhoog

Medisch Dossier | Oktober 2016

Grote bewegingen die u aan uw bureau kunt uitvoeren Hieronder volgen enkele oefeningen waarvoor u waarschijnlijk pauzes moet inlassen. Door de hele dag door pauzes van drie tot vijf minuten in te lassen om oefeningen te doen, kunt u kiezen of u per pauze telkens één oefening doet, of dat u ze allemaal in één pauze doorwerkt. De resultaten zijn totaal verschillend, maar beide methoden hebben hun voordelen. Op sommige dagen is het goed om per pauze maar één oefening te doen, zodat u die beter onder de knie krijgt. Op andere dagen kunt u in elke pauze alle oefeningen doorwerken, om vaker meer onderdelen van uw lichaam te bewegen.

Borstkas rekken

Zet uw handen op uw bureau of tegen de muur. Houd uw handen op het bureau of tegen de muur, loop achteruit en laat uw borstkas naar de grond zakken. Houd uw voeten recht vooruit, duw uw bekken omhoog totdat uw heupen zich achter uw enkels bevinden, houd uw benen recht (dijbeenspieren ontspannen) en uw billen aangespannen. Zorg dat u uw ribben niet naar voren duwt. U kunt als extra oefening uw handpalmen en elleboogholten omhoogdraaien. Dit is een uitstekende manier om de spanning in uw arm over te brengen naar uw schoudergewrichten en spanningsklachten door overmatig gebruik van de computermuis te verminderen!

Sneeuwfiguren op de muur

Ga met uw rug tegen een muur staan met uw voeten op ongeveer acht tot tien centimeter van de muur. Breng uw heupen en ribbenkast naar achteren totdat ze de muur raken. Hierdoor steekt u uw ribbenkast niet meer naar voren. Breng uw armen opzij tot horizontaal, met uw handpalmen naar voren. Beweeg, terwijl u de rug van uw handen en polsen tegen de muur houdt, uw armen langzaam omhoog tot boven uw hoofd, maar stop zodra uw armen of ribben loskomen van de muur. Herhaal dit rustig en soepel, net alsof u buiten in de sneeuw ligt en figuren maakt door met uw armen te bewegen.

Dubbele rekking van de kuiten

1 Presentation at the American College of Cardiology 64th

Scientific Session & Expo, 14-16 March 2015, San Diego, California, abstract 1178-114 2 Comput Human Behav, 2015; 46: 1-5

Deze beweging geeft een grote belasting van de weefsels die uw bekken in een gebogen positie houden. Leg uw handen op de zitting van uw stoel of op uw bureau. Zorg dat de buitenranden van uw voeten evenwijdig aan elkaar staan en strek uw benen helemaal (dijbeenspieren ontspannen). Breng uw heupen naar achteren tot achter uw hielen, en controleer of u al uw tenen kunt optillen. Als uw knieën niet meer gebogen zijn en uw ribben niet naar voren steken, kantelt u uw bekken naar achteren totdat u de spieren aan de achterkant van uw been voelt. Om uw dijspieren nog meer te rekken, kunt u tijdens deze oefening uw dijen naar buiten gedraaid houden tot de neutrale stand (zie stap 6 van ‘Beter staan’). Wilt u nog meer doen? Doe deze oefening dan terwijl u met uw voorvoeten op een opgerolde handdoek staat.

9

10

Medisch Dossier | Oktober 2016

|||nieuws|||

Medisch beroepsgeheim geldt niet voor zorgverzekeraar

Hoe langer u vegetariër bent, hoe langer u leeft Wie van ons wordt het oudst? Degene die het meest kans maakt op een lang leven is een vegetariër die dat dieet al 17 jaar volgt.

Mensen die rood en bewerkt vlees eten, worden daarentegen gemiddeld het minst oud, blijkt uit een nieuwe analyse.

Er is zelfs verschil tussen vegetariërs onderling. Iemand die het dieet al 17 jaar of langer volgt, leeft 3,6 jaar langer dan degene die pas kort vegetariër is.

Maar de grootste invloed op de levensduur heeft het dagelijks eten van rood en bewerkt vlees, zeggen onderzoekers van de Mayo-kliniek in Arizona.

Ook tussen vleeseters zijn er onderlinge verschillen. Mensen die slechts af en toe vlees eten, lopen 50 procent minder kans om vroeg te overlijden dan mensen die dagelijks vlees eten.

De conclusie van een studie van de Mayo-onderzoekers is dat het echte risico ligt bij bewerkte vleessoorten, zoals spek, worstjes, salami, hotdogs en ham. Na een ander onderzoek werd rood vlees aan die lijst toegevoegd.

Wat het risico ook precies is – en er spelen vele andere factoren een rol – de boodschap is duidelijk, en we wisten het eigenlijk al: eet minder vlees en eet meer groenten en fruit.

Medische gegevens van patiënten liggen binnenkort voor het grijpen. Zorgverzekeraars krijgen dan namelijk inzage in het patiëntendossier om fraude effectiever kunnen bestrijden.

Het medische beroepsgeheim is 14 september 2016 min of meer afgeschaft na een stemming in de Tweede Kamer. Het is nu aan de Eerste Kamer om het voorstel goed te keuren of af te wijzen.

In de zorg wordt jaarlijks voor miljoenen euro’s gefraudeerd en om te controleren of gedeclareerde behandelkosten kloppen, is een nieuwe wet aangenomen. Buiten het controleren van declaraties kunnen zorgverzekeraars ook de tarieven van behandelingen, vergoeding aan de verzekerde, de betaalde eigen bijdrage en het eigen risico inzien. Daar valt ook het onderzoeken van persoonsgegevens onder, zoals medische en strafrechtelijke informatie. De onderzochte patiënt wordt dan wel binnen maximaal drie maanden op de hoogte gesteld dat er in zijn of haar medische dossier wordt gesnuffeld.

Het argument waarmee het wetsvoorstel is aangenomen in de kamer is dat er vorig jaar voor 11 miljoen euro is gefraudeerd.

Dat is veel geld, maar als dit terug wordt berekend naar het totale zorgbudget, komt er een percentage van slechts 0,015 procent uit. Daar komt ook nog bij dat van die 11 miljoen 9,4 miljoen aan fraude wordt gepleegd door zorgverleners en tussenpersonen. En dan blijft er een bedrag over van 1,4 miljoen euro dat daadwerkelijk door patiënten onrechtmatig is gedeclareerd.

Bron: ZorgWijzer.nl

Bron: Journal of the American Osteopathic Association, 2016; 116: 296

Rechtsvervolging wegens afzwakken fatale gevolgen van antibioticum Het voormalig hoofd van de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA: de overheidsinstantie die de kwaliteit van voedsel en medicijnen controleert) is ervan beschuldigd de fatale bijwerkingen van het antibioticum levofloxacine te hebben afgezwakt, zodat het hedgefonds van haar echtgenoot daarvan kon profiteren.

Er dient nu een rechtszaak tegen haar, en anderen, bij het gerechtshof van het District of Columbia. Margaret Hamburg, die van 2009 tot 2015 commissaris was van de FDA, is beschuldigd van het achterhouden van informatie over de bijwerkingen van levofloxacine, waaronder kans op sterfte. Als het nieuws over die bijwerkingen bekend werd, zou dat, samen met de daaruitvolgende rechtszaken, de winst van fabrikant Johnson & Johnson hebben verminderd. En het hedgefonds van Peter Brown, Hamburgs echtgenoot, had aanzienlijke belangen in die fabrikant, luidt de aanklacht.

Er wordt geschat dat het hedgefonds, Renaissance Technologies geheten, maar liefst een half miljard dollar heeft opgestreken door de stijgende aandelenkoers van Johnson & Johnson.

De rechtszaak is aangespannen door advocaat Larry Klayman namens eisers die zeggen ernstige schade te hebben opgelopen door het antibioticum. Critici zeggen dat de actie van Klayman politiek gemotiveerd is. Als overtuigd Republikein heeft Klayman de oorlog verklaard aan de regering Obama, en Hamburg werd door de president bij de FDA aangesteld.

Bron: http://www.larryklayman.com/pdf/160119-Final%20Filed%20Levaquin%20Complaint%20.pdf

Medisch Dossier | Oktober 2016

Een beetje chocola kan diabetes voorkomen

Het dagelijks eten van een stukje pure chocola verlaagt uw insulineresistentie. Dat betekent dat u minder kans loopt op diabetes en hart- en vaatziekten.

Onderzoekers weten niet precies hoeveel u nodig hebt om het risico te verminderen. Sommige mensen die ze onderzochten, aten wel 100 gram per dag: meer dan een gangbare reep in Nederland. Maar de meesten aten een hoeveelheid die overeenkwam met ongeveer 25 gram.

Toen de onderzoekers naar de leefstijl en het dieet van 1153 mensen tussen de 18 en 69 jaar keken, bleken de chocolade-eters hun insulineresistentie te hebben verminderd en hun leverenzymen verbeterd. Insulineresistentie wordt beschouwd als het stadium dat voorafgaat aan de diagnose van diabetes type 2, en dat kan tot hart- en vaatziekten leiden.

Chocolade bevat veel polyfenolen en waarschijnlijk zorgen die voor het heilzame effect, aldus de onderzoekers van het Luxemburgse Gezondheidsinstituut. Dat betekent dat ook koffie en thee de insulinegevoeligheid kunnen verbeteren.

Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen natuurlijke en bewerkte chocolade. Maar voordat u aan de chocola gaat: bedenk dat ook lichaamsbeweging, voeding en andere leefstijlfactoren een belangrijke rol spelen, aldus de onderzoekers.

Bron: British Journal of Nutrition, 2016; 115: 1661

Voedingssupplement verbetert gedrag onhandelbare leerlingen

Pijnstillers verhinderen inleving in andermans pijn Populaire pijnstillers, zoals paracetamol, verminderen niet alleen onze pijn, ze maken ook dat we ons niet langer kunnen inleven in de pijn van anderen.

De paracetamol lijkt onze empathie met en sympathie voor anderen te blokkeren.

Deze onverwachte bijwerking van het geneesmiddel is een grote zorg, zeggen onderzoekers. Het zou het gedrag kunnen beïnvloeden van heel veel mensen die het middel gebruiken: alleen al in de VS zijn er 52 miljoen mensen – ongeveer 23 procent van de volwassen bevolking – die deze pijnstillers wekelijks slikken.

Onderzoekers van de Staatsuniversiteit van Ohio deden de ontdekking toen ze het medicijn testten bij een groep van tachtig studenten.

De helft van hen kreeg 1000 mg paracetamol en de rest kreeg een placebo. Na een uur kregen ze een aantal hartverscheurende verhalen te horen en moesten ze een cijfer geven aan de pijn die de hoofdpersonen ondergingen. De studenten in de paracetamolgroep gaven een lager cijfer dan die in de placebogroep. Bij andere experimenten, waarbij denkbeeldige personen aan pijnlijk harde geluiden werden blootgesteld, leverden gelijksoortige resultaten op.

Niet alleen hun eigen pijn en reacties werden door de paracetamol verdoofd, maar ook hun ervaring van andermans pijn.

Bron: Social Cognitive and Affective Neuroscience, 2016; nsw057

Het storende gedrag van kinderen in Oost-Londen is aanzienlijk verbeterd toen ze drie maanden lang een voedingssupplement kregen. Dat blijkt uit een onderzoeksproject van de Universiteit van Oxford.

Een aantal kinderen, in leeftijd variërend van 13 tot 16 jaar, kreeg het supplement Wellteen van Vitabiotics, andere kregen een placebo. Tijdens de studie werd het gehalte aan vitaminen, mineralen en omega 3 in het bloed gemeten. Daarnaast werd hun gedrag beoordeeld door middel van tests en aan de hand van notities over hoe vaak ze straf kregen.

In die drie maanden verbeterde het gedrag van de leerlingen die supplementen kregen opvallend, terwijl dat van de placebogroep verslechterde, aldus de onderzoekers.

Het waren allemaal leerlingen van de middelbare school Robert Clack.

De supplementen bevatten 25 voedingsmiddelen, waaronder cranberry- en groenethee-extract, ijzer, zink, vitamine C, B6 en B12. Deze supplementen zijn speciaal geproduceerd om stemming, gedrag en hersenfunctie te verbeteren.

Bron: British Journal of Nutrition, 2016; 115: 361-373

11

12

Medisch Dossier | Oktober 2016

|||medicijnen|of|moeder|natuur||| ||Door:|joanna|evans||

Ritalin of omega 3 voor ADHD? Werkt visolie beter bij de behandeling van ADHD dan het krachtige stimulerende middel Ritalin?

Medisch Dossier heeft het voor u uitgezocht.

H

oofdpijn, slapeloosheid, misselijkheid, verminderde eetlust, duizeligheid, hartkloppingen, prikkelbaarheid, geestelijke verwarring, angststoornissen, buikpijn, verlies van spontaniteit… Dit zijn slechts enkele van de bijwerkingen van methylfenidaat, beter bekend als Ritalin, de gangbare medicinale behandeling bij ADHD (aandachtstekortstoornis).1 Daarom zullen ouders die op zoek zijn naar een minder gevaarlijke oplossing blij zijn als ze horen dat het gebruik van supplementen met omega 3-vetzuren veelbelovende resultaten oplevert bij de behandeling van de symptomen van ADHD. Deze essentiële vetzuren – die van nature in vis- en lijnzaadolie zitten – blijken te werken tegen verschijnselen als onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit.2 Feiten over vet Omega 6 vormt samen met omega 3 een groep essentiële vetzuren die we ‘meervoudig onverzadigde lan-

Bang voor visolie?

geketenvetzuren’ noemen. Ze heten ‘essentieel’ omdat het lichaam deze vetzuren niet zelf kan aanmaken en we ze via onze voeding moeten binnenkrijgen.

Vis en schaal- en schelpdieren zijn de belangrijkste bronnen van omega 3-vetzuren, met name van eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA).

Deze vetzuren zijn van cruciaal belang voor onze ogen en hersenen. Omega 6-vetzuren, zoals gammalinoleenzuur (GLA), zitten vooral in plantaardige oliën, zoals hennep- en bernagieolie.

Uit onderzoek blijkt steeds weer dat kinderen met ADHD en andere gedragsstoornissen beduidend minder van deze vetzuren in hun lichaam hebben, vooral van de omega 3-vetzuren.3 Dit heeft ertoe geleid dat wetenschappers proberen te achterhalen of supplementen met vetzuren kunnen helpen.

Klinische studies In een studie met 132 kinderen, uitgevoerd door de afdeling Menselijke Voeding van de CSIRO (de Commonwealth Scientific and Industrial Research Organization, een vooraanstaand onderzoeksinstituut van de Australische overheid), bleek dat de kinderen die supplementen met meervoudig onverzadigde langeketenvetzuren kregen, daar baat bij hadden. De

Langdurige suppletie met vetzuren lijkt veilig. Er zijn slechts kleine bijwerkingen gemeld, zoals misselijkheid.1 Desondanks zijn er twee onderzoeken die erop wijzen dat langdurige inname van torenhoge doses vetzuren oxidatieve schade aan rode bloedcellen kan veroorzaken. Het is bekend dat dit een rol speelt bij veelvoorkomende aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, beroerten en kanker.2 Deze mogelijke schadelijke effecten werden waargenomen bij inname van erg hoge doseringen: in het eerste onderzoek kregen de deelnemers 4100 mg EPA en 3600 mg DHA per dag; in het tweede onderzoek 1680 mg EPA en 720 mg DHA per dag. Dat is aanzienlijk meer dan de hoeveelheden die in de trials met Eye Q werden gebruikt. Zolang u zich aan een verstandige dosering houdt, zou er geen probleem moeten zijn.

Probeer twaalf weken lang zes capsules van 500 mg visolie per dag; verlaag de dosering daarna tot slechts twee of drie capsules per dag.

En vergeet niet dat veel supplementen het antioxidant vitamine E bevatten om de mogelijk schadelijke effecten van vrije radicalen bij het gebruik van visolie teniet te doen. Zo bevat Eye Q bijvoorbeeld 1,8 mg vitamine E per capsule. Uit onderzoek blijkt dat 200 mg vitamine E bescherming biedt tegen de risico’s,3 dus misschien is het verstandig om extra vitamine E te gebruiken.

Diabetici moeten bovendien knoflook of pectine aan hun dieet toevoegen. Zo kunnen ze de eventuele invloed op hun bloedsuiker, die door supplementen met visolie kunnen worden veroorzaakt, verminderen.

Als u liever plantaardige bronnen van omega 3 gebruikt, bedenk dan dat dit in de vorm van alfalinoleenzuur (ALA) moet zijn. Dit moet in EPA en DHA worden omgezet voordat ons lichaam het kan gebruiken. Helaas zijn sommige mensen genetisch niet in staat tot die omzetting, terwijl andere misschien de nodige voedingsmiddelen in hun voeding missen die voor de omzetting nodig zijn.

1 J Dev Behav Pediatr, 2007; 28: 82-91 2 Am J Clin Nutr, 1996; 64: 297-304; J Nutr, 1991; 121: 484-491 3 Am J Clin Nutr, 1993; 58: 98-102

Medisch Dossier | Oktober 2016

ouders beoordeelden het aan ADHD gerelateerde gedrag van hun kind. De kinderen die de essentiële vetzuren kregen scoorden ‘opvallend beter’ dan de kinderen die een placebo kregen.

Het supplement dat ze kregen was Eye Q, dat bestaat uit 400 mg visolie en 100 mg teunisbloemolie. Eén capsule bevat 93 mg EPA, 29 mg DHA, 10 mg GLA en 1,8 mg vitamine E.4 Door het gebruik van dit supplement verbeterde in een eerder onderzoek het lezen, de spelling en het gedrag van kinderen met leer- en gedragsproblemen.5 Volgens de Australische onderzoekers was de heilzame werking van Eye Q, die in de studies werd ontdekt, vergelijkbaar met die van methylfenidaat.4-6 In een andere klinische proef werden omega 3-supplementen zelfs rechtstreeks vergeleken met methylfenidaat.

De uitkomst was dat supplementen met vetzuren even effectief waren voor het verminderen van ADHD-symptomen als het medicijn, en ze werkten allebei beter dan een placebo.7 Tegenstrijdig wetenschappelijk bewijs Maar de studieuitkomsten zijn niet eensluidend: soms is de uitkomst van een onderzoek, dat vetzuren geen invloed hebben op ADHD. Toch zijn volgens een recente analyse van tien goed uitgevoerde trials – waar in totaal bijna zevenhonderd kinderen bij betrokken waren – omega 3-supplementen effectief bij de behandeling van ADHD. Vooral supplementen die hoge doses EPA bevatten. Ze zijn echter niet zo effectief als een medicinale behandeling, zeggen de onderzoekers. Maar omdat omega 3 geen bijwerkingen heeft, raden ze omega 3-vetzuren aan als een bruikbaar alternatief voor ouders die hun kinderen liever geen medicijnen geven.8 Gunstige versus schadelijke effecten Recentelijk heeft een studie door het prestigieuze onderzoeksinstituut Cochrane Collaboration echter de effectiviteit van het oude vertrouwde methylfenidaat – het medicijn dat normaliter wordt voorgeschreven bij ADHD – in twijfel getrokken. In de studie werd namelijk ontdekt dat de kwaliteit van de onderzoeken waaruit bleek dat het medicijn werkt ‘erg zwak’ was, waardoor het lastig was om de resultaten te interpreteren. ‘We kunnen niet met zekerheid zeggen of het gebruik van methylfenidaat het leven van kinderen en

Uit onderzoek blijkt steeds weer dat kinderen met ADHD en andere gedragsstoornissen beduidend minder van deze vetzuren in hun lichaam hebben tieners met ADHD zal verbeteren,’ was de conclusie van de onderzoekers.9 Bovendien is niet aangetoond dat methylfenidaat na vier weken gebruik nog gunstige effecten heeft.10 Bij het gebruik van een medicijn met zoveel nadelen moet een hoge prijs betaald worden voor de twijfelachtige voordelen. Het gebruik van omega 3 lijkt toch echt een betere optie.

1 J Res Pharm Pract, 2014; 3: 130-136 2 J Dev Behav Pediatr, 2007; 28: 82-91 3 Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids, 2006; 75: 299-308 4 J Dev Behav Pediatr, 2007; 28: 82-91 5 Pediatrics, 2005; 115: 1360-1366 6 CMAJ, 2001; 165: 1475-1488 7 Iran J Psychiatry Behav Sci, 2014; 8: 7-11 8 J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 2011; 50: 991-1000 9 Cochrane Database Syst Rev, 2015; 11: CD009885 10 CMAJ, 2001; 165: 1475-1488

13

14

Medisch Dossier | Oktober 2016

|||alternatieven||| ||Door:|joanna|evans||

Mijn strijd tegen eczeem

Natalie Balmond was gefrustreerd over de conventionele behandelingen van haar dochters ernstige eczeem.

Daarom besloot ze haar eigen middel te maken, met natuurlijke ingrediënten… en met groot succes

N

atalie Balmond had ‘werkelijk alles’ geprobeerd om het eczeem van haar dochter Lula te genezen. Van hormoonzalf van de dokter en traditionele Chinese behandelingen tot zelfs urinetherapie. Maar niets hielp tegen haar pijnlijk droge, jeukende en gebarsten huid.

‘Het was afschuwelijk,’ zegt Natalie (49), een moeder van drie kinderen, uit Brighton. ‘Het begon toen Lula zes maanden oud was, maar het werd pas echt erg toen ze ongeveer anderhalf was. Haar huid was gebarsten en ze bloedde van top tot teen.’

Daarom was Natalie stomverbaasd toen een eenvoudig smeersel dat ze zelf in haar keuken in elkaar had geflanst, haar dochters huid vrijwel onmiddellijk leek te kalmeren. ‘De eerste nacht dat ik de zalf had aangebracht, sliep ze zes uur achter elkaar. Dat was

Pot met goud

De ingrediënten van Natalies ‘wonderzalf’, Skin Salvation Intensive Moisturising Ointment, werden zorgvuldig geselecteerd op hun kalmerende en vochtinbrengende eigenschappen. De zalf bestaat uit: bijenwas: vormt een half-afsluitende barrière om het vocht binnen te houden, terwijl het helpt irriterende stoffen buiten te houden hennepzaadolie: rijk aan essentiële vetzuren, waaraan veel eczeempatiënten een tekort hebben1 olijfolie: bevat squaleen, dat vrije radicalen opruimt en kankerwerende effecten heeft, en oleocanthal, een natuurlijke ontstekingsremmer2 saffloerolie: bestaat voor 75 procent uit linolzuur: een onverzadigd omega 6‑vetzuur dat antioxiderende en ontstekingsremmende eigenschappen heeft en de barrièrefunctie van de huid herstelt3 kamille-extract: bekend om zijn ontstekingsremmende eigenschappen; in een crème is het effectiever tegen eczeem dan hormooncrèmes4 brandnetelextract: volgens onderzoek heeft dit een ontstekings-

nog nooit eerder gebeurd.’

Toen het ochtend was, zag Natalie dat Lula’s huid een opvallende verandering had ondergaan. Ze bleef de zalf opsmeren. ‘Ik smeerde haar elke dag heel dik in. Na twee weken leek het wel een ander kind. Het was verbazingwekkend.’

Dat is zeventien jaar geleden. Inmiddels is Lula negentien en heeft ze geen last meer van de pijnlijke, rode, jeukende huid waar ze in haar vroege jeugd zo onder geleden heeft. En de zalf, nu bekend als Skin Salvation Ointment, zit in een succesvol assortiment huidverzorgingsproducten, dat Natalie heeft ontwikkeld: Purepotions. Ze heeft daarmee al duizenden anderen geholpen die net als Lula een gevoelige huid hebben die vatbaar is voor eczeem.

Genezing met kruiden Natalie kwam op het idee om zelf een middel voor het eczeem van haar dochter te maken toen ze in een boek, dat ze van een vriendin had gekregen, las over de huidkalmerende eigenschappen van kruiden als Calendula officinalis (goudsbloem) en kamille.

remmende en antibacteriële werking5 vogelmuurextract: dit kruidenextract kan, wanneer het gebruikt wordt in een crème of zalf, jeuk en branderigheid verlichten, en de genezing van de huid bevorderen6 goudsbloemextract (Calendula): bevat flavonoïden die de huid beschermen tegen beschadiging door de zon, en misschien zelfs de synthese van collageen bevorderen, het hoofdbestanddeel van de huid7 1 Pharmacogn Rev, 2014; 8: 52-60 2 Altern Med Rev, 2007; 12: 331-42 3 Dermatol Res Pract, 2012; 2012: 923134 4 Eur J Med Res, 2000; 5: 171-5 5 Avicenna J Phytomed, 2013; 3: 193-200 6 umm.edu/health/medical/altmed/condition/eczema 7 J Ethnopharmacol, 2010; 127: 596-601

Medisch Dossier | Oktober 2016

Niet alleen een kinderziekte

Constitutioneel eczeem – ook wel atopisch eczeem genoemd – wordt vaak als een kinderziekte beschouwd. Maar de verschijnselen, kunnen tot op volwassen leeftijd, en zelfs een leven lang, voortduren.

Onderzoekers van de medische faculteit Perelman van de Universiteit van Pennsylvania in Philadelphia, volgden meer dan zevenduizend mensen met eczeem die tussen hun tweede en zeventiende levensjaar geregistreerd waren in de Pediatric Eczema Elective Registry.

Ze ontdekten dat in de leeftijdscategorie van 2 tot 26 jaar 80 procent van de patiënten nog steeds eczeem had of medicatie gebruikte om de aandoening te behandelen.

De nogal sombere conclusie die de onderzoekers trokken, is dat constitutioneel eczeem ‘waarschijnlijk een levenslange ziekte is’, en dat de symptomen die kinderen krijgen, kunnen aanhouden tot ver in de tienerjaren en waarschijnlijk langer.1 Een deel van het probleem is misschien wel de conventionele aanpak van de behandeling: crèmes en zalven die niet eens altijd werken, hebben soms bijwerkingen die net zo erg zijn als het eczeem zelf.

Zo kunnen hormoonzalven (meestal op basis van corticosteroïden) bij langdurig gebruik irritatie, verkleuring en een dunnere huid veroorzaken. En nieuwere behandelingen van chronisch eczeem, zoals tacrolimus en pimecrolimus, die het afweersysteem onderdrukken en ontstekingen remmen, zijn in verband gebracht met huidkanker.2

‘In eerste instantie zocht ik in gezondheidswinkels naar huidcrèmes op basis van die kruiden, maar die bevatten allemaal toegevoegde ingrediënten als conserveermiddelen en chemische stabilisatoren en emulgatoren,’ zegt Natalie. ‘Vandaar dat ik besloot om zelf een traditionele kruidenzalf te maken, met alleen heilzame kruiden en natuurlijke oliën en zonder overbodige toevoegingen.’

Nadat ze wat geëxperimenteerd had, bestond het uiteindelijke smeersel dat Natalie gebruikte uit een basis van bijenwas en olijf-, saffloer- en hennepzaadolie, met daaraan toegevoegd een combinatie van Calendula-, brandnetel- en muurextract. ‘Het werkte meteen kalmerend en vochtinbrengend,’ zegt Natalie.

‘Na verloop van tijd genazen de pijnlijke plekken op Lula’s huid en de zalf zorgde er ook voor dat haar huid minder droog werd. Dat betekende minder jeuk en krabben, en dus minder beschadiging. Door de zalf werd de vicieuze cirkel van jeuken en krabben doorbroken.’

Het duurde niet lang voordat vrienden en familie de verandering opmerkten die Lula’s huid had ondergaan. Degenen die eczeem hadden, of kinderen met eczeem, wilden weten hoe ze aan de ‘magische zalf’ konden komen, die blijkbaar wonderen had verricht.

‘Ik had de zalf alleen maar gemaakt als laatste redmiddel voor Lula, maar ik begon ook verzoeken van anderen te krijgen. En ik hoorde dat het bij hen ook hielp!’

Grote vraag Al snel was Natalie grote hoeveelheden zalf aan het maken. Een plaatselijke krant publiceerde het verhaal. Toen was het hek helemaal van de dam: Natalie werd overstelpt met brieven van mensen

Zelfs eenvoudige, verzachtende producten die de huid vochtig houden, doen soms meer kwaad dan goed. Uit een onderzoek gepubliceerd in het British Journal of Dermatology bleek dat Aqueous Cream de gezonde huid dunner maakt en zelfs de vatbaarheid voor vochtverlies versterkt. Door die bevindingen kun je vraagtekens plaatsen bij het gebruik van deze verzachtende zalf op een eczemateuze huid, die al dun en droog is.3 Het ingrediënt dat problemen veroorzaakt is volgens de onderzoekers natriumlaurylsulfaat. Dat staat namelijk te boek als een irriterende stof. Maar ook andere ingrediënten, zoals cetostearylalcohol en chlorocresol kunnen irritatie veroorzaken. Diprobase, een andere verzachtende crème, bevat deze beide middelen ook en daarvan geeft de bijsluiter zelfs aan dat de ingrediënten huidreacties kunnen geven zoals ‘jeuk, uitslag, roodheid, schilfers, brandend gevoel, pijn, droogheid en huidontsteking (dermatitis)’.2 Best ironisch voor een product dat bedoeld is voor mensen met een (eczeem)gevoelige huid.

1 JAMA Dermatol, 2014; 150: 593-600 2 Drug Saf, 2008; 31: 185-98 3 Br J Dermatol, 2010; 163: 954-8 4 www.medicines.org.uk/emc/medicine/29546/PIL/Diprobase+Cream

die de zalf wilden proberen.

Door de grote vraag en omdat ze graag anderen zoals Lula wilde helpen, zocht Natalie iemand om haar te assisteren. Ze zette een bedrijf op dat de zalf produceerde, verkocht en distribueerde. ‘Het doel was om zoveel mogelijk mensen met eczeem te bereiken.’

In 2002 richtte Natalie Purepotions op, en ze ontwikkelde nog meer huidproducten voor mensen met eczeem en andere huidaandoeningen, zoals psoriasis.

Eerst waren de producten alleen te koop in een paar reformwinkeltjes, maar het bedrijf is gegroeid en de producten zijn nu te vinden in de schappen van grote ketens als Holland & Barrett (De Tuinen). En dankzij internet kan iedereen over de hele wereld de producten van Purepotions online bestellen. Zelfs de NHS, het Britse openbare gezondheidszorgstelsel, vergoedt de middelen.

Ze blijft nadenken over hoe ze het assortiment kan uitbreiden en hoe ze de producten voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk kan maken.

‘Ik wil zoveel mogelijk natuurlijke, niet-irriterende, alternatieve huidverzorgingsproducten kunnen bieden aan mensen met eczeem of met een droge, gevoelige huid,’ zegt Natalie. ‘En ik wil dat ze er makkelijk aan kunnen komen, en niet hoeven door te maken wat ik met Lula heb doorstaan.’

Toch beweert Natalie niet dat ze een remedie tegen eczeem heeft gevonden. ‘Bij Lula speelt het eczeem nog steeds af en toe op,’ zegt Natalie, ‘maar we hebben het onder controle en ze kan een normaal leven leiden.’

En te oordelen naar de duizenden bedankjes die Natalie van andere mensen met eczeem heeft gekregen, lijkt het erop dat haar natuurlijke huismiddeltje meer is dan kwakzalverij.

15

16 16

Medisch Dossier | Oktober 2016

|||vraag|&|antwoord||| |||Door:|harald|gaier|||

Moet je horen!

Als uw gehoor achteruitgaat, hoeft u zich daar niet zomaar bij neer te leggen.

Probeer de oorzaak te achterhalen, u kunt er misschien iets aan doen.

Ik ben 63 jaar oud en mijn gehoor gaat langzaam maar zeker achteruit. Is daar iets aan te doen?

B.W. – Oeganda

D

e meest voorkomende auditieve beperking is door ouderdom veroorzaakt gehoorverlies.

Wereldwijd wordt ongeveer 40 procent van de mensen boven de 75 erdoor getroffen.1 Maar gehoorverlies hoeft niet per se blijvend te zijn, en is ook niet altijd onvermijdelijk. Er kan een oplosbaar probleem aan uw gehoorverlies ten grondslag liggen.

Ga daarom eerst na of u last hebt van een van de volgende problemen.

1

Verstopte oren Hebt u naast uw gehoorverlies ook last van duizeligheid of een zwaar, dof gevoel in uw oren? Ga dan bij

uw huisarts of doktersassistente langs om te kijken of u uw oren moet laten uitspuiten. Ga niet zelf aan de slag met een wattenstaafje, want daarmee duwt u een prop oorsmeer alleen maar verder naar binnen. Als uw oren verstopt zijn, laat de oorsmeer dan professioneel verwijderen.

2

Aspirine en NSAID’s Uw vermogen om goed te horen kan aangetast worden door regelmatig gebruik van aspirine (om bijvoorbeeld de kans op een hartinfarct of beroerte te verminderen). Dat geldt ook voor niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID’s), zoals ibuprofen (bijvoor-

Medisch Dossier | Oktober 2016

beeld tegen gewrichtspijn). Deze middelen kunnen zelfs tinnitus (oorsuizen) veroorzaken: een aanhoudend gepiep of gezoem in de oren. Als u gewend bent een van bovenstaande middelen te gebruiken, probeer dan eens – in overleg met uw arts – om drie weken lang zonder te doen en kijk of dat verbetering geeft.

Er zijn nog veel meer medicijnen in verband gebracht met gehoorverlies,2 dus is het verstandig na te gaan of uw doofheid een bijwerking is van de pillen die u slikt.

3

Voedingsmiddelentekort Ook een gebrek aan bepaalde voedingsmiddelen kan de oorzaak vormen van uw gehoorverlies. Laat daarom uw bloed testen op de volgende voedingsmiddelen: B-vitaminen: Er is een verband aangetoond tussen een laag gehalte aan vitamine B12 en foliumzuur en aan ouderdom gerelateerd gehoorverlies.3 Dat lijkt een probleem dat eenvoudig op te lossen is, maar uit onderzoek is gebleken dat het slikken van supplementen met deze vitaminen weinig uithaalt. Waarschijnlijk komt dat door een afname van de maagzuurproductie (hypochloorhydrie), waar veel mensen mee te maken krijgen als ze ouder worden. Als uw maag niet voldoende maagzuur produceert, kan uw voeding – of uw supplement – niet goed verteerd worden. Dus zelfs als u de juiste supplementen slikt, is de kans groot dat ze het tekort niet opheffen.

Waarschijnlijk heeft ongeveer 30 procent van de mensen boven de 60 atrofische gastritis: een chronische ontsteking van de maagwand. Dan produceert de maag te weinig maagsap, waardoor er onvoldoende vitamine B12 uit de voeding wordt opgenomen. Zo ontstaat er een tekort.4 Een tekort aan vitamine B12 kan allerlei lichamelijke klachten veroorzaken, dus het is de moeite waard om dit te laten checken. Als u inderdaad een tekort hebt, kan dit worden behandeld met vitamine B12injecties. Een andere mogelijkheid is het slikken van één tablet betaïnehydrochloride met pepsine per dag voor de hoofdmaaltijd. Maar doe dit altijd in overleg met een (natuur)arts en nooit in combinatie met ontstekingsremmers.

Als het probleem met het maagzuur eenmaal is verholpen, en oudere mensen met gehoorverlies gaan supplementen met foliumzuur en vitamine B12 gebruiken, dan verbetert het gehoor bij een derde van hen. Bij die andere twee derde kan het zijn dat andere voedingsmiddelentekorten de oorzaak van het probleem vormen.

Zink: Als naast het gehoorverlies ook tinnitus optreedt, zou de oorzaak daarvan een tekort aan dit mineraal kunnen zijn. Dat kan meestal gecorrigeerd worden door het innemen van zinksupplementen. Zink heeft een ontstekingsremmende en antioxiderende werking, waardoor de oxidatieve stress in het slakkenhuis (de spiraalvormige structuur die trillingen omzet in geluid) afneemt.5 Oxidatieve stress ontstaat als er te

veel vrije radicalen vrijkomen: agressieve deeltjes, die onze cellen kunnen beschadigen, Tip: zink wordt optimaal opgenomen als u slaapt, dus neem het supplement aan het eind van de dag in.

Magnesium: Er zijn ook verbanden aangetoond tussen een tekort aan dit mineraal in de voeding en gehoorverlies. Het is meermalen bewezen dat supplementen met magnesium zowel tijdelijk als permanent gehoorverlies kunnen verminderen.6 Vitamine D: Een tekort aan deze vitamine blijkt vaak voor te komen bij keel-, neus- en oorpatiënten. Als deze mensen niet reageren op andere behandelingen, kunnen supplementen met vitamine D helpen.7 U kunt ook ongeveer een kwartier per dag uw huid blootstellen aan de zon (zonder zonnebrandcrème): daarvan stijgt het gehalte vitamine D in uw lichaam.

Let op: granaatappel en andere voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten, zoals groene thee en kurkuma, kunnen u tegen uv-straling beschermen.8 Toch kunt u beter voorkomen dat u zo lang in de zon zit dat uw huid verbrandt.

4

Andere mogelijke oorzaak Een brughoektumor (ook bekend als ‘vestibularisschwannoom’ of ‘acusticusneurinoom’). Dat is een goedaardige, langzaam groeiende tumor die uitgaat van de gehoor- en evenwichtszenuw in het binnenoor. De tumor ontstaat door een overproductie van schwanncellen, die (als een soort uienschil) de zenuwvezels omhullen voor de ondersteuning en de elektrische isolatie van de zenuwen. Als de tumor groeit, kunnen de zenuwen in de verdrukking komen, wat vaak tot eenzijdig gehoorverlies leidt.9 Uiteindelijk kan een operatie nodig zijn.

Zuurstof tegen doofheid Als bovenstaande suggesties geen resultaat hebben, kunt u hyperbare zuurstoftherapie overwegen. Dat is een behandeling waarbij u 100 procent zuurstof inademt terwijl u in een drukcabine ligt.

In een onderzoek gaf een combinatie van zuurstoftherapie en een behandeling met vaatverwijdende middelen (per infuus) een verbetering bij bijna 60 procent van de patiënten met plotseling gehoorverlies. De behandeling zorgt ervoor dat de hoeveelheid zuurstof in de bloedtoevoer naar de oren toeneemt. De grootste verbetering was te zien bij patiënten die kort nadat ze last kregen van gehoorverlies met deze combinatiebehandeling startten.10

1 J Am Geriatr Soc, 1995; 43: 928-935 2 Braz J Otorhinolaryngol, 2006; 72: 836-844; Hear Res, 2009; 252: 29-36 3 Am J Clin Nutr, 1999; 69: 564-571 4 JAMA, 1997; 278: 1659 5 Laryngoscope, 2011; 121: 617-621 6 Ann Otol Rhinol Larygol, 2004; 113: 672-675 7 Indian J Otolaryngol Head Neck Surg, 2013; 65: 57-60 8 intelegen.com/nutrients/uv-radiation.htm 9 american-hearing.org/disorders/acoustic-neuroma 10 Undersea Hyperb Med, 2011; 38: 137-142

17

18

Medisch Dossier | Oktober 2016

|||gezondheidspolitiek||| |||Door:|rob|verkerk|||

Glyfosaat eindelijk in Glyfosaat is het meest gebruikte bestrijdingsmiddel ter wereld en het is waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens. Toch gaat het voorlopig niet in de ban.

P

raat je over genetisch gemodificeerde (gm-) gewassen, dan praat je over glyfosaat. Glyfosaat is het meest gebruikte bestrijdingsmiddel ter wereld. Zo’n 90 procent van de maïs, sojabonen en suikerbieten die in de VS geteeld wordt, bestaat uit gmgewassen die bestand zijn tegen glyfosaat. En op het moment van schrijven stond de EU op het punt om te besluiten of onkruidverdelgingsmiddelen op basis van glyfosaat vanaf juli in de ban moesten.

Toen het Internationaal Agentschap voor Onderzoek naar Kanker (IARC) vorig jaar bepaalde dat glyfosaat ‘waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens’ is, gingen alle alarmbellen rinkelen. Het zit tegenwoordig bijna overal in: in de meeste voedingsmiddelen en dranken, in borstvoeding en menselijke weefselmonsters. Regelmatige blootstelling aan kleine hoeveelheden kankerverwekkende stoffen is het schadelijkst. Dagelijkse blootstelling... veel erger kan niet.

Het middel verstoort ook de hormoonhuishouding, en beïnvloedt onbedoeld andere organismen zoals de micro-organismen in de bodem.

Die zijn misschien wel net zo belangrijk voor gezonde gewassen als goede darmbacteriën voor een goede gezondheid.

Erger nog, de zogenaamde ‘inactieve’ bestanddelen die aan bestrijdingsmiddelen worden toegevoegd zijn niet zo inactief als de producenten beweren.

Dit is namelijk een slimme manier voor producenten om de dure verplichte tests te omzeilen die nodig zijn voor een officiële goedkeuring van het middel. De hulpstof POE-tallowamine bijvoorbeeld maakt het makkelijker het middel te sprayen, zodat de planten het pesticide beter opnemen. Maar onderzoek duidt erop dat dergelijke hulpstof-

fen nog giftiger zijn dan de glyfosaat zelf, zelfs in heel lage doses. Ook hebben ze een verstorend effect op onze hormoonhuishouding.

In de EU is veel weerstand tegen het telen van gm-gewassen. Bovendien hebben veertien EU-regeringen, waaronder Frankrijk, Italië en Duitsland, hun zorgen geuit door een uitzonderingsclausule te bedingen voor Europese regels die in maart 2015 zijn aangenomen. Dit geeft alle 28 lidsta-

Monoculturen en het verdelgen van onkruid vagen uiteindelijk onbedoeld insecten-, vogel- en andere soorten uit die ervan afhankelijk zijn ten de mogelijkheid af te zien van het telen van gm-gewassen, ondanks het feit dat het wel mag van de Europese Voedselautoriteit (EFSA).

Er worden sinds 1996 steeds meer gm-gewassen geteeld die resistent zijn tegen glyfosaat. Toch worden bestrijdingsmiddelen met glyfosaat nog steeds veel gebruikt in traditionele teeltsystemen, voor het verdelgen van onkruid vroeg in de teeltcyclus en vlak voor de oogst. Dat gebeurt vooral bij teelt waar maar weinig aan grondbewerking wordt gedaan, om het vocht uit de gewassen te halen en om nog overgebleven onkruid te verdelgen. Het probleem

met het gebruik vlak voor de oogst is dat er dan vaker restanten van bestrijdingsmiddelen in de plant zitten.

Op de nieuwste lijst van onkruiden die resistent zijn tegen glyfosaat (zie weedscience.org), tel ik 258 verschillende soorten over de hele wereld! Nu kan niemand meer ontkennen dat de resistentie tegen glyfosaat genetisch is. Die genetische eigenschap is van gm-maïs, soja, katoen en andere gewassen dus overgesprongen naar 258 wilde plantensoorten, die daardoor als een soort superonkruid niet langer bestreden kunnen worden met glyfosaat. Dat doet denken aan bacteriën die ongevoelig zijn geworden voor antibiotica.

En omdat glyfosaat niet selectief is en elk breedbladig onkruid verdelgt waarmee het in aanraking komt, heeft dat ernstige gevolgen voor de biodiversiteit. Monoculturen en het verdelgen van onkruid vagen uiteindelijk onbedoeld insecten-, vogel- en andere soorten uit die ervan afhankelijk zijn. En biodiversiteit is niet alleen goed voor de natuur, het is ook goed voor een stabiel landbouwsysteem.

Dit onderwerp stond centraal bij mijn promotie- en postdoctoraal onderzoek. Ik weet daarom dat er maar één oplossing is: we moeten minder en niet meer gewassen telen waarbij glyfosaat als onkruidbestrijdingsmiddel nodig is, of ze nu genetisch gemodificeerd zijn of traditioneel. Toch wordt deze oplossing uit alle macht bestreden door niet-gekozen functionarissen van de Europese Commissie. Enkele machtige regeringsleiders die voor genetische modificatie zijn, ondersteunen het standpunt van de EC. De Europese Commissie heeft het Permanent Comité voor planten, dieren, levensmiddelen en diervoeders drie keer gevraagd om de vergunning voor glyfosaat te verlengen, die na

Medisch Dossier | Oktober 2016

de ban? juni 2016 afloopt. Niet één keer kreeg het Permanent Comité de benodigde gekwalificeerde meerderheid. Maar in plaats van dat te accepteren, blijft de Europese Commissie in beroep gaan, en vraagt ze de landen die zich van stemming hebben onthouden, waaronder Frankrijk en Duitsland met hun omvangrijke bevolking, om weer te gaan stemmen.

Zouden de kiezers in Nederland na de verkiezingen ook opgeroepen worden opnieuw te gaan stemmen, voor het geval ze van mening veranderd zijn?

Er zijn twee mogelijkheden. Of de EU verlengt de toestemming om glyfosaat te gebruiken niet en de bestrijdingsmiddelen zijn vanaf juli in de ban (en dat zou grote gevolgen hebben voor de mondiale toekomst van glyfosaat), of er worden weer dealtjes in achterkamertjes gesloten, zodat glyfosaat de komende anderhalf jaar, zo niet langer, gewoon op het landbouwmenu van de EU blijft staan.

Als dat eerste zou gebeuren, geeft dat vertrouwen in het democratisch proces, en toont dat aan dat er wel degelijk regeringen zijn die moeilijke besluiten kunnen nemen die de menselijke gezondheid en het milieu ten goede komen. De VS en de EU zullen zich dan ook minder zorgen maken over de in- en uitvoer van landbouwproducten die ‘waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens’ zijn, de hormoonhuishouding ver­storen en schadelijk zijn voor de biodiversiteit.

De EC heeft de vergunning echter inderdaad weer met anderhalf jaar verlengd; glyfosaat is níét in de ban gedaan. Dit is opnieuw een reden om de overheid te wantrouwen. We zullen moeten accepteren dat echte democratie een leuk idee was dat het niet heeft gehaald.

19 17

Echte aandacht voor jouw verhaal

Praten over verdriet, eenzaamheid of zorgen?

Bel

0900-0767 Chat en e-mail

5 ct/m

www.sensoor.nl

Dag en nacht

een luisterend oor Dit anoniem luisterend oor wordt gefinancierd door de gemeenten.