bu portrenin oluşmasında yadsınamaz öneme sahiptir. İşte bu noktada yok edilmesi gereken bir tehlike olarak Tepegöz, Basat’ın beklenen kahraman olmasına aracılık eder. Tepegöz ve Basat’ın mücadelesinde yenilmezlik sırrını da açıklamaktan geri durmaz Tepegöz. Mücadeleyi bir oyuna çevirir adeta. Bir bakıma Basat’ı sınama yoludur da bu oyun. Kaldı ki bir an önce sonuca ulaşmak isteyen meraklı, mazlumun yanında olan okuyucuyu daha da heyecanlandırır ve onun bütün desteğini -beklendiği gibi- Basat’a yükler kurgu. Dede Korkut Hikayeleri’in geneline bakıldığında da sürprizsiz bu olası destek okuyucuyu hikayeden düşürmediği gibi hikayeleri kurgu tutarlılığı açısından da geleneksel bakışla güçlü kılar. Sonuç Niyetine: Aslında Tepegöz, sadece Türk destanlarında karşımıza çıkan bir tipleme değildir. Yunan mitolojisinde de karşımıza çıkar ve Homeros’un Odysseia’sındaki ‘’Polifem’’ i ile karşılaştırılır. Çeşitli halkların destanlarında benzer tipolojik gelişmelerin olduğunu göstermek isteyen araştırmacılar, Yunanların bu karakteri doğudan aldığı tezini öne sürer. Tepegöz biopunk kavramı altında incelendiğindeyse ne kadar yese de doymayan bir bünyeye sahip olması, daha önemlisiyse tek gözünün olması biyolojik gen ve organ değişimlerini örneklediğini ortaya koyar. Hikayenin iyi ve Tepegözü aklı ve mantığıyla gücünü birleştirerek öldüren kahramanı Basat, destanlarda kahraman yaratma geleneğinin ‘’ akıl, fizik olarak kat kat güçlü olanı dahi yenmeye yeter’’ mesajını iletir. Evrenin bilinci insan ile yaratığın çatışmasında zafer, bilge insanın olmuştur. Dönem toplumlarının yaşayış tarzlarının getirisi olan farklı ilgi alanları abject kişilerin ve onlarla baş eden iyi kahramanların özelliklerini belirler. Destanlarda iyi kahramanlar normal insanlardan kat kat daha güçlü, daha mert, daha akıllıdır ve toplumu yönetme, koruma vasıflarına sahiptir. Bunun nedeni dönem insanının anlayışına göre en çok istenilen, aranan ve yüce görülen özelliklerin bunlar olmasıdır. Bugünse elimize herhangi bir fantastik- bilimkurgu kitabı aldığımızda, iyi kahramanın süper güçleri olduğunu, akıl okuyabildiğini, uçabildiğini, görünmez olduğunu ya da uzaylılarla, yeni türlerle ya da değişik yaratıklarla baş edebilecek kadar zeki, onları yok edip dünyada barışı ve huzuru sağlayan insanlar olduğunu görürüz. Sonuç olarak, insanın hayal gücü her dönemde benzer denilebilecek şekillerde fantastik eserler yazmıştır. Bu eserlerin başkahramanlarının abjekt bir fantastik yaratık ve onu yenen akıllı ve güçlü insan biçiminde bir kahraman olduğu ise doğru bir genellemedir.
özüm özge ÇOLAK F10 KARAKUTU SAYI: 11
27