27 juni 2011 | De Vliegende Hollander®
Als je door de Braakman fietst, heb je eigenlijk geen idee dat dit gebied betrekkelijk kort geleden, pakweg een kleine zestig jaar, is ingepolderd. In die tijd sprak men ook wel over ‘land, aan de zee ontrukt’. Het is interessant, om aan de hand van een drietal kaartfragmenten, respectievelijk van 1857, 1913 en 2009, de ontwikkelingen en veranderingen van deze zeearm nader te beschouwen. Op de kaart hiernaast is de Braakman nog duidelijk een zeearm van formaat die toentertijd nog doorliep tot tegen het Kanaal van Gent naar Terneuzen. Vanaf de middeleeuwen was de Braakman, via het sas van Gent de toegang tot Gent. Door ernstige verzanding van de Braakman leek Gent, evenals eertijds Brugge, Damme en Sluis door de verzanding van het Zwin, de verbinding met zee te verliezen, reden waarom koning Willem I het kanaal liet graven. Bedenk: dankzij de verzanding van de Braakman, heeft Nederland nu een economische levensader van formaat. Niet iedereen die dat beseft! Op de kaart hiernaast constateren we dat de Braakman in een nauwer keurslijf is geperst. Er zijn heel wat polders bijgekomen. Zowel Biervliet als Philippine liggen niet meer aan het water, hoewel de haven van Philippine nog te bereiken is door een nieuw gegraven kanaal van 1700 meter lang. Daardoor kon de mosselhandel blijven bloeien. Er waren jaren dat er meer dan 130.000 balen aan land werden gebracht, voornamelijk voor het Belgische achterland. De haven van Hoek bij Mauritsfort is ook nog bereikbaar. De Angelinapolder werd ook wel de ‘Savooyaard’ genoemd en is 50 jaar later geen eiland meer. Op de onderste (satelliet-)kaart zien we de Savoyaardsweg op een heel andere locatie. Opvallend is dat de schrijfwijze ervan, op elke kaart verschillend is. Ook zien we dat er van de machtige zeearm, die zelfs nog in verbinding heeft gestaan met het Zwin (de Kapitale dam op de bovenste kaart is er nog een overblijfsel van) niet veel meer over is. Desalniettemin was de afsluiting in 1952 een zegen, niet alleen voor de omliggende polders, die geen last meer hadden van verzilting, maar zeker ook voor de mensen die in 1953 de ramp meemaakten. Als de Braakman nog open was geweest, dan waren hier beslist heel veel slachtoffers gevallen. Straatnamen als de Savoyaardsweg en Braakmanweg krijgen door dit verhaal wat meer inhoud, maar er is natuurlijk veel meer te vertellen. We zullen zien. © john brouwer
17
Stijlvolle damesmode
M a r k t 2 5 4 5 3 1 E P Te r n e u z e n
www.levroparket.nl www.vh-magazine.nl