Symfonieorkest Vlaanderen - magazine 69

BELGIE - BELGIQUE

P.B. 9000 GENT X 4/3020 AFGIFTEKANTOOR GENT X ERKENNINGSNR. P308506 Driemaandelijks tijdschrift

magazine.

69.

12.2013 . 02.2014 driemaandelijks.

Antwerpen . Brugge . Brussel . Gent . Heist-op-den-Berg

Inhoud

Magazine.

69.

12.2013 . 02.2014

Voorwoord. 1 Kort. 2 Emil Jonason. 4 Korneel Alsteens. 6 Column Fred Brouwers. 10 Peter en zijn Wolf. 12 Interview met Prof. Dr. Mark Waer & Jef Neve. 16 Alexander Madzar. 22 Dit is Finland! 26 Interview met Emmanuelle Bertrand. 28 Romeo and Julia. 32 Golden Tickets. 36 Terugblik OdeGand by Night. 40 Nieuwe cd Benjamin Britten. 42 Open repetities. 45 Concert.agenda. 48

Redactie.

Hanneleen De Seranno Werkten verder aan deze uitgave mee.

Korneel Alsteens . Fred Brouwers .

Jasper Gheysen . Stephanie Dierckxsens .

Caroline Peeters . Erik Sluys .

Mieke Vandenberghe . Hélène Viratelle Brieven aan de redactie.

Westmeers 74 . B 8000 Brugge T +32 50 84 05 87 . F +32 50 84 06 87 communicatie@symfonieorkest.be . www.symfonieorkest.be Publiciteit. hanneleen.deseranno@symfonieorkest.be T +32 50 84 05 87 Programma’s onder voorbehoud van wijzigingen

Het Symfonieorkest Vlaanderen geniet de steun van

v.u. Dirk Coutigny . Westmeers 74 . B 8000 Brugge . T +32 50 84 05 87 . F +32 50 84 06 87

Voorwoord

1.

Beste muziekliefhebber.

In de tweede editie van het vernieuwde magazine brengen we diverse artikels om u optimaal voor te bereiden op de komende concerten van het Symfonieorkest Vlaanderen. We laten solisten en musici aan het woord, nemen u mee naar het geboorteland van Magnus Lindberg, blikken terug op de crossover met DJ Jeff Mills tijdens OdeGand by Night en stellen de winnaars van de Golden Tickets graag aan u voor.

Toch is dit magazine slechts een deeltje van wat wij u te bieden hebben op informatief vlak. Op de website vindt u namelijk heel wat video’s: interviews met dirigenten en solisten, reportages van de voorbije concerten, integrale uitvoeringen van orkestwerken en ook onze online inleidingen. Deze inleidingen zijn zeer interessant omdat ze u in enkele minuten tijd informeren over de werken die op het programma staan. De reportages van de voorbije concerten zijn dan weer mooie herinneringen aan wat u recent kon beleven in de concertzaal.

Kortom, aan de hand van onze website en onze Facebookpagina beleeft u de concerten van het Symfonieorkest Vlaanderen nog intenser.

geniale componisten hun grootste meesterwerken voor dit medium geschreven. Ook vandaag blijven de liveconcerten van het symfonisch orkest, ondanks de vele mogelijkheden die de moderne techniek ons biedt, een unieke kunstvorm die luisteraars, musici en componisten blijft inspireren tot nieuwe creaties.

Met het programma van het seizoen 2013-2014 streven we naar diepgang en willen we onze luisteraars met kunst bezielen. Zo blijven onze concerten een ware belevenis omdat we verrassen met nieuwe creaties, onverwachte interpretaties, originele uitvoeringen en unieke combinaties van gekende en nieuwe muziek.

Tijdens de kerstvakantie brengen we traditiegetrouw een familieconcert in Brugge en Antwerpen.

Dit jaar nemen we de wereldberoemde muziek van Sergei Prokofiev als leidraad bij de vernieuwde versie van Peter en zijn Wolf. Deze voorstelling is een absolute aanrader voor jong en oud tijdens de kerstvakantie.

Deze productie is dan meteen de laatste van het jaar 2013. We wensen u dan ook alvast een voorspoedig, muzikaal en gezond 2014 toe!

Als orkest verdedigen wij de enorme rijkdom aan kunstwerken van vroeger en nu. Het symfonisch orkest is immers ĂŠĂŠn van de mooiste kunst- Dirk Coutigny uitingen. In de voorbije 250 jaar hebben de meest Intendant

PS Kent u iemand die dit magazine gratis thuis wil ontvangen?

Mail vandaag nog de naam en het adres naar communicatie@symfonieorkest.be.

kort

Magazine 69 in een notendop.

De lievelingscd’s van celliste Emmanuelle Bertrand.

Emmanuelle bertrand

1. Chopin – Les 21 Nocturnes (Pascal Amoyel), Calliope, 2004 2. Elgar – Cello Concerto & Enigma Variations (London Philharmonic Orchestra o.l.v.

Daniel Barenboim & Jacqueline Du Pré), Sony Classical, 2000 3. Het oeuvre van Sinatra

© François Sechet

Unvollendete. p. 28

Britten-cd van het Symfonieorkest Vlaanderen.

In de pers.

De nieuwste cd van het Symfonieorkest Vlaanderen met het Vioolconcerto en Four Sea Interludes van Benjamin Britten, verscheen begin november 2013.

De Sunday Telegraph van 9 november 2013 prees de vertolking van violist Matthew Trusler omwille van zijn natuurlijke zachtheid, souplesse en kracht. Ook de heldere orkestklank van het Symfonieorkest Vlaanderen onder leiding van Seikyo Kim én Jan Latham-Koenig werd sterk gewaardeerd.

Ontdek de Britten-cd. p. 42

Open repetities.

Ontdek het Symfonieorkest Vlaanderen achter de schermen!

Paleis voor Schone Kunsten. Brussel maandag 10 februari 2014. 17u30 Concertgebouw. Brugge dinsdag 11 februari 2014. 17u30 Muziekcentrum de Bijloke. Gent zaterdag 15 februari 2014. 17u30 deSingel. Antwerpen zondag 16 februari 2014. 13u

Inleidingen op de concerten?

Online!

Vanaf dit seizoen kunt u vanaf één week voor het concert de inleiding online bekijken. Zowel op onze vertrouwde website www.symfonieorkest.be als op onze Facebookpagina vindt u deze korte filmpjes.

Wist u dat de multimedia-rubriek op onze website een grote verzameling aan orkestwerken telt? Deze kunt u integraal (her)beluisteren! Dankzij de uitstekende video- en audio-opnames van het Symfonieorkest Vlaanderen geniet u ook na het liveconcert van de mooiste klassieke muziek voor symfonisch orkest.

kostprijs. 5 euro inschrijven. 050 84 05 87 meer info. p. 45

Peter en zijn Wolf.

Een ontroerende en spannende familievoorstelling met een nieuw verhaal over Peter en zijn Wolf op de wereldberoemde muziek van Prokofiev. meer info. p. 12

Concerten op Klara.

Tijdens het programma ‘Klara Live’ elke werkdag vanaf 20u op Klara, komen diverse liveconcerten aan bod. Ook de concerten van het Symfonieorkest Vlaanderen kunt u op Klara herbeleven.

SIEGFRIED woensdag 22 januari 2014. 20u TARAS BULBA dinsdag 4 februari 2014. 20u Opgelet, deze uitzenddata zijn onder voorbehoud.

Voor de laatste programmawijzigingen kunt u terecht op www.klara.be.

Emil Jonason in ĂŠĂŠn woord samenvatten zou te moeilijk zijn.

Hij houdt van Tom Waits, Tesla Motors, Klezmer en Philip Glass.

Onder meer. Want wanneer hij antwoordt op de vraag welke muziek hij graag beluistert en speelt, vat hij bijna het volledige muziekrepertoire samen.

Als het goede muziek is, maakt de periode of de componist namelijk niets uit.

Interview

5.

Emil Jonason.

Klarinettist.

“Tijdens mijn derde jaar aan het conservatorium werd ik gevraagd om het Klarinetconcerto van Magnus Lindberg te spelen. Ik had mij tot dan toe voornamelijk toegelegd op het klassieke repertoire, zowel kamermuziek als concerto’s. Dit werk was een echte openbaring voor me. Ik begrijp waarom men zegt dat dit concerto het beste klarinetconcerto is na Mozart. Het is namelijk zo heerlijk doordacht en vanzelfsprekend geschreven. Als solist voel je meteen dat iemand perfect schrijft voor het instrument. Ik hou van dit concerto omdat het ook anders is. Het zoekt extremen op, maar anders dan het gebruikelijke snel en traag, hard en zacht.

Het gaat over klanken, over texturen die tot een perfect geheel zijn samengevoegd. Dat werk zit zo goed ineen.”

“Ik heb het Klarinetconcerto van Magnus Lindberg Hedendaagse muziek ligt hem ook nauw aan het al diverse keren met orkest mogen uitvoeren. Toch hart. “Hedendaagse muziek fascineert mij enorm”, probeer ik bij elke uitvoering nieuwe elementen te gaat Jonason verder. “Ik speel niet zomaar ‘heden- benadrukken. Zo is de cadenza bijvoorbeeld ‘ad daagse’ muziek, maar wel die partituren van die libitum’ geschreven. Dit is voor mij de perfecte gecomponisten die ik goed vind. Dat is de sleutel legenheid om aan de hand van de bestaande partivoor mij. Daarnaast vind ik ‘hedendaags’ wel leuk, tuur te improviseren.” juist omdat het nieuw is. Dan kan je het maken tot iets van jezelf. Van het gekende repertoire bestaan Emil Jonason houdt ook van auto’s. Meer bepaald er namelijk al zoveel opnames en interpretaties de TESLA Motors, uitgedacht en ontworpen door waaraan je, vind ik, niet zoveel meer kunt toevoe- Elon Musk. gen. Bovendien vind ik het een hele uitdaging om “Elon Musk is een fantastische man voor wie ik met een nieuwe compositie aan de slag te gaan. ontzettend veel bewondering heb”, bekent JonaZeker als het werk dan nog eens speciaal voor je son. “Deze Zuid-Afrikaan ontwikkelde het online geschreven werd. Zo schreef Christian Lindberg betalingssysteem PayPal en buigt zich over diverse een concerto voor mij dat we gecreëerd hebben duurzame en milieuvriendelijke projecten. De elekin oktober samen met het Göteborgs Symfoniker.” trische auto’s van de Amerikaanse producent Tesla Het Klarinetconcerto van Magnus Lindberg be- Motors zijn daaruit ontstaan. Ik heb het genoegen tekende een ommekeer in zijn leven als solist. gehad deze hightech auto te mogen uittesten in de “Goede muziek vinden, is zoals kleren kopen”, steekt Emil Jonason van wal. “Ik weet nooit waar ik naar op zoek ben, maar wanneer ik ‘het’ zie, weet ik meteen dat dit het was wat ik zocht.”

Hij luistert naar Tom Waits en Philip Glass. Soms zelfs weken aan een stuk. Onlangs ontdekte hij de jonge Britse componiste Anna Clyne, maar ook volksmuziek uit de Balkan draagt hij een warm hart toe.

“Vroeger speelde ik in een Klezmer-band en in een echte gipsy-band. Ik heb een schitterende tijd beleefd met hen. Het is ook fantastisch om zulke muzikanten bezig te zien. Het is vaak zo dat de oudste het snelst kunnen spelen. Zij blijven hun speeltechniek verder ontwikkelen, hoe oud ze ook zijn. Magnifiek!”

EMIL JONASON © ANDREAS SANDER

6.

Verenigde Staten. Deze rit vergeet ik nooit meer.

Het is ongelooflijk hoe snel zo’n elektrische auto kan optrekken en het voelt bovendien zeer vreemd aan om zo snel vooruit te schieten zonder geluid.

Dit is echt de auto van de toekomst. Eens terug in Stockholm heb ik ook mijn vrouw meegenomen naar zo’n testrit. Ook zij was helemaal overdonderd door het gebruiksgemak van deze auto. Het is een luxe-auto, dat wel, maar het is een fantastische, uiterst milieuvriendelijke uitvinding. Rijden in een auto van Tesla Motors, is een ervaring die je nooit vergeet. Zo zou elke auto moeten aanvoelen!”

Interview. Hanneleen De Seranno

Emil Jonason speelt het Klarinetconcerto van Magnus Lindberg met het Symfonieorkest Vlaanderen o.l.v. Jan Latham-Koenig tijdens het concert ‘Taras Bulba’.

Taras Bulba. zo. 15.12.2013 15:00 deSingel. Antwerpen info & tickets. +32 50 84 05 87

Online inleiding door Klaas Coulembier.

Inleiding ‘Taras Bulba’ vanaf 5 december 2013 online te bekijken op onze website en op Facebook.

ma. 16.12.2013 20:00 Paleis voor Schone Kunsten.

Brussel info & tickets. +32 50 84 05 87 di. 17.12.2013 20:00 Concertgebouw Brugge info & tickets. +32 50 84 05 87

7.

Interview

Korneel Alsteens.

Hoboïst Symfonieorkest Vlaanderen.

Ik leerde Leoš Janácˇek kennen toen ik net afgestudeerd was aan het conservatorium. In het voorjaar van 2002 contacteerde Jan Latham-Koenig, onze huidige chef-dirigent, mij. Of ik wilde meespelen in zijn pas opgerichte Young Janácˇek Philharmonic tijdens het Janácˇek Festival in Luhacˇovice in Moravië?

Tijdens de lange busreis van Praag naar Luhacˇovice, een kuuroord waar Janácˇek veel tijd had doorgebracht, beluisterde ik zijn Sinfonietta.

KORNEEL ALSTEENS © WILLEM DE LEEUW

De intense muziek die uit mijn hoofdtelefoon vloeide, paste zó perfect bij het landschap dat ik doorkruiste dat het liefde op het eerste gezicht werd. Net als bij bijvoorbeeld Sibelius, hoor je in de muziek van Janácˇek de ziel van zijn mooie land…

Al spelend in het Young Janácˇek Philharmonic, ontdekte ik Janácˇeks symfonische werken één voor één en tegelijkertijd begon ik me ook meer in de rest van zijn oeuvre te verdiepen. Om zijn

8.

opera’s live te kunnen meemaken, reisde ik door Europa, al was een concert in een of andere interessante Europese stad tegelijkertijd de ideale aanleiding om een mooie citytrip te maken. Zijn muziek voerde me zo naar Maastricht, Amsterdam, Saarbrücken, Stuttgart, Stockholm, Madrid ...

boven in zijn opera’s. Ook die zijn in zijn typische eigenzinnige, muzikale taal geschreven. Maar ook de inspiratiebronnen en onderwerpen ervan zijn vaak erg verrassend. Zo baseerde hij zich voor zijn opera Het Sluwe Vosje op een stripverhaal over dieren dat dagelijks in een Moravische krant verscheen. De Zaak Makropoulos, die het verhaal vertelt van een vrouw die door een toverdrank onsterfelijk is geworden, heeft dan weer zijn wortels in het science fiction verhaal van de Tsjechische schrijver Karel Capek, die overigens het woord ‘robot’ uitvond.

Wat mij het meest aanspreekt in de opera’s, is dat ze zo gebald zijn. Na een korte inleiding zit je als toeschouwer meteen in de actie. Overbodige zijsporen in het verhaal zal je bij Janácˇek niet vinden. En dankzij de door hem uitgevonden techniek van ‘spraakmelodie’ (het heel precies verklanken van de taal van mensen na het bestuderen van het ritme en de toonhoogte in gesprekken), worden conversaties heel direct weergegeven.

Door al deze elementen wordt zijn muziek bijna filmisch. Ook in Taras Bulba kan je dit goed horen: het verhaal kan heel duidelijk worden gevolgd aan de hand van de muziek. Zo worden bijvoorbeeld in het tweede deel de martelingen van Taras Bulba’s zoon Ostap verklankt in de schrikwekkende hoge tonen van de klarinet en de tremolo’s in de violen en hoor je later in datzelfde deel de triomf van de Polen in de wilde versie van hun typische mazurkadans.

Leoš Janácˇek werd halverwege de 19de eeuw geboren, maar schreef het merendeel van zijn composities op latere leeftijd, aan het begin van de 20ste eeuw. In die tijd wilden alle kunststromingen, na de romantiek van de 19de eeuw, een nieuwe richting inslaan: impressionisme, expressionisme, neoclassicisme, atonaliteit ... een ongelooflijk boeiende periode. De muziek van Janácˇek ligt op het kruispunt van dit alles. Ze verenigt enerzijds typische muzikale tradities van landgenoten uit de romantiek als Antonín Dvorˇák en muzikale elementen uit de Tsjechische volksmuziek, met een heel vooruitstrevende en zeer eigen, uiterst herkenbare muzikale taal. Die wordt bijvoorbeeld gekenmerkt door korte, soms erg ruwe ritmische motiefjes die hij als een mantra herhaalt. Ook in zijn orkestratie zoekt Janácˇek nieuwe horizonten op. Zo durft hij bijvoorbeeld drie hoge piccolo’s te combineren met drie lage trombones of vult hij het typische houtblaaskwintet aan met een basklarinet. Maar dit nieuwe geluid combineert Janácˇek ook met romantische en melancholische klanken en melodieën, zoals die van de Engelse hoorn in het begin van Taras Bulba. Die melancholie in zijn muziek trekt me erg aan, net als in die van Brahms en Dvorˇ ák, mijn twee andere lievelingscomponisten. Tien jaar na onze eerste kennismaking, is mijn liefde voor de muziek van Janácˇek nog steeds niet Het genie van Janácˇek komt nog het meest naar over en hoe langer hoe meer voel ik de drang om

9.

terug te keren naar zijn geboortestreek Moravië. Ik wil er dieper in het leven en de geschiedenis van de componist graven. In Brno is zijn huis nu een museum geworden en ik zou er aan zijn graf willen staan met de klanken van zijn opera Uit een Dodenhuis in mijn hoofd. Tenslotte zou ik er de Villa Tugendhat bezoeken: een onlangs volledig gerenoveerde en door Unesco beschermde modernistische villa van Ludwig Mies van der Rohe uit het interbellum.

Janácˇek is twee jaar te vroeg gestorven om dit icoon uit de architectuurgeschiedenis te zien verrijzen op enkele straten van zijn eigen huis.

Dit gebouw én het spoorzoeken naar zijn muziek maken van Brno een uitstekende bestemming voor iedereen die van die boeiende eerste helft van de 20ste eeuw houdt.

Top 3 van Korneel Alsteens Kamermuziekwerk: Mládi Dit blazerssextet is het enige kamermuziekwerk waarbij Janácˇek een partij voor de hobo heeft voorzien. Hij verklankt in het werk, dat letterlijk vertaald ‘Jeugd’ betekent, zijn jonge jaren in zijn geboortedorp Hukvaldy en Brno, de stad waar hij opgroeide. ˚ én Kát’a Kabanová, want het is zéér moeilijk om hiertussen te kiezen.

Opera: Jenufa ˚ is de bekendste opera. Deze spannende rollercoaster mondt uit in de prachtige Jenufa epiloog Odešli, die me telkens weer tot tranen toe ontroert. Het staat in januari-februari 2014 op het programma in de Brusselse Muntschouwburg.

Kát’a Kabanová herinner ik mij als een sublieme productie van regisseur Robert Carsen in de Vlaamse Opera. De opera blijft bloedstollend vanaf de eerste lage tonen van de indrukwekkende ouverture die opborrelen uit de orkestbak tot wanneer Kát’a zich op het einde in de Volga verdrinkt ...

Voor symfonisch orkest: Sinfonietta Zijn bekendste werk voor symfonisch orkest is zonder twijfel Sinfonietta.

Het opent heel apart met een fanfare van maar liefst negen trompetten en pauken.

In de beschrijvende muziek die daarop volgt, lopen melancholische melodieën over in spannende ritmes en haast demonische klanken.

Na al die jaren blijft het me aangrijpen bij elk beluistering.

Column

Fred Brouwers.

Leoš en Kamila.

Bepaalde componisten zijn op stupide wijze aan hun einde gekomen.

Wallingford Riegger, die veel met dansfenomeen Martha Graham samenwerkte, struikelde op wandel in New York over de leiband die zijn twee hondjes grondig rond zijn voeten hadden gewikkeld en viel op zijn hoofd. Alle hulp kwam te laat.

Charles Henri Alkan, die nogal afgesneden leefde van de wereld, tussen zijn piano en zijn boeken, bezweek toen hij het hoogste rek van zijn boekenkast probeerde te bereiken en zo het hele gevaarte over zich heen kreeg.

die dezer dagen hand over hand toenemen, voor wetenschappelijke of pseudo-wetenschappelijke zoektochten naar de ziektebeelden en doodsoorzaken van componisten. Aan de hand van de beschreven symptomen probeert men met de huidige kennis te achterhalen aan wat ze zijn overleden.

Zo konden we onlangs lezen dat een Amerikaanse professor had gevonden dat streptokokken aan de basis lagen van de dood van Mozart. Iemand anders dacht weer te weten dat Händel, die een zware drinker was, zijn einde vond na langdurige loodvergiftiging. Aan zijn geliefkoosde dranken, Anton Webern werd op het einde van de Tweede wijn en porto, werden vroeger behoorlijke hoeWereldoorlog doodgeschoten door een Ameri- veelheden lood toegevoegd om de drank te zoeten kaanse soldaat terwijl hij een sigaretje stond te en te stabiliseren. roken. De G.I. riep hem een bevel toe in het En- Met eros en thanatos zitten we natuurlijk helemaal gels, een taal die Webern niet begreep, en toen hij gebeiteld, want dat is bovendien ook nog eens er dan ook niet op reageerde, hield de soldaat hem lekker sensationeel, zoals in het geval Koczwara.

En velen willen o zo graag het fijne weten over het voor een ‘vijand’. Pang, weg. seksleven van publieke figuren, dus ook van beFrantišek Koczwara, een Tsjechische violist, werd roemde componisten. in 1791 dood gevonden, ingepakt, opgehangen, aan de zoldering van een Londens bordeel. Hij En als we het dan toch over Tsjechen hebben ... had eerst prostituee Susannah Hill gevraagd om Ook over Leoš Janácˇek is veel inkt gevloeid. Tenor zijn testikels af te snijden. Toen ze dat weigerde, Ian Bostridge heeft er ooit zelfs een heel artikel in nam hij zijn toevlucht tot een andere manier om The Guardian aan gewijd. seksueel opgewonden te geraken. Hij zou zo het Janácˇek zou in de armen van zijn maîtresse, eerste bekende geval van wurgseks worden. Het Kamila Stösslová, de geest hebben gegeven. Dan is meisje werd vrijgesproken. Ze slaagde er simpel- het natuurlijk verleidelijk om je daar bij te verbeelden dat hij in het geheim overspel pleegde en zijn weg niet in om de zak tijdig open te krijgen.

Stupide, maar tenminste duidelijke overlijdens. hart het in volle liefdesdaad begaf. Toegegeven, Geen voer dus voor discussies en speculaties, Leoš had een niet oninteressant amoureus verle-

11.

den. Het begon toen hij in 1881 huwde met zijn leerlinge Zdenka Schulzová, die op dat moment vijftien was. Het werd geen gelukkig huwelijk en ze leefden snel de facto gescheiden. Wat dan weer niet wou zeggen dat Zdenka onbewogen bleef toen Leoš eerst vuur vatte voor Gabriela Horváthová, een sopraan die in Jenufa ˚ had meegezongen, en later voor Kamila. Janácˇek kreeg een longontsteking toen Kamila en haar familie hem bezochten.

Haar zoontje raakte verdwaald in het bos en Leoš bleef zoeken tot hij gevonden was. Een week later overleed hij. In de armen van Kamila? Misschien.

Hebben ze ‘het’ gedaan of niet? Er is natuurlijk het feit dat hij Kamila tot zijn erfgename wou maken, er zijn de brieven waar de passie afdruipt, maar die is volgens een Tsjechische vorser dan weer puur platonisch. Afijn: feit is dat zij sinds hun kennismaking zijn muze is geweest die haast al zijn werk heeft geïnspireerd. Misschien moeten we daar als sensatiebeluste 21ste eeuwers vrede mee hebben.

Column. Fred Brouwers

Familie.concert

Peter en zijn Wolf.

Familie.concert . Peter en zijn Wolf.

Vernieuwd verhaal op muziek van Prokofiev.

Vrijdag 27 december 2013 Concertgebouw Brugge

15:00

Zondag 29 december 2013 15:00 deSingel Antwerpen verteller.

Steven Beersmans dirigent.

Stijn Saveniers

kom en geniet mee

voor families met kinderen vanaf 8 jaar

Interview

Stijn Saveniers.

Maak kennis met de dirigent.

Wat doet een dirigent nu precies?

Waarom heeft een orkest een dirigent nodig?

Een dirigent leidt de repetities en moet ervoor zorgen dat alle musici de muziek op dezelfde manier spelen. Tijdens het concert probeert de dirigent met zijn energie en zijn goed humeur het orkest te inspireren. En omdat de dirigent weet wat elk instrument moet spelen, kan hij helpen als er iets mis zou lopen.

Stijn Saveniers Geboren op 1 oktober 1979 Beroep. dirigent Waarom dirigeert een dirigent met een stokje?

Een stokje maakt de arm langer en zorgt er zo voor dat ook kleine bewegingen nog goed te zien zijn achteraan in het orkest.

Waarom moet je zo driftig met je armen/handen zwaaien?

De dirigent heeft alleen zijn handen en zijn gezicht om te laten zien wat hij wil horen. Hij kan moeilijk beginnen praten, dat zou de muziek storen. Dat kan driftig zijn, als de muziek hevig is, of om de musici aan te sporen.

Sta je soms voor de spiegel te oefenen?

Welk gevoel geeft jou dat?

Ik kijk tegenwoordig nog wel eens in de spiegel om te zien hoe een bepaalde beweging eruitziet. Dan kan ik beter inschatten hoe de musici zullen reageren. Ik stel me niet voor dat ik voor een groot orkest sta. Toen ik klein was, deed ik dat wel; dan voelde ik me altijd heel groot. Na een tijdje moest ik zelf heel erg lachen met de gezichten die ik trok. Nu doe ik het enkel als controle.

Ben je zenuwachtig als je met een echt orkest mag werken?

Ik ben altijd zenuwachtig voor de eerste repetitie, maar dat is elke dirigent wel, denk ik. Meestal zijn de zenuwen na de eerste pauze over.

Welke gekke situatie maakte je als dirigent al eens mee?

Ik moest in een orkestbak op een erg hoog en klein podium klimmen. Ik moest mijn been zo hoog tillen dat mijn broek scheurde. Het publiek kon het gelukkig niet zien, maar het orkest lag in een deuk van het lachen. Ik heb ze dus eerst wat tijd moeten geven vooraleer we konden beginnen.

Waarom zweet een dirigent soms zo na een concert? Is dirigeren lastig?

Tijdens het dirigeren denk ik er nooit aan, maar soms schrik ik er na een repetitie of concert van hoeveel ik gezweet heb.

Dirigeren is precies toch een beetje sporten.

Of mijn conditie is erg slecht …

Wat vind je het allermoeilijkste aan dirigeren?

Je moet de musici zoveel mogelijk vrijheid geven. Tenslotte weten zij allemaal heel goed hoe ze de muziek moeten spelen.

Maar ze moeten wel samenspelen en één groep zijn, dus je moet ze als dirigent wel leiden. Leiden en tegelijk loslaten, dat is een moeilijke balans.

Wat vind je het allermoeilijkste aan dirigeren?

Je moet de musici zoveel mogelijk vrijheid geven. Tenslotte weten zij allemaal heel goed hoe ze de muziek moeten spelen.

Maar ze moeten wel samenspelen en één groep zijn, dus je moet ze als dirigent wel leiden. Leiden en tegelijk loslaten, dat is een moeilijke balans.

Kan je iets vertellen over de muziek die we tijdens de voorstelling zullen horen?

De muziek in de voorstelling is bijna allemaal geschreven door Prokofiev, die het verhaal Peter en de wolf schreef waarop deze voorstelling gebaseerd is. Ook in dit verhaal herkennen we de personages aan een eigen melodie: de verschillende dieren, Peter, zijn opa… Soms vertelt de muziek ons ook waar Peter aan denkt, of van droomt.

Leerde je op school dirigeren of kreeg je ook les van andere dirigenten?

Mijn vader is ook dirigent. Sinds ik heel klein was, zag ik hem dirigeren. Hij heeft me bij ons thuis mijn eerste lessen gegeven en ik heb daarna op het conservatorium bij hem gestudeerd. Ik leerde ook veel bij van andere dirigenten; je leert namelijk van iedere dirigent die je ziet.

Wat is er zo bijzonder aan dit familieconcert?

Ik vind het een prachtige voorstelling, een erg mooi verhaal! Maar, het is niet alleen een prachtig verhaal dat je nog nooit gehoord hebt, het wordt ook op een heel speciale manier verteld! Je zult zien, met het orkest erbij, lijkt het wel alsof het een film is die tot leven komt!

Boek nu de allerbeste plaatsen voor u en uw (klein)kinderen!

Tickets voor kinderen en jongeren t.e.m. 15 jaar: 8 euro in alle rangen.

050 84 05 87 www.symfonieorkest.be

Favoriete werk?

Liederen, Concerti en SymfonieĂŤn.

Favoriete uitvoerders?

Suk Trio, Radu Lupu, Emil Gilels en Carlos Kleiber.

Laatste werk dat u live zag?

Ein Deutsches Requiem door het Leuvens Universitair Koor en het Universitair Symfonisch Orkest.

Welk werk zou u nog eens live willen zien?

Brahms' Tweede Symfonie! Maar jullie voeren die toch uit?!

Echt iets om naar uit te kijken!

Prof. Dr. Mark Waer

Interview

17.

De Brahmsliefhebbers.

Prof. Dr. Mark Waer. oud-rector van de KU Leuven.

Naar aanleiding van het concert ‘Parada’, waarin één van de meest vooruitstrevende krachten van de Tweede Symfonie van Johannes Brahms op zijn tijd.” het programma staat, zochten we naar bekende Vlamingen met een uitgesproken liefde voor deze Duitse componist. Ziehier het pleidooi van Prof.

Dr. Mark Waer, oud-rector van de KU Leuven, en pianist Jef Neve.

"Zijn muziek draagt een

ongelooflijke intimiteit in zich"

Waarom bent u zo’n groot liefhebber van Brahms?

Mark Waer: “Dat is een zeer moeilijke vraag waar ik geen pasklaar antwoord op heb. Zijn muziek geeft me altijd een speciaal gevoel dat je niet zomaar kunt verklaren. Het klikt gewoon! Ik kan ook niet zeggen dat mijn liefde voor Brahms ontstaan is op een specifiek moment of door een bepaalde muzikale ervaring.

Op mijn dertiende startte mijn ontdekkingstocht doorheen de wereld van de klassieke muziek. Eén van de componisten die me voortdurend wist te bekoren, was Johannes Brahms. Het is niet toevallig dat de eerste plaat die ik kreeg zijn Eerste Symfonie was. In die tijd was het immers nog een echte belevenis om een LP te krijgen en te beluisteren.”

“Brahms slaagt erin om in zijn muziek een fantastische synthese te realiseren tussen het omkijken naar het verleden en het uitkijken naar een nieuwe, muzikale toekomst. Ten onrechte wordt Brahms vaak als een strenge conservatieveling bestempeld. Niets is minder waar! Brahms probeerde altijd op zijn manier te vernieuwen en de grenzen van de traditionele vormen, genres, harmonieën en melodieën af te tasten. Niet voor niets bestempelde Arnold Schönberg, één van de grootste vernieuwers uit de muziekgeschiedenis, hem in zijn artikel ‘Brahms, the progressive’ als

MARK WAER © ROB STEVENS

Wat spreekt u precies aan in Brahms’ muziek?

Waer: “Er zijn zoveel aspecten die me bekoren.

Eerst en vooral een gecontroleerde passie. Een passie die zich, met andere woorden, moet schikken naar de strakke teugels van de componist.

Toch voel je op sommige ogenblikken dat deze passie zich uit dat keurslijf wil losrukken. Daarnaast is alles op en top uitgewerkt. Je vindt bij Brahms weinig tot geen onafgewerkte of inspiratieloze passages. Alles is zo uitgekiend dat iedere noot en ieder ritme hun plaats kennen, zonder te vervelen. De eeuwige twijfelaar Brahms heeft hierin een belangrijk aandeel.

Waar ik nog steeds koude rillingen van krijg, is de ongelooflijke intimiteit die deze muziek in zich draagt. In die zin verkies ik het liedrepertoire van Brahms boven dat van Schubert. De intimiteit van deze muziek grijpt je bij momenten onvermijdelijk naar de keel.

Een laatste element waar ik me steeds over verwonder, is het feit dat Brahms een uiterst divers en gevarieerd oeuvre heeft nagelaten. Van zijn Eerste Pianotrio, dat bruist van jeugdig enthousiasme, tot de totale berusting in zijn laatste Intermezzi en Klavierstücke, zijn het stuk voor stuk topwerken die qua muzikale kwaliteit en emotionele lading hun gelijke niet kennen.”

18.

Kunnen zijn symfonieën u bekoren?

Waer: “Absoluut! Zijn vier symfonieën hebben binnen de canon van de klassieke muziek terecht een plaats verworven. Er zijn bijna geen woorden voor hoe Brahms via het symfonische medium zijn kunnen etaleert: adembenemend! Mijn favoriet is zonder twijfel zijn Tweede Symfonie. Wat Brahms in de finale van deze compositie bewerkstelligt, is werkelijk grandioos.”

Heeft u uw passie voor Brahms al kunnen overbrengen naar andere mensen?

Waer: “Ik ben dagelijks bezig met de promotie van Johannes Brahms. (lacht) Mijn vrouw heeft zich ondertussen ook al bekeerd. Toch blijft Brahms één van die componisten waar je ofwel helemaal voor ofwel helemaal tegen bent. Ik heb het geluk om bij die eerste groep te mogen horen.”

Heeft u, nu u geen rector meer bent, meer tijd om naar Brahms en klassieke muziek te luisteren?

Waer: “Ik heb wel meer tijd voor concerten, maar luisteren naar klassieke muziek ben ik eigenlijk altijd blijven doen. Tijdens de lange autoritten van de ene vergadering naar de andere stond Klara altijd op. Muziek is alomtegenwoordig en de middelen om muziek te beluisteren, zijn onbeperkt.

Heeft u zich verdiept in het leven van Brahms?

Waer: “Het persoonlijk leven van Brahms heeft me De iPad’s, mp3’s en pc’s van deze wereld zorgen ontzettend geboeid. Als kind moest Brahms optre- ervoor dat we onze lievelingsmuziek altijd bij de den in roestige kroegen waar hij mogelijks, omdat hand hebben.” hij een heel mooi kind was, ook misbruikt is geweest.

Een onstabiele jeugd, want Brahms’ ouders waren Komt u helemaal tot rust bij de muziek van gescheiden, verergerde de situatie alleen maar. Dat Brahms? heeft zonder twijfel zijn sporen nagelaten in Brahms’ Waer: “De muziek van Brahms geeft mij het gevoel latere innerlijke, emotionele leven. Emotioneel was thuis te komen. Een berustend gevoel waarbij je hij een echte puinhoop en daarvan leveren zijn tal- alles rondom je vergeet. Brahms blijft daarom tot rijke ambigue relaties, waaronder die met Clara op vandaag één van mijn lievelingscomponisten.”

Schumann, het sprekende bewijs. Toch had hij ook positieve karaktereigenschappen: hij stond onder zijn vrienden bekend als een zeer genereus en intelligent man. Toch moet het juk van Beethoven, dat hij pas op latere leeftijd van zich heeft kunnen afschudden, een grote impact gehad hebben op de gevoelswereld van de eeuwig twijfelende Brahms.”

"Onder vrienden stond hij

bekend als een genereus en intelligent man"

"De muziek van Brahms geeft

mij het gevoel thuis te komen"

Interview

Jef Neve. pianist.

Waarom bent u een groot Brahmsliefhebber?

Jef Neve: “Ik heb Johannes Brahms altijd een warm hart toegedragen. Ondanks het feit dat ik zijn muziek amper uitgevoerd heb, heeft ze me altijd geboeid. Toen ik op het conservatorium zat, heb ik ontzettend veel naar Brahms geluisterd en raakte ik behoorlijk gefascineerd door zijn turbulente levensloop. Ik voelde een groot medeleven voor de jonge Brahms, die van zijn vader moest optreden in de Hamburgse bordelen. Maar de aspiraties van zijn vader en de vernedering van de bordelen

JEF NEVE © Lieve blanquaert

stemden niet overeen met de intrinsieke muzikale kwaliteiten van Brahms, die zou uitgroeien tot één van de grootste meesters van de romantiek. Zonder er een hapklare verklaring voor te hebben, voel ik me verbonden met hem.”

Waarom spreekt zijn muziek u zo aan?

Neve: “Voor mij is Brahms in de eerste plaats een meester van de melodie. Keer op keer word ik met verstomming geslagen door de intrinsieke schoonheid van de eenvoud van zijn melodieën.

20.

Ik merk bij mezelf dat ik uitermate kan genieten van Brahms die op een lange, elegante manier een mooie melodie laat klinken. Daarnaast draag ik zijn ingenieuze behandeling van de stemvoering hoog in het vaandel. Brahms is onnavolgbaar in de verwerking van zijn harmonieën en zorgt voor een uiterst verfijnde en doordachte stemvoering. Ik voel me tot zijn zoektocht naar eenvoud en verfijning erg aangetrokken en voel zijn proces ook echt aan. Een mooi voorbeeld hiervan is dat ik iedere avond voor het slapengaan, het tweede deel van het Tweede Pianoconcerto beluister, waar ik ook ben. Dan maak ik tijd om helemaal tot rust te komen. ’s Avonds, wanneer de wereld rond mij stil staat, reflecteer ik, met Brahms op de achtergrond, over mijn leven, mijn werk, mijn muziek en mijn creativiteit. Dag in dag uit zorgt Brahms dus voor de perfecte fysieke en mentale afsluiter van de dag. Op mijn begrafenis mag dit Tweede Pianoconcerto dan ook absoluut niet ontbreken.”

dere woorden, net omdat ik er zoveel naar luister, automatisch door in mijn eigen composities en improvisaties. In het derde deel van mijn Tweede Pianoconcerto heb ik zelfs bewust geprobeerd om de sfeer van het Adagio van zijn Tweede Symfonie te herscheppen. Toch is het ontzettend moeilijk om op een expliciete manier een eigen interpretatie van het werk van één van de grootste componisten aller tijden op poten te zetten.”

"Elke avond luister ik naar het tweede deel van Brahms' Tweede Pianoconcerto"

Heeft het feit dat u zelf pianist bent uw liefde voor Brahms versterkt?

Neve: “Ik heb zelf jammer genoeg nooit veel Brahms gespeeld. De Intermezzi opus 117 en 118 en enkele Hongaarse Dansen zijn al de revue gepasseerd, maar het is vooral door te luisteren dat ik mijn passie voor zijn muziek ontwikkeld heb. Ik ben op dit ogenblik ook meer met mijn eigen ding bezig en tracht mijn eigen weg te zoeken. Toch droom ik ervan om, wanneer ik genoeg watertjes Heeft de muziek van Brahms een invloed op uw doorzwommen heb en op een gezegende leeftijd ben gekomen, één van zijn pianoconcerti uit te eigen werk?

Neve: “Ongetwijfeld zijn er heel wat elementen voeren.” van Brahms’ muziek onbewust naar mijn eigen werk doorgestroomd. Muziek is en blijft een taal Is het mogelijk om – gelet op uw drukke agenda – die je, zonder het te beseffen, opneemt, aanleert uw passie voor Brahms aan anderen door te geven? en hanteert. De muziek van Brahms klinkt met an- Neve: “Ik voel me niet echt een officiële Brahms-

"Hoe mooi kan een

eenvoudige melodie toch zijn!"

21.

ambassadeur. Toen ik nog les gaf, heb ik geprobeerd mijn leerlingen zoveel mogelijk met de muziek van Brahms kennis te laten maken en hen van zijn kwaliteiten te overtuigen. Brahms is voor mij een toevluchtsoord waar je volledig tot rust kan komen. Ik leef voornamelijk in de wereld van de jazz, en daar ligt mijn hart ook, maar om voluit te genieten, wend ik me het liefst tot Brahms.�

Interview. Jasper Gheysen

Favoriete werk?

Tweede Pianoconcerto.

Favoriete uitvoerder(s)?

Moeilijk! Vladimir Horowitz.

Welk werk zou u nog eens live willen zien?

Ein Deutsches Requiem.

Welk werk zou u graag nog eens uitvoeren?

Tweede Pianoconcerto.

Jef Neve

Geboorteplaats.

Belgrado, ServiĂŤ Bewaart mooie herinneringen aan. zijn studies bij Elisso Virsaladze Speelde debuutconcert met.

Berliner Philharmoniker o.l.v.

YvĂĄn Fischer

Alexander Madzar

Interview

23.

Alexander Madzar.

Pianist.

In een gezellig cafeetje vlak naast het statige gemeentehuis van Sint-Gillis, op een steenworp van zijn woning, heb ik een afspraak met Alexander Madzar. Het is lang geleden dat ik nog iets met hem ben gaan drinken, maar Sascha is nog steeds de beminnelijkheid en bescheidenheid zelve. Sterallures zijn hem helemaal vreemd, niets doet vermoeden dat de man die hier voor mij zit, behoort tot het kransje toppianisten dat wordt uitgenodigd op de meest prestigieuze festivals en dat met de meest gerenommeerde orkesten (zoals o.a. de Berliner) heeft gespeeld. En nu dus ook met het Symfonieorkest Vlaanderen tijdens het concert 'Parada'.

Wat doe je het liefst, een recital spelen of de solopartij in een concerto spelen?

Alexander Madzar: “Ik doe het allebei even graag.

Het vraagt wel een ietwat andere manier van spelen. Bij een recital sta je helemaal naakt voor je publiek, want je bent alleen op een podium. Het geeft je anderzijds wel een geweldige vrijheid omdat je alles zelf in de hand hebt. Spelen met orkest heeft iets weg van spelen met een harnas: het beschermt je, het ondersteunt je, maar het laat je wel niet toe om zomaar te doen wat je wil. Je beschikt namelijk dynamisch en ritmisch over heel wat minder vrijheid, wat natuurlijk ook afhankelijk is van wie dirigeert.”

"Spelen met orkest heeft iets weg van spelen met een harnas" alexander madzar

Dus de dirigent speelt een belangrijke rol?

Madzar: “Absoluut! En nog meer in het Tweede Pianoconcerto van Béla Bartók. Voor mij is dit concerto een soort ‘superconcerto’, een symfonie met een uiterst virtuoze solopartij voor de piano.

Een beetje zoals in de concerti van Brahms, maar dan met een nog actievere en meer geraffineerde orkestpartij. Het orkest heeft geen enkel moment van passiviteit, het staat steeds in dialoog met de solist. Het laatste deel, geschreven in de stijl van een Hongaarse csárdás, lijkt wel op een pingpongwedstrijd tussen orkest en solist!

Ik kijk er dan ook naar uit om dit concerto samen met Andreas Delfs te kunnen uitvoeren, een dirigent waarmee ik met veel plezier al in het verleden heb samengewerkt. Ik denk zelfs dat ik in de jaren ‘90 met hem een cd met werk van E. Schulhoff heb opgenomen.”

Kan u ons iets vertellen over uw muzikale opvoeding?

Madzar: “Ik kom uit een familie waar het langs moeders kant toch traditie was dat men een instrument bespeelde. Zo stond er een vleugelpiano bij mijn grootmoeder en ook mijn moeder speelde piano, ik heb ook een oom die viool speelt. Weliswaar was niemand professioneel, maar toch waren het begaafde amateurs. Op mijn zesde ging ik dan naar de speciale muziekschool in mijn geboortestad Belgrado, waar je wel een ingangsexamen moest afleggen. Daar konden we genieten van een haast ideale soort van muziekonderwijs, volledig in de Russische traditie. Het was als het ware een uitgestippelde weg die ervoor zorgde dat ik, net als mijn oudere stadsgenoot Ivo Pogorelich,

24.

op mijn achttiende aan het Conservatorium van Moskou ging studeren. Voor mij was dat een schitterende tijd. Het waren de jaren van Gorbatchov en de Perestrojka, een tijd vol optimisme en openingen in Rusland. Ik had toen het geluk om bij Elisso Virsaladze te kunnen studeren, een uitzonderlijke dame, heel genereus en uniek, één van de weinige toppianisten die zich de moeite niet ontziet om echt les te geven. Bij haar studeren was alsof je door iemand die aan de top van een berg staat naar omhoog wordt getrokken om ook die top te bereiken, weliswaar van haar berg.”

"Bij haar studeren was alsof je omhoog getrokken werd om de bergtop te bereiken" Hoe bent u dan in België terechtgekomen?

Madzar: “Eigenlijk door het toeval. Ik had een aantal goede vrienden in Brussel en om te ontsnappen aan mijn militaire dienstplicht tijdens de burgeroorlog in Joegoslavië heb ik mij ingeschreven aan het Conservatorium van Brussel. Ik wilde in geen geval iets met die oorlog te maken hebben. Ik zou ook niet weten welk kamp ik had moeten kiezen, mijn moeder is namelijk half Kroatisch en half Hongaars-Duits, en mijn vader is een Serviër die uit Kroatië komt!

Nu woon ik nog steeds in Brussel en ik geef er zelfs les aan het conservatorium!”

Toch bent u enkel bij insiders hier in België bekend, maar niet bij het grote publiek, hoe komt dat?

Madzar: “Misschien omdat ik nooit laureaat ben geworden van de Koningin Elisabethwedstrijd.

Soms heb ik het gevoel dat die wedstrijd hier in België geldt als een werkvergunning en die heb ik dus niet behaald.”

De eerste keer dat ik van u hoorde was toen u de Eurovisiewedstrijd voor Jonge Musici won. Ik herinner me uw uitspraak “I have to give up my love affair with my wrong notes!” U heeft dus wel aan wedstrijden deelgenomen?

Madzar: “Jazeker, wij waren ook opgevoed met het idee dat je aan wedstrijden moest deelnemen.

Die wedstrijd waarover je spreekt was in 1986 in Kopenhagen, ik studeerde toen nog niet in Moskou. Ik heb daar heel goede herinneringen aan.

Wedstrijden heb ik ook nooit ervaren als iets negatiefs, je kwam er steeds interessante pianisten tegen, ik beschouwde het altijd als een pianofeest.

De prijzen die ik in belangrijke pianocompetities als Leeds, Buzoni of Genève heb behaald, hebben me zeker geholpen in mijn carrière.”

Hoewel die scheiding nu niet meer bestaat, heeft u de helft van uw leven in het vroegere Oostblok doorgebracht, en de andere helft in het Westen, ziet u verschillen in die muzikale werelden?

Madzar: “In het vroegere Oostblok werden muzikanten en artiesten in het algemeen beschouwd als aristocraten en werden ze behandeld als een soort superklasse. Omdat de minimale levensvoorzieningen voor iedereen aanwezig waren, lijkt

25.

het mij dat men de dingen meer deed omwille van hun essentie. Hier zien velen kunst eerder als een middel om te voorzien in een bepaalde luxueuze levensstijl. Het leven onder het communisme had heel wat onaangename kanten en was zeker veel eentoniger dan hier, maar het was veel makkelijker om je enkel op de muziek te concentreren. Hier valt er zoveel te beleven, worden we constant omringd door nieuwe dingen, wat het veel moeilijker maakt om alleen met muziek bezig te zijn.”

Heeft u nog muzikale dromen die u zou willen realiseren?

Madzar: “Nog heel veel! Alle 32 sonates van Beethoven spelen, bijvoorbeeld!”

Interview. Erik Sluys

Parada. di. 07.01.2014 20:00 Concertgebouw. Brugge info & tickets. +32 50 84 05 87 za. 11.01.2014 20:00 Muziekcentrum de Bijloke. Gent info & tickets. +32 9 269 92 92 zo. 12.01.2014 15:00 deSingel. Antwerpen info & tickets. +32 50 84 05 87

BEROEMDE FINNEN.



Frederik Idestam, 1838-1916 stichter bedrijf Nokia  Jean Sibelius, 1865-1957 componist  Alvar Aalto, 1898-1976 architect  Einojuhani Rautavaara, °1928 componist  Magnus Lindberg, °1958 componist  Esa-Pekka Salonen, °1958

componist en dirigent

FINLAND IN HET KORT.

        

Vijfde grootste land van Europa Helsinki, hoofdstad 5,4 miljoen inwoners 40,5 inwoners / km2 (België: 362 inwoners / km2) Fins (91%), Zweeds (5,4%), Sámi (1700 inwoners) Republiek Lid van de Europese Unie sinds 1995 Euro, munteenheid Klimaat met grote contrasten: tot -42°C in de winter, tot 31°C in de zomer

HET GEBOORTELAND VAN COMPONIST MAGNUS LINDBERG. HOE OVERLEEF JE MET PLEZIER DE BARRE WINTER IN FINLAND? Tips voor een fijne winter. Ook in België.

Wanneer het ijskoud, donker en spekglad wordt, staat het leven niet stil in Finland. Integendeel. Finland is één van de meest noordelijke landen met een permanente bevolking ook in de meest noordelijke delen.

De winter duurt er gemiddeld zo’n drie tot zeven maanden, afhankelijk van waar men woont. Finnen weten het maximum uit de winterperiode te halen.

Ontdek hoe de Finnen de koude overleven én er bovendien van genieten!

Koffie!

Koffie houdt je wakker op donkere winterochtenden. Met een kopje koffie kom je de dag gemakkelijker door en sommige mensen zeggen zelfs dat je erdoor gemakkelijker inslaapt. Statistieken uit 2009 tonen aan dat het koffieverbruik per persoon in Finland bijna 12 kg bedraagt of ongeveer vier koppen koffie per dag. Ter vergelijking: in de Verenigde Staten consumeert men 4 kg en in Zweden 7,5 kg. De Finnen drinken het liefst koffie van lichtgeroosterde bonen die wat bitterder smaakt.

Andere warme dranken zoals thee, hete chocolademelk, warme sap van zwarte bessen en ‘glögi’, een Noorse variant van glühwein, zijn ook bijzonder in trek tijdens de koude wintermaanden.

Isolatie.

Een warm huis maakt ook een groot verschil wanneer het buiten tot -20°C vriest. Finland is koploper in de ontwikkeling van energiezuinige en duurzame technologieën. Driedubbel glas in alle ramen, isolatie van minstens 10 cm dik en het dichten van alle kieren in het huis, zijn maar enkele voorbeelden van hoe de Finnen hun huis optimaal wapenen tegen de koude.

Winters verkeer.

Het barre winterweer houdt de Finnen niet binnen. Integendeel! Ze rijden in de winter haast evenveel met hun auto als in de zomer. Alle auto-eigenaars zijn verplicht om winterbanden te gebruiken van zodra het weer omslaat. Dat kunnen banden zijn die geschikt zijn voor alle weertypes of spijkerbanden. Daarnaast zorgt een speciale motorverwarmer ervoor dat auto’s in koud weer gemakkelijker starten, zeker wanneer de auto ’s nachts niet in een garage maar wel buiten blijft staan. Ook zetelverwarming is bijna altijd standaard voorzien in auto’s die voor de Scandinavische markt bedoeld zijn.

FINSE CREATIVITEIT! Sauna.

Het traditionele Finse stoombad zuivert het lichaam en de geest.

Dit is overigens een uitstekend middel om stress en giftige stoffen uit het lichaam te verdrijven.

Hoewel het saunabezoek ook in België reeds goed ingeburgerd is, gaat er niets boven een saunaervaring midden in het bos met een Fins bergmeer als decor.

Met de steun van

De kruk Stool 60.

Een creatie van Alvar Aalto voor Artek.

Het beroemde driepotige krukje van Artek is een iconisch meubel van onze tijd geworden. In 2013 bestaat het krukje tachtig jaar! Doordat je ze gemakkelijk kunt stapelen, passen ze in elk interieur. Handig als extra stoel, bijzettafeltje of keukentrapje.

Teksten en foto's van deze katern komen oorspronkelijk van de website thisisFINLAND.fi

“De muziek van Richard Strauss is niet zomaar zachte achtergrondmuziek.

Vooral de werken die hij in zijn jonge jaren schreef, waaronder ook Tod und Verklärung, hoort in al haar volheid de ether ingestuurd te worden, live of door goede boxen.

Het is muziek die je zowel als muzikant en als luisteraar ten volle moet beleven.

Ik speelde nog niet zo lang geleden Also sprach Zarathustra in de Royal Albert Hall in Londen. Er zal niemand zijn die de openingsmaten niet kent en velen zullen deze omschrijven als cliché of misschien zelfs ‘afgezaagd’. Als je deze maten bekijkt als de aanzet op het voorspel van de complexe en gelaagde partituur die volgt, kan je, als je je hiervoor openstelt, alleen maar toegeven dat dit fantastische muziek is.

Fantastische muziek waar je, eens ingebed, door meegenomen wordt als muzikant en als luisteraar en waar je in tijd en ruimte kan stilstaan.

Laat ook het Symfonieorkest Vlaanderen met Tod und Verklärung u meenemen naar hogere en diepere sferen.”

Fluitiste Caroline Peeters over de muziek van Richard Strauss. Productie 'Unvollendete'.

Unvollendete

29.

Emmanuelle Bertrand. celliste. geleerd om alles vanuit een ander en breder perspectief te benaderen.”

“Ik denk in het bijzonder aan de tijd die je besteedt om een stuk, met respect voor de partituur, te interpreteren en te studeren. Bijvoorbeeld in de muziek van Dutilleux, die uiterst intelligent gecomponeerd is, staan er soms wel vijf verschillende aanwijzingen om één noot te spelen. Wanneer je studeert, U bent soliste, artistiek directeur van het Festival komen er heel wat vragen in je op. Bij onze eerste de Violoncelle de Beauvais in Frankrijk, gepas- ontmoeting wilde ik hem dan ook bijzonder veel sioneerd kamermusicus en liefhebber van heden- vragen stellen. Ik was zeer verwonderd over zijn daagse muziek. Hoe slaagt u erin dit allemaal te antwoord. Hij zei me: “Stel uzelf geen vragen meer.

U speelt in de juiste sfeer en dat is alles wat telt combineren?

Emmanuelle Bertrand: “Wel, dit alles vormt een on- voor mij.” Dat was ronduit het tegenovergestelde afscheidelijk geheel. Je zou kunnen zeggen dat de van wat ik verwacht had ... Meneer Dutilleux is vorm verandert, maar de basis blijft altijd dezelfde. namelijk zéér precies. Geen enkel detail ontsnapt Zo heb ik inderdaad de functie als artistiek direc- aan zijn aandacht. teur van het Festival de Violoncelle van Pieter Wis- Dit heeft in mij iets wakker gemaakt wat helemaal pelwey overgenomen, maar de programma’s die ondergesneeuwd was bij de voorbereidingen van je samenstelt in het kader van een festival komen wedstrijden. Ik zag toen de partituur als iets tijdemeestal grotendeels overeen met deze die je voor lijks en niet als doel op zich. jezelf zou samenstellen. Alles waar een musicus Kortom, deze ontmoeting heeft een zeer belangdagelijks mee bezig is, gebeurt ook tijdens de voor- rijke rol gespeeld in mijn persoonlijke evolutie.” bereiding van zo’n festival. Het delen van datgene waar je vol passie voor leeft, is immers een belang- U speelt graag hedendaagse muziek en diverse componisten hebben reeds speciaal voor u gecomrijk onderdeel van het leven van een muzikant.” poneerd. Aan welke stukken heeft u bijzondere Uw ontmoeting met componist Henri Dutilleux was herinneringen? zeer bepalend voor u. Wat betekent hij precies voor u? Bertrand: “Eigenlijk aan alle werken. Want er Bertrand: “Hem ontmoeten was een zeer belang- ontstaat een intieme band met elk oeuvre dat je toevoegt aan je repertoire, in het bijzonder aan rijk keerpunt in mijn leven als celliste.

Ik was net aan het conservatorium afgestudeerd en composities die dan nog eens speciaal voor jou geprobeerde zo goed mogelijk alle raadgevingen die schreven zijn. Elk werk dat je speelt en deelt, wordt ik tijdens mijn opleiding gekregen had in de prak- een onderdeel van je levensweg. tijk om te zetten. Dankzij deze ontmoeting heb ik Natuurlijk zijn er stukken die een belangrijkere Emmanuelle Bertrand is geen onbekende voor het Symfonieorkest Vlaanderen. Het orkest was al verschillende keren te gast op het Festival de Violoncelle in Beauvais. Deze keer treedt ze aan als soliste in het prachtige, maar onderbelichte Celloconcerto in do groot van Erich Korngold tijdens de productie 'Unvollendete' in februari 2014.

EMMANUELLE BERTRAND © ALVARA YANEZ

30.

rol spelen omdat je ze meer vertolkt dan andere.

Hierbij denk ik vooral aan Itinérance van Pascal Amoyel. Wij spelen samen duo’s en hij is ook mijn echtgenoot. Composities die op mijn lijf geschreven zijn, zijn van zijn hand. Omdat hij me goed kent, maar ook omdat ik de context ken waarin hij me zijn werken aanbiedt. Zijn muzikale taal spreekt mij heel direct aan.

Itinérance is dus één van de werken die mij nauw aan het hart ligt, maar er zijn natuurlijk ook nog andere composities!”

Welke componist zou volgens u meer aandacht moeten krijgen?

Bertrand: “Ik zou durven stellen dat dit één van de moeilijkheden was om het programma voor cello en orkest met het Symfonieorkest Vlaanderen samen te stellen.

Korngold is geen bekende componist; dit is anders ˇ of dan wanneer je het celloconcerto van Dvorák Dutilleux programmeert. Wanneer je als artiest overtuigd bent dat je dit moet spelen, wil je het met een publiek delen. Dan wil je je keuze verdedigen.

Meesterwerken die niet uitgevoerd worden, worden namelijk automatisch vergeten. Een compositie leeft slechts doordat het gespeeld en gedeeld wordt.”

Kunt u wat meer vertellen over het Celloconcerto van Korngold en de Romanze van Strauss?

Bertrand: “Ik vind het fantastisch dat ik dit concerto aan mijn repertoire kan toevoegen en dat ik het ook verschillende keren met het Symfonieorkest Vlaanderen kan uitvoeren. Het is een werk dat zelden wordt geprogrammeerd en waarvan ikzelf nog nooit een live-uitvoering heb gehoord.

Omdat dit concerto relatief kort is, is het namelijk moeilijk in een concertprogramma in te passen.

Daarom hebben we er de Romanze van Strauss aan toegevoegd; een meesterwerk uit dezelfde periode, helemaal anders van opzet, eveneens zelden geprogrammeerd. De Romanze is een vroeg werk van Richard Strauss, maar wat hij op het einde van zijn leven componeerde, komt grotendeels overeen met wat Korngold schreef. Er is een duidelijke link tussen de muzikale taal van deze componisten.

Natuurlijk geniet ik er ook van om het grote cellorepertoire te spelen, maar het vooruitzicht om enkele onverwachte en minder bekende pareltjes te mogen brengen, is één van de meest fascinerende taken van een artiest, vind ik.”

Hoe heeft u uw cello gevonden?

Bertrand: “Ik speel op een moderne cello, wat op zich zeer bijzonder is. Het is een instrument van de hand van Jean-Louis Prochasson uit 1995. Op dat ogenblik had ik aan het Rostropovich Concours deelgenomen waabij ik als prijs een cello van Paul Blanchard in bruikleen kreeg. Ik heb toen besloten om de cello waarop ik tijdens mijn studie speelde, waarmee ik prijzen gewonnen had, waarmee ik eigenlijk een groot deel van m’n leven gedeeld had, in te wisselen voor het instrument van Blanchard. Toch was ik niet helemaal tevreden, want het stoorde me enigszins dat ik dit instrument nooit zou kunnen houden. Als cellist moet je je instrument kunnen vergeten tijdens het spelen. Wanneer je een instrument in bruikleen hebt, moet je het natuurlijk altijd in perfecte staat terugbezorgen. Dat is niet altijd haalbaar met de soms zeer fysieke inspanningen die je op zo’n instrument levert.

Philippe Muller, mijn leraar, heeft me toen aange-

31.

veel zorgen baart. Ik denk dat het een missie moet zijn als musicus om telkens opnieuw je plaats binnen de samenleving terug te winnen. Momenteel heeft men niet de gewoonte om kunst te leren kennen.

Daarom ben ik zo in de ban van de muziek uit de oorlogsperiode. Het interesseert me enorm hoe muziek eigenlijk de essentie kan weergeven in de meest extreme omstandigheden. Als je ziet dat zowel in Auschwitz als in de loopgraven muziek een bestaansreden creëerde, een reden was om zich niet door de situatie te laten verpletteren, besef je dat er een enorme kracht van muziek uitgaat. Een dynamiek die niet altijd naar waarde geschat wordt wanneer men in een veel comfortabelere periode leeft.

Vandaag leven we in een zeer individuele maat“In 2011 heeft Prochasson nog een cello voor me schappij. Toch stelt muziek ons in staat om iets te gebouwd, maar dan een heel bijzondere. Ik droom- delen, om krachtige ervaringen samen te beleven. de er al jaren van om de klank te horen van een Het is onze missie als musicus om het publiek bij cello van Maurice Maréchal. Zo’n cello werd in elk concert te tonen dat muziek een belangrijk on1915 gemaakt uit houten deuren en houten krat- derdeel van het leven kan zijn.” ten waarin Duitse munitie opgeslagen werd. Zo’n cello bestaat nog steeds en staat tentoongesteld in U heeft al met het Symfonieorkest Vlaanderen saCité de la Musique in Parijs, maar je mag er niet mengewerkt. Hoe was uw ervaring met dit orkest?

Bertrand: “Wij maakten voor het eerst kennis tijop spelen.

Omdat ik die droom koesterde, heeft Jean-Louis dens het Festival de Violoncelle in Beauvais waarmijn vraag geaccepteerd en heeft hij een cello ge- van ik net artistiek directeur geworden was. We bouwd die exact overeenkomt met de beschrijving brachten Tout un monde lointain en het was een van Maurice Maréchal. Zo ging mijn toch zeer bij- enorme eer voor ons dat Henri Dutilleux op zijn zeer gezegende leeftijd, hij was toen 95 jaar, aanzondere droom twee jaar geleden in vervulling.” wezig was. Het heeft me enorm geraakt dat we zijn Bent u bezorgd over de richting die klassieke mu- concerto in zijn bijzijn hebben vertolkt. Ook zijn ziek uitgegaan is sinds de tijd van uw voorgangers prachtige toespraak nadien zal me altijd bijblijven. zoals Casals, Heifetz en Horowitz? Hoe moeten we Hij had een zekere kracht over zich en tegelijkerde jongere generatie uitnodigen en interesse laten tijd een unieke eenvoud die hem zo dicht bij het publiek bracht.” krijgen voor klassieke muziek?

Bertrand: “Dat is een probleem dat me inderdaad Interview. Hélène Viratelle raden om Jean-Louis Prochasson op te zoeken. Hij maakt cello’s helemaal op maat van de wensen van de opdrachtgever. Nu was er een cello die overbleef en die hij niet zomaar aan de volgende opdrachtgever wilde aanbieden. Die zou immers niet volledig aan zijn of haar wensen beantwoorden, ook al had hij op dat ogenblik een wachttijd van drie jaar… Hij bood mij die cello aan waarna ik het een paar dagen uitprobeerde. Ik vond het een geweldig instrument en besloot de cello te kopen.

Op dit ogenblik is mijn cello dus achttien jaar oud.

Ik werk nog steeds heel nauw samen met Prochasson omdat een moderne cello enorm verandert door erop te spelen.”

Romeo and Julia.

“For you and I are past our dancing days”.

William Shakespeare, Romeo and Juliet.

Romeo and Julia

33.

Koninklijk Ballet Vlaanderen.

Passie en temperament. Eros en thanatos. Dans en muziek. Dat zijn de ingrediënten van de wereldpremière van een nieuwe, niet eerder vertoonde balletproductie Romeo and Julia. Voor dit tijdloze liefdesverhaal van William Shakespeare uit 1595 slaan het Koninklijk Ballet Vlaanderen en het Symfonieorkest Vlaanderen de handen opnieuw in elkaar. De jonge Russische choreograaf Slava Samodurov wil overdonderd worden door uitzinnige liefde en finalistische hartstocht. Muziek van Sergei Prokofiev en de kostuums van Tim Van Steenbergen, het Belgische couture-icoon, zullen dit doel zeker ondersteunen. “Watjes maken zichzelf niet van kant met een mes.”

Een gloednieuwe choreografie.

Slava Samodurov danste tijdens zijn carrière zelf ontelbare keren de rol van Romeo en bedacht voor deze productie een atypische choreografie.

“De repetities interesseerden me altijd meer dan de eigenlijke voorstellingen, omdat de beslotenheid ervan, zonder decor en zonder kostuums, veel reëler en veel persoonlijker aanvoelde. Dat gevoel tracht ik nu naar het podium te transponeren door in mijn choreografie de fijne lijn tussen repetitie, opvoering en fantasie te bewandelen. Denkend aan Shakespeares woorden dat de wereld een schouwtoneel is en alle mensen acteurs zijn, betekent dat deze Romeo and Julia een theater in het theater zal worden, een dans in een dans”, aldus Samodurov.

“Mijn ervaringen als danser zijn eerder een voordeel dan een nadeel. Toch is het ontzettend moeilijk om je eigen ding te doen. Door Romeo and Julia vanuit een ongewoon perspectief te bekijken, dat van de repetitie, en door te vetrekken vanuit mijn

© JOHAN PERSSON

eigen lichaam, heb ik me kunnen losmaken van de beeldtaal van grote choreografen zoals Sir Kenneth MacMillan en Leonid Lavrovsky.”

De personages.

Het verhaal van Romeo en Julia staat ook bekend om zijn vele nevenpersonages die elk op hun beurt in een kluwen van intriges verwikkeld raken.

“Elk personage uit Romeo and Julia ervaar ik als essentieel, omdat het allemaal individuen zijn die deel uitmaken van een groter geheel. Shakespeares handeling is een soort van kettingreactie, waarbij elke schakel, elk personage even belangrijk is”, vertelt Samodurov. “Ik werk met deze choreografie niet met uiterst positief of uiterst negatief afgebeelde personages. Net zoals bij een toneelstuk van Tsjechov blijven de uiterlijke kenmerken van de personages eerder beperkt. Volgens kostuumbouwer Tim Van Steenbergen ontwikkelen alle personages zich doorheen het ballet tot individuele persoonlijkheden. “In het begin van de voorstelling zal het niet duidelijk zijn wie Romeo, wie Julia en wie de anderen zijn. We starten met een homogene groep mensen die met elkaar beginnen te dansen. Langzamerhand zal je merken dat die mensen een bepaalde rol opnemen. Iedereen had immers Romeo kunnen spelen en iedereen Julia.

Dat maakt het én erg universeel én erg suggestief.”

Beeldentaal.

Een choreografie komt vaak niet uit het niets. Vaak worden de dansbewegingen gebaseerd op beelden uit het echte leven.

“Romeo and Julia is een verhaal over jonge mensen die bruisen van energie. Mijn danstaal is dan ook

34.

geïnspireerd op de manier waarop vogelzwermen zich jong en speels bewegen”, aldus Samodurov.

“Naast vogelzwermen, lieten we ons ook door getijdegolven en handen inspireren. Getijdegolven omdat Prokofievs muziek ons in eb en vloed overspoelt, even onstuitbaar als de gevoelens die Romeo en Julia overweldigen. Handen? Omdat de relatie tussen Romeo en Julia erg fysiek is en het elkaar aanraken met de vingertoppen, het moment symboliseert waarop de vonk ongenadig overspringt.”

Kostuums.

De kleren maken de man, zeker wanneer er in gedanst moet worden. Kostuumontwerper Tim Van Steenbergen, die op vlak van theater en opera al heel wat ervaring heeft, creëert door de intensieve samenwerking met de choreograaf een kostumering op maat. De lange slepen, waarvoor Van Steenbergen bekend staat, komen ook in de voorstelling terug.

“Door het gebruik van slepen, leg ik de dansers een bepaalde beperking op. Elke avond moeten de dansers een strijd uitvechten met hun kostuums; precies die strijd en het gevaar daarvan zorgen ervoor dat zij niet in routine vervallen en dat het altijd heel spannend blijft. In deze productie geven de lange slepen de vrouwelijke personages een zekere hulpeloosheid. Daaruit ontspringt een uiterst boeiende paradox: des te koninklijker het kostuum, des te hulpelozer de danseres in haar bewegingen.”

struikelbrokken in het werk verscholen.

“De grootste uitdaging voor ons is ongetwijfeld de partituur”, aldus dirigent Benjamin Pope. “De vele technische passages en het creëren van de juiste atmosfeer zorgen ervoor dat dit werk enorm veeleisend is voor de musici. Het is ook steeds afwachten hoe de nieuwe choreografie zal zijn. Ik ken Slava Samodurov van het Royal Ballet in Londen waar hij enkele jaren geleden solist was. Ik ben benieuwd hoe hij de choreografie uitgedacht heeft en in welke zin de muziek de enscenering kan ondersteunen.”

Volgens Pope zal het repetitieproces intensief worden. “Als uitvoerende musici moeten we het meesterwerk van Prokofiev alle eer aan doen. Het is een geweldig werk dat zonder problemen de tand des tijds heeft doorstaan. De hoeveelheid muziek die we zullen moeten doorspartelen, is echter geen lachertje. Daarnaast is het afwachten welke coupures de choreograaf zal inlassen. We moeten voorkomen dat dit geen enkel effect heeft op de continuïteit van de voorstelling.”

Dirigeren en choreografie volgen.

“Het is altijd een uitdaging om het perfecte midden te vinden tussen het dirigeren van een orkest en tegelijkertijd de choreografie te volgen en te ondersteunen”, vertelt Benjamin Pope. “Aan de ene kant ligt de focus bij het orkest dat, zeker in een balletproductie, van heel dichtbij moet geleid worden. Aan de andere kant is het voor mij ontzettend belangrijk dat de muziek meer is dan alleen een ondersteunend instrument. Een goede muziMuzikale uitdagingen.

Niet alleen voor de dansers en kostuummakers kale begeleiding kan de choreografie en de danvormt deze productie een uitdaging, ook voor de sers naar een hoger niveau tillen. Ik heb het geluk musici en dirigent liggen er enkele vervaarlijke gehad dat er in mijn lange carrière nog niet veel

producties misgelopen zijn, integendeel. Ik herinner me nog goed de première van Onegin met de muziek van Francesca da Rimini en het Koninklijk Ballet Vlaanderen. Door een goede samenwerking met de choreograaf en het orkest waren de principal dancers, Wim Vanlessen en Aki Saito, in staat het publiek tot tranen toe te ontroeren.”

Het Symfonieorkest Vlaanderen.

Voor de balletproductie Romeo and Julia dirigeert Benjamin Pope opnieuw het Symfonieorkest Vlaanderen. “De eerste keer dat we elkaar mochten ontmoeten, was er onmiddellijk een sterke verbondenheid. Er hangt een geweldige sfeer en de musici zijn stuk voor stuk ontzettend getalenteerd.

De openheid ten opzichte van mij, de dansers en de choreografie is werkelijk ongezien”, aldus Benjamin Pope.

“Daarbij komt nog dat iedereen enorm vriendelijk en positief ingesteld is. De musici zijn in staat om op een uiterst efficiënte manier te repeteren en er kan zeker af en toe eens goed gelachen worden.

BEN POPE © miel pieters

Ook het volledige management onder leiding van Dirk Coutigny straalt diezelfde positieve energie uit. De combinatie van uiterst getalenteerde musici en een positief en productief klimaat komt de uitvoeringen altijd ten goede.”

Interview. Jasper Gheysen

Romeo & Julia. Ballet Symfonieorkest Vlaanderen o.l.v. Benjamin Pope Koninklijk Ballet Vlaanderen vanaf vr. 21.02.2014 (zie concertkalender p. 48) Stadsschouwburg. Antwerpen info & tickets. www.sherpa.be 0900 84 100 (0,50 EUR/min.)

Eind september werden de winnaars bekend gemaakt van onze Golden Ticket-actie.

Wie zich als abonnee inschreef voor het seizoen 2013-2014, maakte kans om op ieder concert van het Symfonieorkest Vlaanderen op een andere manier verrast te worden.

We stellen graag de winnende abonnees aan u voor.

Ze waren verrast door het heuglijke nieuws en benieuwd naar een jaar vol muzikale verwennerij.

Golden Tickets

Willy Wonka achterna.

“Sinds enkele jaren volg ik het Symfonieorkest Vlaanderen. De concerten op dinsdagavond in Brugge zijn voor mij een perfecte uitlaatklep. In deze drukke tijden kan muziek voor een ideale verpozing zorgen.”

FILIP BUYSE - winnaar Brugge

“Sinds jaar en dag volgen we het Symfonieorkest Vlaanderen van heel dichtbij. Dirigenten zoals Etienne Siebens, David Angus en Seikyo Kim passeerden reeds de revue. We zijn erg benieuwd naar hoe de nieuwe chef-dirigent Jan Latham-Koenig met het orkest zal werken. Een avond naar prachtige muziek luisteren en daarna iets gaan drinken met vrienden: dat is pas genieten!”

FAMILIE PERQUY - winnaars Brugge

“Als een relatief nieuwe abonnee blijven de concerten van het Symfonieorkest Vlaanderen me steevast verrassen. Sinds ik enkele jaren geleden naar Brugge verhuisd ben, heb ik via het orkest de wereld van de klassieke muziek ontdekt. Hoewel de uitdagende composities me soms bij het begin wat angst inboezemen, stellen ze ons in staat om onze muzikale horizonten te verbreden.”

SONIA VANPACHTERBEKE - winnaar Brugge

37.

“We wisten eerst niet goed of dit een grap was of niet. Wat een aangename verrassing! Net zoals in onze tuin en in de natuur, brengt klassieke muziek een zekere rust in ons leven. De live-concerten van het orkest, waar de musici vol passie en engagement het beste van zichzelf geven, zijn stuk voor stuk gelegenheden om naar uit te kijken.”

“We vroegen ons af of wij wel echt de winnaars van deze actie waren. Ook dit seizoen verwachten we opnieuw overdonderd te worden, ondanks de enkele moeilijkere werken op het programma. We kijken er ook naar uit om het orkest terug te zien. Het visuele aspect, met de zwoegende musici en de bezielde solisten en dirigenten, speelt voor ons een grote rol.”

FAMILIE VERBEEREN - winnaars Brussel

FAMILIE VAN DEN BUNDER - winnaars Brussel

“We hebben tot op vandaag eigenlijk nog nooit iets gewonnen. Dat we nu door het toeval een jaar lang in de watten worden gelegd door het Symfonieorkest Vlaanderen, maakt ons ongelooflijk gelukkig.

We volgen het orkest van bij het begin. Het is dan ook telkens reikhalzend uitkijken naar het volgende concert op zondagmiddag in deSingel. Topdirigenten en solisten weten ons mateloos te ontroeren.”

“Klassieke muziek heeft voor ons al altijd een belangrijke rol gespeeld. We zijn telkens verwonderd wat muziek met een mens kan doen.

Dat de musici van het Symfonieorkest Vlaanderen steeds een grote begeestering aan de dag leggen, is echt fantastisch. In onze koorrepetities proberen we dan ook met dezelfde passie te repeteren.”

FAMILIE HENDRIKX - winnaars Antwerpen

FAMILIE MARINUS - winnaars Antwerpen

Ontdek de t n a k er e d n a van het

volg ons op Facebook.

YouTube.

Linkedin. issuu.

De eerste editie van OdeGand by Night, het afsluitende muziekfeest van het Festival van Vlaanderen Gent, was een bijzonder muzikaal spektakel.

Zes unieke locaties in de Gentse binnenstad werden omgetoverd tot muziekclubs. DJ-sets in een orkestraal jasje, klassieke muziek in combinatie met hedendaagse visuals, eeuwenoude muziek overgoten met energieke beats, ...

OdeGand by Night liet twee aparte werelden samensmelten tot een inspirerend én uniek geheel.

Ook het Symfonieorkest Vlaanderen was op zaterdag 28 september 2013 van de partij met de wereldwijd gelauwerde DJ Jeff Mills.

© WOUTER VAN VAERENBERGH

Terugblik

41.

OdeGand by Night.

Bruisende eerste editie.

DJ JEF MILLS © THIJS DE LANGE

© WOUTER VAN VAERENBERGH

De Sint-Annakerk was de sublieme locatie voor het afsluitende concert van OdeGand by Night.

Het Symfonieorkest Vlaanderen onder leiding van Christophe Mangou bracht er met de technogod Jeff Mills ‘Light from the Outside World’.

De ultieme Mills-classic ‘The Bells’ werd tot twee maal toe gespeeld. Een echte glansrol was weggelegd voor onze percussionisten die, luid aangemoedigd door het uiterst heterogene publiek, met buisklokken en pauken de historische kerk op haar grondvesten deden daveren.

© WOUTER VAN VAERENBERGH

© WOUTER VAN VAERENBERGH

Vorig seizoen werden het Vioolconcerto van Britten, meesterlijk vertolkt door Matthew Trusler, en het werk Four Sea Interludes warm onthaald tijdens diverse concerten.

Samen met violist Matthew Trusler, onder wiens label ‘Orchid Classics’ de cd begin november uitkwam, en dirigenten Seikyo Kim en Jan Latham-Koenig heeft het Symfonieorkest Vlaanderen deze cd kunnen realiseren.

Dat zowel Jan Latham-Koenig als Matthew Trusler erg houden van het repertoire van Benjamin Britten, blijkt uit hun getuigenissen.

Benjamin Britten

43.

De nieuwste cd van het Symfonieorkest Vlaanderen.

Jan Latham-Koenig. chef-dirigent Ik werd als jonge scholier verliefd op Brittens muziek. Als lid van het knapenkoor van de Highgate School werden we immers dikwijls uitgenodigd om zijn War Requiem te zingen én op te nemen onder leiding van Britten himself. Dit was een enorme inspiratiebron.

De uitzending op de BBC van Peter Grimes in een speciaal voor televisie aangepaste productie met Peter Pears in de hoofdrol was voor mij een echte openbaring. Deze gebeurtenissen overtuigden me dat Britten zonder twijfel één van de allergrootste componisten van de 20ste eeuw was én is. En dat misschien nog meer in opera dan in symfonische muziek. Hij is één van de weinige componisten uit de 20ste eeuw die erin slaagt om de diepste emoties op te wekken op een manier waarvoor andere componisten vaak een meer intellectuele benadering nodig hebben.

Matthew Trusler. viool Ik hoorde het Vioolconcerto van Britten voor het eerst toen ik twintig jaar was tijdens een familievakantie aan de Engelse kust. Een vriend leende me de opname met Mark Lubotsky en Britten als dirigent. Al snel werd dit één van mijn lievelingsopnames. Ik luisterde er onafgebroken naar en werd zo helemaal verliefd op dit werk.

Sindsdien heb ik het werk heel vaak uitgevoerd en ben ik er altijd evenveel van blijven genieten. Ik geloof nog steeds dat het één van de grootste concerto’s is die ooit voor viool geschreven werd. Het is een aartsmoeilijk werk, één van de moeilijkste die ik ken, maar eens de technische moeilijkheden overwonnen, is het een enorm dankbaar concerto om uit te voeren. Zo’n krachtige muziek! Er zijn passages bij die mooier zijn dan alles wat ik al gehoord heb. Ik zal me altijd het effect herinneren dat dit stuk op me had toen ik het voor het eerst hoorde. Volgens mij zal dit gevoel nooit verdwijnen.

JAN LATHAM-KOENIG © PAUL PERSKY

MATTHEW TRUSLER © SHEILA ROCK

Unvollendete

45.

Achter de schermen van het Symfonieorkest Vlaanderen.

Ook dit seizoen nodigen wij u uit om het Symfonieorkest Vlaanderen achter de schermen te ontdekken. Het is opnieuw een uitstekende gelegenheid om het Symfonieorkest Vlaanderen aan het werk te zien en te beleven hoe een majestueuze symfonie of een virtuoos concerto gevormd en gepolijst wordt door dirigent en musici.

Een repetitie bijwonen, is voor muziekliefhebbers beslist een leerrijke ervaring. In het verleden gaven wij verschillende groepen reeds de kans een repetitie bij te wonen. De reacties waren steeds zo positief dat wij deze formule het komende seizoen graag herhalen.

De deelnameprijs per persoon bedraagt 5 euro.

Omwille van organisatorische redenen is een minimum van tien inschrijvingen per datum vereist, met een maximum van 25 personen per sessie.

Wenst u één van deze open repetities bij te wonen, neem dan contact op met Stephanie Dierckxsens om uw deelname te bevestigen. Dit kan via mail naar stephanie.dierckxsens@symfonieorkest.be of telefonisch via +32 50 84 05 87.

Wij zetten onze deuren voor u open tijdens de concertreeks ‘Unvollendete’ in februari 2014.

Tijdens het bezoek krijgt u meer informatie over het Symfonieorkest Vlaanderen en over het muziekstuk dat het orkest aan het repeteren is.

Vervolgens wordt u naar de repetitieruimte vergezeld waar u het orkest aan het werk zal zien.

Symfonische muziek is mensenwerk en is nergens beter te zien en te beleven dan tijdens een orkestrepetitie! Wanneer de musici pauzeren, is er tijd voor een kort gesprek met de dirigent, de musici en/of de solist. Heeft u concrete vragen? Dan is dit het uitgelezen moment om deze af te vuren. Aansluitend kan u uiteraard het concert ‘Unvollendete’ bijwonen.

Een open repetitie werpt een andere kijk op het Symfonieorkest Vlaanderen. Een buitenkans!

© TIM HEIRMAN

Paleis voor Schone Kunsten.

Brussel maandag 10 februari 2014. 17u30 Concertgebouw. Brugge dinsdag 11 februari 2014. 17u30 Muziekcentrum de Bijloke. Gent zaterdag 15 februari 2014. 17u30 deSingel. Antwerpen zondag 16 februari 2014. 13u

BEN JIJ AL FAN

van West-Vlaanderen?

Nieuws van de provincie over de meest uiteenlopende beleidsdomeinen, achtergrondinfo, beslissingen van de provincieraad en nog zoveel meer, 7 dagen op 7, de klok rond via

www.west-vlaanderen.be www.facebook.com/westvlaanderen @provinciewvl www.west-vlaanderen.tv

Verhelderende brochures, toeristische routekaarten en diverse provinciale publicaties vind je in het Provinciaal Informatiecentrum Tolhuis Jan Van Eyckplein 2, 8000 Brugge t

0800 20 021 (gratis nummer)

e

provincie@west-vlaanderen.be

www.west-vlaanderen.be/informatiecentrum (e-shop)

BACH ACADEMIE BRUGGE 30.01.14 — 02.02.14

2X COLLEGIUM VOCALE GENT

o.l.v. Philippe Herreweghe — Cantates voor de Himmelsburg 31.01.14 Bach. Mis & Magnificat 02.02.14

CVG Choir & Orchestra © Nan Melville NYTimes

Concerten. chronologisch

kalender. december 2013.

februari 2014.

zondag 15 december 2013. 15u deSingel. Antwerpen Taras Bulba.

maandag 10 februari 2014. 20u Paleis voor Schone Kunsten. Brussel Unvollendete.

maandag 16 december 2013. 20u Paleis voor Schone Kunsten. Brussel Taras Bulba.

dinsdag 11 februari 2014. 20u Concertgebouw. Brugge Unvollendete.

dinsdag 17 december 2013. 20u Concertgebouw. Brugge Taras Bulba.

zaterdag 15 februari 2014. 20u Muziekcentrum de Bijloke. Gent Unvollendete.

vrijdag 27 december 2013. 15u Concertgebouw. Brugge Familie.concert . Peter en zijn Wolf

zondag 16 februari 2014. 15u deSingel. Antwerpen Unvollendete.

zondag 29 december 2013. 15u deSingel. Antwerpen Familie.concert . Peter en zijn Wolf

vrijdag 21 februari 2014. 19u30 Stadsschouwburg. Antwerpen Romeo & Julia.

januari 2014. dinsdag 7 januari 2014. 20u Concertgebouw. Brugge Parada. zaterdag 11 januari 2014. 20u Muziekcentrum de Bijloke. Gent Parada. zondag 12 januari 2014. 15u deSingel. Antwerpen Parada.

zaterdag 22 februari 2014. 19u30 Stadsschouwburg. Antwerpen Romeo & Julia. zondag 23 februari 2014. 15u Stadsschouwburg. Antwerpen Romeo & Julia. woensdag 26 februari 2014. 19u30 Stadsschouwburg. Antwerpen Romeo & Julia. donderdag 27 februari 2014. 19u30 Stadsschouwburg. Antwerpen Romeo & Julia. vrijdag 28 februari 2014. 19u30 Stadsschouwburg. Antwerpen Romeo & Julia.

maart 2014.

mei 2014.

zaterdag 1 maart 2014. 14u & 19u30 Stadsschouwburg. Antwerpen Romeo & Julia.

dinsdag 13 mei 2014. 20u Concertgebouw. Brugge Gymnopédie.

dinsdag 18 maart 2014. 20u Concertgebouw. Brugge Jupiter.

donderdag 15 mei 2014. 20u CC Zwaneberg. Heist-op-den-Berg Gymnopédie.

vrijdag 21 maart 2014. 20u Muziekcentrum de Bijloke. Gent Jupiter.

zondag 18 mei 2014. 15u deSingel. Antwerpen Gymnopédie.

zondag 23 maart 2014. 15u deSingel. Antwerpen Jupiter.

maandag 19 mei 2014. 20u Paleis voor Schone Kunsten. Brussel Gymnopédie.

april 2014. maandag 21 april 2014. 20u OLV Ter Duinenkerk. Koksijde Paasconcert. Étoiles zondag 27 april 2014. 15u deSingel. Antwerpen Étoiles. maandag 28 april 2014. 20u Paleis voor Schone Kunsten. Brussel Étoiles. dinsdag 29 april 2014. 20u Concertgebouw. Brugge Étoiles.

Westmeers 74 . B 8000 Brugge T +32 50 84 05 87 F +32 50 84 06 87

info@symfonieorkest.be www.symfonieorkest.be

verantwoordelijke.uitgever. Dirk Coutigny