Petroesjka | programmaboekje

5 → 22.5 2022

Petroesjka Kristiina Poska dirigent Lukas Geniušas piano

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 1

26/04/2022 19:34

Programma duur concert → 1u40min inclusief 20min pauze

Symfonieorkest Vlaanderen Kristiina Poska dirigent Lukas Geniušas piano

Petroesjka

2

Ward De Jonghe °1990 ~ Ansatz creatie in kader van SOV Composers’ Academy

Sergej Rachmaninov 1873–1943 Concerto voor piano nr. 2 in c, Op. 18 Igor Stravinsky 1882–1971 Petroesjka (versie 1947) 2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 2

26/04/2022 19:34

Sergej Rachmaninov 1873–1943 Concerto voor piano nr. 2 in c, Op. 18 I. Moderato II. Adagio sostenuto III. Allegro scherzando

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 3

Petroesjka

Door de desastreuze première van zijn Eerste symfonie (1897) was Rachmaninov in een diepe depressie beland. Een hypnosetherapie bracht soelaas en langzaam hervatte hij het ­componeren. Dat resulteerde in zijn Tweede Piano­concerto (1901), een partituur die hij opdroeg aan de ­psychiater die hem behandeld had.

Er bestaan maar weinig werken die voor een pianist fysiek zo veel­­ eisend zijn als dit Tweede Concerto.

Toch is het een subtiele en transparante

partituur, waarvan verschillende delen zijn afgestemd op kamermuziek. Nu en dan evolueert het pianospel tot loutere begeleiding versmeltend in de textuur van het orkest.

Het tweede deel (adagio sostenuto) schreef Rachmaninov het eerst, gebaseerd op vroeger werk, en voegde een nieuw klarinetthema toe. Een kamermuzikale intimiteit overheerst, met delicate texturen en een zwevende begeleiding. Samen met het derde deel (allegro scherzando) ging het op 2 december 1900 in première in Moskou.

Een paar maanden later was ook het eerste deel (moderato) klaar, met als fameuze opener de acht als kerkklokken klinkende akkoorden. Op 9 november 1901 kreeg het publiek het volledige Pianoconcerto nr. 2 te horen met de componist zelf aan de piano.

3

26/04/2022 19:34

Ward De Jonghe °1990 Ansatz (creatie in het kader van SOV Composers’ Academy

Petroesjka

4

In zijn orkestprelude Ansatz gaat Ward De Jonghe op zoek naar het ongrijpbare, naar de mysterieuze werking van akkoor­ den. Hoe fascinerend weet de harmonie op het gemoed in te spelen, hoe plots kan een akkoord de sfeer doen omslaan en schoonheid toevoegen — of doen afnemen?

De titel — en bouwsteen — van zijn eerste compositie voor orkest ontleende De Jonghe aan een melodische cel van vier tonen uit een werk van Francis Poulenc. Als een gedreven onderzoeker combineert en deelt hij cellen, bouwt hij nieuwe intervallen en akkoorden die leiden tot een nieuwe muzikale realiteit.

Dat kan bij momenten weerbarstig zijn, maar doorheen het betoog en de spanning van het stuk voel je toch hoe harmonie als muzikale richtingaanwijzer fungeert. Of niet? Aan u om het bij deze première als eerste te ontdekken.

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 4

Igor Stravinsky 1882–1971 Petroesjka (versie 1947) I. II. III. IV.

De Shrovetide Fair Petroesjka’s kamer De Morenkamer De Shrovetide Fair (avond)

Met Petroesjka realiseerde Stravinsky begin vorige eeuw het tweede van zijn drie buitengewone balletten. Aan de basis ligt een Russisch volkssprookje over liefde en jaloezie. Op een markt in Sint-Petersburg wordt feest gevierd in aanloop naar de vasten. Een tovenaar wekt drie stropoppen tot leven, inclusief alle menselijke gevoelens van liefde en woede tot verbittering en verdriet.

Petroesjka valt voor de Ballerina, maar zij ziet meer in de brutale en sensuele Moor. De liefdesrivalen gaan een strijd aan op leven en dood. Petroesjka valt onder het kromzwaard van de Moor, tot ­ontsteltenis van de omstanders. De tovenaar schudt wat stro uit het levenloze lijfje en roept lachend dat het slechts een pop is. Maar zodra de nacht valt, verschijnt de geest van Petroesjka boven het theater. Een gekwelde marionet, die bij de première op 13 juni 1911 in het Théatre du Châtelet in Parijs door de Russische sterdanser Nijinsky werd gedanst.

Stravinsky vertelt het verhaal in vier tableaux, vol feestelijke kleuren, expressionistische hoekigheid en ­tintelende ritmes. Inspiratie haalde hij onder meer uit de kermismuziek en de carnavalssfeer uit zijn jeugd. Ook Russische volks­­­melodieën (eerste en vierde tableau), walsen (derde tableau)

26/04/2022 19:34

van de Oostenrijkse componist Joseph Lanner, en zelfs een draaiorgellied ‘Elle avait une jambe en bois’ (eerste tableau) duiken op in de partituur.

In 1947 herwerkte Stravinsky de balletmuziek voor een kleiner orkest.

Aangezien er op de originele versie voor Les Ballets Russes geen copyright rustte, hoopte hij op die manier te profiteren van de populariteit van het werk. En dat lukte. De vereenvoudiging van de notatie scheelde kostbare repetitietijd. Samen met de standaardisering van de orkest­ bezetting zorgde dat voor veel meer uitvoeringen.

Johan Van Acker Petroesjka

5

DO 05.05, 20:00

CONCERTGEBOUW BRUGGE

VR 06.05, 20:00

CULTUURCENTRUM HASSELT

ZA 07.05, 20:00

MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE GENT

MA 16.05, 20:00

PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN BRUSSEL

ZO 22.05, 15:00

DE SINGEL ANTWERPEN

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 5

26/04/2022 19:34

Kristiina Poska

© Michiel Devijver

dirigent

Petroesjka

6

De Estse dirigente Kristiina Poska (1978, Türi) startte haar muzikale carrière in Tallinn waar ze koordirectie studeerde. Nadien trok ze naar Berlijn en studeerde er orkestdirectie aan de Hochschule für Musik Hanns Eisler.

Sinds seizoen 2019­20 is ze chef­dirigent van Symfonieorkest Vlaanderen, met wie ze samen de volledige Beethoven­cyclus uitbrengt op cd bij Fuga Libera.

Recente hoogtepunten zijn concerten met Koninklijk Concertgebouworkest, Oslo Philharmonic, Orchestre National de Lille, Hallé Orchestra en MDR Sinfonieorchester.

Eerdere mijlpalen waren optredens met onder andere Orchestre National de France tijdens het Festival Présences, Janáček Philharmonic Ostrava tijdens het Leoš Janáček International Music Festival en het openingsconcert van Mozartwoche 2020 in Salzburg met Mozarteum Orchestra Salzburg. Daarnaast werkte Poska met orkesten als hr­Sinfonie­ orchester, Radio­Symphonieorchester Wien, WDR Sinfonieorchester Köln, Göteborgs Symfoniker, Estonian National Symphony

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 6

Orchestra, Orchestre de Chambre de Lausanne, Münchner Philharmoniker, Royal Stockholm Philharmonic Orchestra, Tonkünstler Orchestra, Camerata Salzburg, Deutsche Kammerphilharmonie Bremen en Tonhalle­Orchester Zürich.

Naast haar werk als internationale concert­ dirigente heeft Poska een succesvolle opera­ carrière. Recent dirigeerde ze Die Zauberflöte van Mozart door Yuval Sharon bij Staatsoper Berlin en Puccini’s La Bohème door Robert Carsen bij Opera Ballet Vlaanderen.

In 2013 won Poska de felbegeerde Dirigentenprijs van het Dirigentenforum des Deutschen Musikrat. Ze was tevens finaliste van internationale wedstrijden zoals de Donatella Flick Competition, alsook van de Malko Competition in 2012 waar ze de derde prijs in de wacht sleepte.

Kristiina Poska is naast chef­dirigent van Symfonieorkest Vlaanderen vaste gastdirigent van het Lets Nationaal Symfonieorkest. www.kristiinaposka.com

26/04/2022 19:34

Lukas Geniušas piano

Petroesjka

De Russisch­Litouwse pianist Lukas Geniušas werd door The Guardian geprezen om zijn ‘briljantheid en maturiteit’. Hij soleerde al met invloedrijke orkesten en dirigenten in prestigieuze zalen over de hele wereld.

Hoogtepunten tijdens het concertseizoen 2021–22 zijn de concerten met Scottish Chamber Orchestra en Maxim Emelyanchev, Royal Northern Sinfonia en Marta Gardolińska, Aalborg Symphony Orchestra en Andris Poga en een tournee met sopraan Asmik Grigorian in onder meer de operahuizen van Genève en Frankfurt, de Laeiszhalle Hamburg en La Scala Milaan.

Met een onstilbare nieuwsgierigheid en een uitgebreid muzikaal interesseveld, verkent Geniušas een breed scala aan symfonisch en kamermuziek repertoire, gaande van barok tot hedendaagse creaties. Hij is vooral bekend voor zijn uitvoeringen van Russisch repertoire zoals Tsjaikovski, Rachmaninov en Prokofjev.

© Ira Polyarnaya

7

geniusas.com

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 7

26/04/2022 19:34

Symfonieorkest Vlaanderen

Reeds meer dan zestig jaar is Symfonieorkest Vlaanderen een vaste waarde in het Vlaamse culturele landschap. Met zestig geëngageerde en gepassioneerde musici en onder leiding van gerenommeerde dirigenten brengt Symfonieorkest Vlaanderen zowel uitvoeringen en creaties van hedendaagse muziek als eigentijdse vertolkingen van het vertrouwde symfonische repertoire vanaf het classicisme.

Het orkest vervult een voorbeeldfunctie in het scheppen van kansen voor jonge, talentvolle musici, componisten, solisten en dirigenten, en maakt muziek uit heden

en verleden toegankelijk voor een zo breed en divers mogelijk publiek in Vlaanderen en daarbuiten.

Naast de concertreeksen in Antwerpen, Brugge, Brussel en Gent is Symfonieorkest Vlaanderen te gast in tal van culturele centra in heel Vlaanderen, en op festivals in binnen- en buitenland. Sinds het concertseizoen 2019-20 staat de Estse dirigent Kristiina Poska aan het roer.

Symfonieorkest Vlaanderen geniet de steun van de Vlaamse Overheid en Stad Gent, en is sinds 2017 orkest in residentie in Muziekcentrum De Bijloke Gent.

© Kaupo Kikkas

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 8

26/04/2022 19:34

Musici Symfonieorkest Vlaanderen

Tweede viool Gudrun Verbanck Geraldine De Baets Isabelle Buyck Liesbet Jansen Stefaan De Rycke Eva Pusker Isabelle Decraene Hanneke Verbueken Pieter Decolvenaer Caroline Denys Altviool Kris Hellemans Bieke Jacobus Kaatje Strauven Bruno De Schaepdrijver Korneel Taeckens Lieve Dreelinck Morgan Huet Ine Kuypers

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 9

Cello Renaat Ackaert Isabelle Brys Caroline Steen Hélène Viratelle Joyce Kuipers Jolien Deley Contrabas Koenraad Hofman Jan Verheye Bram Decroix Sanne Deprettere Elias Bartholomeus Fluit Caroline Peeters Anke Lauwers Hobo Korneel Alsteens Pieter Jaspers Althobo Carola Dieraert Klarinet Daniel Mourek Tom Daans Basklarinet Wim Voet Fagot Koen Coppé Davy Callens

Hoorn Lars Wachelder Bruno Melckebeke Vivien Paurise nn Trompet Steven Bossuyt Bart Coppé Jonas Van Hoeydonck Trombone Nicolas Lapierre Joren Elsen Bastrombone Wouter Loose

Petroesjka

Eerste viool Jan Orawiec Veerle Houbraken Nathalie Hepp David Makhmudov Bence Ábrahám Tim Breckpot Peter Hellemond Laure Bardet Fien Van den Fonteyne Eva Stijnen Hans De Vos Paul Klinck

Petroesjka 5 → 22.5 2022

9

Tuba Jeroen Verleden Pauken Tom Lee Slagwerk Wim De Vlaminck Jonathan Beyers Jonas D’Haese Harp Emma Wauters Piano Tae Yoshioka Celesta Florestan Bataillie

Contrafagot Kaspar Snikkers

26/04/2022 19:34

Volgende concerten PierreBleuse dirigeertMozart

programma: Albert Roussel 1869–1937 Sinfonietta, Joseph Haydn 1732–1809 Concerto voor cello nr. 1 in C, Hob VIIb, Wolfgang Amadeus Mozart 1756–1791 Symfonie nr. 41 in C, K551, ‘Jupiter’ met dirigent Pierre Bleuse en cellist Jakob Koranyi

DO 09.06, 20:00 CONCERTGEBOUW BRUGGE Petroesjka

10

VR 10.06, 20:00 LEIETHEATER DEINZE ZA 11.06, 20:00 MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE GENT

Symfonieorkest Vlaanderen in seizoen 2022 23 Eind mei onthullen we ons nieuwe concertseizoen op onze website www.symfonieorkest.be. Daar vind je ook alle informatie over de start van de verkoop in alle steden waar we spelen. Voor de concerten in Concertgebouw Brugge en Paleis voor Schone Kunsten Brussel mag je volgende startdata alvast in je agenda noteren: WO 01.06 HERNIEUWEN ABONNEMENTEN WO 15.06 VERKOOP NIEUWE ABONNEMENTEN WO 22.06 LOSSE TICKETVERKOOP

ZO 12.06, 15:00 DE SINGEL ANTWERPEN ZO 19.06, 11:00 CC DE SPIL ROESELARE* * verkort programma zonder pauze

Deze brochure werd afgesloten op 15.04.2022.

Alle weergegeven informatie is vatbaar voor wijzigingen.

Symfonieorkest Vlaanderen wordt gesteund door

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 10

Symfonieorkest Vlaanderen is in residentie in

26/04/2022 19:34

Petroesjka

11

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 11

26/04/2022 19:34

Meer weten over onze musici, projecten en concertreeksen in binnen- én buitenland?

Volg ons op sociale media @symfonieorkest @symfonieorkestvlaanderen @symfonieorkestvl Surf naar symfonieorkest.be en schrijf je in op onze nieuwsbrief

Info & tickets Tickets Symfonieorkest Vlaanderen (concerten Brugge en Brussel) www.symfonieorkest.be tickets@symfonieorkest.be 09 252 75 57 ma—do 10:00—13:00 In&Uit (concerten Brugge) ’t Zand 34, 8000 Brugge Openingsuren balie: ma—vr 10:00—17:00, zon- & feestdagen 10:00—14:00 078 15 20 20 ma—vr 14:00—17:00 (€0,30/min)

2122 PRG-06 Petroesjka #1.indd 12

26/04/2022 19:34