Programmaboekje 'Happy New Year Ludwig!'

18 → 30.01 2020

Happy NewYear Ludwig!

Adrien Perruchon dirigent Yeol Eum Son piano

Programma Duur van het concert 1u40min — inclusief 20 min. pauze

Symfonieorkest Vlaanderen Adrien Perruchon dirigent Yeol Eum Son piano

Gioachino Rossini 1792-1868

Happy New Year Ludwig!

2

Guillaume Tell Ouverture 1. Prelude 2. Storm 3. Ranz des Vaches 4. Finale

Ludwig van Beethoven 1770-1827 Romance nr. 2 voor viool & orkest, op. 50

Franz Liszt 1811-1886 Pianoconcerto nr. 1, S. 124 1. Allegro Maestoso 2. Quasi adagio 3. Allegretto vivace - Allegro animato 4. Allegro marziale animato PAUZE

Ludwig van Beethoven 1770-1827 Symfonie nr. 5, op. 67 1. Allegro con brio 2. Andante con moto 3. Scherzo (allegro) 4. Allegro - Presto

Happy New Year Ludwig!

Gioacchino Rossini

Wie kent het verhaal van Willem Tell niet? De Zwitserse boogschutter wordt gevangengenomen na zijn verzet tegen de Oostenrijkse gouverneur. Die daagt hem uit: als Tell een pijl door een appel op het hoofd van zijn zoontje kan schieten, krijgt hij zijn vrijheid terug.

Dat lukt, maar na een nieuwe belediging aan het adres van de gouverneur moet hij toch nog naar de gevangenis.

Uiteindelijk doodt Tell de tiran met een pijl en wordt hij als een held onthaald...

Het libretto van Gioacchino Rossini’s opera Guillaume Tell is gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Friedrich Schiller, die op zijn beurt inspiratie vond in een oude legende. Het verhaal werd een van de stichtingsmythes van Zwitserland.

De tien minuten durende Ouverture tot Rossini’s opera Guillaume Tell is al even bekend als het verhaal dat aan de basis ligt. De ouverture bestaat uit vier delen:

Happy New Year Ludwig!

Guillaume Tell Ouverture (1829)

de Prelude beschrijft een rustig Zwitsers berglandschap; Storm klinkt dynamisch en onstuimig; Ranz des vaches is het pastorale lied van de koeherders die op hun hoorn blazen om het vee te verza­ melen (verklankt door de Engelse hoorn en de fluit); en in de dynamische Finale (die te horen is in verschillende films) galoppeert de cavalerie op de klanken van de hoorns en de trompetten. Door de hoge moeilijkheidsgraad, de rolbe­ zetting en de lengte wordt de volledige opera veel minder vaak uitgevoerd dan de Ouverture.

Rossini, die met zijn zangerige melodieën de bijnaam ‘de kleine Mozart’ kreeg, componeerde naast 39 opera’s ook religieuze werken en kamermu­ ziek. Hij was een dertiger toen hij zijn laatste opera Guillaume Tell compo­ neerde. Maar waarom gaf hij het genre op waar hij zo in uitblonk, ook al zou hij nog veertig jaar leven? Daar zijn enkele redenen voor te vinden, maar kwatongen beweren dat zijn legendarische luiheid de échte reden was ... Na zijn muzikale carrière maakte Rossini faam als een van de bekendste smulpapen én koks uit de geschiedenis. Tournedos Rossini!

3

Ludwig van Beethoven Franz Liszt

Romance nr. 2 voor viool Pianoconcerto nr. 1, & orkest, op. 50 (v. 1798) S. 124 (1832-1855)

Happy New Year Ludwig!

4

Ludwig van Beethoven publiceerde zijn twee Romances voor viool en orkest respectievelijk in 1803 en 1805. Maar hij componeerde ze vele jaren eerder – de Romance nr. 2, op. 50 is waarschijnlijk de oudste en dateert al uit 1798 of vroeger.

Mogelijk was een van de Romances bedoeld als de lyrische beweging van een concerto dat Beethoven nooit afwerkte.

Hij was in die tijd een jonge componist op zoek naar een eigen stijl. Mozart en enkele Franse tijdgenoten stonden model voor zijn muziek uit die periode.

De Romance nr. 2 is het meest lyrische en complexe van de twee stukken. De viool speelt de solo delen in de hoge registers, waardoor het stuk heel expressief is, maar ook moeilijk te spelen. De belangrijkste melodie is een zangerige, instrumentale aria, maar het stuk heeft ook enkele dramati­ sche momenten in verschillende kleine toonaarden. De Romance eindigt lieflijk met drie dalende noten door de viool, die geëchood worden door de hout­blazers en dan alle strijkers.

Franz Liszt was een virtuoos concert­ pianist met wereldfaam voor hij dirigent werd in Weimar. Daar kreeg hij de tijd om te componeren en kon hij uitgroeien tot een van de grote pioniers van de romantiek. Hij schreef in Weimar onder meer twaalf symfonische gedichten en twee symfonieën en werkte er zijn twee pianoconcerti af.

Kenmerkend voor de stijl van Liszt is zijn verkenning van de ‘thematische transformatie’. Daarbij wordt een thema in het hele werk herhaald, maar telkens verschillend: het ritme, tempo, karakter en de harmonie van het thema worden voortdurend gewijzigd. Die techniek past Liszt ook toe in zijn Eerste pianoconcerto, S. 124.

Dat Eerste Pianoconcerto heeft een ongebruikelijke vorm. De vier delen worden zonder pauze gespeeld, alsof het een werk in één beweging is. Het motief waarmee het eerste deel begint, zou naar verluidt gebaseerd zijn op de woorden “Das versteht ihr alle nicht, haha!”

(Niemand van jullie begrijpt dit, haha!).

Het tweede deel (Quasi Adagio) heeft een schitterende, lyrische melodie, terwijl het Scherzo een grote rol toekent aan... de triangel. Dat zorgde voor enige commotie in die tijd. In de finale wordt het lyrische thema van het Adagio omgevormd tot een mars. Dit Eerste Pianoconcerto is een echt bravourestuk waarin pianisten kunnen schitteren.

Ludwig van Beethoven Symfonie nr. 5, op. 67 (1804-1808)

Lien Vanreusel

ZA 18.01, 20:00

CC DE SPIL ROESELARE

ZO 19.01, 15:00

NIEUWJAARSCONCERT STAD GENT → GROENZAAL GENT

ZO 26.01, 15:00

DESINGEL ANTWERPEN

DO 30.01, 20:00

CONCERTGEBOUW BRUGGE

Happy New Year Ludwig!

Het openingsthema van de Vijfde van Beethoven kent iedereen: met enkele noten roept Beethoven krachtig het noodlot aan - althans, dat is wat zijn secretaris en biograaf Anton Schindler beweerde. Of Beethoven het echt zo bedoeld heeft, is minder zeker. De première van de Vijfde Symfonie vond plaats in het Theater an der Wien tijdens een van die monsterconcerten die gebruikelijk waren in de negen­ tiende eeuw. Ook de Zesde Symfonie, het Vierde Pianoconcerto, een aria, enkele bewegingen uit de Mis in C én de Koorfantasie stonden op het programma. Maar Beethoven had pech: de beste Weense musici werkten volop aan een verjaardagsconcert voor Joseph Haydn en dus speelde een b-orkest

de première na slechts één repetitie.

Bovendien liet de verwarming van het theater het die dag afweten... De meeste mensen verlieten de zaal voor het einde van het concert.

De Vijfde symfonie was in die tijd heel vernieuwend, en niet alleen wegens de typische beginnoten. Zo speelt Beethoven in de tweede beweging, Andante con moto, twee korte, contrasterende thema’s tegen elkaar uit: een gepunt, ritmisch thema van de strijkers en het haast militaire thema door de blazers.

Beethoven laat zijn symfonie triom­ fantelijk in majeur eindigen, terwijl ze in een mineurtoonaard is geschreven.

Hij verdedigde zijn keuze als volgt: “Velen zeggen dat een stuk in mineur ook in mineur moet eindigen... Integendeel!

De majeurtoonaard heeft een schitterend effect. Vreugde volgt op verdriet, zonne­ schijn komt na de regen.”

5

dirigent

Adrien Perruchon © Joong Seok

Happy New Year Ludwig!

6

De jonge Franse dirigent Adrien Perruchon speelt piano, fagot én percussie. Tijdens zijn studies kon hij rekenen op de begeleiding van Daniel Barenboim en Claudio Abbado.

Na zijn succesvolle debuut bij het Orchestre Philharmonique de Radio France, het orkest waarin hij als paukenist actief was (2003-2016), werkte Perruchon samen met interna­ tionaal gerenommeerde orkesten zoals het Mozarteum Salzburg, de Wiener Symphoniker, het Orchestre national de Lyon, de Los Angeles Philharmonic, de Tokyo Philharmonic en de NDR Radiophilharmonie Hannover. Hij werkte tevens samen met solisten van wereld­ formaat waaronder Hilary Hahn, PierreLaurent Aimard, Gautier Capuçon, Augustin Hadelich, Edgar Moreau,

Jean-Efflam Bavouzet, Alina Pogostkina en Jean-Yves Thibaudet. Tijdens concertseizoen 2019-20 debuteert hij bij het Ulster Orchestra en de Busan Philharmonic, en keert hij terug bij het Bilkent Symphony Orchestra en Symfonieorkest Vlaanderen.

Adrien Perruchons cd ‘Nino Rota: works for harp’ (Warners Classis, maart 2019), opgenomen met Anneleen Lenaerts en Brussels Philharmonic, kreeg de prestigieuze Duitse vakprijs in de categorie ‘Klassik ohne Grenzen’ op de jaarlijkse Opus Klassik Awards (voorheen Echo Klassik). Diezelfde maand bracht hij ook een cd-album uit bij Sony Classical met de eerste piano­ concerti van Beethoven en Liszt samen met Jae-Hyuck Cho en het Royal Scottish National Orchestra.

piano

© Marco Borggreve

Happy New Year Ludwig!

Yeol Eum Son

7

De Koreaanse pianiste Yeol Eum Son is een wereldster met talrijke grote muziekprijzen op haar naam waaronder ook de ‘Cliburn’, de Tweede Prijs van de internationale Tsjaikovski-wedstrijd.

Haar internationale doorbraak kwam er in 2004, toen ze samen met de New York Philharmonic optrad; onlangs was ze nog te horen op de BBC Proms. Ze speelt een breed repertoire van Mozart tot Gershwin en Pärt, maar in de romantiek voelt ze zich als een vis in het water.

Yeol Eum Son maakte al vroeg kennis met muziek; ze kreeg haar eerste piano­ lessen toen ze drieënhalf jaar oud was.

En toen ging het snel: op haar achtste speelde ze in Boston een van Mozarts

grote pianoconcerti, op haar zestiende ruilde ze haar thuisstad in voor Seoel.

Aan de Korean National University of Arts kreeg ze les van vooraanstaande Aziatische pedagogen. Uiteindelijk trok ze naar de Israëlische pedagoog Arie Vardi in Hannover (Duitsland).

Naast een internationaal gevierd pianiste is Yeol Eum Son sinds 2018 bovendien artistiek directeur van het muziekfestival van Pyeongchang, waar dat jaar de Olympische Winterspelen plaatsvonden. Nu speelt ze voor het eerst in België – mét Symfonieorkest Vlaanderen. www.yeoleumson.com

© Wouter Maeckelberghe

SymfonieorkestVlaanderen Happy New Year Ludwig!

8

Reeds zestig jaar is Symfonieorkest Vlaanderen een vaste waarde in het Vlaamse culturele landschap. Met zestig geëngageerde en gepassioneerde musici en onder leiding van gerenommeerde dirigenten brengt Symfonieorkest Vlaanderen zowel uitvoeringen en creaties van hedendaagse muziek als eigentijdse vertolkingen van het vertrouwde symfonische repertoire vanaf het classicisme. Het orkest benoemde zonet de Estse Kristiina Poska als nieuwe chef-dirigent. Het orkest vervult een voorbeeldfunctie in het scheppen van kansen voor jonge, talentvolle musici, componisten, solisten en dirigenten, en maakt muziek uit heden en verleden toegankelijk voor een zo breed en divers mogelijk publiek in Vlaanderen en daarbuiten. In 1960 zag Symfonie­ orkest Vlaanderen het levenslicht onder impuls van Dirk Varendonck die tevens

de eerste dirigent van het orkest was.

Vanaf 1986 werd het ‘Nieuw Vlaams Orkest’ gedirigeerd door Patrick Peire, Robert Groslot en Fabrice Bollon.

In 1995 werd het orkest omgedoopt tot ‘Het Symfonieorkest van Vlaanderen’ en grondig hervormd. Hierna bekleedden achtereenvolgens David Angus, Etienne Siebens, Seikyo Kim en Jan LathamKoenig de functie van chef-dirigent.

Vanaf concertseizoen 2019-20 volgt de Estse dirigente Kristiina Poska de Britse dirigent Jan Latham-Koenig op.

Naast de concertreeksen in Antwerpen, Brugge, Brussel en Gent is Symfonie­ orkest Vlaanderen te gast in tal van culturele centra in heel Vlaanderen, en op festivals in binnen- en buitenland.

Symfonieorkest Vlaanderen geniet de steun van de Vlaamse Overheid en Stad Gent, en is sinds 2017 orkest in residentie in Muziekcentrum De Bijloke Gent.

HappyNewYear Ludwig!

Musici Symfonieorkest Vlaanderen

Tweede viool Gudrun Verbanck Geraldine De Baets Isabelle Buyck Liesbet Jansen Caroline Denys Isabelle Decraene Eva Pusker Stefaan De Rycke Altviool Kris Hellemans Kaatje Strauven Bieke Jacobus Lieve Dreelinck Bruno De Schaepdrijver Morgan Huet Korneel Taeckens

Cello Renaat Ackaert Isabelle Brys Hélène Viratelle Joyce Kuipers Caroline Steen Jolien Deley Contrabas Koenraad Hofman Bram Decroix Sanne Deprettere Jan Verheye Fluit Caroline Peeters Anke Lauwers Piccolo Veerle Secember Hobo Korneel Alsteens Carola Dieraert Klarinet Daniel Mourek Tom Daans

Fagot Koen Coppé Davy Callens Contrafagot Hélène Elst Hoorn Rik Vercruysse Bruno Melckebeke Lies Molenaar Frank Clarysse Trompet Steven Bossuyt Bart Coppé Trombone Nicolas Lapierre Søren Brassaert Bastrombone Geert De Vos Pauken Tom Lee Slagwerk Wim De Vlaminck Jonathan Beyers Bart Rosseel

Happy New Year Ludwig!

Eerste viool Maxim Kosinov (concertmeester) Veerle Houbraken David Makhmudov Nathalie Hepp Tim Breckpot Eva Stijnen Laure Bardet Peter Hellemond Bence Abraham Paul Klinck

18 → 30.01.2020

9

Volgende concerten

ClubSurround

Beleef Rossini & Beethoven vanuit het hart van het orkest met dirigent Adrien Perruchon

VR 31.01, 19:30 OP SCÈNE CONCERTGEBOUW BRUGGE VR 31.01, 21:00 OP SCÈNE CONCERTGEBOUW BRUGGE

KlaraindeSingel

Klara palmt voor het negende jaar op rij deSingel in ZA 01.02, 12:00 DESINGEL ANTWERPEN

Het Eerste Saxofoonconcerto van Belg Paul Gilson in première na meer dan 100 jaar met dirigent Jan Latham-Koenig en saxofonist Kurt Bertels DO 13.02, 20:00 CONCERTGEBOUW BRUGGE ZA 15.02, 20:00 GROENZAAL GENT ZO 16.02, 15:00 DESINGEL ANTWERPEN MA 17.02, 20:00 PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN IN BRUSSEL ZO 08.03, 15:00 - PRIVÉCONCERT SINT-PAULUSKERK ANTWERPEN

Happy New Year Ludwig!

10

Scheherazade

Symfonieorkest Vlaanderen wordt gesteund door

Symfonieorkest Vlaanderen is in residentie in

Happy New Year Ludwig!

11

Meer weten over onze orkest­musici, solisten, projecten en concertreeksen in binnen- én buitenland?

Volg ons op Facebook & Instagram surf naar symfonieorkest.be

schrijf je in op onze nieuwsbrief

en... hou je mailbox in de gaten!

Info & tickets Tickets Symfonieorkest Vlaanderen concerten Brugge, Antwerpen & Brussel www.symfonieorkest.be tickets@symfonieorkest.be 09 292 75 57 (ma—vr 10:00—13:00)

Info Cultuur (concerten Antwerpen)

In&Uit balie (concerten Brugge)

Club Surround

’t Zand 34, 8000 Brugge (openingsuren balie: ma—vr 10:00—17:00 zon- & feestdagen 10:00—14:00) 070 22 12 12 (ma—vr 14:00—17:00 • €0,30/min)

Wisselstraat 12, 2000 Antwerpen (openingsuren balie: vr—za 10:00—17:00) 03 338 95 85 (di—za 10:00—17:00)

Muziekcentrum De Bijloke

(concerten Groenzaal) www.bijoke.be, 09 323 61 00 www.concertgebouw.be

Klara in deSingel

www.klara.be/klaraindesingel