REBORN DOGS. Nowe interpretacje sztuki wobec nie-ludzkiego. Część 4 by stowarzyszeniepublishart

Katarzyna Swinarska - Nuka

Czarna sukienka, 2018 r., fot. Alina Żemojdzin

Natalia Bażowska i Lary

Bibliografia

Andrzej Borman

Krywko J., Indie uznały delfiny za „osoby niebędące ludźmi”. http://wyborcza.pl/; dostęp: 18.07.2019. Przybysz P., Markiewicz P., Neuroestetyka. Przegląd zagadnień i kierunków badań, [w:] Na ścieżkach neuronauki, red. P. Francuz, Lublin 2010, s. 108-133. http://www.neurohistoriasztuki.umk.pl/wpcontent/uploads/2016/01/4NeuroestAspekKomWizual.pdf; dostęp: 18.07.2019. Morris D., Zwierzę zwane człowiekiem, tłum. Z. Uhrynowska-Hanasz, Świat Książki, Warszawa 1997. Markiewicz P., Przybysz P., Dzieło sztuki jako bodziec percepcyjny i emocjonalny. Analiza neuroestetyczna, [w:] Współczesna neuroestetyka, red. P. Baranowski, Poli-Graf-Jak, Poznań 2007, s. 24-30. P. Markiewicz P., Przybysz P., Neuroestetyczne aspekty komunikacji wizualnej i wyobraźni, [w:] Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią, red. P. Francuz, Scholar, Warszawa 2007, s. 111-148.

Mona Rena Górska

Arendt H., Kondycja ludzka, tłum. A. Łagodzka, Aletheia, Warszawa 2000. Arendt H., Wola, tłum. R. Piłat, Czytelnik, Warszawa 1996.

Asor Rosa A., Historie zwierząt i innych istot żywych, tłum. A. Kreisberg, Collegium Columbinum, Kraków 2006. Bradshaw J., Zrozumieć psa. Jak być jego lepszym przyjacielem, tłum. E. Abłamowicz, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2018. Dembowsk J., Psychologia zwierząt, Czytelnik, Warszawa 1950. de Waal F., Bystre zwierzę Czy jesteśmy dość mądrzy, aby zrozumieć mądrość zwierząt?, tłum. Ł. Lamża, Copernicus Center Press, Kraków 2017.

Fisher J., Okiem psa, Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2019.

Gombrowicz W., Dziennik 1953-1956, Krąg, Warszawa 1984.

Iwaszkiewicz K., Pokątnik złowieszczek: koniec, „Dwutygodnik” 2019, nr 8. https://www.dwutygodnik.com/artykul/8380-pokatnik-zlowieszczek-koniec.html; dostęp: 05.12.2019.

Kossak S., Serce i pazur. Opowieści o uczuciach zwierząt, Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2019.

Lorenz K., I tak człowiek trafił na psa, tłum. A.M. Linke, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1976.

Lorenz K., Odwrotna strona zwierciadła. Próba historii naturalnej ludzkiego poznania, tłum. K. Walicki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1977.

Lorenz K., Regres Człowieczeństwa, tłum. A.D. Tauszyńska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1986.

Lorenz K., Tak zwane zło, tłum. A.D. Tauszyńska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1996.

Safina C., Poza słowami. Co myślą i czują zwierzęta, tłum. D. Dymińska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2018.

Scheler M., Istota i formy sympatii, tłum. A. Węgrzecki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980. Schopenhauer A., O wolności ludzkiej woli, tłum. A. Stögbauer, Zielona Sowa, Kraków 2004. Schopenhauer A., Świat jako wola i przedstawienie, t. 1 i 2, tłum. J. Garewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995. Sendyka R., Od kultury ja do kultury siebie. O zwrotnych formach w projektach tożsamościowych, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2015.

Stróżewski W., Ontologia, Wydawnictwo Aureus-Znak, Kraków 2006. The Cambridge Declaration on Consciousness, 2012. http://fcmconference.org/img/CambridgeDeclarationOnConsciousness.pdf; dostęp:01.06.2019.

Dorota Łagodzka

Aiken N.E., The Biological Origins of Art, Praeger, Westport 1998. Alexander H., Houston Zoo finds out orangutan is obsessed with painting, puts him to work. chron.com; dostęp: 24.02.2020.

Gorilla Art, The Gorilla Foundation. https://www.koko.org/; dostęp: 24 lutego 2020.

Lenain T., Monkey Painting, Reaktion Books, Londyn 1997.

Łagodzka D., Czy zwierzę może być artystą? Zwierzęta pozaludzkie jako podmioty twórcze, [w:] Natura w sztuce (katalog wystawy), red. D. Jałowik, M.A. Potocka, MOCAK, Kraków 2019, s. 50-51. Morris D., The Artistic Ape, Red Lemon Press, Londyn 2013.

Michał Matuszewski

Bakke M. Między nami zwierzętami. O emocjonalnych związkach między ludźmi i innymi zwierzętami, „Teksty Drugie” 2007, nr 1/2, s. 222-234.

Bazin A., Death Every Afternoon, tłum. M.A. Cohen, [w:] Rites of Realism: Essays on Corporeal Cinema, red. I. Margulies, Duke University Press, Durham/London, 2003, s. 27-31.

Butler J., Ramy wojny. Kiedy życie godne jest opłakiwania?, tłum. A. Czarnacka, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa 2011.

DeMello M., Mourning Animals: Rituals and Practices Surrounding Animal Death, Michigan State University Press, East Lansing 2016.

Desmond J. C., Displaying Death and Animating Life: Human-Animal Relations in Art, University of Chicago Press, Chicago/Londyn 2016.

Haraway D., Manifest gatunków stowarzyszonych, tłum. J. Bednarek, [w:] Teorie wywrotowe, red. A. Gajewska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2012, s. 241-260. Johnston J., Probyn-Rapsey F., Animal Death, Sydney University Press, Sydney 2013.

166 REBORN DOGS

King B.J., How Animals Grieve, The University of Chicago Press, Chicago/Londyn 2013. Łagodzka D., Zwierzę jako uczestnik i materiał sztuki. Relacje między artystami a zwierzętami od połowy XX wieku do dziś, rozprawa doktorska przygotowana pod kierunkiem prof. dr hab. Marii Poprzęckiej, Warszawa 2019. Matuszewski M., Kino (dla) zwierząt, „Ekrany”, 2017, nr 6 (40), 2017, s. 12-17. McMahon L., Lawrence M., Animal Life and the Moving Image, Palgrave, Londyn 2015. Nessel S., The Media Animal: On the Mise-en-scène of Animals in the Zoo and Cinema, [w:] Animals and the Cinema: Classifications, Cinephilias, Philosophies, red. S. Nessel, Bertz + Fischer, Berlin 2012, s. 33-48. Pick A., Creaturely Poetics. Animality and vulnerability in literature and film, Columbia University Press, Nowy Jork 2011. Stańczyk M., Bestiariusz. Historie przemocy, [w:] „Ekrany” 2019, nr 2, s. 18-23. Śmierć zwierzęcia. Współczesne zootanatologie, red. M. Kotyczka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014. Ullrich J., A Dog’s Death: Art as a Work of Mourning, [w:] Beyond the Human-Animal Divide. Creaturely Lives in Literature and Culture, red. D. Ohrem, R. Bartosch, Palgrave Macmillan, Nowy Jork 2017, s. 113-139.

Karolina Pikosz

Bakke, M., Bio – transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2012.

Jeśman, J., Żywa sztuka, Wydawnictwo Akademickie SEDNO, Warszawa 2015.

Berger, J., O patrzeniu, tłum. S. Sikora, Fundacja Aletheia, Warszawa 1999

Guzek, Ł., Rekonstrukcja sztuki akcji w Polsce, Wydawnictwo Tako, Warszawa/Toruń 2017.

Deleuze, G., Negocjacje 1972-1990, tłum. M. Herer, Wydawnictwo DSW, Wrocław 2007.

Klata, J., My jesteśmy zmianą, DOBRĄ ZMIANĄ, „Wysokie obcasy” 14.12.2019, nr 50, s. 10-14. Deleuze, G., Guattari, F., Tysiąc Plateau, tłum. zbiorowy, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2016. Buchanan, B., Onto-Ethologies: The Animal Environments of Uexküll, Heidegger, Merleau-Ponty, and Deleuze, State University of New York Press, Nowy Jork 2008. Gzyra D., Holocaust na twoim talerzu https://www.academia.edu/34415131/Holokaust_na_twoim_talerzu; dostęp: 9.12. 2019.

Magdalena Swacha

Bakke M., Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2010. Bakke M., Między nami zwierzętami, „Teksty Drugie” 2007, nr 1/2, s. 222-234.

Barcz A., Wprowadzenie do zookrytyki (teorii zwierzęcych narracji), „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2015, nr 6, s. 143-159. J. Berger J., O patrzeniu, tłum. S.Sikora, Fundacja Aletheia, Warszawa 2005. Berleant A., Prze-myśleć estetykę. Niepokorne eseje o estetyce i sztuce, tłum. M. Korusiewicz, T. Markiewka, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2007. Bauman Z., Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2000.

Bauman Z., Kubicki R., Zeidler-Janiszewska A., Humanista w ponowoczesnym świecie – rozmowy o sztuce życia, nauce, życiu sztuki i innych sprawach, Zysk i S-ka, Warszawa 1997.

Bekoff M., Pierce J., Dzika sprawiedliwość. Moralne życie zwierząt, tłum. S. Szymański, Copernicus Centre Press, Kraków 2018.

Bidzan L., Dutczak B., Grabowski J., Neurobiologiczne podłoże związków między emocjami a funkcjami poznawczymi, „Psychoterapia” 2012, nr 3 (162), s. 5-15.

Buss D., Psychologia ewolucyjna, tłum. M. Orski, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2001.

Chrobak K., Ile Sztuka Mówi o Człowieku? Helmutha Plessnera antropologiczno-społeczne analizy twórczości artystycznej oraz jej recepcji, „Estetyka i Krytyka” 2015, nr 1 (36), s. 23-37.

Darwin K., O pochodzeniu człowieka, tłum. S. Panek, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1959.

Darwin K., O powstawaniu gatunków, tłum. S. Dickstein, J. Nusbaum, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1955.

Darwin K., O wyrazie uczuć u człowieka i zwierząt, tłum. Z. Majlert i K. Zaćwilichowska, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1959.

Dewey J., Sztuka jako doświadczenie, tłum. A. Potocki, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 1975. Dutton D., Znaturalizujmy estetykę, tłum. J. Luty.

http://www.racjonalista.pl/kk.php?s=6870&PHPSESSID=d5p8gki0g3ot27nqorl60s9bo2; dostęp: 08.04.2012.

Donaldson S., Kymlicka W., Zoopolis. Teoria polityczna praw zwierząt, tłum. M. Wańkowicz, M. Stefański, Oficyna 21, Warszawa 2018.

Fischer-Lichte E., Estetyka performatywności, Księgarnia Akademicka, Kraków 2008.

Filozofia wobec świata zwierząt, red. W. Baluch, M. Borowski, M. Sugiera, J. Zając, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego, Warszawa 2015.

Frydryczak B., O spotkaniu i rozstaniu G. Böhmego z estetyką przyrody T. W. Adorna, „Sztuka i Filozofia” 2004, nr 24. Główne problemy filozofii biologii, red. K. Chodasewicz, A. Grabizna, A. Proszewska, A. Stencel, A. Ziemny, IFiS PAN, Warszawa 2017.

Hołownia Sz., Boskie zwierzęta, Wydawnictwo Znak, Kraków 2018.

Horoszewicz E., Kalinowska M., Niedziółka R., Rozwój psychofizyczny psów oraz charakterystyka wybranych zaburzeń behawioralnych, „Wiadomości Zootechniczne” 2017, nr 4, s. 148-153.

Horowitz A., Oczami psa. Co psy wiedzą, myślą, czują, tłum. M. Bugajska, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2011. Haraway D., Manifest gatunków stowarzyszonych, tłum. J. Bednarek, [w]: Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. A. Gajewska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2012, s. 241-260. Kaleta T., Osobowość zwierząt: krótki przegląd współczesnych badań, „Życie Weterynaryjne” 2014, t. 89, nr 9, s. 736-742. Krytyka sztuki – filozofia, praktyka, dydaktyka, red. Ł. Guzek, ASP w Gdańsku, Gdańsk 2013. Książka o prawach zwierząt, red. J. Wydrych, Fundacja Czarna Owca Pana Kota, Kraków 2014. Luty J., Estetyka ewolucyjna: Sztuka jako adaptacja w ujęciu międzykulturowym, „Estetyka i Krytyka” 2011, nr 21 (2), 101-114. LeDoux J., Mózg emocjonalny. Tajemnicze podstawy życia emocjonalnego, Media Rodzina, Poznań 2000.

167 REBORN DOGS

LeDoux, J., Phelps, E.A., Sieci emocjonalne w mózgu, [w:] Psychologia emocji, red. M. Lewis, J. M. Haviland-Jones, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005, s. 210-225. Margulis L., Symbiotyczna planeta, tłum. M. Raszkiewicz, Wydawnictwo CiS, Warszawa 2000.

Markiewicz P., Przybysz P., Neuroestetyczne aspekty komunikacji wizualnej i wyobraźni, [w:] Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią, red. P. Francuz, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2007, s. 111-148.

Morris D., Zwierzę zwane człowiekiem, tłum. Z. Uhrynowska-Hanasz, Świat Książki, Warszawa 1997.

Morris D., Ludzkie zoo, tłum. P. Pretkiel, Prima, Warszawa 1997.

Nowakowski P., Emocjonalne podłoże wypowiedzi językowych. Zarys problematyki z perspektywy biolingwistyki, „Język, Komunikacja, Informacja” 2006, nr 1, s. 143-156.

Ohme R.K., Augustynowicz M., Kukliński K., Przedświadome rozróżnianie ekspresji mimicznej, „Studia Psychologiczne”, 2001, nr 39, s. 29-40.

Percepcja kultury – kultura percepcji, red. J. Barska, E. Twardoch, Publikacja dofinansowana przez Dziekan Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków/Warszawa 2013.

Pisula W., Psychologia zachowań eksploracyjnych zwierząt, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003.

Plessner H., Anthropologie der Sinne, Suhrkamp, Frankfurt nad Menem 1980.

Plessner H., Pytanie o conditio humana, tłum. M. Łukasiewicz, A. Załuska., Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988.

Przybysz P., Markiewicz P., Neuroestetyka. Przegląd zagadnień i kierunków badań, [w:] Na ścieżkach neuronauki, red. P. Francuz, Wydawnictwo KUL, Lublin 2010, s. 107-149. Psychologia. Podręcznik akademicki, Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, cz. 3, red. J. Strelau, cz. 3, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.

Ramachandran V.S., Hirstein W., Nauka wobec zagadnienia sztuki. Neurologiczna teoria doświadczenia estetycznego, [w:] Mózg i jego umysły, red. W. Dziarnowska, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2007, s. 249-252.

Rembowski J., Zarys historii badań nad empatią, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy”, 1993 z. 9, s. 17-29.

Sienkiewicz-Jarosz H., Zmysł węchu – fizjologia i patologia, „Neurologia po dyplomie” 2012, nr 7 (4), s. 6-10.

Singer P., Etyka praktyczna, tłum. A. Sagan, Książka i Wiedza, Warszawa 2003.

Szczygieł M., Cipora K., Fałszywe przekonania na temat działania mózgu i zjawisk psychicznych, czyli neuromity i psychomity w edukacji, „Edukacja”, 2014, nr 2 (127), s. 53-66.

Welsch W., Estetyka zwierząt, tłum. K. Wilkoszewska, [w:] Estetyka poza estetyką, red. K. Wilkoszewska, W. Welsch, Universitas, Kraków 2005, s. 176-177.

Welsch W., Sztuka wykraczająca poza granice ludzkie, tłum. K. Guczalska, [w:] Estetyka poza estetyką, red. K. Wilkoszewska, W. Welsch, Universitas, Kraków 2005, s. 150-154. Świadomość środowiska, red. W. Galewicz, Universitas, Kraków 2006.

Wilson E.O., Socjobiologia, tłum. M. Siemiński, Zysk i S-ka, Poznań 2000.

Wohlleben P., Nieznane więzi natury, tłum. E. Kochanowska, Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2017. Wohlleben P., Duchowe życie zwierząt, tłum. E. Kochanowska, Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2017. Wronka E., Mózgowe podłoże rozpoznawania ekspresji emocjonalnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012. Natura emocji. Podstawowe zagadnienia, red. P. Ekman, R. Davidson, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1999. Zeidler-Janiszewska A., Między melancholią a żałobą, Instytut Kultury, Warszawa 1996. Zwierzęta, gender i kultura. Perspektywa ekologiczna, etyczna i krytyczna, red. A. Barcz, M. Dąbrowska, E-naukowiec, Lublin 2014. Zwierzęta i ich ludzie. Zmierzch antropocentrycznego paradygmatu, red. A. Barcz, D. Łagodzka, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2015.

Agata Zbylut

Burgess C.,Dubbs Ch., Animals in space: from research rockets to the space shuttle http://epizodsspace.airbase.ru/bibl/inostr-yazyki/Burgess_Animals_in_Space.pdf; dostęp: 09.07.2019.

Clover K., 5 Unexpected Gender Differences in Children’s Clothing, Motherly. https://www.mother.ly/parenting/5-unexpected-gender-differences-in-childrens-clothing; dostęp: 28.12.2018.

Chmielarz A., Kopiowanie uszu i ogonów. Dlaczego lepiej, gdy doberman merda? https://www.psy.pl/kopiowanie-uszu-i-obcinanie-ogonow/; dostęp: 09.07.2019.

Engeln R., Obsesja piękna. Jak kultura popularna krzywdzi dziewczynki i kobiety, tłum. M. Komorowska, Buchmann, Warszawa 2018.

Stopa bezrobocia rejestrowanego w latach 1990-2019, GUS.

https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobocia-rejestrowanegow-latach-1990-2019,4,1.html; dostęp: 10.07.2019.

Haraway D., Manifest gatunków stowarzyszonych, tłum. J. Bednarek. http://ewa.home.amu.edu.pl/Haraway,%20Manifest%20gatunkow%20stowarzyszonych.pdf; dostęp: 10.07.2019.

Majewska E., Tramwaj zwany uznaniem, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa 2017. Majewska E., Prekariat i dziewczyna

https://www.researchgate.net/publication/294137728_Prekariat_i_dziewczyna_Fetyszyzm_towarowy_i_emancypacja_dzis; dostęp: 09.07.2019.

Aplikacja do mierzenia nierówności płacowych, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. https://www.gov.pl/web/rodzina/aplikacja-do-mierzenia-nierownosci-placowych; dostęp: 09.07.2019.

Stanisławski P., Jak 100 lat hodowli zniekształciło rasy psów https://www.crazynauka.pl/jak-100-lat-hodowli-znieksztalcilo-rasy-psow/; dostęp: 09.07.2019.

Wolf N., Mit urody, tłum. M. Rogowska-Stangret, Czarna Owca, Warszawa 2014. www.wikipedia.org.

Villalpando N., Why do girls’ clothes seem smaller than boys’ clothes? Because they are. https://www.statesman.com/ news/20170530/why-do-girls-clothes-seem-smaller-than-boys-clothes-because-they-are; dostęp: 28.12.2018.

168 REBORN DOGS

dr Natalia Bażowska

Artystka multidyscyplinarna fascynująca się naturą oraz psychiką człowieka i zwierząt. Dorastała w górach, co wpłynęło na jej silną więź z naturą. W latach 1999-2005 studiowała medycynę, w 2007 rozpoczęła jednocześnie studia w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach oraz studia doktoranckie w Katedrze i Wydziale Psychiatrii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. W 2010 roku obroniła doktorat pt. Ocena emocji wywołanych przekazem wizualnym u osób cierpiących na depresję, opierając się na obu ww. dziedzinach nauki. W 2012 roku ukończyła z wyróżnieniem Katowicką ASP, a od 2011 zajmuje się wyłącznie sztuką, korzystając w pełni z wiedzy medycznej oraz silnego związku z naturą. Stypendystka Ministra Kultury i Marszałka Województwa Śląskiego. Wystawiała prace na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w Polsce i za granicą.

dr hab. Andrzej Borman prof. em. UG

Fizjolog, neurobiolog, wieloletni pracownik naukowo-dydaktyczny Katedry Fizjologii Zwierząt i Człowieka Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, były kierownik Pracowni Zwierząt Doświadczalnych. W latach 1996-1999 oraz 1999-2002 Prodziekan Wydziału Biologii, Geografii i Oceanologii, w latach 2008-2010 Prodziekan Wydziału Biologii, a w latach 2002-2005 oraz 2005-2008 członek z wyboru Senatu UG. Ponadto m.in. były wieloletni wiceprzewodniczący Oddziału Gdańskiego Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego oraz członek Lokalnej Komisji Etycznej ds. Doświadczeń na Zwierzętach w Gdańsku, a ostatnio (2015-2019) Komisji Krajowej przy Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Izabela Chamczyk

W 2009 roku ukończyła z wyróżnieniem malarstwo na Akademii Sztuki Pięknych we Wrocławiu w pracowni Pawła Jarodzkiego, studiowała również na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu w pracowni Dominika Lejmana. Malarka, performerka, artystka wizualna. Stworzyła sformowane malarstwo performatywne, łączące w sobie obraz z dziejącym się równolegle w czasie performancem. Jest dwukrotną stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, finalistką prestiżowych konkursów, takich jak: konkurs Fundacji Vordemberge-Gildewart w MOCAK-u, Artystyczna Podróż Hestii, Biennale Malarstwa Bielska Jesień, konkurs im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, Triennale Młodych w Orońsku. Brała udział w wielu wystawach indywidualnych oraz zbiorowych, festiwalach polskich i międzynarodowych.

Jej prace znajdują się w wielu kolekcjach: Andel’s Hotel, Ergo Hestia, CSW Toruń, Dolnośląska Zachęta

Wrocław, Archiwum Performensu Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie oraz w wielu kolekcjach

prywatnych w kraju i za granicą.

169 REBORN DOGS

Mona Rena Górska

Zafascynowana myślącą łapą, płetwą, macką, dłonią będącymi w ciągłym ruchu, trwaniu, świadomym byciu. Jednym z jej marzeń jest zorganizowanie ogólnodostępnej opieki społecznej dla zwierząt, działającej w sposób pozainstytucjonalny. Pisze, tańczy. Projektując ubiory, stara się odziać ruch, rytuały budujące liturgię codzienności. W sztuce zwykła szukać aletheia, nagości, pozaświatowej, biernej kontemplacji sensu. Ukończyła Uniwersytet Gdański (filozofia, kulturoznawstwo) oraz Zespół Szkół Usługowych w Gdyni (technologia odzieży). Działa w niezależnych projektach w kulturze i branży kreatywnej, pracuje w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia.

dra katarzyna lewandowska

Historyczka sztuki, feministka, kuratorka, aktywistka, anarchistka, działaczka na rzecz praw istot nie-ludzkich i wykluczonych. W badaniach skupia się na poszukiwaniu cielesności w sztuce współczesnej, wykorzystując dyskurs filozofii feministycznej. Zainteresowana sztuką zaangażowaną i totalną, która wchodzi w krytyczny dyskurs z władzą. Badaczka zajmuje się także motywami kobiecości w sztuce tybetańskiej. Autorka wielu wystaw oraz działań, m.in.: FEMININE, ANARCHIA, MŁODE (razem z Dorotą Chilińską), DANZIG MEINE LIEBE, REBELLE (razem z Dorotą Chilińska). Założycielka czasopism: Splesz i Death of Patriarchy

dr Dorota Łagodzka

Historyczka sztuki, doktor nauk o kulturze i religii, pracuje na Wydziale Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie prowadzi m.in. zajęcia Zwierzęta w sztuce i kulturze wizualnej. Pełnomocniczka Dyrektora CLAS do opieki nad kierunkiem studiów z antropozoologii i współautorka ich programu. Zrealizowała dwa projekty Narodowego Centrum Nauki: Znaczenie studiów nad zwierzętami dla badań nad kulturą w Polsce (2012-2015) oraz Zmiana statusu zwierząt w sztuce współczesnej (2014-2017). Autorka artykułów naukowych i krytyczno-artystycznych, kuratorka wystaw (m. in. Ecce Animalia w Muzeum Rzeźby Współczesnej w Orońsku, 2014).

dr Honorata Martin

Urodziła się w Gdańsku jako córka Moniki i Piotra. Ukończyła Szkołę Podstawową nr 57 w Gdańsku, XIX Liceum Ogólnokształcące i Akademię Sztuk Pięknych w tym samym mieście. Dyplom obroniła na wydziale malarstwa u prof. Mieczysława Olszewskiego, aneks z intermediów u prof. Wojciecha Zamiary. Maluje, buduje instalacje, robi performance’y i nagrywa je na wideo albo ktoś jej je nagrywa, albo foto-

170 REBORN DOGS

grafuje, a czasem po prostu coś nagrywa czy fotografuje, co nie jest performancem. Dostała kilka nominacji, a nawet kilka nagród, za co dziękuje i nadal czasem próbuje coś robić. Niektórzy nazwą to sztuką, a inni wręcz przeciwnie. Pracuje na Wydziale Rzeźby i Intermediów ASP w Gdańsku.

Michał Matuszewski

Kurator programu filmowego Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, gdzie prowadzi kino. Organizator i kurator wielu przeglądów i retrospektyw kina artystycznego i eksperymentalnego, m. in. Kino post-ludzkie. Jak filmy eksperymentalne uczą (się) pokazywać zwierzęta, Kino antropocenu, Koniec przyjęcia. Publikuje w czasopismach (Ekrany, Pleograf) i książkach zbiorowych (Cięcie ciał, Nowa Kinofilia). Studiował polonistykę. Członek jury na międzynarodowych festiwalach, m.in. w Cannes, Berlinie, Wenecji i Oberhausen. Zainteresowany nowymi mediami oraz VR, a szczególnie ich aspektem instytucjonalnym oraz nie-ludzką perspektywą w kinie. Stypendysta Culture & Animals Foundation. Pracuje nad projektem wizualno-badawczym poświęconym zwierzętom w filmach.

Gitarzysta i producent związany z trójmiejską sceną muzyczną. Debiutował pod koniec lat 80. w zespole Bielizna. Razem z Tymonem Tymańskim i Jackiem Olterem współtworzył zespół Kury i ich legendarny, nagrodzony Fryderykiem album P.O.L.O.V.I.R.U.S. Współpracował z Mazzollem w formacji Arhythmic Memory. Współpracuje z Olo Walickim w ramach projektu Kaszebe oraz Antonim Gralakiem w YeShe. Ma na koncie wiele interesujących projektów, jak udział w Cobra Johna Zorna czy duet z Mają Ratkje i Olter. Komponuje muzykę do spektakli teatralnych i baletowych, filmów oraz widowisk multimedialnych. Producent kilkudziesięciu płyt różnych wykonawców, m.in.: Ścianka, Kury, Łoskot, Kobiety, Tymon & The Transistors, Pink Freud, Oczi Cziorne, Made in Poland. Aktualnie gra w reaktywowanym Łoskocie (związany jest z nim od 1996 r.) oraz w zespole Rito. W 2019 roku wziął udział w trasie Męskie Granie jako członek Męskie Granie Orkiestra

Karolina Pikosz

Absolwentka studiów z zakresu malarstwa i edukacji artystycznej na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Brała udział w Konkursie im. Marii Dokowicz na najlepszy dyplom tegoż uniwersytetu –reprezentacja katedry rysunku oraz wyróżnienie w kategorii najlepszej pracy teoretycznej. Uczestniczyła w plenerach i wystawach w kraju i za granicą. Obecnie kuratorka Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy. Obszary zainteresowań badawczych to filozofia posthumanistyczna, rola sztuki w procesach emancypacyjnych i uwrażliwiających na kwestie nie-ludzkie oraz problematyka roślinnej i zwierzęcej cielesności

171 REBORN DOGS

Piotr Pawlak

i performatywności. Uczestniczka konferencji i sympozjów naukowych, autorka tekstów kuratorskich, publikowała m.in. w czasopismach Fragile i Bydgoskie Oko.

Magdalena Swacha-Komborska

Kuratorka i malarka. Dyplom uzyskała na Wydziale Edukacji Artystycznej o specjalności krytyka i promocja sztuki z aneksem z rysunku u prof. dr. hab. Romana Kubickiego i prof. dr. hab. Bogdana Wojtasiaka (2007) oraz na Wydziale Malarstwa u prof. dr. hab. Włodzimierza Dudkowiaka i promotora prof. dr. hab. Dominika Lejmana na Uniwersystecie Artystycznym w Poznaniu. Na macierzystej uczelni prowadziła zajęcia z promocji sztuki (2011/12), a na poznańskim Uniwersytecie Adama Mickiewicza wykład monograficzny Sztuka interaktywna w przestrzeni miasta (2011/13). W 2013 roku założyła Stowarzyszenie Publish Art. Autorka licznych publikacji w specjalistycznych czasopismach i magazynach o sztuce. Aktualne jej pole zainteresowań to sztuka najnowsza, estetyka zaangażowania oraz emotywizm, zajmuje się kuratorskimi projektami w obszarach miejskich o tytule SPACE REBRITH Nowe sposoby istnienia przestrzeni. Nagrody i wyróżnienia: II Nagroda Promocje 2008, Galeria Sztuki w Legnicy; Stypendium artystyczne dla młodych twórców miasta Poznania za działalność artystyczno-malarską oraz krytykę i promocję sztuki, 2009.

dr Katarzyna Swinarska

Artystka wizualna, zajmuje się malarstwem i wideo, często o charakterze performance’u dokamerowego. Tworzy instalacje multimedialne, jest kuratorem wystaw. Większość jej prac dotyczy tożsamości kobiety. Utożsamia się z przedmiotem zainteresowania i z takiej właśnie uwewnętrznionej, choć nie pozbawionej autoironii, perspektywy tworzy filmowe portrety. Laureatka Grand Prix Międzynarodowego Konkursu Filmów Eksperymentalnych In Out Festival za pracę video Dygresyjna tożsamość (2016). Jej prace znajdują się w kolekcjach instytucjonalnych: NOMUS (Muzeum Stuki Współczesnej) w Gdańsku, Instytut Sztuki Wyspa w Gdańsku, Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie oraz w prywatnych kolekcjach w Polsce, Niemczech, Austrii, Holandii, Szwajcarii, Szwecji i Stanach Zjednoczonych.

Weronika Teplicka

Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Artystyczny), gdzie uzyskała dyplom w pracowni prof. Piotra C. Kowalskiego. Studiowała też na Accademia di Belle Arti w Neapolu.

Zajmuje się malarstwem, instalacją, tworzy obiekty ze swoich nieudanych obrazów (również innych artystów), odpadów, rodzinnych pamiątek. Ostatnio realizuje filmy o swoim życiu na prowincji. Brała udział w kilku wystawach, konkursach i rezydencjach.

172 REBORN DOGS

dra hab. Agata Zbylut prof. AS

Artystka, akademiczka, feministka, radykalizująca się wegetarianka. W roku 2008 obroniła tytuł doktory na Wydziale Komunikacji Multimedialnej Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, w 2012 otrzymała tytuł doktory habilitowanej w Państwowej Wyższej Szkole Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. W latach 20002005 była kuratorką Galerii Amfilada. W 2004 koordynowała Narodowy Program Kultury „Znaki Czasu” w województwie zachodniopomorskim. W 2005 została odznaczona Brązowym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Założycielka (2004) i prezeska stowarzyszenia Zachęty Sztuki Współczesnej w Szczecinie. Pomysłodawczyni i kuratorka Festiwalu Sztuki Młodych Przeciąg. Od 2010 roku pracuje na Akademii Sztuki w Szczecinie, gdzie prowadzi Pracownię Fotografii i Działań Postartystycznych, a od roku 2019 pełni również funkcję kierowniczki Katedry Nowych Mediów, Fotografii i Filmu. W dorobku ma ponad 100 wystaw indywidualnych i zbiorowych w Polsce, Niemczech, Białorusi, Rosji, Ukrainie, Francji, Chorwacji, Wielkiej Brytanii, USA.

173 REBORN DOGS

Publikacja wydana w ramach projektu artystyczno-badawczego

REBORN DOGS. Nowe interpretacje sztuki wobec nie-ludzkiego

Teksty

Natalia Bażowska, Andrzej Borman, Izabela Chamczyk, Mona Rena Górska, katarzyna lewandowska, Dorota Łagodzka, Michał Matuszewski, Karolina Pikosz, Magdalena Swacha, Katarzyna Swinarska, Weronika Teplicka, Agata Zbylut

Autorzy ścieżki dźwiękowej (płyta CD w wersji drukowanej)

Honorata Martin, Piotr Pawlak

Recenzent naukowy

Roman Kubicki

Redakcja merytoryczna

Magdalena Swacha

Korekta i redakcja

Anna Wyrwik

Fotografie

Archiwa prywatne Artystek, Adama Gut, Beaty Horyńskiej, Anny Pankowskiej, Andrzeja Wojciechowskieg, Aliny Żemojdzin, oraz dzięki uprzejmości Gdańskiego Ogrodu Zoologicznego

Projekt graficzny i skład

Seweryn Swacha

Partnerzy

Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Międzyuczelniane Koło Naukowe BIO-MEDIA, Magazyn Splesz, Wydział Biologii Uniwersytet Gdański, Doktoranckie Koło Naukowe Bio-Media, Gdański Ogród Zoologiczny, Centrum

Kynologiczne PerfectDog

Wydawca

Stowarzyszenie Publish Art