4. Artikelen uit Carmel Magazine Werken aan waarde
‘Samen met een stagiaire heb ik een digitale cultuurportfolio uitgewerkt; we zijn er net in alle tweede klassen mee begonnen (www.domeininbeeld.nl). Anders dan bij andere portfolio’s ligt de nadruk niet op tekst, maar op beeld. Dat past bij de beeld cultuur van leerlingen. We verleiden ze om in plaatjes en teksten een beeld te geven van hun eigen identiteit. Tijdens dat proces ervaren leerlingen wat hen universeel kan binden. Geboorte, geluk, verdriet, eenzaamheid, saamhorigheid, delen… Het is herkenbaar voor alle mensen, van elk geloof en van elke cultuur. Zo kunnen kinderen zich in elkaar herkennen.’
Carmelmedewerkers vertellen wat de kernwaarden van Carmel voor hen betekenen
Miriam Piña (57), Beeldend kunstenares en lerares ckv / levensbeschouwing aan St.-Antoniuscollege, vestiging De Meander, Gouda ‘Ik ben een kind van de jaren zestig, maar voor mij ging de grenzeloosheid toen te ver. Mensen hebben waarden en normen nodig. Als kunstenaar heb ik vaak stilgestaan bij waarom we de dingen doen zoals we ze doen. Toen ik hoorde dat Carmel een cursus waardegericht leren organiseerde, heb ik me uit persoonlijke interesse aangemeld. Het heeft mijn geloof in het belang van waarden en normen versterkt. Te weinig mensen weten uit welke cultuur en historie ons huidige dagelijkse leven is voort gekomen. Als ik leerlingen vraag wat er Nederlands is aan hoe zij leven, komen ze niet verder dan tulpen, klompen en windmolens. Van de leerlingen uit mijn klas kan Naïma, die islamitisch wordt opgevoed, beter vertellen wat ‘Marokkaans’ is, dan de Hollandse Christa wat ‘Nederlands’ is.’
‘Jongeren willen heel graag weten hoe ze moeten leven. Alles wat je als leraar vertelt, zuigen ze op. Ze willen weten welke problemen jij in je leven bent tegengekomen en hoe je ze hebt opgelost. Een vraag als: waarom ben je gescheiden?, daar draai ik niet omheen. Ik zeg erbij: leer je intuïtie goed gebruiken, kijk goed naar mensen en laat de liefde zich bewijzen in de tijd. Ik probeer authentiek te zijn in mijn benadering. Voor mij hoort dat bij het leraar-zijn. Niet elke leraar hoeft dit zo te doen en niet ieder vak leent zich ervoor. Leraren die hier niet voor kiezen, kunnen net zo goed normen en waarden uitdragen door de manier waarop ze met leerlingen en collega’s omgaan. Diversiteit in aanpak is
‘Vervlakking moet je bestrijden met verdieping. Ik ben dit najaar bijvoorbeeld bezig geweest met een opdracht rond het skelet. Allerzielen en Allerheiligen worden wereldwijd gevierd, behalve in Nederland. Ik verwacht dat mensen in het zuiden van het land nog wel naar het kerkhof gaan om de doden te herdenken, maar verder lijkt er weinig tijd te zijn voor onze overleden dierbaren. We zien pompoenen en heksenkostuums; de uiterlijke kenmerken, maar niet de oorsprong. Tijdens mijn lessen denken leerlingen na over de betekenis van die overleden dierbaren. Dáár ligt het belang van waardegericht onderwijs. Levensbeschouwing legt hiervoor in relatie met CKV een goed fundament. CKV is geschikt, omdat waarden en normen nu eenmaal verankerd liggen in de cultuur en omdat je ze door een combinatie van denken en doen tot op de huid van leerlingen kunt brengen.’ juist belangrijk. Leerlingen stellen toch hun eigen beeld samen: dit kan in mijn familie wel, dat niet. Dit past bij mij, dat niet. Een persoonlijke band met leerlingen is altijd een voordeel, ook in de bovenbouw waar er weinig tijd voor is. Al was het alleen maar omdat de leerstof een stuk beter blijft hangen. Als je een goede band hebt, doen leerlingen hun stinkende best voor je.’ Uit: Carmel Magazine, jaargang 5, december 2008
19