Peerke Donders - Nieuwsbrief zomer 2017

NIEUWSBRIEF Een uitgave van Stichting Petrus Donders Tilburg | ZOMER 2017

In deze nieuwsbrief • Vrijwilligster en buurvrouw José blz. 3 • Zaligverklaring Peerke Donders 35 jaar geleden blz. 3 • Internationale belangstelling voor Peerke Donders blz. 4 • Diepgaande studie Surinaamse wetenschapper dr. Eric Jagdew blz. 7 • Speciaal gebedsprentje is gratis verkijgbaar blz. 7 • Peerke Donders in Tilburg en in Nederland blz. 8 • Bedevaart Amsterdamse Surinamers blz. 10 • Nieuwe bestuursleden blz. 11 • Nieuwe coördinator blz. 12 • Peerke Donders en de jeugd blz. 13

COLOFON Deze nieuwsbrief is een uitgave van de

nieuwsbrief Peerke donders zomer 2017

Stichting Petrus Donders en verschijnt twee keer per jaar.

Redactie Paul Spapens (hoofdredacteur en teksten) Esther Becx (coördinator Peerke Donders Park)

Vormgeving en realisatie Staet van Creatie Tilburg

Esther Becx is de nieuwe coördinator van het Peerke Donders Paviljoen en alles wat daarmee samenhangt. Met deze nieuwsbrief geeft ze meteen haar visitekaartje af. De nieuwsbrief is door haar gecoördineerd en begeleid, met hulp van Staet van Creatie van de opmaak tot aan de drukker en de verzending. De teksten zijn van de hand van bestuurslid Paul Spapens. Ook de meeste foto’s zijn door hem gemaakt. De zomereditie van de nieuwsbrief telt nogal wat onderwerpen. Dat heeft slechts één reden: er gebeurt heel erg veel omtrent Peerke Donders.

Redactieadres info@peerkedonders.nl

Abonnementenadministratie Stichting Petrus Donders De Schans 95 5011 EN Tilburg Telefoon: 013 - 45 50 663 Mobiel: 06 - 11 80 70 40

Er gebeurt zelfs steeds méér rond deze Tilburgse zalige, zowel in binnen- als buitenland. In deze nieuwsbrief wordt daarvan in grote lijnen verslag gedaan want het is onmogelijk om alle gebeurtenissen en activiteiten in een nieuwsbrief samen te vatten. Wie meer gedetailleerd bij wil praten over Peerke Donders is altijd welkom in het Paviljoen in Tilburg Noord dat is geopend elke woensdag- en zondagmiddag. We zien elkaar - en voor nu: veel leesplezier met deze nieuwsbrief.

E-mail: info@peerkedonders.nl

Donaties IBAN: NL16ING0001115135 t.n.v. Stichting Vrienden Petrus Donders BIC: INGBNL 2A

Kapel Vieringen in de kapel van het heiligdom: iedere dinsdagmiddag om 14.30 uur. Op de eerste dinsdag van de maand is dit een eucharistieviering.

De kapel is iedere dag geopend van 10.00 uur tot zonsondergang.

Foto: Paul Spapens

Glossy Peerke nu te koop voor 5 euro De glossy Peerke is met veel succes op 14 januari gepresenteerd aan bisschop Gerard de Korte van Den Bosch en commissaris van de koning Wim van de Donk. Het mooi uitgevoerd blad is daarna verkocht voor 7,50 euro. Een halfjaar later vindt de Stichting Petrus Donders Tilburg het verantwoord om de resterende glossy’s voor een lager bedrag aan te bieden. Ze kosten nu 5 euro, een korting van € 2,50. Ze zijn als volgt te 2

bestellen: tijdens openingstijden van het paviljoen (woensdag en zondag 13.00 17.00 uur) á contant in de museumwinkel te koop of mail uw bestelling naar : glossy@peerkedonders.nl ovv uw naam en adres en het aantal glossy’s dat u wilt bestellen. U krijgt dan in het antwoord een rekeningnummer waar uw betaling met de verzendkosten op overgemaakt kan worden.

Zaligverklaring Peerke Donders 35 jaar geleden Schoonmoeder van José Vermeer bood de paus een damasten altaarkleed aan

Vrijwilligster en buurvrouw José Vermeer zorgt dat de kapel netjes is José Vermeer zet zich dagelijks als vrijwilliger in voor de Peerke Donders-kapel. Foto: Paul Spapens.

José Vermeer (53) is de buurvrouw van Peerke Donders.

Dat feit was voor haar een van de redenen om ja te zeggen toen ze werd gevraagd om voor de kapel op het bedevaartpark te zorgen. “En betrokkenheid op Peerke Donders”, motiveert ze haar vrijwilligerswerk. Ze nam dit werk over van Carla Doekhi.

Elke dag loopt ze even naar de buren om in de kapel met name zorg te hebben voor de kaarsen en de bloemen. Ze verwijdert spinnenwebben, stofzuigt als dat nodig is en steekt kaarsenvet weg. Elke eerste dinsdag van de maand zet ze als kosteres het altaar klaar voor de dienst en gaat ze met de collecteschaal rond. Bezoekers zeggen waarderend tegen haar dat het er allemaal netjes uitziet.

De dochters Nicole (24) en Susan (23) van José Vermeer zijn in de kapel van Peerke Donders gedoopt. Dat geeft natuurlijk een extra gevoel als je dan als moeder vrijwilliger bent in een kapel die op 28 oktober 1923 is ingezegend als noodkapel. Maar José Vermeer heeft nóg een relatie met Peerke Donders die zeker zo bijzonder is.

Toen Peerke Donders op 23 mei 1982 (dit jaar 35 jaar geleden) in Rome zalig werd verklaard, was een hoofdrol weggelegd voor haar schoonmoeder Riek Vermeer.

Samen met Riet Jonkers bood ze paus Johannes Paulus II een damasten tafelkleed aan.

De twee foto’s die van die gelegenheid zijn gemaakt worden gekoesterd in het familiealbum van José en haar man Johan. Riek Vermeer en Riet Jonkers waren de buurvrouwen van Peerke Donders. Het damasten altaarkleed was gemaakt in de Tilburgse damastweverij en stond symbool voor de textiel-relatie tussen de stad en Peerke Donders die immers de zoon was van een thuiswever.

De overhandiging van het altaarkleed vond plaats tijdens de offerande van de Heilige Mis die ter gelegenheid van de zaligverklaring op het Sint Pietersplein werd gehouden.

Bisschop Jan Bluyssen zag toe op de overhandiging. Beide buurvrouwen waren gekleed in kledij die gangbaar was in de Tilburgse tijd van Peerke Donders. Dat betekende dat ze onder andere een Brabantse muts op hun hoofd droegen.

José Vermeer is afkomstig uit Haaren. Ze huwde in 1986 Johan Vermeer. Die zag het levenslicht in een boerderij die stond op de plaats van de ‘zes hoog-flat’ aan de Griegstraat vlakbij Peerke Donders. In ruil mocht de woning naast het Peerke Donderspark worden gebouwd.

Het is logisch dat je als buren een relatie opbouwt met Peerke Donders. Al weer een flink aantal jaren doet het echtpaar de deur van het geboortehuisje van Peerke Donders van het slot. “Toen onze kinderen leerden fietsen zonder zijwieltjes, deden we dat in het park. Dat was veilig”, aldus de beheerster van de kapel van Peerke Donders.

Riek Vermeer (voorgrond) krijgt de zegen van paus Johannes Paulus II. Naast haar Riet Jonkers. Foto: Familie Vermeer Een krantenknipsel met een foto van de overhandiging van het damasten altaarkleed

3

Internationale belangstelling voor Peerke Donders Het gebed voor de heiligverklaring van Peerke Donders is verkrijgbaar in meerdere talen. Dit is een voorbeeld van de internationale belangstelling voor de Tilburgse zalige. Op grond van recente ervaringen kan worden vastgesteld dat deze internationale belangstelling sterk groeit. Met name Suriname speelt daarin de hoofdrol. In deze nieuwsbrief zijn een paar recente ontwikkelingen opgenomen.

Aangrijpend verhaal in magazine Gerardus Peerke Donders in Albanië

In het tijdschrift Gerardus, een magazine voor bezieling en levensoriëntatie van de redemptoristen, verscheen in mei van dit jaar een verhaal over het Petrus Donderscentrum in Bathore in Albanië. ‘Ons centrum is een van de weinige in Albanië die werken voor mensen met een beperking’, aldus pater Andrzej Michon in het artikel met als titel ‘De schaamte voorbij’.

Het Petrus Donderscentrum biedt onderdak aan 57 mensen in de leeftijd van 10 tot 45 jaar. Al deze mensen met een beperking zijn door hun familie in de steek gelaten.

De redemptorist geeft huiveringwekkende voorbeelden van de onverschillige manier waarop in Albanië met mensen met een beperking wordt omgegaan. De schrijver geeft als voorbeeld een in het Petrus Donderscentrum opgenomen jongen die werd gevonden ónder zijn ouderlijk huis. ‘De familie wilde gewoonweg alle sporen uitwissen van hun gehandicapt kind, door hem in de kelder te gooien….’

Het Petrus Donderscentrum van de redemptoristen in Albanië bestaat nu ruim anderhalf jaar. In het artikel in het tijdschrift Gerardus legt pater Andrzej Michon uit hoe ze er toe zijn gekomen het centrum naar Peerke Donders te noemen. ‘Eigenlijk waren we helemaal niet zo bezig met de naamgeving. Maar toen we het openden op 15 januari 2016, realiseerden we ons dat het een dag was na het jaarfeest van onze zalige medebroeder. We hebben aan de kinderen verteld wie hij was en dat hij zich erg bekommerde om mensen die arm zijn, ook om arme kinderen. Ze zullen er weinig van onthouden hebben, maar dat is niet erg. Als wij, de leidinggevenden, het maar niet vergeten! Ik ben ervan overtuigd dat Peerke een belangrijke inspiratiebron en steun zal zijn bij ons werk voor deze achtergestelde mensen.’

Enkele kinderen en hun begeleidsters in het Petrus Donderscentrum in Albanië. Foto: Andrzej Michon

4

Wie het Albanees Petrus Donders Centrum voor jongeren met een beperking wil ondersteunen kan een bijdrage overmaken op bankrekening NL96INGB 0001 042400 van Klooster Wittem o.v.v. van Gift Albanië.

De delegatie van de Marrons met tolk brachten ook een bezoek aan het geboortehuisje van Peerke Donders. Foto: Paul Spapens

Studiereis naar Nederland voor instandhouding bedreigde cultuur Surinaamse Marrons op bezoek bij Peerke Donders

Een delegatie van vier Marrons (afstammelingen van gevluchte slaven, die zichzelf hebben bevrijd) uit Suriname heeft op donderdagmorgen 6 april een bezoek gebracht aan Peerke Donders in Tilburg Noord. De afgevaardigden van de Marron-gemeenschap maakten een studiereis naar Nederland omdat hun cultuur onder druk staat. In Nederland bezochten ze relevante organisaties en ontmoetten ze experts met het oog op concrete samenwerking.

De Stichting Petrus Donders staat daar zeer voor open. De stichting onderhoudt al jaren nauwe contacten met Suriname.

Het bezoek aan Nederland en aan Peerke Donders was georganiseerd door Dutch Culture (centrum voor internationale samenwerking in Amsterdam) in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Doel van het bezoek was de duurzame instandhouding van de Marron-cultuur in Suriname. Deze staat onder druk door migratie van jongeren naar de stad of het buitenland.

De delegatie kwam naar Peerke Donders, enerzijds door de lange relatie die er bestaat met Suriname en anderzijds omdat de Tilburgse stichting zich voor dezelfde taak gesteld ziet. De Peerke Donders-stichting wil het erfgoed van de Tilburgse zalige relevant maken in de huidige tijd en bestendig voor de toekomst. De Marrons in het Cottica-gebied willen, net als Peerke Donders dat al heeft, een museum stichten. Vanuit dit museum willen ze vooral de eigen jongeren op de hoogte brengen van de Marroncultuur.

De delegatie was onder de indruk van het museum in Tilburg Noord, met name omdat het verhaal van Peerke Donders er aan de hand van voorwerpen wordt verteld. “Dat willen wij ook�, aldus Fidelia Grand-Galon, erevoorzitter van het Marron Vrouwen Netwerk. De Stichting Petrus Donders heeft kennis en ervaring aangeboden bij het realiseren van het museum van de Marron-cultuur.

5

Pelgrimshuis op Batavia (Suriname) genoemd naar pater Bas Mulder De door het Surinaamse ondernemersechtpaar Sylvia Ang en Jeaffrey Jong Tjien Fa gerenoveerde melaatsenkolonie Batavia bestaat onder meer uit een pelgrimshuis. Uit respect voor zijn werk voor de mensen in Suriname is dit pelgrimshuis genoemd naar pater Bas Mulder.

Sylvia Ang en Jeaffrey Jong Tjien Fa zagen voor de eerste keer in hun leven de plek waar Peerke Donders is geboren.

Foto: Paul Spapens

Sylvia Ang en Jeaffrey Jong Tjien Fa renoveerden melaatsenkolonie Batavia

Dat hebben Sylvia Ang en Jeaffrey Jong Tjien Fa hem medegedeeld toen ze de hoogbejaarde redemptorist bezochten in woonzorgcentrum Sint Anna in Boxmeer.

Sabastianus (Bas) Mulder werd op 17 juli 1931 geboren in het Oost-Brabantse Beugen. In 1959 ging hij als redemptorist naar Suriname. Daar herinneren ze hem als volgt: ‘Deze energieke doordrammer, boordevol gemeenschapszin zou voortaan bij en met ons blijven, in harmonie met ons werken in dit land, waar hij intens van ging houden en hem tot een tweede vaderland werd.’

Surinaams ondernemersechtpaar op bezoek bij Peerke Donders

Op donderdag 11 mei 2017 is het Peerke Donders Park bezocht door een Surinaams echtpaar. Sylvia Ang en Jeaffrey Jong Tjien Fa renoveerden melaatsenkolonie Batavia. Ze deden dat op eigen kosten. Hun vrijwilligerswerk en sponsoring is van groot belang voor het behoud van de afgelegen plek waar Peerke Donders een groot deel van zijn leven onder de melaatsen heeft gewerkt.

Het was voor de eerste keer dat Sylvia Ang en Jeaffrey Jong Tjien Fa de geboorteplek van Peerke Donders hebben bezocht. Ze waren daarvan zeer onder de indruk. Het ondernemersechtpaar werd rondgeleid door bestuurslid Paul Spapens van de Stichting Petrus Donders Tilburg.

Behalve een grondige renovatie van de voormalige leprozerie hebben de twee ook een nieuwe boot gekocht waarmee pelgrims naar de melaatsenkolonie Batavia worden gebracht. Sylvia Ang en Jeaffrey Jong Tjien Fa beschouwen Batavia en Peerke Donders van groot belang in de geschiedenis van Suriname.

6

Pater Bas Mulder in zijn kamer in Boxmeer.

De foto is gemaakt in 2011. Foto: Paul Spapens

Speciaal gebedsprentje is gratis verkrijgbaar Gebed voor de heiligverklaring ter ere van 35 jaar zaligverklaring

Foto: Paul Spapens

Diepgaande studie Surinaamse wetenschapper dr. Eric Jagdew

35 Jaar na de zaligverklaring van Peerke Donders wordt er veel werk van gemaakt om er voor te zorgen dat hij ook heilig wordt verklaard. De Stichting Petrus Donders Tilburg kent daartoe een Commissie Heiligverklaring onder voorzitterschap van pater Henk Erinkveld, redemptorist net als Peerke Donders. Heel veel werk wordt gedaan door Claudia Peters. Zij is vicepostulator. Ter gelegenheid van 35 jaar zaligverklaring hebben zij een gebed verspreid voor de heiligverklaring van Peerke Donders. Dit gebed staat ook op een gebedsprentje dat gratis verkrijgbaar is in elk gewenst aantal. Deze prentjes zijn ook verkrijgbaar in het Duits, Engels en Frans.

Een email of een briefje naar het secretariaat van de Provincie St.-Clemens van de redemptoristen is voldoende: info@stclemens.org of Wittemer Allee 32, 6286 AB Wittem.

Peerke Donders in Suriname: Historiografisch overzicht 1842-2016

De Anton de Kom Universiteit van Suriname heeft op de website van deze wetenschappelijke instelling een historiografisch overzicht gepubliceerd van al datgene wat tussen 1842 en 2016 in Suriname over Peerke Donders is gepubliceerd. Het onderzoek is uitgevoerd door de Surinaamse wetenschapper Eric Jagdew (foto). Het onderzoek is gepresenteerd tijdens een wetenschappelijk congres op de Surinaamse universiteit. Daarbij was een delegatie van de Stichting Petrus Donders aanwezig.

Voor zijn onderzoek bracht dr. Eric Jagdew ook een bezoek aan Tilburg. Als het historiografisch iets duidelijk maakt, dan is het dat er over Peerke Donders enorm veel is gepubliceerd.

Het indrukwekkende overzicht van alles wat over Peerke Donders geschreven is, kan worden opgezocht via de website Peerke Donders: www.peerkedonders.nl.

GEBED Goede, menslievende God, Wij danken U voor Petrus Donders die zijn leven aan U gaf en dienstbaar was aan allen die door ziekte of anderszins miskend en in de steek gelaten werden.

U hebt deze eenvoudige priester-missionaris een groot hart gegeven voor al uw mensen, ongeacht ras, kleur of afkomst.

Daarmee is hij in het spoor gegaan van Jezus Christus, die wonderen van goedheid onder ons verrichtte.

Hij, uw Zoon, heeft gezegd dat wie in Hem gelooft, nog grotere wonderen zal doen.

Geef dat mensen ook vandaag de dag wonderen van goedheid en heil mogen ervaren op voorspraak van de zalige Petrus Donders, en hij erkend zal worden als een van uw heiligen die bij U leeft in eeuwigheid.

Amen.

7

Peerke Donders in Tilburg en in Nederland een bloemlezing uit de vele activiteiten

Knapzaktocht Op 26 en 27 mei 2017 was Peerke Donders halteplaats in de zogeheten Knapzaktocht. Dit is een fietsevenement dat vijf jaar geleden zijn oorsprong vond in Hilvarenbeek en Moergestel en dat zich heeft uitgebreid over heel MiddenBrabant. Het succes is te danken aan de opzet. Fietsers rijden langs mooie en veilige routes langs bijzondere plekjes en langs producenten van streekproducten.

De tientallen deelnemers mochten gratis het Paviljoen bezoeken en kregen een kopje koffie aangeboden. Voor Peerke Donders was dit een goede gelegenheid om het centrum te presenteren aan een publiek dat met het park nog niet zo bekend was.

Fietspelgrims

Foto: Paul Spapens

Op 1 juni arriveerde een groep pelgrims bij Peerke Donders. Zij hadden de tocht van Wittem naar Tilburg Noord gemaakt per fiets. De fietspelgrimage stond onder leiding van Nan Paffen. Zij is bedevaartpastor van Klooster Wittem. Ook volgend jaar wordt deze populaire fietspelgrimage met deelnemers uit heel het land weer gemaakt, tenminste als de animo groot genoeg is.

Meer informatie bij Nan Paffen: 043-4501741. Een van de deelnemers was lichamelijk beperkt. Ze maakte de meerdaagse tocht op een driewieler. Op de foto wordt ze bij aankomst bij Peerke Donders verwelkomt door familie en vrienden.

Kruisweg Met Denis Hendrickx, voorzitter van de Stichting Petrus Donders Tilburg en abt van de abdij van Heeswijk, zoals altijd als voorganger is op Goede Vrijdag van dit jaar opnieuw de Kruisweg in het Peerke Donders-park gebeden. Gesproken mag worden van een uitzonderlijke traditie omdat er nog maar weinig plekken zijn waar de Kruisweg in de buitenlucht wordt gebeden. Gezien de tientallen deelnemers mag ook gesproken worden van een populaire traditie. Als vanouds werd ook dit keer door meerdere personen van Surinaamse en Antilliaanse afkomst deelgenomen.

8

Foto: Esther Becx

Wandelpelgrims

Familiereünie

Behalve per fiets wordt de tocht van Wittem naar Peerke Donders in Tilburg Noord ook te voet gemaakt. Deze voetpelgrimage is behoorlijk populair. De eerstvolgende groep die onder leiding van redemptorist pater Henk Erinkveld de tocht maakt arriveert op 23 september in het Peerke Donders Park. Deze officiële bedevaart wordt jaarlijks gehouden. Men kan zich nu via het Klooster Wittem al opgeven voor de wandelpelgrimage volgend jaar. Voortdurend zijn ook individuele wandelaars of kleine groepjes op eigen houtje onderweg langs het Peerke Pad. Op 11 juni arriveerde nog een groepje van acht wandelaars. De rondleiding door het museum viel in de smaak. Net als de fietsende pelgrims kregen ze een devotieprentje en een medaille.

Een activiteit die in de lift zit zijn bezoeken aan Peerke Donders als onderdeel van een familiereünie. Peerke Donders is een ideale locatie voor zulke bijeenkomsten.

Je hebt een café-restaurant bij de hand en een zeer interessant typisch Tilburgs erfgoed in de directe nabijheid. Niet alleen bij café Peerke Donders, maar ook bij café Schalken aan de overkant zijn regelmatig familiefeesten die verrijkt worden met een rondleiding door het park en het Paviljoen. Onlangs nog maakten van deze gelegenheid gebruik de families Giesbers, De Kruif en Amelsvoort. Juist op deze plek blijken familiereünies heel vaak heerlijke momenten van déjà-vu! Coördinator Esther Becx kan alles vertellen over de mogelijkheden.

Zomerschool

Peerke Pad in wandelspecial ANWB

Behalve families weten allerlei andere groepen Peerke Donders te vinden voor een bezoek. Een voorbeeld van de gevarieerde interesse is de Zomerschool Oosterhout die in de ochtend van 27 juli op excursie komt bij Peerke Donders. In de zomermaanden juli en augustus organiseert de Zomerschool activiteiten van allerlei soort en aard voor actieve 50-plussers. Op de website van de Zomerschool wordt Peerke Donders voorgesteld als ‘een heel bijzondere plek die vrijwel alle Tilburgers kennen’.

Aardig detail is overigens dat de Oosterhouters op 17 juli ook al in Tilburg zijn. Dan bezoeken ze de Turkse Süleymaniye moskee aan de Wandelboslaan. Daags na de Oosterhouters arriveert een groep senioren van de protestantse kerk van Oisterwijk c.a. bij Peerke Donders.

De senioren krijgen op 28 juli een rondleiding. De persoon die dit bezoek van de ouderen uit Oisterwijk en omgeving heeft georganiseerd, schreef in haar aanvraag: ‘Ik heb zelf een paar keer het paviljoen bezocht en vond de rondleiding erg interessant en inspirerend.’

Peerke Pinkster Picknick Als nieuwe activiteit werd dit jaar op eerste pinksterdag de Peerke Pinkster Picknick gehouden. Ofschoon het de eerste keer was dat deze activiteit werd gehouden, was de organisatie niet ontevreden over de belangstelling om in het Peerke Donders Park te picknicken. Dit is anders niet toegestaan. De jongste bezoeker was 1 jaar, de oudste was ‘eventjes’ 93 jaar ouder!. In de persoon van coördinator Esther Becx organiseert de Stichting Petrus Donders Tilburg zulke nieuwe activiteiten om steeds andere mensen door middel van evenementen voor een breed publiek te attenderen op Peerke Donders en zijn erfgoed in Tilburg Noord. Er was veel moeite toe

Aan de vooravond van het zomerse wandelseizoen bracht de ANWB een wandel-special uit. Daarin werd ruim aandacht geschonken aan het Peerke Pad. In het blad worden de ervaringen onderweg beschreven als geslaagde smaakmakers om het Peerke Pad toch zeker een keer te lopen. Aardig is het begin van het met foto’s gelardeerde wandelverslag van de tocht van 160 kilometer: ‘Peerke is de koosnaam voor pater Petrus Donders, die vooral door Tilburgers wordt gekoesterd. Aan de ogenschijnlijk nietszeggende stadsrand van Tilburg-Noord ligt een bijzondere enclave: het Peerke Donders Park.’

gedaan om de bezoekers een mooie dag te geven. Het publiek werd vermaakt door troubadour Hans van Gorp, door dichter Eus Roovers die acrostichons maakte en de kinderen werden geschminkt door Susan Joossen.

Foto: Esther Becx

9

Bedevaart Amsterdamse Surinamers

Foto: Esther Becx

Werd op eerste pinksterdag de Peerke Pinkster Picknick gehouden, de tweede pinksterdag was gereserveerd voor een groep Surinaamse pelgrims uit Amsterdam.

De pelgrims brachten een eigen priester en voorganger (Chris Vermolen) en misdienaars mee. Tijdens de Heilige Mis in de kapel werden veel Surinaamse liedjes gezongen.

Daarna hebben de pelgrims onder meer gepicknickt op de bankjes in het park, ze hebben het museum bezocht en ze hebben de Kruisweg gelopen onder leiding van Chris Vermolen. De Surinaams-Amsterdamse Peerkepelgrims sloten hun pelgrimage af met een bezoek aan de Hasseltse kapel.

Willem Alexander en Máxima ontmoeten Peerke Donders Koning Willem Alexander vierde op 27 april zijn vijftigste verjaardag in Tilburg. In het gezelschap van koningin Máxima en zijn drie dochters genoten ze van een geweldig geslaagd volksfeest waarmee Tilburg zich landelijk perfect heeft kunnen presenteren. Een van de onderdelen was een kennismaking met aan aantal bekende Tilburgers uit het verleden. Deze werden voorgesteld in de vorm van living statues. Een van hen was Peerke Donders.

Foto John Geerts, Tilburgers.nl

Vergaderzaal in gemeentekantoor Tilburg genoemd naar Peerke Donders

Foto: Denis Hendrickx

10

Het gemeentehuis van Tilburg wordt drastisch verbouwd.

Dit betekent dat de medewerkers het grote Stadskantoor 1 hebben moeten verlaten. Tot 2020 doen ze hun werk vanuit een tijdelijk onderkomen. Dit hebben ze gevonden in een kantorencomplex op de hoek van de Spoorlaan en de Gasthuisring. De locatie is gemakkelijk te herkennen aan de woontoren die door de opmerkelijke balkons in de Tilburgse volksmond ‘’t Vogelkooike’ wordt genoemd. In dit tijdelijke gemeentekantoor bevinden zich zes grote vergaderzalen. Deze zijn genoemd naar belangrijke Tilburgers of bekende Tilburgse locaties. Een van deze zalen is de Peerke Donderszaal. De andere heten Koning Willem II-zaal, Stekelenburgzaal, Kruikenzaal, Leyzaal en Textielzaal.

Joep Vrijdag, nieuwe voorzitter vriendenstichting

Hein van Oorschot, nieuw bestuurslid

Thom van de Voort, nieuw bestuurslid

Nieuwe bestuursleden Joep Vrijdag is toegetreden tot het bestuur van de Stichting Vrienden van Petrus Donders. Hij wordt daarvan de voorzitter. De in Oisterwijk woonachtige Joep Vrijdag werd in 1969 in Tilburg geboren.

Hij groeide op in Oisterwijk. In 1992 studeerde hij aan de Rijksuniversiteit Utrecht af in het notarieel recht.

Sindsdien is hij werkzaam in het notariaat en in 2005 is hij benoemd tot notaris. Door zijn jarenlange betrokkenheid bij verenigingen en besturen is Joep Vrijdag een bekende persoonlijkheid in Tilburg, Oisterwijk en omgeving. Een van de functies die hij nu nog meer bekleedt is bestuurslid van de Stichting Behoud Joodse Begraafplaats Oisterwijk.

Voor zover zijn schaarse vrije tijd dat toelaat bestaan zijn hobby’s uit zijn gezin, golfen en genieten van kunst.

Hein van Oorschot is geboren in Den Bosch (1952), groeide op in de randstad, volgde gymnasium-ß aan het Bonaventuracollege in Leiden (1971) en studeerde rechten aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam (1976). Na functies als medewerker op het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, adjunct-directeur Dienst Volkshuisvesting Den Haag, werd hij interim-manager bij het bureau INB in Den Haag. In die hoedanigheid kwam hij in 1990 naar Tilburg, waar hij (eerst ad interim) de functie vervulde van gemeentesecretaris.

In 1997 werd hij burgemeester van Delft. In 2004 werd hij de voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit van Tilburg. In 2012 verruilde hij die functie voor de NHTV in Breda, waar hij dezelfde positie inneemt. Hij is getrouwd, heeft 3 (uithuizige) kinderen, hier op de foto met kleindochter Sophie en woont in Tilburg-Noord.

Thom van de Voort (50) woont in Udenhout, is getrouwd met MarieJosé en heeft twee zonen. Justus (23) en Dries (21) studeren beiden in Maastricht. Sinds 21 jaar is Thom van de Voort werkzaam bij Medifix, groothandel in medisch meubilair.

Binnen dit bedrijf bekleedde hij verschillende functies: verkoop, directeur en productontwikkeling.

Over Peerke Donders en over zijn toetreden tot het bestuur van de stichting zegt hij het volgende: ‘Ik was ongeveer 4 jaar toen ik voor het eerst de naam Peerke Donders hoorde. Dat was bij mijn peettante in Tilburg, Toos Stoops, een rasechte Tilburgse waar ik veel over de vloer kwam. Toos was naaister bij de familie Enneking. Er stond een prentje van Peerke bij haar in de bedstee. Doordat ik mijn bedrijf verkocht heb is er wat meer tijd vrij gekomen voor andere bezigheden. Ik vind het belangrijk om maatschappelijk betrokken actief te zijn. De wereld verandert in razend tempo met de nodige nadelige gevolgen voor veel mensen die dit niet bij kunnen houden en hierdoor buiten de boot vallen of niet tijdig genoeg kunnen aanhaken. Ik wil graag mijn bijdrage leveren om het werk van Peerke levend te houden en te vertalen naar de huidige tijd.

Naastenliefde is harder nodig dan ooit.’

11

Communicantjes Het is beslist een van de mooiere gebruiken bij het Peerke Donders Park dat aanstaande communicantjes van de Oisterwijkse St. Jozefparochie voorafgaand aan hun Eerste Heilige Communie een bezoek brengen aan Peerke Donders. Ook dit jaar kwam een flinke groep kinderen weer op bezoek. Daarbij wordt in het bijzonder aandacht besteed aan de Kruisweg. Onder leiding van een priester worden alle staties bezocht en besproken.

De St.-Jozefparochie verenigt de vroegere parochies van Moergestel, Haaren en Oisterwijk.

Foto: Paul Spapens

Esther Becx, nieuwe coรถrdinator Peerke Donders In deze nieuwsbrief is haar naam al verschillende keren gevallen en we zullen haar naam nog veel vaker gaan horen: Esther Becx is sinds april de nieuwe coรถrdinator van Peerke Donders.

Ze is de opvolgster van Tijmen Bergen. Esther Becx is 51 jaar oud. Ze is getrouwd, heeft twee kinderen en is onlangs van Hilvarenbeek naar Tilburg verhuisd. Ze is twintig uur per week in dienst als coรถrdinator. Tot haar taken behoren het organiseren van activiteiten (de in deze nieuwsbrief beschreven Peerke Pinkster Picknick was een idee van haar en was door haar georganiseerd), ze onderhoudt contact met alle betrokken partijen en met de vrijwilligers, ze gaat over het beheer, het museum, de social media en zo meer.

De nieuwe coรถrdinator heeft een prachtige staat van dienst binnen veel verschillende activiteiten. Zo was ze om een voorbeeld te geven - conservator van Centrum Kunstlicht in de Kunst in Eindhoven en ze was - weer helemaal iets anders - conservator van kasteel Heeswijk.

Naast zulke professionele functies was ze ook breed actief als vrijwilligster. Ze studeerde kunstgeschiedenis in Nijmegen en specialiseerde zich verder in Cambridge en Oxford.

12

Foto: Paul Spapens

Peerke Donders en de jeugd R-Newt op bezoek bij Peerke in Mariakerk Een groep van zo’n twintig allochtone jongeren heeft een bezoek gebracht aan de Mariakerk van de Schans in Tilburg Noord. Het bezoek werd gebracht in het kader van R-Newt. Dit is een organisatie die helpt talenten te ontwikkelen, actief aanwezig is in de wereld van jongeren en kinderen en verder problemen preventief aanpakt. Bij alles wat R-Newt doet is het ontwikkelen van talenten de basis. Op de foto staat de groep jongeren bij het beeld van Peerke Donders in de Mariakerk. Links Thea van Blitterswijk, onder andere pastor van de Norbertijnenparochie Heikant-Quirijnstok en directeur van het Ronde Tafelhuis.

Foto: Parochie Heikant-Quirijnstok

Kènderkwèèk: jeugd, Peerke Donders en identiteit van Tilburg Een bijzonder aspect aan de beleving van hun cultuur door de Tilburgers is de voorliefde voor het dialect. In Tilburg wordt nog veel dialect gesproken, ook door jongeren. In deze zesde stad van het land wordt dialect ervaren als een wezenlijk onderdeel van de identiteit. Er zijn dan ook maar weinig plaatsen waar zovele gebeurt omtrent het dialect. Een belangrijke aanjager is de Stichting Tilburgse Taol. Deze reeds meer dan 25 jaar bestaande organisatie brengt in de activiteiten taal en cultuur samen. De stichting heeft veel succes met een programma waarmee men de schooljeugd probeert te bereiken. Dit project heet Kènderkwèèk. Groepen op basisscholen worden uitgenodigd om liedjes over typisch Tilburgse zaken in te studeren en uit te beelden. Deelname hieraan is erg populair. Dit jaar werd Kènderkwèèk gewonnen door basisschool De Bron uit Goirle. Ze wonnen met een prachtig lied over Peerke Donders. Als prijswinnaars mochten ze een bezoek brengen aan Peerke Donders. Na afloop van het bezoek zeiden ze veel nieuwe dingen te hebben geleerd waardoor ze bepaalde zinnen uit het lied beter zijn gaan begrijpen. Als dank voor de rondleiding door Henk Weijters zongen ze in het Paviljoen nog een keer het Peerke-lied. De tekst en de muziek van ‘Pirke’ zijn van Harry Swinkels.

Foto: Theo van Iersel 13

14

Hij kwaam van den Haajkaant Öt en wèèversgezin Mar zèlf wèèver wòrre Nèè, dè zaat er nie in Hij had aander planne Al van kèndsaaf aon Wottie mar êen ding: Priester as baon Dè viel nie meej: tèùs zaage zet nie zitte Dè viel nie meej: et leere ging nie bist Dè viel nie meej: want hulp krêegie wèèneg Et lukte tòch: omdèttie hèlleg blêef geleuve tòt et list

refrein Pirke, Pirke Pirke Donders waar ne goeje, wier den hèld van onze stad Pirke, Pirke Nò Pirke Donders hèmme nôot mir zonne goeje gehad Et wier Suriname Ons keloonie van toen Ze zòchte nòr priesters Om de missie te doen Hòst niemes ha planne Die kaant op te gaon Mar Pirke wies zeeker: Dè wòrt mèn baon Èn hij dòcht nie: naa gao ik veul verdiene Èn hij dòcht nie: naa koom ik in de kraant Èn hij dòcht nie: naa gaoket himmòl maoke Mar hij dòcht: zôo kank wè doen vur èèrme meense in dè laand refrein Hij blêef in de troope Tòt òn zenen dôod Mist tusse de zieke Want de nôod waarder grôot Melòtse verzörge Der aaltij mar staon Naa zon we zègge: Wèn hondebaon Èn dènkt naa nie: dè kan toch nôot gebeurd zèèn Èn dènkt naa nie: wèn aawverwèts verhaol Èn dènkt naa nie: dè haawt toch niemes vol zôo Want vur Pirke was dè ammòl mar gewoon èn hil nòrmaol refrein

15

Bent u een toffe peer?

Steun Peerke Donders

Geniet u ook zo van deze plek? Wilt u ook graag bijdragen aan het behoud van dit unieke Tilburgse erfgoed? Dat kan!

Voor slechts €10,- per jaar helpt u het Peerke Donders Park in stand te houden.

U kunt uw bijdrage overmaken op IBAN NL16 INGB 0001 1151 35 t.n.v. Stichting Vrienden Petrus Donders. Vermeld hierbij ‘donatie Peerke Donders’ en uw volledige adres. U kunt ons ook machtigen.

Kijk hiervoor op www.peerkedonders.nl of mail naar info@peerkedonders.nl

Peerke Donders park 3 | 5011 XL Tilburg | 013 - 455 06 63 | www.peerkedonders.nl | info@peerkedonders.nl

Centrum voor Ziel en Zaligheid Park Barmhartigheid Museum Stichting Petrus Donders Kapel en huis Kruiswegpark Paviljoen Naastenliefde Tilburg - Noord Monumenten bewustwording sereen stiltegebied Ontmoeting 1809 Bedevaartsoord Priester Verrijking Heiligdom de Heikant Jong en oud

‘So You Think You Can Love?’

1887 Donatie

Centrum voor Ziel en Zaligheid

Verering

Uniek erfgoed