Độ tuổi nào lý tưởng cho bé ăn dặm? Ăn dặm (hay ăn bổ sung) là hình thức cho trẻ ăn thêm những thức ăn khác ngoài sữa mẹ. Các loại đồ ăn này chỉ tăng cường cho sữa mẹ chứ không thay thế toàn bộ cho sữa mẹ để cung cấp đủ dưỡng chất cho trẻ.
1. Thời gian ăn bổ sung lý tưởng Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) bé nên bắt đầu được cho ăn dặm khi tròn 6 tháng tuổi (180 ngày sau sinh). Đây là thời điểm cần bổ sung ăn bổ sung cho trẻ nhỏ vì: • Hệ tiêu hóa của trẻ đã phát triển khá hoàn chỉnh nên có khả năng hấp thụ các thức ăn đặc và phức tạp hơn so với sữa mẹ. • Tốc độ phát triển của bé tăng lên, sữa mẹ không đáp ứng đủ dinh dưỡng cho bé. Ăn dặm khi trẻ nhỏ được 6 tháng tuổi hỗ trợ bé phát triển, hoạt động hiệu quả và khỏe khoắn. Tuy nhiên không ít các bậc phụ huynh cho rằng sau 6 tháng sữa mẹ đã giảm dinh dưỡng vì thế cần bổ sung ăn dặm. Đây là quan điểm chưa đúng. Sữa mẹ vẫn giữ trọn vẹn chất dinh dưỡng thế nhưng không đáp ứng đủ cho nhu cầu tăng trưởng ngày càng nhiều của bé.
Khoảng thời gian này mẹ vẫn cần tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ vì sữa mẹ cung cấp hơn một nửa nhu cầu dinh dưỡng của trẻ. Từ 12 - 14 tháng tuổi, sữa mẹ cung cấp 1/3 nhu cầu dưỡng chất của trẻ nhỏ. Bên cạnh đó, sữa mẹ còn bổ sung các nhân tố miễn dịch giúp bé phòng tránh các loại bệnh, gắn kết mẹ con hỗ trợ trẻ phát triển tâm lý.
Tin liên quan: Trẻ ăn dặm bao nhiêu cử một ngày? Thực đơn riêng biệt cho trẻ bị táo bón
2. Cho bé ăn dặm sớm nguy hiểm không? Do có tâm lý lo ngại sữa mẹ không đủ dưỡng chất làm cho bé nhẹ cân, hoặc nghĩ rằng ăn dặm sớm sẽ giúp trẻ nhỏ cứng cáp hơn nên không ít mẹ đã vội vàng cho con ăn dặm sớm. Hay có không ít gia đình thấy trẻ 4 – 6 tháng bắt đầu có sự thích thú với đồ ăn nên cũng đã cho trẻ ăn bổ sung khi có biểu hiện đó. Điều này cực kỳ không nên, do nếu cho bé ăn dặm sớm sẽ dẫn đến không ít hậu quả không đáng có: • Hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, chỉ hấp thụ được dạng đồ ăn lỏng như sữa mẹ và hệ thống men chưa đầy đủ để tiêu hóa các thực phẩm ăn dặm, từ đó dễ gây nên rối loạn tiêu hóa. • Làm trẻ nhỏ bú ít sữa mẹ, bỏ lỡ nguồn dinh dưỡng quý giá từ sữa mẹ, không đáp ứng đủ nhu cầu của trẻ và làm tăng rủi ro mắc các bệnh vì không đủ yếu tố bảo vệ từ sữa mẹ. •
Giảm bú mẹ sẽ khiến suy giảm phản xạ tiết sữa, mẹ có khả năng mất sữa sớm.
• Sự phối hợp các cơ vẫn đang tăng trưởng. Sau 6 tháng, bé sẽ nhận thấy dễ dàng hơn để xử lý và nuốt thức ăn, giúp giảm rủi ro mắc nghẹn. •
Gia tăng rủi ro dị ứng.
• Tăng rủi ro mang thai sớm của người mẹ nếu không cho con bú mẹ hoàn toàn.
3. Rủi ro khi cho trẻ ăn dặm muộn Nhiều mẹ lại chuộng sữa mẹ, cho rằng đó là nguồn thực phẩm tuyệt vời nhất và hoàn thiện nhất cho con (điều này chỉ đúng trong thời gian 6 tháng đầu đời), hay một số mẹ có thể gặp khó khăn khi bắt đầu cho bé ăn dặm nên luôn trì hoãn việc cho bé ăn dặm. Tuy nhiên điều này là không nên. Một số trường hợp, con có khả năng bắt đầu ăn dặm muộn hơn ví dụ như sinh non tháng. Còn với các trẻ bình thường, nếu phụ huynh cho bé ăn dặm quá muộn sẽ khiến con không hấp thu đầy đủ năng lượng cho nhu cầu phát triển đang ngày càng lớn theo độ tuổi, từ đó dẫn đến suy dinh dưỡng. Thêm vào đó, trẻ nhỏ cũng sẽ không nhận đủ những vi chất dinh dưỡng dẫn đến các rối loạn như thiếu máu thiếu sắt, còi xương do thiếu Calci.
Khám phá ngay: Chọn bột ăn dặm nào tốt nhất cho bé mới tập ăn Dấu hiệu rối loạn tiêu hóa ở trẻ là gì?
4. Những lưu ý khi rèn luyện cho bé ăn bổ sung • Cho trẻ ăn bổ sung từ lỏng đến đặc: Trong khoảng thời gian đầu làm quen với ăn dặm, nên cho trẻ ăn bột loãng sau đó tăng dần độ đặc lên. Tiếp đó có thể tăng độ thô dần dần, từ bột đến cháo rây, cháo nguyên hạt, cơm nát,... Cho bé ăn những loại thức ăn mềm, dễ nhai và dễ nuốt vì thời điểm này bé chưa mọc răng hoặc mọc rất ít răng. • Lượng ăn từ ít đến nhiều: Bé mới bắt đầu tập thích nghi với việc ăn dặm, cung cấp đồ ăn mới ngoài sữa mẹ, phụ huynh nên cho trẻ ăn từng chút một. Những bữa ăn đầu có thể chỉ từ 5 – 10 ml thức ăn và ăn 1 bữa/ngày. Tăng dần lượng đồ ăn và cho ăn 2 bữa/ngày khi trẻ đã quen dần với đồ ăn mới, dạ dày và hệ tiêu hóa đã thích nghi. Có thể bổ sung những bữa phụ với hoa quả, váng sữa,… • Chế biến thức ăn dặm cho trẻ đầy đủ dinh dưỡng, hợp vệ sinh: Thời gian đầu bé tập ăn dặm chỉ nên ăn các loại đồ ăn dễ dàng tiêu hóa như cháo và các loại rau, củ, quả mềm. Tuy nhiên, từ 9 - 11 tháng cần cho trẻ ăn đầy đủ 4 nhóm thức ăn bao gồm: Gạo; thịt, trứng; cá, tôm, cua; rau, củ và dầu hoặc mỡ,..., nên thay đổi, đa dạng các món ăn. Thực phẩm lựa chọn để chế biến thức ăn cho con phải sạch, đảm bảo vệ sinh, có nguồn gốc rõ ràng để không ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của con. Mỗi trẻ có thể trạng khác nhau, vì thế các bậc phụ huynh không nên lo lắng khi thấy con mình ăn kém hơn so với các bạn đồng trang lứa. Thêm vào đó cũng không nên thúc ép trẻ ăn, sẽ khiến trẻ nhanh chán, không muốn dùng đồ ăn mới.
Cho trẻ ăn dặm không chỉ cần đúng phương pháp, mà còn phải đúng lúc, để đảm bảo chất dinh dưỡng sẽ được bé hấp thu tốt và trọn vẹn. Vì thế, các bậc phụ huynh cần lập kế hoạch cho bé ăn bổ sung khoa học, kiên nhẫn và tuân theo lộ trình phát triển khi con đã sẵn sàng.
Nguồn tham khảo: https://www.friso.com.vn/kinh-nghiem-hay/khi-nao-nen-cho-be-an-dam