ROLLENPATRONEN
Koppels die de taken verdelen zijn gelukkiger in hun relatie Katrien Van der Heyden buigt zich in onderstaand artikel over rollenpatronen van vroeger en nu. “Als een man zegt dat hij zijn vrouw ‘helpt’ in het huishouden, verwacht hij nog steeds dat zij het voortouw neemt en de mentale last op zich neemt.” “Vrouwen werden in de jaren vijftig en zestig in een soort gouden kooitje gestopt. Er werd hen gezegd: ‘je mag thuisblijven met de kinderen en het huishouden doen’. Alsof dat een geschenk was. Het is natuurlijk fantastisch om tijd door te brengen met je kinderen, maar veel vrouwen haalden geen voldoening uit dat leven. Ze wilden ook op professioneel vlak iets betekenen.”
vrouwen in Europa, en in België is dat niet anders, ongeveer 80% van een mannenloon in hun hele leven. Dat is rijkelijk te weinig, vooral omdat in de totaliteit vrouwen de hardst werkende personen in de samenleving zijn. Vrouwen werken meer uren dan mannen, en dan tel ik zowel de niet-betaalde werkuren als de betaalde werkuren.”
Maar dat is vandaag toch opgelost, nu vrouwen ook gaan werken? “Wel, dat is een misverstand. Vrouwen kiezen nog steeds massaal voor parttime jobs. Een recente studie wijst uit dat als elke persoon in België enkel op basis van zijn of haar eigen inkomen moet rondkomen, en dus geen aanspraak meer kan maken op het inkomen van de partner, 49% van de laagopgeleide vrouwen onder de armoededrempel zakt. Dat is gigantisch veel. Deze vrouwen verdienen lang niet voldoende om zichzelf te onderhouden. En dat heeft grote gevolgen, vooral omdat vandaag iets meer dan de helft van de huwelijken eindigt in een echtscheiding. Veel vrouwen zullen op een bepaald moment in hun leven enkel met hun eigen inkomen moeten overleven. Voor een deel van hen zal dat niet lukken. Armoede is aan het vervrouwelijken, dat zien we ook in de statistieken. Want vrouwen kunnen na een scheiding niet zomaar aan hun baas vragen om fulltime te werken. In een aantal sectoren is werk zelfs zo georganiseerd dat er enkel deeltijdse jobs zijn, denk bijvoorbeeld aan supermarkten die werken met een parttime shiftensysteem. Het probleem van de financiële afhankelijkheid, is dus absoluut reëel. Het was vroeger nog veel prangender, maar blijft vandaag nog steeds actueel.”
“Vrouwen presteren gemiddeld 10 uur per week meer onbetaalde arbeid in het gezin dan mannen. Die kloof van 10 uur is volledig gewijd aan de opvang van de kinderen en het huishouden. En dat is bijzonder problematisch. Een man werkt gemiddeld 7 uur meer betaalde arbeid per week dan een vrouw. Dit zijn gemiddelden. Er zijn natuurlijk gezinnen waar de man vaker thuisblijft en de vrouw fulltime gaat werken.”
“Vrouwen zijn de hardst werkende personen in de samenleving zijn, als je ook de niet-betaalde werkuren telt.” Dus mannen zijn vandaag door de band genomen nog steeds de kostwinners thuis? “Ja. Maar het is maar hoe je arbeid bekijkt. Gemiddeld verdienen
Is dat altijd al zo geweest? “Nee, in de jaren zestig deden vrouwen gemiddeld 30 uur per week onbetaalde arbeid. Vanaf het einde van de jaren zestig begonnen vrouwen massaal terug te werken omdat er arbeidstekort was. Op dat moment begonnen mannen meer te doen in het huishouden. Maar de filosofie bleef: ‘je moet je vrouw helpen’. In opleidingen zeggen mannen me vaak: ‘zo erg is het toch niet, want ik help mijn vrouw.’ Daarop antwoord ik: ‘zolang jij het woord ‘helpen’ blijft gebruiken, zitten we in de problemen.’ Als een man zegt dat hij zijn vrouw ‘helpt’, wil dat zeggen dat hij verwacht dat zij het voortouw neemt en de mentale last op zich neemt.” Wat bedoel je met de mentale last? “Een vrouw is vaak voortdurend in haar hoofd bezig met het managen van het gezin: mijn kind heeft geen sokken meer, zijn broek is gescheurd, het afwasmiddel is op en de droogkast is stuk dus die moet gerepareerd worden. Ze zullen kleine taken delegeren aan hun man en hem bijvoorbeeld vragen om een reparateur te bellen. Maar het is nog altijd de vrouw die de week erop vraagt of de reparateur al gebeld is. Die mental load is ongelooflijk vermoeiend en stresserend. Vooral omdat ze die moeten combineren met de mental load op het werk, want daar hebben ze ook 5 dossiers die ze moeten opvolgen.” Vizine
7
