GEZOND EN WEL
g i l i e weg V met deopauto Met de auto mogen en kunnen rijden is voor vele mensen een belangrijk onderdeel van hun vrijheid en zelfstandigheid. Maar soms wordt je rijveiligheid in vraag gesteld. Dat kan na een hersenletsel of een functioneel verlies, of gewoon bij het ouder worden. Wanneer er een vermoeden is van een verminderde rijveiligheid, bepaalt de wet dat je huisarts of specialist een uitspraak doet over je medische rijgeschiktheid. Zo een vermoeden kan er zijn wanneer je als senior minder dan 3000 km per jaar rijdt of als er zich recent ongevallen voorgedaan hebben. Ook een veranderde gezondheidstoestand kan aanleiding zijn tot een evaluatievraag. Het Centrum Samen Veilig Mobiel in Hasselt is verbonden aan het Jessa Ziekenhuis en gespecialiseerd in een globale evaluatie van de rijveiligheid bij ouderen. Dr. Mark Lutin is er arts-coördinator en vertelt ons over de werking van het centrum. Waarvoor kan je terecht in het Centrum Samen Veilig Mobiel? Dr. Mark Lutin: “Wanneer er een bekommernis is over de rijveiligheid, biedt het centrum een globale evaluatie aan. Dit houdt in dat zowel je medische rijgeschiktheid én rijvaardigheid nagegaan worden. Een huisarts of specialist moet soms een beslissing nemen over je medische rijgeschikt4
S-PLUS
heid. Hierbij kan hij ons advies vragen en zijn patiënt verwijzen naar het Centrum Samen Veilig Mobiel.” Vanaf wanneer ben je wettelijk verplicht om je rijgeschiktheid te laten testen? Dr. Lutin: “Er is in België geen wettelijk bepaalde leeftijd waarop je testen dient te ondergaan. We zijn ook zeker geen voorstaander om ouderen te evalueren louter op basis van leeftijd. Er is geen verband tussen leeftijd en rijveiligheid. De reden tot evalueren moet eerder individueel bekeken worden. Ouderen zijn een zeer heterogene groep waarbij sommigen op vrij hoge leeftijd nog zeer goed zijn en anderen toch reeds belangrijke vaardigheden verloren hebben op jongere leeftijd. Reden tot onderzoek moet altijd een vermoeden van verminderde rijveiligheid zijn. Het is natuurlijk wel zo dat iemand van 90 jaar meer kans op aandoeningen heeft die een rol spelen in de medische rijgeschiktheid en rijvaardigheid dan iemand van pakweg 75.”
- oktober-november-december 2021
Er is geen verband tussen leeftijd en rijveiligheid
Bij welke aandoeningen/ medicatie die niet op de verplichte lijst staan, raad je toch aan om te komen testen? Dr. Lutin: “Beginnende geheugen problemen kunnen een teken zijn dat ook andere vaardigheden niet meer zo fris zijn, zoals aandacht, verwerkingssnelheid en reactie tijd. Bij autorijden moet het zien van situaties, het maken van keuzes, het nemen van beslissingen en het handelen in enkele seconden gebeuren. Ouderen nemen soms medicatie die zeker op hogere leeftijd een negatief effect heeft op deze vaardigheden.” Hoe testen jullie het reactie- & inschattingsvermogen? Dr. Lutin: “De reactietijd, die ook een uiting is van de verwerkingssnelheid van informatie, testen we aan de hand van een gestandaardiseerde computertest. Het inschattingsvermogen beoordelen we aan de hand van de rit op de weg.”
