D I T D O S SI ER WO R DT G EP U BL I C EER D D O O R S M AR T M ED I A EN VALT N I E T O N D ER D E V ER AN T WO O R D EL I J K H EI D VAN D E R ED A C T I E VAN K N A C K
NAAR EEN SLIMME LEEFOMGEVING
DEC 2017
LEO VAN BROECK Een upgrade voor de publieke ruimte
MARC LAMBOTTE Ook hier staan de Smart Cities op
Groene revolutie Energie-efficiënte bedrijven
Schone lucht gewenst Het belang van duurzame mobiliteit
HERMAN VAN ROMPUY 'Grootsteden zullen blijven bestaan, de uitdaging is om daar het beste van te maken’
Lees meer op fokus-online.be #fokusmodernestad
Er is plaats voor iedereen in de kern. SAMEN BOUWEN AAN BEDRIJVIGE STADS- EN GEMEENTEKERNEN OM IN TE LEVEN, TE WERKEN, TE BEZOEKEN EN TE GENIETEN
2
EDITORIAL LEO VAN BROECK
FOKUS-ONLINE.BE Veel leesplezier
Geoffrey Rockelé, Project Manager
COLOFON PRODUCTIELEIDER Ruben Lancksweerdt HOOFDREDACTIE Astrid Goossens TEKST Hannes Dedeurwaerder, Birgit Van De Wijer COVERBEELD Sanne Delcroix VORMGEVING Baïdy Ly DRUKKERIJ Roularta
SMART MEDIA AGENCY BE Leysstraat 27, 2000 Antwerpen Tel +32 3 289 19 40 meerinfo@smartmediaagency.be redactie@smartmediaagency.be
Een upgrade voor de publieke ruimte De mensheid bezet meer dan 70 procent van de vruchtbare landoppervlakte van de planeet. Dit heeft een overmaats bodemgebruik tot gevolg, ten koste van de ecosystemen van planten en dieren. Terwijl de focus ligt op de klimaatverandering, is een evolutie naar stadsinbreiding en aanpassingen in de ruimtelijke ordening even noodzakelijk voor een duurzaam leefmilieu.
DIT IS SMART MEDIA
TEKST LEO VAN BROECK, VLAAMS BOUWMEESTER
nemen, maar hem realiseren in een geschakelde en gestapelde vorm, in de stad. Dit betekent: woningen waar je alles kunt doen wat ook in een verkaveling mogelijk is: je fiets schoonmaken, een plonsbadje voor de kinderen voorzien, barbecueën of een moestuin aanleggen op een ruim terras of in een veranda...
W
e zijn met meer dan 7,5 miljard mensen. Dit terwijl een 'gezonde' aarde, zonder bedreiging van ecosystemen, slechts 2 à 3 miljard mensen zou mogen bevatten. In Vlaanderen maken we het erger door te gaan wonen in ruimtevretende verkavelingen waar je enkel met de auto geraakt. Daaruit volgt maar één conclusie: onze toekomst is stedelijk of is helemaal niet.
WE MOETEN TERUG plaats maken voor natuur. De
stad is per definitie altijd smart, alleen al door haar hoge dichtheid en ruimtelijke efficiëntie. Dat impliceert een opgave voor onze steden. We moeten de verkavelingsdroom ernstig
OOK DE AUTO is een ten dode opgeschreven dinosaurus die plaats moet maken voor fiets en openbaar vervoer. Zoals Enrique Penelosa al zei: “Een hoogontwikkelde stad is geen plaats waar de armen in auto's rondrijden, maar waar de rijken gebruikmaken van het openbaar vervoer.”
We zijn toe aan een nieuw economisch model dat niet op eeuwigdurende groei gestoeld is DE UITDAGING VOOR architecten en promotoren bestaat erin de pretfactor van stadswoningen op te drijven en heel andere types van woningen te ontwerpen. Ook de publieke ruimte is rijp voor een upgrade: meer groen en natuur in de stad is wenselijk, en nodig. Niet alleen in toegankelijke parken maar ook in gecontroleerd verwilderde stadsnatuur, waarbij de mens dicht bij plant en dier kan komen. Zo maken we in de stad plaats voor het groen dat we op den buiten gaan zoeken.
Smart Media is een topspeler op het gebied van content marketing en native advertising. Onze campagnes worden zowel digitaal als in belanghebbende kranten verspreid. Onze basisgedachte is een sterke focus op het onderwerp. Door creatieve media-oplossingen helpen we u uw merk versterken en creëren we waarde voor uw doelgroep. Door kwalitatief hoge content zorgen wij ervoor dat uw klanten, onze lezers, actie ondernemen.
LEES MEER... 04 Groene revolutie 06 Schone lucht gewenst 08 Interview: Herman Van Rompuy 12
Een stad in de goede richting
14
Chronicle: Marc Lambotte
WE ZIJN DUS toe aan een nieuw, economisch model dat niet gestoeld is op eeuwigdurende groei binnen een eindig ecosysteem. Technologie, zoals windmolens, fotovoltaïsche panelen, smart grids, vervoer op elektriciteit en waterstof... blijft een noodzakelijk onderdeel van de oplossing, maar pas wanneer onze economie verandert en de natuur genoeg plaats krijgt, kunnen we evolueren naar een duurzame leefomgeving.
04
06
08
14
VOORUITZICHT LANCEERT
LAGOO LUXE-APPARTEMENTEN
Lagoo, gewoon Méér Rustige, groene ligging nabij Antwerpen-centrum Sublieme uitzichten over oude stadcentrum, zeilmeer en park Luxueuze afwerking, begeleid door interieurarchitect
Maak nuaak! r een afsp 60 95 03 260
VOORUITZICHT
www.lagoo.be • verkoop@vooruitzicht.be
ADVERTORIAL
Minder leegstand in de stads- en gemeentekernen: niet makkelijk maar mogelijk. Onze stads- en gemeentekernen zijn historisch gezien het centrale punt van een stad of gemeente. Het is de plek waar mensen samenkomen om handel te drijven, om elkaar te ontmoeten en er te wonen en te werken. Doorheen de jaren zijn de kernen leeggelopen: mensen verhuisden naar verkavelingen buiten de stad, ook gemeente- en stadsdiensten kregen vaak een nieuwe stek aan de rand van de stad. De opkomst van e-commerce zorgde voor een verdere leegloop van de kern. Telkens als ik naar de States ga besef ik de waarde van onze kernen en ben ik blij dat ik hier nog steeds naar de kern van de stad kan gaan en niet alles zich afspeelt “langs de baan” of in grote shopping malls. Tijd dus om de kernen in ere te herstellen. Een bedrijvige kern is voor Unizo meer dan een kern met handel. Een kern is een plek waar mensen komen om te werken, waar mensen wonen, waar mensen genieten van cultuur en horeca en waar mensen hun inkopen kunnen doen. Het is essentieel om de kern goed af te bakenen. Veelal zien we dat de stadskern te groot is en onmogelijk “vol” te krijgen is. Daarnaast is er veel handel die nauwelijks zichtbaar is zoals een tandarts, een loodgieter, een boekhouder, … De kern moet ook openstaan voor nieuwe beroepen: creatieve sector, freelancers die co-worken, deeleconomie zoals deelauto’s, deelfietsen, kleine maakindustrie etc. Stadskernontwikkeling en stads- of gemeenteontwikkeling vandaag is een boeiende uitdaging. Niet elke gemeente kan een shoppingstad worden maar elke
Meer weten? Contacteer Annemie Lemahieu, directeur Innovatie & Ontwikkeling Unizo via annemie.lemahieu@unizo.be
gemeente heeft “iets”. Het is essentieel om eerst te werken rond die unieke branding: wat leeft er in de gemeente, wat verbindt de inwoners, wat zijn de positieve elementen die het DNA vormen? Om dit te vinden werken we met een wetenschappelijk onderbouwde methode: “Imagineering”. Deze methode is ontwikkeld door Prof. Diane Nijs van de Hogeschool Breda. De methode vertrekt vanuit appreciative inquiry met de inwoners en broedt dan verder om uiteindelijk te komen tot die unieke positionering. Deze positionering kan dan vertaald worden in alle aspecten van de stad: de handelskern, de kernafbakening, citymarketing, mobiliteit en dergelijke. Zonder die unieke branding zullen gemeenten altijd “leuke” of “goedwerkende” initiatieven die ergens gedaan zijn geweest kopiëren, zal altijd gedroomd worden om de ideale shoppingstad te zijn of zullen er vruchteloos korte termijn initiatieven genomen worden om de kern bedrijvig te maken. Voor ons start alles met die unieke branding. En elke gemeente heeft iets unieks waar het kan op verder bouwen. Imagineering is geen citymarketing maar betere citymarketing kan wel het gevolg zijn. Imagineering broedt veel dieper naar de diepere lagen in de gemeente. Niet elke stad kan een shoppingstad worden maar elke gemeente kan wel een unieke branding hebben. Zo’n duidelijke positionering maakt het ook mogelijk om synergieën te zoeken met buurgemeenten en samen te werken. Willen we de historische waarde van onze kernen te-
rug nieuw leven in blazen dan moeten we starten bij het begin en werken aan een heldere en gedragen positionering, vertaald in een lange termijnvisie en aanpak die ervoor zorgt dat mensen spontaan initiatieven nemen en het lokaal beleid kan faciliteren. Het gaat om relaties in plaats van regels en samen bouwen aan een levende en vitale kern waar het goed is om te wonen of naartoe te komen. Technologie is een waardevol instrument dat op vandaag nog te weinig doelgericht ingezet wordt in de kern: om de mobiliteit te regelen, om verlichting te voorzien wanneer het nodig is en om zeer gericht comfort te bieden aan iedereen die leeft of werkt in de kern. Laten we op een nieuwe manier naar onze kernen kijken en elke gemeente in Vlaanderen zijn unieke karakter articuleren om terug leven in de kernen te blazen. Unizo is bereid om met het lokaal beleid samen te werken om dit mogelijk te maken. Dit gebeurt in Limburg in een samenwerking met de provincie waar een lerend netwerk van 6 gemeenten werkt aan een vitale stadskern. Daarnaast biedt Unizo dit concept aan aan elke gemeente of voor enkele gemeenten samen. Unizo werkt hierin niet alleen, het lokaal beleid zit in de drivers’ seat en samen met tal van experten bouwt Unizo aan bedrijvige kernen door co-creatie, samenwerking, imagineering en de inbreng van de juiste experten op het juiste moment. Uiteraard is dit een work-in-progress dat nooit echt af zal zijn maar als we first-things-first doen kunnen we bouwen aan een lange termijn bedrijvigheid in de kern.
4
TOEKOMST GROENE REVOLUTIE
FOKUS-ONLINE.BE
Groene revolutie
Groene energie en energie-efficiënt werken is voor iedereen een prioriteit. Dit tonen het Vlaams klimaat- en energiepact, burgerpanels, universitaire testprojecten en plannen binnen bedrijven goed aan. Enkele bedrijven spelen alvast een voortrekkersrol. TEKST BIRGIT VAN DE WIJER
H
eel wat Belgische bedrijven leverden al inspanningen om hun energieverbruik te verminderen en groener te maken. Zo slaagde de coöperatieve groenten- en fruitveiling BelOrta er bijvoorbeeld in om maar liefst 80 procent te besparen op de verlichting in een van haar loodsen. Dit dankzij een omschakeling naar ledverlichting, het gebruik van lichtdimmers en bewegingsdetectie. Marc Cools, technisch bedrijfsleider licht toe: “Die bewegingsdetectie is nuttig omdat we ook ’s nachts werken en we nu enkel de werkplekken verlichten, terwijl vroeger de hele loods baadde in het licht. De bedoeling is om ook de overige loodsen op die manier energiezuiniger te maken, want verlichting is voor ons een van onze grootste uitgavenposten. Gelukkig beschikken we al over 30.000 zonnepanelen op de daken van onze loodsen op de verschillende sites, zo ook op ons 4 ha grote distributiecentrum.” EEN ANDERE GROENE oplossing
die hier toegepast wordt, is het hergebruik van de warmte die bij koeling vrijkomt. Cools vervolgt: “Bij onze nieuwe koelinstallaties recupereren we die vrijgekomen warmte als vloerverwarming in onze geconditioneerde loodsen. Voor onze oude installaties bestudeert een student van de KU Leuven Campus De Nayer momenteel de manier waarop die warmte in de grond kan opgeslagen worden, zodat onze loodsen en kantoren er daarna
mee verwarmd kunnen worden.” Daarnaast denkt BelOrta er al tien jaar aan om windmolens te plaatsen. Die leveren ook ‘s avonds elektriciteit en tijdens de nacht, wanneer de koeling de meeste energie vraagt. In samenwerking met Encon en Energyville zijn ze sinds begin vorig jaar met hun site in Borgloon lid van het Vlaamse Lerende Energieefficiënte Netwerken (VLEEN), samen met acht andere Limburgse bedrijven. Cools besluit: “We leren er van elkaar hoe energie te besparen en hoe we het nog beter kunnen doen. Ik noem het een beetje gluren bij de buren.” TERWIJL WINDMOLENPARKEN EN
zonnepanelen op onze daken al deel uitmaken van het Belgische landschap, zijn met zonnepanelen geplaveide autowegen en fietspaden door het hoge prijskaartje nog niet voor morgen. Intussen loopt er op de campus Groenenborger van de UA wel een interessant fietspadproject, waarbij gebruik gemaakt wordt van nieuwe technologieën. Dr. Ing. Wim Van den bergh, Docent Infrastructuurwerken & Asfalttechnologie, licht toe: “Voor de aanleg van het fietspad werd milieuvriendelijk asfalt gebruikt dat aan een lagere temperatuur geproduceerd wordt, wat al een energiewinst opleverde. Daarnaast wordt ook energie gewonnen uit het asfalt via de HEALtechniek, die ervoor zorgt dat het wegdek minder onderhevig is aan scheur- en spoorvorming. Onder
de toplaag van het asfalt wordt er namelijk een raster gelegd, met daarin een buisjesnetwerk waardoor water stroomt dat in de zomer warmte opneemt en via een warmtewisselaar in de bodem wordt opgeslagen. In de winter wordt dan een deel van die warmte opgepompt om het fietspad sneeuw- en ijsvrij te houden, terwijl de rest kan dienen om nabijgelegen gebouwen te verwarmen.” EEN PRIMEUR VOOR België is dat er sensoren in het asfalt geplaatst werden, waarmee de asfaltvervorming nauwkeurig opgevolgd wordt, zodat eventuele herstellingen tijdig ingepland worden. Van den Bergh vervolgt: “Afgezien van de voordelen, is het prijskaartje voorlopig wel een struikelblok. Een fietspad met buisjes is dubbel zo duur als een ‘normaal’ fietspad. Als steden zo’n fietspad of weg willen aanleggen, is het zaak dat dit gebeurt op basis van een weldoordachte planning, waarbij de diverse stadsdiensten – riolering, gas… – goed op elkaar afgestemd zijn.” ER BLIJVEN NOG heel wat vragen. In hoeverre is groene energie haalbaar voor alle bedrijven, van wie is de gewonnen energie bij groene wegen en zou de wegbeheerder – stad of gewest – geïnteresseerd zijn om ook energieleverancier te worden? Op deze vragen krijgen we hopelijk de komende jaren antwoord.
ADVERTORIAL
De moderne, “Groene” stad van de toekomst bestaat al… ZinCo, Duits bedrijf en wereldwijd actief, is al meer dan 60 jaar gespecialiseerd in het ontwikkelen en leveren van duurzame, innovatieve en toekomstgerichte systeemoplossingen voor groentoepassingen op daken, gevels en ondergrondse parkeergarages. In november 2017 mocht ZinCo de “i-Novo ECO Award”” (die toegekend wordt aan innovaties die negatieve impacten op het leefklimaat verminderen of elimineren) in ontvangst nemen voor het nieuwe ZinCo groendaksysteem “Urban Climate Greenroof”. Dit nieuwe groendak is een baanbrekende oplossing om het opwarmen van dichtbevolkte gebieden en steden in de zomer te
ZinCo :Tell us about your project ! We’ve got the expertise to bring it alive ! Eric Waterlot • info@zinco.be
beperken. Het werd speciaal ontwikkeld om een maximum aan verdampingscapaciteit en fijnstofbinding te realiseren om op deze manier bij te dragen aan een leefbaarder klimaat in steden, vooral tijdens warme en droge periodes. De zeer hoge verdampingscapaciteit (en dus verkoeling) en fijnstofbinding worden bekomen door het gebruik van specifieke plantensoorten en daktuinsubstraten, in combinatie met een geïntegreerd irrigatiesysteem (eventueel met grijs water) en een onderliggend drainagesysteem. Een bijkomend voordeel van het “Urban Climate Greenroof” is dat de biodiversiteit in verstedelijkt gebied zal toenemen. Meer nieuwe toepassingen voor groendaken en algemene info op www.zinco.be
ADVERTORIAL
Bostoen Group: nieuwbouw 2.0 We moeten niet alleen nadenken over de stad van morgen, maar ook over het bouwmateriaal daarvan: de woning. Want de huidige concepten zijn aan herziening toe in het licht van uitdagingen als bevolkingsgroei, schaarste aan bouwpercelen en strengere isolatienormen. Bostoen Group zet daarom als projectontwikkelaar volop in op nieuwe woonvormen.
B
ostoen Group positioneert zich vandaag als innovatieve marktleider inzake residentiële nieuwbouwprojecten. Met dat innovatieve wordt enerzijds nieuwe woonvormen bedoeld, anderzijds de nieuwe technieken en technologieën die worden ingezet om de klantenbeleving te optimaliseren inzake bestaande en nog te bouwen woningen. Residentieel nieuwbouwvastgoed wordt een cruciaal onderdeel van onze nieuwe manier van wonen. Ten eerste omdat nieuw gebouwde woningen, in tegenstelling tot heel wat secundair vastgoed, altijd voldoen aan de strengste energienormen. En ten tweede omdat die woningen doorgaans een stuk compacter en dus betaalbaarder zijn, aangezien de markt daar meer en meer om vraagt. “Dé sleutel om toekomstige kandidaat-kopers te overtuigen? Dat vat ik graag in drie woorden samen: betaalbaarheid, betaalbaarheid en betaalbaarheid”, klinkt het bij Joery Michiels, Head of Corporate Sales & Marketing van Bostoen Group. “Voor jonge gezinnen is bouwen in de stad vandaag niet meer evident, vooral omwille van de prijs. Met als belangrijkste oorzaak de schaarste in bouwgronden, die zich zowel in Vlaanderen, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als Wallonië laat voelen. Bijgevolg zetten wij volop in op kleinere en dus betaalbare woningen aan de rand van de stad, waar niet alleen alle nodige handelszaken en faciliteiten te vinden zijn, maar ook voldoende publieke ruimte en groen, waar die gezinnen met jonge kinderen uiteraard om vragen. De mobiliteit is er bovendien een stuk efficiënter dan in de stad zelf.” Heel concreet maakt Bostoen Group werk van compacte nieuwbouwwoningen voor gezinnen, met twee of drie slaapkamers, die weinig onderhoud vragen, een lage energiefac-
tuur garanderen én een eigen tuintje hebben. “We zien duidelijk dat de mindset bij de hedendaagse kandidaat-koper aan het veranderen is”, gaat Joery Michiels verder. “Nieuwe woningen moeten niet zo ruim bemeten zijn, zolang ze maar comfortabel en energie-efficiënt zijn.” Maar ook nieuwe en innovatieve woonvormen worden gretig omarmd – het klassieke principe van verkavelingen met lintbebouwing langs een weg verdwijnt meer en meer. Bovendien blijkt uit een recente bevraging van Insites Consulting dat 60 procent van de Vlamingen in een landelijke omgeving wil wonen. Om die droom te realiseren, zijn ze bovendien bereid om dichter bij of boven elkaar te gaan wonen en bepaalde externe infrastructuren te delen. Met als extra voordeel dat op die manier het sociale weefsel in de buurt wordt versterkt. “Dit is het nieuwe woonconcept dat ‘natuurbuurt’ wordt genoemd”, aldus Johan De Vlieger, bestuurder en algemeen directeur van Bostoen Group. “In deze woonmix in de voorsteden – want écht landelijk wonen is zo goed als onbetaalbaar geworden – worden groen/blauwe-zones in mede-eigendom (30 procent) gecombineerd met individuele woonruimtes (70 procent) die voldoende privacy garanderen en private tuinen die met elkaar verbonden zijn via autoluwe dreefjes waarin doorgaand verkeer onmogelijk is. Bij deze natuurbuurten is de oriëntatie van de woningen ook optimaal, zodat de bewoners maximaal kunnen profiteren van warmte en daglicht. Ten slotte is er niet alleen sprake van energie-efficiëntie, maar ook waterefficiëntie en afvalefficiëntie. – alles wordt gegroepeerd en collectief gereguleerd. Door bovendien te focussen op groen, brengen we het landelijke zélf naar de voorsteden.”
www.bostoen.be
De tweede innovatieve component focust op nieuwe technieken en technologieën rond klantenbeleving. Want hoe kan je de kandidaat-koper een indruk geven van een woning die nog niet bestaat? Antwoord: aan de hand van virtual reality. Daarom ontwikkelde Bostoen in nauwe samenwerking met Nanopixel een configurator voor woningen – een beetje gelijkaardig aan de systemen die je bij autoproducenten vindt en waarbij je onder meer het interieur, de stof en opties kan bepalen. Joery Michiels: “Wij zetten zwaar in op de beleving van klanten. Vaak vinden die het niet evident om zich hun toekomstige woning voor te stellen op basis van een plan. Met de woonconfigurator kunnen kandidaat-kopers nu ook hun eigen interieur gaan simuleren door te kiezen uit verschillende afwerkingsmaterialen: vloer- en wandtegels, binnenschrijnwerk, sanitaire toestellen, verlichting, enzovoort. Dat maakt vervolgens de keuze voor materialen ook een stuk gemakkelijker. Eenmaal de virtuele woning of het virtuele appartement klaar, kunnen klanten er met een VR-bril een 360°-kijkje in nemen en zich meteen – bijna letterlijk – thuis voelen, nog voor de eerste steen is gelegd.” Conclusie: woonvormen evolueren, en dus ook de projectontwikkelaars zelf. “Bovendien wordt de groep van kandidaat-kopers steeds gevarieerder”, besluit Johan De Vlieger. “Naast klassieke gezinnen zie je op de markt nu ook steeds meer nieuw samengestelde gezinnen, éénoudergezinnen, actieve senioren op zoek naar oplossingen voor levenslang wonen. Dus moet ons aanbod even gevarieerd zijn, zodat we met ons bedrijf een weerspiegeling vormen van die nieuwe sociale realiteit.”
6
UITGELICHT LUCHTVERVUILING
FOKUS-ONLINE.BE
Schone lucht gewenst Hoewel de burger bezorgd is over de luchtvervuiling, blijft de auto volgens een studie van FOD Mobiliteit met 65,5 procent zijn favoriet voor de woon-werkverplaatsingen. Dit terwijl slechts 17,7 procent het openbaar vervoer gebruikt. Maar er is een (r)evolutie in opkomst.
RIJDEN OP ALGEN
Wetenschappers ontwikkelden algen die koolstof kunnen omzetten in een grote hoeveelheid energierijk vet, dat op zijn beurt verwerkt kan worden tot biodiesel. Het grote voordeel van deze brandstof is een lagere uitstoot van broeikasgassen dan bij de meeste traditionele energiebronnen. Daarbij vormt de grootschalige kweek van algen geen aanslag op de voedselvoorziening, zoals dat bijvoorbeeld bij maïs het geval is.
MOBIEL KANTOOR
Wat als je in plaats van elke dag nagelbijtend in de file te staan, gewoon verder zou kunnen werken? Welnu, het kan. De Kantoorbus biedt deze mogelijkheid en wordt sinds vorig jaar met succes uitgetest, door onder andere de Colruytgroep. Elke ‘reiziger’ heeft een eigen tafeltje, stopcontact en USB-aansluiting. Daarnaast beschikt de bus over wifi, een printer, een koffiezet en beeldschermen, zodat je reistijd ook echt werktijd is.
TEKST BIRGIT VAN DE WIJER
O
nze lucht is vervuild. Zo vervuild dat er volgens de Wereldgezondheidsorganisatie jaarlijks wereldwijd 6,5 miljoen mensen vroegtijdig door sterven. Waarom wordt er niet sneller ingegrepen? In opdracht van het Agentschap Zorg en Gezondheid bevroeg marktonderzoekbureau Indiville lokale overheden over de luchtkwaliteit. Wouter Samyn van Indiville legt uit: “Uit ons onderzoek bleek dat er een gebrek aan kennis is bij Vlaamse ambtenaren, wat hen belet concrete acties te ondernemen. Daarnaast wordt het probleem soms onderschat. En wanneer ze wel actie willen ondernemen, stuiten ze vaak op weerstand van hogerhand. Luchtkwaliteit is immers niet tastbaar, waardoor het makkelijk is om het probleem te minimaliseren. Sinds de media het bewustzijnsproces echter op gang trokken, ligt de burger er wel degelijk van wakker.”
INDIVILLE STELDE INDERDAAD vast dat
mobiliteitsonderzoeken de luchtkwaliteit stiefmoederlijk behandelen en dat enkel het uitbouwen van het fietsbeleid of de leefbaarheid van de binnenstad aan bod komt. Jo Steyaert, Indiville: “Wij raden daarom alle actoren op hoog niveau aan om beter samen te werken rond luchtkwaliteit en de aanwezige kennis te bundelen, want die laatste is te ADVERTORIAL
Exchange immobility with e-mobility
versnipperd.” Zo werken de Bond Beter Leefmilieu en de fleetmarkt al een tijd samen rond elektrische auto's en doen ze gezamenlijke aanbevelingen naar het beleid toe. “Volgens onze studies willen mensen met bedrijfswagens bewust ‘ontdieselen’ en meer kiezen voor elektrische en hybride modellen,” aldus Steyaert.
CO2 minder uitgestoten worden. Bovendien willen we vanaf 2019, op voorwaarde dat de prijs nog zakt en de technologie beter op punt staat, uitsluitend bussen met groene aandrijving kopen. Nu kosten elektrische bussen nog zowat het dubbele van een dieselbus met een Euro VI-motor en moet je ook de
Sinds de media het bewustzijnsproces op gang trokken, ligt de burger wel degelijk wakker van de luchtkwaliteit - WO U T E R S A M YN
OOK VERVOERSMAATSCHAPPIJ DE LIJN
evolueert in de groene richting. Niet alleen hebben haar bussen al jarenlang een roetfilter, die de uitstoot van het bijzonder schadelijke fijn stof met meer dan 90 procent vermindert, haar busvloot telt nu al het grootste aantal hybride bussen van de Benelux. Directeur-generaal Roger Kesteloot: “Dankzij een nieuwe bestelling van 80 hybride bussen zal ons dieselverbruik tegen 2020 met 1,8 miljoen liter per jaar dalen en zal 5.200 ton
laadinfrastructuur erbij rekenen. Daarnaast zijn we van plan om vanaf 2025 in stedelijke omgevingen uitsluitend elektrisch te rijden, maar dan moeten er wel snellaadinstallaties langs de trajecten komen.” OM DIE GROTERE vraag naar elektriciteit aan te kunnen, zal er dus van de energiesector een inspanning nodig zijn. Energiezuinige auto’s en bussen zijn één ding, maar daarnaast wil de Vlaamse overheid een
betere bereikbaarheid van scholen, bedrijven en belangrijke maatschappelijke bestemmingen, waarbij de verschillende vormen van vervoer elkaar aanvullen, de zogenaamde combi-mobiliteit van Minister Weyts. Kesteloot vervolgt: “Een voorbeeld is de groene milieuvriendelijke dieselelektro-hybride Ringtrambus die in afwachting van een Ringtram ingezet wordt op het toekomstige tramtracé en de afstand tussen Heizel en Brussels Airport moet afleggen in 38 minuten. Dankzij doorstromingsmaatregelen en een verbeterde fietsinfrastructuur moet dit 10.000 auto’s per dag van de weg halen, zorgen voor een betere leefbaarheid in de Brusselse Noordrand en ook de overlast van de geplande Ringwerkzaamheden helpen opvangen.” Dat er de komende jaren veel zal bewegen op mobiliteitsvlak valt te verwachten, maar het wordt tijd dat de overheid duidelijkheid schept over de fiscale voordelen van het mobiliteitsbudget. Volgens Indiville zou 40 procent van de bedrijven die nu een bedrijfswagen aanbieden, dit willen invoeren en wil 2 op 3 ook fietsen en openbaar vervoer aanbieden. Die beslissing zou dan meteen de mobiliteit en luchtkwaliteit ten goede komen.
ADVERTORIAL
Stap over op mixed mobility, een combinatie van
transportmiddelen. Dat kan uw wagen zijn, openbaar vervoer of gewoon all the way.
Bespaar u heel veel tijd, files, parking en boetes met deze super compacte persoonlijke toestellen.
Step & Go of zweef op één wiel snel naar uw bestemming
en wandel er mee binnen.
De meest innovatieve steden en gemeenten implementeren momenteel in hoog tempo slimme technologieën om de veiligheid, mobiliteit én levenskwaliteit van hun burgers te optimaliseren op hun grondgebied. De exponentiële groei van volautomatische ANPR camerasystemen voor verkeersmanagement, toegangscontrole en veiligheidstoezicht bevestigen deze trend overduidelijk. De mogelijkheden en toepassingen zijn quasi eindeloos. Alleen al in Vlaanderen heeft Macq momenteel reeds met succes 3555 operationele camera’s geïnstalleerd in meer dan 70 politiezones (100% bewezen technologie). Het gebruik van onze State-of-the-Art hardware (camera’s, sensoren) is een belangrijk onderdeel van de oplossing, maar het is nog véél belangrijker dat men beschikt over een betrouwbaar en gebruiksvriendelijk software platform, dat de gigantische hoeveelheden data automatisch kan transformeren in bruikbare informatie op maat van alle stakeholders op het terrein. Daarom ontwikkelde Macq het revolutionaire M3 software platform, een volledig modulair systeem met flexibele functionaliteiten voor onze meest veeleisende eindgebruikers. En we zijn nu klaar om de ultieme stap te zetten: We zullen de ongebreidelde mogelijkheden en de smart toolbox van het M3 platform ter beschikking stellen van geïnteresseerde partners om met hulp van onze M3 Community zelf toepassingen te ontwikkelen, geheel volgens hun eigen specifieke noden en ambities. Dat is onze visie op slimme mobiliteit en veiligheid!
Veel meer info op www.eWheel.be
Contact: Injaas De Mul, Head of Sales Department, Macq Tel: +32 (0) 491 71 03 50 • Email: sales@macq.eu • Web: www.macq.eu
ADVERTORIAL
“Duurzaam ondernemen in een ziekenhuisomgeving is geen evidentie.”
Guy Goddefroy en Patrick Hansoul bij de nieuwe warmtekrachtkoppeling
“De voetafdruk van een ziekenhuis is significant. Dat komt door de complexiteit van het gebouw en de diverse functies die het combineert. Het juiste evenwicht
leeftijd van de gebouwen en de aanschaf van nieuwe klimatisatiesystemen die nodig zijn om aan de verhoogde eisen voor het comfort van patiënten en voor
vinden tussen ecologie en economie is niet eenvoudig. We kunnen immers op geen enkel ogenblik de veiligheid en het comfort van de patiënt uit het oog
medische apparatuur te voldoen.”
verliezen,” zegt Guy Goddefroy, facilitair directeur bij Jessa.
Toch is stilstaan geen optie. Het Jessa Ziekenhuis probeert voortdurend om zijn voetafdruk te verkleinen. Zo investeerde het onlangs 750.000 euro in een warmtekrachtkoppeling (WKK) en krijgt een bestaande WKK begin 2018 een
Jazeker! Ook ziekenhuizen zijn vandaag bezig met duurzaamheid: het Jessa Ziekenhuis in Hasselt spendeert als grootste ziekenhuis van Limburg zo’n 3 miljoen euro per jaar aan water en energie. Goed voor 1% van haar omzet. “Een ziekenhuis is tegelijk een hotel, een kantoor en een fabriek”, licht Guy Goddefroy,
renovatiebeurt.
facilitair directeur bij Jessa, toe. “En dan zijn er nog de speciale ruimtes, zoals de labo’s en operatiekwartieren, die op hun beurt om een heel aparte benadering
keuze van toestellen kan een belangrijke besparing genereren. De ene flatscreentv is namelijk de andere niet. Je zou ervan versteld staan hoe sterk toestellen in
vragen.” Het duurzaamheidsbeleid verdient dan ook alle aandacht van de ziekenhuisdirectie.
verbruik verschillen. En als je 700 stuks aankoopt, scheelt dat meer dan een slok op een borrel.”
Het energieverbruik van het Jessa Ziekenhuis is momenteel vergelijkbaar met dat van 4000 eengezinswoningen. Voor de Vlaamse overheid is het reduceren van dit
Met de bouw van het nieuwe ziekenhuis dat klaar is binnen 10 jaar, staat het Jessa Ziekenhuis voor een extra belangrijke uitdaging. Guy Goddefroy: “Een ziekenhuis
verbruik in ziekenhuizen een actiepunt. Bij een audit die ze onlangs in het Jessa Ziekenhuis deed, bleek dat het elektriciteitsverbruik de laatste 5 jaar gestagneerd was. Goddefroy: “Wij zijn best tevreden met dat rapport, aangezien we erin
bouw je niet op enkele jaren tijd, maar gezien de snelle technologische evolutie riskeer je dat keuzes van morgen, overmorgen alweer verouderd zijn. Het is dus zaak om tot een win-winsituatie te komen waarin het economische, ecologische
geslaagd zijn om ons verbruik op hetzelfde niveau te houden. En dat ondanks de
en functionele aspect naast het comfort in evenwicht zijn.“
Patrick Hansoul, ingenieur-diensthoofd van de technische dienst: “Ook de juiste
www.jessazh.be ADVERTORIAL
Het kantoor volgens uw behoeften Cofinimmo speelt in op de huidige vraag naar diversiteit van de leefruimten op het werk. Zij beantwoordt de hedendaagse kantoornoden met twee vernieuwende concepten: • The Lounge®: Moderne en comfortabele gedeelde ruimten, voorzien van eeten vergaderruimten, networking- en ontspanningshoeken voor bestaande huurders en hun bezoekers; • Flex Corner®: Kleinere kantoorruimtes met toegang tot gemeenschappelijke infrastructuren (kitchenette, lounge, vergaderzalen) worden aangeboden aan kleine ondernemingen en tijdelijke structuren. Dit concept kan gecombineerd worden met een 'Custom your lease'-formule. T. +32 (0)2 373 00 00 info@cofinimmo.be www.cofinimmo.com
www.flexcorner.be
PROFIELINTERVIEW HERMAN VAN ROMPUY
8
FOKUS-ONLINE.BE
Technologie is geen doel, maar een tool om problemen op te lossen
Herman Van Rompuy is net 70 geworden, maar zijn drive blijft even groot. Sinds 2015 is hij voorzitter van de adviesraad van ngo TomorrowLab, een innovatieadviseur en -integrator voor bedrijven, overheden en organisaties. Spelers die meer dan ooit de stad van morgen helpen vormen. TEKST HANNES DEDEURWAERDER
V
andaag woont meer dan de helft van de wereldbevolking in steden. Een trend die zich in de toekomst alleen maar verder zal doorzetten. Reden te meer om werk te maken van leefbaarheid in die urbane context. Smart cities passen perfect in dat streven. Dit zijn steden die technologie inzetten om milieu, veiligheid, sociale contacten, mobiliteit, interactie… te stroomlijnen en klaar te maken voor de toekomst. Denktank TomorrowLab tekent mogelijke scenario’s uit voor de stad van morgen en begeleidt bedrijven en overheden in hun digitale en andere trajecten. Sinds 2015 is Herman Van Rompuy voorzitter van de adviesraad. Leeft het concept van smart cities? “Jazeker, wereldwijd zelfs. Zo staat het prominent op de agenda van de Global Convenant of Mayors, een internationale coalitie van burgemeesters en lokale overheden met een gemeenschappelijke langetermijnvisie rond klimaat en energie. Een voormalig burgemeester van New York zit in die Convenant, net zoals Christiana Figueres, één van de architecten van de klimaatconferentie in Parijs. Die laatste hebben we trouwens enkele maanden geleden bij TomorrowLab in Vilvoorde mogen ontvangen.” Hoe belangrijk worden slimme steden in de toekomst? “Heel belangrijk. Met TomorrowLab hebben we twee zaken vastgesteld.
FOTO SANNE DELCROIX
Ten eerste blijft de samenleving heel sterk urbaniseren – niet alleen in West-Europa, maar wereldwijd. Om toch een voorbeeld van dichtbij te geven: het zuiden van Nederland is in ijltempo aan het ontvolken. Op 25 jaar tijd zijn daar 400.000 mensen naar de steden vertrokken. En Vlaanderen is, zoals we weten, al langer dan vandaag één grote
Vlaanderen is bijna één grote stad geworden stad. Die vaststelling van groeiende urbanisatie brengt uitdagingen met zich mee inzake energie, milieu, veiligheid, onderwijs, mobiliteit...” Wat is de tweede vaststelling? “De ongelooflijke ontwikkeling van technologie en de mogelijkheden die dat mee zich meebrengt. Mogelijkheden die kunnen gelinkt worden aan de hierboven genoemde uitdagingen.” Kunt u een voorbeeld geven? “Met de stad Genk zijn we bijvoorbeeld aan het brainstormen over de vraag hoe de stad zich zal aanpassen aan zelfrijdende auto’s – die komen er sowieso aan, dus als stad kun je daar maar beter op voorbereid zijn. Die brainstorm levert interessante vraagstukken op. Zoals: moet je als stad nog
investeren in grote, ondergrondse parkings? Want de zelfrijdende auto zal je naar je bestemming in de stad brengen en zich vervolgens op eigen houtje buiten de stad gaan parkeren tot hij weer opgeroepen wordt. Smart cities gaan dus over méér dan het digitale. Ze gaan ook over infrastructuur en technologie in het algemeen: hoe moet je het stedelijke landschap voorbereiden op de toekomst?” Dat lijkt me geen gemakkelijke denkoefening. “Dat is het ook niet. Moet je bijkomende ondergrondse parking voorzien als je weet dat er zelfrijdende auto’s aankomen, maar tegelijkertijd beseft dat die nog niet voor morgen zijn en er vandaag toenemende verkeersdruk is? En als we geen bijkomende parking creëren, hoe moeten we die vrijgekomen ruimte dan wél rationeel invullen?” De technologie evolueert razendsnel. Hoe vermijden we dat die de allesoverheersende prioriteit wordt? “Door er op te hameren dat de technologie een middel is en géén doel. Het is een instrument dat we inzetten om problemen van mensen op te lossen. Er bestaat vandaag een soort van technologisch optimisme en vooruitgangsgeloof, alsof technologie al onze problemen zal oplossen. Nee, technologie moeten we slim inzetten om urbane noden te detecteren en in kaart te brengen, om vervolgens op basis van die bevindingen oplossingen te zoeken.” ADVERTORIAL
FENIX - EVERE Uw eerste rendement? De prijs.
Meer informatie?
www.project-fenix.be of bel 02 626 29 29 › VASTGOED VAN MORGEN VOOR DE PRIJS VAN VANDAAG
HERMAN VAN ROMPUY PROFIELINTERVIEW
#FOKUSMODERNESTAD
9
Smart cities gaan over méér dan het digitale, ze gaan ook over infrastructuur
LIMBURG BOVEN TomorrowLab zelf spreekt van een comprehensive approach. “Precies. Het komt niet neer op zomaar technologie toepassen. Er is een collectieve aanpak nodig, waarbij beleid, burgers én technologie worden betrokken. Met als uiteindelijke doel meer levenskwaliteit op lange termijn, meer welzijn, een kleinere ecologische voetafdruk... En ik gebruik ‘lange termijn’ heel relatief, want het is vaak schrikken hoe snel de toekomst realiteit wordt. Wie had bijvoorbeeld vijftien jaar geleden de huidige digitale impact kunnen voorspellen?”
We moeten leefgemeenschappen opbouwen binnen de grootstedelijke context
Hoe vermijden we dat bepaalde groepen door die digitale impact de boot missen? “Daar zou ik me weinig zorgen om maken. Ten eerste: jongeren zijn vandaag vergroeid met hun smartphone, online aanwezigheid zit in hun DNA. Voor steeds meer generaties is het digitale onlosmakelijk deel van het leven geworden. En ten tweede: smart cities werken top-down. Het zijn de beleidsmakers die de tools gebruiken om problemen op te lossen. De burger moet bij wijze van spreken niets anders doen dan genieten van de betere service die hij hierdoor krijgt.” Big data inzetten in steden om gedragingen en stromen in kaart te brengen: raakt dat niet aan de privacy? (Laconiek) “Wees gerust, mensen zullen niet te weten komen wanneer Herman Van Rompuy
zijn vuilbak buiten zet. We spreken hier over collectieve data waaruit géén individuele gegevens te filteren vallen. Vergelijk het met grafieken die je vandaag kunt raadplegen om te zien hoe druk het op bepaalde momenten in een winkelcentrum is, om zo je bezoek beter te plannen. Wel, daaruit kun je niet afleiden wie daar wanneer gaat shoppen. We moeten dat dus allemaal niet dramatiseren. Het is volgens mij veel zorgwekkender door hoeveel camera’s je in een stad in de gaten wordt gehouden.” Is er eigenlijk nog plaats voor grootsteden in de toekomst? Voor professor Jonathan Holslag bestaan er tegen 2055 idealiter geen megasteden meer, alleen nog steden van 50 à 80.000 bewoners die onderling digitaal verbonden zijn. “Clusters van steden op mensenmaat: dat klinkt uiteraard heel goed, maar het wordt géén realiteit. We kunnen moeilijk Brussel gaan opsplitsen, hé. Integendeel, onze hoofdstad blijft groeien en heeft zelfs de jongste bevolking van alle hoofdsteden in Europa: gezinnen blijven er gewoon wonen. En ik kom net van Cambodja, waar grote steden in adembenemend tempo blijven groeien. Dus grootsteden zullen blijven staan, het is de uitdaging om daar het beste van te maken, door bijvoorbeeld leefgemeenschappen op te bouwen binnen die grootstedelijke context. Dát is realistisch.”
TomorrowLab sloot onlangs een contract af met 44 Limburgse gemeentes. “Smart Regio Limburg (S-LIM) is de grootste samenwerking van steden en gemeenten in Europa rond smart cities”, verduidelijkt CEO van TomorrowLab, Joachim De Vos. “De idee erachter is dat je beter kunt samenwerken aan schaalvergroting om zo een smart region uit te bouwen.” Toepassingen die worden bestudeerd, zijn onder meer slim straatmeubilair en één aanpak voor slimme verkeersgeleiding in heel Limburg, waarbij open data de kern zijn.
BACK TO THE FUTURE Films als Back to the Future of Blade Runner schetsten een toekomstbeeld dat er achteraf gezien compleet naast zat. “De toekomst voorspellen, is dan ook niet de betrachting van TomorrowLab”, duidt CEO Joachim Devos. “Niemand kan dat. We kunnen wél scenario’s van leefwerelden ontwikkelen op basis van de grootste onzekerheden, voor mobiliteit, retail of energie. Het gaat dus niet om toekomstvisioenen, maar om foresights, die ons leren omgaan met die onzekerheden en ons helpen om de juiste smart city-keuzes te maken.”
DIT IS HET N I E U W E WO N E N Nooit meer leegstand. DEMEEUW groeit mee met de samenleving of krimpt als dat noodzakelijk is. DEMEEUW bouwt dynamisch, met ruimte om te kiezen voor verandering, verplaatsing of zelfs volledige teruggave. De volgende stap in wonen, met ongekende mogelijkheden. Eindeloos aanpasbaar en blijvend inzetbaar. Klaar voor de volgende bewoner, klaar voor de volgende levensfase, klaar voor de volgende locatie. Dit is het nieuwe wonen. Dit is DEMEEUW.
WWW.DEMEEUW.BE +32 (0) 3 860 7150
Façabrick
De renovatieoplossing voor uw gevel in 2 stappen
uur k e i g r e En =
ne All-in-o
te Efficiën g s be parin et ie g r e n e tie m PS-isola snet E t e fi a r G ening rkt wap e w e g in tellaag en mor
Stap 1
vóór
Facelif t =
Esthetisch en duurzaam ren overen Grootste keuze steenstrippen
Stap 2
Het efficiënte all-in-one systeem Met Façabrick ontwikkelde Wienerberger een totaaloplossing voor zowel het renoveren als isoleren van gevels. De doordachte combinatie van een isolatiepaneel voorzien van wapeningsnet en mortellaag, en de afwerking met steenstrippen, verzekert een snelle plaatsing en een duurzaam resultaat. En vooral: een mooie en efficiënt isolerende gevel.
na
Vraag uw vrijblijvende offerte aan bij uw erkend Façabrick installateur: www.isomoplus.be
Isomoplus
info@isomoplus.be
Wittestraat 1
0800 95 636
8501 Heule
126896-advertentie-Q1-2018-255x365-NL.indd 1
14/12/17 15:44
ADVERTORIAL
Duurzaam tot in de supermarkt Met een ambitieus plan wil Lidl tegen 2020 topretailer worden in duurzaamheid
Bij Lidl staat duurzaamheid centraal. De retailer legt zichzelf duidelijke doelstellingen op. En daarbij gaat het zeker niet alleen over klimaatmaatregelen voor de nieuwe gebouwen of op vlak van transport of logistiek, maar ook over het verduurzamen van het aanbod. “Sinds 2015 investeerden we hard in het verduurzamen van ons assortiment. En onze ambitie is om de omzet uit ons duurzaam aanbod ieder jaar met 10% te doen stijgen.” Dat zegt Philippe Weiler, Hoofd Duurzaamheid bij Lidl. In Marche-en-Famenne staat het nieuwste distributiecentrum van Lidl. Het is de parel op de kroon van de inspanningen die de retailer doet op vlak van duurzaamheid. Dit gebouw heeft de standaard voor de nieuwe gebouwen die de keten in de toekomst zal zetten, erg hoog gelegd. “We zijn bijzonder ambitieus met het klimaatplan dat we nu volop uitrollen. Met dat plan willen we zowel op vlak van onze gebouwen, ons transport, onze mensen als ons assortiment zo duurzaam mogelijk worden,” zegt Weiler. MEE TEGEN DE KLIMAATOPWARMING
Wie het nieuwe distributiecentrum in Marche-en-Famenne bezoekt, ziet al snel dat het duurzame karakter in alles het uitgangspunt was. Een efficiënt warmterecuperatiesysteem, regenwateropvang, groendaken en 7.400 zonnepanelen, insectenhotels, natuurlijke koelmiddelen, duurzame materialen, ... Er zijn ook heel wat inspanningen om het welzijn van de medewerkers optimaal te houden, zoals open bureaus, een goede luchtcirculatie, aangename sociale ruimtes met veel lichtinval, psychosociale ondersteuning, fietsen ter beschikking stellen. “Los van elkaar zijn al die inspanningen niet zo uniek, maar het is net de combinatie van al die verschillende aspecten die dit zo’n uniek gebouw maken.” Daarom kreeg het ook
Philippe Weiler, Hoofd Duurzaamheid bij Lidl
een ‘excellent-certificaat’ van BREEAM, een internationale standaard voor duurzaam bouwen. “Deze lijn trekken we door naar onze filialen. Dat vraagt uiteraard een geweldige investering. We gaan bijvoorbeeld tegen 2020, 100 laadpalen voor elektrische voertuigen aan onze winkels hebben geplaatst. Zo kunnen onze klanten hun fiets of wagen gratis opladen terwijl ze winkelen. En die energie komt er dankzij de 800 zonnepanelen op het dak van die winkel” vertelt Weiler. De concrete klimaatdoelstellingen zijn duidelijk: tegen 2025 moet de CO2-uitstoot van de gebouwen dalen met 20% en van het transport met 10%, en dit ondanks onze jaarlijkse groei. Deze doelstellingen zijn in lijn met de algemene, wereldwijde doelstelling om de klimaatopwarming te beperken tot 2°C. Hiervoor heeft Lidl zich aangesloten bij het Science Based Target initiative. Dat is een internationale organisatie die bedrijven helpt om objectieve en geloofwaardige doelstellingen op een wetenschappelijke manier te definiëren en te meten. AMBITIES VOOR 2020: RUIMER DAN KLIMAAT ALLEEN
“We blijven in de eerste plaats natuurlijk een supermarktketen. Vanuit Lidl’s smart discount visie streven we voor elk product dat we aanbieden naar de meest duurzame oplossing. Dit betekent dat vanaf nu elk product effectief onder de loep zal worden genomen om alle duurzaamheidsopties te bekijken.” De verduurzaming van het assortiment past in de strategie van Lidl. De doelstelling is dan ook om de omzet uit duurzame producten jaarlijks met 10% te doen stijgen. In 2016 kon de retailer zijn duurzaam aanbod overigens met 34% uitbreiden.
Weiler: “Wanneer een product beschikt over één van de twaalf standaarden waar wij als retailgroep achter staan, beschouwen wij het als duurzaam. In het geval van vis hebben we bijvoorbeeld het MSC-label of het ASC-label. Het zijn overigens allemaal internationale labels, die niet van Lidl zelf uitgaan. Denk bijvoorbeeld ook aan het Fairtrade label voor koffie. Voor de klant blijft het op die manier ook erg herkenbaar.” Vandaag zijn bij Lidl de verse vis, bananen en cacao al 100% duurzaam. Daardoor hoeven de klanten niet meer na te denken over de keuze tussen bijvoorbeeld duurzame vis of niet-duurzame vis, die goedkoper is. De ervaring leert immers dat klanten meestal toch voor het goedkopere product kiezen. Bovendien is deze duurzame vis bij Lidl niet duurder dan voorheen. Lidl wil zoveel mogelijk werken op volledige productcategorieën. Dat is een bewuste keuze, omdat ze als discounter een beperkt assortiment aanbieden. Daardoor nemen ze per product een groot volume af en dat zorgt dan uiteraard voor schaalvoordeel, ook op vlak van prijs. “Lidl onderhandelt rechtstreeks met zijn leveranciers en de producenten”, zegt Weiler. “Daardoor kunnen deze leveranciers duurzaamheid meteen integreren als een kwaliteitscriterium. Op die manier kunnen we zelfs op mondiale schaal een enorme impact hebben, net omdat we de grootste retailgroep in Europa zijn.”
Wie meer wil weten over de duurzaamheidsstrategie van Lidl, kan terecht op www.opwegnaarmorgen. be, of in het Lidl-duurzaamheidsrapport waar alle doelstellingen in vermeld staan.
12 EXPERTPANEL CITY MARKETING
FOKUS-ONLINE.BE
Een stad in de goede richting Een stad is niet statisch, maar een organisme dat leeft en gedragen wordt door een gemeenschap van mensen. Met de burgemeester als leider en verpersoonlijking daarvan. Maar wat vinden burgervaders nu eigenlijk zelf van hun stad: wat is top en wat kan eventueel beter? TEKST HANNES DEDEURWAERDER
HANS BONTE, BURGEMEESTER VILVOORDE
RENAAT LANDUYT, BURGEMEESTER BRUGGE Op welke manier wilt u de stad profileren als ideale woonen werkomgeving?
“Brugge is een ideale woon- en werkomgeving, en dat omdat het in de eerste plaats een cultuuromgeving is. We investeren dan ook veel middelen in cultuur en evenementen, ook in grote sportevenementen, omdat op die manier de levenskwaliteit op het – in ons geval heel mooie – publieke terrein automatisch mee verhoogt. Verder zijn wij een stad met een populair centrum dat jaarlijks door 8 miljoen mensen wordt bezocht. Maar alle inspanningen die we doen op het vlak van toerisme, zijn gericht op de bewoners, zodat de bezoekers altijd met enige jaloersheid terug naar huis keren.”
“Vilvoorde heeft een unieke ligging: grenzend aan Brussel, in de directe omgeving van de luchthaven van Zaventem, aan het Zeekanaal Brussel-Schelde en aan het kruispunt van snelwegen. Daarbovenop is de stad goed uitgerust qua openbaar vervoer, wat met de renovatie van het station en de komst van de Ringtrambus alleen nog zal versterkt worden. Door de ideale combinatie van bereikbaarheid, uitgebreide voorzieningen én de nodige rust zijn we uitgegroeid tot een aantrekkelijke woonplaats aan de rand van de hoofdstad. Het is geen toeval dat wij de snelst groeiende stad van Vlaanderen zijn.”
Welke positieve aspecten van uw stad worden (nog) niet voldoende belicht?
“Wij werken in de eerste plaats aan het wegwerken van onze bescheidenheid, die nog altijd veel te groot is. Momenteel profileren we ons vooral als een hoogwaardige, maar heel toegankelijke cultuurhistorische stad bij uitstek. Anderzijds doen we de nodige inspanningen om Zeebrugge als Brugse haven te profileren.”
“Vilvoorde heeft een imagoprobleem: door de lange industriële voorgeschiedenis is bij velen het beeld blijven hangen van grauwe stad vol industrie en weinig interessante of mooie plekken. De dagelijkse file-ellende op het viaduct van Vilvoorde versterkt deze associatie. We moeten dit verkeerde beeld corrigeren en onze troeven beter in de kijker zetten. De realiteit leert immers dat toeristen en bezoekers door onze stad steevast aangenaam verrast zijn. Steeds meer merken we bovendien dat mensen die de files beu zijn, kiezen voor onze stad en hier vervolgens niet meer weggeraken. Jacques Brel had gelijk. Het is gemakkelijk om in Hong Kong te geraken, maar moeilijk om Vilvoorde te verlaten.”
Welke inspanningen leveren jullie om van de stad een echte community te maken?
“Sedert vijf jaar bestaat er een lopend proces/platform, dat de naam 'deToekomstvanBrugge' meekreeg. Op de gelijknamige website vind je daar alle informatie over. Concreet komt dit project erop neer dat we van de ideeën van de burgers echte projecten proberen te maken. Met andere woorden: wij vermijden vrijblijvend gebabbel, maar willen samen de toekomst van Brugge meemaken en mee maken. Zo zijn we voor het mobiliteitsplan vertrokken vanaf het spreekwoordelijke witte blad, dat we vervolgens hebben ingevuld op basis van feedback van de burgers. Eenzelfde werkwijze hebben we voor het nieuwe ruimtelijk beleidsplan Brugge gehanteerd. Onze filosofie? Eerst de burger, dan de deskundigen, dan de administratie en dan uiteindelijk het bestuur. Dit is de werkwijze die we hanteren en die we in de toekomst willen aanhouden. Want Brugge maken we samen mee, en dat kun je gerust op verschillende manieren interpreteren: de stad zelf mee ontwerpen en ervan genieten.”
“Het stadsbestuur zet de laatste jaren steeds meer in op participatie en inspraak. Via platformen als Citizenlab proberen we dichter bij de burger te komen, zonder de link tussen de burgers onderling te verliezen. Daarnaast merken we dat burgers elkaar steeds meer vinden op evenementen en activiteiten van de stad. Bij de organisatie ervan houden we rekening met de verschillende wijken, maar ook met evenementen die ruimte geven om elkaar te vinden. Het Vilvoords Waterfeest is bijvoorbeeld een ware familiedag geworden. De echte troef van Vilvoorde zijn de inwoners en de bedrijven. Ook ik word er nog regelmatig aangenaam door verrast. Misschien plakt daarom deze slogan nog het beste op Vilvoorde: een stad van aangename verrassingen.”
ADVERTORIAL
Niko Home Control Gerust wonen, ook als je niet thuis bent. Weten dat je gezin, je bezittingen en je huis veilig zijn? Niets geeft je meer gemoedsrust. Niko Home Control geeft je die rust. Komen de kinderen thuis terwijl je nog aan het werk bent? Dan krijg je een melding op je smartphone. Ben je een weekendje weg? Dankzij de aanwezigheidssimulatie lijkt het alsof je wel thuis bent. Is er ’s nachts onverwacht beweging rond je huis? Je lichten gaan aan, om de ongewenste bezoeker af te schrikken. Ervaar zelf hoe je veilig woont met Niko Home Control. Bezoek het Niko Inspiration Center: www.niko.eu/showroom. Je huis werkt beter met de slimme oplossingen van Niko.
PA-833-01_Advertentie NHC Knack.indd 1
PA-833-01
www.niko.eu/nikohomecontrol
14/12/17 16:25
ADVERTORIAL
Beringen
EEN STAD IN VOLLE GROEI
Beringen groeit razendsnel. Overal ontstaan nieuwe stukjes stad. Plaatsen om te ontdekken voor mensen van binnen en buiten de stad. De stadskern wordt in een nieuw jasje gestoken. Het nieuwe stadhuis krijgt er zijn plaats, de bibliotheek wordt uitgebreid en wooneenheden worden gecombineerd met commerciĂŤle ontwikkelingen.
BERINGEN.BE
be-MINE is een toeristische en recreatieve hotspot. De mijnsite kreeg eigentijdse functies zoals de Avonturenberg, het TODI-duikcentrum, Sportoase be-MINE, winkeldreef be-MINE Boulevard, klimwereld Alpamayo, het Mijnmuseum en het Toeristisch Onthaal. 1. Het nieuwe stadhuis in het centrum (simulatie) 2. Speellandschap op de Avonturenberg 3. be-MINE - Mijnmuseum
TOERISMEBERINGEN.BE
ADVERTORIAL
14 CHRONICLE MARC LAMBOTTE
FOKUS-ONLINE.BE
Ook hier staan de Smart Cities op Smart City-projecten waren lang een exclusiviteit voor internationale metropolen. Maar vandaag organiseren ook onze Belgische steden en gemeenten zich smarter. TEKST MARC LAMBOTTE, CEO AGORIA
O
m de aanhoudende bevolkingsgroei in onze steden aan te kunnen, moeten we ze anders organiseren. Meer dan ooit klinkt de roep om smart cities, steden die innovatieve en slimme oplossingen inzetten en gebruik maken van geïntegreerde data om zo een veilige en comfortabele leefomgeving te verzekeren. Kopenhagen, Wenen en Helsinki geven al langer aan hoe het kan én moet. Maar intussen beweegt er ook heel wat in eigen land, zowel in de grote agglomeraties als in kleinere gemeenten.
DAT ER SCHOT in de zaak komt, ligt onder meer aan het feit dat het thema smart cities in onze steden politiek aan aandacht wint. Tot onze vreugde kunnen we vandaag al de eerste – zij het prille – slimme toepassingen bewonderen. BRUSSEL EN KORTRIJK experimenteren
bijvoorbeeld met slimme meetsystemen voor een efficiëntere monumentenzorg. Terwijl de stad Brussel slimme gasmeters inzet om de verwarming van gebouwen te regelen, gebruikt Kortrijk detectoren die waterlekken in stadsfonteinen vermijden. De stad Antwerpen test dit jaar slimme verkeersborden. Die laatste geven niet alleen parkeerdata en -uren digitaal weer, maar kunnen
via gps ook na diefstal opgespoord worden. Waver bespaart dan alweer tot 86 procent aan energie dankzij intelligente stadsverlichting. Bonheiden zet in op een scanningsysteem voor fietsen, om zo kinderen en hun ouders te stimuleren al fietsend naar school te komen.
Kenniscentra, bedrijven en besturen moeten hun eilanden verlaten en de krachten bundelen
MET DEZE PROJECTEN bevinden we ons duidelijk op de goede weg, maar er is natuurlijk nog flink wat werk aan de winkel. Zo kunnen we nog heel wat opsteken van onze buren, zoals Nederland, Frankrijk en Duitsland, waar de fase van piloottesten voorbij is en volop wordt geïnvesteerd. Willen we dat smart cities jobs creëren in België, dan moeten we ervoor zorgen dat slimme oplossingen de markt bereiken – en niet in hun innovatiecyclus blijven haperen. TENSLOTTE MOGEN ONZE
kenniscentra, bedrijven en overheden dan weer niet op hun eiland blijven zitten, maar moeten ze de krachten bundelen. We zullen er dan ook alles aan doen om de verschillende actoren rond de tafel te krijgen om zo sneller meer duurzame smart city-projecten te lanceren, die tegemoetkomen aan de behoeften van onze steden en gemeenten. Kortom, kruisbestuiving is dé sleutel tot succes. ADVERTORIAL
SLIMME VERLICHTING Intelligente verlichtingspalen die de C0 2 -uitstoot verminderen, de luchtkwaliteit meten en zorgen voor een vlot en veiliger verkeer zijn geen utopie meer. Als het aan het Luikse bedrijf SmartNodes zou liggen, staan er binnenkort in heel België slimme verlichtingspalen. Hoezo “smart”? Elke ledpaal is voorzien van sensoren die zowel de verkeersstromen als snelheid meten. Zij zorgen ook voor een energiebesparing tot 80%, vermits de verlichting pas aan gaat als er verkeer voorbijkomt. Additionele geluid- en luchtkwaliteit sensoren kunnen op hezelfde lokale draadloze netwerk toegevoegd worden. Data die daarna kunnen dienen om bijvoorbeeld bij een te hoge luchtvervuiling een plaatselijke snelheidsbeperking op te leggen. Daarnaast kan de slimme verlichting op vlak de veiligheid verhogen door oversteekplaatsen voor voetgangers extra te verlichten en/of te voorzien van een lichtgevend dynamisch verkeersbord. Baanbrekend is de optie om met behulp van die sensoren spookrijders te detecteren. Reageert die echter niet op die signalen, dan wordt het Vlaams Verkeerscentrum of zijn Waalse tegenhanger Perex geïnformeerd zodat zij hem kunnen opsporen. Omdat er jaarlijks zo’n 350 à 400 spookrijders over onze wegen rijden, vaak met dodelijke afloop, meent SmartNodes terecht dat slimme ledpalen hun investering waard zouden zijn. Nu nog de publieke sector overtuigen! Intussen kon SmartNodes dit jaar alvast rekenen op enthousiasme en erkenning in binnen- en buitenland. Zo wonnen ze de Smart City Award van Belfius voor de wijk Village Expo in Waver en waren ze bij de 8 Belgische winnaars van de internationale Green Solutions Awards.
Met SmartNodes gaat verlichting een nieuw tijdperk in!
ADVERTORIAL
KÖMMERLING 76MD AluClip Zero EEN ALUMINIUM-LOOK MET ALLE VOORDELEN VAN PVC
AluClip Zero is combineerbaar met het KÖMMERLING 76 MD-systeem en zorgt dus voor een aanzienlijke assortimentsuitbreiding, in het bijzonder voor veeleisende architecturale projecten.
Verschillende uitvoeringsmogelijkheden. Bekleding in aluminium. Beglazingen van 36 tot 50 mm en 48 tot 56 mm.
Aan de buitenzijde biedt de aluminium bekleding bijna oneindig veel mogelijkheden op het gebied van kleur, terwijl de pvc-profielen aan de binnenzijde weinig onderhoud nodig hebben, en een uitzonderlijke vormvastheid en hoge thermische en akoestische isolatiewaarden garanderen.
Isolatiewaarden 1.1–1.2 W/(m²K). Loodvrije - en recycleerbare PVC.
profine Belux www.kommerling.be info@profine-group.com 02/466.76.27
EEN KANTOOR OP WIELEN DAT FILETIJD OMZET IN WERKTIJD! Uw voordelen … als werknemer: • geen last van files • meer privé tijd • meer werktevredenheid • besparing privé wagen
als werkgever: • bijdrage vermindering uitstoot • minder burn-outs personeel • grotere jobretentie • 100% fiscaal aftrekbaar
WIJ BEANTWOORDEN UW VRAGEN MET VEEL PLEZIER! INFO@OFFICEONWHEELS.BE +32 (0)472 25 40 69
WWW.OFFICEONWHEELS.BE
ADVERTORIAL
Kolmont: bouwen aan de stad van de toekomst De stad van morgen staat voor huizenhoge uitdagingen: de beschikbare oppervlakte wordt schaarser, de bevolking en het aantal eenoudergezinnen blijft groeien, en omdat we met z’n allen ouder worden komen woningen minder snel vrij. Toch zijn er, mits een doordachte aanpak, verschillende oplossingen om de stad 2.0 leefbaar te houden.
K
olmont wil, vooral binnen het stedelijk weefsel, unieke projecten realiseren waar mensen met plezier leven, werken en zich ontspannen. Dat klinkt evidenter dan het is: heel wat steden zijn zo goed als verzadigd wat betreft infrastructuur en mobiliteit. De oplossing? De stad in zijn kern zelf gaan vernieuwen via complexe binnenstedelijke vastgoedprojecten. Dat is (vooral) de focus van Kolmont, met thuisbasis in Hasselt.
“HEEL SPECIFIEK RICHTEN wij ons op gelaagde projecten in de stadskern en de stadsrand: winkelvastgoed, co-working spaces, residentiële ontwikkelingen en publiek-private samenwerkingsvormen ”, licht Michel Verhoeven, ontwikkelaar bij Kolmont, toe. “Functionaliteit, maatwerk, bereikbaarheid, duurzaamheid en visibiliteit zijn daarbij onze belangrijkste leitmotieven in het ontwerp. Met als visie dat steden vandaag dé groeimotoren van onze economie zijn.”
het belang van de Vlaamse centrumsteden en Brussel, die vandaag meer dan ooit jonge mensen aantrekken. “Wonen in de Vlaamse binnensteden is opnieuw aantrekkelijk geworden: scholen en andere voorzieningen in de buurt, aangename publieke ruimte, boeiende contacten met generatiegenoten en andere culturen ... Op die trend willen wij met Kolmont inspelen, via projecten die volop inzetten op de leefbaarheid van de ‘stad van de toekomst’.”
MICHEL VERHOEVEN BEAAMT
AL DIE STEDELIJKE PROJECTEN plaatst Kolmont in een totaalcontext, want uiteraard gaat het om veel meer dan het vastgoed op zich. Er is mobiliteit (een goede ontsluiting van het openbaar vervoer om fijnstof in steden te reduceren), hergebruik (bestaande gebouwen herontwikkelen en -gebruiken, zodat minder nieuwe materialen moeten worden aangeleverd en ingezet), verwevenheid (bevordering van sociale interactie tussen diverse leefgroepen) en energiearm bouwen (passieve koeling en verwarming indien mogelijk). KOLMONT KAN HIERBIJ niet als alleenstaande entiteit optreden, maar werkt in nauwe dialoog met stadsbestuur en inwoners. “Het gaat immers om stapelen in twee opzichten”, gaat Michel Verhoeven verder. “Zowel verticaal, omwille van de vaak beperkte ruimte, en horizontaal, waarbijwe rekening houden met de publieke ruimte, erfgoed, de omwonenden,... Kortom, we streven naar een mix van verdichting en verwevenheid, waarbij we ons bewust zijn van de vele stakeholders: bewoners, bestuur, bezoekers, handelaars …
Kolmont rekening met duurzame mobiliteit, bijvoorbeeld door elektrische laadpunten in de ondergrondse garages te voorzien, of fietsparkeerplaatsen slim in te planten. Ook worden elementen van het zogenaamde smart cities-concept geïntegreerd, zoals het gebruik van slimme brievenbussen, of slimme belevering van handelszaken in het centrum.
BIJ DIE EERSTE
www.kolmont.com
is vergelijkbaar met de ontwikkeling rond de monumentale site van het Oud Gerechtsgebouw in (thuismarkt) Hasselt, waar eveneens een mix van retail, kantoren en residenties komt. In Hasselt kunnen ook vastgoedprojecten Ekkelgarden (540 wooneenheden) en Zuidzicht (290 ‘waterfront’-appartementen) aan de stadsrand worden vermeld. Een ander groot project is dat in de Gentse Veldstraat, waar een pandencomplex met daarin Esprit en American Today wordt herontwikkeld naar retail en hotel.
HET PROJECT IN ANTWERPEN
WAAR MOGELIJK HOUDT
DAT ZIET KOLMONT dan ook als zijn belangrijkste kerntaak: kwalitatieve en marktconforme ontwikkelingen introduceren op complexe binnenstedelijke locaties en in de stadsrand. Bij die laatste ligt de focus in de eerste plaats op leefbare woonwijken die een organisch verlengstuk vormen van de stedelijke groeipool en die goed geconnecteerd zijn met de stedelijke economie.
wordt bewust gekozen voor kernversterkende en gemengde ontwikkelingen. Diverse programma’s worden gestapeld met aandacht voor (semi)private binnentuinen. Zo gaat Kolmont op zoek naar een leefbare (verticale) stad.
in verschillende Vlaamse centrumsteden mee aan grote stadsvernieuwing en in Antwerpen op de as van het centraal station naar de Meir is de groep zelfs met twee prestigieuze projecten aanwezig: aan de Teniersplaats en in het oude Proximusgebouw, dat een mix moet worden van appartementen, kantoren, hotel en winkels. Een uitdaging, want een deel van de gebouwen is erfgoed en moet niettemin gecombineerd worden met een deel nieuwbouw. Daarom ontwikkelde Kolmont een eigen methodiek waarbij diverse interne en externe experts meedenken met de bouwheer – elk vanuit hún expertise.
MOMENTEEL WERKT KOLMONT
GENT – VELDSTRAAT ‘HERBESTEMMING VAN EEN MONUMENT NAAR RETAIL EN HOTEL’
“DE STAD VAN MORGEN realiseren is vooral de leefkwaliteit van de binnenstad optimaliseren”, besluit Michel Verhoeven. “Op dat vlak is de laatste jaren al een grote inhaalbeweging geweest. Hoewel we met bijvoorbeeld het almaar drukker wordende autoverkeer en de soms weinig flexibele regelgeving van stadsbesturen uiteraard ook nog heel wat uitdagingen voor de boeg hebben.”