D I T D OSS I E R WO R DT G E P U B L I C E E R D D O O R S M A RT M E D I A E N VA LT N I E T O N D E R D E V E R A N T WO O R D E L I J K H E I D VA N D E R E DACT I E VA N K N AC K
JUNI ‘22
IT
Bart Preneel Vertrouwen in IT
Digitale kunst Leonardo da Vinci, maar dan online
Veerle Peeters De digitale paarden van Troje
Kristel Demotte
Lees meer op Fokus-online.be
”IT is een sexy sector.”
DOCKX RHENUS ARCHISAFE ARCHIEFOPSLAG, DIGITALISERING, VERNIETIGING VAN DATA 03 740 39 64 - info@dockx-rhenus.be
DOC-10914-advertentie Rhenus Archisafe-Fokus-170522.indd 1
www.dockx-rhenus.be
18/05/2022 10:25
2 VOORWOORD
FOKUS-ONLINE.BE
Bart Preneel
Vertrouwen in IT, stap voor stap in de goede richting
4
6
12
23
LEES MEER. Tien jaar geleden was cyberveiligheid nog een onderwerp voor nerds. Elke dag lezen we nieuwe berichten over cyberaanvallen. Kunnen we hier iets doen als gebruikers? En wat is de rol van industrie en overheid?
I
Zoek naar aanbevelingen voor veilige apps. Zo is er Signal voor communicatie op je smartphone en kun je incognito browsen of overschakelen naar de Tor-browser.
edereen kent wel iemand van wie de gegevens op straat liggen. Je hoort horrorverhalen van een buur die vele duizenden euro’s verloren heeft door een phishingaanval. De oorlog in Oekraïne is een hybride oorlog, waarbij websites van overheden worden platgelegd, satellieten worden gehackt en geprobeerd wordt om de elektriciteitsvoorziening te destabiliseren via een cyberaanval. Al dit slechte nieuws maakt ons bang. We wantrouwen de informatie op sociale media, we weten niet meer of we nog wel op een link mogen klikken en we twijfelen of we de laatste coole betalingsapp wel gaan installeren. Laten we eerlijk zijn: een volledige digitale detox is voor de meesten onder ons niet haalbaar. Maar er zijn een aantal eenvoudige dingen die we zelf kunnen doen om de online risico’s te beperken. In de eerste plaats voorzichtig zijn met welke informatie we online delen en nakijken wie ze allemaal kan zien. Dat vraagt af en toe een kleine inspanning, maar er zijn privacy check-ups die ons hierbij kunnen helpen. Denk twee keer na voor je op een link klikt. En neen, je moet echt niet aan elke quiz of wedstrijd meedoen. Een volgende stap is alle apps geregeld updaten. Dat geldt zeker voor de antivirussoftware. Zonder deze updates worden je toestellen zo lek als een zeef.
Maak geregeld backups van alle gegevens die je dierbaar zijn, zoals je foto’s, video’s en contacten.
Een volledige digitale detox is voor de meesten niet haalbaar, maar er zijn dingen die we zelf kunnen doen om de risico’s te beperken. Al meer dan twintig jaar wordt het einde van het paswoord voorspeld, maar voorlopig hebben we er elk jaar meer. Schakel over naar tweefactorauthenticatie als het kan. Kies in elk geval voor elke toepassing een ander paswoord en installeer een paswoordbeheerder. Op haveibeenpwned.com kun je nagaan of je paswoorden al gehackt zijn.
Bent u op zoek naar nieuw digitaal talent? BeCode organiseert opleidingen in web development, artificiële intelligentie en DevSecOps voor werkzoekenden én helpt hen zo hun carrière nieuw leven in te blazen. Wilt u deel uitmaken van hun reis?
Wat zit er voor u in? • • • • •
Matchmaking tijdens de opleiding Laatste maanden van de opleiding worden afgestemd op uw noden Drie maanden durende stage in uw bedrijf Mogelijkheid om de junior aan te werven via een IBO / FPI contract BeCoders verwerven niet alleen een basis aan technische skills, maar leren ook hoe ze zichzelf levenslang moeten bijscholen
Wilt u meer te weten komen over deze unieke kans? Bezoek dan onze website becode.org/companies/hire of stuur ons een e-mail hire@becode.org
Online betalingen zijn handig, maar gebruik een aparte bankrekening en bijbehorend betaalsysteem voor grotere bedragen. Als het wat mag kosten, is een Chromebook enkel voor financiën en gezondheid een goede optie. Ook de overheid en industrie hebben hun rol te spelen. De industrie doet heel wat inspanningen om de online veiligheid te verbeteren, maar de impact daarvan is voorlopig beperkt: naarmate de digitalisatie verder uitbreidt, vergroten hackers hun inspanningen en worden de risico’s niet echt kleiner. Het probleem is nu zo groot geworden dat de EU ingrijpt. Via een aantal initiatieven worden alle spelers onder druk gezet en wordt meer ingezet op de bescherming van cyberveiligheid en privacy. Een belangrijke stap is de toenemende druk om oplossingen grondig te laten testen op zwakheden. Dit is een langetermijninspanning die ervoor zal zorgen dat in de komende jaren de digitale wereld stapje voor stapje veiliger wordt en het vertrouwen terug kan toenemen. Door Bart Preneel, cryptograaf, cryptoanalist en hoogleraar aan de KU Leuven
4
Mens en machine stuwen AI vooruit
6
Geen productie zonder automatisering
8
Leonardo da Vinci, maar dan online
12
Interview: Kristel Demotte
14
IT schreeuwt om meer talent
18
Cybercriminelen zijn ons steeds een stapje voor
20
Expertpanel: Het kantoor van de toekomst
22
Veerle Peeters: De digitale paarden van Troje
COLOFON. COUNTRY MANAGER
CHRISTIAN NIKUNA PEMBA CREATIVE DIRECTOR
BAÏDY LY CONTENT DIRECTOR
ANNICK JOOSSEN TEKST
TOM CASSAUWERS JEROM ROZENDAAL COVERBEELD
NILS VAN PRAET DRUKKERIJ
ROULARTA
SMART MEDIA AGENCY. LEYSSTRAAT 27 2000 ANTWERPEN +32 (0)3 289 19 40 REDACTIE@SMARTMEDIAAGENCY.BE FOKUS-ONLINE.BE
Veel leesplezier!
Tara Troch
Project Manager
#FOKUSIT
EYE • BRAND REPORT 3
Waarom kmo’s het kwetsbaarst zijn voor cyberaanvallen Wanneer we aan cybersecurity denken, gaat het vaak over grote bedrijven of overheidsorganisaties die spectaculair gehackt worden. De grote cyberkwetsbaarheid ligt echter niet bij de grote spelers, maar bij de kmo’s. Met de toenemende cyberdreiging is de tijd van traditionele antivirussoftware en firewalls voorbij. Het wordt tijd om het digitale luik van je bedrijf ernstig te nemen.
V
olgens een studie van VLAIO werd een op de acht Vlaamse bedrijven in 2021 het slachtoffer van een cyberaanval. Vooral kleinere bedrijven kwamen daarbij in de problemen, 40 procent van hen zag vorig jaar ICT-systemen onbruikbaar worden door een cyberaanval. “Kmo’s worden steeds vaker het slachtoffer van digitale aanvallen”, bevestigt Anne Masson, CEO van Eye Security België. “Meer dan 70 procent van de ransomwareaanvallen - het digitaal gijzelen van een bedrijf - vindt plaats in dat segment. Het niveau van verdediging bleef lang achter, terwijl de aanvallers heel snel professioneel zijn geworden. Zij voeren aanvallen uit op industriële schaal, waarbij het recht van de sterkste geldt.” De beveiliging van de meeste kmo’s blijft hangen bij traditionele maatregelen. Maar in deze nieuwe
wereld van massale aanvallen is dat niet genoeg. “De kans dat je als West-Europees bedrijf op een jaar tijd een cyberincident hebt, is een op acht”, stelt Masson. “Ter vergelijking: het jaarlijkse risico op een brand is een op achtduizend. Doorgaans zijn bedrijven veel beter voorbereid op een brand, er hangen overal alarmen, sprinklers en brandwerend materiaal. Cyberveiligheid blijft voor veel bedrijven steken op het niveau van vijftien jaar geleden: een firewall en virusscanner.” Welke acties moeten kmo’s dan ondernemen om cyberveilig te worden? “Bij een cyberaanval is tijd je grootste vijand. Op korte tijd kunnen aanvallers ransomware verspreiden en al je systemen versleutelen. Daarom heb je een goede oplossing voor monitoring en detectie nodig”, reageert Masson. “Met software die het systeem constant in de gaten houdt en verdachte activiteit opspoort, kun je zo’n aanval binnen enkele
minuten detecteren en blokkeren. Zo voorkom je enorme schade.” Het probleem is dat die software vooral populair is bij grote bedrijven, zoals banken. Kleinere bedrijven missen vaak de mensen, de kennis en het budget om de nodige maatregelen te implementeren. “Dat probleem lossen wij op door het gehele cyberrisico van een bedrijf weg te nemen via een totaalpakket.” Masson heeft ook andere tips voor kmo’s die een betere beveiliging willen. “Zorg dat je systemen up-to-date zijn. Zet multifactor authenticatie aan. En als je niet zonder je data kunt of als je data gevoelig zijn, denk dan na over de veiligheid ervan en consulteer professionals hierover. Je hebt de verantwoordelijkheid naar je klanten en leveranciers om je digitale zaken op orde te hebben.” De recente inval van Rusland in Oekraïne zorgt voor een veranderend cybersecuritylandschap.
“Microsoft vond vorig jaar dat 75 procent van de ransomwareaanvallen in het Westen uit Rusland kwam”, stelt Masson. “Eind vorig jaar trad Rusland op tegen die criminele groeperingen. Maar bij het begin van de oorlog is die strengere aanpak weggevallen.” De boodschap is dus om meer in te zetten op cybersecurity, ook bij kleinere bedrijven. “Cybersecurity wordt steeds vaker een gespreksonderwerp op de raad van bestuur”, besluit Masson. “Het wordt bovendien een voorwaarde voor het verkrijgen van investeringen. Investeerders willen een goede beveiliging voordat ze geld overmaken.”
Anne Masson CEO Eye Security België
Eye Security is een Europees bedrijf dat kleine en middelgrote bedrijven beveiligt tegen digitale dreigingen. Ze bieden een totaalpakket met technische maatregelen en een cyberverzekering om het cyberrisico volledig te beheersen.
RAAKT JOUW IT STILAAN ACHTEROP? Sofatech zorgt ervoor dat jouw IT niet langer een vertragende factor is, maar je bedrijf vooruit laat sprinten. Met meer dan 20 jaar ervaring, concreet advies en een team van 15 gedreven enthousiastelingen. En met de glimlach.
BEGELEIDING IN OPSTART VAN DIGITALE PROCESSEN & AUTOMATISATIE
WWW.SOFATECH.BE
CONTINUÏTEIT DOOR
VOORUITGANG DOOR TECHNOLOGIE
OPVOLGING OP MAAT
& OPTIMALISATIE
INFO@SOFATECH.BE
+32(0)51 699 121
4 SAMEN SLIMMER
FOKUS-ONLINE.BE
Mens en machine stuwen AI vooruit Artificiële intelligentie (AI) scheert hoge toppen. De technologie maakt grote sprongen, en AI-systemen dringen steeds dieper door in onze levens. Maar dat betekent niet dat we menselijke intelligentie zomaar mogen afdanken. Heel vaak werkt de combinatie AI en mens het beste.
Z
o steunen heel wat AI-systemen in de praktijk op een combinatie van mens en machine. Iets wat de AI-start-up Brainjar zeer goed beseft. “Wanneer je een AI-model traint om iets te doen, dan zal een mens dat model in sommige gevallen moeten valideren”, stelt Tom Vermeulen, oprichter en managing partner van Brainjar. “Het is dus belangrijk dat de interactie tussen mensen en dat AI-model goed verloopt.” Vermeulen haalt een voorbeeld aan van hoe ze orderverwerking automatiseerden bij een van hun klanten. “Voor TVH, een verhuurder van industriële voertuigen, hebben we een applicatie gebouwd die orders verwerkt”, stelt hij. “Een klant stuurt hen een mail met daarin welke machines ze willen. Vroeger werd dat manueel overgetypt. Wij maakten daarom een AI-model dat al die zaken herkent en klaarzet. De menselijke admin moet vervolgens alles valideren en op verzenden klikken. Het is een soort auto-fill zoals in je browser, maar dan om orders te verwerken. De interactie tussen mens en machine zorgt ervoor dat de accuraatheid nog hoger is. Het AI-model zelf is 9596 procent accuraat, maar door er ook menselijke intelligentie aan toe te voegen kom je dicht bij de 100 procent.” Daarnaast begrijpen mensen ook vaak beter de context waarin iets gebeurt. Sommige AIsystemen zullen bijvoorbeeld moeilijkheden
Samen muziek maken is een goed voorbeeld van mensen die samenwerken. Als AI daarvan kan leren, dan kun je die inzichten overzetten naar andere systemen. — Dick Botteldooren, professor aan de UGent
hebben om de specifieke, vaak informele voorkeuren van klanten bij te houden. Iets wat een ervaren werknemer beter zal opvolgen. Zulke samenwerkingen worden ook op academisch niveau bestudeerd. Aan de UGent onderzoeken ze bijvoorbeeld hoe mens en machine samen muziek spelen. “Een van de interacties die we bestuderen is ritme”, stelt Dick Botteldooren, professor aan de UGent. “Als je samen met een ander persoon een beat aanhoudt, dan is dat bij mensen niet mathematisch exact.
De mens reageert op de andere mens en hoe die speelt. Tijdens zo’n sessie zal een persoon in sommige contexten volgen, en in andere misschien sneller beginnen spelen dan de andere muzikant. Dat willen we aanleren aan een computer. We willen een AI-systeem doen reageren op wat een mens speelt, op een spontane manier. Zo leren we zo’n systeem hopelijk om menselijker te zijn, en te leren van ons.” Samen muziek spelen met een computer klinkt natuurlijk leuk, maar het onderzoek heeft belangrijke praktische implicaties. “Contextgevoeligheid is een belangrijk punt dat we bestuderen”, stelt Botteldooren. “Je kunt het situational awareness noemen. Wat gebeurt er dus rond de AI? Voor muziek heeft dat trouwens ook een tijdsaspect, want AI moet kunnen inschatten wat er in de komende seconden gaat gebeuren als je wil samenspelen met een mens. Samen muziek maken is een goed voorbeeld van hoe mensen samenwerken. Als AI daarvan kan leren, kun je die inzichten overzetten naar andere systemen die interageren met mensen. Denk maar aan een AI-systeem dat een reparateur adviseert.” AI heeft daarnaast ook soms last van bias. Zulke systemen bevestigen bij momenten vooroordelen op het gebied van bijvoorbeeld gender, afkomst of inkomen. “Bias in AI wordt er door de mens in
gestoken”, stelt Vermeulen. “Wanneer een AI-systeem bijvoorbeeld discrimineert op basis van huidskleur, dan komt dat vaak doordat de data waarop het systeem werd getraind discriminatie erin vervat hebben zitten. Je hebt dus menselijke validatie nodig, zeker wanneer je beslissingen maakt over andere mensen. Zo kun je inschatten waarom er een beslissing genomen wordt.”
Mens-machine interactie zorgt ervoor dat de accuraatheid nog hoger is. — Tom Vermeulen, oprichter en managing partner van Brainjar
Een combinatie van mens en machine lijkt dus de toekomst van AI. “Het onderzoek naar AI gaat in de richting van een samenwerking tussen mens en machine”, stelt Botteldooren. “Als het heel eenvoudig en repetitief is, dan kun je het aan AI alleen overlaten. Maar vanaf het moment dat het complexer wordt, dan is het erg handig dat je kunt samenwerken.” Door Tom Cassauwers
#FOKUSIT
CNEXT • BRAND REPORT 5
Decision intelligence, waar intuïtie en business samenkomen In het huidige ondernemersklimaat met zijn overvloed aan data en nieuwe technologieën is het niet altijd makkelijk om werkbare beslissingen te nemen. Door kunstmatige intelligentie te combineren met menselijke expertise kun je de efficiëntie van de beslissingen versterken.
B
innen ondernemingen worden constant beslissingen genomen, soms in een eenvoudige context, soms in complexere en onzekere situaties. Alhoewel de efficiëntie van een beslissing meebepalend is voor het succes van het bedrijf, wordt ze niet altijd in optimale omstandigheden genomen. Verschillende factoren, zoals de gemoedstoestand van de beslisser, tijdsdruk, een tekort of teveel aan informatie, kunnen een impact hebben.
zijn, dan zal er toch variatie optreden in hun beoordelingen, juist omdat de menselijke input zeer groot is. Bij bias of vooringenomenheid moeten we rekening houden met ingebakken denkpatronen die meespelen in ons beslissingsproces. Voorbeelden hiervan zijn groepsdenken en framing van bepaalde informatie. Zo kunnen streefcijfers voor verkoopmedewerkers gebaseerd zijn op cijfers die ze het jaar voordien gehaald hebben en niet op het marktpotentieel.”
“Daarnaast zijn er nog andere vormen van bias en noise”, zegt Peter Van Kerkhove, CEO van CNEXT, een softwarebedrijf voor business en technologie. “Noise kunnen we verklaren als externe ruis op een beoordeling. Vraag aan vijf verkopers hoeveel marge ze zouden rekenen om een order binnen te halen waarbij alle randvoorwaarden identiek
Het komt erop aan deze aspecten te identificeren om de impact ervan op de business te begrijpen. Daar draait het om bij decision intelligence: optimale resultaten bekomen door artificiële en menselijke intelligentie te laten samenwerken. Met business intelligence kun je op basis van data en analyses rapporten genereren die aangeven wat er gebeurd is.
Artificial intelligence geeft op basis van data en algoritmes aan wat waarschijnlijk zal gebeuren. Decision intelligence is de discipline die kijkt wat je moet doen en op welke manier je de beste beslissing kunt maken om je doelstellingen te bereiken door een samenspel van business intelligence, datawetenschappen, management en beslissingsmodellen. Ons brein kan niet alle beschikbare data verwerken, tegelijk kan menselijke intuïtie niet ontbreken in het beslissingsproces. In beide gevallen zorgen algoritmes voor inzichten en steun. Machines kunnen automatisch beslissingen nemen of voorstellen, waarbij de mens de beslissing neemt op basis van de verwerkte data. Een andere mogelijkheid is ondersteuning door middel van data-analyses. “Afhankelijk van de complexiteit en de frequentie van de beslissingen kunnen de opties variëren”, licht
Van Kerkhove toe. “Wanneer het vertrouwen in de technologie groot is, kan een beslissing automatisch door een machine worden genomen. Wanneer daarentegen menselijke kennis, expertise en gezond verstand essentieel zijn, geeft decision intelligence aan bedrijven de kans medewerkers te laten uitblinken.” Volgens Gartner zal een derde van de grote bedrijven in 2023 decision intelligence toepassen, maar in België is dit vandaag minder gangbaar. Feit is dat het betrouwbare ondersteuning biedt, vooringenomenheid vermindert en mensen meer mogelijkheden geeft, wat leidt tot betere beslissingen met optimale resultaten afgestemd op de bedrijfsstrategieën. “Het is belangrijk het menselijke aspect in ere te herstellen en meer bewustzijn te creëren rond het samenwerken van mens en machine”, besluit de CEO.
CNEXT is een softwarebedrijf in Mechelen en pionier in België op vlak van decision intelligence. Het team heeft 270 jaar gemeenschappelijke ervaring en bestaat uit 22 mensen van 8 verschillende nationaliteiten. CNEXT wil via een Enterprise SaaS-platform bedrijven helpen betere resultaten te bekomen door artificiële en menselijke intelligentie te laten samenwerken. Als organisatie is het ervan overtuigd dat artificial intelligence de mens niet zal vervangen maar hem juist sterker zal maken.
Fast track naar Windows Server HCI PRIMEFLEX for Microsoft Storage Spaces Direct
Wees wendbaar Wees efficiënt Wees veilig. Waarom wachten? Kom nu in actie!
Moderniseren met Windows Server 2022 – Het cloud-ready besturingssysteem dat investeringen op locatie een boost geeft met hybride mogelijkheden.
6 GEEN PRODUCTIE ZONDER AUTOMATISERING
FOKUS-ONLINE.BE
‘Landbouwrobots zijn geen futuristisch begrip meer’ Sensor signaleert stress bij planten KU Leuven heeft een digitale sensor ontwikkeld die bewegingen bij planten registreert en op deze manier stressvorming en dus productieverlies kan voorkomen. Als planten stress hebben, bewegen ze anders dan normaal en groeien ze trager. Met het blote oog is dat niet zichtbaar, maar de sensor monitort de bladeren live en kan de groententeler tijdig alarmeren. Ook kan de sensor, waar een patent voor werd aangevraagd, het stressniveau van andere gewassen in beeld brengen.
Belgische automatiseringsspecialist draait recordjaar RoboJob, producent van automatische laad- en lossystemen voor draaibanken en freesmachines, draait de laatste twee jaar een recordomzet. Het bedrijf uit Heist-op-den-Berg profiteert van de sterkte automatiseringsdrang in de metaalindustrie. Een krappe arbeidsmarkt en corona hebben de afhankelijkheid van menselijke handen pijnlijk aan het licht gebracht. Met de RoboJobaanvoersystemen kunnen metaalbewerkingsmachines volautomatisch werken.
Een reductie van de kosten was lange tijd het doel van automatisering. Het gebrek aan werknemers en de trend van duurzaamheid hebben de noodzaak van efficiëntieverbeteringen en robotisering verder versterkt. In alle sectoren.
“V
oordien werd automatisering gezien als een middel om kosten te besparen. Tegenwoordig is het gebrek aan werknemers de belangrijkste drive”, vertelt Dirk Torfs, directeur van Flanders Make, de Vlaamse kennisinstelling voor de maakindustrie. Door de vergrijzing wordt het steeds moeilijker de machines te bemannen en de productie te waarborgen.
Automatisering en digitalisering kunnen helpen om complexe productielijnen te ontrafelen en circulairder te gaan werken.
De voorbije jaren is er een enorme automatiserings- en digitaliseringsgolf over de maakindustrie gerold. Door de data van de verschillende machines te verzamelen, te structureren en er artificiële intelligentie op los te laten, zie je de productie-efficiëntie sterk toenemen. Maar volgens Torfs zijn er nog flinke stappen te zetten. Hij schat het niveau van automatisering in Vlaanderen op zeven op een schaal tot tien. Daarmee loopt Vlaanderen redelijk in de pas met de ons omringende landen. Hij ziet vooral ook potentieel in samenwerking tussen verschillende bedrijven in ‘ecosystemen’. Wanneer bedrijven onderling data gaan uitwisselen, raakt de productie beter op elkaar afgestemd. De keten als geheel wordt daar efficiënter door. Waar automatisering initieel tot doel had de productie-efficiëntie te verbeteren, ziet Torfs ook een enorm potentieel als het gaat om duurzaamheid. “Het recyclen van bepaalde materialen of het recycleerbaar maken, kan bijdragen tot een kringloopeconomie. Consumenten hechten steeds meer belang aan de
tuinbouwers en veehouders. “In die driehoek werken we, op maat van de sector, aan automatisering en robotisering. Landbouwrobots zijn geen futuristisch begrip meer.”
Smart farming, ook wel precisielandbouw genoemd, kan de efficiëntie sterk vergroten en tegelijk de druk op het milieu reduceren. “Door gebruik te maken van slimme sensoren kun je plantgericht gaan werken en hoef je niet langer heel het perceel op een gelijke manier te behandelen. Afhankelijk van de verspreiding van onkruid kun je tot 80 procent onkruidbestrijdingsmiddelen besparen”, geeft Cool een voorbeeld. Het tekort aan (seizoens)werknemers is ook een probleem in de land- en tuinbouw. Verschillende technologiebedrijven spelen hierop in door plukrobots te ontwikkelen.
— Dirk Torfs, directeur van Flanders Make
regeneratieve meerwaarde van bedrijven. Automatisering, machinelearning en digitalisering kunnen helpen om de complexe productielijnen te ontrafelen en circulairder te gaan werken”, vervolgt Torfs. Duurzaamheid is ook een van de belangrijke doelstellingen die de landbouw met automatisering nastreeft. Een GPS-systeem op de tractor is al redelijk ingeburgerd. De grote meerwaarde voor de landbouwer is dat hij optimale en vaste rijbanen kan aanhouden op de akker, waardoor de gewasbehandeling of bodembewerking geen overtollige overlap meer vertoont. “Nu de kunstmest zo duur is, wordt het bijvoorbeeld nog belangrijker om die efficiënt op de juiste plek te brengen, niet te veel en niet te weinig”, vertelt Simon Cool, technologisch expert bij het Vlaamse Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO). Bij ILVO heeft hij momenteel, als coördinator van het Living Lab Agrifood Technology, dagelijks contact en samenwerking met technologiebedrijven, andere kennisinstellingen en met de eindgebruikers, de land- en
Cool stelt dat automatisering de land- en tuinbouw de komende jaren drastisch kan veranderen, maar hij waarschuwt ook voor ‘product over-engineering’. “De baten van de automatiseringsoplossing moeten de kosten wel overstijgen.” Dirk Torfs is het daarmee eens: “Je kunt proberen de laatste procenten van het productieproces te automatiseren, maar het kan zijn dat hier zulke grote kosten aan verbonden zijn dat het sop de kool niet waard is. Automatisering moet niet een doel op zich zijn, maar een middel om een doel te bereiken. Je moet daarbij altijd de balans zoeken tussen de kosten en de baten.” Door Jerom Rozendaal
#FOKUSIT
SKALUP • BRAND REPORT 7
Hoe artificiële intelligentie van digitale transformatie een succes kan maken
D
Voor steeds meer organisaties maakt de digitale transformatie deel uit van een evolutiestrategie, of zelfs van een behoefte om zichzelf opnieuw uit te vinden, die raakpunten heeft met alle aspecten van de onderneming. Om het hoofd te bieden aan de uitdagingen op het vlak van concurrentievermogen, die zich feller laten voelen door de exponentiële ontwikkeling van digitale tools, moet het bedrijfsleven de impact van die veranderingen op zijn economisch model begrijpen en het spel meespelen.
igitale transformatie behoort onvermijdelijk tot de belangrijke maatschappelijke uitdagingen en groeihefbomen voor bedrijven die ernaar streven de verkoop van hun producten en diensten te optimaliseren. Maar wat heeft artificiële intelligentie (AI) hiermee te maken? In één woord: alles. Artificiële intelligentie begon met de komst van computers in de jaren 1950. Zeventig jaar later helpt ze bij de besluitvorming, automatiseert ze taken en draagt ze zo bij tot een hogere omzet. Wil je graag weten hoe je nieuwe zitbank eruit zal zien en hoe hij in je interieur zal passen? Zonder het te weten heb je waarschijnlijk al gebruikgemaakt van artificiële intelligentie via een mobiele ‘augmented reality’-app waarmee
je je interieur kunt bekijken en er een voorwerp overheen kunt plaatsen om uiteindelijk tot een weergave in 3D te komen. Dit soort immersieve ervaring is ook een vorm van AI. Maar we kunnen nog veel verder gaan, stelt Patrick Heymans, professor aan de universiteit van Namen en stichter van SkalUP, een onderneming voor intelligente verkoopsoftware. “Stel dat je als bedrijf door capaciteitsbeperkingen slechts een deel van de vragen van je klanten kunt beantwoorden. Je kunt in dat geval een beroep doen op andere types AI om je klanten in staat te stellen zelf de juiste oplossing te bedenken, ze technisch te valideren, te visualiseren, onmiddellijk een prijsofferte te verkrijgen en een bestelling te plaatsen.” Intelligente
configuratoren van producten vormen het hart van de digitale transformatie. Voor fabrikanten die bijvoorbeeld meubels, ramen, keukens of industriële uitrustingen verkopen, staat AI ten dienste van een logica van cocreatie, waar de kopers zelf een actieve rol gaan spelen bij hun aankopen. Deze ingrijpende verandering gaat nog verder. “Van configuratie via optimalisatie tot aanbeveling dient artificiële intelligentie ook om het denkpatroon en de beperkingen van de consumenten te begrijpen om zo na te denken over de creatie van oplossingen die aan al hun verzuchtingen beantwoorden.” Deze configuratoren, gebruiksvriendelijk en de klok rond online beschikbaar, zijn niet
SkalUP is een softwarebedrijf dat gebruikmaakt van een krachtige AI-motor en dat gespecialiseerd is in de ontwikkeling van productconfiguratoren. Zijn doel? Een aanbod creëren van unieke configuratoren en virtuele aankoopassistenten, die intuïtiviteit en intelligentie combineren en de bedrijven die ermee werken in staat stellen zich van de concurrentie te onderscheiden.
CONNECTIVITEIT: DE RODE DRAAD DOORHEEN DIGITALISERING
Digitaliseren, automatiseren en innoveren: het begint allemaal bij connectiviteit. Bekabelde, draadloze en/of mobiele netwerken verbinden alle bedrijfsprocessen en technologieën en zijn daarom de sleutel tot digitale transformatie. Hoe kunnen bedrijven dit in de praktijk omzetten en hoe kunnen de juiste connectiviteitsoplossingen de digitale transformatie een boost geven? CONNECTIVITEIT: VEEL MEER DAN EEN NETWERK Bij het horen van het woord ‘connectiviteit’ denken velen spontaan aan een WiFinetwerk. Met goede reden: een krachtig en betrouwbaar WiFi-netwerk is een basisvereiste voor bedrijven. Connectiviteit is echter méér dan WiFi. Er zijn talloze technologieën, gaande van LP-WAN over SDWAN tot private mobiele 5G-netwerken.
Daarom moeten bedrijven er rekening mee houden dat hun connectiviteitsnoden er anders moeten uitzien dan tien of vijftien jaar geleden. Niet alleen de dekking, maar ook de capaciteitsvereisten voor netwerken en andere connectiviteitsoplossingen nemen toe. Waar de capaciteit vroeger vaak enkel voorzien was voor computers en laptops, zijn er nu steeds meer smart devices met het internet verbonden. Niet alleen smartphones en slimme whiteboards, maar de mogelijkheden gaan veel verder. Denk bijvoorbeeld aan predictive maintenance en automatisch geleide voertuigen (AGV’s).Deze trend zal overigens blijven toenemen, dus het is belangrijk dat bedrijven nu al voorbereid zijn op de toekomst. Private netwerken zijn ideaal om aan de nodige capaciteit én veiligheid te voldoen.
Bij het selecteren van de juiste connectiviteit komt dus heel wat kijken. Het is dan ook belangrijk dat bedrijven een goede partner bij de hand nemen. Deze kan het juiste type connectiviteit selecteren in functie van de doelstelling en zo een maximale operationele waarde genereren.
Ze zijn betrouwbaar, stabiel en schaalbaar aan een voorspelbare kost, zodat zowel digitalisering als automatisering binnen handbereik liggen.
WELKE UITDAGINGEN ONDERVINDEN BEDRIJVEN?
Digitale transformatie zit in de lift. Bedrijven zijn er steeds meer van bewust dat het digitaliseren en automatiseren van processen tijd én kosten bespaart. Om hier de vruchten van te plukken, moeten bedrijven van connectiviteit een essentieel onderdeel van de digitaliseringsstrategie maken. Met de juiste connectiviteit kent digitalisering geen grenzen. Of het nu om een bedrijf van 10 of 1000 werknemers gaat, innovatie is overal mogelijk - en aangewezen
Tijdens hun digitale transformatie kunnen bedrijven op hindernissen stuiten, maar met het juiste netwerk zijn ze hierop voorbereid. Een van deze uitdagingen is bijvoorbeeld de nieuwe manier van werken: bedrijven zijn niet langer beperkt tot hun kantoorgebouwen, en medewerkers kunnen overal en op elk moment werken.
INNOVATIE DANKZIJ CONNECTIVITEIT
bedoeld als vervanging van de mens, maar wel om 80 procent van de taken die daarvoor in aanmerking komen te automatiseren, zodat de menselijke tussenkomst kan worden bevorderd bij de 20 procent creatiefste taken. “Dankzij de digitale transformatie, die wordt aangemoedigd door de toepassing van artificiële intelligentie, kunnen de kwaliteit van de dienstverlening, de zichtbaarheid en de rendabiliteit van de ondernemingen aanzienlijk worden verbeterd.”
Patrick Heymans Stichter
8 WAT NA DE NFT-HYPE?
FOKUS-ONLINE.BE
Leonardo da Vinci, maar dan online NFT’s waren zowat dé rage van 2021. NFT-kunstwerken werden voor miljoenen verkocht, wat een heuse goudkoorts veroorzaakte. Maar wat zijn dat eigenlijk, NFT’s? En wat brengt de toekomst voor de technologie?
“N
FT staat voor non-fungible token”, begint Yan Ketelers, CMO van de NFT-startup Venly. “Het is een digitaal iets wat geregistreerd staat op de blockchain. Wat dat zo uniek maakt, is dat het nonfungible is. Een fungible token is bijvoorbeeld een bitcoin. Die is inwisselbaar met een andere bitcoin. Eén bitcoin staat gelijk aan één bitcoin. Een non-fungible token daarentegen is uniek. Eén kunstwerk van Leonardo da Vinci is bijvoorbeeld niet hetzelfde als een van zijn andere kunstwerken.” Een NFT laat dus toe om een uniek iets, zoals een kunstwerk, te registreren op de blockchain, de technologie die cryptomunten zoals bitcoin ondersteunt. Een van de belangrijkste toepassingen daarvan is voorlopig digitale kunst. Digitale kunstenaars worstelden namelijk al een tijdje met het feit dat hun kunst niet echt schaars was. Het waren gewoon digitale bestanden op een computer, en ze moesten overleven van het verkopen van zaken zoals fysieke prints. “NFT’s zijn een echte win voor digitale kunstenaars”, vertelt Thomas De Ben, oprichter van het bedrijf Never Forget Tomorrow, dat spelers in de kunstwereld ondersteunt met blockchain-technologie, en verbonden aan de PLUS-ONE Gallery in Antwerpen. “Ze kunnen hun werk nu op een kwalitatieve manier registreren, wat het deels op hetzelfde niveau brengt als fysieke kunst. Je kunt bijvoorbeeld enkele limitededitionexemplaren van een digitaal kunstwerk verkopen. Dat zorgt voor tastbare schaarste, waar je een waarde op kunt kleven. Dat ontbrak lang voor digitale kunst.” Daarnaast zit er in het NFT-concept ook een nieuw inkomstenmodel vervat. “Elke keer wanneer de NFT verkocht
wordt, gaat een deel van de royalty’s naar de kunstenaar”, stelt De Ben. “Dat gaat gewoon automatisch, en zorgt ervoor dat kunstenaars een soort passief inkomen opbouwen naarmate hun kunst populairder wordt en meer wordt verkocht. Dat inkomen kunnen ze gebruiken om nieuwe kunst te maken.”
Ik zal blij zijn als de hype voorbij is, zodat het allemaal wat serener kan aangepakt worden. — Thomas De Ben, oprichter van Never Forget Tomorrow
NFT’s waren een gigantische hype in 2021, maar intussen zakt de rage stilaan in. Zo daalde het aantal verkochte NFT’s scherp in 2022. Een nodige correctie, vinden experts. “De hype zorgde ervoor dat heel wat kunstenaars terughoudend waren”, vertelt De Ben. “Daarom moeten we het vaker in het juiste daglicht zetten. De rage zorgde dat er weinig grijze zone was en de meningen errond zwart-wit bleven. Maar als je gewoon praat over kunst registreren op een blockchain, zonder de noemer NFT te gebruiken, dan staan de meeste mensen er wel voor open. Het is zoals het vroege internet. Ook daar hadden mensen een erg sterke reactie op, maar dat is na verloop van tijd weggegaan. Ik zal alvast blij zijn als de hype voorbij is, zodat het allemaal wat serener aangepakt kan worden.”
“De hype was er wel degelijk”, stelt Ketelers. “Toen Instagram net geïntroduceerd werd, was iedereen ook plots fotograaf. Nu zag je hetzelfde met NFT’s en digitale kunst. Ook is er veel speculatie op NFT’s. Maar stilaan komen de goede toepassingen bovendrijven. Slechte projecten raken vandaag niet meer verkocht. Het speculatieve trekt weg, en er komen veel meer toepassingen met echte waarde.” Een andere kritiek op NFT’s is dat ze een hoge milieu-impact hebben. Zo verbruiken de blockchains waarop ze steunen vaak veel energie, met de bijhorende CO2-uitstoot. Maar dat hoeft niet lang meer een probleem te zijn volgens Ketelers. “Wij werken al met blockchains die een erg laag energieverbruik hebben. Het milieuprobleem is eigenlijk al grotendeels opgelost. Nu komt het er gewoon op aan om NFT’s vooral te registreren op minder energie-intensieve platformen.” Volgens Ketelers zullen NFT’s ook steeds populairder worden buiten de kunstwereld. Venly focust zich op de videogameindustrie, maar zelfs voetbalclubs experimenteren er vandaag mee. “Allerhande communities zullen NFT’s gaan gebruiken”, stelt hij. “De grote merken zoals Nike en Adidas betreden stilaan de wereld van de NFT’s. Sportclubs zullen er ook op springen. Alle grote bedrijven en organisaties die op een community steunen, zullen technologieën zoals NFT’s gebruiken om hun fans te betrekken bij hun werk.”
Door Tom Cassauwers
Zin om iets groots te doen? Werk bij Smals mee aan maatschappelijke ICT-innovaties. Bij Smals bouw je mee aan innovatieve projecten voor werk, gezin en gezondheid. Boeiende jobs? Jazeker, maar ook flexibele werkuren, tal van opleidingen en een goede balans tussen werk en privé.
Een greep uit onze ICT-vacatures .Net/Java Developer Functional/Business Analyst IT Project Manager Data Governance Manager Public Tender ICT Purchaser
Ontdek nu alle vacatures op smals.be en solliciteer meteen online!
Aivix focust op Data Engineering, Data Science en Artificial Intelligence Nieuw zusterbedrijf Cubis en Lytix De gespecialiseerde databedrijven Cubis en Lytix tellen meer dan 95 consultants. Ze ondersteunen klanten in België en Luxemburg al jarenlang bij de valorisatie van hun data om betere inzichten en nieuwe opportuniteiten te creëren. Het nieuwe zusterbedrijf Aivix breidt dat aanbod verder uit met Data Engineering, Data Science, Big Data en Artificial Intelligence om zo een antwoord te bieden op de huidige en toekomstige uitdagingen in de markt. Marktleider in de Belux Met meer dan 100 succesvolle implementaties hebben Cubis en Lytix zich in enkele jaren opgewerkt tot een gekende marktleider op de Belux markt voor alles wat met data analyse en datastrategie te maken heeft. Cubis focust hiervoor op de SAP-technologie, Lytix is gespecialiseerd in het Microsoft portfolio. Data Science, AI en Data Engineering Zo goed als elk bedrijf beschikt over enorme hoeveelheden ongebruikte data. Naast gegevens uit de eigen systemen hebben veel bedrijven een data lake van allerlei hybride bronnen in verschillende formaten, van sensoren over beeldmateriaal tot twitterfeeds. Om die data te kunnen valoriseren, is er meer nodig dan een Data Warehouse. Vandaar de groeiende vraag naar innovatieve technologieën om dergelijke gegevens efficiënt te ontslu-
iten. Die specialisaties zijn nu gegroepeerd in het nieuwe zusterbedrijf Aivix. Het nieuwe goud Jeroen Roosen, managing partner bij Aivix: ‘Data is het nieuwe goud. Aivix is een verdere stap om onze klanten meer en juistere inzichten uit hun gegevens te laten halen, zodat ze meer geïnformeerde beslissingen kunnen nemen die tot betere bedrijfsresultaten leiden. Voorspellen welke klanten je bedrijf zouden kunnen verlaten, inzicht hebben in toekomstige sales en customer trends, data uit verscheidene bronnen performant en efficiënt inzetten: op die uitdagingen biedt Aivix een antwoord.’ Meerwaarde bieden Tom Thevelein, Technical Lead bij Aivix: ‘Met steeds meer data en een toenemend aantal technologieën is het uitermate belangrijk voor bedrijven om hun zaken op orde te hebben. Dankzij de juiste datastrategie en de juiste algoritmes krijgt een organisatie een duidelijke voorsprong op de markt.’ Verdere groei Wim Van Wuytswinkel, Managing Partner bij Aivix: ‘Met onze twee bestaande bedrijven hebben we al veel expertise opgebouwd in Data Science en Data Engineering. Om onze oplossingen nog
duidelijker in de markt zetten, hebben we die activiteiten nu gecentraliseerd in Aivix. We zijn ervan overtuigd dat we hiermee onze bestaande expertise verder kunnen opbouwen en met ons uitgebreide dienstenaanbod meer bedrijven kunnen helpen.’
Leuvensesteenweg 350 3190 Boortmeerbeek +32 15 50 96 19 info@aivix.be
www.aivix.be
#FOKUSIT
COMPUTACENTER • BRAND REPORT 11
Waarom een langetermijnstrategie in IT loont Bedrijven die voluit de kaart van de digitale werkomgeving trekken, hebben een grote voorsprong. Ze kunnen goed concurreren, zijn aantrekkelijker op de arbeidsmarkt en werken efficiënter met klanten. En al zeker zij die digitalisering zien als langetermijnstrategie. Want wie niet mee is, is gezien.
W
e weten intussen allemaal dat de digitalisering ten tijde van corona explodeerde. In één klap sprongen bedrijven jaren vooruit. Die digitale transformatie gaat ongestoord voort en laat zich ook gelden in de werkomgeving. Bedrijven moeten tegemoetkomen aan hybride teams waarvan een deel aanwezig is en een deel vanop afstand werkt. Dat vereist de juiste strategie, weten ze bij Computacenter, een wereldwijde ITtechnologiepartner. “Niet alleen de coronacrisis, ook andere macro-economische triggers, zoals disruptieve businessmodellen, nieuwe technologieën en de war for talent zorgen ervoor dat bedrijven onder druk staan”, vertelt Filip Millet, Sales Director. Reden te meer om een goede fundering te leggen qua werkmiddelen en deze aan te passen aan de noden van vandaag.
Wendbaarheid en veerkracht van de werkplek als fundering “Om te beginnen moet een bedrijf wendbaar en digitaal veerkrachtig zijn”, vult Managing Director Jurgen Strijkers aan. “Hiervoor heb je een betrouwbare partner nodig die de business begrijpt en het IT-team adviseert, ondersteunt en begeleidt. Louter nieuwe software- en automatiseringstechnologie introduceren is niet meer voldoende.” Een goede IT-partner voert een grondige denkoefening uit met een langetermijnvisie: Wat zijn de noden van de klant op het gebied van werkplek, connectiviteit en datamanagement? Welke technologie ondersteunt medewerkers optimaal om efficiënter resultaten te halen en zo de competitiviteit te verhogen? Hoe verzeker je een vlotte toegang voor medewerkers, ongeacht van waar of wanneer ze werken?
“Een van onze klanten is een internationaal farmabedrijf. Om hun werkomgeving klaar te maken voor de toekomst, verdiepten we ons in hun specifieke context”, vertelt Strijkers. “We deden een studie naar de verschillende archetypes van gebruikers binnen de organisatie. Hierbij brachten we in kaart welke technologie hen het best ondersteunt. Dat deden we voor alle medewerkers wereldwijd met focus op de digitale werkplek, connectiviteit en toegang tot bedrijfsdata. In een volgende stap digitaliseren we hun businessmodel naar de klanten toe.”
strategisch belang. Strijkers: “We staan klanten bij met deskundig advies rond digitalisatie gedurende hun traject, maar ook lang daarna. Op die manier staan ze altijd een stapje verder.” Het is die onestopshop voor technologie waar steeds meer bedrijven een beroep op doen én de vruchten van plukken.
Jurgen Strijkers Managing Director
Goed uitgeruste digitale werkplek kanaliseert én stimuleert samenwerking Een digitale werkplek gaat verder dan het pure technologieverhaal, maar is ook van
Filip Millet Sales Director
Computacenter is een wereldwijde ‘trusted digital advisor’ met 18.000 medewerkers, van wie een 280-tal in België. Computacenter focust op het verlenen van advies, begeleiding en ondersteuning van de digitale werkomgeving, het netwerk en datacenter, gaande van globale sourcing van hardware en software tot het transformeren en managen van de werkomgeving. Uit recente resultaten van Whitelane kwam Computacenter voor de derde keer op rij naar voren als nummer één op vlak van klanttevredenheid.
P
powere rofitPlus,
-Solution d by CAT
s
Business Software voor de vooruitstrevende ondernemer Sneller, eenvoudiger en beter. En dat in één allesomvattend ERP-pakket. Elke bedrijfsleider heeft een perfect overzicht van elk aspect en elke afdeling van zijn bedrijf nodig. ProfitPlus wordt volledig gebouwd rond uw business. Sectorspecifieke functionaliteiten zorgen ervoor dat u altijd pragmatisch en resultaatgericht werkt. Dankzij de gebruiksvriendelijkheid wint u finaal veel tijd. Ontdek waarom Bart Coudijser, CEO van productiebedrijf PPCI, ProfitPlus kiest als groeibooster. w w w.p rof it p lu s .be
Advertentie Fokus.indd 1
7/06/2022 8:59:36
12 INTERVIEW
FOKUS-ONLINE.BE
Kristel Demotte
‘Ik wil een rolmodel zijn voor vrouwen in de IT’ Tijdens haar studie toegepaste informatica was zij een van de drie vrouwen in een klas van driehonderd studenten. Twintig jaar later staat Kristel Demotte aan het hoofd van de data-divisie van IT-bedrijf Cegeka, werd zij dit voorjaar verkozen tot ICT Woman of the Year en wil zij meer vrouwen tot een IT-job verleiden. Door Jerom Rozendaal Beeld Nils Van Praet
#FOKUSIT
INTERVIEW 13
K
unt u wat vertellen over Cegeka en uw rol binnen het bedrijf? “Cegeka is een Europees ITbedrijf met ruim 5500 medewerkers en verdeeld in 3 divisies. Ik werk hier sinds vijf jaar en ben verantwoordelijk voor de divisie Data Solutions. Dat is de recentst opgerichte divisie in het bedrijf met tweehonderd personeelsleden, maar de toekomstverwachtingen zijn enorm groot. Wij hebben alles in ons om tot de grootste afdeling van het bedrijf uit te groeien.” Hoe bedoelt u dat? “Wij geloven sterk in de zogenaamde ‘Trinity of Innovation’. Dat zijn drie technologieën (5G, AI en Cloud), met data centraal, die de samenleving sterk gaan veranderen. We staan aan de vooravond van een digitale revolutie, die hetzelfde zal betekenen als het internet veertig jaar geleden. 5G zal zorgen voor een snelle én betrouwbare mobiele connectiviteit. Hierdoor komen er steeds meer sensoren om ons heen die ‘hightech’ kunnen communiceren. Deze sensoren zijn een soort van superchargers voor artificiële intelligentie (AI), de tweede technologie in onze zogenaamde ‘Trinity of Innovation’. Hoe meer en gevarieerdere informatie je hebt, hoe betere modellen ontwikkeld kunnen worden met AI. De derde technologie is de Cloud. Hier kunnen enorm veel data opgeslagen worden en de Cloud beschikt over enorm veel rekenkracht waarmee AI haarwerk kan doen. Door een combinatie van deze technieken kan er in de nabije toekomst realtime AI toegepast worden en dat zal de wereld pas echt veranderen.”
IT is voor ons allemaal. We moeten dus alle bevolkingsgroepen in de sector betrekken. Heeft u een voorbeeld van een revolutionaire toepassing? “Met realtime AI kan een dokter in de Verenigde Staten een kind in België opereren. Hij voert bijvoorbeeld een soortgelijke operatie uit in Amerika en door de snelheid en betrouwbaarheid van 5G kunnen zijn bewegingen door AI meteen omgezet worden in een programma voor de robot die vervolgens tegelijkertijd de operatie kan uitvoeren in ons land. Een ander voorbeeld dat ik vaak geef, is dat van door AI aangedreven machines in de oncologie. Studies tonen aan dat de precisie van met AI geïnjecteerde scanners kan oplopen tot 97 procent, versus 93 procent bij oncologen. Die studies zijn al ruim een jaar oud, maar ik vind dit een heel sprekende case. Want wat het eigenlijk betekent, is dat oncologen zich volop kunnen focussen op de 3 procent waar ook de machine het antwoord schuldig moet blijven. Door die menselijke focus trek je de precisie misschien wel op tot 99,9 procent. En dat is wat AI kan doen: ons ontlasten, zodat we kunnen focussen op datgene waar we het verschil maken. En zo zijn er in alle sectoren voorbeelden te rapen.” U spreekt erg gepassioneerd over IT. Wat betekent het voor u om uitgeroepen te zijn tot ICT Woman of the Year? “Het is een geweldige eer. De titel wordt nu al
zo’n twaalf jaar uitgereikt door de organisatie DataNews en ieder jaar volg ik de uitslag met interesse. De winnaar was steeds een rolmodel voor mij en ik ben er trots op dat ik in hun voetsporen mag treden en op mijn beurt een rolmodel kan zijn.” Een rolmodel voor wie? Wat wilt u bereiken? “Ik wil een rolmodel zijn voor vrouwen in de IT. Toen ik toegepaste informatica ging studeren, zaten er in de klas van driehonderd studenten drie vrouwen. Inmiddels is dat wel verbeterd, maar in de IT is nog steeds maar 17 procent vrouw. Dat is nog lang geen 50 procent en er moet dus nog veel veranderen. Daar wil ik graag mijn steentje aan bijdragen. Anderzijds wil ik het algemene imago van IT helpen verbeteren en uitstralen dat het een sexy sector is. We hebben een behoorlijk groot imagoprobleem dat het bemoeilijkt om mensen aan te trekken. Het stereotype dat erg leeft in de maatschappij zie je ook in tvfilms terug: IT’ers worden altijd afgebeeld als kleine, blanke mannen met kort haar en een bril op, altijd een nerd. Dit is een overdreven stereotype en geenszins een afspiegeling van de realiteit.” Wat is dan wel de realiteit? “IT is enorm gevarieerd. Er werken talloze profielen aan een project mee en niet alleen de technische programmeur. Denk aan een projectleider, verkoper, designer van de applicatie en nog veel meer. Je hoeft niet eens IT gestudeerd te hebben om in deze sector actief te worden. Mijn rechterhand is nota bene afgestudeerd in de kunstwetenschappen. Communicatie binnen het team en met de klant is voor 90 procent bepalend voor het succes. Ik wil aantonen dat IT een sexy job is en dat communicatie key is. De sociale interactie is enorm belangrijk en dat is vaak ook belangrijk voor vrouwen in een job.” Hoe en wanneer is uw fascinatie voor IT aan het licht gekomen? “Ik heb de IT-microben van mijn vader, die programmeur was, overgekregen. Op mijn achtste bouwde ik samen met hem al computers van nul af op. Ik heb mijn eerste programma’s nog geschreven op een MS-
DOS en mijn eerste spelletjes stonden op een floppydisk. Kun je nagaan hoelang geleden dat is. Deze fascinatie voor IT ben ik nooit verloren. IT kan ons leven verbeteren en wij moeten de technologie omarmen. Mens en machine moeten samenwerken, dan kunnen er mooie dingen gebeuren.” Waarom is het belangrijk voor u om meer vrouwen in de sector te krijgen? “Dat duwtje dat mijn vader mij in de rug gaf, zou ik graag aan andere vrouwen willen geven. IT is een sector met zeer veel mogelijk-
In elke film wordt de IT’er als een stereotiepe nerd weggezet. heden. Daarnaast is actieve inzet van vrouwen – net als de inzet van jongeren, ouderen en verschillende etniciteiten – essentieel om goede producten te ontwerpen. Iedereen maakt namelijk van de producten van IT gebruik. Ik ben ervan overtuigd dat als een vrouw een dashboard in een auto ontwikkeld zou hebben, het icoontje van de benzine-indicator anders en groter was geweest. Ik heb er een hekel aan dat deze informatie nauwelijks te zien is en ook niet aangeeft waar het dichtstbijzijnde tankstation is.”
Smart Fact. Als u geen IT’er was, wat zou u dan willen zijn? “Ik was als kind erg gefascineerd door snorkelen en onderwaterduiken en wilde eigenlijk maritieme biologie studeren. Het is op advies van mijn vader dat ik voor IT gekozen heb. Achteraf gezien had ik ook op de middelbare school al een passie voor het enige IT-gerelateerde vak. Ik ben mijn vader dus dankbaar dat ik voor IT gekozen heb.”
Europa keurt medische tool goed De Europese Commissie heeft goedkeuring gegeven voor het gebruik van een slimme tool op basis van kunstmatige intelligentie (AI) die röntgenfoto’s zonder tussenkomst van een arts kan beoordelen op afwijkingen. Het gaat om Chestlink, een systeem dat met AI autonoom een analyse maakt van röntgenfoto’s en volgens de Litouwse ontwikkelaar een nauwkeurigheid van 99 procent heeft. Chestlink voldoet aan de Europese privacyregels.
Campagne voor meer vrouwen in IT De FOD Economie is eind april gestart met de sensibiliseringscampange #BeDigitalTogether. Doel is om meer meisjes en jonge vrouwen warm te maken voor een loopbaan in wetenschappen en IT. De campagne past in de nationale strategie ‘Women in Digital’, gecoördineerd door de FOD Economie, en heeft als doel om het aandeel van vrouwen in STEM-sectoren (Science, Technology, Engineering, Mathematics) te verhogen.
14 DRINGEND GEZOCHT: M/V/X
FOKUS-ONLINE.BE
IT schreeuwt om meer talent Arbeidstekorten zie je vandaag overal in de economie, maar vooral in de ITsector. Programmeurs waren al voor de pandemie een gegeerd goed, maar nu snakken bedrijven extra naar technologie-talent. Bootcamps, internationaal gaan en een lagere nadruk op diploma’s kunnen die schaarste verminderen.
Een wereldwijd tekort Het rekruteringsbureau Hays kondigde in januari aan dat ze de vorige 12 maanden een stijging zagen van maar liefst 35 procent in het aantal IT-vacatures. Overal ter wereld stijgt de vraag naar technologie-experts. In Nederland vonden Hello Professionals en het UWV dat het aantal werkzoekende IT’ers op een historisch dieptepunt staat. Amerikaans onderzoeksbureau Gartner concludeerde eind 2021 dat IT-managers een gebrek aan talent als hun belangrijkste obstakel zagen. Van arbeider naar programmeur Door arbeidstekorten in IT laten bedrijven steeds vaker diplomavoorwaarden vallen, en trainen ze mensen on-the-job. In de VS maken zo, volgens de Wall Street Journal, steeds meer arbeiders de transitie naar kantoorjobs in de IT. In het vierde kwartaal van 2021 maakte 65 procent meer arbeiders deze transitie in de VS vergeleken met 2019.
“H
et tekort is enorm”, bevestigt Jovanic Scheiris, nationaal directeur bij het rekruteringsbureau Hays. “We zitten al boven het niveau van de precoronatijden. Vandaag staan er ongeveer 1700 vacatures op de VDAB-site voor pure IT-profielen. De laatste maanden zagen we bij Hays ook een aanvragenstijging van 40 procent. Er is een enorm tekort aan IT-profielen, zelfs terwijl het aantal mensen dat afstudeert elk jaar stijgt. Het aanbod kan de vraag niet volgen. Bedrijven schreeuwen om profielen.” Dat betekent op zijn beurt dat technologie-talent meer kansen heeft op de huidige arbeidsmarkt. “Je voelt het bij de IT’ers”, stelt Scheiris. “Ze weten dat ze ontzettend veel keuze hebben. Zij hebben de touwtjes in handen op dit moment, en ze kunnen kiezen voor bedrijven waar ze echt achter staan. Bedrijven moeten snel schakelen in deze war for talent.” Zo versnelde de pandemie digitalisering, iets wat ook effecten heeft op de arbeidsmarkt. “Voor corona zaten we al in een digitale versnelling”, stelt Scheiris. “Alles wat te maken heeft met data, AI en robotica ging toen erg snel, en bedrijven moesten bijbenen. Corona heeft dat nog eens een boost gegeven. Iedereen moest plots verplicht thuiswerken, wat een grote nood creëerde om hele bedrijven te digitaliseren. Ook e-commerce is sterk gegroeid. Voor corona was er al een tekort aan IT’ers, en de pandemie deed daar nog een schepje bovenop.”
Voor corona was er al een tekort aan IT’ers, en de pandemie deed daar nog een schepje bovenop. — Jovanic Scheiris, nationaal directeur bij Hays
Minder diploma’s Verschillende oplossingen blijken momenteel populair om dat tekort in te vullen. Zo worden kortetermijnscursussen en bootcamps, die snel mensen naar de IT heroriënteren, steeds populairder. “We zien het tekort aan IT-profielen zeker”, stelt Pascaline Dierckx, city manager bij Le Wagon Brussel, een bootcamp dat zich richt op webdevelopment en data science. “De inschrijvingen voor ons datasciencebootcamp nemen bijvoorbeeld scherp toe. Daarnaast zien we grote interesse van bedrijven. Ze komen vandaag actief naar ons om onze studenten te leren kennen.” Volgens Le Wagon zijn hun studenten alvast erg gegeerd. Na zes maanden vond 97 procent van de studenten die afstudeerden uit hun webdevelopmentcursus een job in de sector, stelt Dierckx.
Hun datasciencecursisten doen het met 89 procent na zes maanden minder goed, maar nog steeds is de vraag hoog. “Bedrijven verlagen ook hun eisen op het gebied van diploma’s”, stelt Dierckx. “Voordien zou je vaker nog een relevante master moeten hebben om een job te krijgen als ontwikkelaar. Meer en meer bedrijven veranderen dat nu en focussen meer op de vaardigheden die een persoon heeft.” Bij Hays zien ze ook internationaal talent als een mogelijke oplossing. “Vroeger lag de nadruk daarvan meer op outsourcing naar pakweg Indië”, stelt Scheiris. “Maar vandaag wordt er steeds vaker talent uit het buitenland naar hier gehaald, met daarbij ondersteuning voor een visum en onderdak. Zeker in de grootsteden staan bedrijven daarvoor open. Door talent naar België te halen, en niet te outsourcen, zorg je ervoor dat de kennis intern en lokaal blijft.” Hoelang dit tekort zal aanhouden blijft voorlopig onduidelijk. “Ik denk dat het nog een tijdje zal duren”, stelt Scheiris. “We zitten in een digitale versnelling, wat nieuwe velden doet opkomen. Het gevolg van digitalisering is dat cybersecurity bijvoorbeeld boomt, want alles moet beveiligd worden. Dat doet de nood aan die profielen toenemen. Scholen beginnen die opleidingen echter nu pas aan te bieden. Ik denk dat we nog een aantal jaren met dit soort tekorten zullen zitten.” Door Tom Cassauwers
Is Java to JavaScript as Ham is to Hamster?
Benieuwd naar welke IT-vacatures bij jou passen?
Ontdek een atypisch, 100% Belgisch selectiekantoor voor en door IT-specialisten die begrijpen wat je zoekt. Wij koppelen Software Developers, Data Analisten en IT-leidinggevenden aan vacatures over heel Vlaanderen, discreet en zonder opdringen, mét diepgaande marktkennis.
CHECK MADISON.BE
Onze consultants helpen je graag verder.
Jouw IT
Building your IT system, bit by bit
Wil je een verschil maken op de markt door middel van digitale innovatie? Heb je een ITleverancier, maar wil je graag meer inzicht? Dan is het misschien tijd om je eigen IT wat meer in handen te nemen dankzij professionals die jouw belangen voorrang geven op die van de leverancier. Hierbij kan Egelke je helpen! Wij vinden niet alleen de geschikte mensen voor jou, we bekijken ook samen
met jou welk type IT’er het best bij je past: ontwikkelaar, tester, IT-architect… Je hoeft natuurlijk niet van nul te beginnen, Egelke kan ook helpen je bestaande team(s) uit te breiden. Egelke is gespecialiseerd in het vinden van freelancers op de lokale en internationale markt, maar kan je ook helpen met het aantrekken van profielen voor je eigen payroll. Voor langetermijnopdrachten
kunnen we ook mensen op onze payroll nemen en zelfs werkvergunningen regelen indien dat nodig zou zijn. Egelke is niet zoals de meeste recruitmentbureaus. We kunnen met veel vertrouwen zeggen dat we spreken met echte kennis van zaken. De bestuurder van Egelke, Bryan Brouckaert, is immers zelf een IT-consultant met 20 jaar
Geloof je in ons verhaal, wil je je eigen IT meer in handen nemen of wil je je bestaande team uitbreiden? Contacteer ons dan gerust: EGELKE • Papestichelstraat 60, 9400 Appelterre-Eichem • M. 0473 55 60 40 • info@egelke.net • www.egelke.be
ervaring die nog steeds optreedt als ‘chief architect’ voor onze klanten. Niet alleen is hij dus zelf nog dagelijks bezig met IT, hij werkt voor de projecten ook samen met zijn eigen mensen. Vandaar ook onze leuze: “We stellen je enkel mensen voor met wie we zelf zouden willen samenwerken”. De kans dat dit effectief gebeurt, is immers reëel.
Egelke
16 BRAND REPORT • WEMANITY
FOKUS-ONLINE.BE
Eerst de klant, dan digitaliseren Om zich klaar te maken voor de toekomst zijn veel bedrijven al in een (broodnodig) digitaliseringstraject gestapt. Digitaliseren alleen is echter niet voldoende, want dat heeft alleen kans van slagen als organisaties hun manier van werken omvormen. Daarbij is het belang van de klant centraal stellen een belangrijke succesfactor.
B
ij veel groeiende organisaties ontstaan departementen rond specialisaties. Die ‘eilandjes’ digitaliseren om operational excellence na te streven, zegt Günther Lemmens van het consultancybureau Wemanity. “Ze zetten robots, IT en digitale tools in om zich lokaal te optimaliseren, vaak om kosten te drukken. Maar dat geeft op zich geen strategisch voordeel. Het kan geen enkele klant wat schelen of een bedrijf 10 procent goedkoper kan werken, zeker niet als de prijzen en het aanbod van de producten hetzelfde blijven. Het bedrijf heeft met zijn digitaliseringsoefening dus geen nieuwe inkomsten gegenereerd of extra loyauteit van klanten opgebouwd.” “Veel ondernemingen hebben ‘slapende’ klanten, die uit gewoonte blijven en weinig aandacht krijgen. Tot er een calamiteit is. Bij de
overstromingen in Wallonië vorig jaar kregen veel klanten van verzekeringsmaatschappijen te horen dat ze niet verzekerd waren. Dat waren complexe dossiers die werden afgewerkt door specialisten die enkel oog hadden voor komma’s en clausules. Aandacht voor de klantervaring verdween naar de achtergrond. Daardoor is hij niet tevreden en vertrekt hij.” Bedrijven zouden meer moeten luisteren naar hun klanten en hun feedback meenemen bij opmaak van hun digitale roadmaps, zegt Lemmens. “Je moet je klant door en door kennen: wie is hij? Wat is zijn nood? Wat is zijn context? Customer journeys bieden inzicht waar een bedrijf positief met een klant op digitaal versterkte wijze kan interageren. Neem het afsluiten van een lening. Vanaf het moment dat je klant informatie opzoekt tot de
ondertekening van een contract zijn er veel touch points die je de gelegenheid geven om die klant zo goed mogelijk bij te staan en voor je te winnen.” Een bijkomend probleem is dat veel bedrijven in silo’s werken: afdeling A weet niet waar afdeling B mee bezig is. “Iedereen is op z’n eigen job gericht, op z’n eigen eiland en vaak is er geen connectie met de eindklant. Het tegenovergestelde van een start-upmodel, waarbij je met een team wendbare mensen werkt die zich willen plooien voor een klant. Alleen geraakt een bedrijf die wendbaarheid en dynamiek vaak kwijt bij groei. Het doorbreken van silo’s en installeren van een klantgericht transversaal netwerk zijn de sleutels voor een duurzaam positieve impact van een digitaliseringstraject.”
Wemanity is een Franse consultant die ook in België, Luxemburg, Nederland en Marokko werkzaam is en bedrijven helpt om op een duurzame manier klantgerichte, flexibele en goed presterende organisaties te worden. Wemanity werkt rond enterprise agility, change management, customer centricity, IT, cybersecurity en data voor klanten als AG, Bridgestone, Bpost, BNP Paribas Fortis en Proximus. Wemanity telt 450 medewerkers en heeft een netwerk van partners in 17 landen.
IT SOLUTIONS THAT MAKE BUSINESS EASY Cybersecurity | Cloud & infrastructure | Back-up Modern workplace | VoIP | Service desk Printing solutions | Networking | Monitoring
Working efficiently starts here 03 460 35 35 | netflow.be
Toch zijn er ook grote bedrijven die wél die customer centricity kunnen vasthouden, zegt Lemmens. “Apple is er meesterlijk in. Maar ik denk ook aan Tesla, dat perfect aanvoelt wat klanten willen en daarop inspeelt met innovaties. Bijvoorbeeld door auto’s via software te upgraden zodat die constant van nieuwe features worden voorzien. Of KBC, dat scoort met zijn gebruiksvriendelijke en uitgebreide bank-app. Het zijn stuk voor stuk bedrijven die luisteren naar de klant en weten wat die klant wil. Daar kunnen veel bedrijven zich op inspireren.”
Günther Lemmens Practice Lead Agile Coaches
Data - hoe
goed doen we het nu echt?
“Software is eating the world”, zei Marc Andreessen in 2011. Jarenlang was software de grote differentiator. Hele industrieën werden omver geworpen door software: Airbnb is het grootste hotel ter wereld, Uber het grootste taxibedrijf, Facebook het grootste media bedrijf. Andreessen had gelijk. Vandaag is die rol toebedeeld aan data.
Een typisch voorbeeld is de organisatie die we zien in onderstaande grafiek.
Data is eating the world Bedrijven halen hun competitief voordeel meer en meer uit data. Wanneer je dus vraagt of een bedrijf met data bezig is, dan wordt er steevast ‘ja’ geknikt. Deze gesprekken gaan typisch over de kracht van AI en over het gigantische potentieel van data. Iedereen is het erover eens dat data belangrijk is, maar slechts weinig bedrijven slagen er echt in om grote stappen te maken in data. Het is een beetje zoals een fit lichaam hebben. Iedereen wil het. Slechts weinigen willen er voor werken. Om vooruit te gaan, kan je best weten waar je nu staat. Een deep-dive in Data Maturity Hoe succesvol is jouw organisatie met data? Hoe haal je je eerste wins? Hoe zorg je dat je eerste use case de voedingsbodem wordt voor een nieuwe reeks data producten? Dit jaar lanceerde Data Minded de “Data Maturity Index”, een campagne waarbij je de data maturiteit van je eigen organisatie kan meten. Kris Peeters, CEO Data Minded: “Wij hebben in mei onze Data Maturity Index gelanceerd en we hadden in recordtijd meer dan 100 antwoorden. Bedrijven zijn duidelijk op zoek naar houvast in hun groeipad van data.” Jarenlange ervaring in het begeleiden van bedrijven in hun data verhaal, heeft geleid tot een verzameling van best practices die we indelen in zes dimensies: Organisatie, Mensen, Processen, Product, Data en Technologie.
Data Maturity Index
A guide to become a data minded organisation at scale.
Als bedrijven er in slagen te groeien in deze 6 dimensies, zien we dat ze een duurzame en schaalbare impact hebben met data: Ze maken hun processen efficiënter, bouwen een competitief voordeel uit, en ze vernieuwen hun value propositie naar hun klanten. Duurzame & schaalbare data producten Uit onze studie komt duidelijk naar voren dat iedere organisatie andere uitdagingen heeft op vlak van data maturiteit. De ene organisatie heeft meer ingezet op technologie, de andere meer op organisatie. Over de hele lijn echter, zien we dat de helft van de organisaties eindigt met een algemene Data Maturity score lager dan 30%. Dat betekent dat er nog enorm veel groeipotentieel is.
Bij dit bedrijf zien we in het donkerblauw waar ze vandaag staan, en de lichte lijn geeft aan wat hun ambities zijn. Dit bedrijf staat al sterk qua organisatie: ze hebben een duidelijke visie rond data. Ons advies voor dit bedrijf is meer investeren in automatisatie (proces) en in een mentaliteit van continue verbetering (mensen). De Data Maturity Index helpt om blinde vlekken te identificeren. Verder geeft het ook onmiddellijk een verbetertraject, dat toelaat om te prioritiseren en onmiddellijk tot actie over te gaan. Bedrijven die uitblinken met data kiezen voor een aanpak waarbij de funderingen goed zitten. We zien deze bedrijven evolueren naar methodologieën zoals “data mesh”, waarin data uit de IT hoek getrokken wordt en het hele bedrijf kan samenwerken aan het data landschap. Nu is het aan jou Benieuwd waar jullie bedrijf vandaag staat? Aarzel dan niet en doe zelf de scan voor jouw bedrijf hier: https://www.dataminded.com/dmi. De resultaten geven weer waar je nog kan groeien. Graaf daarna dieper in onze Data Maturity whitepaper om goed te starten.
Over Data Minded: Getting data done! Data Minded is een Leuvens bedrijf dat al 8 jaar actief is in het data landschap. Ons doel: Het bouwen van duurzame en schaalbare data organisaties. We denken mee en ondersteunen de volledige uitvoering: van idee tot productie. Met trots hebben we zopas Conveyor gelanceerd. Dit SaaS product is een virtuele data transportband door jouw bedrijf. Door gebruik te maken van Conveyor, kan elke afdeling in jouw bedrijf met data aan de slag gaan, met IT niet als bottleneck, maar als partner. Conveyor wordt reeds intensief gebruikt bij toonaangevende bedrijven in de energie, media en manufacturing sector. Meer info vind je op onze website: https://www.dataminded.com
18 SMARTLIST • CYBERCRIMINALITEIT
FOKUS-ONLINE.BE
Cybercriminelen zijn ons steeds een stapje voor Cybercriminaliteit bestaat sinds er internet is. Door de digitalisering van onze samenleving neemt onze gevoeligheid voor digitale aanvallen sterk toe. Er is een kat-en-muisspel ontstaan tussen hackers en de gebruikers van IT. Is er een antwoord gevonden op de ene vorm van cybercriminaliteit, dan gaat de hacker op zoek naar een volgende. Met Kurt Callewaert, professor cybersecurity aan Howest in Brugge, bespreken we vier gevaarlijke en veelgebruikte vormen van cybercriminaliteit.
Phishing.
Supplychain-attack.
Zero day-aanval.
Ddos-aanvallen.
Met een sms of een e-mail probeert de hacker via malware te infiltreren in computersystemen van bedrijven. Dit doel wordt vaak in verschillende stappen bereikt. De digitale criminelen richten hun pijlen bijvoorbeeld eerst op een lager geplaatst iemand. Door zijn systeem over te nemen, kan men verder opklimmen met als ultieme doelwit de IT-directeur. Daarmee controleren ze het hele systeem en kunnen ze bijvoorbeeld spam uitsturen vanuit het bedrijf of de website aanpassen. Dit kan de credibiliteit van een bedrijf sterk aantasten. Bekend is ook CEO-fraude. Vanuit het e-mailadres van de CEO kan een hacker bijvoorbeeld aan een medewerker vragen om een snelle en vertrouwelijke overboeking te doen.
Bij deze vorm van cybercriminaliteit brengen hackers via software- of IT-leveranciers kwetsbaarheden in het bedrijfssysteem. Dit systeem kunnen zij vervolgens overnemen en losgeld eisen. Een klassieke vorm van een supplychain attack vond dit jaar plaats bij authenticatieleverancier Okta. Hackers braken in bij het bedrijf en kregen zo toegang tot adminaccounts die de accounts van klanten van de authenticatiespecialist kunnen aanpassen. Doordat IT-leveranciers een portfolio van klanten oplijsten op hun website, kunnen cybercriminelen hun aanval op een gericht bedrijf plaatsen.
Er is een constante wapenwedloop gaande tussen softwareleveranciers en de cybercriminelen waarbij de laatsten de eersten soms een stapje voor zijn. Een vorm van cybercriminaliteit die in opmars is, heet Zero day-attack. Het betreffen kwetsbaarheden die nog niet gekend zijn bij de leverancier. Er zijn hackers die zich specialiseren in deze activiteit en nieuwe software op bugs analyseren. Hackers kunnen de ‘zero days’ gebruiken om bedrijven te chanteren. Op het dark web is een bloeiende handel ontstaan van ‘zero days’. Deze worden aangekocht door cybercriminelen die een bepaald bedrijf willen aanvallen om hier bijvoorbeeld losgeld te eisen. Via het internet achterhalen zij informatie over een bedrijf. Vacatures bieden de kwaadwilligen bijvoorbeeld nuttige aanknopingspunten. Zo zijn er veel bedrijven die bij vacatures opnoemen met welke IT-systemen een kandidaat moet kunnen werken. Deze informatie gebruikt de cybercrimineel om zijn inkopen te doen en vervolgens een aanval te plegen. Het tegengaan van deze vorm van criminaliteit is moeilijk. Het inzetten van artificiële intelligentie (AI) is mogelijk de enige remedie. Alle activiteiten op een systeem worden gelogd. Via deze logs en een combinatie van activiteiten op het systeem is het mogelijk om hackingspogingen aan het licht te brengen met AI. Ook kunnen hier specialisten (hackers) ingehuurd worden om penetration-testen te doen.
Distributed denial of service (ddos)aanvallen leggen systemen plat met het doel om communicatie of economische activiteiten te verstoren. Bij deze aanval hebben cybercriminelen systemen van honderdduizenden particulieren gehackt en zo een bot-net gecreëerd, een soort van leger van pc’s. Dit leger wordt door de hackers op een bepaald moment ingezet om een platform of website te bezoeken. Als honderdduizenden computers tegelijkertijd een website bezoeken, ligt deze plat. Belnet, dat het internetverkeer van universiteiten, steden en gemeenten regelt, was vorig jaar de dupe van een dergelijke aanval. Ook de Russen hebben deze tactiek toegepast in de oorlog om Oekraïense banken te verlammen en zo het betalingsverkeer in het land onmogelijk te maken.
Alhoewel phishing al lange tijd bestaat, is het de meest voorkomende vorm van cybercriminaliteit waar bedrijven mee geconfronteerd worden. Er zijn verschillende manieren om je ertegen te wapenen. Het opleiden van mensen, zodat zij phishingmails herkennen, is een belangrijke maatregel. Bescherming van mailservers, zodat het systeem phishingmails eruit filtert, is een andere mogelijkheid. Omdat deze bescherming geld kost, durven bedrijven hier echter al eens op te besparen. Het toepassen van multifactorauthenticatie is overigens een ander beproefd veiligheidsmiddel.
Hackers kunnen eveneens bugs inbouwen bij IT-onderaannemers die bijvoorbeeld gebruikmaken van opensourcemodules. Door een dergelijk programma of update in gebruik te nemen of te installeren, haalt een bedrijf zo’n kwetsbaarheid in huis en kan de cybercrimineel zijn aanval plaatsen. Het wapenen tegen deze techniek is moeilijk, omdat je als bedrijf onmogelijk alles kunt controleren. Wel kun je bedrijven inhuren die ‘penetration’ testen doen. Deze bedrijven huren hackers in die je systeem testen op inbraakbestendigheid. Er hangt wel een prijskaartje aan deze service. Bovendien moet dit feitelijk bij elke update herhaald worden. Een andere maatregel, die ook veel geld kost, is zelf software te schrijven. Mogelijk kan deze vorm van cybercriminaliteit in de toekomst worden opgelost door meer transparantie tussen IT-leverancier en afnemer of het afsluiten van een verantwoordelijkheidscontract.
Een manier om je hiertegen te verdedigen, is software te installeren die deze aanvallen omleidt, maar deze software is in de praktijk duur en voor kmo’s niet altijd realistisch. Tijdens de oorlog in Oekraïne is nog een ander nieuw IT-oorlogswapen ingezet: malware die systemen doet crashen, heropstarten onmogelijk maakt en data wist. Deze aanvallen waren vooral gericht op banken en overheden met het doel om het maatschappelijke leven te ontregelen. Malware, oftewel virusaanslagen, kunnen afgeslagen worden door antivirussoftware en het regelmatig updaten van de bestaande systemen.
Door Jerom Rozendaal
“Wij zorgen voor een veilige toegang tot het internet.” De meldingen over cybercriminaliteit stijgen elk jaar. In 2021 kreeg ongeveer 12% van de Vlaamse bedrijven hiermee te maken. Dataverlies is niet het enige gevolg van een cyberaanval. Dit kan ook grote financiële kosten veroorzaken. De kosten van zakelijke datalekken zijn nog nooit zo hoog geweest. Een datalek kostte in 2021 bedrijven gemiddeld zo’n 3,5 miljoen euro. Bovendien kunnen de activiteiten van je bedrijf worden stilgelegd en de reputatie kan ernstige schade oplopen. Je hiertegen beschermen met de juiste oplossingen is dus een must. Kristof Van Stappen - CEO (rechts) en Jonas Delrue - CTO (links) startten in 2018 Jimber op. Het doel is de strijd aangaan met cybercriminaliteit, dit door op een innovatieve manier oplossingen aan te reiken. Zo willen ze bedrijven beveiligen en hen opnieuw een veilige toegang tot het internet bezorgen.
“Wij willen een revolutie teweegbrengen in cybersecurity. Hiervoor gaan we bedreigingen van ransomware en virussen elimineren. Onze cybersecurity oplossingen zijn steeds gebruiksvriendelijk en toegankelijk voor iedereen. We hechten veel belang aan het informeren van bedrijven over alle mogelijke gevaren. Daarenboven willen we ieder bedrijf een veilige toegang tot het internet kunnen garanderen.” zegt Kristof. “Het digitale landschap blijft zich alsmaar verder ontwikkelen. Hackers ontdekken sneller dan ooit betere manieren om jouw systeem aan te vallen. Onze top prioriteit als innovatief cybersecurity bedrijf is om voor te zijn op de nieuwste cybersecurity ontwikkelingen en trends.” “De huidige oplossingen zoals firewalls en antivirussen bieden geen volledig gegarandeerde bescherming meer. Nieuwe virussen of verouderde software zijn een groot risico. Onze oplossingen filteren alle gevaren. De meeste data inbreuken komen binnen via de browser, dat is waar onze producten op inspelen.” verduidelijkt Jonas.
Vandaag bieden wij 3 oplossingen aan om een veilige toegang tot het internet aan te bieden.
• Browser Isolation is onze slimme oplossing om veilig en probleemloos te surfen. Geen ransomware of virussen. Surfen was nog nooit zo veilig. • Web Application Isolation beschermt jouw web applicatie tegen elke kwetsbaarheid. Jimber Web Application Isolation brengt de beveiliging van je webapplicatie naar het hoogste niveau. • Digital Vault is een uiterst veilige online werkomgeving om je gevoelige documenten en wachtwoorden te beheren. Geen risico op gestolen documenten of wachtwoorden.
“Onze oplossingen bieden totale bescherming voor gebruikers of systemen, dit terwijl de eindgebruiker perfect op zijn dagdagelijkse manier kan blijven werken.” “Momenteel bevinden wij ons in de scaleup fase met verschillende nationale en internationale klanten uit de bank-, verzekering-, retail- en industriële sector. Gedurende de komende jaren willen wij een wereldspeler worden met onze oplossingen.” besluit Kristof. Meer weten? Bezoek de website op jimber.io. Of neem contact op via info@jimber.io.
“Jimber is de game changer in de wereld van cybersecurity.”
ICT BEHEER OP MAAT VAN UW KMO ABC-Groep is een alles-in-één ICT partner uit Kalmthout waar we met een team van gepassioneerde en professionele medewerkers bouwen aan de digitale toekomst van onze klanten.
WAAROM ICT UITBESTEDEN?
DE JUISTE ICT PARTNER
KLAAR VOOR EEN VOLGENDE STAP?
“In veel gevallen heeft een KMO zelf geen IT experten in dienst of hebben ze beperkte kennis. Heel vaak zien we zelfs dat de zaakvoerder van een bedrijf de dagelijkse ICT taken op zich neemt.”, opent Ken Coenen, Business Unit Manager Infrastructuur bij ABC-Groep. “ICT beheer vereist gespecialiseerde vaardigheden. Bij ABC-Groep krijgt u toegang tot expertise zonder dat u op voltijdse basis experten hoeft in te huren. Bovendien kunt u zich als zaakvoerder op uw bedrijf concentreren en verdergaan met dagelijkse activiteiten in het vertrouwen dat uw IT-systemen goed beheerd worden.”
Goed nadenken en vergelijken alvorens uw ICT uit te besteden is belangrijk en kan veel frustraties achteraf vermijden. “Een partnership begint bij elkaar beter te leren kennen. We zien bijvoorbeeld dat sommige van onze klanten toch nog graag zelf een aantal dingen vastpakken.”, merkt Ken op. “Kijk ook goed na wat u voor de maandelijkse kostprijs in ruil krijgt. Hier zitten veel verschillen in. Hoeveel uren zijn inclusief en welke zaken worden apart aangerekend? Doet de partner ook proactieve monitoring van de omgeving? Is patch management in de prijs inbegrepen? Het zijn maar enkele vragen die u bij die oefening moet stellen.”, adviseert Ken.
“Als eerste stap raden we steeds een korte kennismaking en een vrijblijvende ICT audit aan”, begint Ken. “Via deze weg krijgen we inzicht in uw omgeving. Het uiteindelijke rapport geeft een overzicht wat betreft de kwaliteit en veiligheid van uw ICT omgeving. Naast de vaststelling van eventuele gebreken of problemen stellen we uiteraard ook oplossingen en een langetermijnvisie voor.” De audit dient als leidraad voor een samenwerking nadien. “Vertrekkende vanuit deze audit stellen we een
“De beveiliging van de bedrijfsdata is ook een belangrijk aandachtspunt geworden. Het aantal cyberincidenten bij Belgische KMO’s stijgen exponentieel.”, zegt Guy Hendrickx, CEO van ABC-Groep. “Weerbaar zijn tegen cyberaanvallen begint bij een goede voorbereiding. Dankzij onze security oplossing pakken onze experten beveiliging op verschillende niveau’s van de ICT omgeving aan en bent u extra beschermd.”
Guy Hendrickx CEO ABC-Groep guy.hendrickx@abc-groep.be
“Zorg er ook voor dat u een partner selecteert met een vast aantal consultants en een brede expertise. Het is een enorme meerwaarde dat u één aanspreekpunt hebt voor ICT gerelateerde problemen. Dit bespaart tijd voor de eindgebruiker. Wij hebben om deze reden recent ons dienstenaanbod uitgebreid met voice over IP en managed print services.”, vult Ken aan.
Ken Coenen Business Unit Manager Infrastructuur ABC-Groep ken.coenen@abc-groep.be
met de klant bespreken. Zo kunnen we de verschillen met het aanbod van andere potentiële partners of de huidige partner in de verf zetten en vermijden we onzinnige prijsvergelijkingen.”, legt Ken uit. “Advies op maat van de klant. Dat is een uitspraak die wij zeer hoog in het vaandel dragen. Altijd zal ABC-Groep haar klanten voorzien van advies naar de noden, wensen en het budget van de klant.”, vult Guy nog aan.
20 EXPERTPANEL • NIEUWE MANIER VAN WERKEN
FOKUS-ONLINE.BE
Zo creëer je het kantoor van de toekomst Corona veranderde kantoorwerk grondig. Plots werd werken vanop afstand de norm, en zien heel wat bedrijven hun kantoor meer als ontmoetingsplek dan als werkplek. Maar is dit echt hoe het kantoor van de toekomst eruit zal zien? Drie experts geven hun mening.
Stephan Tomlow
Dirk Paelinck
Teamleider ergonomie Liantis
Koen Van Beneden
CEO Workero en Interoffices
Managing director HP België en Luxemburg
Hoe ziet het kantoor van de toekomst er volgens u uit? “Hoe het kantoor van de toekomst eruit zal zien, hangt af van het bedrijf. Er zullen er zijn waar er niets zal veranderen, sommige zullen op een hype springen en andere zullen doordacht veranderingen doorvoeren. Maar op de korte termijn zal niet plots elk kantoor er anders uitzien. Wanneer men nieuwe kantoorconcepten bouwt, vergeet men vaak wat de werknemers nodig hebben. Heel belangrijk bij sommige kantoorjobs is concentratiewerk. Om dat efficiënt te doen, moet je je kunnen afzonderen. Dat wordt deels overboord gegooid in landschapskantoren en flexwerkplekken, en is een van de redenen waarom mensen willen blijven thuiswerken. Een werkplek moet niet noodzakelijk een clubhuis zijn.”
“Bedrijven waren pre-corona al op zoek naar een manier om hun vastgoedkosten te doen dalen. In de meeste gevallen draaide dat rond oefeningen om minder vierkante meters te gebruiken, en meer flexibel werk toe te staan. Die trend is nu onomkeerbaar. We gaan naar een flexibilisering van de contracten en van de ruimte. Bedrijven gaan niet meer voor negen jaar tekenen om een gigantische ruimte te huren. We gaan ook flexibeler werken, waarbij werknemers zich deels thuis of op een derde werkplek, zoals een coworking, bevinden. Het kantoor wordt een nieuw soort ruimte, waar je mogelijk zaken terugvindt als een koffiebar of zelfs een fitness. Het wordt een plek om mensen te verbinden.”
“De locatie van werk is grondig veranderd. Uit onze ervaring zien we dat kenniswerkers in België gemiddeld twee tot drie dagen van thuis gaan werken. Hoe kleiner het bedrijf, hoe meer er naar kantoor gegaan zal worden. Maar voor grotere bedrijven zal enkele dagen thuiswerken de norm zijn. We denken dat mensen voor andere taken naar het kantoor zullen komen dan vroeger. Kantoren zullen meer dienen om collega’s te zien en een cultuur uit te bouwen. Maar tegelijk zal er nog een deeltje aan geconcentreerd werk moeten gebeuren. Een gemiddeld kantoor is daar niet noodzakelijk voor gebouwd. De ruimtes zelf moeten dus aangepast worden om er ontmoetings- en cocreatieplekken van te maken.”
Hoe zorgen we dat iedereen mee is met deze nieuwe manier van werken? “We moeten kijken wat mensen doen. Hoeveel procent van hun tijd besteden ze aan wat, en hoe ondersteun je dat? In veel kenniswerk heb je afzonderlijke ruimtes nodig om geconcentreerd te werken. Wat moeilijk is als je in dezelfde ruimte zit als mensen die vaak telefoneren of digitaal vergaderen. Er zijn nu bedrijven die mensen verplichten om een paar dagen van thuis te werken, en het kantoor vooral als ontmoetingsplek zien. Dan duw je mensen in een keurslijf. Uit studies blijkt dat niet iedereen daar gelukkig mee is. Sommigen werken moeilijk van thuis uit, en willen op kantoor concentratie vinden. Naar je werknemers luisteren, en kijken wat hun noden zijn, is erg belangrijk.”
“Een recente studie op wereldniveau toonde dat nog geen 10 procent van de mensen elke dag op kantoor wil zitten. Daarnaast zijn er veel mensen die graag enkele dagen per week thuiswerken, maar daarna nood hebben aan samenhorigheid en leiding, 50-60 procent valt in die groep. De digitale kloof is een belangrijke reden waarom mensen enkel vanop kantoor willen werken. De wildgroei aan digitale tools is te groot voor hen. Er is maar één manier om daaraan tegemoet te komen: extra opleidingen voorzien. Zo zorgen we dat ook zij mee zijn, en dat die digitale kloof gedicht wordt.”
“Wij laten werknemers zelf beslissen. Maar er zijn bedrijven die daarmee worstelen. Sommige willen mensen verplichten om enkele dagen naar kantoor te komen, en andere willen hen verplichten om enkele dagen van thuis te werken. Cultuur en vertrouwen zijn daarbij erg belangrijk. We moeten afstappen van het idee dat mensen van 9 tot 5 moeten werken, en dat we dat moeten meten en controleren. Er moet meer op resultaten gestuurd worden. Je wil het beslissingsrecht naar de mensen zelf duwen. Sommigen zijn hyper-productief wanneer ze vijf dagen van thuis werken, en anderen willen juist constant collega’s rond zich. Je wil dit aan het individu overlaten, maar dat verwacht de juiste cultuur.”
Wat voor rol en impact hebben digitale tools? “Digitale communicatie heeft haar problemen. Er ontstaat een Teams-moeheid. Voor korte meetings met weinig mensen werkt het goed. Maar voor langere meetings of brainstorms merk je dat het beter fysiek gaat. Hybride vergaderen, waar er een paar mensen fysiek en een paar digitaal aanwezig zijn, werkt ook niet altijd even goed. Dat we nu vanop afstand werken, heeft trouwens een impact op de ergonomie. De mensen worden bij wijze van spreken met de laptop naar huis gestuurd. Op kantoor heb je normaal gezien verstelbare tafels, stoelen en schermen. Thuis is dat er veel minder, en dat verliezen bedrijven vaak uit het oog. Dat heeft een impact op de fysieke gezondheid van werknemers.”
“Elk bedrijf zou personen of teams moeten hebben die zich enkel bezighouden met het digitale welzijn van de medewerkers. Digitale tools kunnen heel verwarrend overkomen, en er zijn er zoveel. Ook moeten bedrijven eerst zaken leren testen, alvorens iets helemaal te introduceren. Heel vaak zie je hoe er top-down beslist wordt om met verschillende tools te beginnen werken. Die zijn niet altijd even goed getest, en de introductie ervan gebeurt zonder feedback van de mensen zelf. De eindgebruikers moeten inspraak krijgen in hoe werkplaatsen zichzelf digitaliseren.”
“Digitale tools zijn erg belangrijk geworden, veel meer dan in het verleden. Wanneer we van thuis werken, vallen we helemaal terug op onze digitale tools om met elkaar geconnecteerd te blijven. Als we een werknemer echt willen toelaten om te kiezen vanwaar ze werken, dan moeten ze dezelfde werkervaring krijgen, ongeacht waar ze zich bevinden. Bedrijven worstelen nu bijvoorbeeld met het coördineren van welke dagen mensen op kantoor zitten, zodat ze elkaar kunnen ontmoeten. Maar in een ideale wereld zou de digitale ervaring even goed moeten zijn als de fysieke. Digitale tools moeten naar die standaard gaan.”
Luister naar de nieuwe aflevering over digitale werkprocessen, hybride werken en nog veel meer met experten uit de IT sector.
Door Tom Cassauwers
IT-expertise: inhuren of aanwerven? Een snel veranderende wereld wakkert de groei van consultancybedrijven aan. Hun adviesdiensten zijn steeds meer in trek. Zeker binnen de IT-sector, waar de innovaties elkaar in sneltempo opvolgen en de krapte op de arbeidsmarkt steeds verder toeneemt.
Volgens Steve Brown, futuroloog en voormalig Intelmedewerker wacht er een rooskleurige toekomst voor IT-consultancy. Post-corona gaan bedrijven nog meer automatiseren, digitaliseren en innoveren. Om in dat snel veranderende - hoogtechnologische landschap niet achterop te raken, moet je er wel een specialist bijhalen. En omdat je niet altijd op zoek bent naar dezelfde expertise is IT-consultancy de oplossing bij uitstek, aldus Brown in zijn boek The Innovation Ultimum.
WE FIX-IT werd opgericht in 2010 en groeide sindsdien uit tot een specialist in high-end consultancy. WE FIX-IT zorgt - kort samengevat - voor oplossingen bij tal van (middel)grote ondernemingen in uiteenlopende sectoren. Daarvoor rekenen ze op de expertise van zowel IT- als technical consultants, die achter de schermen steunen op de kennis en ervaring van een breed team. Het maakt hen onmisbare partners in een sterk veranderende IT-wereld.
Daniele Perrotti CEO
Jonas Claes COO
“De sector verandert inderdaad razendsnel. Veel ondernemingen worstelen daarmee: ze vinden het moeilijk om hun IT-systemen up-to-date te houden, kennen niet de juiste IT-strategie, missen een beveiligingsbeleid - waardoor er trouwens steeds meer cybersecurityproblemen zijn, zélfs het ministerie van Defensie werd eind vorig jaar nog slachtoffer van een zware cyberaanval of hebben gewoon niet de juiste IT-kennis in huis”, ervaart ook Daniele Perrotti, CEO van consultancybedrijf WE FIX-IT. “Door een consultant onder de arm te nemen, kun je de kennis binnen je onderneming actualiseren en klaarstomen voor de toekomst. Wij versterken ondernemers zowel met IT- als technical consultants, zoals netwerk-, storings- of glasvezeltechniekers. Deze laatste groep is steeds meer in trek: zij houden, bij wijze van spreken, het licht aan in België.” Wat ook meespeelt, is dat zo’n ervaren IT-profielen maar moeilijk te vinden zijn. De cijfers van technologiefederatie Agoria spreken boekdelen: zonder extra maatregelen zal het aantal niet-ingevulde IT-vacatures tegen 2030 oplopen tot 541.000. “Zélf een IT-expert aanwerven is voor veel bedrijven dus allesbehalve vanzelfsprekend”, weet Perrotti. “Wij vinden ze wél: omdat we in the field zitten en dus met heel veel mensen in aanraking komen. We kunnen het talent er zo uitpikken en kunnen die IT-talenten makkelijker aan ons binden door ze veel afwisseling en doorgroeimogelijkheden te bieden. Zeker voor technische profielen is dat ongezien: als consultant kunnen ze doorheen hun carrière aan de slag met verschillende technieken - van coax, over glasvezel, tot the next thing terwijl ze het bij een vaste werkgever vaak bij één techniek moeten houden.” Niet alleen werknemers zijn vragende partij voor zo’n flexibele arbeidsrelatie, ook werkgevers zijn er steeds meer voor te vinden: “Het laat je toe om voor elk specifiek project het juiste talent in te schakelen”, vat Jonas Claes,
COO van WE FIX-IT, het samen. “Onze mensen brengen ontzettend veel kennis met zich mee. Ze deden al zoveel uiteenlopende projecten en hebben ervaring met verschillende werkwijzen en processen. Daar plukt de volgende klant de vruchten van: we vinden zo immers sneller dé ideale oplossing.” Daarmee countert het consultancybedrijf meteen het vaak
“
Door een consultant onder de arm te nemen kun je de kennis binnen je onderneming actualiseren en klaarstomen voor de toekomst. - Daniele Perrotti, CEO
gehoorde ‘consultants zijn duur’: “Als je alle voordelen optelt, is het verschil minimaal”, aldus Perrotti. “Je betaalt enkel voor de overeenkomst - geen sociale lasten, verlof, opleidingen, … - en krijgt in ruil een meteen inzetbare werkkracht die getraind is in ‘zelfredzaamheid’ en van wie je de hand niet meer hoeft vast te houden. Tegelijk waken consultants ook automatisch over hun reputatie: ze moeten een goede beurt maken, omdat nieuwe klanten ook naar hun vorige projecten kijken. Je kunt er dus vanop aan dat je ‘waar voor je geld’ krijgt’.” Die troeven maken IT-consultants erg gegeerd. Steeds meer ondernemingen zetten hen gretig in. Maar is het ook altijd de juiste keuze? “Moeilijke vraag”, geeft Perrotti toe. “Wie bij complexe innovatieve projecten een snel inzetbare expert wil, is altijd het beste af met een consultant. Bestaat de mogelijkheid om er veel trainingen, budget en tijd voor vrij te maken? Dan is een interne medewerker zeker ook een optie. De beste formule lijkt me echter een mix van interne en externe expertise die je samenbrengt in een sterk team. Zo ben je altijd in staat om zowel de huidige als de toekomstige IT-uitdagingen te tackelen.”
22 NAWOORD
FOKUS-ONLINE.BE
Veerle Peeters
Van het oude Troje tot het sensibiliseren van werknemers rond cybersecurity In een maatschappij waar digitalisering centraal staat, is het gebruik van technologie niet weg te denken. Of het nu gaat over innovatieve Edge Computing of onze dagelijkse e-mails, we worden nog te vaak verrast door hoe makkelijk we slachtoffer worden van de gevaren die deze digitale wereld met zich meebrengt.
W
ie herinnert zich het paard van Troje? Dat bekende verhaal uit de Griekse mythologie vertelt hoe de Grieken via een list de strijd wonnen door de Trojanen te overtuigen een groot houten paard, dat stiekem vol met Griekse soldaten zat, hun stad binnen te laten. De mythe staat niet ver van de realiteit. Huidige spanningen in het internationaal politieke klimaat leveren onzekerheden op die een weerslag hebben op onze digitale veiligheid. Oorlogsvoering drijft ook de cyberdreiging op. Daarnaast zijn we de tel kwijt wanneer het gaat over moderne, digitale versies van dit paard van Troje: virussen die heimelijk onze computers binnenkomen, verpakt als een aantrekkelijke link. En wie klikt, zet de poorten van de organisatie open voor cybercriminelen. Waar we vanuit de IT-organisatie geroutineerd worden in het installeren van firewalls en processen waarbij de technische applicaties regelmatig worden bijgewerkt met de nieuwste veiligheidsinstellingen, vergeten we vaak dat mensen ook een operating systeem hebben: onze hersenen. Dit systeem dient net als zijn digitale versie bijgewerkt te worden. Cybersecurity is niet enkel de taak
Digitale veiligheid start met het geven van het goede voorbeeld door het topmanagement. van IT-mensen. Iedereen moet zijn steentje bijdragen om het bedrijf veilig te houden. Wanneer medewerkers beter begrijpen welke gevaren er op hen af komen, hoe ze deze gevaren herkennen en hoe ze erop moeten reageren, ontwikkel je een extra beveiligingslaag in je organisatie, namelijk je human firewall. Cruciaal is dat je als organisatie de juiste mentaliteit uitdraagt. Helaas krijgt cybersecurity nog te vaak onvoldoende prioriteit en worden de verwachtingen rond ieders bijdrage ten opzichte van digitale veiligheid niet sterk genoeg gecommuniceerd. We moeten veel meer én beter sensibiliseren naar medewerkers toe.
Digitale veiligheid begint met het geven van het goede voorbeeld door het topmanagement. Bouw aan een cultuur waarin mensen zich veilig voelen om anderen aan te spreken en om hun eigen fouten toe te geven. Maak digitale veiligheid onderdeel van de verschillende bedrijfsprocessen en reik handvatten aan door informatiecampagnes op maat aan te bieden. Maak training rond digitale veiligheid leuk en boeiend. Belangrijk is je ervan bewust te zijn dat je een taal spreekt die iedereen begrijpt door inspirerende voorbeelden te geven met een relevante vertaalslag naar ieders dagelijkse leefomgeving. Gedragsverandering bereik je niet door een eenmalige boodschap. Je moet het herhalen totdat iedereen bewust mee nadenkt over digitale veiligheid op de werkvloer. Wanneer het een automatisme wordt van de medewerkers zal digitale veiligheid op een natuurlijke manier verankerd worden in het DNA van organisaties. Enkel zo staan we sterker om aan de charmes van de digitale paarden van Troje te weerstaan. Door Veerle Peeters, veiligheidsexpert bij Deloitte en keynote speaker
#FOKUSIT
CITRIX • BRAND REPORT 23
Veilig werken van gelijk waar, en op gelijk welk toestel en netwerk Sinds we massaal en gedwongen moesten overschakelen op afstandswerken, staat cybersecurity nog hoger op de agenda van organisaties. Maar hoe faciliteer je die veiligheid? En heeft ook de werknemer daar een verantwoordelijkheid in?
A
nne Maurits André is Sales Engineering Leader voor Citrix Application Delivery & Security in West Europa. Hij beaamt dat cyberveiligheid vandaag meer aandacht krijgt binnen bedrijven. “Toen de lockdown kwam, zijn we met z’n allen nogal geforceerd overgeschakeld op online werken, in die zin dat het zo snel moest dat er heel wat securitystappen werden overgeslagen. Aangezien bijna iedereen plotseling thuis ging werken, werd er meer via de cloud gewerkt, waardoor deuren opengingen die doorgaans gesloten blijven. Dit betekende dat er op applicatie- en netwerkgebied zaken moesten worden toegevoegd en aangepast, waardoor aanvalsrisico’s toenamen en de nodige beveiligingsvraagstukken ontstonden.
Omdat je het werk naar de thuissituatie brengt, is er niet langer sprake van een versterkte burcht met een slotgracht eromheen (lacht).” Geen gefrustreerde medewerkers Wie is in dit verhaal dan de verantwoordelijke? De organisatie zelf, of ook de medewerker? “Uiteraard wil je het liefst dat cyberveiligheid gecontroleerd en gestuurd wordt vanuit het bedrijf ”, antwoordt Anne Maurits André, “omdat medewerkers niet altijd de nodige kennis van zaken hebben. Dat gezegd zijnde, moet je wel zorgen voor een mooie balans, door mensen op te leiden en hen bijvoorbeeld te wijzen op het gevaar van phishing. Daarnaast moet je ook een balans zien te vinden tussen beveiliging en de user experience, zodat je geen gefrustreerde medewerkers krijgt die bij
wijze van spreken 26 keer moeten inloggen. Maar toch moet het mogelijk zijn om veilig te werken, ongeacht waar, vanaf welk toestel of op welk netwerk. Daar zijn wij als Citrix met onze Technologie en innovaties dan ook volledig op gericht. Veilig remote werken zit echt in ons DNA.” Waakzaamheid geboden Of volledig veilig werken eigenlijk mogelijk is, willen we weten. Of bestaat er altijd ergens een risico? “Honderd procent zeker kan je nooit zijn”, aldus de sales engineer leader. “Ja, de beveiligingstechnologie evolueert, maar ook de hackers worden slimmer en beter. Het is niet de vraag of je wordt aangevallen, maar wanneer. Daarom is waakzaamheid altijd geboden, en daar
Citrix bouwt de veilige digitale werkomgevingstechnologie die mensen de vrijheid geeft om overal hun beste werk te doen. Onze toonaangevende DaaS-, app delivery- en security- en werkoplossingen zorgen voor een naadloze, veilige werkplekomgeving via elk apparaat, netwerk en locatie. Wij helpen 400.000 klanten en hun 100 miljoen gebruikers in 100 landen bij het navigeren door de steeds veranderende wereld van werk en het moderniseren van IT, zodat ze klaar zijn voor alles wat nog komen gaat.
WIJ ONTWIKKELEN INTELLIGENTE HR OPLOSSINGEN MET GEBRUIK VAN TAALTECHNOLOGIE ÉN AI Nalantis is een Belgisch bedrijf dat staat voor doorgedreven taaltechnologie die met behulp van AI de semantische context van teksten begrijpt zoals mensen dat doen. Onze technologie wordt vooral toegepast binnen HR zoals o.a. voor CV-job analyse en matching tools, competentie analyse, mobiele recruitment applicaties, … Talent acquisitie en talent management Onze tools bieden een vlotte matching van werkzoekenden met vacatures of jobs en dit gebaseerd op hun compleet WERK DNA: werkervaring, hard en soft skills, taalkennis, opleidingen, locatie … De Nalantis technologie is in staat gesproken en geschreven taal in zijn context te begrijpen en te analyseren. Bovendien werkt ze taal-overschrijdend in meerdere talen (naast Nederlands en Frans ook o.a. Chinees, Engels, Portugees, Spaans, Duits ...) Naast België is Nalantis ook internationaal actief in diverse landen in Europa en Brazilië.
WWW.NALANTIS.BE
speelt de gebruiker een belangrijke rol. Zo ken ik het voorbeeld van een stagiair die een programma had gedownload en dat wilde gebruiken in de organisatie. Toen de beveiligingssoftware hem waarschuwde, omzeilde hij die doodleuk. Met als gevolg dat zijn credentials werden gestolen, die door de hackers werden gebruikt om zelf in het systeem in te loggen. De user is dus een risicofactor, die je zo goed mogelijk moet updaten. Er moet ook een cultuur ontwikkeld worden die waakzaamheid stimuleert.
Anne Maurits André Sales Engineering Leader
XYZT.AI MAAKT LOCATIEDATA HELDER De start-up xyzt.ai ontwikkelde een cloud SaaS-oplossing voor het comprimeren, opslaan, analyseren en visualiseren van grote hoeveelheden locatiedata. Zo komen gebruikers snel tot de juiste inzichten. Het bedrijf richt zich met hun platform voornamelijk tot de maritieme sector en de smart city markt. Voor de ontwikkeling van het platform kregen ze VLAIO steun via een ontwikkelingsproject. back … Na het indienen ging alles opeens erg snel en dat is echt te danken aan de begeleiding door VLAIO. Zelfs nu het project loopt, kunnen we nog steeds met onze vragen bij hen terecht.” En de toekomst? Lida Joly: “We blijven verder bouwen aan nieuwe projecten, waarbij zeker opnieuw een beroep zullen doen op het advies van VLAIO.”
“Niet alleen de financiële steun via de subsidie heeft ons geholpen, ook de begeleiding door VLAIO was van onschatbare waarde”
“Door het xyzt.ai platform krijgt de opgeslagen data nu een totaal andere waarde. Data is the new oil, remember.” Bart Adams, CTO & co-founder
Lida Joly, CEO
» SNEL JUISTE INZICHTEN Het platform van xyzt.ai helpt gebruikers om snel tot de juiste inzichten te komen. Bart Adams, CTO & co-founder legt uit: “Meer en meer data zijn beschikbaar en die leveren ons waardevolle informatie op. Maar vaak is het een hele uitdaging om net die informatie eruit te halen die je nodig hebt. Wij bouwden een platform dat enorme hoeveelheden data kan verwerken en dat bovendien erg intuïtief is. Ook iemand die niet opgeleid is om met gespecialiseerde tools te werken, kan er meteen mee aan de slag. De informatie wordt zeer visueel voorgesteld, aan de hand van kaarten met kleurcodes, grafieken en tijdslijnen. Via een kant-en-klaar dashboard komen gebruikers snel tot de juiste inzichten.”
» RIJKE DATA Het platform van xyzt.ai wordt gevoed door gps-signalen van voertuigen, radarsignalen van schepen, gegevens van autofabrikanten, en satellietgegevens zoals weerdata en data uit het luchtverkeer. Allemaal data die klanten ofwel aankopen ofwel zelf genereren, en vervolgens opladen in het platform. Bart Adams: “Het bijzondere is dat het niet gaat om beeld- of videomateriaal – zoals bij de meeste tools – maar om veel rijkere data. Zo weten we bijvoorbeeld waar een schip zich op een specifiek moment
in de haven bevond en wat zijn activiteit was, of kennen we de snelheid van een wagen over een bepaald traject in bepaalde omstandigheden. Door het xyzt.ai platform krijgt de opgeslagen data nu een totaal andere waarde. Data is the new oil, remember.”
» VLAIO ONTWIKKELINGSPROJECT De ontwikkeling van het platform startte in 2019. Lida Joly, CEO & co-founder: “Na 15 jaar ervaring in de sector zijn we gestart met de ontwikkeling van een eigen platform. In maart 2020 was de MVP een feit”. Ze dienden een ontwikkelingsproject in bij VLAIO om de tool verder uit te breiden met automatische analyses met behulp van algoritmes. Lida Joly: “Ons doel was om het onze gebruikers zo gemakkelijk mogelijk te maken om data snel en eenvoudig te analyseren, te vergelijken en voorspellingen te doen. Het ontwikkelingsproject loopt af in september. Ons platform is in die tijd enorm gegroeid.”
» BEGELEIDING DOOR VLAIO De begeleiding van VLAIO was voor xyzt.ai erg belangrijk. Lida Joly: “Vooral de begeleiding die we kregen bij de voorbereiding van het ontwikkelingsprojectdossier was voor ons bedrijf van onschatbare waarde. De VLAIO bedrijfsadviseur toonde ons waarop we moesten letten, gaf feed-
» WAT IS DE VOLGENDE STAP DIE JIJ WIL ZETTEN MET JE BEDRIJF? Als ambitieuze ondernemer wil je maar één ding: dat je zaak vooruit gaat. Daarom investeer je én daarom innoveer je. Maar ook al heb je bakken ervaring, toch blijf je met heel wat vragen zitten. VLAIO is jouw gids bij de realisatie van je plannen. Wij zijn een kritisch klankbord en brengen sterktes en zwaktes in kaart. Daarbij geven we ook concreet advies over subsidies en financiering. En we brengen je in contact met de juiste experten. Heb je net als xyzt.ai een vernieuwend idee dat jouw onderneming kan versterken, maar moet je nog uitdagingen overwinnen bij de ontwikkeling van die innovatie?
» MAAK EEN AFSPRAAK MET EEN VLAIO BEDRIJFSADVISEUR Maak een afspraak met een VLAIO bedrijfsadviseur om je plannen te bespreken via vlaio.be/afspraak. Meer informatie over deze subsidie via vlaio.be/innovatie.